“Mos heshtni ndaj asnjë forme të dhunës”. Kjo ishte thirrja që nënkryetarja e Kuvendit, Albulena Haxhiu dhe ministrja në detyrë, Arbërie Nagavci ia adresuan nxënësve të shkollave të mesme të Prishtinës.

Në kuadër të fushatës globale, “16 Ditët e Aktivizmit Kundër Dhunës me Bazë Gjinore”, të njëjtat pritën nxënësit në sallën plenare të Kuvendit të Kosovës.

Ato theksuan se dhuna ndaj grave dhe vajzave është më e shpërfaqura edhe në Kosovë, raporton

Megjithatë, Haxhiu tha se ndryshimi fillon me të rinjtë ku dhuna nuk mund të pranohet.

“Ndryshimi fillon me ju. Ju keni fuqinë të formoni kulturën e brezit tuaj ku dhuna nuk pranohet. Mos lejoni asnjëherë ndaj çfarëdo dhune. Mos keni frikë”, tha ajo. /Kp/

Ambasadorja e Vullnetit të Mirë për Kosovën në IHRC, Elvana Shala, ka organizuar një diskutim të nivelit të lartë diplomatik me rastin e Ditës së të Drejtave Themelore të Njeriut.

Gjatë këtij takimi, u theksua rëndësia e respektimit të të drejtave të njeriut dhe përfaqësimit të komuniteteve brenda institucioneve.

Shala u shpreh se diplomacia moderne duhet të jetë aktive edhe përballë dhimbjes sociale, duke nënvizuar se shoqëria ka përgjegjësi morale të sigurojë që askush të mos mbetet i padëgjuar.

Ajo u bëri thirrje partive politike që të mos abuzojnë me kategoritë e margjinalizuara, të cilat, siç tha ajo, “nuk janë vota e as mjete për t’u shfrytëzuar një herë në katër vjet”.

“Sot nuk jemi mbledhur për të diskutuar diplomacinë si mjet politik, por për të folur për të drejtat e njeriut. Diplomacia nuk duhet të mbetet vetëm një mekanizëm mbrojtës për të pambrojturit apo komunitetet jo-shumicë; ajo duhet të reagojë ndaj çdo forme të dhimbjes sociale. Kjo arrihet vetëm duke përfshirë të gjitha kategoritë. Është detyrimi ynë moral që asnjë qytetar të mos jetojë në hije. Vasfije Krasniqi dhe Ramadan Nishori janë dëshmi të gjalla të kësaj. Partitë politike, që nesër nisin garën për pushtet, duhet ta kuptojnë se kategoritë e margjinalizuara nuk janë numra për statistika apo mjete për fushatë. I bëj thirrje të ndalin menjëherë përdorimin e dhimbjes sociale për përfitime elektorale dhe të kalojnë nga fjalët në veprime. Diplomacia e së ardhmes duhet të jetë më njerëzore dhe më e orientuar drejt ndikimit”, u shpreh Shala.

Mbrëmja u përmbyll me darkën e bamirësisë, ku u ekspozuan punime të të mbijetuarave të dhunës seksuale gjatë luftës, si dhe krijime artistike të personave me nevoja të veçanta dhe komuniteteve jo-shumicë.

Të pranishmit patën mundësi t’i blejnë këto vepra për të mbështetur drejtpërdrejt këto kategori. /Telegrafi/

Greva një mujore e minatorëve të Spaçit, e shoqëruar me akuza për shkelje dhe presion mbi aktivitetin sindikal, e detyroi ministren e Ekonomisë dhe Inovacionit, Delina Ibrahimaj, të raportojë para Komisionit Parlamentar për të Drejtat e Njeriut dhe Mjetet e Informimit Publik.

Ndërsa deputetët u rreshtuan hapur krah minatorëve, ministrja Ibrahimaj zgjodhi një rol neutral, duke theksuar vetëm ndërmjetësimin institucional, një qëndrim që la pezull pyetjet kyçe mbi përgjegjësitë e shtetit në këtë konflikt të zgjatur.

Ministrja Ibrahimaj solli para komisionit një panoramë të përgjithshme të situatës. Ajo tha se koncesionarit turk “Tete Albania” dhe Konfederatës së Sindikatave të Shqipërisë (KSSH) iu ishte kërkuar kthimi në punë i grevistëve me qëllim që të mos përkeqësohej situata financiare për të dyja palët.

“Përfaqësuesit e kompanisë shprehën gadishmërinë për takimin me minatorët ndërkohë që ranë dakord të rikthejnë menjëherë në punë 45 minatorë, ndërsa për pjesën tjetër të tyre (22), të vlerësohej rast pas rasti,” tregoi ministrja për takimin e fundit të kryer në Spaç, ku minatorët nuk pranuan të merrnin pjesë.

“U njoftuan paraprakisht të gjithë ish-të punësuarit dhe KSSH, pasi takimi në kushtet kur nuk ka një kontratë kolektive duhet të ishte ndërmjet punonjësve, ministrisë dhe kompanisë,” vijoi ministrja Ibrahimaj.

Kryetarja e Komisionit, Jorida Tabaku, theksoi që në fillim se e drejta e punës është e drejtë kushtetuese për të cilën nuk negociohet. Për këtë, ajo e konsideroi grevën e minatorëve si një e drejtë e ligjshme.

“Ajo që ka ndodhur me pushimin e 67 minatorëve në minierën e Spaçit është në shkelje jo vetëm e kushtetutës, ligjeve të këtij vendi, por edhe i çdo parimi normal, moral dhe etik i një biznesi që operon me një leje dhe licencë në Shqipëri”, tha Tabaku.

Ministrja, në raportimin e situatës, u përqendrua edhe te informimi nga ana e Inspektoratit të Punës, duke deklaruar se konflikti ka të bëjë me “mos-dakordësinë me dokumentacionin përfaqësues sindikal dhe procedurat për nisjen e negociatave për shpalljen e grevës”.

“Greva nisi pa njoftim paraprak,” vijoi ministrja Ibrahimaj, sipas së cilës kjo kërkonte vlerësim të mëtejshëm teksa aktiviteti në minierë vijon të jetë pjesërisht i ndërprerë, me vonesa teknike dhe në rrezik për sigurinë.

Në këtë çështje, deputetët u bënë bashkë, si nga opozita ashtu edhe nga pozita duke u rreshtuar krah minatorëve si një rast që ka të bëjë me pasurinë kombëtare.

Deputetja e Partisë Demokratike, Elda Hoti tha se përfaqësuesit e ministrisë kanë kërcënuar minatorët duke iu thënë të rikthehen në punë, “përndryshe mbeten pa bukë”.

Ajo pyeti më tej ministren nëse ishte në dijeni për kushtet e punës dhe për raportimet se minatorët janë detyruar të firmosin deklarata ku heqin dorë nga çdo e drejtë.

Ministrja u shpreh se nuk kishte dijeni për to dhe se do të kërkonte informacione konkrete për vërtetësinë e tyre.

Deputeti Erion Braçe u shpreh se nuk duhej lejuar që koncesionari turk të shkelë Kushtetutën, pasi nuk është lejuar anëtarësimi në sindikatë i minatorëve.

“Nëse pronari do të ketë sindikatë të vetën ta bëjë diku tjetër, është vullneti i punëtorëve për të zgjedhur sindikatën. Konfederatën e keni në këshillin e punës, kush është ajo kompani që e vë në dyshim?! Kur ai thotë nuk të njoh se s’dua sindikatë, çfarë negociate do të bësh?! Nuk negociohet Kushtetuta me pronarin e një kompanie!” theksoi Braçe.

Por, më pas deputeti socialist këmbënguli që minatorët të kthehen në punë dhe më tej të negociojnë për kontratat kolektive, duke sjellë në vëmendje faktin se minatorët në minierën e bakrit në Spaç punonin 26 ditë në muaj, më shumë nga sa e parashikon ligji.

Pyetjes nëse ka pasur inspektime në këtë kompani iu përgjigj kreu i Inspektoratit të Punës, Eljo Muçaj, i cili tha se “nuk ishin konstatuar shkelje”.

“Tete Albania është inspektuar 10 herë, ka vetëm një denoncim për orët shtesë në vitin 2023. Tete është gjobitur dy herë në vitin 2024, me nga 400 mijë lekë, aksidentet nuk kanë qenë me pasoja për jetë”, u shpreh Muçaj.

Më tej ai deklaroi se edhe për një aksident të dhjetorit 2024 është gjobitur nënkontraktori, ndërsa kushtet në minierë “janë normale” dhe “pagat janë 20-30% më ta larta se pagat që ka kjo industri”.

