BE-ja tha sot (të hënën) se blloku prej 27-vendesh qëndron në "solidaritet të plotë" me vendin anëtar Danimarkën, pasi Shtetet e Bashkuara emëruan një të dërguar për Grenlandën, që është territor danez.

"Integriteti dhe sovraniteti territorial janë parime themelore të së drejtës ndërkombëtare", thanë shefja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen dhe Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa në X.

"Këto parime janë thelbësore jo vetëm për Bashkimin Evropian, por edhe për kombet në mbarë botën. Ne qëndrojmë në solidaritet të plotë me Danimarkën dhe popullin e Grenlandës", thanë ata.

Ndryshe, presidenti amerikan, Donald Trump ka emëruar Guvernatorin e Luizianës, Jeff Landry (R), si të dërguarin e tij të posaçëm për Grenlandë të dielën, pasi presidenti shprehu vazhdimisht interes për blerjen e territorit autonom në fillim të këtij viti

Trump tha në Truth Social se Landry "e kupton se sa thelbësore është Grenlanda për Sigurinë tonë Kombëtare dhe do të përparojë fuqishëm Interesat e Vendit tonë për Sigurinë, Mbijetesën dhe Sigurinë e Aleatëve tanë, dhe në fakt, të Botës".

Në anën tjetër, vetë Landry ka deklaruar se është një nder të shërben në një "pozicion vullnetar për ta bërë Grenlandën pjesë të SHBA-së. /Telegrafi/

Bashkimi Evropian është gati të heqë ndalimin e shitjes së veturave të reja me motorë me djegie të brendshme.

Automjetet me motorë me djegie të brendshme do të lejohen ende përtej vitit 2035.

Megjithatë, Hyundai nuk po tërhiqet nga ofensiva e saj elektrike në kontinent.

Në janar, ajo do të prezantojë automjetin e saj elektrik më të madh ndonjëherë, megjithëse detajet mbeten të mbuluara me mister.

Sipas standardeve evropiane, Ioniq 9 është tashmë një automjet masiv.

SUV-i me tre rreshta shtrihet mbi pesë metra, gjë që ngre pyetjen se çfarë po planifikon Hyundai më pas.

Kompania në mënyrë misterioze thotë se modeli i saj elektrik i ardhshëm "plotëson linjën ekzistuese të modeleve elektrike të markës".

Kjo nuk ofron shumë, por logjika sugjeron se nuk do të jetë një tjetër SUV me përmasa gjigante. /Telegrafi/

Pyjet e Kosovës përbëjnë rreth 45 për qind të territorit të vendit, ndërsa një pjesë e konsiderueshme e tyre ndodhet brenda zonave të mbrojtura, përfshirë rezervatet strikte, parqet kombëtare dhe peizazhet e mbrojtura.

Kështu u tha në kuadër të serisë së podcasteve që pasqyrojnë rezultatet e programit “Mbështetje për fuqizimin e menaxhimit të qëndrueshëm dhe shumëqëllimor të pyjeve për të përmirësuar jetesën në vendet rurale dhe për të adresuar ndryshimin klimatik në Kosovë”, të zbatuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqim dhe Bujqësi - FAO me mbështetje nga Bashkimi Evropian dhe Suedia.

Në episodin e pestë të serisë së podcasteve “Duaj e Ruaj Pyjet” mysafire ishte Nexhmije Kamberi, zyrtare për biodiversitet në Agjencinë për Mbrojtjen e Mjedisit të Kosovës, e cila tha se pyjet në zonat e mbrojtura kanë rëndësi të veçantë për ekosistemin.

“Pyjet brenda këtyre zonave karakterizohen me biodiversitet shumë të pasur dhe kanë rol të rëndësishëm në ruajtjen e stabilitetit ekologjik, mbrojnë burimet ujore dhe ndikojnë në mikroklimë,” u shpreh Kamberi shkruan Telegrafi.

- YouTube www.youtube.com

Sipas Kamberit, pavarësisht statusit ligjor, gjendja e pyjeve në zonat e mbrojtura vazhdon të jetë problematike.

“Sa i përket gjendjes së pyjeve në zonat e mbrojtura, gjendja është ende sfiduese,” tha ajo.

Ajo theksoi se kërcënimet kryesore lidhen me aktivitetet ilegale dhe faktorët klimatikë.

“Në radhë të parë, prerjet e pakontrolluara mbesin shqetësim kryesor, sepse shkaktojnë reduktimin e biodiversitetit,” theksoi Kamberi transmeton Telegrafi.

“Zjarret janë gjithashtu problematikë, ndërsa ndryshimet klimatike ndikojnë negativisht përmes rritjes së temperaturave dhe paraqitjes së thatësisë, që mundëson shfaqjen e parazitëve dhe dëmtuesve,” shtoi ajo.

Kamberi vuri në pah edhe ndikimin e ndërtimeve infrastrukturore.

“Ndërtimet infrastrukturore që po ndodhin në zonat e mbrojtura ndikojnë në defragmentimin e habitateve dhe zvogëlojnë sipërfaqet pyjore,” tha ajo.

Duke folur për menaxhimin e qëndrueshëm të pyjeve, Kamberi theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërinstitucional.

“Bashkëpunimi është jashtëzakonisht i rëndësishëm, sepse mundëson shkëmbimin e njohurive dhe përmirësimin e gjendjes në terren,” u shpreh ajo.

Ajo vlerësoi edhe sistemet digjitale të të dhënave për pyje të prezantuara nga programi i FAO-s.

“Sistemet digjitale lehtësojnë koordinimin institucional dhe rrisin transparencën, duke bërë të mundur qasjen e publikut dhe institucioneve në të dhëna të verifikuara,” tha Kamberi.

“Ato përmirësojnë monitorimin e pyjeve përmes analizave në kohë reale, duke përdorur imazhe satelitore dhe GIS,” shtoi ajo.

Kamberi përmendi edhe shembuj konkretë të bashkëpunimit ndërinstitucional dhe ndërkombëtar.

“Një shembull konkret është ripyllëzimi në Komunën e Dragashit, i mbështetur nga FAO, i cili ka ndikuar pozitivisht në gjendjen e ekosistemeve pyjore,” tha ajo.

“Po ashtu, falë bashkëpunimit institucional dhe angazhimit të vullnetarëve, është arritur të parandalohet dhe menaxhohet zjarri në rajonin e Prevallës,” shtoi Kamberi.

Në mesazhin përmbyllës, Kamberi theksoi rëndësinë e pyjeve për jetën dhe shëndetin publik.

“Mjedisi natyror, biodiversiteti dhe pyjet janë pasuri e jashtëzakonshme e vendit tonë dhe ruajtja e tyre është përgjegjësi e përbashkët e të gjithë neve. Pyjet janë të rëndësishme për stabilitetin ekologjik, për shëndetin publik dhe për zhvillimin ekonomik të qëndrueshëm. Prandaj, pyjet duhet t’i ruajmë bashkërisht,” përfundoi Kamberi.

Ky podcast është pjesë e serisë së podcasteve të programit “Mbështetje për fuqizimin e menaxhimit të qëndrueshëm dhe shumëqëllimor të pyjeve për të përmirësuar jetesën në vendet rurale dhe për të adresuar ndryshimin klimatik në Kosovë”, të zbatuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqim dhe Bujqësi – FAO. Video është prodhuar me mbështetjen financiare të Bashkimit Evropian dhe Suedisë. Përmbajtja e saj nuk pasqyron domosdoshmërish pikëpamjet e Bashkimit Evropian dhe Suedisë./Telegrafi/

Pa viza drejt 29 vendeve anëtare të zonës Schengen, kryesisht shtete anëtare të BE-së.

Ky lajm kishte ardhur me paralajmërimin se liberalizimi i vizave mund të përkeqësojë trendin e migrimit nga Kosova.

Dhe, gjatë vitit të parë, më 2024, kishte ndodhur pikërisht kjo, sipas të dhënave të Zyrës së Statistikave të BE-së, Eurostat.

Trendi, megjithatë, ndryshoi në vitin e dytë të mundësisë së udhëtimit pa viza.

Edhe pse janari i këtij viti shënoi numrin më të lartë të kërkesave për azil nga qytetarët e Kosovës në vendet e Bashkimit Evropian për një fillimvit, trendi ra dukshëm në muajt pasues.

Në disa muaj, ky numër ishte madje më i ulët se në vitet para liberalizimit të vizave.

