Organizata e Veteranëve të Luftës e UÇK-së ka shprehur shqetësimin e thellë për refuzimin e Dhomave të Specializuara në Hagë, që t’i mundësojnë Salih Mustafës një vizitë humanitare pranë babait të tij.
Sipas OVL-UÇK-së, babai i Salih Mustafës ndodhet në gjendje kritike shëndetësore.
“Salih Mustafa është i dënuar me aktgjykim të formës së prerë. Nuk ekziston asnjë rrezik për ndikim në dëshmitarë apo në proces gjyqësor. Refuzimi i kësaj kërkese është i pakuptimtë, johuman dhe në kundërshtim me parimet themelore të të drejtave të njeriut.
Ju njoftojmë se OVL UÇK këtë shqetësim do ta ngrejë tek të gjitha institucionet më të larta ndërkombëtare, përfshirë organizatat për të drejtat e njeriut, duke kërkuar reagim dhe përgjegjësi për këto shkelje të rënda” thuhet në reagim.
Nga kjo organizatë thonë se drejtësia pa humanizëm nuk është drejtësi.
Kryetari i PDK-së dhe kandidati për kryeministër, Bedri Hamza, ka vizituar sot në Hagë ish-krerët e UÇK-së, Hashim Thaçi dhe Kadri Veseli.
Pas takimit Hamza ka deklaruar se procesi gjyqësor ndaj tyre po shkon drejt fundit dhe se pret një përfundim të drejtë.
“Muret në Hagë nuk mund ta burgosin të vërtetën dhe idealin e Hashim Thaçit, Kadri Veselit dhe shokëve të tyre,” ka shkruar Hamza, duke shtuar se i ka gjetur ata “mirë me shëndet dhe plot entuziazëm për bashkimin tonë”.
Ai ka theksuar se ish-krerët e UÇK-së i kanë shërbyer Kosovës me sakrificë dhe se po përballen me padrejtësi.
“Ata i shërbyen Kosovës me sakrificë dhe sot qëndrojnë të fortë, me kokën lart, pavarësisht padrejtësive me të cilat po përballen këtu,” ka deklaruar Hamza.
Hamza ka thënë se këto padrejtësi i ndien personalisht, si qytetar i Kosovës, si mik dhe si kryetar i PDK-së.
“Si qytetar i Kosovës, si mik, si kryetar i PDK-së dhe kandidat për kryeministër, i ndiej personalisht këto padrejtësi,” ka shkruar ai.
Sipas tij, procesi gjyqësor po shkon drejt fundit dhe zvarritjet nuk i shërbejnë askujt.
“Ky proces tani po shkon drejt fundit dhe presim që fundi të jetë i drejtë. Zvarritjet nuk i shërbejnë askujt: as drejtësisë, as Kosovës dhe as bashkësisë ndërkombëtare,” ka theksuar ai.
Në fund, Hamza ka shprehur besimin se ish-krerët e UÇK-së do të kthehen në Kosovë.
“Kosova po i pret bijtë e saj me krenari. Liria ka emrat e tyre dhe ata po rikthehen në shtëpi,” ka shkruar Hamza, duke shtuar: “Të fala nga Haga! Iu premtova se do t’i gëzojmë më 28 dhjetor!” /Telegrafi/
Vëllai i Rexhep Selimit, Ramadan Selimi, ka kritikuar publikisht diferencimin e çlirimtarëve të UÇK-së në protestat dhe veprimet simbolike kundër Dhomave të Specializuara në Hagë.
Në një reagim të fundit, Selimi thekson se çlirimtarët nuk maten me flamuj selektiv, por me unitet dhe qëndrim të përbashkët politik e shoqëror.
Ai shpreh shqetësim mbi flamurin e ngritur së fundmi në Drenicë, i cili sipas tij "simbolikisht i kushtohet vetëm dy prej tyre, Hashim Thaçit dhe Kadri Veselit"
Selimi pyet se a është i drejtë ky diferencim?
“A është e moralshme dhe politike që disa oponentë, madje edhe brenda spektrit politik që i ka nxjerrë këta liderë, të ndajnë çlirimtarët në 'më të merituar' dhe 'më pak të merituar', kur të gjithë po përballen me një aktakuzë të njëjtë – të përpiluar nga Serbia dhe të ngritur nga Dhomat e Specializuara në Hagë?", ka shkruar vëllai i Rexhep Selimit.
Ramadan Selimi nënvizon se kontributi i të gjithë anëtarëve të UÇK-së është i pandashëm.
"Hashim Thaçi, Rexhep Selimi, Jakup Krasniqi dhe Kadri Veseli janë një emër i vetëm në histori: UÇK-ja. Kontributi i secilit prej tyre për çlirimin e Kosovës është i pamohueshëm dhe i pandashëm. Çdo tentativë për t’i veçuar apo për t’i hierarkizuar është jo vetëm padrejtësi historike, por edhe dëm për kauzën që ata përfaqësojnë sot në Hagë", është shprehur ai.
Ramadan Selimi gjithashtu shtron pyetje mbi mbështetjen simbolike që u jepet vetëm disa prej çlirimtarëve.
"A i bën nder ky diferencim atyre dhe vetë PDK-së, veçanërisht kur dihet se djali i Jakup Krasniqit është nominuar nga kjo parti si kandidat për deputet në Kuvendin e Kosovës. Si mund të ndihet ai, por edhe familjet e të gjithë të akuzuarve tjerë që gjinden prapa grillave në Hagë, kur sheh flamuj, bilborde dhe mbështetje simbolike vetëm për dy emra, ndërkohë që babai i tij dhe Rexhep Selimi kanë dhënë po aq – nëse jo më shumë – për lirinë e këtij vendi?", ka shkruar Selimi.
Selimi thekson se nëse vërtet besojmë se gjykimi në Hagë është padrejtësi ndaj luftës çlirimtare, atëherë mbështetja duhet të jetë e barabartë, e sinqertë dhe pa dallime.
“Çlirimtarët nuk maten me flamuj selektivë, por me unitet dhe qëndrim të përbashkët politik e shoqëror. Historia nuk i ndan ata. As ne nuk duhet t’i ndajmë", ka shkruar ai. /Telegrafi/
Kryetarja e Dhomave të Specializuara të Kosovës (DHSK), Ekaterina Trendafilova ka vendosur që dënimi i Haxhi Shalës nuk do të ulet apo të modifikohet pas vuajtjes së dy të tretave të dënimit të tij.
Kështu bëhet e ditur në njoftimin për media të Dhomave të Specializuara.
“Për të marrë këtë vendim, Kryetarja u konsultua me gjykatësit e paneleve që kanë shqiptuar dënimin, siç parashihet në nenin 51(2) të Ligjit për Dhomat e Specializuara dhe Zyrën e Prokurorit të Specializuar (“Ligji”) dhe mori parasysh faktorët e përcaktuar në rregullën 196(3) të Rregullores së Procedurës dhe të Provave.
Kryetarja vuri në dukje konkretisht se Shala nuk kishte shprehur keqardhje dhe deklaroi se do ta shqyrtonte modifikimin e mundshëm të dënimit të Shala pas dy muajsh”, thuhet në njoftim.
Tutje thuhet se procedurat lidhur me uljen, modifikimin apo ndryshimin e dënimeve, siç parashihet në nenin 51 (2) të Ligjit, janë procedura individuale. /Telegrafi/
Ish-kryetari i Malishevës, Isni Kilaj, është liruar nga Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë, pasi gjykatësi vendosi se mbajtja e tij në paraburgim nën akuzat për pengim të drejtësisë nuk ishte “as e arsyeshme, as proporcionale”.
Avokati Taulant Hodaj, në emisionin FIVE ka sqaruar se lirimi i Kilajt me kusht nuk lidhet me ose mos pranimin e fajësisë.
Ai ka shpjeguar se vendimi për lirimin e Kilajt është bërë duke marrë parasysh kohën e kaluar në paraburgim dhe peshën e veprës penale.
“Në rastin e caktimit të paraburgimit shikohet pesha e veprës penale, mënyra dhe lartësia e dënimit, dhe gjithmonë është në praktik që në rastet kur kalon një kohë të konsiderueshme në paraburgim kalon kohën siç parashihet me ligjin e aplikueshëm atëherë zakonisht duhet të lirohet apo të shihet masat tjera të sigurisë. Pra masa e paraburgimit është vetëm më e rënda dhe gjykata ka vlerësuar drejtë që peshojnë më shumë argumentet në favor të lirimit me kusht, sesa mbajtjen në paraburgim të tij”, ka deklaruar ai.
Kushtet që Kilaj duhet të respektojë, sipas tij përfshijnë, moskontaktimin me dëshmitarët, mosmanipulimin me prova, mosndikimin e dëshmitarëve dhe përgjigjen ndaj thirrjeve të gjykatës.
Avokati Hodaj ka theksuar se mund të ketë edhe kushte të tjera që nuk mund t’i bëjnë publike.
Hodaj gjithashtu sqaron se lirimi i Kilajt nuk hap rrugë për të tjerët me akuzat për krime lufte.
