TIRANË, 22 dhjetor /ATSH/ Kryeministri Edi Rama deklaroi sot se qeveria shqiptare po ndërmerr një sërë reformash thelbësore për të përgatitur sektorin bujqësor për anëtarësimin në Bashkimin Europian, duke ndërtuar një sistem të integruar administrimi, kontrolli dhe standardesh në përputhje me kërkesat e BE-së.

Gjatë aktivitetit “Me fermerët në Shqipërinë 2030”, ku u prezantuan mekanizmat praktikë për përgatitjen hap pas hapi drejt BE-së, Rama theksoi se, qeveria ka nisur dhe do të përfundojë ndërtimin e infrastrukturës institucionale dhe teknike që i nevojitet sektorit.

“Ne do të bëjmë sistemin e integruar të administrimit dhe të kontrollit. Do të finalizojmë regjistrat kombëtarë të fermave, të parcelave dhe të kafshëve. Është një punë e nisur dhe do ta finalizojmë”, u shpreh Kryeministri.

Rama nënvizoi se, një tjetër prioritet është ndërtimi i plotë i laboratorëve të akredituar sipas standardeve të Bashkimit Europian, të domosdoshëm për garantimin e sigurisë ushqimore dhe cilësisë së produkteve.

“Do të ndërtojmë deri në fund laboratorët e akredituar nga BE. Sot kemi një nivel krejt tjetër të cilësisë së analizës, por na duhet të përfundojmë të gjithë projektin e laboratorëve”, tha ai.

Kreu i qeverisë theksoi gjithashtu se do të forcohet ndjeshëm sistemi i shërbimeve këshillimore në terren, me mbështetje të veçantë nga Universiteti Bujqësor i Tiranës.

“Do të shtyjmë shumë fort për sistemin e shërbimeve këshillimore në terren dhe do të mbështetemi në mënyrë të posaçme tek Universiteti Bujqësor i Tiranës, ku kemi të gjitha arsyet të besojmë se vit pas viti do të kemi gjithmonë e më shumë aftësi për të na udhëhequr në rrugën tonë, neve si sektor publik dhe juve si sektor privat”, deklaroi Rama.

Sipas Kryeministrit, nëse reformat zbatohen siç duhet, tregu i përbashkët europian do të sjellë përfitime të drejtpërdrejta për fermerët shqiptarë.

“Besoni se nëse do të bëjmë gjërat e duhura, tregu i përbashkët do të jetë një bekim për ju”, u shpreh ai.

Deklaratat e Ramës vijnë në një moment të rëndësishëm të procesit të integrimit europian. Pas çeljes së Grupit të Kapitullit 5 në Konferencën e 7-të Ndërqeveritare, hapet një fazë e re për bujqësinë shqiptare, ku kapitujt 11 (Bujqësia dhe zhvillimi rural), 12 (Siguria ushqimore, politika veterinare dhe fitosanitare) dhe 13 (Peshkimi) vendosen në qendër të reformave drejt anëtarësimit në Bashkimin Europian.

/gj.m/a.f/

The post Rama: Laboratorë të akredituar, regjistra kombëtarë e shërbim këshillimor për bujqësinë drejt BE-së appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Bashkimi Europian po përpiqet të sigurojë financimin e nevojshëm për Ukrainën nëpërmjet aseteve ruse, por bisedimet duket se po bëhen gjithnjë e më të vështira.

Shefja e diplomacisë së bllokut, Kaja Kallas tha se po vazhdojnë diskutimet për një kredi dëmshpërblimesh, por ky skenar duket se nuk ka për të shkuar deri në fund.

Ministri i Jashtëm francez Jean Noel Barrot yha se udhëheqësit e bllokut do të marrin një vendim deri në fund të javës, por pengesat janë ende të shumta.

Belgjika, e cila mban më shumë se 193 miliardë euro para ruse, është pala më e shqetësuar dhe nuk pranon të japë dritën jeshile për planin nëse nuk ka garanci të forta se nuk do të ketë pasoja për të.

Të premten, vendet anëtare të unionit ranë dakord me shumicë të madhe për të ngrirë për një kohë të pacaktuar gati 210 miliardë euro asete ruse që mbahen në bankat europiane, kryesisht në Euroclear në Belgjikë.

Po ashtu siç kishte paralajmëruar Banka Qendrore e Rusisë e paditi Euroclear në një gjykatë në Moskë duke kërkuar 230 miliardë dollarë dëmshpërblim nga.

Zhvillimet e fundit nga Bashkimi Europian vijnë teksa këtë të hënë në Berlin mbahet raundi i radhës i bisedimeve mes Ukrainës dhe të dërguarve amerikanë Steve Witkoff dhe Jared Kushner.

Kancelari Merz, shefja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen dhe shefi i NATO-s Mark Rutte janë krah Volodymyr Zelensky, i cili të dielën tha se vendi i tij është gati të bëjë kompromis dhe të heqë dorë nga NATO në këmbim të garancive të forta të sigurisë për t’i dhënë fund luftës.

Në një reagim pas kësaj deklarate, kremlini tha se kjo çështje është një nga gurët e themelit dhe subjekt i diskutimit të veçantë.

Presidenti rus Vladimir Putin ka kërkuar vazhdimisht që Ukraina të heqë dorë zyrtarisht nga përpjekja e saj për në NATO dhe të tërheqë trupat nga afërsisht 10 përqind e zonës lindore të Donbasit, të cilën Kievi ende e kontrollon.

Rusia ka thënë gjithashtu se Ukraina duhet të jetë një vend neutral dhe asnjë trupë e NATO nuk mund të vendoset në të.

TIRANË, 15 dhjetor /ATSH/ Kryeministri Edi Rama zhvilloi sot një takim me fermerë dhe sipërmarrës të sektorit bujqësor, duke theksuar rëndësinë e përgatitjes së projekteve dhe standardeve të cilësisë për t’iu përgjigjur kërkesave të Bashkimit Europian.

“Bashkimi Europian vjen si një bekim për të gjithë ata që janë të përgatitur, por vjen edhe si një mallkim për ata që nuk janë gati”, tha Rama.

“Kërkesa për standardet e sigurisë, kërkesa për cilësi, jo thjesht bëhet e pranishme në çdo hap, por shoqërohet me instrumente kontrolli shumë të rreptë që faktikisht të nxjerrin nga tregu”, shtoi Rama.

Ai shtoi se katër vitet e ardhshme janë të mjaftueshme për t’u përgatitur dhe për të hedhur hapa të tjerë përpara

“4 vjet janë të mjaftueshme për t’u përgatitur për atë ditë që ajo ditë t’ju gjejë gati. T’ju gjejë gati për të hedhur hapa të tjerë përpara. jo për t’u përballur me një furtunë që t’ju rrëzojë në tokë pasi nuk i përgjigjeni me standardet e duhura të cilësisë”, iu drejtua Rama fermerëve.

Kreu i qeverisë ftoi të gjithë fermerët që të jenë akoma më aktivë në kërkimin e më shumë mbështetjeje financiare.

Kryeministri nënvizoi gjithashtu rëndësinë e përdorimit të instrumenteve financiare ekzistuese, duke përmendur buxhetin e shtetit, Agjencinë për Zhvillim Bujqësor dhe Rural, linjën e kreditimit të Bankës së Shqipërisë, agrokreditin dhe Bankën Shqiptare të Zhvillimit.