Në parim, liberalizimi i vizave mundëson udhëtime pa viza vetëm deri në 90 ditë - brenda gjashtë muajsh - në cilindo nga 29 shtetet anëtare të zonës Schengen.

Udhëtimet pa viza duhet të shërbejnë kryesisht për vizita turistike, çështje familjare ose të ngjashme, dhe assesi për punë apo përfitime të tjera.

Në Kosovë kishte shqetësime se shumë të rinj mund ta shfrytëzojnë këtë mundësi për të tentuar të gjejnë punë apo për të kërkuar azil.

Edhe pse në të kaluarën kishte një numër dukshëm më të madh të burrave që kërkuan azil në BE, ky dallim pothuajse u zhduk në dy vjetët e fundit.

Këtë vit, përpos rënies së përgjithshme të numrit të azilkërkuesve, vërehet një rënie drastike edhe e numrit të azilkërkuesve nën 14 vjeç.

Ky është një lajm i mirë për kosovarët, pasi që trendi i aplikimeve më të mëdha për azil rrezikon edhe marrëveshjen për liberalizimin e vizave.

Bashkimi Evropian ka në dorë të ashtuquajturin Mekanizëm të pezullimit të vizave.

Me këtë mekanizëm, një vendi joanëtar të BE-së, si Kosova, mund t’i pezullohet përkohësisht përjashtimi nga vizat, nëse bën keqpërdorime, apo ka rritje të konsiderueshme të migrimit të parregullt.

Për më tepër, këtë muaj, Këshilli i Bashkimit Evropian e përfshiu Kosovën në listën e vende të sigurta të origjinës, në përpjekje për ta përshpejtuar kthimin e migrantëve, duke e bërë më të vështirë për qytetarët nga këto vende të kërkojnë azil në BE./REL/

Ministrja për Europën dhe Punët e Jashtme, Elisa Spiropali, do të zhvillojë një vizitë zyrtare në Republikën e Maqedonisë së Veriut në dy ditët e ardhshme, 22 dhe 23 dhjetor.

Spiropali do të pritet në Shkup nga Presidentja e Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, Kryeministri Hristijan Mickoski, Kryetari i Parlamentit Afrim Gashi dhe Ministri për Punë dhe Tregti të Jashtme, Timço Mucunski.

Nesër në orën 11.30, Spiropali dhe Mucunski do të mbajnë një konferencë të përbashkët për shtyp.

Spiropali do të ketë gjithashtu edhe një darkë pune me Zëvendës Kryeministrin për Mirëqeverisje dhe Antikorrupsionin, Arben Fetai dhe Ministrin e Integrimit në detyrë, Orhan Murtezani.

Gjatë kësaj vizite ajo do të rikonfirmojë mbështetjen e fortë për integrimin europian të Maqedonisë së Veriut, duke theksuar se zgjerimi i BE-së mbetet një instrument strategjik për paqe, stabilitet dhe qëndrueshmëri demokratike në Europën Juglindore.

Në fokus të takimeve do të jetë edhe projekti i Korridorit VIII si një projekt strategjik energjetik dhe i sigurisë, që lidh Mesdheun me Detin e Zi.

Ministrja do të takohet në Tetovë me Kryetarin e Bashkimit Demokratik për Integrim, Ali Ahmeti, dhe me Kryetarin e Aleancës për Shqiptarët, Arben Taravari.

Ajo do të zhvillojë gjithashtu një takim edhe me Kryetarët e koalicionit qeveritar VLEN, Izet Mexhiti, Bilal Kasami dhe Bekim Sali.

Spiropali do të takohet me Kryetarin e Komisionit të Jashtëm të Kuvendit Musa Xhaferri, me deputetet nga të gjitha partitë politike shqiptare dhe me përfaqësues shqiptarë të pushtetit lokal.

Ministrja do të vlerësojë rolin vendimtar të faktorit shqiptar në Maqedoninë e Veriut në ruajtjen e stabilitetit dhe avancimin e proceseve euroatlantike, si dhe rëndësinë e Marrëveshjes së Ohrit si themel i harmonisë shumëetnike dhe kohezionit social.

Spiropali do të zhvillojë një vizitë në Institutin e Trashëgimisë Kulturore dhe Shpirtërore të Shqiptarëve në Shkup.

Vizita do të përmbyllet me një bashkëbisedim në Universitetin e Tetovës.

Thashetheme të shumta rreth euros digjitale kanë qarkulluar në rrjetet sociale për muaj me radhë.

Sipas disa përdoruesve, kjo valutë do të përdoret për të monitoruar transaksionet financiare ose madje mund të kërcënojë liritë individuale. “The Cube” ka hedhur poshtë disa nga këto pretendime.

Diskutimi rreth euros digjitale ka qenë në rritje të vazhdueshme që kur u njoftua për herë të parë në vitin 2021, me rrëfime kontradiktore dhe madje teori konspirative rreth kësaj valute që kanë dalë online ndër muajt që kanë kaluar, transmeton Telegrafi.

Banka Qendrore Evropiane (BQE) e përshkruan atë si një “përgjigje në një botë në ndryshim”, me veçori si privatësi e përmirësuar, pranueshmëri universale dhe përdorim themelor falas, ndërkohë që disa konsumatorë pretendojnë se është një mjet i BE-së për të kontrolluar paratë e njerëzve.

Një peticion, i cili ka mbledhur më shumë se 388 mijë nënshkrime, u publikua online në muajin nëntor, duke bërë thirrje për deputetët e Parlamentit Evropian dhe qeveritë kombëtare që të refuzojnë euros digjitale.

Por sa të vërteta janë pretendimet se euroja digjitale do t’u pengojë qytetarëve të kontrollojnë në mënyrë efektive paratë e tyre? Ekipi i verifikimit të fakteve i Euronews, “The Cube”, shqyrtoi provat.

Si do të funksionojë euroja digjitale?

Java e kaluar, BQE njoftoi planet për “t’u përgatitur për një mundës të implementimit të euros digjitale deri në vitin 2029”.

Provimet fillestare të monedhës digjitale mund të fillojnë që nga mesi i vitit 2027 - por vetëm nëse deputetët e Parlamentit Evropian miratojnë rregullat e nevojshme në 2026.

Euroja digjitale do të ishte një formë e re e parave të bankës qendrore - me fjalë të tjera, para reale të lëshuara nga Banka Qendrore Evropiane, por në formë digjitale.

Sipas situatës aktuale, mënyra e vetme që publiku mund të mbajë para të bankës qendrore është në para fizike. Euroja digjitale do të bënte të mundur mbajtjen e të njëjtave para sovrane në një portofol digjital, i qasshëm, për shembull, përmes një telefoni inteligjent.

Në terma praktikë, pagesat mund të bëhen në dyqane duke përdorur telefonin, shumë si me një kartë bankare sot. Megjithatë, pagesa me një kartë digjitale dhe pagesa me euro digjitale nuk janë e njëjta gjë.

Pagesat me kartë, qoftë fizike apo digjitale, përpunohen përmes bankave private ose ofruesve të shërbimeve të pagesave. Euroja digjitale, në kontrast, do të lëshohej direkt nga BQE - si kartëmonedhat - pa ndërmjetës.

Ky mënyrë pagesash do të jetë plotësuese ndaj parave fizike dhe nuk ka për qëllim t’i zëvendësojë ato, duke shërbyer si një zgjedhje shtesë për konsumatorët dhe bizneset.

Më pak liri në këmbim të kontrollit më të madh?

Projekti, i prezantuar nga Presidentja e BQE-së, Christine Lagarde, po merr mbështetje gjithnjë në rritje politike.

Në një samit të zonës së euros në tetor, liderët evropianë kërkuan përparim më të shpejtë për të forcuar sovranitetin monetar të Evropës, sigurinë ekonomike dhe konkurrueshmërinë në sektorin e pagesave.

Megjithatë, mbeten shqetësime mbi mbrojtjen e të dhënave të përdoruesve, veçanërisht kur shikohet nga perspektiva e Kinës, e cila ka testuar juanin digjital në shkallë të gjerë që nga viti 2020.

Në 2024, autoritetet kineze vazhduan implementimin e juanit digjital të lëshuar nga shteti, duke e përdorur si një mjet për të monitoruar dhe kufizuar aktivitetin financiar të lidhur me sektorë të paligjshëm si bixhozi, me transaksione nën mbikëqyrje përmes një sistemi qendror të kontrolluar të pagesave digjitale.