Në këtë pikë, deputeti socialist Ardit Bido solli në pah diferencimin e punonjësve shqiptarë nga ata turq sa i takon pagave.

“Në këtë listpagesë që kemi përpara, një inxhinier gjeolog shqiptar paguhet me 272 mijë lekë, ndërsa një turk paguhet 459 mijë lekë”, tregoi Bido.

Ndërsa të njëjtën çështje solli edhe deputeti demokrat Gazment Bardhi.

“Ka diferencime të frikshme mes punonjësve shqiptarë dhe turq. Ata që janë punëtorë turq për të njëjtën punë marrin dy-tre herë më shumë”, tha Bardhi.

Gjatë raportimit, ministrja Ibrahimaj nuk u ndal te shqetësimet e minatorëve dhe as te kërkesat e tyre gjatë kësaj periudhe, sikurse organizimi sindikal, nënshkrimi i një kontrate kolektive, kushte më të mira në punë, siguri dhe paga më të mira.

Sot, përpos kushteve atmosferike minatorët vijojnë të jenë në grevë, e cila nisi më 13 tetor, ndërsa protesta dhe bojkoti i punës kishte nisur që pesë ditë më herët, më 8 tetor.

Përpos negociatave dhe takimeve në zyrën e pajtimit dhe në ministrinë e Ekonomisë dhe Inovacionit ende nuk ka një dakordësi për zgjidhjen e situatës.

Pikënisja dhe organizimi i minatorëve të Spaçit

Më 8 dhe 9 tetor rreth 70 minatorë të Spaçit bojkotuan punën dhe u mblodhën në protestë para ambienteve të minierës së bakrit dhe kompanisë “Tete Albania” për kushte më të mira, siguri dhe nënshkrim të kontratës kolektive duke njohur sindikatën e tyre të formuar më 16 gusht 2025.

KSSH-ja iu drejtua kompanisë për të filluar diskutimin e bisedimeve për nënshkrimin e kontratës.

Më 7 tetor, kompania iu drejtua KSSH-së me shkresë duke i thënë se ka mungesë dokumentacioni.

Sipas saj sindikata e re nuk kishte dorëzuar dokumentacion të vlefshëm ligjërisht dhe se KSSH nuk kishte paraqitur listën e anëtarëve apo vendimin e krijimit të saj.

Më 8 tetor, KSSH njoftoi kompanisë “Tete Albania” për nisjen e grevës së përgjithshme pa afat më 13 tetor.

Me një shkresë, kompania iu drejtua KSSH-së më 9 tetor ku i theksoi paligjshmërinë e grevës.

“KSSH-ja nuk ka provuar që anëtarët e konfederatës janë punëmarrës të shoqërisë së tyre, ndaj edhe nuk ka asnjë tagër dhe të drejtë për të zhvilluar bisedime në emrin e tyre”, thuhej në shkresën e kompanisë drejtuar KSSH-së.

Më 10 tetor u mbajt një takim ndërmjetësues mes KSSH-së dhe “Tete Albania” në Drejtorinë Rajonale të Agjencisë kombëtare të Punësimit dhe Aftësive në Lezhë. Takimi nuk pati asnjë dakordësim.

“Ndërmjetësi konstaton se nuk ekziston aktualisht frymë bashkëpunimi midis palëve; palët nuk janë të gatshme të vijojnë negociata në kuadër të procesit të ndërmjetësimit”, u tha në procesverbalin e mbajtur nga kjo drejtori rajonale.

Më 13 tetor minatorët nisën grevën e përgjithshme dhe tetë ditë më vonë, më 21 tetor, përfaqësuesit zhvillojnë takim ndërmjetësues në Ministrisë e Ekonomisë.

Minatorët kërkuan kthimin në punë të 17 kolegëve të tyre që u pushuan javët e fundit dhe nënshkrimin e një kontrate kolektive, por këto kërkesa si dhe 8 pika të tjera nuk u morën parasysh nga përfaqësuesit e kompanisë, të cilët vijuan ta konsiderojnë grevën të paligjshme dhe sindikatën përfaqësuese “pa mandat ligjor”.

Edhe ky takim ishte pa rezultat.

Më 30 tetor, minatorët e zhvendosën grevën dhe protestën para Kuvendit, ku përsëritën kërkesat me thirrjen që ato të marrin zë edhe në Kuvend.

Po në këtë ditë ata zhvilluan takim me ministren e Ekonomisë dhe Inovacionit Delina Ibrahimaj. Pas pasqyrimit të siutatës nga ana e përfaqësuesve të minatorëve dhe Konfederatës së Sindikatave ministrja kërkoi evidentimin e argumentave ligjorë për mbrojtjen e pretendimeve që konfederata kishte.

Më 4 nëntor 2025, Ministria e Ekonomisë dhe Inovacionit zhvilloi takim me kompaninë turke “Tete Albania”.

Më 7 nëntor 2025 u njoftua për një tjetër takim në Spaç, ku të pranishëm ishin edhe përfaqësues të Inspektoratit të Punës dhe Ministrisë së Ekonomisë dhe Inovacionit. Takimi nuk u realizua pasi minatorët nuk pranuan të merrnin pjesë pa përfaqësuesit e Konfederatës së Sindikatave.

Lexoni gjithashtu:

• Minatorët e Spaçit në protestë për kushte dhe të drejta në punë
• Greva në Spaç: Kompania e quan të paligjshme, 16 minatorë të pushuar
• Nga Spaçi në Tiranë: Minatorët kërkojnë dinjitet para Kuvendit
• Një muaj në grevë; Minatorët e Spaçit vijojnë rezistencën

The post Greva e Spaçit diskutohet në Kuvend: Deputetët krah minatorëve, ministria mban rol neutral appeared first on Citizens.al.

Ministrja Delina Ibrahimaj dha sqarime të martën para Komisionit Parlamentar për të Drejtat e Njeriut për përgjegjësitë që kjo ministri ka për zgjidhjen e kërkesave të minatorëve grevistë të minierës së Spaçit. Ibrahimaj foli me një gjuhë të drunjtë për rolin e ministrisë, duke e parë këtë rol thjesht si ndërmjetësues mes minatorëve dhe kompanisë […]

The post “Të drejtat kushtetuese nuk negociohen”, deputetët kritikojnë rolin e qeverisë ndaj grevës së minatorëve appeared first on Reporter.al.

Komisioni për Mediat dhe të Drejtat e Njeriut u mblodh sot për të shqyrtuar buxhetin e vitit të ardhshëm për sektorët e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale, me fokus te Barazia Gjinore, Agjencia Shtetërore për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve dhe Shërbimi Social Shtetëror. Por mbledhja u ndërpre nga Kryetarja e Komisionit, deputetja e PD-së, […]

The post Buxheti 2026/ Tabaku ndërpret mbledhjen e Komisionit: Nuk diskutojmë pa ardhur ministrja e Shëndetësisë appeared first on BoldNews.al.

Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut ka parashtruar të hënën një listë me pyetje për qeverinë shqiptare dhe 36 studentë të Mjekësisë që janë ankimuar në Strasburg kundër ligjit që i shtrëngon të punësohen në vend për një afat 3 vjeçar, ose në të kundërt të paguajnë kostot e shkollimit. Studentët e Universitetit të […]

The post Strasburgu i kërkon shpjegime qeverisë për ligjin e studentëve të mjekësisë appeared first on Reporter.al.

Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë (KOMF) ka shprehur shqetësim të thellë lidhur me siç thotë raportimet në media se një fëmije të ciklit fillor në Komunën e Graçanicës po i mohohet e drejta për të vijuar arsimin, nga menaxhmenti i shkollës.

KOMF thekson se sipas deklaratës së nënës, fëmijës po i mohohet e drejta për të ndjekur shkollimin, për shkak se familjes i është ndërtuar një shtëpi e re nga Qeveria e Republikës së Kosovës.

“Nëse kjo vërtetohet, një situatë e tillë përbën shkelje të rëndë të të drejtave të fëmijës, e cila bie ndesh me Konventën për të Drejtat e Fëmijës, Kushtetutën e Republikës së Kosovës, Ligjin për Arsimin Parauniversitar, Ligjin për Mbrojtjen e Fëmijës dhe Ligjin kundër Diskriminimit, të cilat garantojnë të drejtën e çdo fëmije për arsim pa diskriminim”, thuhet në reagimin e KOMF-it.