“Mirëpo përsëri ndodhemi dhe nuk duhet të ndodhemi ende për një kohë të gjatë në atë situatën që nuk është më problemi tek paraja, është problemi tek projektet. Nuk është më problemi tek aftësia mbuluese me fonde e projekteve, por është problemi tek mungesa e projekteve. Nuk është më problemi tek vullneti dhe tek fuqia e qeverisë për të mbështetur rritjen e sipërmarrjes në bujqësi, por është problemi tek mungesa e i një sipërmarrjeje aktive në kërkim të fondeve me projektet e duhura dhe me formulat e duhura”, tha Rama.

Ai theksoi rëndësinë e bashkëpunimit me pushtetin vendor dhe universitetet.

“Bashkërisht qeveria, ministria e Bujqësisë dhe ju duhet t’i vendosim bashkitë në një presion pozitiv”, iu drejtua Rama fermerëve.

“Bashkitë duhet të jenë aty tek toka, me ata që punojnë tokën dhe që kanë nevojë për mbështetje, për të nxjerrë më shumë prej tokës për familjet e tyre dhe për ekonominë kombëtare”, tha Rama.

Në buxhetin 2026 parashikohen 16.3 miliardë lekë mbështetje të shtuar për bujqësinë, blegtorinë, peshkimin, agro-përpunimin dhe agroturizmin, për pensionin rural dhe për trajnimin e fermerëve në bashkëpunim me Universitetin Bujqësor të Tiranës.

/gj.m/j.p/

The post Rama me fermerët: Anëtarësimi në BE duhet t’ju gjejë me standardet e duhura të cilësisë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Intervistë me Drejtoreshën e Qendrës për Ekselencën e Financave (CEF), Jana Repanšek

 

Shqipëria ndodhet në një fazë vendimtare të procesit të integrimit europian, ku cilësia e reformave, koordinimi institucional dhe planifikimi realist financiar po bëhen më të rëndësishme se kurrë.

Ndonëse vendi ka bërë përparime të dukshme në përafrimin me standardet e BE-së, institucionet europiane theksojnë se procesi i buxhetimit duhet të harmonizohet sistematikisht me koston reale dhe kohëzgjatjen e reformave në të gjitha ministritë, e jo vetëm në disa fusha pilote.

Kjo kërkon kapacitete të forta administrative, vlerësim më të saktë të politikave dhe mbi të gjitha, koordinim të qëndrueshëm ndërinstitucional.

Në këtë kontekst, një rol të rëndësishëm po luan Qendra për Ekselencën e Financave (Center of Excellence in Finance – CEF), organizatë ndërkombëtare e bazuar në Slloveni, që punon me ministri financash, banka qendrore dhe institucione të tjera publike në Europën Juglindore dhe Lindore.

Në Shqipëri, CEF bashkëpunon ngushtësisht me Ministrinë e Financave, Bankën e Shqipërisë dhe institucionet qendrore, duke përmirësuar kapacitetet e administratës publike, duke ndihmuar në standardizimin e reformave sipas kërkesave të BE-së dhe duke siguruar që angazhimet politike të përkthehen në rezultate konkrete për qytetarët.

Në një intervistë për “Monitor”, Drejtoresha e CEF, Jana Repanšek, analizon progresin e Shqipërisë, sfidat që mund të ngadalësojnë ritmin e reformave dhe hapat që vendi duhet të ndërmarrë në dy-tre vitet e ardhshme për të ruajtur momentum-in e negociatave me Bashkimin Europian.

 

Nga këndvështrimi juaj, si do ta vlerësonit progresin e Shqipërisë në avancimin e reformave të besueshme dhe të mirëkalkuluara, të harmonizuara me pritshmëritë e BE-së, veçanërisht në fusha si qeverisja fiskale, konkurrueshmëria dhe kapitali njerëzor?

Shqipëria ka kaluar me vendosmëri nga angazhimet e përgjithshme drejt reformave teknikisht të qëndrueshme, të mbështetura në analiza fiskale dhe të përafruara me standardet e BE-së.

Hapja e katër grupeve të negocimit tregon se vendi jo vetëm po harton reformat e duhura, por edhe po tregon një aftësi gjithnjë e më të madhe për t’i zbatuar ato në praktikë.

Investimet në forcimin e administratës publike – veçanërisht përmes programeve të trajnimit nga CEF, të fokusuara në hartimin dhe zbatimin e reformave strukturore prioritare të vendit – po japin qartësisht rezultat.

Paketa e Zgjerimit BE 2025 e njeh këtë momentum pozitiv, por njëkohësisht i kujton Shqipërisë se vijimësia në zbatim është thelbësore për të përputhur ambicien e saj për përmbylljen e negociatave deri në vitin 2027.

 

Shqipëria ka intensifikuar së fundmi punën për forcimin e menaxhimit të financave publike dhe përmirësimin e cilësisë së planifikimit të reformave. Cilat zhvillime do t’i veçonit si më domethënëset në këtë proces?

Përparimet më të rëndësishme janë ato që e bëjnë procesin e reformave të matshëm, të mbështetur financiarisht dhe të planifikuar në mënyrë realiste në kohë.

Mbështetja e vazhdueshme e CEF — veçanërisht përmes shkëmbimit të përvojave mes kolegëve dhe programeve të strukturuara të zhvillimit të kapaciteteve — u ka mundësuar ekipeve institucionale të integrojnë udhëzimet e përafruara me BE-në në punën e tyre të përditshme. Së bashku, këto ndryshime u përgjigjen drejtpërdrejt kërkesës së BE-së për reforma të mbështetura fort në një proces të besueshëm buxhetimi afatmesëm.

Ne e kemi mbështetur Shqipërinë në hartimin e Agjendës së Reformave, në vlerësimin e ndikimit ekonomik të reformave dhe kemi asistuar SASPAC në ngritjen e një grupi ndërinstitucional pune me qëllim monitorimin efektiv të zbatimit të tyre.

Po ashtu, kemi trajnuar me sukses një grup audituesish të sektorit publik, të cilët tashmë mbajnë certifikime të njohura ndërkombëtarisht.

Për të forcuar më tej infrastrukturën e qeverisjes, kemi punuar edhe me Bankën e Shqipërisë për çështje të rregullimit dhe mbikëqyrjes bankare, veçanërisht në fushën e digjitalizimit.

 

Sa e përgatitur është sot Shqipëria për të garantuar mbikëqyrje të fortë të brendshme në institucionet e saj publike?

Shqipëria është dukshëm më e përgatitur se në vitet e mëparshme. Kapacitetet në auditimin e brendshëm po përmirësohen si në cilësi, ashtu edhe në profesionalizëm.

Vitin e kaluar përfunduam një trajnim gati dyvjeçar për audituesit e sektorit publik, që përfshiu edhe detyra praktike në vendin e punës, si dhe përditësimin e metodologjive të auditimit, duke lehtësuar integrimin e standardeve ndërkombëtare. BE-ja e njeh progresin e bërë në ngritjen e institucioneve të mbikëqyrjes, veçanërisht pas reformave në drejtësi.

Megjithatë, niveli i përgatitjes nuk është ende i njëtrajtshëm në të gjitha institucionet publike. Hapi i radhës është që këto përmirësime të shndërrohen në praktika të institucionalizuara, të zbatueshme në të gjithë sistemin dhe të pavarura nga ciklet politike.

 

Cilat i shikoni si rreziqet më të mëdha që mund të ngadalësojnë ritmin e reformave në Shqipëri?

Rreziqet kryesore lidhen me kapacitetin e pabarabartë administrativ, koordinimin e dobët ndërmjet institucioneve dhe boshllëqet midis ambicies së reformave dhe zbatimit të tyre në praktikë.