BQE-ja, për pjesën e saj, thotë se është e përkushtuar të gjejë një ekuilibër midis gjurmueshmërisë dhe privatësisë.

Rregullorja e Përgjithshme e Mbrojtjes së të Dhënave (GDPR) e BE-së pritet gjithashtu të ofrojë mbrojtje për përdoruesit e euros digjitale, prandaj nuk është e saktë të thuhet se kjo valutë do të çojë në kontroll total të BE-së mbi portofolët e konsumatorëve.

Ekonomisti belg Bruno Colmant, i cili më parë ka paralajmëruar për rreziqet potenciale të kontrollit të lidhura me euros digjitale, gjithashtu ngriti shqetësime mbi hakimin.

Ai tha për “The Cube” se “pikë-hyrja për euron digjitale është një bankë komerciale - ato që merren me individë, biznese dhe autoritete publike”. Kjo do të thotë se “edhe pa dijeninë e tyre, këto banka mund të përdoren për të gjurmuar transaksionet me euro digjitale”, shtoi ai.

Megjithatë, ai theksoi nevojën për një debat të nuancuar mbi këtë çështje.

Shuma maksimale që një individ do të lejohej të mbante në euro digjitale me BQE-në thuhet zakonisht të jetë rreth 3000 euro.

Ky kufi do të zbatohej vetëm për bilancet e euros digjitale dhe nuk është ende përfundimisht përcaktuar në legjislacion, dhe nuk kufizon pasuritë ose llogaritë bankare të një personi. Megjithatë, Colmant tha se rreziku i një kontrolli të caktuar “nuk është zero”.

“Ka një humbje të mundshme të mbrojtjes së privatësisë, sepse kjo euro digjitale mund të gjurmohet, dhe do të ishte e mundur të dihet saktësisht për çfarë po përdoret”, tha ai.

Duhet gjithashtu të theksohet se ende nuk është miratuar një kornizë ligjore e saktë për euros digjitale. Pritet që deputetët e Parlamentit Evropian të miratojnë rregulloren përkatëse deri në 2026, një kusht paraprak para se të fillojë ndonjë implementim i projektit.

Duke u larguar nga varësia ndaj kompanive të huaja të pagesave

Disa bankierë kanë shprehur shqetësime dhe skepticizëm rreth krijimit të euros digjitale.

Drejtori ekzekutiv i bankës franceze Crédit Mutuel, Daniel Baal, shkroi në LinkedIn se euroja digjitale “nuk i përgjigjet asnjë nevoje të qartë për qytetarët” dhe nuk ofron “asnjë përparësi të konsiderueshme ndaj metodave ekzistuese të pagesave”.

Michael Anseeuw, drejtori ekzekutiv i BNP Paribas Fortis Belgium, i tha medias belge L’Echo se projekti i valutës digjitale të BQE-së ishte një “ide e gabuar”, duke e përshkruar si “të tepërt”, ndërkohë që theksoi zhvillimin e alternativave të reja evropiane për pagesa, si Wero.

Megjithatë, BQE-ja thotë se një nga objektivat e kësaj monedhe plotësuese është “ulja e varësisë nga ofruesit jo-evropianë”.

Gjigantët amerikanë Visa dhe Mastercard përbëjnë rreth 70% të tregut të pagesave me kartë në Evropë. Colmant theksoi se bankat tregtare evropiane “përdorin Visa dhe Mastercard, edhe pse licenca është amerikane”.

Valdis Dombrovskis, Komisioneri Evropian për Ekonominë dhe Produktivitetin, ka nënvizuar rëndësinë e sigurimit të autonomisë strategjike të Evropës dhe shmangies së varësisë nga sistemet e huaja të pagesave, veçanërisht ndërsa tregtia online vazhdon të rritet. /Telegrafi/

Ministri për Çështje Evropiane, Orhan Murtezani, sot zhvilloi takim me ambasadoren e Republikës Federale të Gjermanisë në Republikën e Maqedonisë së Veriut, Petra Dreksler, si dhe me përfaqësuesit e Shoqatës Gjermane për Bashkëpunim Ndërkombëtar (GIZ).

Gjatë takimit u shkëmbyen mendime për bashkëpunimin e mëtejshëm dhe mbështetjen permanente cilën Gjermania dhe GIZ-i e ofrojnë në procesin e integrimit evropian të shtetit, me theks të veçantë në përforcimin e kapaciteteve institucionale të Ministrisë për Çështje Evropiane.

"Në kuadër të diskutimeve u theksua rëndësia e mjeteve digjitale për menaxhimin më efikas me proceset reformuese dhe për avancimin e koordinimit dhe monitorimit të obligimeve të lidhura me agjendën evropiane. Në këtë kontekst, u theksua roli i GIZ-it si partner strategjik, i cili përmes projekteve konkrete kontribuon për modernizimin e administratës publike dhe në implementimin e reformave konkrete nga Agjenda reformuese. Pas takimit pasoi pranim-dorëzimi zyrtar i donacionit të sistemit softuerik për Agjendën reformuese, ku Ministria për Çështje Evropiane u pajis me zgjidhje bashkëkohore digjitale për monitorimin dhe njoftimin në impelemtimin e Agjendës reformuese. Platforma softuerike paraqet sistem të integruar e cila mundëson automatizimin e proceseve punuese, menaxhimin e centralizuar me të dhënat, vendosjen e sistemit për paralajmërim të hershëm, si dhe transparencë dhe efikasitet më të mirë në punë. Platforma gjendet në fazë të avancuar përgatitore dhe në vijim do të pasojë periudha e testimit dhe e trajnimeve për shfrytëzuesit, përkatësisht për anëtarët e strukturës së Agjendës reformuese", thuhet në njoftimin e ministrisë.

Donacioni është realizuar në kuadër të projektit për mbështetjen e strukturave negociuese për integrimin evropian dhe paraqet kontribut të rëndësishëm drejt avancimit të kapaciteteve administrative dhe teknike të Ministrisë për Çështje Evropiane.

Me këtë aktivitet konfirmohet përkushtimi i përbashkët i Ministrisë, si dhe i Republikës Federale të Gjermanisë përmes GIZ-it, për implementimin e suksesshëm të reformave dhe për përafrimin e mëtejshëm të Maqedonisë së Veriut drejt Bashkimit Evropian.

Udhëheqësit e Bashkimit Evropian ranë dakord t'i japin Ukrainës një kredi masive pa interes, 90 miliardrë euro, për të përmbushur nevojat e saj ushtarake dhe ekonomike për dy vitet e ardhshme.

Krerët e shteteve të bllokut prej 27 vendesh kishin planifikuar të përdornin disa nga asetet ruse me vlerë 210 miliardë euro që janë ngrirë në Evropë, kryesisht në Belgjikë.

Por, pavarësisht punës gjatë gjithë natës deri në mëngjesin e së premtes, ata nuk arritën ta bindnin Belgjikën se vendi do të mbrohej nga çdo hakmarrje ruse nëse do të mbështeste planin e kredisë.

Ata vendosën për një alternativë: marrjen hua të 106 miliardë dollarëve në tregjet e kapitalit.

Pas pothuajse katër vitesh lufte, Fondi Monetar Ndërkombëtar vlerëson se Ukrainës do t'i duhen 137 miliardë euro në vitet 2026 dhe 2027.

Qeveria ka nevojë të madhe për paratë deri në pranverë për të paguar gjithçka, nga municionet deri te riparimet e infrastrukturës.

Ja çfarë duhet të dini rreth kredisë.

BE-ja do të marrë përsipër borxhin

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, kishte sjellë në samitin e së enjtes dy propozime, shkruan AP.

Plani i parë kishte qenë të përdoreshin disa nga asetet ruse me vlerë 210 miliardë euro që janë ngrirë në Evropë, kryesisht në Belgjikë.

Paratë janë ngrirë sipas sanksioneve të BE-së të vendosura ndaj Moskës pasi ajo nisi luftën e saj në shkallë të plotë në vitin 2022.

Udhëheqës si kancelari gjerman Friedrich Merz dhe presidenti francez Emmanuel Macron mbështetën këtë opsion të parë, veçanërisht pasi kjo metodë financimi do të kërkonte mbështetje nga dy të tretat e 27 vendeve të BE-së.

