❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Before yesterdayMain stream

BIRN: Kapja e AKSHI nga interesa kriminale rrezikon sigurinë kombëtare

✇Albeu
By: D Marku
19 December 2025 at 09:42

Prokuroria e Posaçme njoftoi të martën për goditjen e një grupi të dyshuar kriminal në krye të Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit, AKSHI, duke vendosur 8 persona nën akuzë për një seri veprash penale, mes të cilëve edhe drejtoreshën e kësaj Agjencie, Mirlinda Karçanaj.

Sipas hetimit, Ergys Agasi, një personazh kontrovers dhe biznesmeni Ermal Beqiraj krijuan një grup të strukturuar kriminal për manipulimin e tenderave të AKSHI-it, duke përdorur dhunë dhe pengmarrje. Ndërsa Agasi dhe Beqiraj I shpëtuan arrestimit, janë nën masën arrest shtëpie si pjesë e këtij grupi kriminal dy krerët e kësaj agjencie, drejtoresha Mirlinda Karçanaj dhe zv.drejtoresha Hava Delibashi.

Ngjarja ka ngritur shqetësime për cënim të Sigurisë Kombëtare, pasi kjo agjenci është një prej institucioneve më sensitive në vend.

AKSHI menaxhon thuajse tĂ« gjithĂ« sistemin e qeverisjes digjitale pĂ«rmes E-Albania, pĂ«rfshi dhe tĂ« ashtuquajtĂ«n ministrja “Diella” e krijuar me InteligjencĂ« Artificiale. AKSHI menaxhon sisteme dhe tĂ« dhĂ«na qĂ« konsiderohen pjesĂ« e infrastrukturĂ«s kritike kombĂ«tare, çka e bĂ«n funksionimin e kĂ«tij institucioni njĂ« provĂ« lakmusi pĂ«r stabilitetin dhe besueshmĂ«rinĂ« e administratĂ«s publike. NĂ« kĂ«tĂ« aspekt, ndikimi I punĂ«s sĂ« agjencisĂ« nga njĂ« grup kriminal ka ngritur shqetĂ«sime mbi kufirin mes korrupsionit administrativ dhe cenimit tĂ« SigurisĂ« KombĂ«tare.

Sipas ekspertëve të sigurisë, kur një institucion që administron infrastrukturë digjitale kritike kapet nga interesa kriminale, shteti humbet kontrollin mbi informacionin që garanton funksionimin, vendimmarrjen dhe sigurinë e tij.

“AKSHI Ă«shtĂ« njĂ« institucion qĂ« menaxhon infrastrukturĂ«n digjitale kritike tĂ« vendit dhe, pĂ«r kĂ«tĂ« arsye, çdo devijim serioz nĂ« mĂ«nyrĂ«n se si funksionon ai pĂ«rbĂ«n rrezik pĂ«r sigurinĂ« kombĂ«tare,” tha Arjan Dyrmishi, drejtor ekzekutiv i QendrĂ«s pĂ«r Studimin e DemokracisĂ« dhe Qeverisjes.

“Fakti qĂ« drejtues tĂ« kĂ«saj agjencie dyshohen se kanĂ« bashkĂ«punuar me njĂ« grup tĂ« strukturuar kriminal, duke manipuluar procedura prokurimi dhe duke pĂ«rdorur dhunĂ« pĂ«r tĂ« ndikuar rezultatet, tregon qĂ« Ă«shtĂ« vĂ«nĂ« nĂ« rrezik jo vetĂ«m integriteti i tenderĂ«ve, por vetĂ« integriteti dhe sovraniteti digjital i shtetit,” theksoi ai.

Rreziku merr një dimension edhe më konkret në këndvështrimin e ish-kreut të Forcës Detare, Artur Meçollari, i cili thotë se të dhënat kritike që përpunon AKSHI mund të jenë sot në duart e kompanive që kanë mirëmbajtur sistemet duke fituar tenderat, të cilët, nga hetimi, dalin se janë diktuar nga një grupi kriminal.

“NjĂ« nga filtrat, i cili pengon rĂ«nien nĂ« dorĂ« tĂ« kĂ«tyre tĂ« dhĂ«nave tĂ« grupeve kriminale Ă«shtĂ« besueshmĂ«ria e kompanive kontraktore qĂ« garanton AKSHI,” tha Meçollari pĂ«r BIRN, duke shtuar se “nĂ«se kĂ«to kompani, tĂ« cilat janĂ« nĂ«n akuzĂ« nga Prokuroria si grup i strukturuar kriminal, kanĂ« qenĂ« tĂ« pajisur me çertifikatĂ« sigurie nga DSIK, çështja Ă«shtĂ« edhe mĂ« e rĂ«ndĂ«, pasi vĂ« nĂ« diskutim tĂ« gjithĂ« sistemin e sigurisĂ« kombĂ«tare”.

AKSHI konsiderohet infrastrukturë kritike kombëtare për shkak të informacionit që zotëron dhe përpunon dhe kjo është arsyeja, sipas Meçollarit, që një pjesë e procedurave tenderuese janë klasifikuar si sekrete.

“ZotĂ«rimi nga grupet kriminale i kĂ«tyre tĂ« dhĂ«nave krijon mundĂ«si pĂ«r tregtimin e tyre nĂ« tregun e zi pĂ«r qĂ«llime pĂ«rfitimi dhe qĂ« mund tĂ« bien nĂ« duart e grupeve kriminale ndĂ«rkombĂ«tare ose shteteve jo dashamirĂ«se apo armike tĂ« ShqipĂ«risĂ«,” paralajmĂ«roi mĂ« tej ai.

Ekspertët besojnë se korrupsioni në tenderat publikë në një agjenci të tillë shtetërore është një indicie e drejtpërdrejtë për cënimin e sigurisë kombëtare, një akt që ka treguar se institucionet përgjegjëse për mbrojtjen e saj nuk kanë reaguar në kohë ose janë kompromentuar.

Sipas Dyrmishit, rasti ekspozon dobĂ«si serioze strukturore brenda AKSHI-t; njĂ« dĂ«shtim tĂ« thellĂ« tĂ« kontrollit dhe mbikĂ«qyrjes; mungesĂ« kontrolli efektiv mbi drejtuesit dhe mekanizma tĂ« brishtĂ« dhe lehtĂ«sisht tĂ« manipulueshĂ«m tĂ« prokurimeve publike. PĂ«rdorimi i dhunĂ«s “ pĂ«r t’u mbyllur gojĂ«n atyre qĂ« dalin kundĂ«r”, e bĂ«n sipas Dyrmishit edhe mĂ« tĂ« rrezikshme situatĂ«n.

“NĂ« njĂ« institucion tĂ« tillĂ« qĂ« menaxhon sisteme kritike, kjo klimĂ« frike e bĂ«n sigurinĂ« operacionale jo funksionale, pasiqĂ« vendimet merren pĂ«r tĂ« garantuar funksionimin e skemĂ«s kriminale, jo pĂ«r tĂ« mbrojtur shĂ«rbimet dhe tĂ« dhĂ«nat shtetĂ«rore,” tha Dyrmishi.

Rezultatet e hetimeve të deritanishme, sipas Dyrmishit, tregojnë se depërtimi i krimit të organizuar në drejtimin e institucionit ka sjellë pasoja që nuk janë vetëm ligjore apo morale, por kanë prekur drejtpërdrejt funksionimin e shtetit, besimin e qytetarëve dhe sigurinë kombëtare në kuptimin e saj modern: garantimin e sovranitetit, mirëqenien dhe stabilitetin e vendit.

PĂ«r ish-drejtuesin e Forcave Detare, Meçollari, rasti ngre gjithashtu pikĂ«pyetje pĂ«r funksionimin e institucioneve tĂ« tjera, kur sipas tij, fakti qĂ« hetimi Ă«shtĂ« iniciuar dhe çuar pĂ«rpara nga SPAK “tregon se hallka tĂ« tjera tĂ« sistemit tĂ« sigurisĂ« kombĂ«tare nuk kanĂ« funksionuar siç duhet, si SHISH, DSIK, Policia Kriminale, etj”.

“Pasiviteti i shtetit nĂ« çështje tĂ« tilla sensitive pĂ«r tĂ« dhĂ«nat personale tĂ« qytetarĂ«ve, tĂ« dhĂ«nat e biznesit dhe sigurisĂ« kombĂ«tare, ka inkurajuar shkelĂ«sit e ligjit tĂ« jenĂ« tĂ« pacĂ«nueshĂ«m dhe tĂ« veprojnĂ« lirshĂ«m nĂ« bashkĂ«punim me elementĂ«t e korruptuar brenda sistemit. SPAK-u e bĂ«ri detyrĂ«n dhe shumĂ« mirĂ«,” shtoi mĂ« tej Meçollari.

Hetimet për tenderat e AKSHI-it duket se do të testojnë kufijtë mes përgjegjësisë penale, dështimeve institucionale dhe debatit politik mbi mekanizmat shtetërorë që duhet të garantojnë të dhënat jetike të qytetarëve dhe ato shtetërore.

Mazhoranca Ă«shtĂ« mjaftuar me pĂ«rshĂ«ndetjen e aksionit tĂ« SPAK pa marrĂ« pĂ«rgjegjĂ«si dhe akte llogaridhĂ«nie. “UnĂ« gĂ«zohem sa herĂ« qĂ« SPAK-u realizon operacione,” deklaroi tĂ« enjten pĂ«r mediat kreu i grupit parlamentar tĂ« PartisĂ« Socialiste, Taulant Balla.

Por për opozitën, ngjarja nuk mund të kalojë si një aksion rutinë i Prokurorisë, por duhet të shërbejë për një llogaridhënie dhe nxjerrje të përgjegjësive për institucionet shtetërore që duhet të garantojnë sigurinë e vendit.

“Siguria kombĂ«tare ka rĂ«nĂ«, jo thjesht kompromentuar,” tha Erald Kapri, anĂ«tar i komisionit parlamentar pĂ«r Çështjet e Brendshme dhe Mbrojtjen si pĂ«rfaqĂ«sues i PartisĂ« MundĂ«sia

Ai sugjeron që deputetët e opozitës në këtë komision të kërkojnë seancë dëgjimore urgjente me Shërbimin Informativ Shtetëror, Ministren e Brendshme, ndërsa konsideron të nevojshme thirrjen e Këshillit për Sigurinë Kombëtare si dhe pezullimin e çdo veprimtarie nga personat nën akuzë.

“Ende ka procedura tĂ« hapura tenderimi nga AKSHI, çka flet qartĂ« pĂ«r kaosin qeveritar dhe drejtuesit e akuzuar janĂ« ende nĂ« detyrĂ«,” i tha Kapri BIRN, duke shtuar se ai deputet do tĂ« kĂ«mbĂ«ngulĂ« nĂ« ndĂ«rhyrjen e partnerĂ«ve ndĂ«rkombĂ«tarĂ«, NATO dhe BE.

“QĂ« tĂ« marrim garanci nga partnerĂ«t, pasi qeveria e ka humbur besueshmĂ«rinĂ«,” thekon ai.

Edhe Klevis Balliu, deputet I PartisĂ« Demokratike dhe anĂ«tar i komisionit parlamentar qĂ« merret me çështje tĂ« sigurisĂ« kombĂ«tare, e quan rastin si alarmant dhe “cĂ«nim tĂ« rĂ«ndĂ« tĂ« sigurisĂ« kombĂ«tare”.

“Kur njĂ« institucion kaq kritik shndĂ«rrohet nĂ« mjet shĂ«rbimi pĂ«r kartele kriminalĂ« dhe interesa familjare tĂ« pushtetit, atĂ«herĂ« rrezikohen drejtpĂ«rdrejt siguria shtetĂ«rore, ekonomike dhe personale e qytetarĂ«ve,” tha Balliu pĂ«r BIRN, duke shtuar se “pĂ«rballĂ« kĂ«saj situate, opozita do tĂ« veprojĂ« me tĂ« gjitha mjetet kushtetuese dhe parlamentare pĂ«r tĂ« rikthyer ligjshmĂ«rinĂ« dhe pĂ«rgjegjĂ«sinĂ«â€.

The post BIRN: Kapja e AKSHI nga interesa kriminale rrezikon sigurinë kombëtare appeared first on Albeu.com.

Mbyllja e TikTok-ut nuk ndikoi në minimizimin e dhunës në shkolla

✇Reporter
By: Nensi Bogdani
18 December 2025 at 07:24

Vetëm përgjatë tre javëve të para të muajit dhjetor 2025 janë regjistruar tre episode të ndryshme dhune ndërmjet nxënësve në disa qytete kryesore të vendit, ku grupe adoleshentësh janë sulmuar midis njëri-tjetrit fare pranë ambienteve të shkollave në Sarandë, Shkodër dhe Durrës. Në një rast me pasojë tragjike humbjen e jetës. Dukshëm, vendimi i qeverisë [
]

The post Mbyllja e TikTok-ut nuk ndikoi në minimizimin e dhunës në shkolla appeared first on Reporter.al.

Dumani kërkoi leje për arrestimin e Ballukut/ BIRN: Imuniteti i zv. kryeministres vendos në sprovë raportin e Ramës me drejtësinë

✇Albeu
By: V K
17 December 2025 at 08:26

Pas vendimit tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese, Prokuroria e Posaçme kĂ«rkon autorizimin e Kuvendit pĂ«r njĂ« masĂ« arresti ndaj numrit 2 tĂ« qeverisĂ«, qĂ« nĂ«se rrĂ«zohet me votĂ«, shĂ«non sipas analistĂ«ve tĂ« politikĂ«s “njĂ« shpallje lufte” tĂ« mazhorancĂ«s ndaj institucioneve tĂ« drejtĂ«sisĂ«.

Drejtuesi në detyrë i Prokurorisë së Posaçme, Altin Dumani i kërkoi të martën Kuvendit të Shqipërisë dhënien e autorizimit për heqjen e lirisë ndaj zv.kryeministres Belinda Balluku, e cila është nën akuza të përsëritura për paracaktimin e një sërë tenderash me vlerë qindra milionë euro.

Në kërkesë thuhet se SPAK synon të forcojë masat ndaj Ballukut nga ndalimi i daljes jashtë shtetit dhe pezullimi i ushtrimit të detyrës në arrest me burg/ në shtëpi.

Pasi korri një fitore të debatueshme në Gjykatën Kushtetuese, kryeministri Edi Rama është tashmë në sprovë për raportin e mazhorancës së tij me sistemin e drejtësisë.

NĂ« njĂ« koment tĂ« shpejtĂ« nĂ« rrjetin X, Rama e vendosi tonin te ato qĂ« i quajti “arreste pa gjyq” dhe “modĂ« e vrazhdĂ«â€ e paraburgimeve nĂ« ShqipĂ«ri, ndĂ«rsa nĂ«nkuptoi njĂ« sjellje tĂ« ndryshme nga proceset e tjera tĂ« ngjashme.

“
kĂ«tĂ« herĂ« na kĂ«rkohet tĂ« japim opinionin tonĂ«, ne do tĂ« angazhohemi me tĂ« gjithĂ« pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« tonĂ« pĂ«rpara shqiptarĂ«ve qĂ« na dhanĂ« 83 mandate, e do tĂ« pĂ«rgatitemi pĂ«r tĂ« mbajtur njĂ« qĂ«ndrim tĂ« drejtĂ«, tĂ« qartĂ« e tĂ« denjĂ«, si forca udhĂ«heqĂ«se e vendit dhe e ReformĂ«s nĂ« DrejtĂ«si”, shkroi Rama.

Opozita nxitoi të martën ta akuzojë kryeministrin se përmes mbrojtjes së Ballukut, po i shpall luftë institucioneve të drejtësisë.

“NjĂ« vend demokratik nuk i bĂ«n presion drejtĂ«sisĂ« duke paralajmĂ«ruar pĂ«rdorimin e forcĂ«s sĂ« kartonave pĂ«r tĂ« shkelur barazinĂ« para ligjit,“ komentoi deputetja demokrate, Jorida Tabaku duke shtuar: “çdo votĂ« kundĂ«r drejtĂ«sisĂ«, Ă«shtĂ« votĂ« pro vjedhjes“.

Kuvendi nuk bëri asnjë njoftim publik për kërkesën e SPAK për imunitetin e Ballukut, por BIRN mësoi se deputetët ishin njoftuar që mbledhja e Këshillit për Rregulloren, Mandatet dhe Imunitetin do të mblidhet të premten më 19 dhjetor,

Sipas rregullores sĂ« Kuvendit, ky KĂ«shill do tĂ« shqyrtojĂ« kĂ«rkesĂ«n e SPAK dhe do t’i japĂ« mundĂ«sinĂ« Ballukut qĂ« tĂ« bĂ«jĂ« mbrojtjen e saj.

Më pas, një raport i hartuar nga Këshilli i Mandateve, i cili i sugjeron Kuvendit të votojë pro ose kundër kërkesës së prokurorisë, votohet në seancë plenare, një proces që duhet të përmbyllet brenda një afati dy javor.

Megjithatë, rregullorja parashikon gjithashtu që nëse Kuvendi nuk shprehet me vendim brenda 3 muajve, kërkesa e prokurorisë quhet e rrëzuar.

Mazhoranca dhe kryeministrit Edi Rama, ka mbajtur qëndrime mikse ndaj kërkesave të mëparshme të Prokurorisë për të dorëzuar imunitetin për deputetët e vet.

Në vitin 2018, mazhoranca rrëzoi një kërkesë të Prokurorisë së Krimeve të Rënda për arrestimin e ish-ministrit të Brendshëm, Saimir Tahiri, i akuzuar asokohe për implikim në trafikimin e lëndëve narkotike. Tahiri dha më pas dorëheqjen dhe vuajti në qeli një dënim për shpërdorim detyre.

Ndryshe nga rasti i Tahirit, mazhoranca i ka pranuar pa asnjĂ« diskutim kĂ«rkesat e ProkurorisĂ« sĂ« Posaçme pĂ«r heqjen e imunitetit ndaj ish.zv.kryeministrit Arben Ahmetaj dhe deputetĂ«ve socialistĂ«, Alqi Bllako dhe Jurgis Çyrbja.

Pavarësisht forcës së kartonëve dhe hapësirave ligjore në dispozicion të mazhorancës, juristët theksojnë se Kushtetuta dhe parimet e shtetit të së drejtës kërkojnë që veprimet e Kuvendit të mos kthehen në pengesë të drejtësisë.

Avokati Gentian Serjani, i tha BIRN se procedura konkrete për shqyrtimin e kërkesës për arrestimin e një deputeti është e parashikuar në nenin 118 të Rregullores së Kuvendit, por parashikimet e këtij neni mund të keqpërdoren politikisht nga mazhoranca.

“Ekziston rreziku real qĂ« mazhoranca parlamentare, nĂ«n ndikimin politik tĂ« Kryeministrit Rama, tĂ« mos votojĂ« pro, ose tĂ« shfrytĂ«zojĂ« afatin tre-mujor tĂ« parashikuar nĂ« Rregulloren e Kuvendit pĂ«r tĂ« mos marrĂ« asnjĂ« vendim, duke sjellĂ« rrĂ«zimin automatik tĂ« kĂ«rkesĂ«s dhe, pĂ«r rrjedhojĂ«, mosheqjen e imunitetit tĂ« Ballukut”, tha Serjani.

“NjĂ« veprim i tillĂ«, ndonĂ«se formalisht i mbĂ«shtetur nĂ« leximin literal tĂ« Rregullores, pĂ«rbĂ«n shkelje tĂ« frymĂ«s sĂ« KushtetutĂ«s, cenon parimin e ndarjes dhe balancimit tĂ« pushteteve dhe minon funksionimin e drejtĂ«sisĂ« penale”, shtoi ai.

Serjani sugjeron se nĂ«se Kuvendi do tĂ« zgjedhĂ« tĂ« pĂ«rdorĂ« kĂ«tĂ« “klauzolĂ«â€œ, kjo do tĂ« binte ndesh me jurispudencĂ«n e GjykatĂ«s Kushtetuese dhe me standardet dhe praktikĂ«n e GjykatĂ«s Evropiane tĂ« tĂ« Drejtave tĂ« Njeriut.

Serjani thekson se Kushtetuta jep garanci pĂ«r barazi para ligjit dhe nĂ« kĂ«tĂ« rast “imuniteti nuk mund tĂ« shndĂ«rrohet nĂ« instrument mbrojtjeje politike apo personale nga ndjekja penale, pasi njĂ« praktikĂ« e tillĂ« do tĂ« cenonte besimin e publikut nĂ« drejtĂ«si dhe nĂ« institucionet pĂ«rfaqĂ«suese”.

Reforma nĂ« DrejtĂ«si u votua nĂ« vitin 2016 me konsensus tĂ« pĂ«rbashkĂ«t mes mazhorancĂ«s socialiste nĂ« pushtet dhe opozitĂ«s, ndĂ«rkohĂ« qĂ« Rama e ka pĂ«rdorur mbĂ«shtetjen ndaj kĂ«saj reforme si ’trofe’ nĂ« çdo fushatĂ« zgjedhore.

Disa herë ai ka premtuar se PS nuk do të bëhet mburojë politike ndaj hetimeve të SPAK dhe se çdo i akuzuar do të përballej me drejtësinë në mënyrë personale dhe jo me pushtet politik, por këto premtime nuk përfshijnë Belinda Ballukun.

Balluku është rasti i parë kur një zyrtare kaq e lartë e qeverisë merret e pandehur nga SPAK me akuza për shkelje të barazisë në tendera me vlerë qindra milionë euro dhe vijon të qëndrojë në detyrë, ndërkohë që kryeministri ka marrë përsipër mbrojtjen e saj juridike dhe publike.

Kërkesa për arrestimin e Ballukut vjen vetëm disa ditë pasi Gjykata Kushtetuese me kërkesë të kryeministrit Rama, vendosi të pezullojë efektet e vendimit të Gjykatës së Posaçme për pezullimin nga detyra të saj.

Nëse Rama vendos të rrëzojë kërkesën e SPAK për Ballukun, sipas analistëve të politikës, kjo do të ishte një shpallje e hapur lufte për drejtësinë.

Pedagogu i Shkencave Politike, Ermal Hasimja i tha BIRN se nĂ«se mazhoranca e mbron Ballukun, e vetmja gjĂ« qĂ« i mbetet RamĂ«s Ă«shtĂ« “pĂ«rplasja me drejtĂ«sinĂ« dhe ndĂ«rkombĂ«tarĂ«t si sponsorĂ« tĂ« saj”.

“NĂ«se refuzon heqjen e imunitetit, Rama del hapur nĂ« pĂ«rplasjen me drejtĂ«sinĂ«â€, tha Hasimja, duke e konsideruar kĂ«tĂ« njĂ« pikĂ« tĂ« rrezikshme pĂ«r institucionet e drejtĂ«sisĂ«.

Edhe pĂ«r Rigels Xhemollarin, drejtor i organizatĂ«s “Qendresa Qytetare“, ky moment do tĂ« tregojĂ« nĂ«se Rama do tĂ« futet nĂ« njĂ« pĂ«rplasje me drejtĂ«sinĂ« dhe tĂ« shkojĂ« drejt cĂ«nimit tĂ« reformĂ«s nĂ« drejtĂ«si.

“Nga pikĂ«pamja politike, nĂ«se Rama vendos 83 mandatet nĂ« mbrojtje tĂ« Ballukut, kundĂ«r interesit publik ky do tĂ« jetĂ« edhe fundi politik i qeverisĂ« sĂ« tij, pasi mendoj se SPAK ka prova tĂ« mjaftueshme qĂ« qytetarĂ«t janĂ« vjedhur nga veprimet e zv.kryeministres”, tha Xhemollari.

Edhe pse ai nuk beson se kryeministri do ta refuzojë kërkesën e SPAK, parashikon gjithsesi një retorikë dhe një qasje të re ndaj drejtësisë.

Edhe Xhemollari e sheh një përplasje të Ramës me organet e drejtësisë si përplasje dhe me faktorin ndërkombëtar që mbështet reformën në drejtësi.

“PĂ«rveç faktorit tĂ« brendshĂ«m, duhet tĂ« kemi parasysh edhe mbĂ«shtetjen e fortĂ« politike dhe teknike amerikane qĂ« ka struktura e posaçme e prokurorisĂ«, fakt qĂ« ia vĂ«shtirĂ«son mbrojtjen me mandate tĂ« çdo politikani shqiptar tĂ« akuzuar dhe faktuar pĂ«r korrupsion”, pĂ«rfundoi Xhemollari./ BIRN

The post Dumani kërkoi leje për arrestimin e Ballukut/ BIRN: Imuniteti i zv. kryeministres vendos në sprovë raportin e Ramës me drejtësinë appeared first on Albeu.com.

Reklamat, IA dhe fenomeni “Zegjine Caushi” nĂ« zgjedhjet 2025

✇Faktoje
By: Esmeralda Topi
5 December 2025 at 16:42

Gjatë fushatës zgjedhore për zgjedhjet parlamentare të vitit 2025 në Shqipëri, komunikimi politik u mbështet fort në platformat Facebook dhe Instagram, ku drejtuesit politikë dhe kandidatët përdorën gjerësisht imazhe, video dhe reklama të sponsorizuara për të angazhuar votuesit dhe për të sulmuar kundërshtarët e tyre. 

Këto janë gjetjet kryesore të BIRN Albania në raportin e monitorimit të mediave sociale për zgjedhjet e fundit parlamentare. 

“GjatĂ« 30 ditĂ«ve tĂ« fushatĂ«s zgjedhore
 komunikimi politik u mbĂ«shtet fort nĂ« platformat e Meta-s,” citon raporti, duke treguar qartĂ« se beteja politike nuk Ă«shtĂ« mĂ« nĂ« sheshet e qyteteve, por nĂ« feed-in e pĂ«rdoruesve.

