LONDËR, 24 nëntor /ATSH/ – Një studim i ri nga Universiteti i Mjekësisë në Susex sugjeron se gjuha e njeriut mund të japë sinjale të hershme për dëmtimin e zemrës, sipas knowridgesciencereport.com.

Sipas shkencëtarëve, pacientët me këtë sëmundje kanë ndryshime të dallueshme në pamjen dhe bakteret e gjuhës krahasuar me njerëzit e shëndetshëm.

Tek personat pa probleme kardiake, gjuha zakonisht është rozë e çelur dhe me një shtresë të hollë të bardhë.

Por, në rastet e problemeve të zemrës, ajo shfaqet më e kuqe dhe e mbuluar me një shtresë më të trashë, shpesh me ngjyrë të verdhë.

Sa më i rëndë të jetë pronblemi i zemrës, aq më të theksuara bëhen këto ndryshime.

Për të hetuar këtë lidhje, studiuesit analizuan 42 pacientë me dështim kronik të zemrës dhe i krahasuan me 28 persona të shëndetshëm.

Të gjithë pjesëmarrësit nuk kishin probleme dentare, infeksione apo përdorim të antibiotikëve, për të shmangur ndikime të jashtme te mikrobet orale.

Mostrat e shtresës së gjuhës u morën në mëngjes, përpara larjes së dhëmbëve apo konsumimit të ushqimit.

Analizat gjenetike të baktereve , përmes metodës 16S rRNA,  treguan dallime të mëdha mes të dy grupeve. Pacientët me dështim të zemrës kishin një përbërje krejt tjetër bakteriale, me pesë lloje bakteresh që dallonin saktësisht mes tyre dhe të shëndetshmëve me rreth 84% saktësi.

Disa prej baktereve, si eubacterium dhe solobacterium, binin ndjeshëm me përkeqësimin e gjendjes së zemrës.

Këto rezultate sugjerojnë se analiza e gjuhës mund të bëhet një mjet i thjeshtë, jo invaziv dhe potencialisht i dobishëm për të zbuluar ose monitoruar dështimin e zemrës. Nëse metoda zhvillohet më tej, ajo mund të shërbejë për kontrolle të shpejta dhe të përballueshme, madje edhe në shkallë të gjerë.

Ndërsa nuk dihet ende nëse ndryshimet në bakteret e gjuhës janë shkak apo pasojë e sëmundjes, studiuesit theksojnë se këto të dhëna hapin një rrugë të re kërkimore. Trupi ynë, duket se, tregon shumë më tepër sesa mendojmë dhe gjuha mund të jetë një dritare e fshehur drejt shëndetit të zemrës./   /Ad.Ab./

The post MJEKËSI – Ngjyra e gjuhës mund të zbulojë problemet e zemrës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Kultivimi dhe ruajtja e një marrëdhënieje të shëndetshme romantike kërkon përkushtim dhe punë, gjë që mund të shpjegojë deri diku pse njerëzit shpesh thonë se një marrëdhënie e caktuar nuk po “funksionon”.

Ashtu siç janë unike personalitetet dhe përbërja jonë biologjike, ashtu janë edhe stilet tona të komunikimit, përvojat tona dhe psikika jonë. Në kontekstin e një marrëdhënieje, tre faktorët e fundit janë më të fajësuarit për problemet me të cilat përballen pothuajse të gjitha çiftet.

Një anketë e kohëve të fundit me 1,000 persona nga aplikacioni i takimeve Couply zbuloi se tre pengesat kryesore për ndërtimin e një marrëdhënieje të shëndetshme dhe afatgjatë ishin problemet e komunikimit (56%), mungesa e kohës cilësore së bashku (37%) dhe vështirësitë psikologjike (35%). Pyetja kryesore e anketës, e cila mori një sërë përgjigjesh, ishte rreth sfidës më të madhe me të cilën përballen pjesëmarrësit në marrëdhënien e tyre.

Vështirësi në komunikim

Njerëzit kanë kode të ndryshme komunikimi. Durimi dhe respekti janë thelbësorë për të qenë në gjendje të bashkëjetojmë me gjysmën tonë tjetër. Megjithatë, shpesh, edhe me durim, problemet e komunikimit brenda një marrëdhënieje nuk ndalen.