Kjo shumicë pritej të ishte shumë më e lehtë për t’u arritur politikisht sesa unanimiteti i plotë i kërkuar nga traktati themeltar i BE-së për opsionin e dytë: huazimin e parave nga tregjet e kapitalit.

Por, kryeministri i Belgjikës, Bart de Wever, refuzoi të tërhiqej nga kredia e dëmshpërblimeve.

Ishte Hungaria, udhëheqësi i së cilës Viktor Orban e ka kundërshtuar prej kohësh përqafimin e Ukrainës nga Brukseli, ajo që bëri kompromis.

Këshilli Evropian tha se do të përdorte Nenin 20 të Traktatit të Evropës për t'i lejuar BE-së të merrte përsipër borxhin për një kredi me interes zero për Ukrainën.

Është një zgjidhje më e thjeshtë dhe ndoshta më e sigurt krahasuar me kreditë.

Është gjithashtu e ngjashme me mënyrën se si BE mori 750 miliardë euro borxh pas pandemisë COVID-19 për një fond gjigant të rimëkëmbjes ekonomike.

Huamarrja e madhe është bërë një shenjë dalluese e administratës së von der Leyen.

Të përjashtuarit nga barrët financiare

Jo të gjitha vendet ranë dakord për paketën e kredisë.

Hungaria, Sllovakia dhe Republika Çeke refuzuan të merrnin borxh për Ukrainën, por u arrit një marrëveshje në të cilën ato nuk e bllokuan paketën e kredisë dhe iu premtua mbrojtje nga çdo pasojë financiare.

Orban, i cili është aleati më i ngushtë i presidentit rus Vladimir Putin në Evropë, shpalli fitoren e dyfishtë në samit.

“Ne nuk e lejuam Evropën të shpallte luftë ndaj Rusisë duke përdorur asetet ruse dhe ia dolëm mbanë të mbronim familjet hungareze nga borxhi shtesë”, tha ai.

Orban vlerësoi bashkëpunimin e Hungarisë, Sllovakisë dhe Republikës Çeke, të cilat u përjashtuan nga barrët financiare nga kredia për të lejuar unanimitetin e kërkuar nga traktati i BE-së.

Por kryeministri çek Andrej Babis u distancua nga qëndrimi anti-Ukrainë i Sllovakisë dhe Hungarisë gjatë samitit dhe tha se Praga thjesht nuk mund të përballojë borxh shtesë.

Përdorimi i aseteve ruse është ende në diskutim

Plani për të përdorur asetet e ngrira ruse u bllokua në samit, pasi De Wever e hodhi poshtë atë si të rrezikshme nga ana ligjore.

Ai paralajmëroi se kjo mund të dëmtonte biznesin e Euroclear, zyrës financiare me seli në Bruksel, ku mbahen 193 miliardë euro në asete të ngrira.

Belgjika u trondit të premten e kaluar kur Banka Qendrore e Rusisë ngriti një padi kundër Euroclear për të parandaluar dhënien e çdo kredie Ukrainës duke përdorur paratë e saj.

Por, ndërsa kredia e dëmshpërblimeve u la mënjanë, përdorimi i aseteve të ngrira mbetet në tryezë.

BE-ja ka thënë se asetet do të mbeten të ngrira derisa Rusia t’i paguajë Ukrainës dëmshpërblimet e luftës.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka thënë se kjo do të kushtojë mbi 600 miliardë euro.

“Nëse Rusia nuk paguan dëmshpërblimet, ne — në përputhje të plotë me ligjin ndërkombëtar — do të përdorim asetet e palëvizshme ruse për të shlyer kredinë”, tha Merz.

Udhëheqësit e BE-së ranë dakord që “kjo kredi do të shlyhet nga Ukraina vetëm pasi Rusia të kompensojë Ukrainën për dëmet e shkaktuara nga lufta e saj agresionale”.

Deri atëherë, asetet e Rusisë do të mbeten të palëvizshme dhe BE-ja rezervon të drejtën t’i përdorë ato për të shlyer kredinë, në përputhje me ligjin e BE-së dhe atë ndërkombëtar”, sipas një deklarate.

Presidenti i Këshillit, Costa, tha se BE-ja “rezervon të drejtën e saj për të përdorur asetet e palëvizshme për të shlyer këtë kredi”.

Pak veta besojnë se Presidenti rus Vladimir Putin do të paguajë dëmshpërblime, kështu që asetet mund të mbeten në Evropë dhe të shkojnë në Ukrainë.

Për çfarë do të shpenzohet kredia

Në një konferencë për shtyp të premten në Varshavë, Zelensky tha se kredia i jep Ukrainës “siguri financiare për vitet e ardhshme” dhe tha se do të shpenzohet ose për rindërtim ose për armatim.

“Nëse Rusia e zvarrit këtë luftë - dhe ky është pikërisht sinjali që e gjithë bota dëgjon nga Moska, ndërsa ata vazhdojnë të na kërcënojnë - ne do t'i përdorim këto fonde për mbrojtje, nëse lufta vazhdon”, tha ai.

“Nëse bota e detyron Rusinë të bëjë paqe, ne do t'i përdorim këto fonde ekskluzivisht për rindërtimin e vendit tonë”, shtoi Zelensky. /Telegrafi/

Në kuadër të programit “Mbështetje për fuqizimin e menaxhimit të qëndrueshëm dhe shumëqëllimor të pyjeve për të përmirësuar jetesën në vendet rurale dhe për të adresuar ndryshimin klimatik në Kosovë”, të zbatuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqim dhe Bujqësi - FAO me mbështetje nga Bashkimi Evropian dhe Suedia, është publikuar episodi i katërt i serisë së podcasteve “Duaj e Ruaj Pyjet”.

I ftuar në podcast ishte Tahir Ahmeti, Drejtor i Departamentit të Pylltarisë në Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, i cili foli për rolin ekonomik të pyjeve dhe mospërputhjen mes përfitimeve reale që sjell sektori dhe mbështetjes institucionale që merr.

Sipas Ahmetit, vitet e fundit Kosova ka shënuar rritje të konsiderueshme të eksportit të produkteve pyjore jo drusore, të cilat janë të kërkuara në tregun evropian për shkak të vlerave të tyre organike.

“Në vitet e fundit, eksporti i produkteve pyjore jo drusore arrin nga 15 deri në 20 milionë euro në vit dhe në disa raste e tejkalon edhe shfrytëzimin e masës drusore”, theksoi ai shkruan Telegrafi.

Ai shtoi se këto produkte sigurojnë të ardhura të drejtpërdrejta për komunitetet lokale, veçanërisht në zonat rurale dhe malore.

“Shumë komunitete lokale bazohen në mbledhjen dhe përpunimin e produkteve pyjore jo drusore, të cilat përkthehen drejtpërdrejt në të ardhura për familjet rurale”, tha Ahmeti.

- YouTube www.youtube.com

Pavarësisht këtij potenciali ekonomik, Ahmeti kritikoi nivelin e ulët të investimeve publike në sektorin e pylltarisë, duke theksuar se buxheti aktual nuk reflekton rëndësinë strategjike të pyjeve.

“Kur flasim për mbi 44 për qind të territorit të Kosovës të mbuluar me pyje, buxheti vjetor për pylltari nuk tejkalon katër milionë euro. Kjo është sa ndërtimi i një rruge të vogël në një fshat”, u shpreh ai transmeton Telegrafi.

Ai krahasoi situatën aktuale me të kaluarën, duke theksuar se pavarësisht rritjes së përgjithshme të buxhetit të Ministrisë së Bujqësisë, investimet në pylltari kanë mbetur minimale.

“Në fillim të punës sime në Ministrinë e Bujqësisë, nga rreth dhjetë milionë euro buxhet, dy deri në tre milionë shkonin për pylltari. Sot, me mbi njëqind milionë euro buxhet total, vetëm rreth katër milionë euro ndahen për këtë sektor”, tha Ahmeti

Ahmeti theksoi se pyjet janë një nga asetet kryesore për zhvillimin e turizmit malor dhe eko-turizmit në Kosovë, veçanërisht në mungesë të burimeve të tjera natyrore siç është deti.

“Ne nuk kemi det, por kemi pyje dhe male. Turizmi malor dhe shërbimet që ofrohen në zonat pyjore janë potencial real për rritjen e të hyrave dhe zhvillimin e qëndrueshëm të fshatrave”, deklaroi ai.