Raporti dokumenton 265,985 dollarë të shpenzuara në reklama politike, shumica prej tyre nga Aleanca për Shqipërinë Madhështore. Diferenca mes buxheteve të partive të mëdha dhe subjekteve të vogla ishte aq e thellë, saqë gara digjitale u përcaktua jo nga idetë, por nga kapaciteti për të blerë hapësirë.

Fushata në Facebook 

Facebook ishte terreni kryesor i aktivitetit politik. 136 kandidatë administruan faqe zyrtare, me një dominim të dukshëm të Partisë Socialiste, e cila publikoi 53.6% të përmbajtjes totale. Aleanca për Shqipërinë Madhështore arriti 40%, ndërsa partitë e tjera së bashku prodhuan vetëm pak më shumë se 6% të postimeve.

Kandidatët u mbështetën kryesisht te përmbajtja vizuale. 

59% postime standarde (tekst + imazh) dhe 41% video, formati që garanton shtrirje më të madhe dhe ndërveprime më të larta.

Raporti evidenton se përmbajtja e të gjitha subjekteve gjeneroi 7.5 milionë ndërveprime, ku Partia Socialiste kryesoi me 4.46 milionë (59.3%), e ndjekur nga Aleanca për Shqipërinë Madhështore me 2.61 milionë (34.6%). Partitë e vogla nuk shfaqen si faktor real, pjesa e tyre totale e ndërveprimeve është më pak se 6%.

Në nivel individual, pesë figurat më aktive dominuan hapësirën digjitale. Edi Rama gjeneroi 1.85 milion ndërveprime (24.5%), Sali Berisha 1.14 milion (15.1%), ndërsa mes tyre spikasin edhe Taulant Balla, Agron Shehaj dhe Belinda Balluku, të cilët kapën rreth 3% të ndërveprimeve secili.

Fushata në Instagram 

Nga ana tjetër edhe Instagram-i luajti një rol të rëndësishëm gjatë fushatës për zgjedhjet parlamentare. Kjo platformë u përdor masivisht për komunikim vizual dhe përmes videove të shkurtra (reels). Kandidatët e monitoruar nga BIRN përfaqësuan 388 llogari biznesi, me 22,723 postime totale. 53% e tyre ishin video, pjesa tjetër postime statike ose karusel. 

Partia Socialiste prodhoi 11,203 postime (49.3%), Aleanca për Shqipërinë Madhështore 8,302 (36.5%), dhe partitë e tjera ishin pothuajse të padukshme. Përmbajtja e publikuar gjeneroi 8.3 milionë ndërveprime, ku PS përbënte 55.6% dhe Aleanca 32.5%. 

Në nivel figurash, Edi Rama mbeti kryesor me mbi 1.5 milion ndërveprime, i ndjekur nga Sali Berisha me 922,539 ndërveprime. Pas tyre, Belinda Balluku, Agron Shehaj dhe Zegjine Caushi, e vetmja grua jo ministre mes pesë më të angazhuarve, siguruan respektivisht 380,086, 343,692 dhe 178,216 ndërveprime. 

Palët e treta, laboratorët e padukshëm të propagandës

NĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« raportit, BIRN evidenton njĂ« numĂ«r tĂ« lartĂ« faqesh anonime. “58 faqe tĂ« palĂ«ve tĂ« treta” promovuan ose sulmuan kandidatĂ« pa asnjĂ« shenjĂ« transparence mbi pronĂ«sinĂ« apo financimin. 

Për publikun, këto faqe duken si portale të pavarura; në praktikë, ato janë pjesë e rrjetit të koordinuar të fushatave politike.

NĂ« shumĂ« raste, ato pĂ«rdorin profile false, “bot-e” pĂ«r tĂ« gjeneruar ndĂ«rveprime, apo video tĂ« prodhuara me IA qĂ« shtyjnĂ« narrativĂ«n e radhĂ«s. Kjo krijon njĂ« realitet paralel, ku pĂ«rmbajtja anonime ka tĂ« njĂ«jtĂ«n peshĂ« me komunikimin zyrtar.

The post Reklamat, IA dhe fenomeni “Zegjine Caushi” nĂ« zgjedhjet 2025 appeared first on Faktoje.al.

BIRN: Lëvizja për ndryshim e Salianjit trazon ujërat brenda Partisë Demokratike

✇Albeu
By: V K
5 December 2025 at 09:37

Pas humbjeve të njëpasnjëshme zgjedhore, ish-deputeti Ervin Salianji dhe mjeku Ilir Alimehmeti, kanë bashkuar forcat për një ndryshim në parti,  një lëvizje e shëndetshme sipas analistëve të politikës, por që ende i mungon vizioni.

Me qĂ«llimet e shprehura publikisht pĂ«r “ringritje” dhe “rizgjim” tĂ« PartisĂ« Demokratike, ish-deputeti dhe anĂ«tari i kryesisĂ« sĂ« kĂ«saj partie, Ervin Salianji, ka nisur njĂ« tur takimesh me strukturat e partisĂ«, njĂ« lĂ«vizje qĂ« shihet si sfidĂ« ndaj kryetarit historik Sali Berisha dhe analizĂ«s sĂ« munguar pas humbjes sĂ« thellĂ« tĂ« zgjedhjeve parlamentare tĂ« 11 majit.

Salianji, i shoqëruar edhe nga njëri prej kandidatëve më të votuar për listën e Tiranës, Ilir Alimehmeti zhvilluan një takim me demokratë të qytetit të Durrësit të mërkurën, ku u fol për nevojën që kanë demokratët të dëgjohen nga drejtuesit e partisë.

“Personalisht e ndjej plagĂ«n tuaj dhe tĂ« çdo demokrati, humbjet dhe vjedhjet na kanĂ« gĂ«rryer shpirtin dhe e di zhgĂ«njimin. I di problemet me listat e mbyllura”, tha nĂ« kĂ«tĂ« takim Salianji.

Edhe pse nuk ka shpalosur deri më tani ndonjë ambicie të hapur për të sfiduar kreun e Partisë apo ndonjë platformë konkrete për reformimin e saj, lëvizja ka trazuar ujërat në partinë më të madhe opozitare që është përballur me përçarje dhe rënie të elektoratit që prej humbjes së pushtetit në vitin 2013.

Kryetari i PartisĂ« Demokratike, Sali Berisha, e akuzoi tĂ« enjten Salianjin pĂ«r njĂ« “axhendĂ« personale dhe private”, ndĂ«rsa hodhi akuza dhe pĂ«r pjesĂ«marrĂ«sit e tjerĂ« nĂ« takimin e DurrĂ«sit.

“Aty ishin njĂ« grup tĂ« pakĂ«naqurish. Kishte tĂ« tjerĂ« qĂ« punuan pĂ«r PS dhe kanĂ« frikĂ« se do t’u dalĂ«â€, tha Berisha pĂ«r gazetarĂ«t. Ai paralajmĂ«roi se do tĂ« kishte “llogaridhĂ«nie” para strukturave pĂ«r ata qĂ« sipas tij nuk kanĂ« punuar pĂ«r fushatĂ«n e PD-sĂ«.

“Agjenda private, disa prej tyre qĂ« njoha sepse pashĂ« individĂ« qĂ« ia kanĂ« mbathur nĂ« fushatĂ« pĂ«r turizĂ«m
,” shtoi mĂ« tej ai.

Salianji u zgjodh deputet në vitin 2017 si përfaqësues i qarkut të Korçës, por në shtator të vitit 2024, mandati i tij i deputetit u ndërpre pas dënimit nga gjykata me 1 vit burg për veprën penale të kallëzimit të rremë në lidhje me një audio-përgjim, përmes së cilit u pretendua se ekspozoheshin lidhjet kriminale të vëllait të ish-ministrit të Brendshëm, Fatmir Xhafaj.

Procesi gjyqësor u cilësua prej Salianjit dhe Partisë Demokratike si i montuar politikisht.

Salianji ka afruar pranë vetes të pakënaqur të tjerë brenda radhëve të PD-së, siç është doktor Alimehmeti, një figurë e re karizmatike që nuk mundi të hynte në parlament për shkak të rezultatit të dobët të Partisë Demokratike në Tiranë.

Pavarësisht sulmeve nga Partia Demokratike, ekspertët e politikës e shohin këtë lëvizje si të shëndetshme për demokracinë brenda partisë, edhe pse sipas tyre i mungon vizioni për të adresuar krizën e besueshmërisë publike të Partisë Demokratike.

“LĂ«vizja e Salianjit dhe Alimehmetit Ă«shtĂ« shenjĂ« e njĂ« pakĂ«naqĂ«sie brenda PD-sĂ«, po aq sa dhe njĂ« shenjĂ« e njĂ« mundĂ«sie pĂ«r rivalitet pĂ«r kreun e partisĂ«â€, tha Ermal Hasimja, pedagog i Shkencave Politike.

Sipas tij, Salianji dhe Alimehmeti nuk janĂ« tĂ« parĂ«t qĂ« e provojnĂ«, por janĂ« nĂ« kushte pak mĂ« tĂ« ndryshme se “kryengritjet” e mĂ«parshme, pĂ«r shkak tĂ« situatĂ«s sĂ« vĂ«shtirĂ« ku ndodhet sot opozita.

“Me shumĂ« gjasa nĂ« ditĂ«t nĂ« vijim do tĂ« krijohet njĂ« spirale rritĂ«se pĂ«rballjeje politike tĂ« shĂ«ndetshme brenda partisĂ«. Them tĂ« “shĂ«ndetshme”, sepse mendoj se rreziku mĂ« i madh i PD-sĂ« Ă«shtĂ« status quo-ja, dhe jo sfidimi i situatĂ«s”, shtoi Hasimja.

Analisti Neritan Sejamini, e sheh me skepticizëm lëvizjen e saponisur dhe faktin që, si drejtuesit e partisë, edhe të tjerët i bëjnë takimet me militantët brenda partisë.

“Problemi kryesor i zhvillimeve nĂ« PD Ă«shtĂ« se merren vetĂ«m me militantĂ«t e partisĂ«, ndĂ«rkohĂ« qĂ« kjo parti ka problem me besueshmĂ«rinĂ« publike”, tha Sejamini pĂ«r BIRN, duke shtuar se, “aktivitetet partiake s’ka pse tĂ« bĂ«hen para kamerave se rrezikojnĂ« tĂ« dobĂ«sojnĂ« thelbin e diskutimit”.

Gjithsesi, Sejamin e quan të mirë çdo lëvizje në aspektin e sfidimit për kryetar të PD-së, por ky sfidim sipas tij duhet të ketë një vizion të qartë për publikun.

“Berisha ka thĂ«nĂ« qĂ« do tĂ« rikandidojĂ« pĂ«r kyetar dhe sfida Ă«shtĂ« e mirĂ« nĂ« kĂ«tĂ« drejtim, por ata qĂ« kandidojnĂ« duhet tĂ« kenĂ« njĂ« vizion dhe jo vetĂ«m njĂ« vizion pĂ«r forcimin e PD-sĂ«, por njĂ« vizion pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« dhe se si do tĂ« duhej tĂ« ishte qeverisja e PD-sĂ«â€, sugjeron Sejamini.

Lëvizja e udhëhequr nga Salianji dhe Alimehmeti, vjen në një kohë kur konflikti i brendshëm në Partinë Demokratike, është ende i freskët dhe ku beteja politike dhe ligjore mes Berishës dhe ish-kryetarit Basha zgjati për më shumë se dy vite.

Konflikti qĂ« shkoi deri nĂ« pĂ«rplasje fizike mes mbĂ«shtetĂ«sve tĂ« dy palĂ«ve pĂ«r tĂ« marrĂ« selinĂ« e partisĂ«, nisi nĂ« vjeshtĂ«n e vitit 2021, kur Basha pĂ«rjashtoi BerishĂ«n nga grupi parlamentar, pasi ai u shpall “non grata” nga Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s.

Berisha, i cili Ă«shtĂ« dorĂ«hequr nga drejtimi i partisĂ« pas humbjes sĂ« zgjedhjeve nĂ« vitin 2013 por kishte vijuar tĂ« qĂ«ndronte deputet dhe tĂ« ruante ndikimin politik, nisi tĂ« ashtuqujturĂ«n ‘foltore’, njĂ« tur takimesh me anĂ«tarĂ«t e partisĂ« qĂ« kulmuan me njĂ« krijimin e strukturave paralele dhe rimarrjen pĂ«rfundimtare tĂ« drejtimit tĂ« kĂ«saj partie.

Gjithsesi, Berisha nuk arriti të fitojë besimin e publikut për të sjellë sërish në pushtet Partinë Demokratike, ndërsa po përballet me drejtësinë për akuza korrupsioni në lidhje me dosjen e njohur si ish-klubi sportiv Partizani./BIRN

The post BIRN: Lëvizja për ndryshim e Salianjit trazon ujërat brenda Partisë Demokratike appeared first on Albeu.com.

BIRN: Monopoli i reklamave “city lights” kufizoi garĂ«n elektorale pĂ«r BashkinĂ« e TiranĂ«s

✇Albeu
By: V K
4 December 2025 at 08:40

GjatĂ« fushatĂ«s pĂ«r zgjedhjet vendore tĂ« vitit 2023, rrugĂ«t e TiranĂ«s u mbushĂ«n me postera elektoralĂ« tĂ« PartisĂ« Socialiste nĂ« pushtet, tĂ« afishuara nĂ« stenda ‘city lights’ dhe ekrane LED tĂ« instaluara nĂ« rrugĂ«t dhe kryqĂ«zimet kryesore tĂ« kryeqytetit.

Pas rrjetit tĂ« stendave moderne fshihet kompania BNI, e cila mori nga Bashkia e TiranĂ«s pjesĂ«n mĂ« tĂ« madhe tĂ« hapĂ«sirĂ«s reklamuese ‘outdoors’ nĂ« kryeqytet – pĂ«r njĂ« afat 7-vjeçar – nĂ« prag tĂ« garĂ«s elektorale tĂ« vitit 2023 dhe, njĂ«kohĂ«sisht, u kontraktua pĂ«r reklamat politike tĂ« fushatĂ«s nga Partia Socialiste.

Edhe pse hapësira reklamuese iu transferua BNI-së nëpërmjet qindra vendimeve të veçanta të firmosura brenda pak ditësh pa asnjë procedurë tenderimi, sipas ekspertëve të prokurimeve publike, ato së bashku krijuan një të drejtë ekskluzive për një operator të vetëm.

Ky monopol ‘de facto’ i dhĂ«nĂ« nĂ« prag tĂ« zgjedhjeve shihet si klientelizĂ«m politik nga vĂ«zhguesit e fushatave zgjedhore, ndĂ«rsa opozita pretendon se i kufizoi edhe garĂ«n elektorale pĂ«r BashkinĂ« e TiranĂ«s – ku kryebashkiaku nĂ« detyrĂ«, Erion Veliaj, pĂ«rballej me deputetin Belind KĂ«lliçi.

“Vendet prioritare dhe me shikueshmĂ«ri e frekuentim mĂ« tĂ« lartĂ«, sigurisht i ka pasur PS dhe Veliaj”, i tha KĂ«lliçi BIRN.

“DomethĂ«nĂ«, si pĂ«rfundim, unĂ« kam pasur mundĂ«sinĂ« tĂ« marr hapĂ«sirĂ« vetĂ«m çfarĂ« kanĂ« lĂ«nĂ«, pasi procesin e ka kontrolluar tĂ«rĂ«sisht bashkia dhe kandidati i PS-sĂ«â€, shtoi ai.

Kryebashkiaku Erion Veliaj, i arrestuar për korrupsion dhe pastrim parash në shkurt 2025, nuk ishte i arritshëm për koment.

Ndërkohë, kryetarja në detyrë e Bashkisë së Tiranës, Anuela Ristani, nuk iu përgjigj pyetjeve të BIRN në lidhje me gjetjet e konstatuara.

Beqir Nuredini, themelues i BNI-së dhe ish-kryebashkiak i Rrogozhinës, mohoi se kompania e tij zotëronte një monopol në tregun e reklamave në natyrë në Tiranë.

Ai pretendoi se çdokush mund të aplikonte për leje për të vendosur stenda afishimi, por se nuk kishte treg dhe reklamat mbeteshin bosh.

“Nuk Ă«shtĂ« monopol, tregu Ă«shtĂ« i lirĂ«; kushdo qĂ« do hapĂ«sirĂ«, mund tĂ« aplikojĂ« dhe tĂ« marrĂ« hapĂ«sirĂ«â€, tha Nuredini. “Jo aty ku kam marrĂ« unĂ« leje, kuptohet, por Tirana Ă«shtĂ« e madhe”, shtoi ai.

Të dhëna private?

Në nëntor 2025 BIRN i drejtoi një kërkesë për informacion Bashkisë së Tiranës, duke kërkuar kontratat me kompanitë që kishin në shfrytëzim hapësirën publike për reklamim nga viti 2018 deri në fund të 2024-ës.

Qasja në dokumente kërkoi gati 1 vit.

Saga e kĂ«rkesĂ«s pĂ«r informacion nisi me pĂ«rplasjen e dy zyrave brenda bashkisĂ«. Fillimisht, Drejtoria Juridike i komunikoi DrejtorisĂ« sĂ« Taksave dhe Tarifave, por edhe BIRN-it, se pĂ«rgjigja nuk ishte kompetencĂ« e saj. NdĂ«rkohĂ«, DPTTV-ja, nĂ« njĂ« letĂ«r dĂ«rguar BIRN-it dhe kolegĂ«ve tĂ« saj nĂ« zyrĂ«n juridike, kĂ«mbĂ«nguli se informacioni i kĂ«rkuar “nuk ekzistonte”.

“Drejtoria e PĂ«rgjithshme e Taksave dhe Tarifave Vendore nuk ka lidhur kontrata me subjekte tregtare pĂ«r shfrytĂ«zimin e hapĂ«sirave publike”, thuhej nĂ« shkresĂ«. Por vetĂ«m pak rreshta mĂ« poshtĂ«, e njĂ«jta drejtori pohonte tĂ« kundĂ«rtĂ«n: informacioni ekzistonte, por konsiderohej “e dhĂ«nĂ« personale”.

BIRN u ankua pranĂ« Komisionerit pĂ«r tĂ« DrejtĂ«n e Informimit, por bashkia vijoi refuzimin, duke argumentuar se e drejta pĂ«r pĂ«rdorimin e hapĂ«sirĂ«s publike nuk ishte dhĂ«nĂ« pĂ«rmes “kontratave”, por pĂ«rmes dokumenteve tĂ« quajtura “leje”.

Më 16 janar 2025, BIRN paraqiti një kërkesë të re, kësaj radhe duke cituar në mënyrë të detajuar Vendimin e Këshillit Bashkiak dhe formulimin ligjor të përdorur nga bashkia.

Por edhe mĂ« 24 janar, Bashkia e TiranĂ«s iu pĂ«rgjigj me tĂ« njĂ«jtin refren: informacioni nuk mund tĂ« jepej pasi pĂ«rmbante tĂ« dhĂ«na personale. “Legjislacioni i posaçëm nuk e lejon identifikimin e tatimpaguesit specifik”, shkruhej nĂ« letĂ«r.

I bindur se emrat e kompanive dhe hapësira publike e dhënë në përdorim nuk përbënin të dhëna personale, BIRN paraqiti një tjetër ankesë te Komisioneri.

Pasi KDI konstatoi shkeljen, bashkia pranoi të jepte informacionin, por vonoi dorëzimin, kërkoi një pagesë prej 5850 lekësh dhe vetëm më 13 gusht vuri në dispozicion një dosje me 1170 faqe.

Kur dokumentet mbĂ«rritĂ«n, BIRN konstatoi se emrat e kompanive dhe NIPT-et ishin fshirĂ«. Çdo leje pĂ«rmbante vetĂ«m argumentimin standard ligjor, datĂ«n, vendndodhjen dhe sipĂ«rfaqen e reklamĂ«s.

Po atë ditë, BIRN njoftoi KDI-në se dokumentacioni, përveç kostos së panevojshme për mjedisin, nuk përmbushte kërkesën për informacion, pasi NIPT-i dhe emri i kompanisë nuk janë të dhëna personale.

Tri javë më vonë, më 3 tetor, bashkia u rikthye me një premtim për informacion të plotë dhe kërkoi edhe 10 ditë shtesë.

MĂ« 15 tetor, pas njĂ« sage qĂ« zgjati gati njĂ« vit, BIRN mori nĂ« dorĂ« dosjen finale – kĂ«tĂ« herĂ« me emrat e kompanive dhe planimetrinĂ« e vendosjes sĂ« reklamave nĂ« rrugĂ«t e TiranĂ«s.

Mirela Ruko, këshilltare në Këshillin Bashkiak nga Lëvizja Bashkë, tha se mungesa e transparencës ishte kthyer në normë për zyrtarët e bashkisë.

“Bashkia e TiranĂ«s mĂ« ka refuzuar edhe mua disa herĂ« informacionin, duke pĂ«rdorur tĂ« njĂ«jtin justifikim absurd qĂ« ka marrĂ« edhe BIRN-i”, u shpreh ajo. “KĂ«to janĂ« pĂ«rpjekje tĂ« hapura pĂ«r tĂ« fshehur informacionin”.

TĂ« njĂ«jtin shqetĂ«sim ngriti edhe Ilir Alimehmeti, kĂ«shilltar i PartisĂ« Demokratike nĂ« KĂ«shillin Bashkiak. Ai shtoi se pĂ«rdorimi i argumentit tĂ« “tĂ« dhĂ«nave personale” pĂ«r tĂ« ndaluar dhĂ«nien e informacionit ishte njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« mbuluar problemet.

“Absolutisht bĂ«het fjalĂ« pĂ«r fshehje tĂ« qĂ«llimshme dhe pĂ«r njĂ« dĂ«m tĂ« mundshĂ«m ekonomik”, tha Alimehmeti.

Koncesioni i fshehur

Dokumentet e vĂ«nĂ« nĂ« dispozicion nga bashkia, tregojnĂ« se gjatĂ« viteve 2018 – 2021, tregu i citylight-eve ishte mĂ« i larmishĂ«m dhe pĂ«rfshinte kompani si “Platea sh.a.”, “Iris sh.p.k.”, “La Strada”, “City Wings” dhe “Albartex”, tĂ« cilat zotĂ«ronin, kush mĂ« shumĂ« e kush mĂ« pak, leje pĂ«r hapĂ«sira tĂ« ndryshme nĂ« qytet.

Edhe në këtë rast, kompanitë rezultojnë të kenë aksionerë të përbashkët dhe i afrohen më shumë një oligopoli me pak emra dominues.

Lejet e lĂ«shuara nĂ« kĂ«tĂ« periudhĂ« – gjithsej 160, tĂ« ndara sipas viteve dhe kompanive, kishin afat maksimal njĂ«vjeçar, ndĂ«rsa nĂ« disa raste ishin edhe mĂ« tĂ« shkurtra.

Por pas vitit 2021 panorama ndryshon rrënjësisht. Pikërisht në këtë moment, BNI shfaqet si përfituesi kryesor i një serie lejesh që, sipas ekspertëve, të marra së bashku funksionojnë si një koncesion i padeklaruar mbi hapësirën vizuale të Tiranës.

Kompania është themeluar në vitin 2014 nga Beqir Nuredini dhe në fillim të vitit 2021 kontrollohej plotësisht prej tij.

Megjithatë, struktura aksionere ndryshoi disa herë dhe aktualisht kompania kontrollohet 50% nga Flamur Salija dhe 50% nga Aleksandër Naçi.

Pavarësisht ndryshimeve në pronësi, Beqir Nuredini vijon të ketë ndikim dhe interesa të lidhura me kompaninë, gjë që e pohoi edhe vetë në një bisedë telefonike me BIRN.

Nuredini, i cili më herët ka zotëruar kompani në fushën e reklamimit, e themeloi BNI-në fillimisht si shoqëri tregtare.

Vetëm në mars 2021, pak kohë para marrjes së lejeve të para nga bashkia, kompania përfshiu në objektin e veprimtarisë në QKB edhe reklamimin me city lights dhe ekrane LED.

Më 6 prill 2021, Këshilli Bashkiak ndryshoi rregulloren e vitit 2018, e cila kufizonte afatin e lejeve për reklamimin në rrugë deri në një vit.

Vendimi i ri autorizoi DPTTV-nĂ« tĂ« jepte leje 7-vjeçare pĂ«r stenda afishimi ‘city lights’ dhe deri nĂ« 10-vjeçare pĂ«r ekranet LED.

Një javë më vonë, BNI siguroi e vetme mbi 423 leje për city lights, me afat deri në mars 2022. Vetëm një muaj pas, BNI mori leje për instalimin e 31 ekraneve LED në kryeqytet për një afat 10-vjeçar.

Ndërsa në fund të shkurtit dhe fillim të marsit 2023, BNI mori mbi 421 leje të tjera për vendosjen e city lights për një periudhë 7-vjeçare.

“Me qindra leje tĂ« dhĂ«na deri nĂ« 2030–2031, hapĂ«sira fizike publike bĂ«het praktikisht e padisponueshme pĂ«r operatorĂ« tĂ« tjerĂ« pĂ«r njĂ« dekadĂ«â€, tha Eduart Gjokutaj, drejtues i qendrĂ«s kĂ«rkimore ekonomike ALTAX, duke e cilĂ«suar kĂ«tĂ« hap si bllokim tĂ« tregut.

Sipas tij praktika e ndjekur kishte eliminuar konkurrencën dhe kishte rritur rrezikun e abuzimit me çmime nga një operator dominues.

“Kjo krijon njĂ« barrierĂ« absolute hyrjeje, duke eliminuar mundĂ«sinĂ« e konkurrencĂ«s sĂ« re ose zgjerimit tĂ« operatorĂ«ve ekzistues”, shtoi ai.

Lejet pë BNI janë firmosur nga ish-drejtori i DPTTV-së, Arlin Naska, i cili këmbënguli se procesi ka qenë i hapur.