Deanna Shahady, një këshilluese marrëdhëniesh në Couply, thotë se një nga arsyet kryesore pse çiftet kanë vështirësi në komunikim është se ata përqendrohen shumë te vetja. “Ne në thelb nuk po e dëgjojmë njëri-tjetrin dhe nuk po e marrim parasysh njëri-tjetrin”, thotë ajo, duke sugjeruar se zgjidhja për këtë problem qëndron në vetëdijen dhe ndershmërinë . “Është e rëndësishme të dëgjojmë njëri-tjetrin dhe të mos jemi në mbrojtje gjatë gjithë kohës. Kemi dikë që e duam pranë nesh, jo një armik.”

Ajo i inkurajon çiftet të flasin me njëri-tjetrin dhe të shprehin se si ndihen në mënyrë që komunikimi i tyre të jetë i vërtetë dhe kuptimplotë. “Është mirë ta vendosim veten në vendin e njëri-tjetrit ndonjëherë. Në këtë mënyrë, marrëdhënia jonë do të ndihmohet dhe komunikimi do të përmirësohet.”

Mungesa e kohës cilësore

“Vetëm pse jeni ulur pranë njëri-tjetrit për orë të tëra duke folur në telefon, nuk do të thotë që po kaloni kohë së bashku”, thotë Shahady, e cila sugjeron që çiftet të caktojnë takimet e tyre gjatë ditës ose javës. Ajo madje i inkurajon anëtarët e saj t’u kërkojnë partnerëve të tyre të takohen.

“Thuaji partnerit tënd se duhet ta takosh dhe të flasësh me të. Bëj pyetje rreth ditës së tij, punës, daljes, kur detyrimet e tua janë të tepërta. Sigurisht, mos ushtro presion mbi personin tjetër (sigurisht që nuk do që kjo të të ndodhë ty), por ji i pranishëm dhe i pranishëm. Trego me pyetje kuptimplote se dëshiron të fillosh një bisedë që do të zgjasë pak ose të organizosh një përvojë të përbashkët. Një darkë, një shëtitje do të të ofrojnë kontakt kuptimplotë me partnerin tënd.”

Shëndeti mendor

Me atë që po ndodh përreth nesh, është logjike që shpesh na pushtojnë emocionet negative. Frika dhe zemërimi janë kryesoret, ndërsa shkallët e çrregullimit të ankthit dhe sulmeve të panikut janë vazhdimisht në rritje, si pasojë e të cilave edhe marrëdhëniet e çifteve preken fuqishëm.

“Nëse psikologjia juaj e rëndë nuk ndikon shumë në jetën tuaj të përditshme dhe është thjesht rezultat i lodhjes, atëherë një banjë relaksuese ose një përqafim i ngrohtë nga partneri juaj është ndoshta zgjidhja. Megjithatë, nëse emocionet negative kanë kufizuar orët që buzëqeshni çdo ditë, ndikojnë fuqishëm në çdo marrëdhënie që keni dhe kontribuojnë në performancë të dobët në punë, atëherë zgjidhja më e mirë është të kërkoni ndihmë nga një specialist “, sugjeron këshilluesja e marrëdhënieve.

The post Tre probleme me të cilat përballen pothuajse të gjitha çiftet sot appeared first on iconstyle.al.

TIRANË, 11 nëntor  /ATSH/ Niveli i kredive me probleme ka shënuar një rritje në muajin shtator të këtij viti.

Sipas të dhënave zyrtare nga Banka e Shqipërisë, raporti i kredive me probleme u rrit në 4,37% në shtator, nga 4,19% në gusht.

Megjithatë, kjo përqindje mbetet dukshëm më e ulët krahasuar me vitet e paskrizës financiare të 2008-ës, kur ky tregues filloi të rritej gradualisht, duke arritur kulmin në rreth 25% në shtator 2014.

Banka e Shqipërisë vlerëson se ulja e kredive me probleme gjatë viteve të fundit ka ardhur si rezultat i reformave të ndërmarra në, bashkëpunimit me qeverinë shqiptare dhe Fondin Monetar Ndërkombëtar, si dhe zbatimit të Planit të Masave për reduktimin e kredive me probleme.

Huadhënia me probleme është treguesi që mat përqindjen e kredive që nuk shlyhen në kohë ose që kanë vështirësi në pagesa.