“Nuk mund të diferencohen veprat penale kundër administrimit të drejtësisë apo krimeve të luftës, pesha e veprës penale dhe lartësia e dënimit dallon. Nëse në këtë rast vepra penale kundër krimeve të lutës do të ishte dënimi minimal 1 2 3, do të ishte aplikuar e njëjta por dënimet janë të larta dhe për atë nuk e kanë aplikuar deri tani”, ka deklaruar Hodaj.
Kilaj akuzohet së bashku me ish-presidentin Hashim Thaçi, ish-ministrin e Drejtësisë Hajredin Kuçi, ish-shefin e Agjencisë së Kosovës për Inteligjencë Bashkim Smakaj dhe Fadil Fazliun për pengim të drejtësisë në gjyqin për krime lufte ndaj Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit.
Ish-kryetari i Malishevës, Isni Kilaj, është liruar nga Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë, pasi gjykatësi vendosi se mbajtja e tij në paraburgim nën akuzat për pengim të drejtësisë nuk ishte “as e arsyeshme, as proporcionale”, raporton REL. Gjykata Speciale njoftoi të mërkurën se gjykatësi erdhi në përfundim se e drejta themelore e Kilajt […]
Sot më 10 dhjetor 2025, Isni Kilaj u lirua me kusht në Kosovë, me kushte të vendosura pas rishikimit të fundit të paraburgimit nga Gjykatësi.
Sipas një njoftimi për media bëhet e ditur se në vendimin e tij të 3 dhjetorit, 2025, Gjykatësi konstatoi se rrethanat kishin ndryshuar që prej rishikimit të paraburgimit të Kilaj në tetor 2025 dhe se mbajtja e tij në paraburgim nuk ishte më as e arsyeshme, as proporcionale.
“Megjithëse Gjykatësi konstatoi se ekzistonte njëfarë rreziku që në qoftë se lirohet, Kilaj mund të pengojë ecurinë e procesit ose të kryejë vepra penale të tjera, ai arriti në përfundimin se në rrethanat konkrete e drejta themelore e Kilaj për liri peshon më shumë se këto rreziqe”, thuhet në njoftim.
Për më shumë lexoni njoftimin e Dhomave të Specializuara:
Sot më 10 dhjetor 2025, Isni Kilaj u lirua me kusht në Kosovë, me kushte të vendosura pas rishikimit të fundit të paraburgimit nga Gjykatësi i Vetëm i ngarkuar me gjykimin e ҫështjes Prokurorja e Specializuara k. Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit (“Ҫështja 12”).
Në vendimin e tij të 3 dhjetorit, 2025, Gjykatësi konstatoi se rrethanat kishin ndryshuar që prej rishikimit të paraburgimit të z. Kilaj në tetor 2025 dhe se mbajtja e tij në paraburgim nuk ishte më as e arsyeshme, as proporcionale. Megjithëse Gjykatësi konstatoi se ekzistonte njëfarë rreziku që në qoftë se lirohet, z. Kilaj mund të pengojë ecurinë e procesit ose të kryejë vepra penale të tjera, ai arriti në përfundimin se në rrethanat konkrete e drejta themelore e z. Kilaj për liri peshon më shumë se këto rreziqe.
Ndër faktorë të tjerë, Gjykatësi mori parasysh se koha që z. Kilaj ka kaluar në paraburgim në këtë moment tejkalon dënimin minimal sipas ligjit me të cilin ai do të përballej në qoftë se do të shpallej fajtor për veprat penale për të cilat është akuzuar. Gjykatësi gjithashtu mori parasysh se nuk është paraqitur asnjë provë që tregon se z. Kilaj ishte orvatur të pengonte procesin gjatë periudhës së lirimit të tij të mëparshëm me kushte në vitin 2024; se ka përfunduar paraqitja e provave në ҫështjen Prokurori i Specializuar k. Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit dhe se rreziku që z. Kilaj mund të ndikojë në dëshmitarët e Prokurorisë në Ҫështjen 12 është shumë i ulët duke marrë parasysh rrethanat e tyre specifike. Gjykatësi gjithashtu konstatoi se nuk ka rrezik që z. Kilaj të arratiset bazuar në periudhën e lirimit të tij të mëparshëm dhe shumën e ofruar të konsiderueshme si dorëzani financiare që do të humbiste. Z. Kilaj mbetet i akuzuar në gjykimin aktual dhe për lirimin e tij janë caktuar disa kushte që synojnë të zvogëlojnë rrezikun e ndikimit të tij ndaj dëshmitarëve në ҫështjen gjyqësore kundër të tij ose në ҫështje të tjera gjyqësore në Dhomat e Specializuara.
Në vendim përcaktohet se në qoftë se z. Kilaj do të shkelë cilindo prej kushteve të lirimit të tij, do të lëshohet një fletarrestim për arrestimin e tij të menjëhershëm. /Telegrafi/
Ish-kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi, ka bërë thirrje për pjesëmarrje të gjerë qytetare në protestën gjithëkombëtare që do të mbahet më 13 dhjetor, në ora 13:00, në Sheshin “Skënderbeu” në Shkup, në mbrojtje të krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës që po gjykohen në Hagë.
Në një postim në Facebook, Krasniqi tha se pas Prishtinës dhe Tiranës, Shkupi do të jetë qendra e radhës ku shqiptarët do të ngrejnë zërin për drejtësi.
“Pas Prishtinës dhe Tiranës, këtë të shtunë, jehona për drejtësi e shqiptarëve do të ngrihet fuqishëm edhe në Shkup. Më 13 dhjetor, në ora 13:00, në Sheshin ‘Skënderbeu’, bashkohen zërat nga të gjitha trojet për të mbrojtur dinjitetin, të vërtetën dhe luftën e drejt të UÇK-së”, ka shkruar ai.
Krasniqi e ka cilësuar protestën si një kauzë të përbashkët të shqiptarëve kudo që jetojnë.
“Një protestë gjithëkombëtare, një kauzë e përbashkët. Drejtësi dhe liri për çlirimtarët!”, shtoi ai.
Protesta pritet të mbledhë pjesëmarrës nga të gjitha trevat shqiptare, në shenjë mbështetjeje për ish-drejtuesit e UÇK-së që po përballen me proceset gjyqësore në Dhomat e Specializuara në Hagë.
Fatmir Sopi nga OVL e UÇK-së vlerëson se autoritet maqedonase nuk kanë ndonjë arsye që mos të lejojnë që protesta e radhës në mbështetje të ish-krerëve të UÇK-së që po gjykohen në Hagë të mbahet në Shkup.
Sopi, në “FIVE” në Dukagjin, u shpreh se shqiptarët në Maqedoninë e Veriut kanë vullnet për mbajtjen e kësaj proteste teksa shtoi se kanë edhe shumë bashkëluftëtarë atje.
“Ne jemi të bindur se protesta do të ndodhë se nuk ka asnjë arsye që autoritetet maqedonase të mos lejojnë mbajtjen e saj pasi ajo do të jetë një protestë paqësore ku do të shprehet mllefi ndaj padrejtësive në Hagë ndaj ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Ne konsiderojmë që përderisa nuk kemi pasur pengesa në Prishtinë, Hagë, Strasburg e Tiranë nuk ka asnjë arsye që të pengohemi që të kemi një protestë të tillë në Shkup kur dihet se kemi shumë bashkëluftëtarë atje dhe kur dihet se shqiptarët janë pjesë përbërëse e popullsisë e qeverisjes atje dhe kanë vullnet për mbajtjen e kësaj proteste”, tha Sopi.
“Ne me dhunë nuk mund të organizojmë askund protestë, kemi paraqitë kërkesën në mënyrë zyrtare dhe presim që kjo të mos has në ndonjë pengesë”, u shpreh Sopi.
Kujtojmë se OVL e UÇK-së ka njoftuar të premten se protesta e radhës në përkrahje të çlirimtarëve, do të mbahet më 13 dhjetor sheshin “Skënderbeu” në Shkup.
Paneli i Gjykatës së Apelit sot miratoi, me shumicë, një aspekt të apelit të Mustafës kundër vendimit të Gjykatësit të Vetëm të 16 korrikut 2025 në lidhje me pagesën e normës së interesit në lidhje me Urdhrin për Zhdëmtim.
Paneli konstatoi, me mendimin pjesërisht të ndarë të Gjykatës Pikar, se, duke urdhëruar normën e interesit për t’u paguar për shumën e papaguar të zhdëmtimit që nga shpallja e aktgjykimit, Gjykatësi i Vetëm veproi jashtë fushëveprimit të kompetencave të veta dhe, rrjedhimisht prapësoi vendimin sa i përket zbatimit të normës së interesit dhe detyrimeve për raportim lidhur me të.
Salih Mustafa ishte komandant i njësitit gueril BIA i cili operonte brenda Zonës Operative të Llapit të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (‘UÇK’). Gjykimi u zhvillua nga 15 shtatori 2021 deri më 15 shtator 2022.
Aktgjykimi u shpall më 16 dhjetor 2022, Mustafa u shpall fajtor për krimet e luftës të ndalimit arbitrar, torturës dhe vrasjes së paligjshme dhe u dënua me 26 vjet burgim. Më 5 prill 2023, Trupi Gjykues urdhëroi Mustafën të paguajë një shumë të gjithsejtë prej 207.000 euro si kompensim për dëmin e shkaktuar ndaj viktimave të krimeve për të cilat është shpallur fajtor.