“TĂ« gjithĂ« subjektet mund tĂ« aplikonin”, tha ai. “NĂ« lidhje me pyetjen e nxitimit, nuk e mbaj realisht mend sa ka qenĂ« kjo kohĂ«, po dikush tjetĂ«r do tĂ« thoshte tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ« nĂ«se do tĂ« merrte kohĂ« mĂ« tĂ« gjatĂ«â€, tha Naska, duke iu referuar dhĂ«nies sĂ« qindra lejeve nĂ« njĂ« periudhĂ« disa-ditore.

Edhe themeluesi i BNI, Beqir Nuredini, mohoi se kishte krijuar monopol dhe këmbënguli se kompanitë e tjera mund të aplikonin lirisht.

“Nuk janĂ« tĂ« ndaluar tĂ« aplikojnĂ« tĂ« tjerĂ«t”, tha ai nĂ« njĂ« bisedĂ« telefonike.

Nuredini argumentoi se arsyeja pse kompani të tjera nuk kërkonin leje ishte mungesa e tregut.

“Jo se nuk ka fitim, por nuk ka treg”, u shpreh Nuredini, duke pretenduar se puna ishte e pĂ«rqendruar kryesisht nĂ« verĂ« dhe gjatĂ« sezonit tĂ« festave.

Megjithatë, ndryshe nga sa pohon ai, rregullorja e Bashkisë Tiranë, që menaxhon përdorimin e hapësirës publike vendos kufizime të qarta fizike, duke e bërë thuajse të pamundur marrjen e lejeve në zonat ku reklamat ekzistuese janë tashmë të instaluara.

Gjokutaj sugjeroi se në një situatë të tillë duhej ndërhyrja e Autoritetit të Konkurrencës, ndërsa shpjegoi se kishte vendime të ngjashme në Bashkimin Europian.

“Autoriteti i KonkurrencĂ«s ka kompetencĂ« tĂ« plotĂ« tĂ« hapĂ« hetim dhe tĂ« rekomandojĂ« anulimin ose rihapjen me gara tĂ« lejeve ekzistuese, si dhe tĂ« propozojĂ« ndryshime nĂ« rregulloren e bashkisĂ« pĂ«r tĂ« futur ankande periodike”, tha ai.

Sipas tij, hapja e garës do të rriste të ardhurat publike dhe do të ulte rreziqet korruptive.

Klientelizëm politik

Në zgjedhjet vendore të vitit 2023, Partia Socialiste përdori gjerësisht reklamat LED dhe city lights, jo vetëm në Tiranë, por edhe në qytete të tjera të Shqipërisë, për të shpërndarë mesazhet e saj elektorale dhe ato të kandidatëve për kryetar bashkie.

Por pasi dorëzoi raportin e saj për financat zgjedhore në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve, PS deklaroi zero shpenzime për këtë formë komunikimi politik.

Ndryshe nga raporti financiar, auditi i pasqyrave financiare tĂ« PartisĂ« Socialiste raportoi se njĂ« shumĂ« prej 9.2 milionĂ« lekĂ«sh – e paguar nga ky subjekt pĂ«r kompaninĂ« BNI, fillimisht e raportuar si shpenzim pĂ«r reklama nĂ« rrjete sociale, pĂ«rfshinte edhe shpenzime pĂ«r reklama nĂ« natyrĂ«.

Rigels Xhemollari, drejtues ekzekutiv i organizatĂ«s QĂ«ndresa Qytetare, i tha BIRN se Partia Socialiste ‘ishte favorizuar’ gjatĂ« fusharĂ«s zgjedhore tĂ« vitit 2023, pĂ«r sa i takon ekspozimit nĂ« city lights dhe ekrane LED.

Edhe Mirela Ruko nga Lëvizja Bashkë shpreh dyshime se procesi ka qenë klientelist.

“Kjo mĂ«nyrĂ« veprimi Ă«shtĂ« pjesĂ« e njĂ« sjelljeje tĂ« vazhdueshme tĂ« administratĂ«s sĂ« drejtuar nga Erion Veliaj – njĂ« sjellje qĂ« lidhet drejtpĂ«rdrejt me klientelizmin dhe me grupime tĂ« organizuara brenda bashkisĂ«â€, tha ajo.

Këshilltari tjetër i opozitës, Ilir Alimehmeti, tha se momenti kur u dhanë masivisht lejet nuk dukej aspak rastësor, por një përpjekje për të kontrolluar hapësirën vizuale të qytetit.

“Duke qenĂ« se koha pĂ«rkon saktĂ«sisht me fushatĂ«n elektorale vendore tĂ« vitit 2023, dyshimi i arsyeshĂ«m Ă«shtĂ« se kemi tĂ« bĂ«jmĂ« me njĂ« manovĂ«r elektorale pĂ«r kontrollin e hapĂ«sirave vizuale”, theksoi ai.

Por Nuredini i mohoi lidhjet e shkurtra me partitë politike. Ai theksoi se hapësira u ishte vënë në dispozicion njësoj të gjitha palëve dhe se për të partitë politike ishin thjesht klientë.

“PĂ«r mua Ă«shtĂ« biznes, unĂ« nĂ« fund u marr lekĂ«t, nuk mĂ« intereson cila parti Ă«shtĂ«â€, pĂ«rfundoi ai./BIRN

The post BIRN: Monopoli i reklamave “city lights” kufizoi garĂ«n elektorale pĂ«r BashkinĂ« e TiranĂ«s appeared first on Albeu.com.

BIRN: Nga Vjosa te Drini, mbetjet minerare ndotin lumenjtë e Shqipërisë

✇Albeu
By: M C
29 November 2025 at 22:41

Pranë qytetit të Selenicës, në brigjet e Vjosës, deri një dekadë më parë banorët bënin plazh. Jo më! Shtrati i lumit me guralecë tani është i mbuluar me një shtresë të trashë balte me mbetje bitumi dhe është transformuar në një landfill industrial.

Lumi Vjosa, i njohur si “lumi i fundit i egĂ«r nĂ« EvropĂ«â€, dy vite mĂ« parĂ« u shpall Park KombĂ«tar, pas njĂ« fushate disavjeçare ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« bĂ«ri bashkĂ« aktivistĂ« lokalĂ« dhe aktorĂ« hollivudianĂ«. Edhe pse niveli i mbrojtjes ligjore Ă«shtĂ« rritur, rrjedha e tij vazhdon tĂ« jetĂ« e kĂ«rcĂ«nuar nga ndotja.

“TĂ« gjitha kĂ«to minerale janĂ« me ngarkesĂ« tĂ« lartĂ« kimikatesh, pra substancash kimike tĂ« cilat bĂ«jnĂ« pĂ«rkeqĂ«simin e cilĂ«sisĂ« sĂ« ujit,” tha pĂ«r BIRN Olsi Nika.

“Ka substanca qĂ« janĂ« tĂ« dĂ«mshme pĂ«r florĂ«n, pĂ«r faunĂ«n, por ka edhe substanca tĂ« tjera qĂ« quhen komponentĂ« qĂ« rrinĂ« gjatĂ« dhe nuk zbĂ«rthehen,” shtoi ai, ndĂ«rsa shpjegoi se “ato jo vetĂ«m qĂ« ndotin florĂ«n dhe faunĂ«n aty, por nĂ«pĂ«rmjet rrjetave ushqimore ato vijnĂ« deri nĂ« tryezat tona, deri nĂ« indet tona”.

Pamjet në terren janë dramatike, ndërsa institucionet e mbrojtjes së mjedisit flasin për cilësi brenda normave të lumenjve që vazhdojnë të ndoten.

Megjithatë, në një përgjigje me shkrim, Agjencia Kombëtare e Mjedisit i tha BIRN se, bazuar në raportin vjetor të mjedisit, ujërat e lumenjve vlerësohen të jenë nën kufijtë e përcaktuar në standardet kombëtare dhe nuk paraqesin ndotje.

“PĂ«r sa i pĂ«rket vlerave tĂ« radioaktivitetit alfa dhe beta total tĂ« ujĂ«rave tĂ« lumenjve Shkumbin, Drin dhe VjosĂ«, vlerĂ«sohet se janĂ« nĂ«n vlerat e pĂ«rcaktuara nĂ« standardet kombĂ«tare dhe nuk paraqesin ndotje,” shkruan AKM.

Habitate në rrezik

Lumenjtë në Shqipëri përbëjnë një nga burimet më të rëndësishme natyrore të vendit, me një rrjet të dendur rrjedhash që zbresin nga zonat malore në ultësirën bregdetare. Ndryshe nga pjesa tjetër e Evropës, shumë prej lumenjve shqiptarë ende ruajnë segmente të egra, duke krijuar habitate dhe ekosisteme natyrore të rralla.

Megjithatë, ata janë nën presion të vazhdueshëm nga aktivitetet minerare, mbetjet industriale, ndërhyrjet hidroteknike dhe menaxhimi i dobët i mbetjeve, duke e bërë ruajtjen e tyre një sfidë të rëndësishme për mjedisin në Shqipëri.

Ngjashëm me Vjosën, lumi Fan gjarpëron mes luginave e grykave malore dhe mbërrin i kristaltë deri në qytetin e Fushë-Arrëzit. Pikërisht aty ai bashkohet me përroin e kuq që vjen nga zona minerare dhe rrjedha e tij ndryshon ngjyrë nga ndotja.

Ndotja e lumenjve nuk është gjithmonë pasojë e minierave aktive, por edhe e depozitimeve të vjetra minerare të trashëguara.

Në Kukës, pranë urës së Leshnicës, pluhuri mineral dhe mbetjet krijojnë një cikël të përhershëm ndotjeje që përfundon në lumin Drin. Situatë e ngjashme është edhe në Librazhd, ku mbetjet e vjetra minerare buzë Shkumbinit, pas çdo shiu, përfundojnë në shtratin e lumit.

Ekspertët ngrenë dyshime mbi metodologjinë e institucioneve për matjen e ndotjes së lumenjve.

“NĂ«se AKM thotĂ« p.sh. se Vjosa ose Fani Ă«shtĂ« me njĂ« cilĂ«si tĂ« mirĂ« tĂ« ujit apo shumĂ« tĂ« mirĂ«, i referohet gjithĂ« gjatĂ«sisĂ« sĂ« VjosĂ«s apo tĂ« Fanit,” shpjegoi Nika.

“Por kĂ«to ndotje janĂ« pikĂ«sore, tĂ« cilat shndĂ«rrohen nĂ« difuze, nĂ« tĂ« shpĂ«rndara nĂ« disa qindra metra apo deri nĂ« katĂ«r kilometra dhe pastaj uji vetĂ«pastrohet,” shtoi ai.

Drejtuesi i Eco Albania këmbëngul se dëmi që shkakton ndotja nis pikësëpari te komunitetet që jetojnë pranë zonave ku ushtrojnë aktivitetin kompanitë minerare.

“Zinxhiri Ă«shtĂ« i thjeshtĂ«: mbetjet apo kimikatet apo mbetjet e dĂ«mshme depozitohen nĂ« ujĂ«, nga uji fillojnĂ« te filtratorĂ«t qĂ« janĂ« tĂ« parĂ«t — pra nga algat, nga makroinvertebrorĂ«t mbi tĂ« cilĂ«t ushqehen peshqit, shpendĂ«t dhe pastaj me tĂ« cilĂ«t ushqehemi edhe ne,” tha Nika.

“Ky Ă«shtĂ« problemi kryesor i ndotĂ«sve: jo vetĂ«m qĂ« dĂ«mtojnĂ« zonĂ«n, habitatet, atĂ« pjesĂ«n ku shkarkohen, por pĂ«rbĂ«jnĂ« njĂ« rrezikshmĂ«ri tĂ« lartĂ« pĂ«r shĂ«ndetin e njeriut — fillimisht tĂ« komunitetit tĂ« zonave afĂ«r tyre qĂ« shfrytĂ«zojnĂ« kĂ«to burime natyrore,” theksoi ai.

Masa administrative

Agjencia Kombëtare e Mjedisit sqaron se grupet e saj të inspektimit kanë marrë masa administrative, duke vendosur gjoba dhe duke kërkuar pezullim aktiviteti për disa kompani minerare, përfshirë ato në Selenicë dhe Fushë-Arrëz.

“Ndotja e mjedisit nuk pret,” thotĂ« eksperti mjedisor Edi Tuka. “Pra nuk pret njĂ« vendim tĂ« AKM apo institucioneve tĂ« tjera ligjzbatuese, tĂ« cilat jo vetĂ«m t’u pezullojnĂ« dhe t’u heqin licencat; pra duhet patjetĂ«r tĂ« ndĂ«rhyjnĂ« me njĂ« forcĂ« tĂ« madhe pĂ«r sa i pĂ«rket veprimtarisĂ« sĂ« kĂ«tyre kompanive ndotĂ«se tĂ« mjedisit,” shtoi ai.

Të njëjtin shqetësim ngre edhe eksperti i mjedisit Olsi Nika, i cili thekson se sanksionet duhet të jenë më të larta në mënyrë që të ndikojnë realisht në sjelljen e kompanive minerare.

“NjĂ« milion lekĂ« tĂ« vjetra gjobĂ« pĂ«r kompani qĂ« gjeneron disa milionĂ« euro nĂ« ditĂ« nuk Ă«shtĂ« fare problem,” tha ai.

Mungesa e një reagimi vendimtar nga institucionet përgjegjëse për ndalimin e ndotjes ka prodhuar apati dhe heshtje në komunitetet e prekura.

“NĂ« rast se komuniteti nuk ka nĂ« krah institucionet qĂ« zbatojnĂ« ligjin, por i ka pĂ«rballĂ« – dhe pĂ«rballĂ« tĂ« keqes qĂ« Ă«shtĂ« ndotja mjedisore, normalisht komuniteti e humb forcĂ«n dhe arsyen pĂ«r tĂ« vazhduar nĂ« kauzĂ«n pĂ«r mbrojtjen e mjedisit,” tha Tuka.

Në mungesë të kësaj mbështetjeje nga institucionet, komunitetet e prekura nga ndotja duket se nuk kanë rrugë tjetër veçse të heshtin dhe të përpiqen të bëjnë kompromiset e vogla, aq sa iu ofron kompania ndotëse.

“Ata mund t’i bĂ«jnĂ« ballĂ« edhe presionit tĂ« parave qĂ« mund tĂ« marrin nga kompanitĂ«, edhe presionit tĂ« ‘tĂ« fortĂ«ve’ qĂ« pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« apo mbrojnĂ« interesat e kĂ«tyre kompanive nĂ«se shohin njĂ« reagim nga shteti,” tha Nika. “Por kur nuk shohin asnjĂ« reagim nga shteti, e kanĂ« mĂ« tĂ« thjeshtĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« kompromis,” shtoi ai.

Krimi mjedisor

Ndërsa autoritetet këmbëngulin se monitorimet zyrtare tregojnë ujëra brenda normave dhe se ndaj kompanive janë marrë masa administrative, pamjet nga terreni tregojnë se lumenjtë mbeten të ekspozuar ndaj ndotjes së vazhdueshme, ndërsa ndikimi në habitatet natyrore dhe në shëndetin e banorëve është i vështirë të injorohet.

EkspertĂ«t e mjedisit nuk janĂ« kritikĂ« vetĂ«m ndaj AKM-sĂ«, por edhe ndaj organeve ligjzbatuese. Sipas Mihallaq Qirjos, drejtor ekzekutiv i REC Albania, numri i veprave penale qĂ« lidhen me krimin mjedisor dhe qĂ« ndiqen nga policia Ă«shtĂ« shumĂ« i ulĂ«t – vetĂ«m 17% e tĂ« gjitha veprave penale qĂ« prekin tokĂ«n, ujin dhe ajrin.

“NĂ«se ne shkojmĂ« nĂ« prokurori, numri bie shumĂ«: mesatarja Ă«shtĂ« 0.4% e tĂ« gjitha veprave qĂ« trajtohen nga prokuroria tĂ« jenĂ« nĂ« kĂ«tĂ« vepĂ«r penale qĂ« prek ajrin, ujin dhe tokĂ«n,” tha ai, ndĂ«rsa shtoi se nĂ« shumicĂ«n e rasteve, hetimet pezullohen pĂ«r mungesĂ« tĂ« autorĂ«ve tĂ« krimit, apo pushohen pĂ«r mungesĂ« tĂ« provave tĂ« grumbulluara nĂ« terren.

“NĂ« gjykatĂ« nuk kemi gjetur asnjĂ« rast tĂ« dĂ«nuar pĂ«r shkak tĂ« ndotjes sĂ« burimeve ujore,” shpjegoi Qirjo, dhe shtoi se kjo situatĂ« vjen nga “mungesa e kapaciteteve njerĂ«zore dhe teknike pĂ«r tĂ« hetuar nĂ« thellĂ«si krimin mjedisor.”/BIRN

The post BIRN: Nga Vjosa te Drini, mbetjet minerare ndotin lumenjtë e Shqipërisë appeared first on Albeu.com.

Unaza e Madhe/ BIRN: Konkurrenca e vogël, për çfarë akuzohet Belinda Balluku

✇Albeu
By: V K
24 November 2025 at 09:04

Më 10 shtator 2021, vetëm pesë ditë para mbylljes së afatit për dorëzimin e ofertave në shtatë tenderë për segmentet e Unazës së Madhe të Tiranës, një paketë prokurimesh me vlerë rreth 18 miliardë lekësh, apo 148 milionë euro me kursin e kohës, ministrja e Infrastrukturës Belinda Balluku, thirri me urgjencë në zyrë Evis Berberin, atëherë kreun e Autoritetit Rrugor Shqiptar.

Takimi u zhvillua në orën 11 të paradites, sipas vendimit të Gjykatës së Posaçme që më vonë vendosi pezullimin nga detyra të numrit 2 të qeverisë.

ÇfarĂ« u diskutua nĂ« atĂ« takim mbetet e paqartĂ«. Por dy orĂ« mĂ« vonĂ«, shkĂ«mbimet nĂ« telefon mes Ballukut dhe Berberit, zbulojnĂ« mĂ«nyrĂ«n se se si pĂ«rzgjidheshin pĂ«rfituesit e parave publike.

“Prite pak Ilir Shtufin e Nova dhe bĂ«ja tĂ« qartĂ« qĂ« shkon me EUT. Dhe mos ta shoh nĂ« vend tjetĂ«r”, i shkruante ministrja. Berberi e takoi Shtufin po atĂ« pasdite dhe raportoi pĂ«rsĂ«ri: “E takova ok.”

Sipas prokurorisĂ«, “EUT” i referohej kompanisĂ« “Euroteorema”, ndĂ«rsa “Nova” ishte “Nova Construction 2012”, biznesi i Shtufit.

KatĂ«r ditĂ« mĂ« pas, kĂ«to dy kompani dhe njĂ« e tretĂ«, “PE-VLA-KU” sh.p.k., nĂ«nshkruan njĂ« marrĂ«veshje ortakĂ«rie. TĂ« nesĂ«rmen, mĂ« 15 shtator, u shpallĂ«n fitues tĂ« tenderit pĂ«r ndĂ«rtimin e “UnazĂ«s sĂ« Jashtme TiranĂ«, Loti 4”, me fond limit 2.5 miliardĂ« lekĂ«.

Për prokurorët, mesazhet e asaj dite janë prova që ministrja ndikoi drejtpërdrejt në formimin e bashkimit të operatorëve dhe, rrjedhimisht, në rezultatin e garës, një rezultat që, sipas tyre, u shoqërua me tolerime të pajustifikueshme nga Komisioni i Vlerësimit të Ofertave, pavarësisht kritereve skualifikuese në dokumentacion.

Megjithëse hetimi i SPAK-ut fokusohet te Loti 4, një analizë e procedurave të prokurimit për të gjithë segmentet e Unazës së Madhe të Tiranës, e kryer nga BIRN, sugjeron se konkurrenca mes operatorëve ka munguar dhe ofertat që janë shpallur fituese kanë qenë shumë pranë fondit limit. Sipas ekspertëve të prokurimit publik, në këto raste shifra flasin qartë.

“NĂ« tĂ«rĂ«si, nĂ« kĂ«tĂ« sektor, pĂ«r shkak tĂ« pĂ«rqendrimit tĂ« madh tĂ« fondeve buxhetore, lidhjeve tĂ« shkurtra tĂ« lobistĂ«ve vendas dhe ‘miqve’ tĂ« huaj tĂ« Kryeministrit Rama, korrupsioni mbetet njĂ« problem sfidues pĂ«r SPAK-un dhe agjencitĂ« e tjera ligjzbatuese”, tha Zef Preçi, drejtor i Institutit pĂ«r Studime Ekonomike.

Belinda Balluku, u mor e pandehur dy javë më parë për akuzën e prishjes së barazisë në tendera. Të enjten ajo u pezullua nga detyra me vendim të Gjykatës Speciale dhe iu ndalua udhëtimi jashtë vendit.

Në një deklaratë në Kuvend të mërkurën, ajo i cilësoi akuzat penale ndaj saj si baltë, aludime, gjysëm të vërtetat dhe gënjeshtra.

Procedura të paracaktuara

 

 

Unaza e Madhe e Tiranës, është projekti më i madh rrugor brenda kryeqytetit, një rrugë rrethore që synon të krijojë një qark lëvizjeje rreth Tiranës, për të shmangur trafikun që kalon nëpër qendër të qytetit.

Kjo rrugë ka një gjatë prej 28.7 kilometrash dhe për ndërtimin e saj janë prokuruar 45.9 miliardë lekë (450 milion euro).

Të dhënat e siguruara nga BIRN nëpërmjet ligjit për të drejtë informimi nga ARRSH, tregojnë se në vitin 2021, menjëherë pas zgjedhjeve të parlamentare, financimet për Unazën e Madhe pësuan një bum dhe u dhanë 7 tendera, duke regjistruar normën më të lartë vjetore të shpenzimeve buxhetore.

Mesazhet mes Berberit dhe një prej vartëseve të tij, të identifikuar si Miranda Shkurti, po ashtu nën akuzë për këtë tender, tregojnë se të enjten më 12 gusht 2021, zyrtarë të ARRSH-së punuan me orë të zgjatura për të bërë publike tenderat dhe për të plotësuar dokumentacionin e kërkuar në aplikacionin online të Agjencisë së Prokurimeve Publike.

GjatĂ« gjithĂ« kohĂ«s Berberi, edhe ai pa gjumĂ«, kontrollonte procesin. NĂ« orĂ«n 23:09 ai i shkruan Shkurtit, shefe e prokurimeve publike nĂ« ARRSH: “Hidheni edhe pas 12 qĂ« nesĂ«r tĂ« rrimĂ« rehat se do na tĂ«rbojnĂ«â€.

Nxitimi, siç del nga mesazhet, lidhej me kërkesën që ofertat duhej të hapeshin më 15 shtator dhe publikimi duhej të kryhej në kohë.

Por hetimi, i fokusuar në Lotin 4, tregon se e gjithë procedura ishte një burokraci që nuk ndikoi fare në rezultatin përfundimtar.

Në fakt, bisedat e mëvonshme mes Ballukut dhe Berberit tregojnë se fituesit dhe mënyra se si do merrnin pjesë në garë ishin përcaktuar paraprakisht.

Vetëm katër ditë para hapjes së ofertave për shtatë tenderat, Balluku orienton një bashkim kompanish për të marrë pjesë në njërën prej garave.

Në mesazhe ajo kushtëzon njërën prej kompanive që pritej të ishte mes fituesve të mos merrte pjesë në garat e tjera.

Përveç kësaj, prokuroria thotë se ministrja dhe vartësit e saj bënë gjithçka gati që procesi të mbetej nën kontroll.

Nga tetë pjesëmarrës në garë, shtatë u skualifikuan sepse nuk përmbushnin kriteret; mes tyre edhe një kompani që u shpall fituese në një lot tjetër të garave për Unazën e Madhe, të hapura po atë ditë.

MĂ« shumĂ« se kaq, disa nga ofertuesit shkuan nĂ« tender “me duar nĂ« xhepa”: pa ofertĂ« ekonomike, pa dokumente bazike si sigurimi i ofertĂ«s apo vetĂ«deklarimi.

Por, megjithëse gjithçka dukej e kopsitur dhe rivalët në garë të skualifikuar, prokuroria thotë se administratës nën varësinë e Ballukut iu desh të mbyllte sytë edhe para një sërë problemesh të operatorit fitues.

Prokuroria gjeti se bashkimi i operatorĂ«ve, nĂ« kriterin e “punĂ«ve tĂ« ngjashme”, kishte paraqitur punime qĂ« nuk lidheshin fare me rrugĂ«t.

“Rezulton se objekti i kĂ«tyre kontratave tĂ« paraqitura si ‘punĂ« tĂ« ngjashme’ Ă«shtĂ« ndĂ«rtimi i objekteve tĂ« banimit, ndĂ«rsa objekti i kontratĂ«s sĂ« prokurimit ka tĂ« bĂ«jĂ« me punime ndĂ«rtimi pĂ«r autostrada dhe rrugĂ«â€, thuhet nĂ« kĂ«rkesĂ«n pĂ«r masĂ« sigurie pĂ«r Ballukun dhe tĂ« tjerĂ«t.

Prokuroria thotë se hetimet tregonin qartë se ministrja dhe vartësit kishin ndihmuar fituesin në mënyrë të paligjshme.

“Shtetasja Belinda Balluku, nĂ« cilĂ«sinĂ« e ministres sĂ« InfrastrukturĂ«s dhe EnergjisĂ«, nĂ« bashkĂ«punim me titullarin e autoritetit kontraktor, shtetasin Evis Berberi; anĂ«tarĂ«t e NjĂ«sisĂ« sĂ« Prokurimit, Jonida Avdolli, Adrian Kroi, Denis Xhoxhi; si dhe anĂ«tarĂ«t e Komisionit tĂ« VlerĂ«simit tĂ« Ofertave, shtetasit Erald Elezi, Klarita Konomi, Miranda Shkurti, kanĂ« krijuar avantazhe dhe privilegje tĂ« padrejta pĂ«r bashkimin e operatorĂ«ve ekonomikĂ« fitues ‘Euroteorema Peqin’ sh.p.k., ‘PE-VLA-KU’ sh.p.k. dhe ‘Nova Construction 2012’ sh.p.k., duke vepruar nĂ« kundĂ«rshtim me ligjin”, thuhet nĂ« dokument.