KOMF kërkon ndërhyrje të menjëhershme të institucioneve komunale për të garantuar vijimin e fëmijës në shkollë, angazhim të mekanizmave të mbrojtjes së fëmijës, veçanërisht të Qendrës për Punë Sociale, për ofrimin e shërbimeve të nevojshme për fëmijën dhe familjen, hetim nga institucionet e drejtësisë dhe, në rast të evidentimit të shkeljeve ligjore, mbajtjen përgjegjëse të çdo autoriteti apo personi që ka shkelur të drejtën e fëmijës për arsim.

“KOMF potencon që fëmijët nuk mund të mbahen peng të konflikteve dhe nuk mund të përdoren si mjet presioni. Organizatat anëtare të KOMF, ofruese të shërbimeve sociale dhe familjare, shprehin gatishmërinë për të ofruar mbështetjen e nevojshme për fëmijën dhe familjen, ndërsa KOMF do të vazhdojë të monitorojë nga afër ecurinë e rastit dhe veprimet institucionale, deri në realizimin e plotë të së drejtës së fëmijës për arsim”, thuhet tutje. /Telegrafi/

Jo, nuk ekziston një komplot Sorosian, në Shqipëri apo në ndonjë vend tjetër të botës. Jo, hebrenjtë nuk e kontrollojnë botën. Po kështu, nuk ekziston një komplot përmes të cilit arabët dhe myslimanët synojnë të pushtojnë Perëndimin me lindshmëri më të lartë. Jo, emigrantët nuk bëjnë fëmijë për të përfituar nga sistemi i kujdesit social […]

The post Shqiptarët duhet të ngrihen kundër aleancës së nonsensit appeared first on Reporter.al.

Aktivistë shqiptarë dhe italianë protestuan në Tiranë, të shtunën, kundër marrëveshjes “Rama-Meloni”, e cila shënjoi dy vjetorin e saj.

Disa rrjete si “Mesdhe” dhe “Network Against Migration Detention” bashkëpunuan për një plan treditor të quajtur “Të shfuqizohen qendrat e paraburgimit për migrantët”.

Më 1 nëntor u mbaj një marshim nga qendra e Tiranës, në drejtim të Kryeministrisë dhe Ambasadës Italiane, për t’u përmbyllur jashtë qendrave të kampit në Gjadër, në Lezhë.

Të dielën, 2 nëntor, në ambientet e Universitetit të Drejtësisë, u mbajt një konferencë ku pati panele të ndryshme diskutimi mbi ëndrrën evropiane, kolonializmin, të drejtën e lëvizjes, etj.

“Marrëveshja ilegale, rezistenca globale!”

Me një banderolë të madhe, e cila shkruante “Meloni, Rama, Von Der Leyen, Trump, burgjet tuaja të imigrimit janë kriminale” aktivistët marshuan në rrugët e Tiranës, përpara nisjes në Lezhë. Ndërkohe që gjatë marshimit dëgjoheshin thirrjet “Marrëveshja ilegale-Rezistenca globale”.

Aktivisti Edison Lika, i cili ishte i pari që mbajti fjalën, tha se kryeminstri Edi Rama për të mbajtur pushtetin, është i gatshëm, të bëj pakt edhe me djallin dhe është i gatshëm të burgos jo vetëm emigrantët, por të bëj çfarëdolloj “pisllëku” tjetër të nevojshëm.

“Edi Rama e mirëmban pushtetin e tij përmes këtyre figurave; duke bërë marrëveshje ilegale me Melonin, gjë e cila u kalua në heshtje nga Bashkimi Evropian,” theksoj Lika.

Lika shtoj se për shumë vite Evropa ka qenë ëndrra e shqiptarëve dhe jo vetëm si vend që kishte liri ekonomike, që mund të lëvizje lirshëm, por më shumë si aspiratë demokratike.

“Evropa pa demokraci është një Evropë së cilës i ka ardh fundi,” përmbylli Lika.

Të njëjtën retorikë për “shuarjen” e Evropës demokratike mbajtën edhe aktivistë të tjerë. Kështu,  Detjon Begaj, aktivist i diasporës shqiptare në Itali tha se Shqipëria dhe Italia ndajnë të njëjtin vizion oligarkie dhe demokracie dhe kjo nuk është Evropa që ne ëndërruam.

“Giorgia Meloni tha se ky pakt do  të funksiononte, por në fakt nuk funksionoi, e vetmja gjë që funksionoi ishte dhunimi i të drejtave të njeriut” nënvizoi Begaj.

Aktivistët u ndalën edhe tek shpjegimi i narracioni të së djathtës ekstreme dhe jo vetëm, e cila për migrantët jep zgjidhjen “ti ndihmojmë në shtëpitë e tyre”.

“T’i ndihmojmë në shtëpinë e tyre. Dhe pastaj çfarë bëjnë? Giorgia Meloni dhe qeveria italiane, është e gjashta në botë për eksportimin e armëve” përmbylli aktivisti Damiano Borin.

“Kampe që s’po funksionojnë”

Kjo ishte hera e dytë që këto grupime aktivistësh protestojnë në Tiranë kundër marrëveshjes Rama-Meloni. Hera e parë që marshuan në rrugët e Tiranës ishte më 2 dhjetor 2024.

Më 6 nëntor 2023, qeveritë e dy vendeve nënshkruan marrëveshje për të ndaluar valën e refugjatëve. Marrëveshja e pa-konsultuar më parë u bë e njohur për publikun vetëm nga mediat.

Marrëveshja Rama-Meloni për emigrantët parashikonte që rreth 3,000 refugjatë të mbërrinin çdo muaj në kampet e Gjadrit.

Por shifra zyrtare e pakonfirmuar deri më tani e migrantëve që ndodhen aktualisht në Gjadër mendohet të jetë rreth 20 persona. Ajo që është e konfirmuar është se deri në 2 tetor zyrtarisht kanë qenë 17 persona.

I gjithë qëllimi madhor i  kampit, për të cilin ishte krijuar fillimisht, për të shërbyer si qendër depërtimesh për emigrantët e kapur në detin Mesdhe, ra poshtë për shkak të rezistencës dhe ndërhyrjes së Gjtykatës së Romës, e cila hodhi dyshimin mbi listën e vendeve të sigurta, të krijuar nga Italia.

Kjo bëri që Gjykata Evropiane e Drejtësisë të dilte me vendim zyrtar më 1 gusht 2025.

Sipas gjykatësve evropianë, çdo shtet anëtar ka të drejtë të hartojë një listë të vendeve të sigurta të origjinës, por kjo vendimmarrje nuk është absolute. Ajo duhet të mbështetet në të dhëna të qarta, të dokumentuara dhe të aksesueshme, dhe të jetë e kontrollueshme nga proceset gjyqësore.

Kështu kjo solli që disa vende që Italia i konsideronte të sigurta si Bangladeshi, Egjipti, etj. sipas ekspertëve të drejtësisë të kishin shumë aspekte politiko-sociale që mund ti shndërronte të pasigurta për shumë qytetarë, përmendim këtu pasiguria e anëtarëve të komuniteti LGBTQ+ etj.

Për këtë arsye Italia ndryshoi funksionin primar të kampit, duke e përdorur tashmë për riatdhesimin e migrantëve të paligjshëm që ndodhen aktualisht në CPR- të (qendër qëndrimi për riatdhesim) italiane.

Figura të ndryshme të opozitës italiane e kanë quajtur kampin një projekt të dështuar dhe propagandistik të kryeministres italiane Giorgia Meloni. Vetë ish-kryeministri i Italisë dhe senatori i Firences, Matteo Renzi, në një vizitë të tijën në Gjadër në Mars të 2025, tha se ishin rreth një miliard lekë të shkuara dëm.

The post Dy vjetori i marrëveshjes Rama-Meloni kujtohet me protesta appeared first on Citizens.al.

TIRANË, 30 tetor /ATSH/ Avokatja e Popullit, Erinda Ballanca prezantoi sot në Kuvend, raportin vjetor të veprimtarisë së këtij institucioni gjatë vitit 2024, vit që sipas saj, është karakterizuar nga një kontekst global sfidues për të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit.

Ballanca tha se gjatë vitit 2024 janë adresuar në total 300 rekomandime, me një total 1379 nënrekomandimesh drejtuar organeve të administratës publike. Sipas saj, zbatimi i rekomandimeve të Avokatit të Popullit mbetet një sfidë, ku vetëm 23% e rekomandimeve janë të zbatuara plotësisht, ndërsa 40% nuk kanë gjetur zbatim tërësor.