Më 14 dhjetor 2023, Paneli i Gjykatës së Apelit zvogëloi dënimin e tij në 22 vjet burgim. Pas vendimit të Gjykatës Supreme më 29 korrik 2024, çështja iu kthye përsëri Panelit të Apelit për të shqyrtuar uljen e dënimit.
Më 10 shtator 2024, Paneli i Gjykatës së Apelit shqiptoi një dënim të ri të njësuar prej 15 vitesh, duke llogaritur dhe kohën në paraburgim. Në këtë çështje gjyqësore ishin 8 viktima pjesëmarrëse.
Në Dhomat e Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë, është marrë vendim për vazhdimin e paraburgimit ndaj Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt dhe Fadil Fazliut të cilët së bashku me Isni Kilajn dhe Hajredin Kuçin akuzohen për vepra penale kundër administrimit të drejtësisë.
Vendimet e ndara për secilin janë marrë nga gjyqtari i vetëm në këtë rast, Christoph Gosnell, raporton “Betimi për Drejtësi”.
Vendimi për Thaçin
Në rastin ku Thaçi akuzohet se udhëhoqi tri grupe të ndara për të ndikuar tek dëshmitarët e Prokurorisë në çështjen në të cilën së bashku me Kadri Veselin, Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin akuzohen për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit, Thaçit i është vazhduar paraburgimi edhe për dy muaj të tjerë.
Mbrojtja e Thaçit kishte argumentuar se i mbrojturi i saj nuk përbën një rrezik për arratisje dhe se mbyllja e afërt e fazës së provave në për krime lufte, si dhe transferimi i kësaj çështjeje në fazën e gjykimit, së bashku me natyrën e provave të Prokurorisë, justifikojnë një vlerësim të ri të rreziqeve të supozuara të pengimit të procedurave dhe kryerjes së krimeve të tjera nga ana e tij.
Gjyqtari Gosnell ka thënë se meqë Apeli ka konstatuar se në rast që një prej kushteve përmbushet për vazhdimin e paraburgimit, atëherë kushtet tjera mund të mos shqyrtohen. Rrjedhimisht, ka vendosur që të mos e shqyrtojë nëse Thaçi përben rrezik të arratisjes në rast se lirohet.
Por, në anën tjetër ka konstatuar se ai mund të ndikojë tek dëshmitarët, të pengojë procedurat dhe rrjedhimisht që të kryejë krime të tjera.
Sipas gjyqtarit, asnjë prej kushteve alternative nuk mund t’i zvogëlojnë rreziqet që dalin nga ky proces.
Vendimi për Smakajn
Gosnell kishte thënë se është i mendimit se ekziston rreziku që nëse lirohet, Smakaj mund të pengojë progresin e procedurave të DhSK-së duke u bazuar në natyrën e akuzave ndaj tij të cilat përfshijnë pretendime për ndikim në dëshmitarë.
Edhe për Smakajn ishte konstatuar se rreziku i ndikimit në dëshmitarë është reduktuar pasi paraqitja e provave të Prokurorisë dhe Mbrojtjes në rastin ndaj ish-krerëve të UÇK-së është mbyllur.
Megjithatë, thuhet se Smakaj mund të ndikojë në dëshmitarët e mbrojtjes në çështjen aktuale. Rrjedhimisht, për Smakajn thuhet se ai mund t’i pengojë procedurat dhe të kryej krime të tjera në rast që lirohet.
Kësisoj, gjyqtari ka konstatuar se asnjë prej kushteve të propozuara më para nga mbrojtja nuk mund t’i zbusin mjaftueshëm rreziqet që dalin në rast që Smakaj lirohet me kusht.
Vendimi për Fazliun
Gjyqtari Gosnell në vendimin e tij të parë për vazhdimin e paraburgimit ndaj Fazliut ngjashëm sikur për dy të akuzuarit e tjerë ka thënë se ekziston dyshim i bazuar se ai ka kryer vepra penale që bien brenda juridiksionit të DhSK-së.
Duke u bazuar në atë se Apeli ka deklaruar se nëse njëra nga kushtet përmbushet për caktimin e paraburgimi, kushtet e tjera nuk duhet të shqyrtohen. Rrjedhimisht, Gosnell nuk e konsideroi të nevojshëm për momentin që të bëjë konstatime lidhur me rrezikun që Fazliu mund të arratiset.
Ndërsa, është konstatuar se ekziston rrezik real që Fazliu mund të pengojë progresin e procedurave të DhSK-së.
Në anën tjetër, gjyqtari ka konstatuar se rreziku i pengimit të dëshmitarëve të Prokurorisë është reduktuar në krahasim me periudhat e shqyrtimeve të mëparshme të paraburgimit.
“Gjykatësi i vetëm vëren se dëshmitarët që do të paraqiten për SPO-në, duke marrë parasysh rrethanat e tyre, nuk pritet të jenë subjekt i ndonjë ndikimi nga z. Fazliu ose nga dikush që mund të veprojë në emër të tij”, thuhet në vendim.
Megjithatë, gjyqtari ka konstatuar se ekziston rreziku që Fazliu të ndikojë tek dëshmitarët potencial të mbrojtjes dhe nëse lrohet mund të pengojë progresin e procedurave të DhSK-së. Rrjedhimisht, ai mund të kryejë edhe krime të tjera.
Gjyqtari i vetëm ka thënë se çdo kusht i mundshëm që mund të vendoset nuk e adreson mundësinë që Fazliu mund të përdorë pajisje komunikimi të personave të tjerë, nuk mund të monitorohen plotësisht komunikimet e Fazliut me djalin e tij i cili përmendet në aktakuzë si dhe çdo masë e vendosur nuk mund të jetë efektive sikur qendra e paraburgimit.
Ndryshe, Hashim Thaçi ndodhet në Qendrën e Paraburgimit në Hagë që nga nëntori i vitit 2020. Ai është duke u gjykuar për krime lufte, si dhe vitin e kaluar i është ngritur aktakuza kundër administrimit të drejtësisë.
Lidhur me rastin kundër administrimit të drejtësisë, Bashkim Smakaj, Fadil Fazliu dhe Isni Kilaj u arrestuan më 5 dhjetor 2024 në Kosovë dhe u transferuan në objektin e paraburgimit në DhSK, më 6 dhjetor 2024 në bazë të aktakuzës së konfirmuar dhe fletarrestimeve të lëshuara nga Haga.
Ndërsa, Thaçit i është dorëzuar fletarrestimi në objektin e paraburgimit në Hagë më 5 dhjetor 2024, gjithnjë sipas njoftimit të DhSK-së.
Kurse, Hajredin Kuçit i është dorëzuar aktakuza e konfirmuar dhe fletëthirrja për t’u paraqitur para gjykatëses së procedurës paraprake për paraqitjen e parë, e cila u mbajt 9 dhjetor.
Sipas aktakuzës, Thaçi individualisht dhe përmes veprimeve të përbashkëta me grupet; Grupi Fazliu (Fadil Fazliu dhe FahriFazliu), Grupin Smakaj (Bashkim Smakaj, Blerim Shala dhe Artan Behrami) si dhe Grupin Kilaj (Isni Kilaj dhe VllaznimKryeziu), kanë ndjekur një model të sjelljes për të penguar personat zyrtarë në kryerjen e detyrave zyrtare.
Në aktakuzë thuhet se Thaçi ka udhëhequr dhe marrë pjesë në këto përpjekje përmes vizitave të tij në objektet e paraburgimit gjatë kohës sa ishte i paraburgosur në kuadër të gjykimit të tij për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Aty thuhet se anëtarët e Grupit Fazliu, Grupit Smakaj dhe Grupit Kilaj u koordinuan për të ndikuar në dëshmitarët e ZPS-së gjatë vizitave jo të priveligjuara të datave 2 korrik, 9 shtator dhe 6 tetor 2023.
Si rrjedhojë, ndaj Thaçit rëndojnë tri akuza për pengim të personit zyrtar në kryerjen e detyrave zyrtare, tri për shkelje të fshehtësisë së procedurës dhe katër akuza për mosbindje ndaj gjykatës.
Ndërsa, Kilaj, Smakaj dhe Fazliu akuzohen për tentativë të pengimit të personave zyrtarë në kryerjen e detyrave zyrtare dhe mosbindje ndaj gjykatës. Kurse, Kuçi i ka dy akuza për mosbindje ndaj gjykatës. Në këtë rast, Prokuroria ka dorëzuar dosjen paraprake dhe mund ta gjeni KËTU. Po ashtu, dosjen e tij për këtë fazë të procedurës e ka dorëzuar edhe Fadil Fazliu, të cilën mund ta gjeni KËTU. Ndërsa, atë të Thaçit KËTU. /BetimipërDrejtësi/
Dëshmitari i 62-të i Prokurorisë, i cili dëshmoi me masa mbrojtëse në procesin gjyqësor ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit ka thënë në Hagë se i vjen keq që të katër të akuzuarit ndodhen aty dhe se ai nuk ka asgjë me ata.