Mungesë konkurrence

Shtatë tenderat e shtatorit 2021 për Unazën e Madhe

 

 

Nga shtatĂ« tenderat e 15 shtatorit, pĂ«rfshirĂ« “Lotin 4”, gjashtĂ« u fituan me shuma qĂ« shkonin nga 94.5% deri nĂ« 96.1% tĂ« fondit limit.

Nga 48 kompani qĂ« morĂ«n pjesĂ« nĂ« garĂ«, 35 operatorĂ« – ose 73% – u skualifikuan. NĂ« disa raste, kompani tĂ« mĂ«dha u nxorĂ«n jashtĂ« gare pĂ«r mungesĂ« dokumentacioni bazik, si mosparaqitja e listĂ«s sĂ« stafit; ndĂ«rsa nĂ« raste tĂ« tjera pĂ«r kritere teknike tĂ« pazakonta, si mungesa e njĂ« licence specifike pĂ«r zhurmat.

Kjo çështje vjen si akuza e dytë për paracaktim tenderash ndaj zv.kryeministres, e pezulluar nga detyra nga Gjykata e Posaçme.

Përveç dosjes së Unazës, Balluku akuzohet edhe për paracaktimin e garës për tenderin e ndërtimit të tunelit të Llogarasë, për të cilin u mor e pandehur më 3 nëntor të këtij viti. Ajo i ka mohuar akuzat.

Nga ana tjetĂ«r, tĂ« dhĂ«nat e BIRN dĂ«shmojnĂ« se kjo nuk Ă«shtĂ« njĂ« anomali e vitit 2021, por pjesĂ« e njĂ« modeli qĂ« shfaqet pĂ«rgjatĂ« shumĂ« vitesh. Analiza e 21 nga 23 tenderave pĂ«r UnazĂ«n e Madhe tĂ« TiranĂ«s, ku mes viteve 2011–2024 u dhanĂ« 45.9 miliard lekĂ«, tregon se dhjetĂ« procedura u fituan me mĂ« shumĂ« se 98% tĂ« fondit limit, pjesa tjetĂ«r me mbi 94%; ndĂ«rsa vetĂ«m nĂ« dy tendera kompanitĂ« nĂ« garĂ« dhanĂ« oferta qĂ« i kursyen buxhetit mbi 20% tĂ« fondit.

Ekspertët thonë se tenderat, në një pjesë të mirë të të cilëve pati vetëm një garues të kualifikuar, paraqesin një sërë flamujsh të kuq dhe shenja të mungesës së konkurrencës.

NĂ« 21 tendera tĂ« UnazĂ«s, kjo Ă«shtĂ« pĂ«rkthyer nĂ« pagesa tĂ« tepĂ«rta prej 30–60 milionĂ« eurosh.

Eduart Gjokutaj, drejtues i qendrës ALTAX, thotë se këto shifra përputhen me një treg të deformuar dhe vuri theksin te humbja e madhe që buxheti kishte për shkak të këtij deformimi.

“NĂ« 21 tendera tĂ« UnazĂ«s, kjo Ă«shtĂ« pĂ«rkthyer nĂ« pagesa tĂ« tepĂ«rta prej 30–60 milionĂ« eurosh”, tha ai.

“Hetimet institucionale kanĂ« konfirmuar pĂ«rsĂ«ritje tĂ« modeleve tĂ« skualifikimeve, tĂ« cilat mund tĂ« reduktojnĂ« besimin nĂ« mekanizmat e prokurimeve publike”, shtoi Gjokutaj.

Një skemë e përsëritur

Prokurimi për Lotin 4 nuk është hera e parë që një procedurë për ndërtimin e një segmenti të Unazës së Madhe të Tiranës rezulton e manipuluar.

NĂ« vitin 2018, njĂ« skandal shpĂ«rtheu kur u zbulua se DH Albania – njĂ« kompani e regjistruar nĂ« Delaware, qĂ« kishte fituar njĂ« tender me vlerĂ« 2.2 miliardĂ« lekĂ« pĂ«r ndĂ«rtimin e segmentit rrethrrotullimi “Shqiponja” – “Pallati me Shigjeta”, ishte nĂ« fakt njĂ« kompani fantazmĂ«.

Skandali u mbyll me dënimin me 6 muaj heqje lirie për falsifikim dokumentesh të administratorit të firmës.

Hetimet e SPAK kundër Ballukur, për momentin nuk duket të kenë dalë përtej procedurave tw Lotit 4, por të dhënat e mbledhura nga BIRN, për tenderat e segmenteve të ndryshme të Unazës së Madhe, tregojnë se ato vuajtën nga të njëjta sindromë, duke ngritur hije dyshimi për paracaktim të fituesve.

Sipas Zef Preçit, mungesa e konkurrencës në tenderët publikë për infrastrukturë është kthyer në normë gjatë drejtimit të qeverisë nga Partia Socialiste.

“Vitet e fundit njĂ« numĂ«r i madh procedurash janĂ« zhvilluar me njĂ« ofertues tĂ« vetĂ«m, duke ulur konkurrencĂ«n, sepse nĂ« shumĂ« raste ofertat janĂ« tĂ« paracaktuara”, tha ai.

Në 21 procedurat e prokurimit për ndërtimin e Unazës së Madhe të Tiranës, numri i kompanive të skualifikuara nga gara ka kuotuar mes 85% dhe 95% të pjesëmarrësve.

Gati gjysma e tenderave, u zhvilluan vetëm me një kompani të kualifikuar.

Të dhënat për tenderat tregojnë se disa kompani u përfshinë në garë thjesht si numra. Pothuajse në të gjitha procedurat pati të paktën një kompani që nuk dorëzoi ofertë ekonomike.

“Shumica e kompanive skualifikohen pĂ«r gabime formale, si mungesa e sigurimit tĂ« ofertĂ«s ose “mosdeklarimi i stafit”, tha eksperti Eduart Gjokutaj.

“PĂ«rsĂ«ritja e kĂ«tyre skualifikimeve sugjeron njĂ« pjesĂ«marrje qĂ« nuk ka ndikim real nĂ« konkurrencĂ«, duke prodhuar njĂ« efekt tĂ« ngjashĂ«m me ‘bid rigging’ (oferta tĂ« manipuluara) nga perspektiva e analizĂ«s sĂ« konkurrencĂ«s”, shtoi ai.

Gjokutaj shpjegon se, bazuar nĂ« vlerĂ«simet e OrganizatĂ«s pĂ«r BashkĂ«punim dhe Zhvillim Ekonomik, OECD, skualifikimet e tilla mund tĂ« rrisin kostot e buxhetit publik me 20–30%.

“Ky fenomen korrespondon me modelin ekonomik tĂ« ‘market sharing’ (ndarja e tregut) nĂ« oligopole, ku pak kompani kontrollojnĂ« mbi 70% tĂ« tenderave infrastrukturore”, tha ai, duke iu referuar njĂ« raporti tĂ« Autoritetit tĂ« KonkurrencĂ«s.

PĂ«rveç skualifikimit masiv, nĂ« tendera u vu re edhe fenomeni i “tenderit me rrotacion”. PĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« UnazĂ«n e Madhe kjo u dokumentua nĂ« vitin 2011, kur Autoriteti i KonkurrencĂ«s, pasi hetoi rastin, konstatoi se edhe pse kishte indikacione tĂ« forta pĂ«r trukim ofertash — si rotacioni i ofertave dhe afĂ«rsia gati 100% me fondin limit — “hetimi nuk gjeti prova direkte tĂ« koluzionit mes sipĂ«rmarrjeve fituese (Gener 2 Sh.p.k.; bashkimi Albavia & Favina & Alpin Srl; dhe bashkimi Gjoka Konstruksion & Gjikuria)”.

Por fenomeni mund tĂ« ketĂ« vijuar edhe nĂ« tenderat pasues, ndonĂ«se numri i kompanive pjesĂ«marrĂ«se Ă«shtĂ« rritur formalisht, duke krijuar vetĂ«m iluzionin e garĂ«s. Analiza e dokumentacionit tregon se kompani, tĂ« cilat mĂ« parĂ« kanĂ« ndĂ«rtuar vepra komplekse, “harrojnĂ«â€ papritur tĂ« dorĂ«zojnĂ« njĂ« vĂ«rtetim licence apo sigurimin e saktĂ« tĂ« ofertĂ«s nĂ« njĂ« procedurĂ« qĂ« pĂ«rfundon duke u fituar nga njĂ« “rival” i tyre. I njĂ«jti rival bĂ«n gabime tĂ« ngjashme nĂ« njĂ« procedurĂ« tjetĂ«r qĂ« i shkon kompanisĂ« sĂ« parĂ«.

Ky model i “gabimeve tĂ« qĂ«llimshme” Ă«shtĂ« çelĂ«si pĂ«r tĂ« kuptuar se si ruhet paqja nĂ« treg: kompanitĂ« e mĂ«dha hyjnĂ« nĂ« garĂ« vetĂ«m pĂ«r tĂ« plotĂ«suar numrin e pjesĂ«marrĂ«sve, por dorĂ«zojnĂ« dokumentacion tĂ« mangĂ«t pĂ«r t’u skualifikuar vullnetarisht, duke i hapur rrugĂ«n fituesit tĂ« paracaktuar pa qenĂ« nevoja tĂ« ulin çmimin e ofertĂ«s.

“BashkĂ«punimi korruptiv mes operatorĂ«ve, qĂ« çon nĂ« shfrytĂ«zimin e fondit limit afĂ«r 100%; paraqitja e tĂ« dhĂ«nave tĂ« rreme; ndarja e tregut; ose pĂ«rdorimi i kompanive tĂ« tjera ‘nĂ« emĂ«r tĂ« njĂ«ra-tjetrĂ«s’ [behĂ«t] vetĂ«m pĂ«r tĂ« shmangur transparencĂ«n”, tha Zef Preçi, drejtor i Institutit pĂ«r Studime Ekonomike.

Gjokutaj, nga ana e tij, thotë se hetimet e SPAK për këto tendera kanë konfirmuar një model që përsëritet vazhdimisht.

“Kjo koherencĂ« e modeleve pĂ«rputhet me provat qĂ« SPAK ka dokumentuar nĂ« raste si Tuneli i LlogarasĂ« dhe Unaza e Madhe”, tha ai.

Sipas tij, kjo Ă«shtĂ« provĂ« e njĂ« fenomeni ekonomikisht tĂ« lidhur me “rent-seeking” dhe “kapjen institucionale”.

Ai thotĂ« se kostoja Ă«shtĂ« e lartĂ«, duke ulur potencialin e rritjes sĂ« PBB-sĂ« pĂ«r 1–2%, sipas analizave rajonale tĂ« FMN-sĂ«.

“Financiarisht, modeli mund tĂ« shkaktojĂ« humbje tĂ« buxhetit publik prej dhjetĂ«ra milionĂ« eurosh”, pĂ«rfundoi Gjokutaj./Reporter.al

The post Unaza e Madhe/ BIRN: Konkurrenca e vogël, për çfarë akuzohet Belinda Balluku appeared first on Albeu.com.

Kriza e arsimit rural/ BIRN: Shkolla pa fëmijë dhe klasa kolektive

✇Albeu
By: V K
22 November 2025 at 13:02

Shkolla 9-vjeçare “Mark Pal Kola” nĂ« Vig qĂ«ndron e hapur, por e heshtur. Prej tre vitesh nuk dĂ«gjohet mĂ« as gumĂ«zhima e fĂ«mijĂ«ve, as zĂ«rat e mĂ«suesve dhe as zilja e orĂ«s.

Bankat mbeten tĂ« mbushura me libra e fletore tĂ« lĂ«na pas, regjistrat e klasave qĂ«ndrojnĂ« ende mbi tavolinĂ« – sikur mĂ«simi tĂ« ketĂ« mbaruar vetĂ«m dje.

Por ndërtesa është e braktisur prej kohësh, ndërsa ata pak nxënës të zonës detyrohen të udhëtojnë 15 kilometra çdo ditë drejt shkollave në Vau të Dejës.

NĂ« dĂ«rrasĂ«n e zezĂ«, njĂ« thirrje e lĂ«nĂ« nga njĂ« ish-nxĂ«nĂ«s pĂ«rpiqet t’i japĂ« zĂ« njĂ« boshllĂ«ku qĂ« rritet vit pas viti: “Mbroni shkollĂ«n tuaj sa nuk Ă«shtĂ« vonĂ«â€.

Vigu nuk përbën përjashtim. Vetëm në dy vitet e fundit, 149 shkolla rurale në gjithë vendin kanë mbyllur dyert për mungesë nxënësish, si pasojë e emigracionit, plakjes së popullsisë dhe mungesës së investimeve afatgjata në arsim.

Ekspertët paralajmërojnë se nuk bëhet më fjalë për statistika sporadike, por për një krizë të thellë strukturore.

“Problemi mĂ« i madh sot Ă«shtĂ« vetĂ« mĂ«nyra si Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar sistemi arsimor”, tha Irsa Ruçi, eksperte e arsimit parauniversitar, ndĂ«rsa shton se prej dekadash nuk Ă«shtĂ« ndĂ«rhyrĂ« nĂ« thelbin e tij.

“Problematikat qĂ« shohim janĂ« fasada; duhet ndryshuar sistemi nĂ« rrĂ«njĂ«â€, theksoi ajo.

Në juglindje, historia përsëritet. Shkolla 9-vjeçare e Polenës këtë vit nuk i hapi dyert për nxënësit e saj.

Ndryshe nga Vigu, Polena është një fshat i gjallë pranë Korçës, i njohur për festat që mbledhin mijëra vizitorë çdo verë.

Por banorët që kanë mbetur gjatë vitit janë kryesisht të moshuar dhe fëmijët janë aq pak, sa nuk mjaftuan për ta mbajtur shkollën hapur.

Oborri i shkollës është pushtuar nga pulat dhe nga grumbuj materialesh ndërtimi, që sipas banorëve do të përdoren për një projekt të ri.

Godina mund tĂ« shndĂ«rrohet nĂ« hotel, thonĂ« ata nĂ«n zĂ«, pa dashur tĂ« shfaqen nĂ« kamera. NĂ« vend tĂ« zĂ«rave tĂ« fĂ«mijĂ«ve qĂ« dikur mbushnin korridoret, brenda janĂ« ngritur dy struktura pĂ«r pĂ«rgatitjen e zaireve tĂ« dimrit – petka, rosnicka, trahana, oshafka, reçel e tĂ« tjera, njĂ« traditĂ« e hershme e amvisave tĂ« fshatit, qĂ« tani ka gjetur strehĂ« nĂ« ish-godinĂ«n e dijes.

Në Kolanec të Maliqit, shkolla u mbyll gjithashtu këtë vit, dhe pesë fëmijët e fshatit udhëtojnë çdo ditë me makinë drejt qytetit. Të njëjtin fat kanë pasur edhe shkollat e Tërovës, Pendavinjit dhe Fshat-Maliqit. Por mbyllja e shkollave është vetëm njëra anë e problemit. Rritja e ndjeshme e numrit të nxënësve në klasa kolektive po e rëndon edhe më shumë situatën.

“Kishim rreth 22 mijĂ« nxĂ«nĂ«s nĂ« klasa kolektive, tani jemi nĂ« 30 mijĂ«â€, thotĂ« pedagogu Ndriçim Mehmeti.

“NĂ« klasa tĂ« tilla nuk mund tĂ« ketĂ« cilĂ«si mĂ«simi dhe bie edhe motivimi i mĂ«suesve e nxĂ«nĂ«sve”, shtoi ai.

Sipas Mehmetit sistemi arsimor shqiptar ka nevojë urgjente më investime.

“Gjej mundĂ«sitĂ«, i ke mundĂ«sitĂ«, shfrytĂ«zoji mundĂ«sitĂ« dhe nĂ«se jo atĂ«herĂ« do tĂ« vazhdojmĂ« tĂ« kemi kĂ«to arritje nĂ« PISA, nĂ« tĂ« gjitha provimet ndĂ«rkombĂ«tare dhe pĂ«r pasojĂ« nxĂ«nĂ«sit do ta gjejnĂ« shpĂ«timin vetĂ«m duke ikur jashtĂ« vendit, ose duke u grumbulluar nĂ« zonat e mĂ«dha urbane”, tha ai.

Testi i PISA-s është një nismë mbarëbotërore nga Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik, OECD, për të matur aftësinë e nxënësve 15-vjeçarë për të përdorur njohuritë e tyre në matematikë, shkencë dhe lexim.

NĂ« raportin e fundit tĂ« publikuar mbi testimin e nxĂ«nĂ«sve shqiptarĂ«, nĂ« dhjetor 2024, ShqipĂ«ri shĂ«noi rĂ«nie nĂ« nĂ« tre fushat e testimit duke u cilĂ«suar si njĂ« “anormalitet negativ”.

“Besoj se Ă«shtĂ« dĂ«shira e kujtdo nĂ« kĂ«tĂ« vend tĂ« shohĂ« oborret e shkollave tĂ« gumĂ«zhijnĂ«,” tha Irsa Ruçi. “Por Ă«shtĂ« pĂ«r tĂ« ardhur keq qĂ« vatrat e dijes po mbyllen”, pĂ«rfundoi ajo./reporter.al

The post Kriza e arsimit rural/ BIRN: Shkolla pa fëmijë dhe klasa kolektive appeared first on Albeu.com.

BIRN: Bonusi përpara 11 majit, si u joshën pensionistët në prag të zgjedhjeve

✇Albeu
By: V K
19 November 2025 at 08:54

Pagesa e bonusit dhe premtimet për rritjen e pensioneve, mund të kenë ndikuar në rezultatin e zgjedhjeve parlamentare në favor të mazhorancës, por duket se ka pak gjasa që kjo e fundit po i afrohet një zgjidhjeje të qëndrueshme për reformimin e skemës së kontributeve shoqërore, e cila po përballet me rrezikun e kolapsit.

Në oborrin e vogël të shtëpisë së saj në Vaqar, Lirije Sina, 64-vjeçe, kalon orë të tëra duke u kujdesur për disa rreshta perimesh që i ka mbjellë për të kursyer nga pensioni i saj prej 9.900 lekësh.

“ÇfarĂ« tĂ« bĂ«j mĂ« parĂ« me ato lekĂ«â€? – pyet ajo, duke renditur ilaçet, faturat dhe ushqimin, ndĂ«rsa tregon se kohĂ«t e fundit ka filluar tĂ« ketĂ« probleme me tensionin.

Bashkëshorti i saj, 72-vjeç, vuan nga astma dhe shpesh ka nevojë për medikamente që nuk mbulohen nga skema e rimbursimit, një tjetër barrë për çiftin që jeton vetëm me pensionet.

Ata thonë se mund të përballojnë vetëm një dietë të thjeshtë ushqimore, pasi mishi dhe peshku janë jashtë mundësive të tyre, ndërsa bahçja mbetet burimi i vetëm i prodhimeve të freskëta.

Pavarësisht vështirësive, Sanija votoi për Partinë Socialiste në pushtet në zgjedhjet parlamentare në 11 maj, e joshur nga shpërndarja e bonusve për pensionistët dhe premtimet për rritjen e pensionit në të ardhmen e afërt.

“E morĂ«m edhe tĂ« pranverĂ«s dhe tani do tĂ« marrim prapĂ« njĂ« bonus”, tha Lirija, ndĂ«rsa shtoi se kĂ«to pagesa janĂ« njĂ« ndihmĂ« e madhe pĂ«r pensionistĂ«t. “Nuk kam pse e fsheh, unĂ« pĂ«r kĂ«ta kam votuar”, shtoi ajo.

NĂ« nĂ«ntor 2024, vetĂ«m 6 muaj pĂ«rpara zgjedhjeve parlamentare, qeveria njoftoi shpĂ«rndarjen e dy bonuseve me vlerĂ« nga 10 mijĂ« deri nĂ« 15 mijĂ« lekĂ« pĂ«r rreth 730 mijĂ« pensionistĂ«, me njĂ« kosto prej 163 milionĂ« eurosh – njĂ« vendim qĂ« kritikĂ«t e cilĂ«sojnĂ« si tĂ« motivuar politikisht dhe tĂ« orientuar drejt njĂ« prej blloqeve mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« votuesve nĂ« vend.

“ËshtĂ« njĂ« bonus elektoral”, thotĂ« ekonomisti Selami Xhepa. “Nuk ka asnjĂ« diskutim qĂ« pĂ«rdorimi i kĂ«tij instrumenti financiar ka pasur si qĂ«llim pĂ«rdorimin politik”, shtoi ai.

Premto Gogo, drejtues i KRIIK Albania, një organizatë që monitoron prej vitesh procesin zgjedhor, thotë se shpërndarja e bonusit për pensionistët, ka qenë pjesë e një serie vendimesh të marra në fund të vitit 2024, efektet e të cilave u ndjenë gjatë fushatës zgjedhore.

“Ato kanĂ« qenĂ« vendime drejtpĂ«rdrejtĂ« elektorale, kanĂ« ndikuar ndjeshĂ«m dhe patjetĂ«r e kanĂ« e kanĂ« orientuar votĂ«n”, tha Gogo.

“Por sa kanĂ« ndikuar, kĂ«tĂ« nuk e masim dot, sepse janĂ« shumĂ« mekanizma qĂ« e kanĂ« orientuar dhe lĂ«vizur peshĂ«n e votĂ«s”, shtoi ai.

Hile zgjedhore

Në zgjedhjet parlamentare të 11 majit, Partia Socialiste arriti të merrte rreth 730 mijë vota, duke siguruar një mandat të katërt në krye të vendit dhe një epërsi absolute me 83 mandate në parlament. Analizat e ndryshme kanë sugjeruar se ndër kategoritë që e votuan më së shumti këtë parti ishin pikërisht pensionistët, duke ngritur pikëpyetje se një pjesë u joshën edhe nga bonusi që morën pak ditë para zgjedhjeve.

Qani Shino, ish minator që e gëzon pensionin prej vitit 2014, por që proteston prej vitesh për statusin e minatorit e konsideron bonusin e pranverës, si një hile për të mashtruar moshën e tretë para zgjedhjeve.

“Ai qe njĂ« bonus mashtrim pĂ«r tĂ« marrĂ« votat para zgjedhjeve, dhe patjetĂ«r ka ndikuar tek vota, se ai pĂ«r vota e bĂ«ri”, thotĂ« Shino, i cili i Ă«shtĂ« bashkuar LĂ«vizjes BashkĂ«.

Edhe Klodian Muço, ekspert i ekonomisĂ« dhe njĂ«kohĂ«sisht profesor pranĂ« Universitetit Katolik “Zoja e KĂ«shillit tĂ« MirĂ«â€, i sheh premtimet nĂ« fushata elektorale dhe sidomos bonuset si instrumente qĂ« synojnĂ« tĂ« ndikojnĂ« nĂ« rezultatin elektoral.

Ai kujton se fjala bonus, nga latinishtja, do të thotë të japësh një shpërblim për një performancë të mirë, dhe ngre pikëpyetje se për çfarë arritjeje po shpërbleheshin pensionistët.

“Bonusi Ă«shtĂ« premtim elektoral”, tha ai. “NĂ« gjykimin tim, e vetmja ‘performancë’ e pensionistĂ«ve nĂ« maj ishte tĂ« jenĂ« mĂ« dashamirĂ«s, ose ta shihnin me mĂ« shumĂ« optimizĂ«m partinĂ« nĂ« pushtet”, shtoi Muço.

Neni 91 i Kodit Zgjedhor, i ndryshuar me marrĂ«veshje politike nĂ« vitin 2020, parashikon se; “katĂ«r muaj para datĂ«s sĂ« zgjedhjeve deri nĂ« formimin e qeverisĂ« sĂ« re, ndalohet propozimi, miratimi ose nxjerrja e akteve ligjore ose nĂ«nligjore, tĂ« cilat parashikojnĂ« dhĂ«nien e pĂ«rfitimeve pĂ«r kategori tĂ« caktuara tĂ« popullsisĂ«, tĂ« tilla si aktet qĂ« parashikojnĂ« rritjen e pagave, pensioneve, mbĂ«shtetjes ekonomike apo sociale, uljen ose heqjen e taksave, vendosjen e amnistive fiskale, privatizimin apo dhĂ«nien e pasurive, tĂ« shpĂ«rblimeve – pĂ«rveçse kur nisma kushtĂ«zohet nga gjendje tĂ« fatkeqĂ«sisĂ« natyrore”.

Sipas dispozitës ligjore, afatet ndaluese para zgjedhjeve parlamentare të vitit 2025 nisën më 11 janar, por ekspertë të zgjedhjeve thonë se KQZ-ja nuk duhet të kufizohej te një interpretim i ngushtë i ligjit.

“Ne kemi kĂ«rkuar qĂ« ligji tĂ« zbatohet nĂ« mĂ«nyrĂ« domethĂ«nĂ«se, qĂ« do tĂ« thotĂ« tĂ« merren parasysh si vendimi, ashtu edhe efekti i tij”, tha Premto Gogo.

Të njëjtin qëndrim ndan edhe Gerta Meta, drejtuese e Shoqatës për Kulturë Demokratike.

“Si taktikĂ« dhe si zgjedhje nga ana e qeverisĂ«, patjetĂ«r qĂ« ka ndikim nĂ« zgjedhje”, tha Meta. “Pse nuk e jep kĂ«tĂ« bonus pak mĂ« pĂ«rpara ose pas zgjedhjeve”?- pyeti ajo.