“Raportet e Komisionit Evropian, Këshillit të Evropës, Freedom House konstatojnë një prirje shqetësuese që quhet “Proceset Graduale të Erozionit Institucional”, ku qeveritë demokratike dëmtojnë mekanizmat, kufizojnë liritë apo minojnë institucionet e pavarura. Këto tendenca janë evidentuar në 60% të shteteve për vitin 2024. Pra, nuk është vetëm Shqipëria, por ka shumë vende që kanë përjetuar rënie të treguesve të ligjit për shumë vite me radhë”, tha Ballanca.

“Në kushtet e një regresi nga standardet themelore demokratike, qëndrimi i institucioneve të të drejtave të njeriut është i qartë: ne kërkojmë me forcë që të drejtat e njeriut të mbeten themeli i paqes sociale”, theksoi ajo.

“Siç thekson edhe KE në raportin e saj të fundit për Shqipërinë, ruajtja e pavarësisë, integritetit dhe mandatit të Avokatit të Popullit, është garantues për të ruajtur një sistem për mbrojtjen e të drejtave të njeriut”, tha Balanca.

Ballanca e cilësoi raportin e Avokatit të Popullit si një detyrim kushtetues, një pasqyrë të raportit mes qytetarit dhe shtetit në një kohë ku sipas saj, në mbarë botën kjo marrëdhënie po vihet në provë.

Sipas Ballancës, Shqipëria ka mundësi të tregojë se forca e institucioneve nuk qëndron te pushteti, por në pavarësinë e pushteteve dhe se respekti për ligjin është garanci për dinjitet njerëzor.

“Edhe pse Shqipëria ka bërë përparime të ndjeshme në forcimin e institucioneve të drejtësisë, sfidat mbeten të mëdha”, tha Ballanca.

Avokatja e Popullit u ndal edhe te procedura e zgjedhjes së drejtuesit të ri të këtij institucioni, ndërsa tha se është në tagrin e Kuvendit të Shqipërisë që të përzgjedhë titullarin e ri të institucionit të Avokatit të Popullit sipas të gjitha kritereve.

Ballanca tha se Kuvendi ka shansin e duhur që të përmbyllë, duke respektuar në çdo germë dhe frymë opinionet e Komisionit të Venecias, për përzgjedhjet e titullarit të ri të institucioni.

“Është thelbësore që Kuvendi të vlerësojë me vëmendje të shtuar në detyrat e lëna nga Komiteti i Akreditimit të Kombeve të Bashkuara në rastin e procesit të riakreditimit të institucionit tonë që pritet të përmbyllet në vitin 2026”, pohoi Ballanca.

“Gjatë vitit 2024 Avokati i Popullit ka ruajtur një bashkëpunim të qëndrueshëm me Kuvendin, institucionet e drejtësisë, pushtetin vendor, median duke ndihmuar në ngritjen e një kulture të përbashkët për respektimin e të drejtave të njeriut. Është thelluar roli hetimor, monitorues dhe promovues krahasuar me vitin 2023, ndërsa institucioni ka ecur përpara dhe ka zhvilluar më shumë iniciativa në shumë drejtime”, cilësoi ajo.

Ballanca tha se gjatë vitit 2024 janë adresuar në total 300 rekomandime, me një total 1379 nënrekomandimesh drejtuar organeve të administratës publike. Sipas saj, zbatimi i rekomandimeve të Avokatit të Popullit mbetet një sfidë, ku vetëm 23% e rekomandimeve janë të zbatuara plotësisht, ndërsa 40% nuk kanë gjetur zbatim tërësor.

/e.i/j.p/

The post Ballanca: Vetëm 23% e rekomandimeve të Avokatit të Popullit u zbatuan plotësisht appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Të ashtuquajturat SLAPP – Padi Strategjike Kundër Pjesëmarrjes Publike – janë një fenomen në rritje me një qëllim të qartë: ndalimin e gazetarëve nga ushtrimi i misionit të tyre për të kërkuar llogari ndaj të pushtetshmëve, thotë Flutura Kusari, këshilltare e lartë ligjore në Qendrën Evropiane për Lirinë e Shtypit dhe të Medias (ECPMF). Rastet […]

The post Flutura Kusari: BE-ja duhet të ndërhyjë për të ndaluar bullizimin ligjor të gazetarëve në Ballkan appeared first on Reporter.al.

Raporti i Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut zbardh përfshirjen e drejtpërdrejtë të Serbisë dhe Rusisë në projekte destabilizuese në Ballkan përmes projektit “Bota Serbe”, me theks të veçantë në Kosovë.

Kisha Ortodokse Serbe, grupet paramilitare dhe liderët politikë përdoren si instrumente për avancimin e kësaj agjende.

Në raport flitet edhe për gjendjen e rëndë në Serbi dhe represionin e regjimit të Vuçiqit karshi qytetarëve të tij.

Projekti “Bota Serbe” është identifikuar nga Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut si një nga instrumentet kyçe përmes të cilit Rusia, në bashkëpunim me elitën politike serbe, po tenton të rikthejë ndikimin në Ballkan, me fokus të veçantë në Kosovë.

Sipas raportit, pas disfatave në luftërat e viteve '90 dhe shpalljes së pavarësisë së Kosovës, Beogradi, me mbështetje të drejtpërdrejtë nga Moska, i është kthyer ideologjisë së “projektit shtetëror”, tashmë të njohur si “bota serbe”.

Kjo qasje përfaqëson një formë të re të revizionizmit historik dhe përfshin përdorimin e mjeteve të buta si kontrolli i mediave, arsimit, institucioneve kulturore, por edhe lidhjet shpirtërore me komunitetet serbe në rajon.

Raporti kritikon Perëndimin për tolerancën ndaj këtyre zhvillimeve, duke theksuar se përpjekjet për ta afruar Serbinë me strukturat euroatlantike janë bërë shpesh duke injoruar rolin e saj destabilizues në Bosnje e Hercegovinë, Mal të Zi, Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut.

Kjo politikë ka forcuar regjimin autoritar të Aleksandar Vuçiqit dhe ka shtuar ndërhyrjet e Beogradit në punët e brendshme të shteteve të tjera.

Raporti i Helsinkit vë në dukje se Kisha Ortodokse Serbe (KOS) është bërë një nga aktorët më të rëndësishëm në përpjekjet për rritjen e ndikimit serbo-rus në rajon, sidomos në Kosovë.

Një shembull i kësaj përfshirjeje është takimi i patriarkut serb Porfirije me presidentin rus Vladimir Putin më 22 prill 2025 në Moskë.

Gjatë këtij takimi, Porfirije deklaroi se qëndrimi i Kishës për Kosovën, Malin e Zi dhe Republikën Serbe varet nga pozicioni gjeopolitik i Rusisë, duke shtuar se dëshira e Kishës është të jetë “afër botës ruse” nëse ndodh një riorganizim global.

Kjo deklaratë, në të cilën përmendet drejtpërdrejt Kosova si pjesë e “botës serbe” dhe falënderimi ndaj Putinit për mbështetjen ndaj “popullit tonë dhe Kishës sonë” në Kosovë, ka ngjallur reagime të ashpra në Mal të Zi, por jo nga qeveria, e cila ka lidhje të ngushta me Kishën Serbe.

Për më tepër, Parlamenti Evropian në mars 2022 kishte shprehur shqetësim për përpjekjet e Kishës Serbe në rajon për të promovuar Rusinë si mbrojtëse e “vlerave tradicionale familjare” dhe për të forcuar lidhjet e shtetit me Kishën.

Sipas eurodeputetëve, kjo është pjesë e një strategjie më të gjerë të Kremlinit për të ndezur konfliktet dhe përçarjet etnike në Ballkan.

Në këtë kontekst, Kosova paraqitet si një nga frontet më të rrezikuara.

Përmes përkrahjes për strukturat paralele në veri, përfshirjes së Kishës në politikë dhe përdorimit të figurave si Milan Radoiçiq, Beogradi dhe Moska synojnë minimin e sovranitetit dhe stabilitetit të Kosovës.

Raporti ndalet veçanërisht në incidentin e armatosur në Banjskë më shtator 2023, ku terroristi Milan Radoiçiq dhe një grup paramilitar serb ndërmorën një sulm terrorist në veri të Kosovës.

Pavarësisht provave të shumta për përfshirjen e dhjetëra personave dhe strukturave shtetërore serbe, hetimet në Serbi janë zvarritur, ndërsa Radoiçiq mbetet i vetmi i dyshuar.

E përveç Kosovës, raporti ka përmbledhur edhe ngjarje të tjera që kanë krijuar destabilizim edhe brenda Serbisë, përfshirë këtu edhe protestat e shumta kundër regjimit të Vuçiqit dhe presionet e arrestimet që u bënë nëpër këto protesta.