Sipas tij, pyjet kontribuojnë edhe në mbrojtjen e tokës, parandalimin e erozionit dhe sigurimin e burimeve të ujit, duke qenë themel për sektorë të tjerë si bujqësia.

“Nuk mund të ketë bujqësi pa pyje. Pyjet mbrojnë tokën, ujin dhe parandalojnë vërshimet”, theksoi Ahmeti.

Ahmeti bëri thirrje për rritje të ndërgjegjësimit institucional dhe riorientim të politikave publike drejt një trajtimi më serioz të sektorit të pylltarisë.

“Institucionet duhet të investojnë më shumë në ajrin tonë, në ujin tonë, në tokën tonë dhe në shëndetin e njerëzve. Pylltaria nuk është luks, por bazë e zhvillimit të qëndrueshëm”, përfundoi ai

Foto: Ridvan Slivova

Sipas drejtorit të Departamentit të Pylltarisë, pyjet nuk duhet parë vetëm si burim i lëndës së drurit, por si resurs me vlera të shumëfishta ekonomike dhe mjedisore.

“Shfrytëzimi i masës drusore është vetëm një e dhjeta e përfitimeve që një vend nxjerr nga pyjet. Pyjet janë ujë, ajër, biodiversitet, turizëm malor dhe produkte pyjore jo drusore që sot gjenerojnë miliona euro eksport”, theksoi ai.

Në këtë podcast u theksua edhe roli kyç i partnerëve ndërkombëtarë, veçanërisht i FAO-s, Suedisë dhe Bashkimit Evropian, në mbështetjen e sektorit të pylltarisë.

Ai paralajmëroi se kjo mbështetje mund të zvogëlohet në të ardhmen, duke bërë thirrje për rritjen e angazhimit institucional dhe buxhetor vendor.

Ky podcast është pjesë e serisë së podcasteve të programit “Mbështetje për fuqizimin e menaxhimit të qëndrueshëm dhe shumëqëllimor të pyjeve për të përmirësuar jetesën në vendet rurale dhe për të adresuar ndryshimin klimatik në Kosovë”, të zbatuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqim dhe Bujqësi – FAO).Video është prodhuar me mbështetjen financiare të Bashkimit Evropian dhe Suedisë. Përmbajtja e saj nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Bashkimit Evropian dhe Suedisë./Telegrafi/.

Udhëheqësit e Bashkimit Evropian nuk arritën të bien dakord për një kredi të paprecedentë riparimi për Ukrainën, prandaj vendosën të emetojnë borxh të përbashkët për të financuar një kredi prej 90 miliardë eurosh për vendin.

Liderët e BE-së do të mbledhin 90 miliardë euro borxh të përbashkët për të financuar Ukrainën për dy vitet e ardhshme, pasi u ndaluan në diskutimet mbi përdorimin e aktiveve ruse të ngrira për të krijuar një kredi riparimi, raporton euronews.

Hungaria, Republika Çeke dhe Sllovakia nuk do të marrin pjesë në këtë skemë borxhi të përbashkët, transmeton Telegrafi.

Në samitin e zhvilluar në Bruksel, bisedimet u bllokuan për shkak të kërkesave të Belgjikës për garanci të pakufizuara në lidhje me përdorimin e aktiveve ruse që mbahen aty.

Si rezultat, vendet e BE-së vendosën të huazojnë paratë në tregjet financiare për të ndihmuar Ukrainën, duke e mbështetur kreditë me buxhetin e BE-së.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen dhe liderë të tjerë thanë se qëllimi kryesor - sigurimi i fondeve për Ukrainën - u arrit, edhe pse ideja që Rusia të paguajë për dëmshpërblimet nuk u realizua në këtë fazë.

Borxhi që do të merret në tregje do të jetë me interes, por huaja që i jepet Ukrainës do të jetë pa interes dhe Ukraina do ta shlyejë atë me paratë që do të marrë nga reparacionet e mundshme të Rusisë.

Megjithatë, nuk ka asnjë garanci se Rusia do t’i paguajë këto reparacione, dhe për rrjedhojë kredia mund të shndërrohet në një grante pa kthim. /Telegrafi/

Menjëherë pas zhbllokimit të 34.6 milionë eurove të pezulluara, Bashkimi Evropian njoftoi se “në fillim të vitit të ardhshëm” do të lirojë edhe 205 milionë euro të tjera, në kuadër të procesit të heqjes të masave ndaj Kosovës.

Nga Samiti i Bashkimit Evropian me Ballkanin Perëndimor, të mërkurën mbrëma presidentja Vjosa Osmani njoftoi se blloku 27-anëtarësh do të heqë të gjitha masat ndaj Kosovës deri në fund të janarit.

Teksa njoftoi se “do të lëvizet përpara për heqjen e masave pas transferimit paqësor dhe të rregullt të pushtetit lokal në veri”, presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Lyen shkroi synimi është që në fillim të vitit të lirohen 205 milionë euro për Kosovën.

Pasi këtë zhvillim e quajti lajm të mirë, opinionisti Ylli Hoxha theksoi se periudha prej dy vjetësh e gjysmë nën ndëshkim duhet të shërbejë si mësim historik për raportet me BE-në dhe mënyrën e vendimmarrjes së saj.

“Kemi pasur pasoja për mbi dy vjet ndoshta për një gjë që do të mund të adresohej brenda një bisedimi shumë të sinqertë dhe shumë më intensiv, mes nesh dhe BE-së. Pra është leksion që Kosova duhet ta marrë në raport me Bashkimin Evropian. Por edhe një kuptim i një sistemi delikat i cili përbëhet nga shumë zëra e shumë shtete, e jo të gjithë janë pro nesh në momente të caktuara, ashtu që duhet kujdes i shtuar në këto raporte”, ka thënë Hoxha.

Duke mirëpritur njoftimin nga Von der Leyen – pasi tha se eksitonte rreziku për të humbur mbi 200 milionë euro – Besar Gërgi nga Instituti për Studime Juridike dhe Politike theksoi se tani Kosova duhet të punojë për hapat e radhës.

“Me një zbatim të mirë, Kosova mund të përfitojë deri në 206 milionë euro nga fondet e IPA-së dhe është jashtëzakonisht e rëndësishme që Qeveria të punojë sa më shumë në këtë aspekt. Si dhe, është shumë e rëndësishme që tashmë nuk e kemi këtë pengesën e masave të Bashkimit Evropian, cilado qeveri e ardhshme që del nga zgjedhjet e 28 Dhjetorit duhet të shtyjë përpara aplikimin e Kosovës për anëtarësim në Bashkimin Evropian”, ka thënë Gërgi.

Më 16 Dhjetor, Drejtori i Përgjithshëm për Zgjerim të BE-së, Gert Jan Koopman, i kumtoi Qeverisë në detyrë lajmin për “heqjen e mëtejme të disa prej masave”, përkatësisht zhbllokimin e katër projekteve në vlerë 34.6 milionë euro./Tv Dukagjini/

- YouTube youtu.be

Bashkimi Evropian mund të jetë duke lehtësuar objektivat e emetimeve të flotës për të lejuar motorët me djegie përtej vitit 2035, por ai ende beson fuqimisht se "e ardhmja është elektrike".

Ndërsa rregulloret e reja zakonisht shtojnë dhimbje koke për prodhuesit e automjeteve, ka një pikë të vetme në "Paketën e Automobilave" të BE-së që ata duhet ta mirëpresin universalisht.

Ajo bën thirrje për krijimin e një nënkategorie të dallueshme të automjeteve të vogla elektrike, të quajtur "M1E", transmeton Telegrafi.

Sa e vogël? Për t'u kualifikuar për klasën M1E, një makinë nuk duhet të jetë më e gjatë se 4.2 metra. Kjo është ende dukshëm më e madhe se makinat kei të Japonisë, të cilat janë të kufizuara në 3.4 metra.

Megjithatë, gjatësia nuk është e vetmja kërkesë. Këto automjete duhet të jenë plotësisht elektrike dhe të montuara në një nga 27 shtetet anëtare të BE-së.

Prodhuesit e automjeteve do të inkurajohen të zhvillojnë automjete të vogla elektrike përmes të ashtuquajturave "super kredite".

Një automjet i certifikuar nga M1E do të llogaritet si 1.3 në vend të 1 të zakonshëm, duke dhënë në mënyrë efektive një avantazh prej 30 përqind drejt objektivave të pajtueshmërisë me CO2.