Përparimi mund të ngadalësohet gjithashtu nga mënyrat e ndryshme të përllogaritjes së kostove të reformave, cilësia ende e kufizuar e të dhënave dhe sfida për t’i shndërruar reformat në struktura ligjore dhe administrative të qëndrueshme.

Vlerësimi i BE-së për vitin 2025 nënvizon se, në mungesë të një koordinimi më të mirë dhe një dialogu politik vërtet gjithëpërfshirës, Shqipëria mund të hasë vonesa në përmbushjen e kërkesave kryesore të grupit themelor të negociatave.

Këto sfida janë reflektuar edhe në diskutimet rajonale të ndërmjetësuara nga CEF, ku qeveritë theksojnë në mënyrë të vazhdueshme se pengesa kryesore nuk është ambicia, por kapaciteti për të çuar reformat deri në fund.

 

Sfidat

Vlerësimi i BE-së për vitin 2025 nënvizon se, në mungesë të një koordinimi më të mirë dhe një dialogu politik vërtet gjithëpërfshirës, Shqipëria mund të hasë vonesa në përmbushjen e kërkesave kryesore të grupit themelor të negociatave. Këto sfida janë reflektuar edhe në diskutimet rajonale të ndërmjetësuara nga CEF, ku qeveritë theksojnë në mënyrë të vazhdueshme se pengesa kryesore nuk është ambicia, por kapaciteti për të çuar reformat deri në fund.

 

Si e vlerësoni punën e Shqipërisë për të integruar më mirë masat e reformave në buxhetin kombëtar? Sa e suksesshme ka qenë në lidhjen e ambicieve politike me planifikimin financiar realist dhe zbatimin?

Shqipëria është në rrugën e duhur dhe po përmirësohet në mënyrë të qëndrueshme. Masat e reformave po vlerësohen gjithnjë e më mirë në aspektin financiar, po prioritarizohen më qartë dhe po përfshihen në kuadrin afatmesëm buxhetor në mënyra që pasqyrojnë pritshmëritë e BE-së.

Përmbushja e pjesshme e Agjendës së Reformave të Planit të Rritjes dhe disbursimet përkatëse nga BE-ja tregojnë se Shqipëria është në gjendje t’i lidhë angazhimet politike me financimin.

Megjithatë, për të arritur besueshmëri të plotë, procesi i buxhetimit duhet të harmonizohet sistematikisht me koston reale dhe kohëzgjatjen e reformave në të gjitha ministritë, jo vetëm në fushat pilote.

 

Si i vlerësoni reformat që po ndjek Shqipëria në lidhje me tranzicionin e gjelbër, transformimin digjital dhe rritjen e konkurrueshmërisë? Cila nga këto fusha, sipas jush, ofron potencialin më të madh për përshpejtim të progresit?

Nga këndvështrimi i CEF, secila prej këtyre fushave të reformës —transformimi digjital, tranzicioni i gjelbër dhe konkurrueshmëria —kërkon kapacitete të forta institucionale për të kaluar nga planet në rezultate konkrete. Ajo që shohim më qartë janë segmentet ku ndërtimi i kapaciteteve shtesë do të ketë ndikimin më të madh.

Transformimi digjital ofron mundësi të mëdha, por vetëm nëse institucionet forcojnë qeverisjen e të dhënave, ndërveprueshmërinë dhe aftësitë e koordinimit.

Tranzicioni i gjelbër kërkon ekspertizë më të thelluar në buxhetimin e gjelbër dhe vlerësimin e rreziqeve klimatike, ndërsa reformat për konkurrueshmërinë varen nga aftësi më të forta analitike dhe monitoruese.

Në vend që të gjykojmë se cila fushë mund të avancojë më shpejt, fokusi ynë është t’i ndihmojmë institucionet shqiptare të ndërtojnë aftësitë, sistemet dhe bashkëpunimin e nevojshëm për të arritur progres të qëndrueshëm dhe të përputhur me standardet e BE-së në të tria objektivat.

 

Institucionet e BE-së po i kushtojnë gjithnjë e më shumë rëndësi reformave që sjellin rezultate të prekshme për qytetarët. Në rastin e Shqipërisë, cilat përmirësime konkrete shihni që po shfaqen tashmë, ose që mund të ndihen së shpejti?

Qytetarët tashmë po përjetojnë shërbime publike digjitale më të mira dhe sisteme pagesash më të shpejta e më të besueshme, si rezultat i reformave në sektorin financiar.

Përmirësimi i vlerësimit të kostove të reformave dhe proceset më të besueshme të buxhetimit po ulin numrin e projekteve të bllokuara dhe po garantojnë shërbime publike më të qëndrueshme.

Ndërsa kuadri i financimeve të gjelbra konsolidohet, familjet dhe bizneset pritet të përfitojnë nga programe të reja për eficiencën e energjisë dhe produkte financiare më miqësore me mjedisin.

Këto janë shenjat e para të “Integrimit gradual në Tregun e Vetëm Europian”, të cilin BE-ja e thekson vazhdimisht si objektiv.

 

Duke parë përpara, ku mendoni se Shqipëria duhet t’i përqendrojë përpjekjet e saj reformuese në dy apo tre vitet e ardhshme për të avancuar në mënyrë domethënëse drejt integrimit në BE?

Forcimi i koordinimit ndërinstitucional dhe nxitja e një dialogu politik më gjithëpërfshirës do të jenë thelbësore për të ruajtur ritmin e reformave.

Në rolin tonë si qendër rajonale trajnimi për zyrtarët e financave publike, CEF mund të vazhdojë të ofrojë bashkëpunimin e strukturuar dhe shkëmbimin e përvojave që i nevojitet Shqipërisë për të avancuar me qëndrueshmëri në klasterin e themeleve dhe për të mbajtur në fokus objektivin e përmbylljes së negociatave deri në fund të vitit 2027.

The post Integrimi në BE kërkon disiplinë financiare appeared first on Revista Monitor.

Mbi një vit pas sulmit terrorist në kanalin e Ibër-Lepencit, e mbi dy vite pas sulmit terrorist në Banjskë, faktori ndërkombëtar përpos deklaratave publike, nuk e ka ndërmarrë asnjë masë ndëshkuese a sanksionuese ndaj Serbisë. Analist ndërkombëtar dhe të Rajonit vlerësojnë se rreziku që Serbia paraqet ndaj Kosovës është shumë i madh mund të kthehet në konflikt të pashmangshëm, nëse ndërkombëtarët nuk veprojnë e nëse politika kosovare përçahet e nuk arrin ta mposht propagandën serbe.

Jovan Viqentijeviq, njëri nga të akuzuarit për sulmin terrorist në kanalin e Ibër-Lepencit, ka thënë se 120 veta kanë marrë pjesë në trajnim në njërin nga poligonet më të njohura stërvitore ushtarake në Serbi.

Edhe për sulmin terrorist në Basnjskë të Zveçanit më 24 shtator 2023, edhe aktakuza por edhe faktet që janë prezantuar nga Policia e Kosovës tregojnë qartë përfshirjen shtetërore të Serbisë, në furnizim, trajnim dhe organizim të sulmit.

Përkundër se faktet janë publike e madje ndërkombëtarët kanë ndihmuar në gjetjen e tyre, deri më tani nuk ka pasur reagime, përpos deklaratave pas Banjskës që mbetën vetëm të tilla, deklarative.