“Regjimi serb vazhdon të përdorë grupe paramilitare dhe huliganë të lidhur me partinë në pushtet (SNS) për të shtypur protestat në vend. Të veshur me veshje të zeza, maska dhe të armatosur me shufra metalike, ata godasin protestuesit pa ndërhyrjen e policisë, madje në disa raste në bashkëpunim me të”.

Një nga rastet më tronditëse është ai i një studenteje në Novi Sad, e cila u sulmua brutalisht dhe pësoi frakturë të nofullës.

Sulmuesit ishin aktivistë të SNS dhe më pas u shpallën “heronj” përmes një dekreti presidencial.

Në Shqipëri, aftësia e kufizuar shihet shpesh si një çështje fizike, shëndetësore apo që ka të bëjë kryesisht me problematikat e përfshirjes në arsim dhe punë. Por rrallë flitet për një aspekt po aq thelbësor të jetës së tyre: seksualitetin.

Njerëzit me aftësi të kufizuara përballen çdo ditë me të pavërteta, paragjykime, stigma dhe mite që kufizojnë të drejtën e tyre për ndjenja, dashuri dhe intimitet.

Në një tryezë diskutimi, Fondacioni “Së bashku” ndau një përmbledhje të miteve që ekzistojnë për seksualitetin dhe personat me aftësi të kufizuara, duke pasur parasysh kontekstin shqiptar.

Suela Lala, drejtuese e Fondacionit, tha se kjo është një temë që eksplorohet pak në vendin tonë.

“Mendohet se këta persona kanë sfida të tjera më të rëndësishme. Por edhe të drejtat seksuale dhe riprodhuese janë pjesë e kuadrit të të drejtave të njeriut, janë pjesë e dinjitetit njerëzor,” tha ajo.

Lala tregoi se pavarësisht paragjykimeve dhe sfidave njerëzit me aftësi të kufizuara gjejnë mënyra se si ta jetojnë jetën e tyre. Ajo u ndal te fakti se shpesh përballen me gjuhë urrejtjeje sidomos kur postojnë në rrjetet sociale për tema që lidhen me seksualitetin.

“Shpesh këto fjalë, aftësi e kufizuar dhe seksualitet, nuk bëhen bashkë në të njëjtën fjali, aq e panevojshme dhe e padobishme duket për shumë njerëz të tjerë,” u shpreh Lala.

Dorina Toçaj, nga zyra shqiptare e Agjencisë së Kombeve të Bashkuara për shëndetin seksual dhe riprodhues (UNFPA) theksoi se mitet fillojnë që në fëmijëri ku mësohet të përjashtohen të tjerët për shkak të dallimeve. Për këtë ajo u shpreh se për një shoqëri më mendjehapur nevojitet të rishikohet mënyra e edukimit.

Në këtë pikë, ajo tha se edukimi gjithëpërfshirës seksual duhet të ketë elementë që lidhen edhe me personat me aftësi të kufizuara si pjesë e një formimi për jetesë të barabartë dhe me dinjitet.

“Për hir të këtyre miteve dhe mendësie, shumë njerëz me aftësi të kufizuara, mund të mos arrijnë të realizojnë dëshirat e tyre, të drejtat seksuale dhe riprodhuese dhe aq më tepër të aspirojë për familje, për lidhje, partneritet dhe fëmijë,” komentoi Toçaj, duke theksuar nevojën për mundësi të barabarta për të gjithë.

Toçaj këshilloi që manuali i miteve dhe fakteve të përgatitura nga Fondacioni “Së bashku” të integrohet në kurrikulën e edukimit seksual në shkolla, këshillë që u përkrah nga përfaqësuesit e ministrisë së Arsimit të pranishëm në diskutim.

“Duam që këto elemente të jenë pjesë e mësimit,” u shpreh Edlira Sina, Koordinatore Kombëtare për Edukimin Shëndetësor Seksual në Shqipëri.

Dashuria e stigmatizuar

Përtej politikave, parasgjykimi ndaj dashurisë dhe seksualitetit të personave me aftësi të kufizuara mbetet i fortë.

Dajani, një zotëri me aftësi të kufizuara rrëfen se ra në dashuri me një vajzë me aftësi të kufizuara në shikim, por u përball me një rezistencë të madhe.

“Më thanë që nuk duhet të bija në dashuri me të, sepse ajo nuk mund të kujdesej për mua, apo për fëmijët në të ardhmen,” kujton ai.“Duhej të bindja familjen se mund të isha baba i mirë, se nuk kisha nevojë për keqardhje, por për mundësi të barabarta.”

Ai i mëshon faktit se nuk dëshiron të shihet si hero, sepse edhe kjo është formë diskriminimi, por si çdo qytetar në shoqëri.

“Dua t’i tregoj djalit tim se mund të jem prind, mund të gatuaj, të mësoj, të punoj, si çdo njeri tjetër”, vijon Dajani, tashmë prind i një djali 10-vjeçar.

Histori të ngjashme ka edhe Ilir Kaso, i cili rrëfeu në praninë e të tjerëve se familja e bashkëshortes së tij e kundështoi si fillim lidhjen e tyre, pasi ishte person me aftësi të kufizuara.

“Iu tha hapur që të mos lidhej me mua. Madje u hamendësua se nuk isha i aftë seksualisht,” tha Iliri.

“Kjo tregon sa i thellë është paragjykimi. Edhe vetë ne, personat me aftësi të kufizuar, shpesh e kemi të brendësuar këtë frikë, këtë ndjesi inferioriteti.”

Frikë dhe nevoja per mbrojtje

Eglantina Bajrami, drejtuese e organizatës Klubi Kombëtar i Prindërve me Spektrin Autik u shpreh se shpesh prindërit, nga frika, i mbrojnë fëmijët me aftësi të kufizuara deri në izolim.

“Prindërit e vajzave janë shpesh shumë mbrojtës. Kanë frikë t’i lënë vetëm, madje edhe gjatë stërvitjeve. Është e rëndësishme t’i trajnojmë nënat se si të flasin me vajzat për trupin, për seksualitetin, edhe për akte si masturbimi, që ende konsiderohen tabu”, tha ajo.

Sipas Olta Kocit, nga organizata Asistencë për Komunitetin në Shqipëri, situata është edhe më e ndërlikuar teksa përmend raste të abuzimeve seksuale, shtatzënive të hershme apo dhe infeksioneve seksualisht të transmetueshme.

“Në këto raste, shpesh as vetë personi nuk mund të marrë vendime për trupin e vet, ndërsa kujdestarët nuk reagojnë si duhet,” deklaroi ajo, me nevojën për të pasur më shumë vëmendje për kategori të caktuara të aftësisë së kufizuar.

Liliana Dango nga Qendra Kombëtare për Shërbimet Komuniteare nënvizoi rëndësinë e ndërhyrjes që në arsimin parashkollor dhe te grupet me aftësi të kufizuar intelektuale, me qëllim që të ndërtohet një qasje afatgjatë më mbrojtëse dhe edukative.

Por, sipas Dorina Toçajt, problemi i vërtetë nuk mbetet vetëm te paragjykimi. “Në një vend ku edhe një atlet e ka të vështirë të kalojë rrugën apo të marrë një shërbim bazë, imagjinoni sa e vështirë është për një person me aftësi të kufizuar të mendojë për dashuri, për marrëdhënie, për prindërim”.

Të folurit për seksualitetin e personave me aftësi të kufizuara nuk është tabu, as mit i keqinterpretuar. Është hap drejt barazisë së plotë, njohjes së njeriut si të tërë, me dëshirat, ndjenjat, trupin, dinjitetin dhe të drejtën për të dashur e për t’u dashur.

Mite dhe fakte për seksualitetin dhe personat me aftësi të kufizuara

Në dokumentin e përgatitur nga Fondacioni Së Bashku në partneritet me UNFPA, në kuadër të Programit të Përbashkët të OKB-së “Askush të mos mbetet pas”, 15 mite vendosen përballë të vërtetave. Le t’i çmontojmë disa prej tyre:

“Personat me aftësi të kufizuar nuk kanë të drejta seksuale.”

Të drejtat seksuale janë të drejta të njeriut. Kufizimet fizike nuk e pengojnë shprehjen e seksualitetit, apo dëshirën për të dhënë dhe marrë dashuri në një marrëdhënie.

“Ata nuk ndjejnë tërheqje, as dëshirë për marrëdhënie romantike.”