“S’di pse po zgjatni pyetjen. Ma bëri pyetjen ai tjetri. Unë me Kadri Veselin nuk kam kurrgjë. E respektoj. Kam respekt për të. Më vjen keq që ndodhet aty.. Ky s’ka bë kurrgjë. Po i bini shkurt. Nuk kam të bëj kurrgjë as me Kadri Veselin, as me Hashim Thaçin, as me Jakup Krasniqin, as me Rexhep Selimin. Unë kam të bëj [Redaktuar]. Edhe këta [redaktuar] t’i pyesësh e gjykojnë”, kishte thënë ky dëshmitar, dëshmia e të cilit u bë publike me disa pjesë që janë konsiderueshëm të redaktuara.
Dëshmitari ka thënë se e di se ka qenë Krasniqi zëdhënës i UÇK-së, por që nuk e ka takuar asnjëherë gjatë luftës, raporton “Betimi për Drejtësi“.
Ndryshe, gjatë seancës në të cilën dëshmoi ky dëshmitar, u tha se ai u arrestua dhe u keqtrajtua nga anëtarët e UÇK-së për një periudhë trejavore, e që si pasojë e keqtrajtimit pati edhe lëndime serioze.
Këtij dëshmitari i ishte ofruar mundësia që t’i heq masat mbrojtëse por ai kishte refuzuar.
Dhomën ku është mbajtur i ndaluar, ky dëshmitar e përshkruan si një dhomë e shtruar me beton.
“Dhoma ka qenë 5X5, e shtrume me beton. Aty kam qëndru. Dhe pas tri javëve më kanë dërguar në [redaktuar]. Jam liru për tri ditë atje. Nuk kam qenë i burgosur në [redaktuar] . Kam nejt me ushtarë”, ka thënë dëshmitari.
Dhoma ku qëndronte, sipas dëshmitarit, ishte me dry dhe kishte persona që i bënin roje. Veç kësaj, ai ka pohuar se dhoma kishte dritare ku mund të shihej roja i armatosur.
Gjatë kohës sa ka qenë i ndaluar, dëshmitari mohoi së është dërguar përpara ndonjë gjykatësi ose është njoftuar për akuzat që rëndojnë mbi të. Kishte thënë se një person- emri i të cilit është i redaktuar, ia kërkoi Shtabit të Përgjithshëm lirimin e tij.
Ndërsa, sipas asaj dëshmie që është riklasifikuar si publike, dëshmitari ka pohuar se edhe vetë ka qenë pjesë e UÇK-së për më shumë se një vit dhe se iu bashkua sërish kësaj organizate kur u lirua.
Ndonëse shumë prej deklaratave të dëshmitarit nuk kuptohen për shkak të redaktimeve, ai me një rast thotë se atë nuk e ka rrahur Shtabi i Përgjithshëm. Veç kësaj, ai ka mohuar se e njeh dikë nga Shtabi i Përgjithshëm
Avokati i Thaçit, Luka Mishetiq: Ju nuk njihni askënd që ka qenë pjesë e Shtabit të Përgjithshëm, apo jo, dëshmitar?
Dëshmitari: Jo, jo.
Në vendin e dytë kur u dërgua, dëshmitari tha se ka qëndruar me ushtarë dhe u trajtua ngjashëm si ushtarët e tjerë. Ai ka mohuar se është mbajtur me të burgosurit, dhe është përgjigjur pozitivisht kur u pyet nëse ka pasur liri të lëvizjes.
Madje, ky dëshmitar ka mohuar se është marrë në pyetje si i dyshuar për bashkëpunim me armikun gjatë qëndrimit në këtë vendin e dytë. Për dikë, ai kishte thënë se nuk i respektonte urdhrat dhe se nuk u përgjigjte as në radio-lidhje.
Duke folur për lëndimet, dëshmitari ka mohuar se ka vizituar ndonjë mjek, duke thënë se ishte i ri dhe i përballonte.
“S’kishte nevojë. Unë isha i ri i përballoja të gjitha”, ka thënë dëshmitari.
Po ashtu, ai i kishte thënë avokatit se pse e pyet për lëndimet dhe pasojat e mëpastajshme ndërkohë që mund ta shikojë raportin mjekësor.
“Jo, nuk kam thënë se kam pas dhimbje. Mbasandej tani kur m’u kanë shfaq dhimbjet, që nuk kam duru dhe kam bë operacion. E keni letrën e mjekut, pse më pyetni mua”, ka thënë dëshmitari.
Përveç kësaj, dëshmitari ka mohuar se ka pasur Polici Ushtarake. Ai ka shtuar se në zonën e tij kanë pasur një njësi të posaçme që u quajt speciale, e cila ka reaguar e para ndaj ndonjë sulmi nga serbët. Ndërsa, se kush merrej me ata që konsideroheshin s’i spiunë, dëshmitari tha se nuk e dinte.
Gjyqtari Christoph Barthe: A mendoni ende edhe sot e kësaj dite që nuk ka pasur Polici Ushtarake [Redaktuar] dhe se askush nuk është arrestuar dhe askush nuk është marrë në pyetje [Redaktuar] i qëndroni kësaj pjese të deklaratës suaj?
Dëshmitari: Po, po!
Gjyqtari Barthe: Po me bashkëpunëtorët apo me spiunët?
Dëshmitari: Nuk e di. kush merrej.
Dëshmitari kishte thënë se UÇK-ja ishte ushtri vullnetare në të cilën mund të kyçeshe dhe të largoheshe kur të duash. Madje, ai ka pohuar se ka pasur raste kur ushtarët janë larguar edhe nga beteja.
“Po, ne nuk kemi pas kazerma. Kjo u kanë ushtri vullnetare. Nuk të ka detyru kërrkush të shkosh ushtar, vetëm vullneti yt. Në qoftë se ke dezertuar, atëherë quhesh dezertor. Jo tradhtar, dezertor”, ka thënë dëshmitari.
Dezertimi, sipas dëshmitarit, ishte i ndaluar por që nuk mund të të ndalonte askush që ta bëje.“Ishte i ndaluar, po kush dojke me ik s’mund ta ndalshe”, ka thënë ai, duke shtuar se nuk e di nëse dikush është ndëshkuar për një gjë të tillë.
Ai theksoi se e ndaluar ishte të vidhje, plaçkisje e të ndaloje civilë, duke shtuar se këtë ia tha komandanti i tij.
Gjyqtari Barthe: A e dini që nuk lejohej që të dilnit, siç e thashë, domethënë, që të vidhje ose që të ngacmoje civilë, të kryeje krime, të plaçkisje, të merrje njerëz, të rrëmbeje njerëz, të vrisje njerëz në UÇK, a e dije ti këtë gjë? Këto gjëra a i dije ti në atë kohë?
Dëshmitari: Po. Ka qenë e ndaluar. Ma ka thënë komandanti im. Këto janë senet e ndaluara.
Gjatë fundit të dëshmisë së tij, duke u rikthyer tek tema e ndalimit të tij, dëshmitari ka thënë se Shtabi i Përgjithshëm nuk ka dhënë urdhër që ai të ndalohej.
“Jo, Shtabi i Përgjithshëm s’ka dhënë urdhër me më ndalu mu”, ka thënë dëshmitari.
Për një person, dëshmitari tha se nuk është e vërtetë që si pjesë e Policës Ushtarake- e cila sipas tij nuk ka ekzistuar në zonën e tij, të ketë dhënë urdhra për arrestime. Madje, për një nga dëshmitarët, dëshmitari thotë se ka gënjyer shumë.
Gjyqtari Guénaël Mettraux: A jeni në dijeni të pretendimeve [redaktuar] ka dhënë urdhra për Policinë Ushtarake në verën e vitit 1999 për të arrestuar ndërmjet të tjerëve [redaktuar]. A jeni në dijeni të kësaj gjëje, dëshmitar?
Dëshmitari: Nuk është e vërtetë. Kjo është shpifje.
Gjyqtari Mettraux: Dhe sipas jush, nuk mund të ketë ngjarë kjo gjë sepse nuk kishte as Polici Ushtarake, nuk kishte as të ndaluar dhe nuk kishte as ambiente ku mbaheshin personat të ndaluar, kështu? [redaktuar] ose në zonat përreth është kështu?
Dëshmitari: Kjo është kështu, ky dëshmitari i dytë [redaktuar] ka rrejt shumë. Nuk është e vërtetë.
Në fund të dëshmisë së tij, ky dëshmitar kishte thënë “Faleminderit prej juve shumë. Dhe çlirimtarëve ju uroj lirim ma të shpejtë”.
Ndryshe, mbrojtja ka filluar me paraqitjen e provave të saj më 15 shtator 2025, ku për tri ditë me radhë u dëgjua ish-ndihmësi i sekretarit amerikan të shtetit, James Rubin.
Ndërsa, pas tij u thirr ish-këshilltari ligjor i delegacionit shqiptar në Rambuje, Paul Williams. Kurse, ish-këshilltari politik i komandantit të lartë të NATO-s, Wesley Clark, John Stewart Duncan filloi dëshminë më 22 shtator dhe e mbaroi më 23 shtator 2025.