Karamele elektorale

Skema e pensioneve në Shqipëri prej vitesh përballet me vështirësi, si pasojë e emigrimit të fuqisë punëtore, ndryshimeve demografike dhe normës së ulët të kontributeve.

Në këto kushte, ekspertët paralajmërojnë se çdo ndërhyrje duhet të jetë e menduar mirë dhe jo të përdoret për përfitime elektorale.

Selami Xhepa kujton se skema e bonusit për pensionistët ka qenë tradicionalisht një shpërblim i fundvitit, për të lehtësuar barrën e festave.

Por, sipas tij, përdorimi i këtij subvencioni në prag të fushatës ka ndikuar drejtpërdrejt rezultatin zgjedhor.

“NjĂ« karamele, kur tĂ« jepet nĂ« momentin qĂ« tĂ« lĂ« ende shijen e Ă«mbĂ«l nĂ« gojĂ«, sigurisht qĂ« ka efekt”, tha Xhepa.

Ai shprehet pak optimist edhe për rritjen e premtuar pas zgjedhjeve, duke theksuar se kostoja e jetesës është rritur ndjeshëm, ç`ka e bën të papërfillshme edhe nëse premtimi realizohet.

“450 euro e kanĂ« qĂ« tani pensionin vendet e rajonit; qeveria jonĂ« premton ta bĂ«jĂ« 400 euro pas katĂ«r vitesh”, tha ai.

Pensionistët shqiptarë vijojnë të jenë ndër më të keqpaguarit në rajon. Në fund të vitit 2024, pensioni mesatar në Shqipëri ishte rreth 196 euro, ndërsa në Mal të Zi është 450 euro; në Bosnje 340 euro; në Maqedoninë e Veriut 405 euro; dhe në Serbi 440 euro.

Edhe Kosova ka rritur mbështetjen për këtë kategori, duke e çuar pensionin social në 120 euro dhe pensionin mesatar në 287 euro.

Eduart Gjokutaj, drejtues i ALTAX, një qendër që monitoron edhe premtimet e partive politike, mendon se politikat buxhetore të qeverisë mbeten të motivuara politikisht.

“Buxheti vetĂ« nuk merr vendime afatgjata, por afatshkurtra dhe me prioritet votĂ«n”, tha ai, duke shtuar se kjo nuk Ă«shtĂ« hera e parĂ«.

Duke iu referuar monitorimeve të ALTAX-it, Gjokutaj thotë se premtimet për pensionet nuk janë mbajtur asnjëherë, që nga qeveria Berisha, e deri te kryeministri Rama, i cili është në pushtet që nga viti 2013. Sipas të dhënave të organizatës, nga viti 2009 deri në vitin 2021, pensionet janë rritur me vetëm 36%, ndërsa premtimet e partive politike kanë qenë pothuajse trefish më të mëdha.

“Premtohet mĂ« shumĂ« sesa ka mundĂ«si, dhe mĂ« shumĂ« sesa mund tĂ« pĂ«rballojĂ« buxheti i shtetit”, tha ai. “Sigurisht qĂ« ky bonus dhe premtimi pĂ«r rritje e zbut pak pesimizmin te kjo kategori”.

Edhe ekonomisti Klodian Muço, Ă«shtĂ« i mendimit se partitĂ« politike i fryjnĂ« premtimet elektorale ndaj pensionistĂ«ve – njĂ« taktikĂ« qĂ«, sipas tij, shpesh ka rezultuar e suksesshme.

“Besoj se pensionistĂ«t vĂ«rtet i besojnĂ« premtimet, dhe premtimi i qeverisĂ« i influencon”, pĂ«rfundoi ai.

Politikë me pensionet

Pesë vite më parë, kur doli në pension, Shefqet Muça përfitoi një pension prej 28 mijë lekësh për 34 vite punë si makinist në hekurudhën shqiptare dhe 3 vite shërbim ushtarak.

SĂ« bashku me kompensimet dhe rritjet e pĂ«rfituara ndĂ«r vite, ai aktualisht merr 34 mijĂ« lekĂ« nĂ« muaj. BashkĂ«shortja e tij nuk pati “aq fat”, duke u shpĂ«rblyer me njĂ« pension prej vetĂ«m 13 mijĂ« lekĂ«sh pĂ«r 32 vite punĂ«.

Me këto të ardhura, Muça thotë se arrijnë të bëjnë një jetë modeste, por larg përmbushjes së nevojave të tyre.

“Po na ra ndonjĂ« sĂ«mundje, nuk dimĂ« ku tĂ« pĂ«rplasemi”, thotĂ« ai.

Rritja e pensioneve është ndër premtimet më të përsëritura të partive politike dhe rikthehet në çdo fushatë zgjedhore.

Premtimi kryesor i socialistĂ«ve nĂ« fushatĂ«n e zgjedhjeve tĂ« 11 majit ishte se pensioni mesatar do tĂ« arrinte nĂ« 400 euro dhe ai minimal nĂ« 200 euro – njĂ« angazhim qĂ« po ripĂ«rsĂ«ritet sĂ«rish kĂ«to ditĂ«.

Ndryshe nga fushata, kur premtimet ishin më të paqarta, këtë herë kryeministri është kujdesur të saktësojë se objektivi do të realizohet në vitin 2029 dhe se kostoja totale do të jetë 1.7 miliardë euro.

Ai ka deklaruar se vetĂ«m kĂ«tĂ« vit pensionet zĂ«nĂ« “pjesĂ«n e luanit” nĂ« buxhet, me 100 milionĂ« euro pĂ«r rritjet dhe 16 milionĂ« euro pĂ«r indeksimin.

Shefqet Muça mbetet skeptik për rritjen e pensioneve dhe formulën e re të propozuar nga qeveria, por në kushtet kur çmimet rriten çdo ditë, ish-makinisti në pension thotë se mirëpret çdo shtesë.

“Nuk Ă«shtĂ« ndonjĂ« gjĂ« e madhe, por Ă«shtĂ« diçka”, shprehet ai, duke shtuar se premtimet pĂ«rsĂ«riten sepse “duan votĂ«n”. “Jeta Ă«shtĂ« shumĂ« e shtrenjtĂ« pĂ«r ne pensionistĂ«t”, shtoi Muça.

Në kufirin e varfërisë

Ish minatori Qani Shtino jeton me bashkëshorten, e cila pas 42 vitesh kontribut në sistemin shëndetësor përfiton një pension prej 30 mijë lekësh.

Ai vetĂ« vuan nga njĂ« sĂ«rĂ« sĂ«mundjesh, si diabeti, tensioni dhe aritmia, dhe mbĂ«shtetet te medikamentet me rimbursim pĂ«r t’u kuruar, megjithĂ«se shpreh dyshime pĂ«r cilĂ«sinĂ« e barnave.

“Ku mĂ« del mua pensioni tĂ« ha, tĂ« paguaj faturat dhe tĂ« marr edhe ilaçe tĂ« mira”? – thotĂ« ai i pakĂ«naqur.

“VetĂ«m kur vijnĂ« vajzat na nxjerrin pĂ«r ndonjĂ« kafe”, shton Shtino, duke theksuar se; “tĂ« presĂ« prindi lĂ«moshĂ« nga fĂ«mija Ă«shtĂ« kiamet”.

Ashtu si Qaniu, qindra mijĂ«ra pensionistĂ« nĂ« ShqipĂ«ri jetojnĂ« nĂ« kufirin e varfĂ«risĂ«. Banka BotĂ«rore ka pĂ«rllogaritur se kufiri i varfĂ«risĂ« Ă«shtĂ« 5.5 USD (rreth 457 lekĂ«) nĂ« ditĂ«, qĂ« mesatarisht i bie 165 USD (rreth 13,700 lekĂ«) nĂ« muaj – njĂ« shumĂ« qĂ« nĂ« ShqipĂ«ri barazohet me njĂ« pjesĂ« tĂ« madhe tĂ« pensioneve.

Si rrjedhojë e informalitetit të lartë përgjatë tre dekadave të fundit, shumë qytetarë që dalin sot në pension nuk kanë vitet e plota të punës dhe përfitojnë pension të pjesshëm.

Vetëm në vitin 2024 iu shtuan skemës së pensioneve 29,136 përfitues të rinj, por mesatarja e pensionit për këtë kategori mbeti e ulët, vetëm 17,013 lekë në muaj.

Për shkak të plakjes së shpejtë të popullsisë dhe zhvillimeve demografike, skema e pensioneve në vend po mbijeton me vështirësi.

NĂ« vitet ’90 kishte katĂ«r kontribues pĂ«r njĂ« pĂ«rfitues; aktualisht raporti ka rĂ«nĂ« nĂ« 1.11 kontribues pĂ«r njĂ« pĂ«rfitues, ç`ka tregon se numri i pensionistĂ«ve po rritet shumĂ« mĂ« shpejt se vitet e punĂ«s.

Sipas ekspertëve, kjo e bën skemën, në kuptim afatgjatë, të paqëndrueshme, pavarësisht ndërhyrjeve të mundshme.

“NĂ« vitin 2030, po tĂ« ecim me kĂ«to ritme, do tĂ« arrijmĂ« njĂ« raport njĂ« kontribues pĂ«r njĂ« pĂ«rfitues,” shprehet Klodian Muço. “Kjo do tĂ« thotĂ« se skema Ă«shtĂ« drejt dĂ«shtimit”, shton ai./Monitor

The post BIRN: Bonusi përpara 11 majit, si u joshën pensionistët në prag të zgjedhjeve appeared first on Albeu.com.

Atentati ku u vra Gilmando Dani dhe u plagos efektivi i AMP/ BIRN: Kambanë alarmi, hijet e krimit të organizuar në Policinë e Shtetit

✇Albeu
By: V K
14 November 2025 at 09:23

Pasditen e 11 nëntorit, 47-vjeçari  Gilmando Dani i dënuar për krim të organizuar, u vra në një atentat mafioz në dalje të aeroportit të Rinasit, në një zonë të populluar dhe me prani të të forcave të shumta të sigurisë.

Bashkë me Danin u plagos në atentat edhe Mustafa Sheqeri, punonjës i Agjencisë së Mbikëqyrjes Policore, AMP, dhe shoqërues i Danit gjatë një udhëtimi në Barcelonë e kthim.

Prania e Sheqerit gjatë atentatit, por edhe hetimet mbi rekrutimin e tij në AMP sollën arrestimin e dy oficerëve të komisariatit numër 3 të policisë në Tiranë, të cilët kishin kryer verifikimin e figurës së tij.

Por rasti i tij nuk është i izoluar dhe ekspozon një problem sistemik të inkriminimit të vazhdueshëm në radhët e Policisë së Shtetit.

Për më tepër, Agjencia e Mbikëqyrjes Policore, është struktura përgjegjëse për të zbuluar raste të tilla inkriminimi mes punonjësve të policisë në të gjitha nivelet.

Kreu i AMP, Eduart Merkaj, i tha BIRN se kishin ndërmarrë hetime administrative për rastin e Sheqerit dhe premtoi zbardhje të shpejtë.

Ai theksoi gjithashtu se dyshimet për shkelje të ligjit hetoheshin seriozisht, si për shkelje të vogla ashtu edhe për lidhje me krimin e organizuar.

“Institucioni Ă«shtĂ« krijuar pĂ«r tĂ« qenĂ« i shqetĂ«suar, pavarĂ«sisht numrave”, tha Merkaj, duke e quajtur inkriminimin njĂ« fenomen tĂ« izoluar.

Por për përfaqësuesit e shoqërisë civile, bashkëjetesa mes punonjësve të policisë dhe krimit të organizuar nuk është një fenomen sporadik.

Romario Shehu, kërkues për çështjet e sigurisë pranë Institutit për Demokraci dhe Ndërmjetësim, IDM, thotë se bashkëpunimi mes punonjësve të policisë dhe grupeve kriminale shfaqet në forma të ndryshme.

“Ky bashkĂ«punim ka qenĂ« nĂ« forma tĂ« ndryshme, pĂ«rfshirĂ« dekonspirimin e operacioneve policore, njoftimin pĂ«r personat kundĂ«rshtarĂ« tĂ« vĂ«nĂ« nĂ« shĂ«njestĂ«r nga grupet kriminale, dhĂ«nie informacioni pĂ«r ndjekjen e lĂ«vizjeve tĂ« kundĂ«rshtarĂ«ve tĂ« tyre, apo dhĂ«nie informacioni nga individĂ« tĂ« ndryshĂ«m”, tha Shehu.

Edhe Klodiana Lala, gazetare e çështjeve tĂ« krimit dhe drejtĂ«sisĂ« pranĂ« NeĂ«s 24 e quan situatĂ«n “njĂ« kĂ«mbanĂ« alarmi”.

“Krimi Ă«shtĂ« nĂ« nivele tĂ« larta organizimi dhe ndĂ«rkohĂ« ka mungesĂ« vullneti politik pĂ«r ta pranuar situatĂ«n dhe pĂ«r ta luftuar atĂ«â€, tha Lala pĂ«r BIRN.

Koncesion me krimin

Të dhënat e Prokurorisë së Posaçme dhe vetë Agjencisë së Mbikëqyrjes Policore tregojnë për një problem masiv në radhët e Policisë së Shtetit.

Sipas SPAK, rreth 70 oficerë policie ishin në hetim për përfshirje në krim të organizuar deri në fund të vitit 2023.

Edhe të dhënat e AMP tregojnë një rritje të numrit të punonjësve të arrestuar të policisë për shkelje nga më të ndryshmet; nga 102 në vitin 2023 në 163 në fund të vitit 2024.

Sipas një raportimi të kreut të SPAK në Kuvend në qershor të vitit të kaluar, një pakicë e inkriminuar brenda policisë cënonte rëndë shtetin ligjor.

“ËshtĂ« ulĂ«ritĂ«se kur bĂ«hen pjesĂ« dhe bashkĂ«punojnĂ« me krimin e organizuar pĂ«r krimet qĂ« kryen krimi i organizuar”, tha Dumani gjatĂ« raportimit tĂ« tij.

Inkriminimi i zyrtarëve të lartë të policisë, është një problem sistemik i dalë në sipërfaqe edhe nga hetimet e bazuara tek mesazhet e shkëmbyera përmes aplikacionit SKY ECC.

Ish-drejtori i Forcës Operacionale, Oltion Bistri, si dhe një numër shefash komisariatesh apo krimesh janë tashmë të arrestuar për bashkëpunimin apo mbrojtjen që u ofronin anëtarëve të krimit të organizuar.

Kërkuesi i IDM, Romario Shehu identifikon dy kategori kryesore efektivësh, që sipas tij janë më të cenuar ndaj rekrutimit nga krimi i organizuar; ata me pozicione të rëndësishme vendimarrëse si dhe punonjësit e policisë me aftësi të veçanta.

“PunonjĂ«sit e njĂ«sive speciale tĂ« policisĂ« qĂ« kanĂ« aftĂ«si tĂ« larta fizike nĂ« artet marciale, pĂ«rdorimin e armĂ«s dhe municioneve, e gjejnĂ« veten nĂ« njĂ« pozitĂ« komode pĂ«r tĂ« ndihmuar grupet kriminale tĂ« cilat kanĂ« nevojĂ« pĂ«r kĂ«to aftĂ«si”, shpjegon Shehu.

Situata bëhet edhe më problematike, kur vetë strukturat mbikëqyrëse dyshohet se janë të prekura.

PĂ«rfshirja e fundit e njĂ« punonjĂ«si tĂ« AgjencisĂ« sĂ« MbikĂ«qyrjes Policore, AMP, nĂ« njĂ« ngjarje kriminale pranĂ« aeroportit “NĂ«nĂ« Tereza”, e bĂ«n mĂ« tĂ« theksuar problemin e besimit.

Gazetarja Lala, e komentoi ngjarjen si njĂ« tregues se; “policia i Ă«shtĂ« dorĂ«zuar krimit tĂ« organizuar”.

“UnĂ« them qĂ« Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« me koncesion te krimi”, tha Lala, duke kĂ«rkuar njĂ« strategji kombĂ«tare pĂ«r tĂ« ndryshuar situatĂ«n.

Lala i cilësoi problematike deklaratat e ministres së Brendshme, Albana Koçiu mbi sigurinë në vend, duke vënë në dukje se ato neglizhonin nivelin e organizimit të bandave dhe grupeve kriminale.

Kultura e heshtjes

Të dhënat e bëra publike menjëherë pas atentatit ndaj Danit dhe Sheqerit treguan se ky i fundit ishte rekrutuar si agjent i Agjencisë së Mbikëqyrjes Policore vetëm pak muaj më parë. Raportet mediatike tregojnë se Sheqeri (me mbiemër të ndryshuar nga Shaljani) nuk ishte një figurë e panjohur.

Prej vitit 2018, lidhjet e tij me Gilmando Danin dhe grupin e drejtuar nga Emiljano Shullazi ishin publikisht të njohura, megjithatë kjo nuk e pengoi atë që të rekrutohej nga AMP.

Vetë AMP pranoi se verifikimet kishin dështuar. Më pak se 24 orë pas ngjarjes, Agjencia njoftoi ndalimin e dy punonjësve të policisë nga Komisariati Nr. 3 në Tiranë, një nënkomisar dhe një inspektor.

“Agjencia e MbikĂ«qyrjes Policore pas kryerjes sĂ« veprimeve hetimore, ka ndaluar punonjĂ«sit e policisĂ« NĂ«nkomisar B.C., me detyrĂ« Specialist pĂ«r Hetimin e Krimeve dhe Inspektor A.Z., me detyrĂ« Nd/Specialist i Policimit nĂ« Komunitet, pranĂ« Komisariatit tĂ« PolicisĂ« Nr. 3, TiranĂ«, tĂ« dyshuar pĂ«r kryerjen e veprave penale “Falsifikim i vulave i stampave ose i formularĂ«ve” dhe “ShpĂ«rdorim i detyrĂ«s”, tha policia pĂ«rmes njĂ« njoftimi tĂ« mĂ«rkurĂ«n.

Ata dyshohen se kanĂ« pĂ«rpiluar VĂ«rtetimin e BesueshmĂ«risĂ« pĂ«r shtetasin Mustafa Sheqeri pa pasqyruar nĂ« tĂ«, tĂ« dhĂ«nat tĂ« cilat pĂ«rbĂ«jnĂ« shkak pĂ«r cĂ«nimin e kushteve tĂ« sigurisĂ«â€. Ky dokument i falsifikuar, sipas AMP-sĂ«, “ka sjellĂ« punĂ«simin e kĂ«tij shtetasi pranĂ« AgjencisĂ« sĂ« MbikĂ«qyrjes Policore”.

Në përgjigje të ngjarjes, AMP njoftoi se po vijonte edhe verifikimi i brendshëm për procedurat e rekrutimit të Sheqerit dhe drejtori i Përgjithshëm, Eduart Merkaj, urdhëroi pezullimin e zinxhirit komandues të Forcës së Posaçme Operacionale të AMP-së.

Sipas Shehut, rrënjët e problemit gjenden në fakt te sistemi i rekrutimit në Policinë e Shtetit dhe institucionet e sigurisë. Ai liston një sërë problematikash kritike që e bëjnë sistemin të cënueshëm.

KĂ«to pĂ«rfshijnĂ« “vlerĂ«sime tĂ« papĂ«rshtatshme psikologjike” dhe njĂ« interes nĂ« rĂ«nie pĂ«r t’u bĂ«rĂ« pjesĂ« e e kĂ«tyre strukturave, duke ulur ndjeshĂ«m dhe standarded e kĂ«rkuara.

“Kjo ka çuar nĂ« rekrutimin e kandidatĂ«ve mĂ« pak tĂ« kualifikuar; verifikim tĂ« pamjaftueshĂ«m tĂ« tĂ« dhĂ«nave tĂ« aplikantĂ«ve nga strukturat vendore tĂ« policisĂ«, veçanĂ«risht sa i pĂ«rket lidhjeve tĂ« tyre familjare dhe shoqĂ«rore, por edhe procedimeve penale jashtĂ« ShqipĂ«risĂ«; si dhe ndikimin e pajustifikuar tĂ« individĂ«ve me influencĂ« nĂ« sigurimin e pozicioneve brenda forcave policore”, tha Shehu.

PĂ«rtej infiltrimit aktiv, Shehu thekson se njĂ« problem i madh Ă«shtĂ« edhe “kultura e heshtjes” brenda institucioneve tĂ« sigurisĂ«.

Ai argumenton se ndërsa policia nuk është tërësisht e korruptuar, shumë punonjës janë në dijeni të sjelljeve devijuese të kolegëve të tyre, por zgjedhin që të mos i raportojnë ato.

“NjĂ« sĂ«rĂ« pengesash vĂ«shtirĂ«sojnĂ« raportimin”, thotĂ« Shehu.

“KĂ«to pĂ«rfshijnĂ« marrĂ«dhĂ«niet e ngushta mes kolegĂ«ve, shoqĂ«ruar me njĂ« mentalitet tĂ« dĂ«mshĂ«m qĂ« e sheh raportimin e kolegĂ«ve si veprim tĂ« ulĂ«t
 kjo, sĂ« bashku me frikĂ«n e hakmarrjes dhe mungesĂ«n e besimit nĂ« mekanizmat e raportimit, paraqesin pengesa pĂ«r raportimin”, pĂ«rfundoi ai./ BIRN

The post Atentati ku u vra Gilmando Dani dhe u plagos efektivi i AMP/ BIRN: Kambanë alarmi, hijet e krimit të organizuar në Policinë e Shtetit appeared first on Albeu.com.

BIRN: Mburoja politike e Ramës për Ballukun, një sfidë për drejtësinë

✇Albeu
By: V K
13 November 2025 at 09:07

Kryeministri Edi Rama, akuzohet se po merr në mbrojtje zv.kryeministren Belinda Balluku, pas akuzës së ngritur nga SPAK, duke shmangur përgjegjësinë politike dhe në kundërshti të plotë me vlerat e Bashkimit Europian.

Lajmi se zv.kryeministrja Belinda Balluku është marrë e pandehur nga Prokuroria e Posaçme u prit fillimisht me heshtje, më pas me shmangie dhe së fundmi me shfaqjen se asgjë nuk ka ndodhur.

DhjetĂ« ditĂ« pas zyrtarizimit tĂ« akuzĂ«s, kryeministri Edi Rama dhe Balluku, u shfaqĂ«n krah pĂ«r krah nĂ« njĂ« aktivitet rutinĂ« tĂ« titulluar “OSHEE Charge” tĂ« hĂ«nĂ«n, lidhur me njĂ« rrjet kombĂ«tar pĂ«r karikimin e makinave elektrike.

Balluku vazhdon tĂ« mbajĂ« pozicionet e larta nĂ« qeveri, pavarĂ«sisht se akuzohet pĂ«r veprĂ«n penale tĂ« shkeljes sĂ« barazisĂ« nĂ« tendera lidhur me tunelin e LlogarasĂ« – njĂ« nga projektet mĂ« tĂ« kushtueshme tĂ« infrastrukturĂ«s nĂ« pesĂ« vitet e fundit.

Sipas hetimeve të SPAK, Balluku akuzohet se kontrolloi çdo hap të projektit rreth 190 milionë euro dhe paracaktoi fituesin, në shkelje të kritereve standarde të tenderit.

Për opozitën, Rama po i jep bashkëpunëtores së vet një mbrojtje të hapur politike duke sfiduar drejtësinë, në kundërshtim të plotë me standardet europiane të përgjegjshmërisë politike.

“Balluku e mban peng RamĂ«n dhe e kĂ«rcĂ«non qĂ« ta marrĂ« me vete, pasi ajo nĂ« rastin e tunelit Ă«shtĂ« thjesht ekzekutorja e aferĂ«s korruptive tĂ« ideuar nga Rama”, thotĂ« deputeti demokrat, Belind KĂ«lliçi, duke aluduar se dosja hetimore ofron fakte pĂ«r lidhjen e tyre direkte nĂ« kĂ«tĂ« “aferĂ«â€.

KĂ«lliçi theksoi gjithashtu se duke mos i kĂ«rkuar dorĂ«heqjen ose duke mos e shkarkuar nga detyra, Rama po krijon njĂ« “pengesĂ« flagrante” pĂ«r procesin e integrimit europian.

“Mbrojtja qĂ« i bĂ«n shkon nĂ« kundĂ«rshti tĂ« plotĂ« tĂ« vlerave tĂ« BE-sĂ« dhe kĂ«rkesave tĂ« familjes europiane, pasi Ă«shtĂ« ndĂ«rhyrje e drejtpĂ«rdrejtĂ« nĂ« sistemin e drejtĂ«sisĂ«..”, shtoi KĂ«lliçi.

Edhe pĂ«r kreun partisĂ« “MundĂ«sia”, Agron Shehaj, kryeministri Rama po e mbron Belinda Ballukun nga drejtĂ«sia, duke e mbajtur nĂ« qeveri.

Sipas tij, “kjo ndodh sepse marrja e pandehur e Ballukut, zv.kryeministre e dytĂ« pas Ahmetajt nĂ« kĂ«tĂ« pozitĂ«, tregon qĂ« korrupsioni Ă«shtĂ« nĂ« rrethin mĂ« tĂ« ngushtĂ« tĂ« mundshĂ«m tĂ« Edi RamĂ«s”.

“Qartazi Ă«shtĂ« e papranueshme pĂ«r Bashkimin Europian qĂ« ShqipĂ«ria tĂ« ketĂ« njĂ« zv.kryeministre tĂ« pandehur dhe shumĂ« shpejt Edi Rama do tĂ« detyrohet tĂ« zgjedhĂ«, ose tĂ« shkarkojĂ« Ballukun ose tĂ« pranojĂ« qĂ« qeveria pengon haptas drejtĂ«sinĂ«â€, theksoi ai.