Personat me aftësi të kufizuar janë qenie seksuale si të gjithë ne, prandaj ata kanë të njëjtin interes për dashuri dhe marrëdhënie.

Këto mite i çojnë ata në të tjera barriera sa i takon qasjes në edukimin dhe shërbimin e shëndetit seksual dhe riprodhues.

“Personat me aftësi të kufizuara lidhen vetëm me persona të komunitetit të tyre.”

Ata mund të dalin, njihen dhe krijojmë marrëdhënie me këdo pavarësisht aftësisë së kufizuar që përjetojnë. Ata janë shumë më tepër se aftësia e tyre e kufizuar: kanë ngjyra të ndryshme personaliteti, interesash dhe botëkuptimi.

“Personat me aftësi të kufizuar nuk përjetojnë abuzime apo dhunë në familje.”

Personat me aftësi të kufizuara janë më të ekspozuar ndaj abuzimeve seksuale. Madje ata përjetojnë abuzime seksuale dhe dhunë ne familje, 3 deri në 4 herë më shumë se sa individët e tjerë dhe ky mit është i rrezikshëm sepse shpërfill realitetin, duke bërë që përvojat e personave me aftësi të kufizuara të mos dëgjohen.

“Personat me aftësi të kufizuar nuk mund të krijojnë familje, nuk bëhen prindër të mirë, apo dhe nëse bëhen me fëmijë, ata do të jenë me aftësi të kufizuara.”

Ata mund të kenë familje, fëmijë dhe të jenë prindër të mrekullueshëm. Ndenja e prindërimit shkon përtej aftësive fizike, ajo varet nga dashuria, përgjegjësia, mbështetja dhe përkujdesja. Ndërkohë, shumë aftësi të kufizuara nuk trashëgohen dhe e drejta për të pasur apo jo fëmijë u takon vetëm personave me aftësi të kufizuara, askujt tjetër.

“Personat me aftësi të kufizuar nuk mund të mbesin shtatzënë, apo të marrin infeksione seksualisht të transmetueshme dhe për rrjedhojë nuk kanë nevojë për informacione për parandalimin e tyre.”

Ata mund të jenë seksualisht aktivë dhe të mbeten shtatzënë edhe të marrin infeksione seksualisht të transmetueshme. Një person me aftësi të kufizuar nuk është automatikisht steril apo imun ndaj sëmundjeve seksualisht të transmetueshme. Ndaj, si të gjithë të tjerët, ata kanë nevojë dhe të drejtë për të njëjtën qasjes në edukimin dhe shërbimin e shëndetit seksual dhe riprodhues.

“Personat me aftësi të kufizuara kanë gjëra më të rëndësishme për t’u shqetësuar se sa seksi.”

Seksualiteti dhe nevojat seksuale të personave me aftësi të kufizuara janë thelbësore për një jetë të plotë në aspektin human. Ky mit shpërfill faktin e të qenurit njeri në radhë të parë dhe të drejtën e tyre për të përjetuar kënaqësi dhe intimietet në një marrëdhënie.

“Personat me aftësi të kufizuar nuk mund të jenë tërheqës.”

Njerëzit nuk tërhiqen vetëm nga pamja fizike. Përgjithësisht janë cilësitë e personalitetit ato që i japin aspektit fizik një vlerë tjetër. Ndaj të gjithë trupat njerëzorë mund të jenë tërheqës dhe të bukur, përfshirë këtu edhe trupat e personave me aftësi të kufizuara.

E rëndësishme për t’u thënë është se trupat e personave me aftësi të kufizuara janë seksualë, të fortë dhe të bukur dhe nuk dallojnë për nga nevoja nga trupat e njerëzve të tjerë. Ndaj për këtë do të duhet të jemi më të kujdesshëm, në mënyrë që t’i japim këtij komuniteti dinjitetin për të cilin ata kanë nevojë.

Lexo gjithashtu:

• Personat me aftësi të kufizuar në shikim marshojnë për të drejta e dinjitet
• Asistentët personalë: Shpresë për jetë të pavarur për personat me aftësi të kufizuara
• Piramida e Tiranës “simbol i përjashtimit” për personat me aftësi të kufizuara

The post Mite dhe fakte për seksualitetin e personave me aftësi të kufizuara appeared first on Citizens.al.

Komisioneri për Mbrojtjen nga Diskriminimi, Robert Gajda, u kërkoi deputetëve të Kuvendit të enjten që të votonin projektligjin e ri për “Barazinë Gjinore” gjatë raportimit vjetor për punën e institucionit të tij. Duke përmbyllur raportimin për situatën e diskriminimit në vend, Gajda adresoi qëndrimin e tij për një temë që ka tërhequr vëmendjen e opinionit […]

The post Komisioneri Antidiskriminim kërkon në Kuvend miratimin e projektligjit për “Barazinë Gjinore” appeared first on Reporter.al.

Zyra e Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut ka akuzuar ushtrinë izraelite se “vazhdon të vrasë civilë” në zonat pranë vijave të ripozicionimit në Rripin e Gazës, pavarësisht thirrjeve për armëpushim. Sipas raportit të OKB-së, të paktën 15 palestinezë janë qëlluar për vdekje në afërsi të trupave izraelite. Aktualisht, forcat izraelite kontrollojnë rreth […]

The post OKB: Ushtria izraelite po ekzekuton civilë në Gaza, 15 palestinezë të vrarë appeared first on BoldNews.al.

Më 29 shtator nisi në Tiranë Maratona e Filmave Queer, një festival tashmë i kthyer në traditë dhe që po organizohet për herë të gjashtë në Shqipëri, duke sjellë një maratonë filmash që trajtojnë çështje sensitive dhe problematika të komunitetit LGBTQI. Kumbara e edicionit të gjashtë, Elsa Lila u shpreh në një konferencë për shtyp […]

The post Festivali i Filmit Queer sfidon për herë të gjashtë tabutë në Tiranë appeared first on Reporter.al.

TIRANË, 22 shtator /ATSH/ Ministrja për Europën dhe Punët e Jashtme, Elisa Spiropali mori pjesë sot në tryezën mbi promovimin dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut në kuadër të Reformës UN80, me prezencën e ministrave të Jashtëm të Holandës dhe Kilit.

Në këtë tryezë, Spiropali nënvizoi se, “të drejtat e njeriut nuk janë aksesorë për paqen dhe zhvillimin, ato janë pjesa më thelbësore e tyre.”

Spiropali shtoi se, “Shqipëria mbetet përherë e gatshme të punojë me të gjithë partnerët për të siguruar që të drejtat e njeriut janë element qendror i Reformës UN80, me qëllim rivitalizimin e premtimit për një botë më të drejtë, më të paqtë dhe më të qëndrueshme”.

“Institucionet e qëndrueshme, dhe fuqizimi i grave dhe rinisë, janë faktorë kyç për një progres të qëndrueshëm. Në këtë drejtim, Reforma UN80 do të jetë e besueshme nëse ajo forcon misionin kryesor të OKB-së si gardiani universal i të drejtave të njeriut”, deklaroi ndër të tjera, ministrja Spiropali.

/gj.m/r.e/a.f/

The post OKB, Spiropali: Të drejtat e njeriut, thelbësore për paqen dhe zhvillimin appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 22 shtator /ATSH/ Dokumentari “Hacking Hate” u shfaq në ditën e fundit të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit për të Drejtat e Njeriut.

Ky dokumentar është një investigim tronditës mbi mënyrën se si platformat online përfitojnë nga përhapja e urrejtjes, duke nxitur ekstremizmin dhe duke vënë në rrezik vetë themelet e shoqërive demokratike.

Me temën e këtij viti, “Të Drejtat e Njeriut në Epokën Digjitale”, festivali u përqendrua te mundësitë, por edhe sfidat dhe kërcënimet e botës online, duke treguar pse mbrojtja e të drejtave themelore është po aq e rëndësishme në hapësirën digjitale sa edhe në atë fizike.

Delegacioni i Bashkimit Evropian në Tiranë ka qenë mbështetësi kryesor i edicionit të këtij viti.

Për 20 vite me radhë, ky festival ka qenë një hapësirë e çmuar dialogu dhe reflektimi për shoqërinë shqiptare, thekson Zyra e BE.

Ambasadori i BE-së në Shqipëri, Silvio Gonzato theksoi gjithashtu se, “ky festival tregon sa i fuqishëm mund të jetë kinemaja për të nxitur debate dhe frymëzuar reflektime mbi shoqërinë tonë”.