TV Dukagjini ka kërkuar të ketë një qëndrim nga Ambasada amerikane, britanike, gjermane e franceze në Kosovë.

Përpos nga ambasada gjermane, të tjerat përfaqësi dipolmatike nuk e kanë komentuar këtë çështje.

“Ne po i ndjekim nga afër zhvillimet dhe presim që autoritetet serbe të bashkëpunojnë plotësisht me homologët e tyre kosovarë, në përputhje me Marrëveshjen për Ndihmë të Ndërsjellë Juridike. Megjithatë, Ambasada Gjermane nuk komenton mbi gjyqet në zhvillim”, u tha nga Ambasada e Gjermanisë në Kosovë.

Edhe nga Bashkimi Europian kanë zgjedhur të heshtin përballë fakteve që e dëshmojnë përfshirjen e Serbisë në sulmet terroriste ndaj Kosovës.

Prapa gjithë këtyre sulmeve sipas profesorëve ndërkombëtar qëndron pushteti i Vuçiqit i cili që nga viti 2012, përpos që e ka kapur shtetin e pushtetin, ka pasur edhe një qëllim tjetër, ndarjen e Bosnjës dhe shkatërrimin e pavarësisë së Kosovës.

Aidan Hehir, profesor në universitetin publik në Londër, “Westminster University”, vlerëson se armatimi në Kosovë me origjinë nga Beogradi, ka ardhur bashkë me propagandën e Vuçiqit se kinse ndaj serbëve në Kosovë po kryhet spastrim etnik.

“Qëllimi është i qartë: të shkaktojnë trazira, të krijojnë një krizë që përfshin konflikte të hapura mes serbëve të Kosovës dhe forcave të sigurisë së Kosovës, dhe pastaj të dërgojnë trupat serbe për të “rivendosur rendin”. Vuçiq po kopjon thelbësisht taktikat e përdorura nga Millosheviqi në vitet 1980 dhe gjithashtu nga udhëheqësi i tij shpirtëror, Putini, në Ukrainë”, tha Hehir.

Hehir thotë se komuniteti ndërkombëtar në vend se t’i luftojë këto veprime të Serbisë, i ka mbyllur sytë duke e ndjekur politikën e pajtimit, për të cilën historia tregon se nuk funksionon, duke i dhënë hapësirë një konflikti që mund të jetë i pashmangshëm.

“Në veçanti, populli i Kosovës duhet të zgjohet ndaj realitetit se KFOR-i ka qëndruar duarkryq ndërsa Serbia ka kontrabanduar armë në Kosovë për vite me radhë, ka mbështetur aktivisht ata që janë përfshirë në aktivitete terroriste brenda Kosovës dhe gjithashtu ka hyrë ilegalisht në territorin e Kosovës disa herë gjatë pesë viteve të fundit”.

“Supozimi se KFOR-i është efektiv dhe i përkushtuar në mbrojtjen e Kosovës duhet, pra, të vihet në pikëpyetje, dhe KFOR-i duhet të mbahet përgjegjës për dështimet e tij deri tani. Është thelbësore që politika e KFOR-it, që thjeshtë të vëzhgojë dhe raportojë për sjelljen e Serbisë, të zëvendësohet me një angazhim shumë më aktiv dhe me publikimin e vlerësimeve transparente për mënyrën se si milicitë serbe u armatosën dhe rolin e Serbisë në mbështetjen e terrorizmit brenda Kosovës”, u shpreh ai.

Ashtu sikurse Hehir edhe njëri ndër njohësit më të mirë të politikës Rajonale dhe asaj në Serbi, Ben Andoni porosit që përçarja në Kosovë të zhduket nga skena politike, në mënyrë që të luftohet propaganda serbe.

“Nuk kanë për të qenë radikal asnjëherë ndaj Serbisë, ky është iluzion i yni, për arsyen e vetme se Serbia ka konjukturat shumë më të mëdha se shqiptarët në BE, por neve i bëjmë një shërbim të madh Serbisë kur jemi kaq shumë të përqarë, i vetmi moment për ne për shkak sepse siguria kombëtare e Kosovës është e rrezikuar në çdo moment është që faktori politik kur është puna për Kosovën të ketë narracion të përbashkët, sepse ma besoni këtë autoritet e Brukselit janë gati të gjejnë çdo lloj elementi për të sformuar gjithçka që bën Serbia”, u shpreh Andoni.

Andoni thotë se autoritetet ndërkombëtare vlerësojnë se e kanë kryer punën e tyre në momentin që terroristët në Banjskë janë detyruar të tërhiqen dhe e dyta ata e kanë për synim qetësimin e Serbisë përballë problemeve të mëdha që ajo paraqet, në vend të demokratizimit të saj.

Sipas tij pritjet për presion dhe ndëshkim të ndërkombëtarëve ndaj Serbisë për përfshirje terroriste në Kosovë, janë iluzione e jo realitet./Tv Dukagjini/

Raportuesi për Kosovën në Parlamentin Evropian, Riho Terras ndodhet në Prishtinë. Lajmi është bërë i ditur nga Shefi i Zyrës së BE-së Aivo Orav.

Orav shkruan në X se angazhimi i BE-së me Kosovën mbetet i fortë, me mundësi të reja përpara, përfshirë Planin e Rritjes.

“E mirëprita këtë mëngjes në Prishtinë Riho Terrasin, raportues për Kosovën në Parlamentin Evropian, para takimeve të tij me shumë bashkëbisedues. Angazhimi i BE-së me Kosovën, si në nivel lokal ashtu edhe nga Brukseli, mbetet i fortë si gjithmonë, me mundësi të reja në horizont, përfshirë Planin e Rritjes”-shkruan Orav

Takimin e parë Terres e ka patur me presidenten Osmani ku kjo e fundit theksoj se zgjedhjet lokale u zhvilluan në të lirë, të qetë dhe demokratike dhe se transferimi i pushtetit u bë në mënyrë paqësore.

Ndër të tjera bëhet e ditur se Osmani theksoi se, pavarësisht bashkëpunimit konstruktiv, vazhdimi i masave të BE-së ndaj Kosovës mbetet i pashpjegueshëm, i padrejtë dhe i paarsyeshëm.

Në këtë kontekst, e para e shtetit kërkoi mbështetjen e Terras për heqjen sa më të shpejtë të këtyre masave, duke rikujtuar se ato dëmtojnë qytetarët dhe minojnë besimin në procesin e integrimit, teksa Kosova ka përmbushur çdo kërkesë të paraqitur nga partnerët evropianë.

Sipas presidentes, heqja e masave do të ishte një sinjal i fuqishëm për qytetarët dhe një mesazh inkurajues për vazhdimin e reformave.

Bashkimi Europian ka treguar në mënyrë konstante mbështetje për integrimin e Kosovës por pengesat kanë ardhur nga politika e brendshme e Prishtinës zyrtare.

Ata kërkojnë një partner të besueshëm dhe të qëndrueshëm që të çojnë përpara bashkëpunimin dypalësh, përfshirë këtu edhe arritjen e objektivave që për Kosovën janë urgjente: heqjen e masave sanksionuese dhe lëvrimin e fondeve nga plani i Rritjes.

Mbërritja e Terres vjen vetëm pak ditë përpara samitit të radhës BE-Ballkani Perëndimor në 17 dhjetor në Bruksel.

Takimi i nivelit të lartë që bën bashkë liderët e rajonit me homologët europiane, mbahet për të katërtin vit radhazi, në prag të mbledhjes së fundit të këshillit europian për këtë vit.