Përgjegjësia e munguar politike

Belinda Balluku iu bashkua kabinetit të Ramës si ministre e Infrastrukturës dhe Energjisë në vitin 2019 dhe kontrollon prej më shumë se pesë vitesh portofolin më të madh qeveritar.

Ajo është gjithashtu zyrtarja më e lartë që përballet aktualisht me akuzat e SPAK, pas një linje të gjatë bashkëpunëtorësh të ngushtë të Ramës që e humbën pushtetin për shkak të akuzave penale si Arben Ahmetaj, ish-zv.kryeministër, Erion Veliaj, kryebashkiak i Tiranës, Ilir Beqaj, ish-ministër i Shëndetësisë apo më herët Saimir Tahiri, ish-ministër i Brendshëm.

VetĂ« Rama ka zgjedhur pĂ«rgjithĂ«sisht tĂ« mos konfrontohet me sistemin e drejtĂ«sisĂ« kur merren nĂ«n akuzĂ« zyrtarĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« qeverisĂ« sĂ« tij – por Ă«shtĂ« kujdesur qĂ« tĂ« distancohet prej tyre.

Për herë të parë me Ballukun, Rama po i qëndron në krah numrit 2 të qeverisë, ndërkohë që ka shmangur komentet ndaj akuzave të ngritura ndaj saj. Analistët e politikës e shohin këtë sjellje si një shmangie nga përgjegjësia politike dhe morale, por njëherazi tregues se vendi nuk është demokratik.

Andi Bushati, botues i Lapsi.al i tha BIRN se qëndrimi në detyrë si e pandehur e numrit 2 të qeverisë do të ishte e papranueshme dhe e pamoralshme për një vend demokratik, ndërkohë që do të ndëshkohej elektoralisht.

“Por ngaqĂ« ne nuk jemi mĂ« njĂ« vend demokratik, morali nuk ka kuptim dhe zgjedhjet janĂ« thjesht njĂ« formalitet. Pra, Rama as nuk humbet duke e mbajtur Ballukun, as fiton mĂ« shumĂ« duke e detyruar atĂ« tĂ« dorĂ«hiqet”, theksoi ai.

Për gazetarin Lutfi Dervishi, edhe pse akuza ndaj Ballukut nuk nënkupton fajësi të provuar, rasti kërkon sipas tij një ndarje të qartë mes përgjegjësisë ligjore dhe asaj politike.

“PĂ«rtej aspektit ligjor, pĂ«rgjegjĂ«sia politike Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« tjetĂ«r”, thotĂ« Dervishi, ndĂ«rsa shton se “njĂ« qeveri qĂ« pretendon tĂ« anĂ«tarĂ«soje vendin nĂ« BE duhet tĂ« jetĂ« mĂ« e ndjeshme ndaj perceptimit publik, opinionit publik dhe besueshmĂ«risĂ« institucionale”.

Sipas Dervishit, kryeministri ka vendosur ta lexojĂ« akuzĂ«n si njĂ« “proces personal”, duke heshtur apo sfiduar me daljet e tij publike.

“Edhe nĂ«se prokuroria heq dorĂ« sot apo gjykata do ta shpallĂ« tĂ« pafajshme nesĂ«r, vetĂ« procesi i nisur do tĂ« duhej tĂ« ishte i mjaftueshĂ«m pĂ«r njĂ« hap pas, qoftĂ« edhe tĂ« pĂ«rkohshĂ«m, si shenjĂ« respekti ndaj institucioneve dhe publikut”, vlerĂ«son ai.

Në mungesë të reflektimit me dorëheqje apo shkarkim, Bushati vlerëson se i takon SPAK-ut ta zgjidhë këtë paradoks.

“Para se tĂ« kĂ«rkojmĂ« njĂ« qasje morale, pra njĂ« gjĂ« qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« vullnetin e atyre qĂ« e kanĂ« nĂ« dorĂ« dorĂ«heqjen apo shkarkimin, duhet tĂ« ushtrojmĂ« presion mbi institucionet qĂ« e kanĂ« pĂ«r detyrĂ« ta zgjidhin kĂ«tĂ« paradoks”, tha Bushati, duke iu referuar SPAK-ut.

“Personalisht mendoj se kĂ«tu pĂ«rgjegjĂ«sia institucionale e SPAK Ă«shtĂ« mĂ« e madhe se ajo morale e kryeministrit”, shtoi ai.

Shqipëria është në negociata për anëtarësim me Bashkimin Europian dhe kryeministri Edi Rama, u mburr me atë që ai e quajti rekord absolut për hapjen e të gjithë kapitujve në vitin e fundit.

Por analisti Lutfi Dervishi, mendon se me qëndrimin ndaj Ballukut, qeveria e vendos në pikëpyetje angazhimin e saj për procesin e intergrimit.

“PavarĂ«sisht nĂ«se ka apo jo njĂ« presion tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« ndaj drejtĂ«sisĂ«, fakti qĂ« njĂ« zĂ«vendĂ«skryeministre vijon tĂ« qĂ«ndrojĂ« nĂ« detyrĂ« ndĂ«rkohĂ« qĂ« pĂ«rballet me akuza penale pĂ«r çështje tenderash, ngre pikĂ«pyetje pĂ«r standardet e integritetit dhe pĂ«r vendosmĂ«rinĂ« e qeverisĂ« nĂ« luftĂ«n kundĂ«r abuzimit dhe korrupsionit”, theksoi Dervishi.

Por Bushati mendon ndryshe, ndĂ«rsa thekson se rasti “Balluku” as nuk e pĂ«rforcon dhe as e mpak “njollĂ«n e imazhit tĂ« njĂ« qeverisjeje tĂ« korruptuar”.

“NĂ«se pĂ«r burokratĂ«t e BE-sĂ« rruga e pĂ«rafrimit me Brukselin, tĂ« kĂ«saj ShqipĂ«rie qĂ« Ă«shtĂ«, konsiderohet si histori suksesi, kĂ«tĂ« pĂ«rshtypje nuk do e prishĂ« qĂ«ndrimi i njĂ« zv. kryeministreje tĂ« pandehur nĂ« postin e saj”, tha ai.

Për Bushatin, fati i Ballukut do varet nga kalkulime dhe llogari të brendshme dhe jo nga ardhmëria e rrugës drejt BE./ BIRN

The post BIRN: Mburoja politike e Ramës për Ballukun, një sfidë për drejtësinë appeared first on Albeu.com.

BIRN: “Paketa e Maleve” rrezikon tĂ« nxisĂ« konflikte sociale – thonĂ« ekspertĂ«t

✇Albeu
By: D Marku
25 October 2025 at 09:49

“Ti Kreshnik, çfarĂ« tĂ« ka penguar ty qĂ« tĂ« bĂ«sh hartĂ«n e zonave prioritare dhe ta dĂ«rgosh nĂ« qeveri?”- iu drejtuar kryeministri Edi Rama tĂ« enjten kryetarit tĂ« BashkisĂ« KuçovĂ«, Kreshnik Hajdari gjatĂ« njĂ« takimi me kryetarĂ«t e bashkive, ku ata morĂ«n urdhĂ«r tĂ« prerĂ« qĂ« tĂ« dorĂ«zonin hartat e zonave prioritare nĂ« qeveri pĂ«r zbatimin e ligjit kontravers “Paketa e Maleve”. Edhe pse Hajdari u pĂ«rpoq tĂ« justifikohej se dorĂ«zimi i hartĂ«s ishte penguar nga pĂ«rgjigjet e KadastrĂ«s pĂ«r statusin e pronĂ«sisĂ« sĂ« tokave, justifikimi i tij u hodh poshtĂ« nga Rama.

“NĂ«se ti pret pĂ«rgjigje nga ASHK, ti nuk ke kuptuar ligjin. Nuk ke kuptuar paketĂ«n, nuk ke kuptuar asgjĂ«,” iu drejtua Rama kryebashkiakut. PĂ«r kryeministrin Rama, paketa Ă«shtĂ« “ilaçi” pĂ«r problemin tridhjetĂ« e kusur vjeçar tĂ« mungesĂ«s sĂ« dokumenteve tĂ« pronĂ«sisĂ« tĂ« banorĂ«ve qĂ« jetojnĂ« nĂ« zonat rurale. Ligji parashikon qĂ« bashkitĂ« janĂ« nismĂ«tare tĂ« procedurĂ«s qĂ« do tĂ« çojĂ« nĂ« kalimin e pronave shtetĂ«rore apo private nĂ« pronĂ«si tĂ« “investitorĂ«ve”, duke i kĂ«rkuar qeverisĂ« qĂ« tokat nĂ« territorin e tyre tĂ« shpallen “zona zhvillimi”. Kjo kĂ«rkesĂ«, sipas dispozitĂ«s, “argumentohet me praninĂ« e poseduesve jopronarĂ« nĂ« territorin e zonĂ«s, si dhe me vĂ«shtirĂ«sitĂ« e hasura nĂ« dhĂ«nien e akteve tĂ« zhvillimit tĂ« territorit (leje zhvillimi dhe ndĂ«rtimi) nĂ« raport me pjesĂ«n tjetĂ«r tĂ« territorit, si pasojĂ« e mosrregullimit tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve juridike tĂ« pronĂ«sisĂ« private mbi tokĂ«n”.
QĂ« kur u lançua nĂ« mars tĂ« kĂ«tij viti me njĂ« website tĂ« dedikuar ku çdo i interesuar mund tĂ« shprehĂ« interesin online, nisma ka ngecur nĂ« 11 procedurat e planifikuara pĂ«r t’u ndjekur nĂ« hapin e saj tĂ« parĂ«; tek krijimi i njĂ« harte tokash nga bashkitĂ« pĂ«r kĂ«to investime potenciale. Ministri pĂ«r Pushtetin Vendor, Ervin Demo, ish-kryebashkiak i Beratit, pretendoi gjatĂ« takimit se nga qindra shprehje interesi qĂ« kishin ardhur pĂ«r kĂ«tĂ« iniciatĂ«ve, ishin evidentuar deri mĂ« tani 33 projekte me potencial investimi, investime qĂ« sipas tij nisnin nga 10 milionĂ« euro.

Hezitimet apo pĂ«rpjekjet e kryebashkiakĂ«ve pĂ«r tĂ« sqaruar problematikat qĂ« kishin hasur nĂ« zbatimin e nismĂ«s u shuan nga tonet shpotitĂ«se tĂ« RamĂ«s, i cili nĂ« formĂ« urdhĂ«ruese, u kĂ«rkoi “tĂ« zgjohen nga gjumi dhe brenda tetorit tĂ« vijnĂ« tĂ« gjitha hartat”. Sjellja e kryeministrit me kryetarĂ«t e bashkive nuk Ă«shtĂ« njĂ« rast i veçuar dhe Ă«shtĂ« kritituar mĂ« herĂ«t si cĂ«nim i autonomisĂ« vendore, por nĂ« kĂ«tĂ« rast, problematikat duken se janĂ« mĂ« tĂ« thella se sa çështja e pavarĂ«sisĂ« sĂ« tĂ« zgjedhurve vendorĂ«; Ă«shtĂ« nxitja e tyre pĂ«r t’u pĂ«rfshirĂ« nĂ« procedura qĂ« nĂ« tĂ« ardhmen mund tĂ« krijojnĂ« pĂ«rplasje ligjore dhe konflikte pronĂ«sie pĂ«r banorĂ«t e zonave tĂ« tyre.

EkspertĂ« tĂ« pushtetit vendor dhe juristĂ« e shohin kĂ«tĂ« nismĂ« ligjore si mbivendosje me ligjet e tjera qĂ« kanĂ« tentuar prej vitesh tĂ« zgjidhin problemet e pronĂ«sisĂ« dhe si mekanizĂ«m qĂ« rrezikon tĂ« nxisĂ« konflikte sociale nĂ« zonat ku do tĂ« aplikohet. Agron Haxhimali nga Instituti i Bashkive, njĂ« organizatĂ« qĂ« ka nĂ« fokus problematikat e pushtetit vendor, i tha BIRN-it se çdo hartĂ« e zonave prioritare qĂ« bĂ«het pa marrĂ« parasysh problemet e pronĂ«sisĂ« mbi ato toka do tĂ« krijojĂ« pĂ«rplasje tĂ« reja. Sipas Haxhimalit, “Paketa e Maleve” Ă«shtĂ« njĂ« nismĂ« me potencial pĂ«r zhvillimin e zonave te thella malore, por mĂ«nyra si po kĂ«rkohet tĂ« zbatohet, tregon, sipas tij, “mĂ« shumĂ« nxitim administrativ sesa planifikim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m”.

“Pa zgjidhur nyjĂ«n ligjore tĂ« pronĂ«sisĂ« dhe pa garantuar transparencĂ«, çdo hartĂ« investimi rrezikon tĂ« mbetet njĂ« ushtrim formal, jo njĂ« vizion real pĂ«r zhvillim,” vlerĂ«son ai, duke theksuar se nĂ« kĂ«tĂ« kontekst “çdo ‘hartĂ« investimesh’ qĂ« bĂ«het pa u sqaruar mĂ« parĂ« kĂ«to marrĂ«dhĂ«nie mund tĂ« krijojĂ« pĂ«rplasje ligjore mĂ« vonĂ« si pĂ«r investitorĂ«t, ashtu edhe pĂ«r banorĂ«t lokalĂ«â€. NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, Haxhimali nuk i sheh bashkitĂ« si pengesĂ«, por si aktorĂ« qĂ« po pĂ«rballen me mungesĂ« sigurie ligjore dhe pĂ«rgjegjĂ«si tĂ« madhe pĂ«r çdo firmĂ« qĂ« vendosin.

“Ndaj çdo vendim i studiuar mirĂ« nga bashkitĂ« Ă«shtĂ« njĂ« konflikt mĂ« pak dhe njĂ« pĂ«rgjegjshmĂ«ri mĂ« e madhe ligjore,” thotĂ« ai, duke i sugjeruar kryeministrit qĂ« tĂ« jetĂ« mĂ« shumĂ« dĂ«gjues ndaj kryebashkiakĂ«ve se sa urdhĂ«rues pĂ«rshpejtimi procesesh, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« kĂ«to procese tĂ« jenĂ« ligjore dhe pĂ«rjashtuese tĂ« konflikteve tĂ« çdo natyre. Edhe pĂ«r juristin Marash Logu, nisma nuk prodhon asnjĂ« zgjidhje, siç pretendohet nga qeveria, pĂ«rveçse krijon probleme tĂ« reja dhe bie nĂ« kundĂ«rshtim me nenet e KushtetutĂ«s qĂ« mbrojnĂ« tĂ« drejtĂ«n e pronĂ«s dhe ligjet e tjera pĂ«r pronĂ«n.
Logu, i cili ka pĂ«rfaqĂ«suar opozitĂ«n nĂ« pĂ«rballjet ligjore nĂ« GjykatĂ«n Kushtetuese, argumenton ‘antikushtetuetshmĂ«rinĂ«â€ e “PaketĂ«s sĂ« Maleve” dhe problematikat sociale, qĂ« sipas tij, sjell zbatimi i saj nĂ« terren. “Termi ‘posedues jopronar’ ku bazohet e gjithĂ« nisma nuk ekziston nĂ« asnjĂ« jurispudencĂ« gjykatash, as nĂ« KushtetutĂ« dhe as nĂ« ligjet e vendit,” i tha ai BIRN-it, duke shtuar se “posedues jopronar Ă«shtĂ« praktikisht tĂ« ligjĂ«rosh zaptuesit e paligjshĂ«m tĂ« pronave, qoftĂ« publike apo private”. Sipas qĂ«llimit tĂ« shpallur, skema synon tĂ« nxisĂ« rikthimin e banorĂ«ve qĂ« tĂ« investojnĂ« nĂ« tokat e tyre nĂ« zonat malore, ku shpopullimi dhe mungesa e zhvillimit Ă«shtĂ« problem. Por sipas Logut, ajo nuk Ă«shtĂ« kufizuar vetĂ«m nĂ« zonat malore, por mund tĂ« aplikohet kudo, edhe nĂ« bregdet.

“Duket e njĂ«jta skemĂ« si ligji i investimeve strategjike, qĂ« u dha mundĂ«sinĂ« disa personave qĂ« tĂ« grabisin prona shtetĂ«rore dhe prona tĂ« qytetarĂ«ve,” thotĂ« Logu. Nga ana tjetĂ«r, ai pĂ«rforcon shqetĂ«simin e Haxhimalit pĂ«r pĂ«rplasjet pĂ«r shkak tĂ« pronĂ«sisĂ« dhe argumenton se njĂ« nismĂ« e tillĂ« nuk mund tĂ« nisĂ« zbatimin pa u mbylur proceset e hapura tĂ« pronĂ«sisĂ« qĂ« lidhen me kthimin e kompensimin e ish pronarĂ«ve tĂ« ligjshĂ«m, me ligjin 7501, atij pĂ«r pĂ«rfundimin e proceseve kalimtare tĂ« pronĂ«sisĂ«, tĂ« legalizimeve dhe tĂ« privatizimit. “Pa pĂ«rfunduar kĂ«to procese, sepse nuk kemi zgjidhur akoma as kthimin e pronĂ«s tek pronarĂ«t, as legalizimet dhe as çështjen qĂ« ka tĂ« bĂ«jĂ« me ligjin 7501, krijojmĂ« njĂ« mekanizĂ«m tjetĂ«r ligjor qĂ« u jep mundĂ«si zaptuesve tĂ« paligjshĂ«m qĂ« tĂ« bĂ«hen pronarĂ«,” arsyeton Logu.

Duke parashikuar konfliktet sociale qĂ« mund tĂ« sjellĂ« zbatimi i nismĂ«s, Logu sjell njĂ« skemĂ« potenciale konflikti. “NĂ« veri tokat janĂ« tĂ« ndara nĂ« mirĂ«kuptim mes banorĂ«ve. NĂ« ato zona sot mund tĂ« kesh 1 ose 2 familje, pasi tĂ« tjerĂ«t kanĂ« lĂ«vizur pĂ«r shkak tĂ« shpopullimit, migrimit brenda apo jashtĂ« vendit,” tha ai. “Kjo nismĂ« do t’u jap mundĂ«sinĂ« atyre qĂ« jetojnĂ« atje tĂ« njihen si pronarĂ« dhe pĂ«r sipĂ«rfaqe mĂ« tĂ« mĂ«dha se sa sipĂ«rfaqja qĂ« ata posedojnĂ«, e kur nesĂ«r ata qĂ« kanĂ« lĂ«vizur jashtĂ« tĂ« kthehen nĂ« tokat e tĂ« parĂ«ve, do tĂ« krijojĂ« konflikt me atĂ« qĂ« shteti i ka dhĂ«nĂ« njĂ« titull pronĂ«sie,” prezumoi ai.

The post BIRN: “Paketa e Maleve” rrezikon tĂ« nxisĂ« konflikte sociale – thonĂ« ekspertĂ«t appeared first on Albeu.com.

Gjyqtari: Punoja në tre gjykata njëkohësisht, nuk i zbardh dot vendimet se kam 600 çështje

✇Albeu
By: D Marku
22 October 2025 at 21:40

BIRN
Gjyqtari i Durrësit, Shkëlzen Liçaj paraqiti të mërkurën më 22 tetor në Këshillin e Lartë Gjyqësor një numër të konsiderueshëm vendimesh dhe aktesh, me të cilët mbështet kundërshtimin e tij ndaj kërkesës së Inspektorit të Lartë të Drejtësisë, ILD për procedim disiplinor lidhur me vonesa në arsyetimin e vendimeve.

NĂ« seancĂ«n parardhĂ«se mĂ« 1 tetor, ILD kĂ«rkoi fillimin e procedimin disiplinor ndaj Liçajt dhe caktimin e masĂ«s “ulje e pagĂ«s” me 40%, deri nĂ« njĂ« vit.

Sipas përfaqësuesit të ILD-së, hetimi administrativ është bazuar në 13 ankesa për vonesa në arsyetimin e vendimeve në tejkalim të afatit ligjor deri në 4 vjet dhe të përsëritura, gjatë viteve 2021, 2022, 2023.

Gjyqtari Shkëlzen Liçaj deklaroi në seancën e 1 tetorit se e kishte filluar detyrën në vitin 2020 në Gjykatën e Sarandës, ku asnjëherë në atë periudhë, organika nuk kishte qenë e plotë.

Ai pohoi se në momentin e fillimit të detyrës i ishin dhënë 145 çështje përveç atyre të shortuara, duke e konsideruar numër të lartë për një fillestar.

Gjyqtari shtoi se në atë periudhë kishte pasur ndëprerje të punës dhe për shkak të pandemisë dhe kur kishin rifilluar, ngarkesa e tij kishte shkuar mbi 600 çështje.

Po ashtu, nënvizoi se gjykonte jo vetëm në Sarandë, por edhe në Përmet e në Gjirokastër. Dhe më vonë kur ishte kryer caktimi përkohshëm në Durrës, Liçaj tha se kishte vijuar të gjykonte edhe në Sarandë.

Ai deklaroi të mërkurën se kishte sjellë akte e vendime për çështjet që kishte gjykuar në Sarandë, Përmet dhe Gjirokastër, duke pretenduar se kishte ndjekur një numër të madh të çështjeve në këto gjykata.

“Ka pasur ditĂ« qĂ« nĂ« SarandĂ« nuk kam zhvilluar ndonjĂ« gjyq, por kam zhvilluar nĂ« PĂ«rmet e nĂ« GjirokastĂ«r.

Po ashtu, ka pasur raste kur kam zhvilluar gjyqe nĂ« tĂ« tre gjykatat”, parashtroi Liçaj dhe shtoi se kishte sjellĂ« prova qĂ« kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« edhe me gjykimet qĂ« kishte zhvilluar kur ishte transferuar pĂ«rkohĂ«sisht nĂ« DurrĂ«s.

Edhe për këtë periudhë, ai evidentoi se ka pasur raste kur ka zhvilluar gjyqe në të dy gjykatat.

Liçaj tha se kishte sjellë edhe certifikatën familjare që tregon sipas tij kohën kur është bërë me djalë, si dhe për adresën e banimit.

PĂ«rfaqĂ«suesi i ILD-sĂ« kĂ«rkoi qĂ« tĂ« njihet me aktet pĂ«r t’i vlerĂ«suar nĂ« hartimin e konkluzioneve pĂ«rfundimtare qĂ« do t’i paraqesin nĂ« seancĂ«n dĂ«gjimore pasardhĂ«se.

The post Gjyqtari: Punoja në tre gjykata njëkohësisht, nuk i zbardh dot vendimet se kam 600 çështje appeared first on Albeu.com.

BIRN: Një në pesë fëmijë në Shkodër ka përjetuar bullizëm

✇Albeu
By: V K
22 October 2025 at 09:52

Nga fyerjet në oborrin e shkollës te poshtërimet në rrjetet sociale, bullizmi po shndërrohet në fenomen të përhapur mes fëmijëve shkodranë, ndërsa policia mohon se ka raste të raportuara.

Në oborrin e një shkolle 9-vjeçare në Shkodër, një vajzë 11-vjeçare qëndron mënjanë, me sytë përdhe.

Ajo ka filluar ta ketë frikë shkollën, jo librat, por fjalët. Fjalët që i vrasin përditë vetëbesimin.

Babai i saj, i njohur për dhunë ndaj nënës, e përndjek edhe pas ndarjes. Në çdo dalje nga shkolla, ai e pret, e ofendon dhe e poshtëron para shokëve të klasës.

Fëmijët imitojnë gjuhën e tij, ia vënë epitetet dhe fjalët fyese që përdor ai, e përjashtojnë nga loja. Vajza, dikur nxënëse e shkëlqyer, sot rri e heshtur dhe ka përmendur disa herë vetëvrasjen.

Në një tjetër lagje të qytetit, një djalë 13-vjeçar përballet çdo ditë me talljet e bashkëmoshatarëve për shkak të babait me probleme mendore.

“E quajnĂ« me emrin e tĂ« atit, e ngacmojnĂ«, e kanĂ« qĂ«lluar edhe fizikisht”, tregon njĂ« punonjĂ«se sociale. “Ai ka braktisur shkollĂ«n pĂ«r tĂ« ndihmuar nĂ«nĂ«n qĂ« mban e vetme katĂ«r fĂ«mijĂ«t”, shpjegoi ajo.

NdĂ«rsa nĂ« njĂ« shkollĂ« private, njĂ« vajzĂ« 12-vjeçare nga komuniteti rom, e regjistruar me sakrifica nga gjyshja, u pĂ«rjashtua nga grupi pĂ«r shkak tĂ« paragjykimeve, pasi u pĂ«rfol se “kishte parazitĂ« nĂ« flokĂ«â€.

E përbuzur dhe e përjashtuar, ajo nisi të reagonte vetë si bullizuese, duke u përpjekur të mbrohej përmes agresivitetit.

“Gjyshja e justifikonte, sepse vajza kishte thĂ«nĂ« disa herĂ« se do hidhej nga kati i tretĂ« i shkollĂ«s”, rrĂ«fen njĂ« prind qĂ« i dĂ«rgon fĂ«mijĂ«t nĂ« tĂ« njejtĂ«n shkollĂ«.

Historitë e trishta të këtyre fëmijë nuk jane raste të izoluara. Sipas psikologëve dhe punonjësve social në qytetin verior, një në pesë fëmijë në Shkodër përballen me bullizëm në mjediset e shkollës.

“Bullizmi nuk Ă«shtĂ« mĂ« rastĂ«sor; Ă«shtĂ« fenomen qĂ« pĂ«rsĂ«ritet dhe ndryshon formĂ«â€, shprehet psikologja Suela Domnori, e cila punon pranĂ« DrejtorisĂ« Vendore tĂ« Arsimit ShkodĂ«r.

“Sot nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m pĂ«rqeshje, por pĂ«rjashtim social, imitim i modeleve tĂ« rreme dhe presion i heshtur”, shtoi ajo.