Kurse, më 30 shtator nisi dëshminë James Peter Covey, ish-zëvendës i përfaqësuesit të OKB-së në Kosovë, Bernard Kouchner. Covey e përfundoi dëshminë më 2 tetor.
Më pas, ish-diplomati amerikan Christopher Hill filloi dëshminë më 10 nëntor 2025 dhe vazhdoi edhe më 11 nëntor 2025 dhe 12 nëntor 2025. E ish-këshilltari politik i Wesley Clark, Michael Durkee dëshmoi më 12 dhe 13 nëntor 2025. Ndërsa, më 17 nëntor e filloi dëshminë Wesley Clark i cili e përfundoi më pas më 18 nëntor 2025.
Në mbështetje të ish-krerëve të UÇK-së të cilët po gjykohen në Hagë janë mbajtur katër protesta në Prishtinë, Hagë, Tiranë dhe Strasburg.
DhSK-ja kishte bërë të ditur se 14 nëntori 2025 është caktuar si datë për përfundimin e çështjes së mbrojtjes në këtë rast, kurse parashtresat përfundimtare të procesit dhe deklaratat mbi ndikimin e krimeve të pretenduara tek viktimave që marrin pjesë në procedurë planifikohen të paraqiten deri më 22 dhjetor 2025
Ndërkohë, më 15 prill 2025, Prokuroria ka njoftuar se ka përfunduar paraqitjen e provave në këtë rast.
Ndërsa, mbrojtja kishte bërë kërkesë sipas Rregullës 130, e cila parasheh kërkesën për rrëzimin e ndonjë akuze apo akuzave në tërësi në aktakuzë. Vendimi mbi këtë kërkesë ishte marrë më 16 korrik 2025. Sipas kryetarit të trupit gjykues, Charles Smith III, ajo që kishte kërkuar mbrojtja ishte mosmbështetja në pretendime për krime lufte që kanë të bëjnë me incidente që kanë ndodhur para majit të 1998-ës dhe pas 20 qershorit të 1999-ës.
“Trupi gjykues vëren se incidentet dhe ngjarjet që kanë ndodhur në kohën që kundërshtohen prej mbrojtjes nuk janë akuza brenda kuptimit të Rregullës 130”, tha kryetari i trupit gjykues, Charles Smith III.
Si rrjedhojë, ishte rrëzuar ky mocion me arsyetimin se trupi gjykues s’e ka autoritetin për të rrëzuar materiale që përbëjnë akuzat që kanë të bëjnë me shkaqe kohore. Ndërsa, po të njëjtën ditë, mbrojtja e viktimave kishte paraqitur provat e veta duke thirrur dy dëshmitare eksperte për të dëshmuar njëkohësisht.
Përveç që dëshmuan më 16 korrik 2025, dëshmia e këtyre dy dëshmitareve vazhdoi edhe më 17 korrik 2025, duke përfunduar kështu edhe marrja e dëshmive të dëshmitarëve të mbrojtjes së viktimave.
Zyra e Prokurorit të Specializuar, më 30 shtator 2022 ka dorëzuar aktakuzën e konfirmuar të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, e cila përbëhet nga dhjetë pika me akuza, ku këta të fundit ngarkohen për krime lufte e krime kundër njerëzimit.
Më 29 prill 2022, Zyra e Prokurorit të Specializuar kishte dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit, ku pretendohet se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.
Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë. Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Rexhep Selimi më 11 nëntor.
Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020. /BetimipërDrejtësi/
Në kohën kur procesi i gjykimit ndaj ish-krerëve të UÇK-së është pothuajse në fund, trupi gjykues i Dhomave të Specializuara në Hagë, ka refuzuar një kërkesë të mbrojtjes së ish-presidentit Hashim Thaçi. Kërkesa që listës së dëshmitarëve të mbrojtjes së Thaçit, t`i shtohet ish-shefi i Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së, Bislim Zyrapi, u refuzua nga trupi gjykues, ndonëse Gjykata në krye me Charls Smith, vendosi që pesë deklaratat e mëparshme të Zyrapit të pranohen në kuadër të provave.
“Pesë deklaratat janë deklarata sipas kuptimit të Rregullave 153-155 dhe për këtë arsye pranimi i tyre u nënshtrohet kërkesave specifike të përcaktuara nga ato rregulla. Për më tepër, pesë deklaratat përmbajnë informacione që shërbejnë si provë e veprimeve dhe sjelljes së të akuzuarit siç akuzohet në aktakuzë dhe kanë të bëjnë me çështje qendrore në rastin e Prokurorisë”, thekson Specialja.
Ndërkohë, njëri nga dëshmitarët në çështjen gjyqësore ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, ka pranuar se kishte ekzagjeruar torturat që pretendonte se i ishin bërë, me qëllim që të njihej si viktimë pjesëmarrëse në proces.
Në pyetje është dëshmitari i 35-të, i cili deri atëherë ishte dëshmitar i mbrojtur i Zyrës së Prokurorit të Specializuar.
Gjatë dëshmisë së tij, mbrojtja e Rexhep Selimit vuri në pah mospërputhje në deklaratat e dëshmitarit lidhur me kohën e rrahjeve dhe mënyrën se si ai pretendonte se ishte rrahur.
Por që pas këtyre pyetjeve,vetë dëshmitari pranoi se kishte ekzagjeruar disa pjesë të dëshmisë së tij.
Lidhur me këtë një përgjigje të dhënë për RTK-në, zëdhënësi i Gjykatë Speciale Michael Doyle, ka thënë se tani për tani nuk mund të komentojnë mbi dëshminë e asnjë dëshmitari.
“Në këtë fazë nuk mund të komentojmë mbi dëshminë e asnjë dëshmitari. Vetëm në fund të gjykimit Trupi Gjykues do të vlerësojë secilin provë, përfshirë deklaratat e dëshmitarëve, në dritën e të gjithë materialit provues të pranuar. Për të përcaktuar peshën që do t’i jepet dëshmisë së një dëshmitari, ata do të vlerësojnë besueshmërinë e dëshmitarit dhe qëndrueshmërinë e dëshmisë së tij/saj”, thuhet në përgjigjen e Doyle.
Por, sipas atyre që e kanë ndjekur procesin gjyqësor në Hagë që nga fillimi, nuk përjashtohet mundësia që të ketë edhe raste të tjera si ky.
"Nuk është e përjashtuar që në shumë raste për arsye të ndryshme e në këtë rast nëse nuk gaboj bëhet fjalë për fitimin e statusit të viktimës, e cila pastaj sjellë edhe një lloj reperacioni pas përfundimit të gjykimit, dëshmitari ka rënduar të akuzuarit për vepra penale ndaj tij, më shumë se sa ka qenë e vërteta" , tha Bekim Blakaj nga Fondi për të Drejtën Humanitare.
Ish-gjenerali amerikan i NATO-s, Wesley Clark ka qenë dëshmitari i fundit i mbrojtjes që ka dhënë dëshminë e tij në procesin gjyqësor ndaj ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës në Hagë.
TIRANË, 24 nëntor /ATSH/ Dhomat e Specializuara të Kosovës nuk kanë një datë të saktë se kur do të shpallet vendimi për katër ish-udhëheqësit e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, që akuzohen për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Zëdhënësi i gjykatës me seli në Hagë, Michael Doyle, tha në një konferencë me gazetarë se, sipas rregullave, supozohet që vendimi të merret brenda tre muajsh pasi të përmbyllet procesi.
Ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, ish-kryeparlamentarët Kadri Veseli, Jakup Krasniqi, dhe ish-deputeti Rexhep Selimi, janë deklaruar të pafajshëm për akuzat.
“Është në duart e gjyqtarëve. Por, ka afate të përcaktuara. Deklaratat përmbyllëse pritet të përmbyllen më 13 shkurt [2026]. Rregullat thonë se gjykatësit më pas kanë 90 ditë kohë për të marrë vendimin dhe për ta shpallur atë. Pas kësaj, ka një nen edhe për një zgjatje tjetër prej dy muajsh për marrje të vendimit dhe në raste të jashtëzakonshme mund të jetë edhe më gjatë. Nuk kam arsye specifike të pres që të jetë më gjatë se kaq, por thjesht nuk e dimë. Supozimi, sipas rregullave, është tre muaj dhe nëse do të ketë zgjatje të afatit, atëherë gjykatësit do të jepnin një shpjegim dhe arsye”, tha Doyle.
Thaçi, Veseli, Krasniqi dhe Selimi janë në paraburgim që nga nëntori i vitit 2020.
Gjykimi ndaj tyre nisi në prill të vitit 2023. Fillimisht, Zyra e Prokurorit të Specializuar thirri në gjykatore 125 dëshmitarë, ndërkaq 117 të tjerë dorëzuan dëshmitë e tyre me shkrim.
Në shtator të këtij viti, mbrojtja e Thaçit nisi paraqitjen e provave, ndërkaq ajo e Krasniqit kishte paralajmëruar dy dëshmitarë në sallë dhe dy dëshmi me shkrim. Veseli dhe Selimi nuk do të paraqesin prova.