Bashkimi Europian ka miratuar sot, 8 dhjetor, rregulloren e re për procedurat e emigracionit dhe listën e vendeve “të treta të sigurta”, duke hapur rrugën për zbatimin e politikave të reja të emigracionit që Italia pret t’i përdorë për të aktivizuar qendrën e pritjes dhe verifikimit të ngritura në Shqipëri.

Sipas medias italiane “La Repubblica”, ministri italian i Brendshëm, Matteo Piantedosi, i cili ndodhej në Bruksel për Këshillin e Çështjeve të Brendshme dhe Drejtësisë, deklaroi se miratimi i listës ka qenë kusht kyç për t’i propozuar qeverisë italiane ratifikimin e marrëveshjeve që do të lejojnë funksionimin e plotë të qendrave të emigrantëve në territorin shqiptar.

Sipas vendimit të BE-së, vendet që klasifikohen si të sigurta janë Bangladesh, Kolumbia, Egjipti, India, Kosova, Maroku dhe Tunisia.

Këta shtetas do t’i nënshtrohen procedurave të përshpejtuara të azilit, të cilat zakonisht përfundojnë me refuzim të kërkesës, përveç rasteve të veçanta. Gjithashtu nëse emigrantët kanë kaluar përmes një vendi të tretë të sigurt, aplikimi i tyre mund të shqyrtohet pikërisht në atë vend.

Vendimi favorizon Italinë, pasi shumica e mbërritjeve të fundit në brigjet italiane vijnë nga Bangladeshi dhe Egjipti, si dhe nga Tunizia.

Çfarë do të thotë “vend i tretë i sigurt”?

Rregullorja i lejon vendet anëtare të BE-së të shpallin një kërkesë azili të papranueshme kur kërkuesit kanë pasur mundësi të marrin mbrojtje në një vend tjetër të sigurt para se të hynin në BE.

Një vend konsiderohet i sigurt kur përqindja e dhënies së azilit për shtetasit e tij është më pak se 20%; ekziston një lidhje mes emigrantit dhe vendit të tretë; emigranti ka kaluar përmes atij vendi; ekziston një marrëveshje midis BE-së dhe vendit të tretë për shqyrtimin e kërkesave.

Megjithatë, këto rregulla nuk zbatohen për të miturit e pashoqëruar.

Komisioneri Europian për Migracionin, Magnus Brunner, tha se tashmë ekziston baza ligjore për ide “të reja dhe inovative” në menaxhimin e flukseve emigratore.

Ai përmendi vendet që tashmë po negociojnë marrëveshje të tilla si Holanda me Ugandën dhe Italia me Shqipërinë

“Do të ishte pozitive nëse disa vende bashkojnë forcat,” tha Brunner, duke theksuar se vendimmarrja finale i takon shteteve anëtare dhe vendeve të treta./RTSH

TIRANË, 21 nëntor /ATSH/ Kryeministri Edi Rama, në fjalën e tij hapëse në Samitin e Planit të Rritjes së BE për Ballkanin Perëndimor “Rruga jonë drejt BE”, të mbajtur sot në Pallatin e Brigadave në Tiranë, theksoi se, rajoni po lëviz nga pasiguria drejt mundësive të reja dhe se marrëdhëniet me Bashkimin Europian po ndërtohen mbi rezultate konkrete e jo mbi kërkesa për favore.

Rama u ndal fillimisht tek lidhja mes zhvillimit ekonomik dhe uljes së emigracionit, duke deklaruar se, kur vijnë investimet, migracioni ulet. Kur ekonomitë rriten, sigurisht që kufijtë do të kenë rëndësi më pak. Kur mundësitë rriten në vend, Europa do të bëhet një destinacion bashkëpunimi, jo një rrugë ikjeje.”

Sipas tij, Ballkani Perëndimor sot po tregon se është më i qëndrueshëm dhe më i parashikueshëm se sa perceptohej për vite të tëra.

“Për vite të tëra jemi quajtur të paqëndrueshëm, të paparashikueshëm, shumë të ndërlikuar, por faktet sot tregojnë të kundërtën. Po e vërtetojmë me reforma dhe investime që Ballkani Perëndimor nuk është pika e dobët e Europës, por mundësia e Europës. Një treg i ri, një krah pune i kualifikuar, një vendndodhje strategjike. Një rajon që do të rritet me Europën dhe jo në kurriz të Europës.”

Kryeministri theksoi se rajoni po largohet nga periferia dhe po pozicionohet në qendër të historisë europiane.

“Ne po lëvizim nga skajet e hartës në qendër të historisë sonë europiane edhe përmes ekonomisë. Europa nuk është diçka të cilën po e presim, Europa është diçka që po e ndërtojmë.”

Duke iu referuar diskutimeve të zhvilluara në samit, ai nënvizoi se vendet e rajonit nuk kërkojnë favore, por vijnë me rezultate dhe punë të kryer.

“Ballkani Perëndimor nuk po kërkon ndere dhe kjo është diçka që mund të ndihet, e mund të dëgjohet në çdo pohim e deklaratë të udhëheqësve përreth tryezës. Askush nuk po kërkon nder, askush nuk po thërret për t’u shpërblyer me ëmbëlsira. Gjithkush vjen me krenarinë për të ofruar vlerë dhe për të ofruar mund e djersë. Falë Zotit nuk duhet gjak”, u shpreh Rama.

Ai iu drejtua qytetarëve të rajonit duke theksuar se rruga drejt BE-së po bëhet me rezultate të prekshme.

“Ne nuk po lutemi për të hyrë në BE, nuk po kërkojmë lëmoshë. Po provojmë çdo ditë se jemi gjithmonë e më gati. Ne nuk thjesht po flasim, po japim rezultate”, tha Rama.

Rama shtoi se konvergjenca mes BE-së dhe Ballkanit Perëndimor është thelbësore për forcimin e të gjithë kontinentit:

“Në konvergjencë me Ballkanin Perëndimor, Europa bëhet më e fortë. Nëse Ballkani Perëndimor është në stanjacion, atëherë Europa bëhet më e dobët. Nuk ka variant të një Europe më të fortë me një rajon të dobët ballkanik në mes të saj”.

Në përmbyllje, Kryeministri theksoi vullnetin e vendeve të rajonit për të hyrë në Bashkimin Europian jo si përfitues pasivë, por si kontribuues të sigurisë dhe zhvillimit europian.

“Ne do të vazhdojmë të ecim përpara derisa Ballkani Perëndimor të hyjë në BE jo si të ftuar, por si kontribuues për sigurinë, ekonominë dhe të ardhmen e tij”, tha Rama.

“Për sigurinë tuaj zgjidhni një ballkanas, dhe kjo funksionon gjithmonë. Dhe për sigurinë e Europës zgjidhni ballkanasit. Ne mund të jemi truprojat e Europës dhe më pas Europa do të ndihet më e sigurt, shumë e shumë më e qetë në gjumin e saj”, theksoi Rama.

/gj.m/j.p/

The post Rama: Ballkani Perëndimor nuk po kërkon lëmoshë, por po ofron vlerë dhe rezultate appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 20 nëntor /ATSH/ Në vigjilje të Samitit të Bashkimit Europian për Planin e Rritjes së Ballkanit Perëndimor, i cili zhvillohet nesër në Tiranë, ministrja për Europën dhe Punët e Jashtme, Elisa Spiropali mirëpriti Komisioneren për Zgjerimin, Marta Kos.