MegjithatĂ«, njĂ« pĂ«rgjigje zyrtare pĂ«r BIRN , Drejtoria Vendore e PolicisĂ« ShkodĂ«r, deklaroi se gjatĂ« viteve tĂ« fundit “nuk janĂ« evidentuar raste tĂ« bullizmit tĂ« raportuara”.

Epidemia e buzllizmit online

Bullizmi në shkollë është sjellja e qëllimshme dhe e përsëritur e një nxënësi apo grupi nxënësish për të lënduar, poshtëruar ose përjashtuar një bashkëmoshatar fizikisht, verbalish apo emocionalisht.

Shpesh herë bullizmi shprehet përmes ofendimeve, talljeve, përhapjes së thashethemeve, publikimit të fotove apo videove poshtëruese, si dhe përjashtimit qëllimshëm nga grupet online.

Bullzimi online në shumë raste ka pasoja më të rënda, pasi përhapet shpejt, arrin një audiencë të gjerë dhe mund të ndodhë në çdo kohë, edhe jashtë mjedisit shkollor.

“Sot fĂ«mijĂ«t thonĂ«: ‘mĂ« mirĂ« tĂ« mĂ« dhunojnĂ« sesa tĂ« bĂ«hem meme’”, tha psikologja Suela Domnori.

“Frika mĂ« e madhe Ă«shtĂ« poshtĂ«rimi publik online, sepse nĂ« internet turpi nuk fshihet dhe qarkullon pa kufij”, shtoi ajo.

Edhe psikologu Altin Nika, që punon çdo ditë me nxënës të cikleve 9-vjeçare dhe të mesme, thotë se bullizmi është bërë pjesë e përditshmërisë, sidomos në rrjetet sociale.

“Forma mĂ« e pĂ«rhapur Ă«shtĂ« ajo qĂ« ndodh nĂ« rrjet, ku njĂ« koment ose njĂ« foto mund tĂ« shkatĂ«rrojĂ« reputacionin e njĂ« adoleshenti dhe ky denigrim nuk mbetet brenda shkollĂ«s por ka audiencĂ« tĂ« 100-fishuar”, tha ai.

Sipas Nikës, shkollat janë shndërruar në hapësira të konkurrencës shoqërore, jo të dijes.

“FĂ«mijĂ«t nuk maten mĂ« pĂ«r dije, por pĂ«r status”, shpjegoi ai, ndĂ«rsa shtoi se tĂ« rinjtĂ« janĂ« nĂ« garĂ« se kush ka telefonin mĂ« tĂ« shtrenjtĂ«, kush vishet mĂ« mirĂ«, kush ka mĂ« shumĂ« ndjekĂ«s nĂ« Instagram, ndĂ«rsa theksoi se kjo garĂ« e heshtur ushqen bullizmin dhe krijon hierarki tĂ« rreme qĂ« dĂ«mtojnĂ« karakterin nĂ« formim.

Nika paralajmëron për pasojat afatgjata të këtij realiteti.

“Bullizmi ndikon nĂ« personalitetin e fĂ«mijĂ«s, sepse nĂ« ato vite formohet karakteri”, tha ai, ndĂ«rsa shtoi se si pasojĂ« shkakton “izolim, tĂ«rheqje dhe ndjesi inferioriteti”.

“Studimet tregojnĂ« se shumĂ« nga personat me prirje kriminale ose sjellje agresive kanĂ« pĂ«rjetuar shtypje apo trauma nĂ« fĂ«mijĂ«ri , qoftĂ« nĂ« familje, qoftĂ« nĂ« shkollĂ«â€, theksoi Nika.

Siguria në shkolla

Megjithëse deklaroi se nuk ka pasur raste të raportuar të bullizmit, Policia e Shkodrës i tha BIRN se punonjësit e policimit në komunitet janë çdo ditë në shkolla dhe në mjediset përreth tyre, duke bashkëpunuar me drejtorët, mësuesit dhe prindërit për parandalimin e dhunës.

NĂ« kuadĂ«r tĂ« programit “Siguria e tĂ« rinjve”, nĂ« bashkĂ«punim me MinistrinĂ« e Arsimit dhe Sportit, oficerĂ«t zhvillojnĂ« orĂ« ndĂ«rgjegjĂ«suese pĂ«r nxĂ«nĂ«sit mbi dhunĂ«n nĂ« shkolla dhe trafikimin e tĂ« miturve, bullizmin dhe format e tij kibernetike, ekstremizmin e dhunshĂ«m dhe radikalizmin.

“QĂ«llimi i kĂ«tij programi Ă«shtĂ« ndĂ«rgjegjĂ«simi i tĂ« rinjve pĂ«r rreziqet potenciale qĂ« mund tĂ« hasin dhe aftĂ«simi i tyre pĂ«r tĂ« marrĂ« vendime tĂ« sigurta pĂ«r tĂ« ardhmen”, thuhet nĂ« njĂ« komunikim zyrtar.

“BashkĂ«punimi midis shkollave, policisĂ« dhe komunitetit Ă«shtĂ« mĂ«nyra mĂ« efektive pĂ«r tĂ« parandaluar bullizmin dhe dhunĂ«n nĂ« mjediset arsimore”, shtoi policia.

Pjesë e këtij bashkëpunimi janë edhe oficerët e sigurisë në shkolla , të cilët luajnë një rol kyç në raportimin e hershëm të rasteve të dhunës dhe konfliktit mes nxënësve.

Ata shërbejnë si urë lidhëse mes nxënësve, mësuesve dhe institucioneve të rendit, duke mbajtur kontakte të përditshme me psikologët dhe drejtuesit e shkollave.

Aktualisht, në qarkun e Shkodrës janë të angazhuar 32 oficerë sigurie që monitorojnë rregullisht ambientet e shkollave 9-vjeçare dhe të mesme, parandalojnë konfliktet dhe raportojnë çdo situatë të dyshimtë te strukturat përkatëse të Policisë së Shtetit.

Sipas psikologes Suela Domnori, bashkëpunimi i oficerëve të sigurisë me strukturat arsimore ka qenë thelbësor në menaxhimin e situatave të tensionuara dhe në identifikimin e hershëm të rasteve të bullizmit.

Ajo fajson mungesën e psikologëve të përhershëm në çdo shkollë është një nga arsyet pse shumë raste nuk trajtohen në kohë.

“NĂ« disa shkolla njĂ« psikolog mbulon disa institucione,” tha Domnori. “NdĂ«rhyrja bĂ«het shpesh kur dĂ«mi Ă«shtĂ« bĂ«rĂ«â€, shpjegoi ajo.

Sipas ekspertëve fëmijët mësojnë nga mënyra si të rriturit komunikojnë, si falin, si reagojnë ndaj padrejtësisë.

Kur në familje ka dhunë, ajo bartet në klasë. Kur në shkollë mungon dialogu, ajo shpërthen në rrjete sociale.

Avokatja Edlira Bylo, e specializuar në çështjet sociale, shton se bullizmi shpesh lidhet me mjedise të pasigurta familjare.

“Shkolla Ă«shtĂ« pasqyra ku reflektohen problemet qĂ« fillojnĂ« nĂ« shtĂ«pi”, tha ajo.

“FĂ«mijĂ«t qĂ« pĂ«rjetojnĂ« dhunĂ«, varfĂ«ri apo mungesĂ« vĂ«mendjeje, e shfaqin mĂ« pas atĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ«n si sillen me tĂ« tjerĂ«t”, shtoi Bylo.

Sipas Bylos, mungesa e ndërhyrjes së hershme dhe nganjëherë hezitimi i prindërve për të folur lejon që fenomeni të zgjerohet.

“Bullizmi nuk zhduket me ndĂ«shkim, por me njohje dhe edukim”.

Psikologët theksojnë gjithashtu se; natyra e bullistit dhe e viktimës shpesh lidhet me faktorë të brendshëm emocionalë.

Bullisti është zakonisht produkt i dhunës, mungesës së dashurisë ose vëmendjes në familje, ndërsa viktima priret të mbyllet në vetvete, të zhvillojë pasiguri dhe frikë nga ndërveprimi social.

“Bullisti kĂ«rkon kontroll pĂ«r tĂ« kompensuar mungesĂ«n e sigurisĂ« personale, ndĂ«rsa viktima kĂ«rkon arratisje”, shpjegon avokatja Bylo, ndĂ«rsa thekson se bullizmi nuk Ă«shtĂ« problem i vetĂ«m njĂ« institucioni, por Ă«shtĂ« pasojĂ« e mungesĂ«s sĂ« lidhjes mes familjes, shkollĂ«s dhe shoqĂ«risĂ«.

Psikologu Altin Nika është i njëmendje, ndërsa thekson se zgjidhja qëndron te kontrolli i shëndetshëm dhe komunikimi i vazhdueshëm:

“Nga pĂ«rvoja, kur ndodhin ngjarje tĂ« rĂ«nda, janĂ« prindĂ«rit ata qĂ« marrin vesh tĂ« fundit, nĂ« pika shpesh tĂ« pakthyeshme”, tha ai.

“Duhet tĂ« pyeten fĂ«mijĂ«t, çdo ditĂ«â€, shtoi Nika, ndĂ«rsa theksoi se; “ata duhet tĂ« ndihen tĂ« dĂ«gjuar”.

The post BIRN: Një në pesë fëmijë në Shkodër ka përjetuar bullizëm appeared first on Albeu.com.

Flutura Kusari: BE-ja duhet të ndërhyjë për të ndaluar bullizimin ligjor të gazetarëve në Ballkan

✇Reporter
By: Hamdi Fırat Buyuk
21 October 2025 at 12:05

TĂ« ashtuquajturat SLAPP – Padi Strategjike KundĂ«r PjesĂ«marrjes Publike – janĂ« njĂ« fenomen nĂ« rritje me njĂ« qĂ«llim tĂ« qartĂ«: ndalimin e gazetarĂ«ve nga ushtrimi i misionit tĂ« tyre pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar llogari ndaj tĂ« pushtetshmĂ«ve, thotĂ« Flutura Kusari, kĂ«shilltare e lartĂ« ligjore nĂ« QendrĂ«n Evropiane pĂ«r LirinĂ« e Shtypit dhe tĂ« Medias (ECPMF). Rastet [
]

The post Flutura Kusari: BE-ja duhet të ndërhyjë për të ndaluar bullizimin ligjor të gazetarëve në Ballkan appeared first on Reporter.al.

Gjykata Administrative rrĂ«zon kĂ«rkesĂ«n e banorĂ«ve pĂ«r masĂ« sigurimi ndaj HEC “Doma”

✇Reporter
By: Sami Curri
16 October 2025 at 20:40

Gjykata Administrative e ShkallĂ«s sĂ« ParĂ« nĂ« TiranĂ« refuzoi tĂ« enjten kĂ«rkesĂ«n e banorĂ«ve tĂ« fshatit Kurdari nĂ« Klos pĂ«r vendosjen e masĂ«s sĂ« sigurimit tĂ« padisĂ«, qĂ« do tĂ« pezullonte pĂ«rkohĂ«sisht punimet e hidrocentralit “Doma” nĂ« lumin e LusĂ«s, deri nĂ« pĂ«rfundim tĂ« gjykimit pĂ«r ligjshmĂ«rinĂ« e projektit. Vendimi u dha pas njĂ« seance [
]

The post Gjykata Administrative rrĂ«zon kĂ«rkesĂ«n e banorĂ«ve pĂ«r masĂ« sigurimi ndaj HEC “Doma” appeared first on Reporter.al.

BIRN: “Shteti i Rrumit” dhe skema e grabitjes sĂ« tokave nĂ« DurrĂ«s dhe TiranĂ«

✇Albeu
By: V K
9 October 2025 at 08:33

NjĂ« hetim i ProkurorisĂ« sĂ« Posaçme, tregon se si grupi i akuzuar pĂ«r krim tĂ« organizuar i drejtuar nga AleksandĂ«r Laho, kontrollonte regjistrat e vjetĂ«r tĂ« pronave nĂ« arkivat e Kadastrave dhe i pĂ«rdori ato pĂ«r tĂ« marrĂ« nĂ«n kontroll mijĂ«ra metra katrorĂ« tokĂ« nĂ« bregdetin e DurrĂ«sit dhe TiranĂ«, pĂ«r t’i shitur mĂ« pas te investitorĂ«t e qeverisĂ«.

NĂ« dhjetorin e vitit tĂ« largĂ«t 1932, zonja Bihter Toptani ,bleu 130 hektarĂ« tokĂ« nĂ« vendin e quajtur “Maranishtja” nĂ« Shetaj tĂ« Ishmit nĂ« DurrĂ«s – sot njĂ« nga zonat mĂ« tĂ« lakmuara turistike nĂ« ShqipĂ«ri.

Transaksioni u krye në prani të një gjyqtari paqtues, ndërsa pas blerjes, zonja Toptani ia dhuroi tokën vajzës së saj 15-vjeçare.

Veprimet pĂ«rshkruhen me hollĂ«si nĂ« njĂ« Radhor – siç njihej regjistri i KadastrĂ«s deri nĂ« vitin 1945 nĂ« ShqipĂ«ri. Por nĂ« njĂ« regjistĂ«r tĂ« dytĂ« tĂ« vitit 1929, i njĂ«jti transaksion kapĂ«rcen nĂ« makinerinĂ« e kohĂ«s.

Kur dokumentet e vjetra të Kadastrës ranë në duart e Prokurorisë së Posaçme, prokurori Altin Dumani nuk mund të mos habitej.

“NĂ« kĂ«tĂ« regjistĂ«r tĂ« vitit 1929 janĂ« pĂ«rshkruar transaksione tĂ« kryera nĂ« dhjetor tĂ« vitit 1932, dhe si dĂ«shmi iu janĂ« referuar akteve tĂ« kryepleqĂ«sisĂ« sĂ« Ishmit tĂ« vitit 1925, kohĂ« kur prona nuk ishte blerĂ« nga Bihter Toptani”, arsyeton ai.

Episodet përmenden në kërkesën për caktim mase sigurimi të datës 1 tetor ndaj Aleksandër Lahos, i njohur si Rrumi dhe Astrit Avdylit, dy figura të krimit të organizuar me një sërë akuzash penale mbi shpinë. Shtatë persona të tjerë akuzohen nga Prokuroria e Posaçme për veprat penale të vrasjes dhe tjetërsimit të qindramijëra metrave katrorë tokë në bregdetin e Durrësit.

Sipas dosjes pĂ«r masĂ« sigurie, Rrumi qĂ«ndronte nĂ« krye tĂ« njĂ« skeme tĂ« sofistikuar tĂ« grabitjes sĂ« pronave, i ndihmuar nga zyrtarĂ« tĂ« KadastrĂ«s, noterĂ«, avokatĂ« dhe anĂ«tarĂ« tĂ« grupit kriminal, tĂ« cilĂ«t pĂ«rdornin dokumente tĂ« rreme pĂ«r tĂ« vjedhur toka shtetĂ«rore dhe pĂ«r t’i transformuar ato nĂ« investime turistike multimilionĂ«she.

Grupi kishte arritur tĂ« vidhte nga arkivat e KadastrĂ«s RadhorĂ« tĂ« viteve’30–’40, tĂ« cilat mbusheshin me transaksione tĂ« rreme nĂ« faqet bosh pĂ«rmes njĂ« falsifikatori.

Ai akuzohet gjithashtu se gjente “trashĂ«gimtarĂ«â€ pĂ«r tĂ« aplikuar pĂ«r kthim dhe kompensim tĂ« pronave tĂ« shtuara nĂ« RadhorĂ« dhe ndiqte deri nĂ« gjykatĂ« proceset pĂ«r kompensim financiar tĂ« tyre, kur fizikisht prona nuk mund tĂ« kthehej.

NĂ« skemĂ« pĂ«rfshiheshin gjithashtu ndryshime nĂ« AMTP tĂ« viteve ’90, zhdukje tĂ« kartelave tĂ« pronave dhe zĂ«vendĂ«simi i tyre nĂ« KadastĂ«r me kartela false – por shpesh me vula tĂ« institucionit.

Rrumi dhe të tjerët ishin të bindur se falsifikimet nuk do të kapeshin, ndërsa kishin oreks për të zaptuar përveç tokave në bregdet, edhe kodra të tëra në periferinë e kryeqytetit.

“Edhe shiko, ka ndonjĂ« hapĂ«sirĂ« mos bĂ«jmĂ« ndonjĂ« gjĂ« nga Tirana
 T’i kishim fut ato kodrat deri nga Tirana e Re, deri matanĂ« TEG-ut,” i shkruan Laho tĂ« vĂ«llait nĂ« njĂ« nga mesazhet e gjetura nga prokuroria.

Sipas SPAK, në skemën e tjetërsimit të pronave ishin përfshirë përveç Aleksandër Lahos edhe vëllai i tij, Vullnet Muça (Kondi ose Muharremi), i dyshuar për falsifikim dhe korrupsion aktiv, i arrestuar së fundmi si dhe Agron Bejdolli dhe Vlash Brahja, të akuzuar për manipulimin e dokumenteve të pronësisë.

Astrit dhe Elidon Avdyli akuzohen për vrasje me paramendim për hakmarrje dhe veprimtari kriminale, së bashku me Alfred Dokën dhe Enea Kumen, të cilët akuzohen për pjesëmarrje në grupin kriminal dhe përfshirje në vrasjen e Edmir Bregut alias Ilir Kuçi (Maloku).

Në fund të zinxhirit hetimor qëndron Ermira Avdyli, me masë sigurimi detyrim për të mos u larguar nga vendi, e dyshuar për falsifikim të dokumenteve zyrtare që mbështetnin skemën.

‘Pothuajse perfekt’

 

 

AleksandĂ«r Laho, 52 vjeç, i njohur si Rrumi, Ă«shtĂ« hetuar mĂ« parĂ« pĂ«r falsifikimin e mijĂ«ra metrave katrorĂ« nĂ« bregdetin e DurrĂ«sit dhe po gjykohet nĂ« mungesĂ« pĂ«r veprĂ«n penale tĂ« korrupsionit nĂ« bashkĂ«punim me Irgen KĂ«rçukun – ish-punonjĂ«s i AvokaturĂ«s sĂ« Shtetit.

Por skema e re masive u zbardh, siç del në dosje, pas një hetimi 5-vjeçar që nisi pas atentatit të vitit 2019 në Durrës, ku mbeti i vrarë Andi Maloku dhe u plagosën Laho dhe ish-prokurori Arjan Ndoja, aktualisht deputet i Partisë Demokratike.

Pas atentatit, prokuroria sekuestroi telefonin e kriptuar të Rrumit si dhe një kartë memorie, brenda së cilës i gjetën foto të faqeve të Kadastrës si dhe dokumente të tjera të falsifikuara.

Në vitin 2022, prokuroria sekuestroi një pjesë të këtyre pronave dhe gjeti gjurmë të falsifikimeve përmes ndërhyrjeve në Kadastër. Laho u shpall edhe atëherë në kërkim.

Por përmasat reale të asaj që ndodhte në kadastrën e Durrësit dhe tjetërsimi masiv i pronave në bregdet u bënë më të qarta kur SPAK mori në dorë bisedat në Sky ECC mes Rrumit, vëllait të tij, Vullnet Muça dhe nipit të Astrit Avdylit, Elidon Avdyli dhe persona të tjerë të paidentifikuar.

Këto shkëmbime zbuluan edhe përpjekjet e Rrumit për të mbuluar gjurmët dhe korruptuar ata që po e hetonin. Përgjimet tregojnë se Rrumi ishte në dijeni të hetimeve të SPAK, kishte një listë të plotë të dosjeve të pronave që po verifikoheshin dhe u vu në lëvizje që të minimizonte dëmet.

Ai tentoi pĂ«rmes tĂ« vĂ«llait tĂ« korruptonte ekspertin qĂ« po kryente verifikimet, duke kĂ«rkuar qĂ« ekspertiza t’i nxirrte pronat nĂ« rregull dhe duke u mburrur qĂ« procesi ishte thuajse perfekt.

“Keq s’ka si tĂ« ket se vulĂ«n dhe firmĂ«n e kan tĂ« gjitha nĂ« rregull dhe letra Ă«sht orgjinale,” shkruan ai.

Mesazhet e shkëmbyera tregojnë se për një moment, Rrumi dhe i vëllai besuan se e kishin ekspertin në dorë, madje e çuan ndërmend që ta përdornin atë për të përmirësuar skemën.

“Po du me dit ku kena gabu neve, qĂ« e kan kap ata, me regullu tjerat”, shkruan ai.

Megjithatë, ekspertiza rezultoi ndryshe dhe i shpalli dokumentet të falsifikuara.

Eksperti gjeti probleme të firmave dhe vulave në AMTP e po ashtu, zbuloi se fletët e përdorura për të zëvendësuar faqe të hequra nga Kadastra ishin shtypur diku tjetër dhe nuk kishin të njëjtat të dhëna.

Ndërkohë, mesazhet e shkëmbyera mes Lahos, vëllait të tij dhe personave të tjerë të përfshirë në përpjekjet e tyre për të mbuluar gjurmët, duke përmendur në komunikime numra kadastralë dhe emra pronash, janë tashmë prova shtesë në favor të Prokurorisë.

“Mozi” dhe “Daja”

NdĂ«rsa ishin nĂ«n presion pĂ«r tĂ« mbuluar gjurmĂ«t e falsifikimeve, Rrumi dhe tĂ« tjerĂ«t nuk u ndalĂ«n nĂ« planet e tyre pĂ«r grabitjen e tokave tĂ« reja dhe shitjen e pronave qĂ« i konsideronin “pa vlerĂ«â€.

NĂ« kĂ«tĂ« pikĂ«, grupi kishte shtĂ«nĂ« nĂ« dorĂ« RadhorĂ« tĂ« viteve ’30, duke aplikuar njĂ« skemĂ« tĂ«rĂ«sisht tĂ« re tĂ« falsifikimit pĂ«rtej metodĂ«s klasike me Aktet e Marrjes sĂ« TokĂ«s nĂ« PĂ«rdorim, tĂ« njohura si AMTP.

NĂ« dokument nuk del qartĂ« koha kur Rrumi futi nĂ« dorĂ« RadhorĂ« tĂ« KadastrĂ«s sĂ« viteve 1927, 1932, 1933 dhe 1957 nga njĂ« ish-punonjĂ«s i AgjencisĂ« ShtetĂ«rore tĂ« KadastrĂ«s, i identifikuar si “Mozi”, i cili i ka nxjerrĂ« regjistrat nga arkiva. Hetimet tregojnĂ« se disa prej kĂ«tyre librave nuk janĂ« kthyer dhe mungojnĂ« edhe pas hetimeve.

Komunikimet nĂ« SKY ECC tregojnĂ« se Mozi ia shiste regjistrat grupit, pasi mĂ« herĂ«t kishin verifikuar nĂ«se ato kishin hapĂ«sira bosh pĂ«r t’u mbushur apo mundĂ«si pĂ«r t’u fshirĂ« e rishkruar.

Gjithashtu, nĂ«nkuptohet se pas “Mozit” qĂ«ndronte dhe dikush tjetĂ«r nĂ« hipotekĂ« qĂ« ndihmonte kundrejt ryshfetit.

“Po Mozi a tĂ« dha noi çmim sa lek donte pĂ«r ato librat”, i shkruan Laho tĂ« vĂ«llait nĂ« njĂ« prej mesazheve.

PĂ«rveç ish-punonjĂ«sit tĂ« KadastrĂ«s, nĂ« skemĂ« ishte edhe njĂ« falsifikator i identifikuar si “Daja”. Ky i fundit del person kyç nĂ« manipulimin e AMTP-ve dhe po ashtu nĂ« fshirjen dhe pĂ«rpunimin e faqeve tĂ« librave kadastralĂ«. “Daja” sipas bisedave mes Lahos dhe tĂ« vĂ«llait prodhonte po ashtu LekĂ« dhe Euro false, tĂ« cilat grupi synonte t’i fuste nĂ« qarkullim duke pĂ«rdorur drejtues bankash tĂ« nivelit tĂ« dytĂ«.

Sipas ProkurorisĂ«, RadhorĂ«t e marrĂ« nga arkiva i dorĂ«zoheshin “DajĂ«s” dhe ky imitonte nĂ« to veprime kadastrale. Laho rezulton nga bisedat tĂ« kĂ«rkonte kujdes tĂ« madh pĂ«r bojĂ«n qĂ« pĂ«rdorej dhe gjuhĂ«n qĂ« tĂ« ishte sa mĂ« e ngjashme me atĂ« tĂ« viteve ’30.

“Mekanizimi i pĂ«rdorur nĂ« kĂ«tĂ« rast Ă«shtĂ« sigurimi i regjistrave tĂ« titulluar “RadhorĂ« pĂ«r Transkriptimet” tĂ« viteve 1929-1957 nga njĂ« person i quajtur Mozi, duke e korruptuar atĂ« dhe punonjĂ«s tĂ« arkivĂ«s sĂ« ish-ZVRPP-ve, fshirja pjesore e shkrimeve qĂ« ndodheshin nĂ« fletĂ«t e fundit tĂ« regjistrit ose nĂ« fletĂ« brenda tij, por me pak pĂ«rmbajtje shkrimi, rishkrimi i njĂ« transkriptimi tĂ« ri nga njĂ« person i quajtur “Daja””, thotĂ« prokuroria nĂ« kĂ«rkesĂ«n pĂ«r masĂ« sigurimi.

Prokuroria thotĂ« se procesi nuk pĂ«rfundonte kĂ«tu. Grupi nĂ« kĂ«tĂ« pikĂ« rekrutonte trashĂ«gimtarĂ« prej familjeve tĂ« shpronĂ«suara tĂ« zonĂ«s apo familje ish-pronarĂ«sh. NĂ« regjistrat e vjetĂ«r toka vendosej nĂ« emra tĂ« paraardhĂ«sve tĂ« tyre dhe pasi dokumentet “legjitimoheshin”, kĂ«ta trashĂ«gimtarĂ« bĂ«nin kĂ«rkesat pĂ«r kthim fizik apo kompensim financiar pĂ«r pronĂ«n.