BE-ja gjithashtu dëshiron të ngrijë kërkesat për këtë klasë të re për 10 vjet, duke u dhënë prodhuesve stabilitetin e nevojshëm për planifikim afatgjatë:

"Para vitit 2035, prodhuesit e makinave do të jenë në gjendje të përfitojnë nga 'super kreditë', siç përfshihen në standardet e CO2, për makinat e vogla elektrike të përballueshme të prodhuara në Bashkimin Evropian. Kjo ofron një nxitje të fortë për prodhuesit e automjeteve për të prodhuar dhe komercializuar vëllime më të larta të automjeteve të vogla elektrike, me një efekt pozitiv të tërthortë të pritur edhe në përballueshmërinë e këtyre automjeteve", u tha nga BE-ja.

BE-ja beson se krijimi i kategorisë "M1E" do të thjeshtojë kuadrin ligjor për shtetet anëtare që kërkojnë të nxisin automjetet e vogla elektrike përmes subvencioneve, lehtësirave tatimore dhe tarifave me zbritje.

Pronarët gjithashtu mund të përfitojnë nga përjashtimet nga taksat rrugore dhe qasja preferenciale në korsi ose parkim.

Ndërsa jo të gjithë pajtohen me vendimin e BE-së për t'u tërhequr nga një ndalim i ashpër i vitit 2035 për makinat e reja me motor me djegie, kategoria "M1E" duhet të mirëpritet në të gjithë industrinë.

Nëse automjetet elektrike janë me të vërtetë e ardhmja, tranzicioni duhet të drejtohet nga modele të vogla dhe të përballueshme në vend të automjeteve të rënda dhe të mëdha.

Kërkesa që këto makina të prodhohen në BE mbron gjithashtu vendet e punës në vend dhe ndihmon në mbrojtjen nga konkurrenca nga Kina.

Disa modele aktuale dhe të ardhshme tashmë i plotësojnë kushtet. Këto përfshijnë Twingo, 4 dhe 5 të Renault, si dhe ID, Polo, Skoda Epiq dhe Cupra Raval të Grupit Volkswagen.

Stellantis përfaqësohet nga Citroën e-C3, Opel Corsa Electric, Fiat 500e dhe Peugeot E-208. Kia EV2 e prodhuar në Sllovaki gjithashtu kualifikohet, por Hyundai Inster jo, pasi prodhohet në Korenë e Jugut.

Po kështu, Mini Cooper dhe Aceman montohen në Kinë, gjë që i skualifikon ato nga klasa "M1E".

Krijimi i kategorisë "M1E" gjithashtu ndihmon indirekt prodhuesit e automjeteve të vazhdojnë të shesin automjete me motor djegieje.

Duke fituar super kredite, kompanitë mund të kompensojnë më lehtë emetimet e CO2 të gjeneruara nga modelet e tyre ICE.

Në teori, kjo mund të lejojë që makinat me motor djegieje të qëndrojnë në shitje më gjatë, veçanërisht tani që ndalimi de facto i vitit 2035 po hiqet.

Prodhuesit e automjeteve që operojnë në BE ende duhet të ulin emetimet e CO2 me 90 përqind deri në vitin 2035 krahasuar me nivelin bazë të vitit 2021.

10 përqindëshi i mbetur do të duhet të kompensohet nga automjetet me motor djegieje të mundësuar nga karburantet elektronike dhe biokarburantet, si dhe nga makinat e ndërtuara duke përdorur çelik me karbon të ulët të prodhuar brenda Bashkimit.

Klasa "M1E" do t'i ndihmojë gjithashtu prodhuesit të përmbushin objektivat e ndërmjetme të emetimeve përpara mesit të dekadës së ardhshme.

BE-ja po e lehtëson më tej pajtueshmërinë duke u lejuar prodhuesve të automjeteve të "mbledhin dhe marrin hua" kreditë e emetimeve gjatë një periudhe trevjeçare, në vend që të detyrojnë respektimin e objektivave të rrepta vjetore.

Ky mekanizëm është tashmë në fuqi për vitet 2025-2027 dhe do të zgjatet deri në vitin 2029. Ai do të zbatohet gjithashtu për periudhën 2030-2032, kur hyjnë në fuqi objektiva edhe më të rrepta. /Telegrafi/

Pas mbajtjes së një konference për shtyp në Bruksel, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka shpjeguar më tej pikëpamjet e tij mbi përdorimin e aseteve të ngrira ruse në mediat sociale.

Në një seri postimesh të shkurtra në X, duke i bërë jehonë fjalimit të tij në Këshillin Evropian, presidenti i Ukrainës tha se Rusia kishte humbur "gjithçka që u përpoq të përdorte për të kërcënuar ose shkatërruar" Kievin dhe Evropën.

Ai vazhdoi: "Nëse të gjithë kemi arritur kaq shumë, atëherë si mund të shpërbëhet Bashkimi Evropian tani? Vendimi që është tani në tryezë - vendimi për të përdorur plotësisht asetet ruse për t'u mbrojtur kundër agresionit rus - është një nga vendimet më të qarta dhe më të justifikuara moralisht që mund të merren ndonjëherë".

“Duhet të jetë Evropa ajo që merr vendimin për asetet e ngrira, jo dikush nga jashtë. Dhe nëse - ose kur - merret ky vendim për të përdorur plotësisht asetet ruse për t'u mbrojtur kundër agresionit rus, atëherë do t'u bëhet e qartë të gjithëve me kalimin e kohës - kjo ishte zgjedhja e duhur dhe e bëri Evropën më të fortë”, theksoi presidenti ukrainas ndër tjera, transmeton Telegrafi.

Ai shtoi: "E di që Rusia po frikëson vende të ndryshme për këtë vendim. Por nuk duhet të kemi frikë nga kërcënimet - duhet të kemi frikë se Evropa është e dobët".

Presidenti ukrainas argumentoi gjithashtu se BE mund të përfitonte nëse lufta vazhdon - me paratë që përdoren nga Ukraina për të paguar armët e prodhuara nga firmat evropiane. /Telegrafi/

Në kuadër të programit “Mbështetje për fuqizimin e menaxhimit të qëndrueshëm dhe shumëqëllimor të pyjeve për të përmirësuar jetesën në vendet rurale dhe për të adresuar ndryshimin klimatik në Kosovë”, të zbatuar nga FAO me mbështetje nga Bashkimi Evropian dhe Suedia, është publikuar episodi i tretë i serisë së podcasteve “Duaj e Ruaj Pyjet”.

Menaxhimi i qëndrueshëm i pyjeve, zbatimi i ligjit dhe investimet shtetërore mbeten sfida kyçe për sektorin e pylltarisë në Kosovë, pavarësisht një kornize ligjore të avancuar dhe mbështetjes së vazhdueshme nga partnerët ndërkombëtarë.

Kështu u tha në episodin ku i ftuar ishte Tahir Ahmeti, Drejtor i Departamentit të Pylltarisë në Ministrinë e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, i cili foli për rolin e institucioneve, sfidat në terren dhe rëndësinë strategjike të pyjeve për zhvillimin e vendit.

“Departamenti i Pylltarisë është departament politikë-bërës në kuadër të Ministrisë së Bujqësisë dhe është përgjegjës për hartimin e politikave, programeve, dokumenteve strategjike, planeve të veprimit dhe kornizës ligjore për menaxhimin e pyjeve në Kosovë”, tha Ahmeti, duke sqaruar përgjegjësitë institucionale të sektorit shkruan Telegrafi.

Sipas Ahmetit, Kosova ka një nga ligjet më të avancuara për pyjet në rajon, të harmonizuar me legjislacionin e Bashkimit Evropian, por problemi kryesor mbetet zbatimi në praktikë.

“Ligji për pyjet rregullon jo vetëm mbrojtjen e pyjeve, por edhe shfrytëzimin e qëndrueshëm të resurseve pyjore, pyllëzimin, kultivimin e pyjeve dhe produktet pyjore jo -drusore. Megjithatë, zbatimi i tij në praktikë nuk përmbush gjithmonë qëllimin për të cilin është hartuar”, theksoi ai.

- YouTube www.youtube.com

Ai shtoi se prerjet ilegale mbeten një prej sfidave kryesore për zhvillimin e sektorit.