“Shoqëritë tona nuk mund të lejojnë që urrejtja, racizmi, bullizmi apo forma të tjera diskriminimi dhe dhune të përhapen në hapësirën digjitale. Kostoja për shoqëritë dhe demokracitë tona është thjesht shumë e lartë”, shtoi ai.

Gonzato nënvizoi se, “mbrojtja e demokracisë sot do të thotë gjithashtu mbrojtje e hapësirës digjitale si një vend ku respektohen të drejtat dhe mbrohet diversiteti”.

“Jemi krenarë që Bashkimi Evropian ka qenë i pari që ka rregulluar hapësirën digjitale dhe që mban kompanitë teknologjike përgjegjëse për atë që publikohet në platformat e tyre”, përfundoi Gonzato.

/gj.m/r.e/a.f/

The post “Hacking Hate”, mesazh kundër urrejtjes online në Festivalin e Filmit për të Drejtat e Njeriut appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Projektligji për “Barazinë gjinore” është shoqëruar ditët e fundit me keqinterpretime në media dhe rrjetet sociale, duke u paraqitur si një hap drejt “legalizimit të martesave gay”, “transgjinorëve” apo madje edhe “70 gjinive të reja në Shqipëri”.

Por këto pohime janë tërësisht të pavërteta dhe përbëjnë një formë dezinformimi publik pasi projektligji nuk e ndryshon seksin biologjik, nuk legalizon çiftet e të njëjtës gjini, dhe nuk shpik as gjini të reja.

Citizens.al shqyrtoi përmbajtjen e tij nga ku rezultoi se drafti nuk përmban asnjë nen që lidhet me martesat e të njëjtës gjini, as nuk prek ligjin për gjendjen civile apo Kodin e Familjes.

Për nga rëndësia dhe ndjeshmëria e çështjes, ndryshime të tilla që do të preknin familjen do të donin jo vetëm akte të tjera, por edhe më shumë debat publik, çka nuk ndodh në këtë rast.

Qëllimi i projektligjit për “Barazinë gjinore” është të forcojë mbrojtjen ndaj diskriminimit mbi bazën e identitetit gjinor dhe shprehjes gjinore. Ai është hartuar nën direktivat e Bashkimit Evropian në përputhje me Konventën e Stambollit, të ratifikuar nga Shqipëria që në vitin 2013.

Projektligji e përkufizon “gjininë” si kategori sociale dhe juridike, duke i dhënë mundësi institucioneve të zbatojnë politikat e barazisë gjinore që përfshijnë edhe persona përtej spektrit tradicional mashkull-femër.

Kjo nuk përbën “shpikje të re”, por është në përputhje me standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut.

Në mungesë të një përkufizimi të saktë ligjor, institucionet dhe gjykatat shqiptare mund të kenë vështirësi në trajtimin e rasteve të diskriminimit ndaj personave të komunitetit LGBT.

Projektligji përpiqet ta mbushë këtë boshllëk, duke ndihmuar në zbatimin më të mirë të ligjit për “Mbrojtjen nga Diskriminimi” dhe duke garantuar që askush të mos përjashtohet nga e drejta për barazi për shkak të mënyrës se si e përjeton dhe shpreh gjininë e vet.

Vlen të theksohet se projektligji nuk ka asnjë përmbajtje që lidhet me “identifikime me kafshë”, “gjini të shpikura”, apo skenarë të ngjashëm që përdoren për të nxitur pasiguri apo urrejtje.

Këto narrativa nuk reflektojnë as realitetin ligjor dhe as praktikën ndërkombëtare në të cilën shteti shqiptar aspiron të bëjë pjesë: Bashkimin Evropian.

Diskutimi për barazinë gjinore kërkon qartësi dhe një raportim më etik nga mediat pasi, sikurse e tregon rasti i fundit, ka ndjeshmëri shoqërore.

Prandaj, është e rëndësishme që debatet publike – sidomos në studiot televizive – të bazohen në dokumente zyrtare, konventa ndërkombëtare dhe fakte konkrete, jo në keqinterpretime apo manipulime ideologjike.

The post A po legalizohen “70 gjini” në Shqipëri? Ja si qëndron e vërteta appeared first on Citizens.al.

Autore: Dea Nini, juriste me gradë shkencore LL.M. (Legum Magister: Master në Shkenca Juridike), e specializuar në ligjin ndërkombëtar të të drejtave të njeriut.

—

Debati rreth punës së seksit dhe legalizimit ose jo të saj ka nisur të kryhet në Shqipëri. Padyshim që legalizimi i punës së seksit përfaqëson një debat të rëndësishëm publik.

Megjithatë, Shqipëria sot ndodhet ende në një fazë tjetër: Puna e seksit mbetet e kriminalizuar sipas Nenit 113 të Kodit Penal¹, duke i lënë punonjësit e seksit të ekspozuar ndaj stigmatizimit, dhunës dhe përjashtimit sistemik.

Në këtë kontekst, hapi i parë dhe më urgjent është diskutimi mbi nevojën për dekriminalizim (eleminimi i sanksioneve penale për ushtrimin e punës konsensuale to seksit të të rriturve).

Kjo qasje gjen mbështetje në nevojën urgjente për të adresuar problematikat jetësore me të cilat përballen punonjësit e seksit në Shqipëri për shkak të kriminalizimit të prostitucionit (mungesa e sigurisë së përgjithshme, dhuna, vështirësia për të aksesuar shërbimet e nevojshme mjekësore, ndalimet, arrestimet dhe kontrollet arbitrare policore, lehtësia për shfrytëzim dhe trafikim) dhe në standardet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.

Modelet ndërkombëtare të rregullimit të punës së seksit

Në botë ekzistojnë disa modele të rregullimit të punës së seksit. Së pari është kriminalizimi, një model që e konsideron punën e seksit tërësisht të kundërligjshme, duke përfshirë kërkesën dhe ofertën.

Kjo qasje rezulton në kontrolle të shumta policore, rrezik më të lartë për dhunë, pengesa për akses në shërbime dhe stigmatizim të shtuar ndaj punonjësve të seksit.

Shpesh kriminalizimi i punës së seksit e përkufizon atë si “prostitucion” dhe konsiderohet aktualisht si modeli më arbitrar i rregullimit, që nuk përputhet me standardet e respektimit, mbrojtjes dhe garantimit të të drejtave të njeriut.²

Së dyti, është dekriminalizimi, një model që eliminon të gjitha sanksionet penale lidhur me punën konsensuale të seksit.

Puna e seksit trajtohet si çdo punë tjetër dhe mbi të aplikohen kuadret e përgjithshme ligjore mbi rregullimin e marrëdhënieve të punës.

Të dhëna nga shtete që kanë realizuar modelin e dekriminalizimit, si Zelanda e Re, tregojnë se dekriminalizimi përmirëson sigurinë, shëndetin dhe qasjen e punonjësve të seksit në drejtësi.

Aktualisht konsiderohet si modeli rregullator më efektiv, i mbështetur në standardet e respektimit, mbrojtjes dhe garantimit të të drejtave të njeriut.³

Së treti, është legalizimi. Në këtë qasje, puna e seksit lejohet të ushtrohet nën kushte strikte rregullimi, si licencimi apo regjistrimi i detyrueshëm i punonjësve të seksit.

Kjo qasje ka rezultuar në krijimin e sistemeve rregullatore me dy nivele, ku punonjësit që nuk mund të përmbushin kërkesat e detyrueshme për licencim apo regjistrim mbeten të kriminalizuar.

Eksperiencat në Gjermani dhe Holandë tregojnë se rregullimi strikt dhe i fortë shpesh nuk mbron punonjësit më të margjinalizuar.⁴

Gjithashtu, në një pikëpamje feministe, ky rregullim i rreptë përfaqëson njëherazi një përpjekje për rregullim të plotë dhe objektifikim të mëtejshëm të trupave të grave (të dhënat tregojnë se 80% e punonjësve të seksit në botë identifikohen si gra)⁵.

Dhe së katërti, modeli nordik: kriminalizimi i pjesshëm. Sipas këtij modeli klienti kriminalizohet, ndërsa ofruesi jo. Në praktikë, kjo qasje tregon se i detyron punonjësit e seksit të veprojnë në kushte më të izoluara dhe të pasigurta, duke ulur aftësinë e tyre për të kontrolluar dhe menaxhuar klientët dhe sigurinë e tyre⁶.

Standardet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut në lidhje me punën e seksit

Aktualisht, thirrja për dekriminalizim reflekton një konsensus ndërkombëtar në rritje.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH), UNAIDS dhe Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP) rekomandojnë dekriminalizimin e plotë të punës së seksit si mënyrën më efektive për të mbrojtur shëndetin dhe të drejtat e punëtorëve të seksit⁷.