Në mesin e dëshmitarëve të mbrojtjes së Thaçit që u paraqitën në Hagë ishin kryesisht zyrtarë të lartë perëndimorë me njohuri të drejtpërdrejtë të ngjarjeve. Aty u përfshin ish-ndihmëssekretari amerikan i Shtetit, James Rubin, dhe gjenerali amerikan në pension, Welsley Clark, i cili udhëhoqi fushatën ajrore të NATO-s kundër caqeve ushtarake serbe më 1999.
Para deklaratave përmbyllëse, palët do të dorëzojnë dosjet përfundimtare deri më 30 janar.
Ndërkaq, Thaçi po përballet edhe një rast tjetër për pengim të drejtësisë. Michael Doyle tha se përderisa nuk dihet ende numri i dëshmitarëve është e vështirë të dihet se sa mund të zgjasë gjykimi. Ai tha se “nuk pres” që gjykimi të jetë i gjatë sa ai për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Për çfarë akuzohen ish-krerët e UÇK-së?
Aktakuza i ngarkon të akuzuarit për përgjegjësi “personale”, por edhe për “krimet e kryera nga vartësit e tyre”.
Sipas aktakuzës, Thaçi, Veseli, Selimi dhe Krasniqi akuzohen për krime kundër njerëzimit dhe krime lufte, përfshirë vrasjen e më shumë se 100 viktimave si dhe mbajtjen në paraburgim në mënyrë të paligjshme e torturimin e qindra viktimave.
Aktakuza thotë se katër të akuzuarit dhe anëtarë të tjerë të UÇK-së ishin pjesë e një “ndërmarrjeje të përbashkët kriminale” dhe “kanë ndarë qëllimin e njëjtë për të marrë dhe ushtruar kontrollin në gjithë Kosovën me të gjitha mjetet, përfshirë edhe frikësimin, keqtrajtimin, ushtrimin e dhunës dhe eliminimin e atyre që i konsideronin kundërshtarë”.
Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar – të njohura gjerësisht si Gjykata Speciale – janë themeluar në vitin 2015 nga Kuvendi i Kosovës dhe janë pjesë e sistemit gjyqësor të Kosovës, por veprojnë me personel ndërkombëtar në Holandë.
Gjykata Speciale heton krimet e pretenduara të pjesëtarëve të UÇK-së, të kryera kundër pakicave etnike dhe rivalëve politikë që nga janari i vitit 1998 deri në dhjetor të vitit 2000.
Procesi gjyqësor ndaj katër ish-krerëve të UÇK-së po i afrohet fundit, pas një kohë të gjatë dëshmish. Betejës ligjore mes prokurorisë dhe mbrojtjes po i vjen fundi. Institutet e drejtësisë në Kosovë vlerësojnë se dëshmitarët e mbrojtjes me pozita të larta ushtarake dhe diplomatike kanë dhënë dëshmi të pamohueshme që konfirmojnë se UÇK-ja ishte një ushtri vullnetare me hierarki horizontale, duke ofruar prova kredibile periudhës së luftës.
Procesi më i madh gjyqësor në Speciale ndaj katër ish-krerëve të UÇK-së po i afrohet fundit, duke mbyllur një maratonë të gjatë dëshmish dhe betejën ligjore mes prokurorisë dhe mbrojtjes. Numri i limituar i dëshmitarëve të mbrojtjes, por me pozicione të larta ushtarake dhe diplomatike që përfaqësojnë shtetin amerikan, kanë dhënë dëshmi me peshë.
Fondi për të Drejtat Humanitare vlerëson se dëshmitë kanë konfirmuar mbrojtjen, se Ushtria Çlirimtare e Kosovës kishte një hierarki horizontale.
"Prezenca e tyre dhe kontaktet e dëshmitarëve direkt me presidentin Thaçi dhe aktorë të tjerë të UÇK-së, njohuritë e tyre dhe informacionet që këta dëshmitarë kanë ndarë me trupin gjykues, do të kenë një peshë të veçantë. Në fund, trupi gjykues do të vlerësojë të gjitha deklaratat, qoftë të prokurorisë, qoftë të mbrojtjes", tha për RTK-në Amer Alija, nga FDHK.
Derisa ky proces vlerësohet si një betejë ligjore mes prokurorisë dhe mbrojtjes lidhur me këto dy forma të përgjegjësisë, asaj komanduese dhe ndërmarrjes së përbashkët kriminale, njohës të drejtësisë thonë se dëshmitarët e mbrojtjes kanë dhënë dëshmi të pamohueshme për faktin se UÇK-ja ishte një ushtri vullnetare.
"Dëshmitarët e mbrojtjes kanë dhënë dëshmi të pamohueshme për faktin se UÇK-ja ishte një ushtri vullnetare, krijuar nga populli dhe pa një hierarki të qartë. Secili prej tyre ka treguar për rolin e Hashim Thaçit gjatë periudhës së akuzës", pohoi Blendina Veliqi, IKD.
Ekspertët presin që aktgjykimi të shpallet në pranverë ose në fillim të verës, ndërsa faktorë vendimtarë do të jenë sjellja e dëshmitarëve dhe koherenca e rrëfimeve të tyre.
Dy vjet dëshmi, qindra dëshmitarë dhe një gjykatë që do të vendosë se si do të mbahen mend Ushtria Çlirimtare e Kosovës dhe udhëheqësit e saj: Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Jakup Krasniqi e Rexhep Selimi.
Katërshja, në paraburgim që nga viti 2020, pret verdiktin në Hagë, ndërsa dy vjetët e fundit të dëshmive hodhën dritë mbi rolet dhe përgjegjësinë e saj gjatë dhe pas luftës në Kosovë.
Ushtria Çlirimtare e Kosovës u formua në fillim të të ’90-ave si një grup gueril që luftonte për të drejtat e shqiptarëve nën regjimin serb të kohës. Gjatë luftës së viteve 1998-1999, ajo u shndërrua në forcën kryesore të rezistencës së armatosur.
Udhëheqësit e saj politikë, përfshirë Hashim Thaçin, dolën në skenën ndërkombëtare në fillim të vitit 1999, kur morën pjesë në negociatat e Rambujesë. Aty UÇK-ja u legjitimua si palë negociuese në procesin që synonte t’i jepte fund luftës dhe të hapte rrugën drejt një zgjidhjeje politike për Kosovën.
Kur vendi shpalli pavarësinë më 2008, Thaçi ishte kryeministër. Tetë vjet më vonë u zgjodh president dhe shërbeu deri më 2020, kur dha dorëheqje për t’u përballur me akuzat e Gjykatës Speciale në Hagë.
“Nuk do të lejoj në asnjë rrethanë që para gjyqit të dalë presidenti i Republikës së Kosovës. Prandaj, për të mbrojtur integritetin e Presidencës së Republikës së Kosovës, integritetin e shtetit të Kosovës, integritetin dhe dinjitetin e qytetarit të Kosovës, popullit të Kosovës, duke respektuar edhe partneritetin me bashkësinë ndërkombëtare, unë sot jap dorëheqje nga pozita e presidentit të Republkës së Kosovës”, tha Thaçi më 5 nëntor, 2020.
Përvec Thaçit, në Gjykatë u dorëzuan edhe Kadri Veseli, i cili ishte udhëheqës i shërbimit të inteligjencës në UÇK, Jakup Krasniqi - zëdhënës, dhe Rexhep Selimi nga shtabi i përgjithshëm.
Aktakuza kundër tyre, e konfirmuar më 26 tetor 2020 dhe e publikuar më 5 nëntor të atij viti, e ngarkon secilin me akuza për krime kundër njerëzimit dhe për krime lufte, të kryera nga marsi i vitit 1998 deri në shtator, 1999, në Kosovë dhe në veri të Shqipërisë.
Sipas aktakuzës, katër burrat ishin pjesë e një “ndërmarrjeje të përbashkët kriminale” dhe “ndanin qëllimin e përbashkët për të fituar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën me anë të mjeteve që përfshinin frikësimin, keqtrajtimin, kryerjen e dhunës dhe largimin e paligjshëm të atyre që konsideroheshin kundërshtarë”.
Këta “kundërshtarë” dyshohet se përfshinin pakica etnike - serbë, romë dhe të tjerë - si dhe shqiptarë që nuk e mbështesnin UÇK-në. Së paku 102 persona dyshohet se u vranë dhe më shumë se 20 të tjerë konsiderohen të zhdukur.
Aktakuza, gjithashtu, i referohet përgjegjësisë superiore të të pandehurve, për shkak të pozitave të larta udhëheqëse brenda UÇK-së, për krimet e kryera nga personat nën kontrollin e tyre dhe anëtarët e “ndërmarrjes së përbashkët kriminale”.
Katërshja mohoi fajësinë, ndërsa gjykimi nisi më 3 prill të vitit 2023.
Në fjalimin e tij hapës në gjyq, prokurori i specializuar në detyrë, Alex Whiting, tha se “shumica e viktimave të të pandehurve ishin bashkëkombës shqiptarë të Kosovës”.