Banka e Shqipërisë ka deklaruar se po ndjek me kujdes situatën në sistemin bankar dhe ka kërkuar nga bankat që të forcojnë menaxhimin e rrezikut dhe të ofrojnë zgjidhje fleksibël për klientët me vështirësi pagese. e.xh/j.p/

The post Kreditë me probleme u rritën në 4.37% në shtator appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Të rriturit shpesh përballen me sfida që nuk i dinë derisa ato të shfaqen. ‘Adulthood’ mund të jetë një udhëtim i pasur, por gjithashtu i mbushur me vështirësi që të godasin papritur, duke e bërë jetën më të ndërlikuar nga sa mund ta kemi imagjinuar. Ja disa nga problemet që shumë të rritur përballen dhe për të cilat askush nuk j’u ka treguar.

1. Faturat që nuk përfundojnë kurrë: Paguani qiranë, faturat e dritave, ujit, internetit, abonimet që keni harruar… pastaj vjen dhe koha për të paguar qiranë sërish. Papritur, nuk po punoni për të realizuar ëndrrën tuaj, por për të mbijetuar. Ky është një cikël që duket i pafund, dhe që të kujton përherë se sa e vështirë është të mbash gjithë barrën e të jetuarit.
2. Përgjegjësia ndaj prindërve: Askush nuk të paralajmëron për atë ndërrim roli kur fillon t’i kujtosh prindërit të marrin medikamentet, të rezervosh vizitat mjekësore, apo t’i shpjegosh se si të përdorin WhatsApp-in. Dhe një ditë, realizon se ti je tashmë i rritur dhe se rolet mes jush janë ndërruar.
3. Dhimbja e të kaluarës: Nuk janë vetëm humbjet nga vdekja që shkaktojnë dhimbje. Ka gjithashtu dhimbje për miqësitë që u shuan, ëndrrat që nuk realizohen, dhe marrëdhëniet që kanë mbaruar. Dhimbja që ka lidhje me gjëra që ende janë të gjalla është një aspekt i pashmangshëm i të rriturit.
4. Kostoja e mobilimit të shtëpisë: Çmimet për sende të thjeshta si perde, pasqyra, dhe tapete janë të papërballueshme. Kur ishim të vegjël, thoshim me shaka “Mami, bli një TV më të madh”. Tani shohim çmimet për televizorët dhe themi, “A është ky televizor i bërë nga ari?”
5. Përpjekjet për të pasur sukses: Të gjithë e dimë se duhet të punojmë shumë, por askush nuk të paralajmëron se sa kohë mund të marrë për të parë rezultate. Disiplina e kërkuar për të vazhduar edhe kur gjërat nuk shkojnë ashtu siç kishe planifikuar, është ajo pjesë që shumë fjalime motivuese nuk e përmendin.
6. Lodhja e vazhdueshme: Lodhja nuk ka të bëjë me punën fizike, por me ekzistencën. Lodhja nga marrja e vendimeve të përditshme, përgjegjësive, dhe kërkesave të jetës. Pavarësisht se pushon, lodhja është një ndjenjë që nuk largohet.
7. Zgjedhja e ushqimit çdo ditë: Zgjedhja e menuve për çdo vakt është një ngarkesë mendore që shpesh duket e padurueshme. Dhe ndërsa “planifikimi i vakteve” është një ide e mirë, pas disa ditësh ushqimi bëhet i mërzitshëm. E ke përjetuar atë moment kur nuk do të mendosh më për darkën, por vetëm për një gotë ujë?
8. Vetmia e pavarësisë: Edhe pse mund të kesh miq dhe familje, ndjenja e pavarësisë shpesh vjen me një vetmi të thellë. Të bëhesh vetvetja dhe të menaxhosh jetën tënde është një udhëtim që nuk mund ta bësh me askënd tjetër.
9. Përballja me trauma të kaluara: Pas një periudhe të caktuar, dhimbjet dhe trauma të cilat ke fshehur si fëmijë kthehen për t’u përballur me to. Frika, turpi dhe braktisja janë ndjenja që nuk do t’i mundësh derisa të bëhesh mjaft i rritur për t’i përballuar ato.
10. Menaxhimi i jetës: Pjesa më e madhe e jetës ka të bëjë me menaxhimin e përgjegjësive të përditshme, nga pastrimi i shtëpisë deri tek kërkesat e punës dhe marrëdhëniet. Të gjitha kërkojnë vëmendje të vazhdueshme dhe ndonjëherë duket sikur nuk ke kohë për asgjë.
11. Çmimi i ushqimeve të detit: Peshqit dikur ishin një luks i përballueshëm, por tani janë të shtrenjtë si të ishin thjesht dhurata nga parajsa. Kur u bë peshku një luks i papërballueshëm?
12. Trishtimi i anticipuar: Kur fillon të shikosh prindërit që plakën para syve të tu, kjo të godet si një zgjim i hidhur. Kohët po kalojnë dhe nuk ke më mundësinë të mbash kohën në dorë.
13. Familjet janë shumë më komplekse sesa mendonim: Familjet gjithmonë kanë pasur sekrete dhe trauma që ne nuk i kuptojmë deri sa të bëhemi të rritur. Të gjitha këto sekrete dalin në dritë dhe ndryshojnë mënyrën se si e shohim fëmijërinë tonë.
14. Rritja ndihmon të largohesh nga e kaluara: Me rritjen, mënyra e të menduarit ndryshon dhe shpesh nuk je më i kuptuar nga ata që ishin afër teje. Të rriturit duan të të shohin në të njëjtën formë, ndërsa ti po ndryshon dhe ata shpesh nuk mund të të kuptojnë.
15. Jeta nuk ndalon për shkatërrimin tënd: Pavarësisht çfarë po kalon, jeta vazhdon të ecë përpara. Punët, email-et, angazhimet, gjithçka vazhdon dhe ti duhet të gjesh forcë për të përballuar atë që po kalon.