Spiropali dhe Kos u shfaqën në rrugët e Tiranës mes qytetarëve.

Gjatë takimit miqësor që zhvilluan në kryeqytet, ministrja Spiropali vlerësoi energjinë, përkushtimin dhe qasjen mbështetëse të Komisioneres Kos ndaj reformave dhe rrugëtimit të Shqipërisë drejt anëtarësimit në Bashkimin Europian.

Ajo theksoi se vizita e Komisioneres në Tiranë, në këtë moment të rëndësishëm politik e strategjik, është një sinjal i qartë i mbështetjes së BE-së për vendin tonë.

“Me Martën, nëpër Tiranë. Në vigjilje të Samitit për Planin e Rritjes të BE për Ballkanin Perëndimor që mbahet nesër në vendin tonë, mirëprita në Tiranë miken e Shqipërisë, Komisioneren për Zgjerimin Marta Kos, gruan që rrezaton energji, përkushtim dhe mbështetje për vlerat, autenticitetin dhe të ardhmen europiane të Shqipërisë”, shkroi Spiropali, në një postim në rrjetet sociale.

Nesër Shqipëria do të mirëpresë në Tiranë Samitin për Planin e Rritjes “Rruga jonë në BE” (Growth Plan “Our pathway to EU”), ku liderët e Ballkanit Perëndimor dhe Komisionerja për Zgjerimin e Bashkimit Europian, Marta Kos do të ndajnë diskutime për planin e rritjes, integrimin ekonomik dhe transformimin e rajonit drejt Tregut të Bashkimit Europian.

Samiti do të zhvillohet këtë të premte në Pallatin e Brigadave në Tiranë.

/gj.m/r.e/

The post Spiropali në Tiranë me Komisioneren Kos në prag të Samitit të BE për Planin e Rritjes appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Pretendimi: Kryeministri Edi Rama njofton përfundimin e të gjithë grup-kapitujve të negociatave për integrimin në Bashkimin Europian

Verdikti: Mungon konteksti

————————————————————

“Rama njofton përfundimin e të gjithë grup-kapitujve: Shqipëria rekord drejt BE,” jep lajmin e mirë një artikull i botuar më 12 nëntor 2025 nga Euronews Albania.

Me të lexuar titullin e mësipërm, lexuesi mund të mendojë me të drejtë se Shqipëria është pranë hyrjes në Bashkimin Europian, duke patur mbyllur procesin e negocimit të gjithë grup-kapitujve.

Megjithatë, lexuesi nuk duhet të gëzohet para kohe.

Në brendinë e tij, artikulli i referohet si burim kryeministrit Rama, i cili citohet të ketë postuar në rrjete sociale: “Shqipëria e arriti të pamendueshmen, të gjithë kapitujt e negociatave të hapur brenda 12 muajsh rekord absolut në procesin e integrimeve evropiane.”

Pra, Shqipëria nuk ka përfunduar të gjithë grup-kapitujt e negociatave, por vetëm procesin e hapjes së tyre. Në rastin më të mire, vendit tonë do t’i nevojitet 2-3 vite të mëtejshme negocimi përpara se të njoftohet transpozimi i plotë i legjislacionit të Bashkimit Evropian në legjislacionin vendas.

Deri në nëntor 2025, Shqipëria ende nuk ka mbyllur ndonjë nga grup-kapitujt e negociatave.

The post Shqipëria krenare për hapjen dhe jo përfundimin e kapitujve të BE-së appeared first on Faktoje.al.

Nga Boldnews.al Ambasadori i Bashkimit Europian, Silvio Gonzato, tha në studion e Grida Dumës se vitin tjetër do të dalë në pension. Ai tha gjithashtu se, pas pensionimit, ka vendosur të blejë një shtëpi të madhe në Verona, ku do të mirëpresë familjen e tij të zgjeruar. Natyrisht, me një eksperiencë prej gati 40 vitesh […]

The post Dyfytyrësia e Gonzatos appeared first on BoldNews.al.

Lajmi se zv.kryeministrja Belinda Balluku është marrë e pandehur nga Prokuroria e Posaçme u prit fillimisht me heshtje, më pas me shmangie dhe së fundmi me shfaqjen se asgjë nuk ka ndodhur. Dhjetë ditë pas zyrtarizimit të akuzës, kryeministri Edi Rama dhe Balluku u shfaqën krah për krah në një aktivitet rutinë të titulluar “OSHEE […]

The post Mburoja politike e Ramës për Ballukun, një sfidë për drejtësinë appeared first on Reporter.al.

Megjithëse aktorët e shoqërisë civile dhe të akademisë u përfshinë në një proces dialogu me qeverinë, duke dhënë rekomandime konkrete për përmirësimin e lirisë së shprehjes dhe të medias në vend, qeveria shqiptare ka bërë progres të kufizuar drejt reformimit të sektorit, nënvizon Komisioni Evropian në raportin e tij vjetor mbi Shqipërinë. “Situata mbetet kryesisht […]

The post Brukseli kritikon Shqipërinë për mungesë progresi në lirinë e medias appeared first on Reporter.al.

Qeveria shqiptare ka nxjerrë për konsultim publik një projektligj përmes së cilit synon që të legalizojë lobimin në Shqipëri si dhe të krijojë një regjistër të lobuesve. Projektligji është produkt i një grupi pune të ngritur me urdhër të kryeministrit Edi Rama në korrik të këtij viti dhe drafti është propozuar nga ministrja e Shtetit […]

The post Qeveria drejt legalizimit të lobimit, por kontratat e pagesave i mban sekret appeared first on Reporter.al.

Edhe pse për sanksionet ndaj Moskën, Beogradi zyrtar nuk është njësuar me linjën e Bashkimit Europian, presidenti Vuçiç në një dalje për televizionin publik deklaroj se besonte tek anëtarësimi i vendit në union, por për këtë në mes qëndron Kosova.

“Mendoj se do të ketë shumë surpriza, do të ketë shumë vendime të ndryshme gjeopolitike në vitin e ardhshëm. Gjithçka po ndryshon shumë shpejt. Ka disa shanse që Serbia të bëhet anëtare e BE-së para vitit 2030, por se nuk më pëlqen të vendos afate, edhe pse për këtë ka një çështje në mes, ajo e Kosovës dhe për këtë unë jam i qartë: nuk do ta njoh pavarësinë”, ka thënë presidenti serb Aleksandër Vuçiç.

Paralajmërimi i Vuçiç për të ardhmen e serbëve ne komunat veriore të Kosovës ishte optimist, duke deklaruar se në 5 apo 10 vitet e ardhshme roli i tyre do të fuqizohet.

Vuçiç pati një koment edhe për Republikën Srpska, ku krahu i tij i djathtë Milorad Dodik është tërhequr të paktën zyrtarisht nga angazhimi politik, duke uruar paqen në atë zonë

Duke folur për Rezolutën e miratuar për Serbinë në Parlamentin Evropian, ai akuzoj drejtpërdrejt Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen dhe Presidenti i Këshillit të BE-së Antonio Costa, duke i cilësuar ata simbole të pushtetit që vënë në lëvizje edhe mekanizmat e tjerë të BE.

Përplasja mes tij dhe Von der Leyen ka qenë e fortë, ndërsa në ndalesën e saj të fundit në Beograd, ajo i kujtoj Vuçiç cilat ishin mangësitë e qeverisjes së tij, përfshirë sistemin e drejtësisë dhe korrupsionin.