“Në zellin e tyre për të goditur dhe eliminuar ata që i konsideronin kundërshtarë, të pandehurit mbështetën dhe zbatuan një politikë që shpesh i viktimizonte edhe të vetët e tyre”, tha Whiting.
Gjatë këtyre dy vjetëve, prokuroria prezantoi qindra dëshmi: 117 me shkrim dhe 125 dëshmitarë që dëshmuan në sallën e gjyqit.
“Prej se ka ardhur, në ’98-ën, i kam parë me sytë e mi punët e tij [Thaçit]... Ka menduar të na shfarosë... Ka menduar të na shfarosë... Nuk kemi kohë, sepse kemi shembuj tjerë të tregojmë... Kam shumë shembuj tjerë. Kjo është e vërteta... me krejt familjen, qëllimi i tij ka qenë të na shfarosë”, tha Fadil Geci, dëshmitar i prokurorisë, në tetor të vitit 2024.
Mbrojtja e Thaçit nisi paraqitjen e provave më 15 shtator të këtij viti. Ekipi i Krasniqit paralajmëroi dy dëshmitarë në sallë dhe dy dëshmi me shkrim, ndërsa mbrojtjet e Veselit dhe Selimit nuk paraqitën prova.
Dëshmitarët e mbrojtjes - kryesisht zyrtarë të lartë perëndimorë me njohuri të drejtpërdrejtë të ngjarjeve - filluan me James Rubinin, ish-ndihmës sekretar i Shtetit amerikan.
Strategji e mbrojtjes ishte të argumentonte se UÇK-ja nuk kishte një strukturë të qartë komanduese dhe se Thaçi, shpesh jashtë Kosovës dhe në rol politik, nuk ushtronte autoritet mbi operacionet.
Rubin dëshmoi për tri ditë radhazi, ndërsa në sallë ishin të pranishëm si vëzhgues edhe zyrtarë aktualë të Departamentit amerikan të Shtetit. Rubin dëshmoi se Thaçi “kishte eprorë nga të cilët duhej të merrte miratim” dhe se ai ishte “më shumë një fytyrë publike për t'u prezantuar në Perëndim”.
“Hashim Thaçi duhej t’u drejtohej këtyre komandantëve të [UÇK-së] për informacion, njohuri, vendime… Kështu që, unë e kam parë duke treguar respekt ndaj tyre për çështjet përmbajtjesore të UÇK-së”, tha Rubin.
Dëshmia e tij u mbështet nga një sërë personalitetesh që e pasuan atë në bankën e dëshmitarëve - nga Paul Williams, ish-këshilltar ligjor i Kosovës, deri te Wesley Clark, gjenerali që udhëhoqi fushatën ajrore të NATO-s kundër caqeve të atëhershme jugosllave në vitin 1999.
“Më kujtohet që e kam parë Thaçin, sepse ka qenë zëdhënës. Ishte i pastër, i veshur mirë, dukej më perëndimor se të tjerët. Nuk dukej se kishte qenë në mal, duke luftuar për një ose dy vjet rresht. Ishte e qartë se ai nuk ishte përgjegjës”, dëshmoi Clark.
Clark ishte dëshmitari i fundit i mbrojtjes, duke e përmbyllur dëshminë e tij më 18 nëntor. Një ditë më vonë, gjatë konferencës mbi ecurinë e çështjes, avokati i Thaçit, Lluka Mishetiq, sinjalizoi se mbrojtja mund të kërkojë edhe një dëshmitar shtesë.
Megjithatë, mbrojtja dhe prokuroria ranë dakord që dosjet përfundimtare të dorëzohen deri më 30 janar të vitit të ardhshëm, apo 60 ditë pas përfundimit të paraqitjes së provave. Me këtë rast, po ashtu, u tha se deklaratat përmbyllëse nga ana e prokurorisë, mbrojtjes dhe përfaqësuesve të viktimave do të jepen pas dorëzimit të dosjeve finale.
Zëdhënësi i Speciales, Michael Doyle, i tha Radios Evropa e Lirë se “rregullat parashohin që gjyqtarët duhet ta shpallin aktgjykimin brenda 90 ditësh nga mbyllja e çështjes - përveç në rastet kur rrethanat kërkojnë më shumë kohë”.
Njohësi i çështjeve ligjore, Mark Ellis, pret që gjykimi të shpallet në pranverë ose fillim të verës. Ai vlerëson se çështja është në një pikë realisht të balancuar: provat aktuale lejojnë si mundësinë e dënimit, ashtu edhe të pafajësisë. Gjithçka do të varet nga mënyra se si gjykatësit do ta interpretojnë strukturën komanduesе të UÇK-së, sipas tij.
“Çdo dëshmi vlerësohet më vete, në bazë të besueshmërinë, saktësisë, qëndrueshmërisë, dhe jo në bazë të asaj se cila palë e ka thirrur dëshmitarin. Gjykatësit marrin parasysh faktorë të tillë si: sjellja e dëshmitarit, koherenca e rrëfimit, interesat apo paragjykimet e mundshme, si dhe mënyra se si dëshmia qëndron gjatë ballafaqimit në sallë”, shpjegon Ellis, drejtor i Odës Ndërkombëtare të Avokatëve, për programin Expose të Radios Evropa e Lirë.
Në këtë gjykim, prokuroria dhe mbrojtja ofruan dy rrëfime krejt të kundërta për UÇK-në: e para e paraqiti si organizatë të strukturuar me zinxhir komandimi deri te Thaçi, ndërsa tjetra si një grup gueril pa hierarki formale.
Ellis thotë se, në raste si këto, gjyqtarët duhet të vlerësojnë besueshmërinë e çdo versioni, sepse shpesh të dyja palët mund të kenë elemente të së vërtetës. Ai shton se standardet ligjore janë gjithashtu vendimtare në këtë proces.
“Për shembull, ligji ndërkombëtar mbi përgjegjësinë komanduese dhe ‘ndërmarrjen e përbashkët kriminale’ nuk kërkon domosdoshmërisht një hierarki të zakonshme ushtarake; mjafton kontrolli efektiv ose një organizim funksional për të zbatuar një plan të përbashkët. Gjyqtarët do të shqyrtojnë nëse Thaçi dhe të tjerët kishin kontroll efektiv mbi ata që kryen abuzime”, thotë Ellis.
Dhe, provimi i ekzistencës së një hierarkie - formale ose faktike - si dhe përcaktimi i rolit të secilit të pandehur brenda saj do të janë vendimtare për ngritjen e përgjegjësisë penale, përfundon Ellis.
Ky gjyq është më i rëndësishmi deri më tani për Gjykatën Speciale, e cila është pjesë e një përpjekjeje ndërkombëtare për të hetuar konfliktet e brendshme në Kosovë, gjatë dhe pas luftës për pavarësi, në fund të viteve ‘90.
Cilido që të jetë vendimi, ai pritet të ketë jehonë edhe përtej Kosovës - mbase deri në SHBA, sepse, siç ka theksuar edhe Rubin në dëshminë e tij, Thaçi, me vite të tëra, ka bashkëpunuar ngushtë me Uashingtonin për paqe dhe pavarësi.
Joe Biden, si zëvendëspresident i SHBA-së, e quajti atë “George Washingtoni i Kosovës” kur vizitoi Shtëpinë e Bardhë në vitin 2010.
Richard Grenell, i cili ishte i dërguari special për negociatat e normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë gjatë administratës së parë të presidentit Donald Trump, e cilësoi ndalimin e Thaçit si një “padrejtësi të rëndë”.
Ushtria Çlirimtare e Kosovës, edhe pse e shpërbërë, mbetet një organizatë popullore për shumë kosovarë, të cilët ia atribuojnë asaj luftën që çoi në pavarësi. Ndaj, shumë qytetarë besojnë se Gjykata Speciale në Hagë është e njëanshme ndaj UÇK-së dhe synon të diskreditojë rolin e saj. Kjo ka nxitur disa protesta jo vetëm në Prishtinë, por edhe në Tiranë, Hagë dhe qytete të tjera.
Specialja, e njohur zyrtarisht si Dhomat e Specializuara të Kosovës dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar, funksionon si pjesë e sistemit gjyqësor të Kosovës, por përbëhet nga gjyqtarë dhe prokurorë ndërkombëtarë. Sa i përket stafit, amerikanët janë grupi i dytë më i madh pas holandezëve.
Vendimi i tyre do të përcaktojë jo vetëm përgjegjësinë e të pandehurve, por edhe mënyrën se si Kosova e sheh dhe e rrëfen një pjesë të ndjeshme të historisë së saj të fundit./REL.
Avokati i ish-presidentit të Kosovës, Pierre Richard Prosper, tha se nëse Thaçi dhe të tjerët shpallen fajtorë, është vlerësim i padrejtë i tërë historisë.
“Mendoj se nëse ata shpallen fajtorë, mendoj se është një keqkuptim i qartë dhe vlerësim i padrejtë jo vetëm për të vërtetën, por për gjithë historinë”.
“Mendoj se jo vetëm historia por të dhënat historike brenda NATO-s dhe kujtimet e zyrtarëve përgjatë zinxhirit komandues si dhe të dhënat historike të të gjitha qeverive janë krejt të kundërta me një përfundim të tillë”, deklaroi Prosper në një intervistë në Klan Kosova.