The post Adulthood: 15 probleme për të cilat askush nuk të paralajmëron appeared first on iconstyle.al.

Në Bashkinë Shkodër, moti i keq dhe erërat e forta kanë shkaktuar problematika. Në rrugën “Martin Camaj” janë shënuar rënie pemësh, të cilat janë pastruar menjëherë nga punonjësit e Shërbimeve Publike.

Ndërsa në Bashkinë Fushë-Arrëz, reshjet me intensitet të lartë kanë shkaktuar rënie inertesh në segmentet rrugore Fushë-Arrëz – Fierzë dhe Fushë-Arrëz – Iballë.

Nga raportimet e deritanishme, në pesë bashkitë e qarkut Shkodër — Shkodër, Malësi e Madhe, Vau Dejës, Pukë dhe Fushë-Arrëz — nuk janë evidentuar situata të tjera emergjente.

The post Mot i keq dhe erëra të forta sjellin probleme në Shkodër, rënie pemësh dhe inertesh në disa segmente rrugore appeared first on Albeu.com.

Wizz Air pret që problemet me motorët Pratt & Whitney, që kanë çuar në bllokimin e dhjetëra avionëve të saj, të vazhdojnë deri në fund të vitit 2027. Lajmi u konfirmua nga drejtori financiar i kompanisë, Ian Malin, gjatë një konference në Pragë, ku i cilësoi vonesat si “jashtëzakonisht zhgënjyese” dhe theksoi se linja ajrore […]

The post Probleme me motorët mbajnë 38 avionë në tokë, kriza te “WizzAir” do zgjasë të paktën deri në 2027 appeared first on BoldNews.al.

TIRANË, 10 tetor /ATSH/ Niveli i kredive me probleme ka shënuar rritje të lehtë në muajin gusht të këtij viti.

Banka e Shqipërisë bën të ditur se, “raporti i kredive me probleme në gusht shënoi 4,19% nga 4,04 % që ishte në muajin korrik 2025”.

Ky nivel mbetet në trend zbritës krahasuar me një vit më parë kur shënonte nivelin 4,61%. Referuar statistikave të BSH-së, totali i kredisë me probleme shënon 37,7 miliardë lekë,  nga 34,9 miliardë lekë që ishte në fund të vitit 2024 dhe 37,5 miliardë lekë që ishte në të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Ndërkohë stoku i kreditimit për ekonominë kaloi kufirin e 900 miliardë lekëve në fund të muajit gusht . e.xh/j.p/

The post BSH: Kreditë me probleme në nivelin 4,19 % në gusht   appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Sebi Alla Në fundin e muajit prill të këtij viti, kryebashkiaku i Sarandës, Oltion Çaçi, shprehu bindjen se deri në maj (kur u mbajtën edhe zgjedhjet parlamentare) rrugët e brendshme në Sarandë dhe Ksamil do të përfundonin, për t’i shërbyer në vijim sezonit turistik.