“Gjetja e personave tĂ« besuar (preferoheshin ish- pronarĂ«) emri i tĂ« cilĂ«ve do tĂ« shĂ«rbente si “trashĂ«gimtar” i pasurisĂ« sĂ« falsifikuar, aplikimi pranĂ« AgjencisĂ« sĂ« Trajtimit tĂ« Pronave pĂ«r njohje, kompensim ose kthim fizik/ padi civile nĂ« gjykatĂ« pĂ«r njohje pronar dhe detyrimi i ZVRPP ose ASHK-sĂ« pĂ«r regjistrim tĂ« pronĂ«s. TjetĂ«rsimi i pronĂ«s duke e shitur te investitorĂ« tĂ« interesuar pĂ«r investim nĂ« zonat bregdetare tĂ« Rrethit DurrĂ«s. TĂ« njĂ«jtin mekanizĂ«m kanĂ« pĂ«rdorur edhe pĂ«r falsifikimin e pronave nĂ« Rrethin e TiranĂ«s”, thotĂ« Prokuroria.

Në dosje janë evidentuar një sërë rastesh të kësaj natyre. Edhe pse gjurmët e falsifikimit janë të dukshme sipas Prokurorisë, me datat që nuk përkojnë, me veprime që bien ndesh me ligjin e kohës apo me të dhëna të rreme ku një pronë shtëpie përshkruhej si tokë arë e të ngjashme, skema nuk ishte kapur.

Laho ishte i bindur që skema kalonte në gjykatë. Pasi kanë regjistruar një pronë që u ka dalë e zënë, Laho këmbëngul të shkojnë në gjykatë për të marrë dëmshpërblim.

“NĂ« lidhje me kĂ«tĂ« prone qĂ« kanĂ« bĂ«rĂ«, Aleksandri Ă«shtĂ« shprehur se nuk kishin fat, por t’i hapin (tĂ« hapin proces gjyqĂ«sor) tĂ« marrin kompensim, pasi sipas tij prona Ă«shtĂ« qyl dhe shteti ose gjykata nuk sforcohen qĂ« tĂ« japin kompensim”, citohet ai nĂ« dosjen e prokurorisĂ«.

Në një rast tjetër, në faqet e fundit të Radhorit të vitit 1932 shtohen veprime të vitit 1933 edhe pse këta libra mbylleshin brenda vitit kalendarik.

“Nga kĂ«qyrja e datĂ«s 28 janar 2025 qĂ« iu bĂ« regjistrit me titull “RadhorĂ« pĂ«r Transkriptimet, Nr. 4 i vitit 1932, tĂ« qarkut DurrĂ«s, i cili fillon nĂ« datĂ«n 18 Tetor 1932, nĂ« faqet e fundit tĂ« tij janĂ« regjistruar nota transkriptimi tĂ« datĂ«s 31 Dhjetor 1932 dhe pas transkriptimeve tĂ« kĂ«saj date Ă«shtĂ« regjistruar Nota Transkriptimi e datĂ«s 6 Kallnuer (6 Janar) 1933”, thotĂ« prokuroria.

Prona në këmbim të vrasjeve

 

 

Hetimet e Prokurorisë së Posaçme, tregojnë se Rrumi i kishte duart thellë në Kadastër. Veç njerëzve që kishte blerë brenda institucionit, ai tentonte të ndikonte edhe në vendimet ndaj personave që nuk i bindeshin.

Në disa mesazhe me të vëllanë, Rrumi e orienton atë që të dërgojnë mesazhe te kryeministri Edi Rama, drejtues të ASHK-së dhe ish-kryebashkiaku i Durrësit, Vangjush Dako për të ndikuar në shkarkimin e punonjësve që nuk i bindeshin dhe kundër drejtorit lokal të policisë.

Sipas dosjes, ai e udhĂ«zonte Vullnetin qĂ« tĂ« dĂ«rgonte mesazhe anonime tek Artan Lame, Vangjush Dako dhe Edi Rama kundĂ«r njĂ« punonjĂ«seje nĂ« hipotekĂ« si dhe kundĂ«r drejtorit tĂ« PolicisĂ« sĂ« DurrĂ«sit sikur ky i fundit “ishte i lidhur me bandat”.

Ngjashëm, Rrumi ka qenë i mirëinformuar për projektet qeveritare në zonë dhe synon që të kapë prona brenda apo rreth tyre, qoftë edhe me çmime të shtrenjta.

Në një bisedë të transkriptuar me një person të identifikuar si Viktori, Laho thotë se ishte i gatshëm të shkonte në gjyq për një pronë, edhe pse për të kaluar shkallën e parë, informohet se do të duhej të shpenzonte 100 mijë euro.

Prona ndodhej në Ishëm dhe mbi të planifikohej të ndërtohej një port.

“Aty ku do bohet njĂ« port qĂ« ka miratu Rama, portin e skafeve o nuk e di çfar porti egzakt”, shkruan ai.

Por ndĂ«rsa kĂ«to duken si “vendime biznesi”, bisedat mes Rrumit dhe Elidon Avdylit, pjesĂ« e grupit tjetĂ«r kriminal tĂ« drejtuar nga Astrit Avdyli, flasin pĂ«r luftĂ« bandash. Transkriptet nga SKY ECC pĂ«rshkruajnĂ« njĂ« koalicion mes tre grupeve tĂ« njohura tĂ« zonĂ«s; grupi i Rrumit, ai i Avdylit si dhe grup i Xhevdet Troplinit, tĂ« cilĂ«t synojnĂ« tĂ« godasin grupin tjetĂ«r tĂ« DurrĂ«sit qĂ« drejtohet nga Lulzim Berisha, Plaurent Dervishaj dhe Edmond Çekiçi.

NĂ« bisedĂ«, Elidon Avdyli thotĂ« se kishte folur me njĂ« person qĂ« e identifikon si “Çunin e PojĂ«s” pĂ«r tĂ« filluar goditjet. NĂ« bisedat mes Lahos dhe Elidon Avdylit flitet pĂ«r njĂ« plan pĂ«r tĂ« vrarĂ« disa rivalĂ«. Avdyli nĂ« kĂ«to raste duket mĂ« shumĂ« entuziast.

“O vlla duhen 10 viktima mrena vitit”, shkruan ai.

Laho nga ana e tij, i kĂ«rkon Avdylit tĂ« shĂ«njestrojnĂ« emrat kryesorĂ« tĂ« grupit. “Shoku, koka i grupit Ă«shtĂ« Luli i pari, Çekja; pastaj ky legeni Lenti
 kĂ«ta e xhirojnĂ« lojĂ«n e qytetit
 ”, citohet biseda.

Ajo qĂ« ka dokumentuar prokuroria nĂ« kĂ«tĂ« rast Ă«shtĂ« vetĂ«m vrasja e Edmir Bregut dhe fakti qĂ« Laho po e pĂ«rdorte Elidon Avdylin pĂ«r tĂ« eliminuar rivalĂ«t. VetĂ« Avdyli nĂ« bisedĂ« kĂ«rkon tokĂ« nĂ« kĂ«mbim tĂ« vrasjeve. “Ne shife e vlla atĂ« tokĂ«n qĂ« mĂ« the mos ma le mas dore se vallaj mduhet nai gjo me ja lon fmive. E si dihet si mer. Se un do ja hy dhunshĂ«m shok”, i shkruan ai.

Në të njëjtën bisedë, Laho i përgjigjet se mund të marrë kë pronë të dojë, pasi ai ka prona pafund.

The post BIRN: “Shteti i Rrumit” dhe skema e grabitjes sĂ« tokave nĂ« DurrĂ«s dhe TiranĂ« appeared first on Albeu.com.

BIRN: Premtime me lugën bosh, shkollat e reja të ndërtuara në Tiranë nuk kanë mensa

✇Albeu
By: V K
3 October 2025 at 11:28

Zotimi për futjen e një vakti falas në shkollat 9-vjeçare të Tiranës rrezikon të mbetet sërish në letër, pasi asnjë nga 26 shkollat e reja të ndërtuara në vitet e fundit, nuk ka të parashikuara ambiente për mensa.

Në tetor 2024, ish-kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, deklaroi se nxënësit e shkollave të Tiranës, do të përfitonin një vakt falas me nisjen e vitit të ri shkollor në shtator të këtij viti, pavarësisht të ardhurave të prindërve të tyre.

Premtimi u pĂ«rforcua nga kryeministri Edi Rama, nĂ« prag tĂ« fushatĂ«s elektorale pĂ«r zgjedhjet e 11 majit, ku nga njĂ« podium nĂ« “Qytetin Studenti” ai theksoi se ushqimi nĂ« shkolla nuk do tĂ« futej vetĂ«m nĂ« BashkinĂ« e TiranĂ«s, por edhe nĂ« bashki tĂ« tjera qĂ« funksionojnĂ« si qendra qarqesh.

“Do tĂ« vĂ«mĂ« nĂ« jetĂ« projektin mĂ« tĂ« ri tĂ« pĂ«rbashkĂ«t mes qeverisĂ« dhe bashkisĂ«, qĂ« nĂ« shkollat 9-vjeçare tĂ« fusim edhe ushqimin e drekĂ«s”, tha Rama, duke e vlerĂ«suar kĂ«tĂ« si njĂ« hap drejt transformimit tĂ« shkollave nĂ« qendra komunitare.

Përfshirja e vaktit të drekës në shkolla, është një premtim i vjetër i qeverisë dhe të paktën në Bashkinë e Tiranës, një projekt pilot mbeti në gjysmë të rrugës për shkak të mungesës së infrastrukturës.

Por të dhënat e siguruara nga BIRN, tregojnë se premtimi rrezikon të mbetet në letër për shumë vite të tjera, pasi shkollat ekzistuese nuk kanë infrastrukturë dhe shkollat e ndërtuara rishtazi nuk kanë të parashikuara ambiente për mensa.

Bashkia e Tiranës, i tha BIRN se nga 26 shkollat e reja të ndërtuara në katër vitet e fundit në Tiranë, asnjëra prej tyre nuk parashikonte hapësira për mensa.

“NĂ« projektet e miratuara nuk parashikohet ndĂ«rtimi i mensave si dhe nga ana e DrejtorisĂ« sĂ« Investimeve, nuk Ă«shtĂ« duke u menaxhuar ndonjĂ« kontratĂ« e veçantĂ« pĂ«r ndĂ«rtimin e mensave nĂ« shkolla”, deklaroi Bashkia nĂ« njĂ« pĂ«rgjigje me shkrim.

Migen Qiraxhi nga organizata “QĂ«ndresa Qytetare”, i tha BIRN se ushqimi nĂ« shkolla u pĂ«rdor si njĂ« premtim kryesor nĂ« fushatĂ«, pa ndĂ«rmarrĂ« masa konkrete pĂ«r tĂ« realizimin e tij.

“Mensat nĂ« shkollat e arsimit parauniversitar u pĂ«rdorĂ«n si njĂ« nga premtimet kryesore nĂ« fushatĂ«n elektorale. MegjithatĂ«, nĂ« programin qeverisĂ«s ky zotim u reduktua, duke u parashikuar tĂ« zbatohet vetĂ«m ‘nĂ« çdo bashki qendĂ«r qarku”, tha Qiraxhi.

Sfidat e infrastrukturës

Premtimet për futjen e ushqimit falas vijnë në një kohë kur arsimi 9-vjeçar, veçanërisht në Bashkinë e Tiranës, përballet me shumë sfida. Një pjesë e shkollave funksionojnë ende me dy turne në kryeqytet, ndërkohë që zonat e reja të banuara masivisht gjatë viteve të fundit vuajnë mungesën e institucioneve arsimore pranë tyre.

Në shkurt 2025, Bashkia e Tiranës dhe Ministria e Arsimit, deklaruan se po bënin një studim fizibiliteti për aplikimin e programit të ushqimit në shkolla,  por rezultatet nuk janë bërë ende publike.

Sipas ekspertit të arsimit, Ndriçim Mehmeti, mbajtja e premtimit dështoi këtë shtator, pasi nuk u shoqërua me masat përkatëse.

“HapĂ«sirat e gatimit dhe konsumimit tĂ« ushqimit duan mjedise tĂ« veçanta, higjenike, me dritĂ« dhe tĂ« pĂ«rshtatshme pĂ«r kĂ«tĂ« qĂ«llim. Kjo nuk u bĂ« dhe me shumĂ« gjasa nuk ka mundĂ«si tĂ« bĂ«het”, tha Mehmeti pĂ«r BIRN.

“NjĂ« tjetĂ«r mundĂ«si do tĂ« ishte edhe njĂ« mjedis gatimi qendror, si nĂ« rastin e KosovĂ«s, por as kjo nuk ndodhi”, shtoi ai.

Sipas Mehmetit, sistemi arsimor në Shqipëri është jofunksional për shkak të mungesës së vizionit dhe mbështetjes nga qeveria.

“Strukturat e arsimit janĂ« thuajse jofunksionale nĂ« mĂ«nyrĂ«n sesi janĂ« ndĂ«rtuar, detyrat qĂ« kanĂ« dhe punĂ«n qĂ« ato bĂ«jnĂ«. Duhet njĂ« riorganizm i ri, mentalitet dhe pasion pĂ«r tĂ« ofruar njĂ« shĂ«rbim arsimor dhe edukativ tĂ« niveleve bashkĂ«kohore”, theksoi ai.

Qiraxhi nga “QĂ«ndresa Qytetare”, thekson se para se tĂ« flitet pĂ«r ushqim falas pĂ«r nxĂ«nĂ«sit nĂ« shkolla, duhen adresuar sfida tĂ« tjera infrastrukturore.

“Pengesa e parĂ« qĂ« duhet adresuar Ă«shtĂ« mĂ«simi me dy turne. VetĂ«m nĂ« BashkinĂ« TiranĂ«, sipas projeksioneve tona, pĂ«r tĂ« zgjidhur kĂ«tĂ« problem duhen ndĂ«rtuar tĂ« paktĂ«n 21 shkolla tĂ« reja”, tha Qiraxhiu.

BashkĂ« me ushqimin falas, kreu i qeverisĂ« premtoi edhe pilotimin e programit “After School”, por Ministria e Arsimit nuk jep afate konkrete.

“Ministria e Arsimit dhe Sportit, nĂ« kuadĂ«r tĂ« Planit KombĂ«tar tĂ« Veprimit pĂ«r fuqizimin e mekanizmave tĂ« parandalimit tĂ« çdo forme dhune dhe bullizmi pĂ«r sigurinĂ« nĂ« shkolla, ka parashikuar si masĂ« pilotimin e programit ‘after school’, qĂ« do tĂ« pĂ«rfshijĂ« edhe komponentin e ushqimit qĂ« ofrohet nga njĂ«sitĂ« e vetĂ«qeverisjes vendore”, tha nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pĂ«rgjithshme Ministria./ BIRN

The post BIRN: Premtime me lugën bosh, shkollat e reja të ndërtuara në Tiranë nuk kanë mensa appeared first on Albeu.com.

BIRN: Shkarkimi nga Bashkia duket se i jep fund karrierës politike të Erion Veliajt

✇Albeu
By: V K
24 September 2025 at 13:53

Erion Veliaj u arrestua më 10 shkurt të këtij viti, ndërsa ditën e djeshme u shkarkua nga posti i kryetarit të Bashkisë së Tiranës, nga Këshilli Bashkiak i qytetit, në një lëvizje që do të sjellë zgjedhje të reja për kryetar bashkie dhe që përbën një tjetër goditje për karrierën e një politikani, që dikur shihej si një pretendent i mundshëm për drejtimin e Partisë Socialiste.

Në një shfaqje të rrallë konsensusi, Partia Socialiste në pushtet dhe Partia Demokratike në opozitë, votuan në favor të shkarkimit të Veliajt.

Këshilli Bashkiak, veproi mbi bazën e një kërkese të bërë nga Kryeministri i Shqipërisë dhe lideri i socialistëve, Edi Rama.

Kur shpalli nismën dy javë më parë, Rama prezantoi gjithashtu ish-Ministren e Arsimit, Ogerta Manastirliu, si kandidate për postin e kryetares së bashkisë.

GjatĂ« seancĂ«s, deputeti i opozitĂ«s Dorian Teliti kritikoi procesin, duke thĂ«nĂ«: “kĂ«rkuam qĂ« kryetari i BashkisĂ« tĂ« dĂ«gjohej sot. Edhe njĂ« i dĂ«nuar me burgim tĂ« pĂ«rjetshĂ«m e ka kĂ«tĂ« tĂ« drejtĂ«â€. Ai theksoi megjithatĂ« se opozita e kishte kĂ«rkuar shkarkimin e Veliajt prej katĂ«r muajsh.

Duke drejtuar seancĂ«n, kĂ«shilltarja socialiste Megi Fino, tha se kjo lĂ«vizje pasqyronte “njĂ« nevojĂ« urgjente pĂ«r lidership tĂ« ri” dhe nuk pĂ«rbĂ«nte njĂ« pranim faji nĂ« procesin penal nĂ« vijim kundĂ«r Veliajt, pĂ«r tĂ« cilin ajo tha se Ă«shtĂ« detyrĂ« e gjykatave ta vendosin.

Rëndësia e humbur

Ekspertët thonë se Veliaj e ka humbur rëndësinë e tij politike dhe e ka parë karrierën e tij të shembet që prej muajit shkurt, kur prokurorët i trokitën në zyrë dhe e shoqëruan për në paraburgim.

“Veliaj nuk e dha dorĂ«heqjen si kryetar bashkie sepse shpreson tĂ« rikthehet nĂ« detyrĂ« herĂ«t a vonĂ«, por sepse kĂ«rkon tĂ« mbrohet politikisht pĂ«rballĂ« hetimeve”, tha pĂ«r BIRN analisti politik nĂ« TiranĂ«, Ergys MĂ«rtiri.

“GjatĂ« kĂ«saj kohe, ai ka tentuar tĂ« kĂ«rcĂ«nojĂ« prokurorĂ«t, t’i intimidojĂ« ata, tĂ« pengojĂ« hetimet pĂ«rmes shfaqjes si njĂ« njeri me pushtet”, shtoi ai.

Veliaj ndodhet në qeli që nga arrestimi i tij më 10 shkurt dhe nuk mund të ushtrojë detyrën e tij. Ai akuzohet për korrupsion, pastrim parash dhe fshehje pasurie.

Veliaj i ka mohuar akuzat dhe ka pretenduar se arrestimi i tij ka qenĂ« i padrejtĂ« dhe i pabazuar. NĂ« njĂ« letĂ«r dĂ«rguar KĂ«shillit Bashkiak tĂ« hĂ«nĂ«n, ai kĂ«rkoi tĂ« ishte i pranishĂ«m gjatĂ« mbledhjes pĂ«r shkarkimin e tij, por kĂ«rkesa iu refuzua tĂ« martĂ«n, kur Komisioni i Çështjeve Ligjore i bashkisĂ« vendosi ta vendosĂ« shkarkimin nĂ« rend dite.

Veliaj pretendoi se nuk ishte informuar zyrtarisht për nismën për shkarkimin e tij.

“Edhe sot, njĂ« ditĂ« para vendimit tĂ« KĂ«shillit Bashkiak, nuk jam informuar zyrtarisht nga ky kĂ«shill pĂ«r mbajtjen e njĂ« mbledhjeje nĂ« tĂ« cilĂ«n do tĂ« merret njĂ« vendim lidhur me shkarkimin tim si Kryetar Bashkie”, tha Veliaj.

“Nuk mĂ« Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« mundĂ«sia tĂ« mbroj veten, tĂ« jap shpjegime dhe tĂ« dĂ«gjohem nga ky organ kolegjial, as fizikisht, as me shkrim, veçanĂ«risht kur, duke qenĂ« nĂ« paraburgim, mundĂ«sitĂ« e mia janĂ« tĂ« kufizuara”, shtoi ai.

Veliaj hyri në politikë pas disa vitesh aktivizmi, duke themeluar G-99, një parti që nuk arriti të fitojë mbështetje në zgjedhjet e vitit 2009.

Më pas, iu bashkua Partisë Socialiste, kur kjo e fundit ishte në opozitë.

Ai u bë ministër në vitin 2013 dhe kryetar i Bashkisë së Tiranës në vitin 2015,  çmimi më i madh në politikën shqiptare që mund të ëndërrojë një politikan i ri një pozicion i fuqishëm, i lakmuar dhe me pak mekanizma kontrolli.

Gjatë një dekade në pushtet në Tiranë, ai përjetoi momente të vështira, përfshirë disa hetime ku prokurorët nuk arritën të gjenin prova për korrupsion apo abuzim me pushtetin.

Pozicioni i Veliajt në Partinë Socialiste, si pasardhës i mundshëm i Ramës u forcua pas rënies në vitin 2017 të Saimir Tahirit, një prej rivalëve të tij kryesorë.

Problemet e Tahirit nisën kur autoritetet italiane zbuluan një rrjet trafiku kanabisi nga Shqipëria që, sipas dyshimeve, kishte mbështetjen e tij.

Ai vuajti dënimin në burg për akuzën e shpërdorimit të detyrës, por u shpall i pafajshëm për akuzat më të rënda të trafikut ndërkombëtar të drogës.

Megjithatë, karriera e tij politike përfundoi. Po ashtu edhe rivaliteti me Veliajn. Sot, Tahiri merret me biznese ndërtimi, lejet e të cilave janë firmosur nga vetë Veliaj.

Por rivalët e tjerë brenda Partisë Socialiste nuk u zhdukën. Tahiri u zëvendësua nga të tjerë.

Ndërkohë, në korrik 2023, një email komprometues mbërriti në postën elektronike të Prokurorisë së Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), që përmbante informacion implikues.

NĂ« dhjetor tĂ« vitit tĂ« kaluar, Veliaj u thirr pĂ«r t’u marrĂ« nĂ« pyetje pĂ«r kĂ«tĂ« çështje. Mediat sugjeruan se saktĂ«sia e dukshme e informacionit tĂ« dĂ«rguar nga njĂ« person me pseudonimin “Nesti Angoni” tregonte akses nĂ« tĂ« dhĂ«na shtetĂ«rore — dhe pĂ«r pasojĂ«, mundĂ«sinĂ« qĂ« pĂ«rplasjet brenda PartisĂ« Socialiste nĂ« pushtet ta kishin futur Veliajn nĂ« telashe.

Nuk priten ndryshime

Legjislacioni shqiptar parashikon tre skenarĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«t njĂ« kryetar bashkie, mund tĂ« shkarkohet – nĂ« rast shkeljeje tĂ« KushtetutĂ«s ose ligjeve, kur ka njĂ« vendim gjyqĂ«sor pĂ«rfundimtar kundĂ«r tij, ose kur nuk paraqitet nĂ« detyrĂ« pĂ«r tre muaj rresht.

Tre muaj pas arrestimit të Veliajt, Partia Demokratike në opozitë kërkoi shkarkimin e tij, por kjo kërkesë nuk u pranua nga Partia Socialiste në pushtet.

Për publikun shqiptar, pyetja nuk është nëse Veliaj do të kundërshtojë, por sa larg është ai i gatshëm të shkojë.

Që nga arrestimi, Veliaj nuk ka qëndruar i heshtur. Fillimisht, ai nisi sulmet ndaj gjyqtarit dhe prokurorëve të çështjes së tij. Më pas, ndërmorri një fushatë online për të fituar simpatinë e publikut.

Pas shkarkimit të së enjtes, ai mund ta çojë çështjen në Gjykatën Kushtetuese, duke pretenduar se shkarkimi është i paligjshëm për shkak se ai nuk ishte i pranishëm për të paraqitur pretendimet e tij.

“MegjithatĂ«, tĂ« gjitha kĂ«to duket se nuk kanĂ« funksionuar. Ai ka mbetur nĂ« burg, edhe pse ka apeluar nĂ« tĂ« gjitha shkallĂ«t gjyqĂ«sore” ,tha MĂ«rtiri.

Mërtiri beson se Veliaj do ta apelojë shkarkimin, por kjo nuk do të ndryshojë asgjë dhe mund të shënojë fundin përfundimtar të karrierës së tij politike.

“Sigurisht qĂ« ai do tĂ« vazhdojĂ« ta apelojĂ« shkarkimin, por nuk besoj se kjo do tĂ« ketĂ« ndonjĂ« efekt. PĂ«r mĂ« tepĂ«r 
 duket se procedura ligjore do tĂ« shkojĂ« deri nĂ« fund. NĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ«, mendoj se Veliaj ka dalĂ« pĂ«rfundimisht nga politika, pa asnjĂ« mundĂ«si rikthimi” , theksoi MĂ«rtiri.

Rigels Xhemollari nga organizata “QĂ«ndresa Qytetare” nĂ« TiranĂ« Ă«shtĂ« dakord se rikthimi i Veliajt nĂ« skenĂ«n politike Ă«shtĂ« i pamundur.

“Fundi i tij politik ndodhi nĂ« momentin e arrestimit dhe me ekspozimin e luksit tĂ« familjes sĂ« tij. Rama e kurseu pĂ«r hir tĂ« fushatĂ«s zgjedhore dhe e mbylli [karrierĂ«n e tij] pas zgjedhjeve tĂ« 11 majit”, tha Xhemollari pĂ«r BIRN.

“Ai nuk do tĂ« rikthehet kurrĂ« mĂ« nĂ« skenĂ«n politike, pĂ«r shkak tĂ« numrit tĂ« lartĂ« tĂ« veprave penale pĂ«r tĂ« cilat akuzohet”, pĂ«rfundoi ai./ BIRN

The post BIRN: Shkarkimi nga Bashkia duket se i jep fund karrierës politike të Erion Veliajt appeared first on Albeu.com.

❌
❌