Sipas tij, të gjithë dëshmitarët e mbrojtjes u larguan të hutuar duke pyetur “pse jemi këtu?” dhe nëse ktheheni mbrapa te komentet dhe përshtypjet që kanë dhënë vite më parë, mbetet kjo, “pse jemi këtu”.
“Kjo pyetje vlen për të gjithë dëshmitarët. Kjo nuk ka kuptim. ‘Pse jemi këtu?’. Akoma nuk e dimë. Sepse përgjigja te e cila arrijmë është ajo se ne nuk duhet të jemi këtu. Edhe presidenti Thaçi, personi për të cilin jam i autorizuar të flas në emër të tij, nuk duhet të jetë këtu, sepse nuk është përgjegjës për ato pretendime e abuzime për të cilat flet prokuroria. S’mund të jetë më e qartë”, u shpreh avokati i Thaçit.
Ai është i mendimit se pas dëgjimit të dëshmitarëve mbrojtës, Thaçi dhe të tjerët janë të mendimit se tashmë e vërteta është nxjerrë në pah.
“Përfundimi megjithatë nuk është në dorën e tyre, as në dorën time, por në dorë të gjyqtarëve. Sidoqoftë të ulesh aty për Z. Thaçi dhe të tjerët, dhe mundësia për të dëgjuar gjithë këto figura të mirënjohura dhe të zgjuara që tregojnë se si kanë qenë ngjarjet dhe t’i tregojnë gjykatës të vërtetën, mendoj se pas kësaj thjesht e lë në duar të fatit sepse ata e dinë se historia do ta dëshmojë të vërtetën, cilido që të jetë përfundimi i këtij gjykimi”, theksoi Pierre Richard Prosper.
Me një kërkesë të përbashkët të mbrojtjes të cilës iu është bashkuar edhe Prokuroria, u kërkua që dosjet përfundimtare të dorëzohen më 30 janar 2026 ose 60 ditë pas mbylljes së procedurës së paraqitjes së provave.
Prokurori James Pace tha se kjo kërkesë e përbashkët është e arsyeshme, raporton “Betimi për Drejtësi”.
“Faktorë tjerë që dëshmojnë natyrën e arsyeshme të kërkesës së përbashkët janë; periudha kohore që mbulon aktakuzën; dhjetë pikat e aktakuzës për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit; mbi 400 incidente të pretenduara; dëshmi me mbi 250 dëshmitarë janë dëgjuar; mbi 5 mijë materiale janë pranuar në prova dhe vendime me mbi 300 pika të cilat janë pranuar për të cilat ende vendim nuk është marrë”, tha Prokurori.Prokurori tha se dosjet përfundimtare të dorëzohen më 19 dhjetor 2025, është e pamundur.
Trupi gjykues pyeti se a ka ndonjë çështje që do të pengonte mbylljen e paraqitjes së provave në këtë rast rreth 4 dhjetorit 2025, si dhe u kërkua nga palët që të tregojnë nëse pranojnë që njoftimi për këtë gjë të bëhet me shkrim dhe jo në seancë.
Prokuroria s’e kundërshtoi që mbyllja e provave të bëhet me shkrim. Avokati i Thaçit, Luka Mishetiq tha se nuk parashikojnë ndonjë mocion shtesë që do të pengonte mbylljen e çështjes.
As ekipet tjera mbrojtëse nuk patën kundërshtime që çështja të mbyllet me shkrim.
Mbrojtësi i viktimave, Simon Laws tha se nuk janë kundër kërkesës së përbashkët të palëve.
Ndërsa për fjalët përfundimtare në këtë rast, u kërkua që të mbahen seancat në mars, eventualisht në prill të 2026-ës.
Fillimisht, prokurori tha se deklaratat përmbyllëse të bëhen jo më herët se 45 ditë nga dorëzimi i dosjeve përfundimtare. E Luka Mishetiq tha se do iu duhet një seancë e plotë për të bërë paraqitjet e tyre në deklaratën përmbyllëse.
Ndërsa, Prokuroria tha se i duhen rreth dy ditë për ta bërë një gjë të tillë./BetimipërDrejtësi/
Të martën, më 18 nëntor 2025, Dhomat e Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë, kanë marrë vendim për vazhdimin e paraburgimit për Kadri Veselin, Rexhep Selimin dhe Jakup Krasniqin.
Ndonëse Prokuroria ka argumentuar se ekziston rreziku që tre të akuzuarit të pengojnë drejtësinë, të kryejnë krime tjera ose të arratisen, kryetari i trupit gjykues Charles Smith III në vendimin e tij ka konfirmuar vetëm dy pretendimet e para të Prokurorisë, raporton “Betimi për Drejtësi“.
Pra, është konstatuar se ekziston rreziku që të akuzuarit mund të pengojnë ecurinë e procesit ose të kryejnë krime të tjera.
Mbrojtja ka filluar me paraqitjen e provave të saj më 15 shtator 2025, ku për tri ditë me radhë u dëgjua ish-ndihmësi i sekretarit amerikan të shtetit, James Rubin.
Ndërsa, pas tij u thirr ish-këshilltari ligjor i delegacionit shqiptar në Rambuje, Paul Williams. Kurse, ish-këshilltari politik i komandantit të lartë të NATO-s, Wesley Clark, John Stewart Duncan filloi dëshminë më 22 shtator dhe e mbaroi më 23 shtator 2025.
Kurse, më 30 shtator nisi dëshminë James Peter Covey, ish-zëvendës i përfaqësuesit të OKB-së në Kosovë, Bernard Kouchner. Covey e përfundoi dëshminë më 2 tetor.
Më pas, ish-diplomati amerikan Christopher Hill filloi dëshminë më 10 nëntor 2025 dhe vazhdoi edhe më 11 nëntor 2025 dhe 12 nëntor 2025. E ish-këshilltari politik i Wesley Clark, Michael Durkee dëshmoi më 12 dhe 13 nëntor 2025. Ndërsa, më 17 nëntor e filloi dëshminë Wesley Clark i cili e përfundoi më pas më 18 nëntor 2025.
Në mbështetje të ish-krerëve të UÇK-së të cilët po gjykohen në Hagë janë mbajtur katër protesta në Prishtinë, Hagë, Tiranë dhe Strasburg.
DhSK-ja kishte bërë të ditur se 14 nëntori 2025 është caktuar si datë për përfundimin e çështjes së mbrojtjes në këtë rast, kurse parashtresat përfundimtare të procesit dhe deklaratat mbi ndikimin e krimeve të pretenduara tek viktimave që marrin pjesë në procedurë planifikohen të paraqiten deri më 22 dhjetor 2025.
Gjenerali amerikan Wesley Clark ka përfunduar dëshminë e tij në Dhomat e Specializuara të Kosovës në Hagë, ku deklaroi se Ushtria Çlirimtare e Kosovës nuk ishte një organizatë terroriste, por një grup njerëzish që refuzuan shtypjen serbe në vitet ’90.
Clark theksoi se UÇK-ja luftoi kundër një regjimi “të padrejtë dhe të jashtëligjshëm”, ndërsa shtoi se ish-presidenti Hashim Thaçi nuk mund të mbahet përgjegjës për aktet e dhunës individuale pasluftës, shkruan “Betimi për Drejtësi”.
“Personat duhet të luftojnë për të drejtat e tyre. UÇK-ja bëri pikërisht këtë. Ata rezistuan shtypjes serbe dhe nuk ishin terroristë”, tha Clark.
Ai shtoi se, sipas vlerësimit të tij, Thaçi nuk kishte komandë apo kontroll mbi UÇK-në dhe se akuzat ndaj tij nuk janë të qenësishme.
Gjatë dëshmisë, Clark tha se Ramush Haradinaj ishte një komandant shumë i fuqishëm dhe i pavarur, gjë që e çoi atë në përfundimin se UÇK-ja nuk kishte një zinxhir klasik komandimi.
“Këta ishin personalitete të forta, që merrnin vendime nga të cilat varej jeta e familjeve të tyre. Nuk kishte strukturë të qartë komande”, u shpreh ai duke shtuar se NATO kishte pasur vështirësi në bashkëpunim pikërisht për këtë arsye.
Clark i cilësoi akuzat për trafikim organesh si “absurde” dhe “dezinformim rus”.
“S’kishte kurrfarë logjike që gjatë bombardimeve të NATO-s dikush të merrej me heqje organesh. Kjo ishte thjesht propagandë”, tha ai, duke sqaruar se burimi i këtyre pretendimeve ishin persona rusë që i kishin ofruar materiale në vitin 1998.
Prokurori Mat Halling e sfidoi Clarkun duke thënë se ai “nuk di mjaftueshëm” për aktivitetet e UÇK-së për të vlerësuar akuzat ndaj Thaçit.
Clark kundërshtoi, duke thënë se UÇK-ja funksiononte në mënyrë të decentralizuar dhe se Thaçi nuk kishte pasur kontroll hierarkik.
“Po, unë besoj se akuzat nuk janë të qenësishme”, deklaroi ai. /Telegrafi/
Login