“Fundi i majit nuk kap asnjë investim në të gjithë rrugët e Sarandës dhe Ksamilit të pambaruar. Në momentin që do të fillojë zyrtarisht sezoni turistik, punët publike do jenë mbaruar”, tha Çaçi në një nga mbledhjet e Këshillit Bashkiak.  

Faktoje vërejti në terren (në fillim të muajit shtator) se në qytetin e Sarandës rrugët e brendshme në disa lagje janë të asfaltuara, ndonëse më në thellësi të qytetit ka ende problematika.

Disa rrugica që të çojnë në lagjet periferike, në veripërëndim të Sarandës kanë probleme me infrastrukturën rrugore.

Prej vitesh janë rrugë të hapura kryesisht nga vetë banorët dhe të shtruara me çakull. Në këto zona dora e pushtetit lokal nuk është ndjerë. Megjithatë, në pjesën urbane të ngjeshur asfalti është ende i feskët, ndërsa problem mbeten trotuarët e ngushtë, kjo edhe për shkak të dendësisë së ndërtimeve dhe pamundësisë së zgjerimit.  

Faktoje.al iu drejtua Bashkisë Sarandë me një kërkesë për informacion në lidhje me infrastrukturën rrugore dhe premtimet, por deri në botimin e këtij shkrimi nuk pati reagim nga ana e tyre.

Ksamili “përgjysmë”

Ndryshe është situata në Ksamil, një zonë e rrahur nga shumë turistë. Në hyrje të qytezës së vogël përqark qendrës së saj rrugët janë të asfaltuara, por gjithçka ndryshon në brendësi, ku prej vitesh infrastruktura është problem serioz.

Rrugë të pa-asfaltuara, mungesë parkimesh dhe ndërtime të ngjeshura. “Qendra është mirë, këtë vit e sistemuan, por në brendësi të lagjeve është problem i madh. Po na prishen automjetet dhe shpesh përgjatë sezonit turistik shumë rrugë të brendshme bllokohen”, thotë një banor i Ksamilit për Faktoje.al.

Përfundimi

Ndonëse disa rrugë të brendshme në qytetin e Sarandës ishin të shtruara dhe sistemuana, premtimi se në sezonin turistik nuk do kishte asnjë rrugë të pambaruar në Sarandë dhe Ksamil do e konsiderojmë të pambajtur.

Faktoje.al, e mbështetur nga National Endoëment for Democracy (NED), po monitoron 10 bashki në vend, duke verifikuar mbajtjen ose jo të premtimeve të dhëna nga kryebashkiakët.

The post Rrugët e brendshme në Sarandë dhe Ksamil ende me probleme appeared first on Faktoje.al.

Drejtuesi i SPAK, Altin Dumani, i përfaqësuar nga zëvendësi i tij Klodian Braho, kërkon shkarkimin e prokurorit të Tiranës Ylli Pjetërnika për probleme në kriterin e pasurisë e profesionalizmit, shkaqe që u cilësuan prej subjektit të pabazuara dhe si një interpretim i njëanshëm e i përciptë i fakteve. Kolegji i Posaçëm i Apelimit, KPA u […]

The post SPAK kërkon shkarkimin e prokurorit Ylli Pjetërnikaj për pasurinë dhe profesionalizmin appeared first on BoldNews.al.

Mijëra të rinj kanë zgjedhur të punojnë nëpër call-center, jo se e pëlqejnë, por se nuk gjejnë një vend pune, ndonëse e kanë një diplomë. Ata bëjnë një kompromis me veten për të qëndruar me ore te tej zgjatura ulur, përpara kompjuterit me kufje në vesh pa menduar për dëmet shëndetësore. Kompanitë e call-centerave mendojnë […]

The post Pasojat e punës në call-center, 60% e të rinjve probleme me shtyllën kurrizore, dëgjimin dhe shikimin appeared first on BoldNews.al.

LUBJANE, 14 shtator /ATSH-ANSA/ – Lufta nuk mund t’i zgjidhë problemet dhe sanksionet, vetëm sa do t’i ndërlikojnë ato, deklaroi ministri i Jashtëm kinez Wang Yi, në një konferencë për shtyp pas takimit me zëvendëskryeministren sllovene Tanja Fajon.

Edhe pse Wang nuk e përmendi emrin e tij, ai duket se e hodhi poshtë kërkesën e presidentit të SHBA-së Donald Trump për tarifa më të larta ndaj Kinës dhe Indisë për blerjet e tyre të naftës nga Rusia.