“Prerjet ilegale janë konstatuar si sfida kryesore nga të gjithë ekspertët dhe forumet profesionale. Nuk është problem i sotëm, por është intensifikuar sidomos në vitet e pasluftës dhe vazhdon të mbetet problem serioz”, tha Ahmeti transmeton Telegrafi.

Ahmeti kritikoi nivelin e ulët të investimeve dhe buxhetin e ulët për sektorin e pylltarisë, duke theksuar se ky sektor nuk trajtohet në përputhje me rëndësinë që ka.

“Kur flasim për mbi 44 për qind të territorit të Kosovës që është i mbuluar me pyje, buxheti vjetor për pylltari nuk tejkalon katër milionë euro. Kjo është sa ndërtimi i një rruge të vogël në një fshat”, u shpreh ai.

Foto: Ridvan Slivova

Ai theksoi se edhe kapacitetet inspektuese janë të pamjaftueshme për të garantuar zbatimin e ligjit.

“Inspeksioni pyjor ka numër shumë të vogël të inspektorëve dhe kapacitete të mangëta teknike. Pa koordinim institucional dhe pa inspektim efektiv në terren, ligji mbetet vetëm në letër. Menaxhimi i pyjeve nuk është afatshkurtër. Flasim për resurse që kërkojnë vizion, politika dhe strategji qindvjeçare. Ne nuk guxojmë t’ua lëmë gjeneratave të ardhshme pyjet në gjendje më të keqe sesa i kemi marrë”, përfundoi ai.

Ky podcast është pjesë e serisë së podcasteve të programit “Mbështetje për fuqizimin e menaxhimit të qëndrueshëm dhe shumëqëllimor të pyjeve për të përmirësuar jetesën në vendet rurale dhe për të adresuar ndryshimin klimatik në Kosovë”, të zbatuar nga Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqim dhe Bujqësi – FAO).Video është prodhuar me mbështetjen financiare të Bashkimit Evropian dhe Suedisë. Përmbajtja e saj nuk pasqyron domosdoshmërisht pikëpamjet e Bashkimit Evropian dhe Suedisë./Telegrafi/.

Udhëheqësit e Bashkimit Evropian po mblidhen për një samit në Bruksel, ku do të merret një vendim i rëndësishëm nëse do t'i jepet Ukrainës dhjetëra miliarda euro në asete të ngrira ruse për të financuar nevojat e saj ushtarake dhe ekonomike.

Shumica e aseteve të Rusisë në BE me vlerë 210 miliardë euro (245 miliardë dollarë) mbahen nga organizata me seli në Belgjikë, Euroclear, dhe deri më tani Belgjika dhe disa anëtarë të tjerë të bllokut kanë thënë se janë kundër përdorimit të parave të gatshme, transmeton Telegrafi.

Pa një rritje të financimit, financat e Ukrainës do të shterojnë brenda pak muajsh.

Një zyrtar i qeverisë evropiane e përshkroi veten si "optimist të kujdesshëm, jo tepër optimist" se do të arrihet një marrëveshje. Rusia e ka paralajmëruar BE-në kundër përdorimit të parave të saj.

Ajo ka ngritur një padi kundër Euroclear në një gjykatë të Moskës, në një përpjekje për të marrë paratë e saj mbrapsht.

Samiti i Brukselit vjen në një moment vendimtar në luftë dhe të gjithë sytë janë tek kryeministri belg Bart De Wever, i cili i tha parlamentit belg të enjten: "Nuk kam parë ende asnjë tekst që do të më bindte të ndryshoja qëndrimin e Belgjikës".

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka thënë se një marrëveshje është më afër se kurrë për t'i dhënë fund luftës - e cila filloi me pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt të vitit 2022.

Zyrtarët amerikanë dhe rusë do të takohen në Miami këtë fundjavë për bisedime të mëtejshme mbi një plan paqeje, tha një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë për agjencinë e lajmeve AFP.

Mendohet se i dërguari i Kremlinit, Kirill Dmitriev, do të flasë me të dërguarit e Trump, Steve Witkoff dhe Jared Kushner. Zyrtarët ukrainas po shkojnë gjithashtu në SHBA.

Rusia ende nuk është përgjigjur ndaj propozimeve të fundit të paqes, por Kremlini ka theksuar se planet për një forcë shumëkombëshe të udhëhequr nga Evropa për Ukrainën, të mbështetur nga SHBA-të, nuk do të ishin të pranueshme.

Presidenti rus Vladimir Putin i bëri të qarta ndjenjat e tij ndaj Evropës të mërkurën, kur tha se kontinenti ishte në një gjendje "degradimi total" dhe se "derrkucat evropianë" - një përshkrim nënçmues i aleatëve evropianë të Ukrainës - shpresonin të përfitonin nga kolapsi i Rusisë.

Komisioni Evropian - krahu ekzekutiv i BE-së - ka propozuar t'i japë Kievit hua rreth 90 miliardë euro gjatë dy viteve të ardhshme - nga 210 miliardë euro të aseteve ruse që ndodhen në Evropë.

Kjo është rreth dy të tretat e 137 miliardë eurove që mendohet se Kievit i duhen për të kaluar vitet 2026 dhe 2027.

Deri më tani, BE-ja i ka dhënë Ukrainës interesin e gjeneruar nga paratë, por jo vetë paratë.

"Kjo është një kohë kritike për Ukrainën që të vazhdojë të luftojë për vitin e ardhshëm. Sigurisht që ka negociata paqeje, por kjo i jep Ukrainës një avantazh për të thënë 'nuk jemi të dëshpëruar dhe kemi fondet për të vazhduar luftën", tha një zyrtar i qeverisë finlandeze për BBC-në.

Shefja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen thotë se kjo do të rrisë gjithashtu koston e luftës për Rusinë.

Asetet e ngrira të Rusisë nuk janë opsioni i vetëm në tryezë për udhëheqësit e BE-së. Një ide tjetër, e mbështetur nga Belgjika, bazohet në huazimin e parave nga BE-ja në tregjet ndërkombëtare, duke përdorur buxhetin e BE-së si garanci.

Megjithatë, kjo do të kërkonte një votim unanim dhe Viktor Orban i Hungarisë e ka bërë të qartë se nuk do të lejojë më shumë para nga BE-ja për të ndihmuar Ukrainën.

Për Ukrainën, orët në vijim janë të rëndësishme dhe Volodymyr Zelensky është në Bruksel për samitin e BE-së.

Udhëheqësit e BE-së kanë qenë të etur të theksojnë natyrën e rëndësishme të vendimit për kredinë.

"E dimë urgjencën. Është akute. Të gjithë e ndiejmë. Të gjithë e shohim", i tha von der Leyen Parlamentit Evropian. /Telegrafi/

Bashkimi Evropian ka nisur procesin e heqjes së masave ndëshkuese ndaj Kosovës, ndërsa 205 milionë euro ndihmë financiare pritet të lëshohen në fillim të vitit të ardhshëm.

Lajmi u konfirmua nga Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, e cila njoftoi se fondet do të dalin nga 216 milionë eurot e planifikuara për Kosovën, pas vendimit për heqjen e pjesshme të masave.

“Jam e lumtur të njoftoj se po ecim përpara për të hequr masat ndaj Kosovës. Po programojmë 216 milionë euro ndihmë financiare dhe kemi ndërmend të lëshojmë 205 milionë euro në fillim të vitit të ardhshëm,” ka shkruar Von der Leyen në platformën X.

Ajo e ka cilësuar këtë zhvillim si lajm të mirë, duke theksuar se procesi do të vazhdojë deri në heqjen e plotë të masave të vendosura nga BE-ja.

Ndërkohë, Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka bërë të ditur se Bashkimi Evropian do t’i heqë të gjitha masat ndëshkuese deri në fund të janarit.

Pas Samitit BE–Ballkani Perëndimor të mbajtur në Bruksel, Osmani ka deklaruar se ka marrë konfirmim të drejtpërdrejtë nga Von der Leyen për heqjen e plotë të masave gjatë muajit janar.

Të martën, BE-ja hoqi një pjesë të masave të vendosura ndaj Kosovës në vitin 2023.

Sipas një letre nga Drejtori i Përgjithshëm për Zgjerim i BE-së, Gert Jan Koopman, janë liruar mjetet financiare për katër projekte, pas vlerësimit se ka pasur një “transferim të duhur të pushtetit lokal në veri” pas zgjedhjeve të mbajtura në tetor.