Në qendër të intervistës ishte edhe takimi i pritshëm mes Trump Dhe Putin në Hungari, për të cilën tha së Bashkimi Europian do të bëj gjithçka për ta parandaluar mbajtjen e një takimi të tillë në Budapest.

Vuçiç u shfaq i bindur se Serbia do të arrijë një marrëveshje me partnerët e saj rusë pas vendosjes së sanksioneve kundër NIS dhe shtoi se do të bëhet gjithçka që të sigurohet që prona ruse të mos rrezikohet. Përsa i përket protestave të studentëve për mbajtjen e zgjedhjeve të reja në vend, Vuçiç edhe njëherë tregoj se nuk ka në plan të lëvizi nga pushteti.

/abcnews.al/

“Synimi që Mali i Zi të anëtarësohet në Bashkimin Evropian është me të vërtetë pranë arritjes”, deklaroi presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, teksa hapi konferencën e parë për investime Mali i Zi-BE në vendpushimin turistik Lushtica, pranë Tivatit.

Von der Leyen tha se janë bërë hapa pozitivë dhe se ka ardhur koha të investohet në Mal të Zi.

“Ju jeni shumë ambiciozë dhe kjo na pëlqen”, tha shefja e Komisionit Evropian.

Siç theksoi zyrtarja evropiane, duhet të përshpejtohen reformat në fushën e sundimit të ligjit, të ketë transparencë në prokurimet publike dhe në këtë mënyrë të dërgohet një sinjal se Mali i Zi është një vend i besueshëm për zhvillimin e biznesit.

Kryeministri i Malit të Zi, Millojko Spajiq, vlerësoi se BE-ja është partnerja më e rëndësishme strategjike dhe investuesja më e madhe në Mal të Zi.

Ai njoftoi për një cikël investimesh që e presin Malin e Zi në vitet e ardhshme.

“Një cikël që do t’i tërheqë mbi 3 miliardë euro. Ky është mesazhi kryesor që nga sot: Mali i Zi është i hapur për biznes dhe se tani është koha për të investuar”.

Spajiq përsëriti qëndrimin se Mali i Zi është në prag të anëtarësimit në BE.

“Deri në fund të vitit 2026 do t’i mbyllim të gjithë kapitujt e negociatave, në mënyrë që të bëhemi anëtar i bllokut deri në fund të vitit 2028”, tha Spajiç.

Ai theksoi, gjithashtu, se kjo është një mundësi për BE-në që të tregojë se politika e zgjerimit “është gjallë”.

Në konferencë, e cila iu kushtua zhvillimit të qëndrueshëm, do të prezantohen katër projekte të investimeve evropiane në ekonominë e Malit të Zi dhe do të nënshkruhen dhjetë memorandume mirëkuptimi në fusha të ndryshme. Në konferencën për media pas hapjes së konferencës, Von der Leyen theksoi se Bashkimi Evropian e vlerëson shumë përafrimin e Malit të Zi me politikën e jashtme dhe të sigurisë së Brukselit, veçanërisht sa u përket raporteve me Rusinë.

“Agresioni rus kundër Ukrainës e ka riformësuar kontinentin tonë. Çdo komb evropian duhet të zgjedhë vendin dhe anën e tij, dhe Mali i Zi e ka bërë tashmë këtë zgjedhje shumë qartë. Ju jeni plotësisht të harmonizuar me politikën e jashtme dhe të sigurisë të BE-së. E vlerësojmë thellësisht vendimin për të dërguar ushtarë malazezë për të mbështetur misionin tonë të trajnimit për Ukrainën”, tha von der Leyen.

Ajo e inkurajoi Malin e Zi që t’i shfrytëzojë 380 milionë eurot nga Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor dhe po ashtu njoftoi se vitin e ardhshëm do të hiqet roaming-u mes Malit të Zi dhe BE-së.

“Mali i Zi tani do t’i marrë 8 milionë euro pasi i ka përmbushur kushtet, por duhet të vazhdojë me reformat për të arritur te kushtet për shfrytëzimin e të gjithë fondit prej 380 milionësh që është paraparë për Malin e Zi”, tha zyrtarja e lartë evropiane.

Bashkimi Europian po përgatitet të zëvendësojë vulosjen e pasaportave me një sistem të ri digjital për menaxhimin e kufijve, i cili pritet të hyjë në fuqi gradualisht duke nisur nga e diela, 12 tetor. Qytetarët australianë dhe të vendeve të tjera jashtë BE-së që udhëtojnë drejt Europës mund të përballen me sistemin e ri të […]

The post BE heq dorë nga vulosja e pasaportave, hyn në fuqi sistemi i ri digjital në kufij appeared first on BoldNews.al.

Delegacioni i Bashkimit Europian në Tiranë u ka premtuar banorëve të fshatit Kurdari në Klos se do të ngrejë në diskutimet me qeverinë shqiptare shqetësimin e tyre për lejen për ndërtimin e një hidrocentrali në lumin e fshatit, sipas një korrespondence që disponohet nga BIRN. Në përgjigje të një letre nga banorët e zonës, Delegacioni […]

The post Letra e BE: Shqetësimet e banorëve të Kurdarisë, pjesë e dialogut me qeverinë appeared first on Reporter.al.

Gjatë më shumë se 30 viteve si gazetare, kam kaluar pothuajse gjithçka që ky profesion mund të ofrojë – nga raportimi i luftës dhe mbulimi politik, deri te drejtimi i lajmeve kryesore të mbrëmjes në televizionin publik. Kam pasur suksese dhe vlerësime, por edhe censurë, presione, shkarkime dhe sulme. Më janë “prerë krahët” shumë herë, […]

The post Gazetaria përballet me krizën ekzistenciale: Kush do të paguajë për të? appeared first on Reporter.al.

Në fjalimin e saj më të fundit për gjendjen e Bashkimit Europian, Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen, paraqiti një axhendë ambicioze që preku sferat kryesore të politikës së brendshme dhe të jashtme të Evropës: nga forcimi i mbrojtjes, pavarësia në prodhim dhe investimet në teknologji, tek agjenda e gjelbërt dhe mbështetja për Ukrainën. 

Ndërkohë që retorika ishte e fuqishme, ekspertët vënë në dukje për Faktoje se realizimi i këtyre objektivave përballet me pengesa të konsiderueshme, si brenda BE-së ashtu edhe në kontekstin global.

Ushtria europiane

Një nga pikat më të theksuara gjatë fjalimit të Von der Leyen ishte domosdoshmëria që Europa të sigurojë vetë mbrojtjen e hapësirës së saj dhe sigurinë. Koncepti për një ushtri të përbashkët europiane që ka qarkulluar për dekada, së fundi u risoll në vëmendje pas  deklaratave të Donald Trump gjatë fushatës presidenciale të vitit 2024, që ngritën dyshime sa i përket qëndrueshmërisë së NATO-s. Gjithësesi kjo ide asnjëherë nuk ka marrë formë konkrete. 

Ilir Kalemaj thekson se pavarësisht propozimeve të vazhdueshme për një ushtri europiane, që kanë ardhur kryesisht nga presidentët francezë si Chirac, Sarkozy apo Macron, asgjë nuk ka ndodhur për shkak të NATO-s dhe mungesës së mbështetjes panevropiane.

“Për shkak të nevojës për fuqizim të NATO-s, thellim të partneritetit euro-atlantik, shpenzimet që duhet të shkojnë deri në 5% të PBB-së të vendeve anëtare deri në vitin 2035, mendoj se do ishte gati i pamundur krijimi i një ushtrie të BE në këto kushte

Ilir Kalemaj – Studiues dhe lektor në Shkenca Politike, Marrëdhënie Ndërkombëtare dhe Studime të BE-së

Madje të panevojshëm e vlerëson Kalemaj krijimin e një ushtrie të tillë.