Amnesty International dhe Human Rights Ëatch theksojnë se dekriminalizimi është i domosdoshëm për të siguruar dinjitetin, autonominë dhe qasjen në drejtësi të punëtorëve të seksit⁸.

Komisioni Global për HIV thekson se dekriminalizimi i punës së seksit mund të ulë infektimet me HIV ndërmjet punëtorëve të seksit dhe klientëve me afërsisht 50% gjatë një dekade⁹.

Revista mjekësore e njohur, “The Lancet”, gjithashtu ka theksuar se dekriminalizimi përfaqëson një masë të nevojshme për mbrojtjen e shëndetit publik¹⁰.

Modele të nuancuara: Shembulli i Zelandës së Re

Debati mbi rregullimin e punës së seksit nuk duhet të reduktohet në një zgjedhje të thjeshtë midis kriminalizimit dhe legalizimit. Ekzistojnë qasje të nuancuara që vendosin të drejtat e njeriut dhe dinjitetin njerëzor në qendër.

Një shembull kryesor mbetet modeli i Zelandës së Re¹¹, i cili bazohet në dekriminalizim, por gjithashtu përfshin masa rregullatore shtesë.

Shembulli zelandez parashikon standardizimin e shëndetit dhe sigurisë në punë për punonjësit e seksit. Kjo në një kuadër që shkon sipas ligjeve të përgjithshme të punës dhe që nuk parashikon detyrime ligjore për licencim, apo regjistrim.

Gjithashtu, ky model parashikon sigurimin e qasjes vullnetare në shërbimet shëndetësore dhe ndalimin e diskriminimit ndaj punëtorëve të seksit.

Po kështu, parashikohet përfshirja e organizatave të drejtuara nga punëtorë seksi në politikëbërje dhe monitorim.

Sipas studimeve, modeli i Zelandës së Re ka dhënë rezultate pozitive.

Punëtorët e seksit raportojnë marrëdhënie më të mira me policinë, më shumë siguri dhe liri për të refuzuar klientët e pasigurt, norma të larta të kontrolleve vullnetare shëndetësore dhe raportime të larta të rasteve të dhunës.

Gjithashtu, një e dhënë me rëndësi mbetet fakti që adoptimi i këtij modeli rregullator nuk ka sjellë rritje të rasteve të trafikimit apo të përfshirjes së të miturve në punë seksi.

Për Shqipërinë, kjo nuk do të thotë se modeli i mësipërm është zgjidhja më e mirë në kontekstin aktual, por se debati mbi rregullimin e punës së seksit duhet të shihet si i shtresëzuar dhe në zhvillim.

Dekriminalizimi mbetet hapi i nevojshëm për të ndalur dëmet që shkakton kriminalizimi në jetën e punonjësve të seksit. Në faza të mëvonshme, Shqipëria mund të eksplorojë modele më të gjera rregulluese.

Një shembull mbetet modeli i Zelandës së Re, megjithatë, çdo model rregullator duhet ta gjejë bazën në kontekstin specifik kombëtar.

Pse dekriminalizimi është hapi i radhës për Shqipërinë

Për Shqipërinë sot, prioriteti urgjent mbetet të ndalojë kriminalizimin e punës së seksit, pasi kjo qasje rregullatore cënon rëndë dinjitetin njerëzor, sigurinë dhe jetën e punonjësve të seksit dhe është në kundërshtim me standardet themelore të mbrojtjes së të drejtave të njeriut.

Dekriminalizimi i punës së seksit në Shqipëri do t`u lehtësonte punonjësve të seksit raportimin e rasteve të dhunës dhe shfrytëzimit pa frikë nga ndalimet apo arrestimet arbitrare.

Së dyti, adoptimi i qasjes dekriminalizuese do të përmirësonte qasjen në kujdes shëndetësor dhe do të ulte rrezikun për infektim me sëmundje dhe infeksione seksualisht të transmetueshme.

Së treti, ky model rregullator do të kontribuonte në uljen e stigmës dhe paragjykimit ndaj punës së seksit, duke e njohur atë si punë dhe jo si krim, çka në një vështrim të përgjithshëm do të sillte zhvillim shoqëror, duke nxitur vlerat demokratike të pranimit dhe tolerancës.

Njëherazi, dekriminalizimi i punës së seksit në Shqipëri do të forconte masat kundër trafikimit duke mos e penguar raportimin e abuzimit, shfrytëzimit dhe trafikimit nga frika e ndjekjes penale.

Pse legalizimi përfaqëson sot një debat të parakohshëm?

Debati mbi legalizimin e punës së seksit nuk është i parëndësishëm, por përfaqëson një debat më kompleks.

Nga një perspektivë e të drejtave të njeriut, feministe dhe queer, asnjë model ekzistues i legalizimit nuk ka garantuar plotësisht sigurinë, barazinë dhe mbrojtjen për të gjithë punëtorët e seksit.

Ky model shpesh përfshin kontroll të rreptë shtetëror, regjistrim të detyrueshëm dhe mbikëqyrje të shumta që rrezikojnë përjashtimin e më të margjinalizuarve dhe lënien e tyre në një situatë kriminalizuese.

Kjo nuk do të thotë se legalizimi nuk duhet të diskutohet në Shqipëri, por ky debat duhet të vijë pas dekriminalizimit dhe vetëm përmes një procesi të gjerë, gjithëpërfshirës, të informuar nga eksperiencat ndërkombëtare dhe zërat e vetë punëtorëve të seksit.

Pyetja me të cilën duhet të përballet Shqipëria sot nuk është nëse duhet të legalizojë punën e seksit, por nëse duhet të vazhdojë ta kriminalizojë atë.

Standardet dhe eksperiencat ndërkombëtare tregojnë qartë se dekriminalizimi është hapi i parë rregullator. Debati mbi këtë çështje nuk ka pse të jetë bardhezi dhe i ngurtë: mosrregullim apo rregullim i plotë.

Në të ardhmen, Shqipëria mund të eksplorojë qasje të nuancuara. Një shembull mbeten modelet e përziera që kombinojnë dekriminalizimin me masa mbrojtëse shtesë për punonjësit e seksit.

Megjithatë, aktualisht, rruga përpara mbetet e qartë: Shqipëria duhet të ndalojë trajtimin e punëtorëve të seksit si kriminelë dhe të njohë të drejtat, të garantojë sigurinë dhe dinjitetin e tyre njerëzor, në përputhje me standardet e respektimit, garantimit dhe mbrojtjes së të drejtave të njeriut.

---

¹ Kodi Penal i Republikës së Shqipërisë, Seksioni VIII, “Veprat penale kundër moralit dhe dinjitetit”, Neni 113, “Prostitucioni” (Shtuar paragrafi i dytë me ligjin nr. 23/2012, datë 1.3.2012): “Ushtrimi i prostitucionit dënohet me gjobë ose me burgim gjer në tre vjet. Dhënia e shpërblimit për përfitim personal të prostitucionit dënohet me gjobë ose me burgim gjer në tre vjet.”

² The harmful consequences of sex work criminalization on health and rights, Sex Workers & Allies Network, Yale Global Health Justice Partnership, 2020.

³ Human Rights Watch, “Why Sex Work Should Be Decriminalized,” August 7, 2019.

⁴ Decriminalization vs. Legalization, Understanding Key Differences in Sex Work Legislation. Global Network of Sex Work Projects (GNSWP).

⁵ McKeever N. Is Sex Work Inherently Gendered? Hypatia. 2025;40(3):633-652.

⁶ Decriminalize Sex Work, “Nordic Model Failure,” accessed September 5, 2025.

⁷ Decriminalization vs. Legalization, Understanding Key Differences in Sex Work Legislation. Global Network of Sex Work Projects (GNSWP), 5-7.

⁸ Human Rights Watch and Amnesty International, Sex Workers Rights are Human Rights, 2015.

⁹ Lutnick, A., & Cohan, D., Criminalization and HIV Risk among Sex Workers: A Review of Evidence.

¹⁰ The Lancet, Sex Work, Decriminalization, and Public Health, The Lancet, 2014, 186-199.

¹¹ Armstrong, Lynzi. “‘I Can Lead the Life That I Want to Lead’: Social Harm, Human Needs and the Decriminalisation of Sex Work in Aotearoa/New Zealand.” Sexuality Research and Social Policy, vol. 18, no. 4, 18 June 2021, pp. 941–951.

The post Pse Shqipëria duhet të dekriminalizojë punën e seksit? appeared first on Citizens.al.