Masat ndëshkuese ishin vendosur në vitin 2023 për shkak të tensioneve në veri të Kosovës, ndërsa vendimi për heqjen graduale të tyre shihet si një hap i rëndësishëm drejt normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Bashkimit Evropian./Telegrafi.

Bashkimi Evropian ka vlerësuar se mungesa e normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë vazhdon të pengojë të dyja palët në rrugën e tyre drejt integrimit evropian, sipas Deklaratës së miratuar në Samitin BE–Ballkani Perëndimor.

Në dokumentin e lëshuar pas samitit, BE-ja thekson se të gjitha marrëveshjet e arritura në dialogun e ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian duhet të zbatohen, duke përfshirë Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit dhe Aneksin e saj.

“Mungesa e normalizimit të marrëdhënieve mes Prishtinës dhe Beogradit vazhdon t’i mbajë prapa të dy partnerët në rrugën e tyre evropiane. Të gjitha marrëveshjet e arritura nga dialogu i lehtësuar nga BE-ja duhet të zbatohen, veçanërisht Marrëveshja për normalizim dhe Aneksi për zbatim".

"Mbështetja në kuadër të Instrumentit për Reforma dhe Rritje për Ballkanin Perëndimor është e kushtëzuar nga angazhimi konstruktiv i partnerëve me progres dhe rezultate të prekshme në normalizimin e marrëdhënieve të tyre”, thuhet në deklaratë.

BE-ja njofton gjithashtu se mbështetja financiare dhe politike përmes Instrumentit për Reforma dhe Rritje për Ballkanin Perëndimor do të kushtëzohet me angazhim konstruktiv dhe përparim të matshëm në procesin e normalizimit të marrëdhënieve.

Deklarata u miratua nga Bashkimi Evropian dhe vendet e Ballkanit Perëndimor, por Serbia nuk është harmonizuar me këtë dokument, pasi askush nga përfaqësuesit e saj nuk mori pjesë në samit./Telegrafi.

Kryeministri në dorëheqje, Rosen Zheljazkov, ishte në Bruksel, ku mori pjesë në takimin vjetor BE–Ballkani Perëndimor.

“Qëndrimi ynë ka qenë gjithmonë parimor – nuk kemi çështje të pazgjidhura me Republikën e Maqedonisë së Veriut, nuk zhvillojmë asnjë kontest me RMV-në për çështje që lidhen me të ashtuquajturin kompromis i korrikut 2022, pasi kjo tashmë është një qëndrim i përbashkët evropian”, deklaroi Rosen Zheljazkov.

Ai theksoi se pozicioni i Bullgarisë si vend anëtar është që çdo shtet kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, mbi bazën e meritave të veta, të vlerësohet për progresin e tij dhe jo nga një shtet i veçantë anëtar.

“Vlerësimi i progresit për hapjen e Klasterit 1, i cili lidhet me kornizën negociuese, tregon njëfarë hezitimi nga ana e kolegëve në Shkup, por kjo nuk është çështje për të cilën ne japim mendimin apo qëndrimin tonë”, tha kryeministri bullgar në dorëheqje.

Rëndësia e marrëdhënieve politike dhe ekonomike midis BE-së dhe partnerëve të Ballkanit Perëndimor, veçanërisht në kontekstin aktual gjeopolitik dhe nevojën për lidhje gjithnjë e më të forta midis BE-së dhe rajonit tonë, riafirmimi i plotë dhe i qartë ndaj perspektivës së anëtarësimit të Ballkanit Perëndimor në Union, si dhe progresi i arritur në procesin e zgjerimit, të pasqyruar në raportin e fundit të Komisionit janë temat kryesore në samitin BE- Ballkani Perëndimor në Bruksel.

Maqedonia e Veriut atje është në përbërje të kryeministrit, ministrit për Eurointegrime dhe ministrit të Jashtëm, mes tjerash presin diskutim edhe për zhbllokimin e procesit eurointegrues të vendit, respektivisht, gjetjen e një zgjidhjeje me Sofjen zyrtare.

“Do të jetë mundësi e mirë, e para të vërtetohet strategjia e BE-së për zgjerim me Ballkanin Perëndimor. Ky është mesazhi i përgjithshëm që do te lëshohet, i cili përherë është i mirëseardhur dhe përcjell sinjal pozitiv ndaj rajonit. Besoj se liderët nga ana jonë të rajonit dhe të vendeve të BE-së do të bisedojnë edhe për shumë iniciativa konkrete që i ka BE-ja, në drejtim të asaj që quhet integrim në disa hapa….Ne duam të bisedojmë me Bullgarinë, sepse duhet të gjendet zgjidhje në këtë problem, i cili bën bllokadë në progresin tonë drejt BE-së…Mua më vjen keq që në javët e fundit në kthim nuk marrim besim të mirë nga pala bullgare, që për këtë ¬çështje bilaterale të gjejmë zgjidhje racionale, i cili në asnjë moment nuk mund t’i rrezikojë interesat në të cilat Qeveria jonë flet dhe qëndron në këto pozicione.”, – deklaroi ministri i Jashtëm, Timço Mucunski.

Sipas konkluzave në të cilat kanë pasur qasje disa media ditë më parë, thuhet se Këshilli Evropian mirëpret angazhimin e vendit ndaj integrimit evropian dhe e inkurajon në intensifikimin e përpjekjeve për të avancuar reformat.

“Këshilli vëren se Maqedonia e Veriut akoma nuk i ka mbaruar ndryshimet kushtetuese për të cilat ka marrë obligim. Këshilli e vërteton gatishmërinë e tij për ta mbledhur konferencën ndërkombëtare edhe njëherë, pa prolongime të mëtutjeshme ose vendime politike shtesë, pasi që Maqedonia e Veriut ta implementojë detyrimin, në harmoni me procedurat e brendshme.”.

Samiti do të nënvizojë rëndësinë e progresit të prekshëm në reforma, përafrimin me legjislacionin evropian, bashkëpunimin rajonal, marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë dhe pajtimin.

Evropa sot lëshoi me sukses dy satelitë të rinj për sistemin personal të vëzhgimit, Galileo, duke përdorur për herë të parë që nga viti 2018 raketën e vet.

Raketa Ariane 6 u nis nga baza hapësinore Kourou në Guajanën Franceze në orën 2:01 sipas kohës lokale (5:01 GMT), duke shënuar një hap kyç në forcimin e pavarësisë hapësinore evropiane, shkruan DW.

Ky lëshim ka rëndësi të madhe strategjike. Raketa Ariane 6, e cila hyri në shërbim vetëm vitin e kaluar, ka zëvendësuar modelin Ariane 5, i cili për herë të fundit kishte transportuar një satelit Galileo në vitin 2018.

Ndërkohë, Bashkimi Evropian ishte i detyruar të mbështetej në raketat ruse deri në pushtimin e Ukrainës, si dhe në fluturime komerciale amerikane, si raketat Falcon 9 të kompanisë SpaceX, të cilat realizuan lëshimin e mëparshëm në shtator të vitit 2024.

Vetë programi Galileo është projektuar për të reduktuar varësinë e Evropës nga Sistemi Global i Pozicionimit (GPS) amerikan, ndërsa rikthimi i kapaciteteve të veta të lëshimit e forcon edhe më tej këtë qëllim.

Me dy satelitët e rinj, konstelacioni Galileo tani numëron gjithsej 24 satelitë në orbitë. Me shtimin e tyre, siç njoftoi Agjencia Evropiane e Hapësirës (ESA), “do të përmirësohet qëndrueshmëria e sistemit Galileo duke shtuar elementë rezervë në konstelacion, për të garantuar që sistemi të mund të ofrojë navigim 24 orë në ditë, 7 ditë në javë, për miliarda përdorues”.

Satelitët do t’i bashkohen pjesës tjetër të konstelacionit në orbitën e mesme të Tokës, në një lartësi prej 23,222 kilometrash mbi sipërfaqen e Tokës, rreth katër orë pas nisjes.

Ministrja gjermane për Kërkimin Shkencor, Teknologjinë dhe Hapësirën, Dorothee Bar, theksoi se të dy satelitët janë ndërtuar nga kompania gjermane OHB, “me zgjerimin e mëtejshëm të sistemit evropian Galileo dhe me lëshimin e sotëm të dy satelitëve të tjerë, ne fitojmë saktësi dhe qëndrueshmëri më të madhe”. /Telegrafi/