Për ish-komandantin e Forcave Detare, Artur Meçollari, ideja e pavarësisë ushtarake të Evropës vjen si pasojë e situatës globale. Kjo nënkupton pavarësi nga SHBA-ja, gjë që duket tejet e vështirë për BE-në për shkak të disa faktorëve sipas tij. 

“Ende (BE) nuk ka një kuptim të përbashkët mbi kërcënimin rus, ka përplasje interesash të forta midis anëtarëve lidhur me buxhetin e mbrojtjes dhe ndihmën ndaj Ukrainës, dhe për më tepër BE nuk ka një shtet lider, fuqia e të cilit të krijojë ballanca të brendshme unifikuese.  Kjo, mund të ilustrohet me shprehjen se ‘NATO nuk mund të ekzistojë pa SHBA”

Artur Meçollari, ish-komandant i Forcave Detare

“Ende (BE) nuk ka një kuptim të përbashkët mbi kërcënimin rus, ka përplasje interesash të forta midis anëtarëve lidhur me buxhetin e mbrojtjes dhe ndihmën ndaj Ukrainës, dhe për më tepër BE nuk ka një shtet lider, fuqia e të cilit të krijojë ballanca të brendshme unifikuese.  Kjo, mund të ilustrohet me shprehjen se ‘NATO nuk mund të ekzistojë pa SHBA”, argumenton Meçollari.

Realizimi i një ushtrie të tillë përballet edhe me kufizime të mëdha praktike në këndvështrimin e Ledion Krisafit, ekspert i marrëdhënieve ndërkombëtare. Kjo sepse, sipas tij, Evropa ka mungesa të mëdha ushtarake, dhe ekonomikisht është në vendnumëro krahasuar me SHBA-në dhe Kinën. 

“Madje edhe teknologjikisht [Europa] është shumë mbrapa SHBA-ve dhe Kinës. Nuk ka asnjë kompani të madhe teknologjike që të jetë në Europë. Vështirë që pa zhvillim ekonomik, pa zhvillim teknologjik dhe me një emigracion masiv që po shpartallon strukturën sociale dhe demografike të vendeve evropiane, të arrijë të realizojë reforma të tilla në 4 vitet e ardhshme”

Ledion Krisafi – ekspert i marrëdhënieve ndërkombëtare

Marrëdhënia BE – SHBA

Një skenar më realist dhe i mundshëm është një bashkëpunim mes Washingtonit dhe Bashkimit Europian në forcimin e mbrojtjes dhe sigurisë së kontinentit të vjetër. E ndonëse ideja e një ushtrie europiane mund të duket si kërcënim, në fakt ajo mund të jetë thjesht një formë presioni mbi SHBA-në që të rishikojë angazhimin e saj për sigurinë në Europë.

Nëse Washingtoni do e shohë vizionin e shprehur nga Presidentja Von der Leyen si marrje të më shumë përgjegjësive të shteteve anëtare, duke ruajtur rolin e NATO-s dhe SHBA në sigurinë Europiane, atëherë jemi përpara një zhvillimi pozitiv sipas Artur Meçollarit.

Për Ilir Kalemajn, Washingtoni është i interesuar dhe e ka shprehur që kërkon që vendet europiane të investojnë më shumë brenda NATO-s, dhe nëse BE-ja e ka mundesinë, kapacitetet dhe aftësinë për të zhvilluar dhe një ushtri paralele evropiane, kjo nuk do të përbënte shqetësim real për Washingtonin.

Edhe Ledion Krisafi nuk e sheh të “kërcënuar” aleancën euro-atlantike nga Europa. Sipas tij, BE-ja mbetet e varur nga SHBA për sigurinë e saj, në kushtet e mungesës së një ushtrie të përbashkët dhe të aftësive të kufizuara. “Rritja e buxheteve të mbrojtjes dhe forcimi i mekanizmave europianë është një hap drejt autonomisë, por jo një kërcënim real për NATO-n”, vlerëson ai.

Në fjalimin e saj, Von der Leyen e theksoi disa herë nevojën për të mbështetur fortë Ukrainën dhe kërkoi mobilizim të fondeve për rindërtimin e vendit. Ekspertët vënë në dukje se zhvillimet në Ukrainë do të jetë sprova e madhe jo vetëm që do të tregojë sa e angazhuar është  SHBA-ja në mbrojtjen e Europës, por edhe se sa i qëndrueshëm është Bashkimi Europian në vetvete.

“Nëse lufta në Ukrainë vazhdon, BE do të jetë e detyruar të ndërhyjë më shumë. Kjo situatë mund të vërë në dyshim të ardhmen e Bashkimit Europian,” vlerëson Krisafi.

Impikimet për Ballkanin Perëndimor dhe Shqipërinë

Sesi këto ambicie politike të Bashkimit Europian do të ndikojnë mbi politikat e zgjerimit dhe mbi të ardhmen e vendeve të Ballkanit Perëndimor, kjo do të shihet me kohën, vlerësojnë ekspertët.

Ajo që dihet deri më sot, si vijshmëri e proceseve të mëparshme historike të BE-së qysh prej fillimeve të saj, sipas Ilir Kalemajt, është se anxhendat e thellimit, ku përfshihen edhe mekanizmat e mbrojtjes dhe sigurisë, shkojnë në drejtim të kundërt me përpjekjet për zgjerim.

Në anën tjetër, një nga pasojat e mundshme të politikave të parashtruara nga Von der Leyen sipas Ledion Krisafit është hapësira për kompromis më të madh ndaj vendeve kandidate për anëtarësim në BE.

“Zgjerimi në fund të fundit ka qenë gjithmonë një vendim politik. As Bullgaria e Rumania në 2007-ën nuk ishin gati për në BE, por u pranuan. E njëjta gjë më shumë mundësi do ndodhë dhe me Shqipërinë apo Malin e Zi. Po bëhen 12 vjet nga anëtarësimi i Kroacisë dhe 15 e më shumë vite që vendet e Ballkanit Perëndimor janë kandidate për në BE dhe një periudhë kaq e gjatë kohe mund të dekurajojë shumë nga këto vende”,  argumenton Krisafi. 

Përfundim: Ambicie dhe realitet

Analiza e ekspertëve tregon se, me gjithë retorikën ambicioze të Von der Leyen, realizimi i objektivave të saj mbetet i kufizuar nga kapacitetet reale të BE-së. 

“Objektivat që shpalosi Von der Leyen janë gati të pamundura për tu realizuar, duke marrë parasysh buxhetin e Komisionit dhe fuqinë politike të saj, veçanërisht kur disa grupe në Parlamentin Europian kanë kërkuar mocion mosbesimi”, vëren  Ilir Kalemaj.

Megjithatë, fjalimi shërben si orientim strategjik, duke treguar drejtimin e Komisionit Europian dhe duke sinjalizuar nevojën për një pavarësi më të madhe në fushën e mbrojtjes dhe politikës së jashtme. Sipas ekspertëve, sfidat janë të mëdha, por qasja e qartë dhe ambicioze e Von der Leyen mund të shërbejë si motor për diskutime dhe reforma të nevojshme në dekadën e ardhshme.

The post Fjalimi i madh i Europës – Ambicie të larta, sfida reale për BE-në appeared first on Faktoje.al.