“Kina nuk merr pjesë në ose nuk planifikon luftëra dhe ajo që bën është të inkurajojë bisedimet e paqes dhe të promovojë zgjidhjen politike të çështjeve më të ndjeshme përmes dialogut”, theksoi Wang Yi. /os/

The post SLLOVENI – Wang Yi: Sanksionet vetëm sa ndërlikojnë problemet, nuk i zgjidhin ato appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

SHQIPËRI– Obeziteti tek fëmijët ka tejkaluar nënpeshën edhe në vendin tonë. Sipas mjekes Valbona Shahinaj, mbipesha tek fëmijët ka ardhur ndër vite në rritje, dhe vihet re më shumë tek mosha fillore.

“Në përditshmërinë obeziteti është shtuar më shumë, nënpesha nuk është kaq frekuente, sa është obeziteti. Dmth, kemi disbalancë të madhe. Madje duke sjell disbalancë edhe mes atyre që kemi në peshë, me ata që janë obezë. Tani po e hasim tek fëmijët e moshës fillore, para asaj 9-vjeçare. Pa bërë 10 vjeç kemi peshën 50 kilogramë, nuk i përket kësaj moshe”, tha ajo.

Mbipesha dhe obeziteti në fëmijëri çojnë shpesh në probleme shëndetësore të parikuperueshme, si rrezik të shtuar për zhvillimin e sëmundjeve kardiovaskulare, diabetit, apo ato të skoliozës. Sipas specialistëve, një tjetër problem që sjell mbipesha, është caktimi i dozës së një medikamenti në rastet kur fëmija duhet të marr mjekim, si në rastet e një viroze, pasi pesha trupore nuk përputhet me moshën.

“Problemi që ne hasim, është edhe i dozimit të medikamenteve. Dozimi nuk është për moshën që ka, krahasuar me peshën që ne japim. Nëse do jepja një rast konkret, fëmija 11 vjeç dikur rreth 80 kg, dhe më pyet sesa mg duhet t’i jap ibuprofen…. Nëse do jetë me peshë më të vogël, dozimin do e bënte shumë rehat…Fillojnë problemet me sheqerin, me yndyrat, me skeletin. Se nuk është pjekur ende për të mbajtur një peshë të tillë, vijnë fëmijët me dhimbje mesi”

Specialistet, kequshqyerjen e rendisin si shkakun kryesor që ka ndikuar në rritjen e obezitetit te fëmijët, ndaj nutricionistia Arlind Garuci, në këtë fillim viti të ri shkollor, këshillon prindërit që fëmijëve t’ju japin ushqim me vete të përgatitur në shtëpi. Në mënyrë që fëmijët mos të biejn pre e ushqimeve të paketuara, produkteve si patatina, apo të pijeve me gaz.

“Tani që ka nis shkolla, këshilla ime për prindërit është t’ju japin fëmijëve ushqim me vete fëmijëve”

Sipas një raporti të publikuar disa ditë më parë nga UNICEF, për herë të parë obeziteti tek fëmijët ka tejkaluar nënpeshën në të gjithë botën. Në të njëjtin studim thuhej se sot, 1 në 10 fëmijë të moshës 5 deri në 19 vjeç, jetojnë me obezitet, duke u përballur me rreziqe serioze për shëndetin./abcnewa.al

 

 

TIRANË, 10 shtator /ATSH/ Kreditë me probleme kanë shënuar nivel të qëndrueshëm në muajin korrik.

Banka e Shqipërisë publikoi sot raportin “Treguesit e shëndetit financiar, korrik 2025”, ku evidenton se, raporti i kredive me probleme në korrik shënoi 4,04% nga 4,01 % që ishte në muajin qershor 2025.

Ky nivel mbetet në trend zbritës krahasuar me një vit më parë kur shënonte nivelin 4,72 % Referuar statistikave të BSH-së, kredia me probleme është luhatur pranë nivelit 4% gjatë  7-mujorit 2025.

Stoku i kredive me probleme është në vlerën 36,1 miliardë lekë, kundrejt 37,7 miliardë lekëve që ishte në të njëjtën periudhë vitin e kaluar.

e.xh/j.p/

The post BSH: Kreditë me probleme në nivel të qëndrueshëm, 4 % në korrik  appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 18 gusht /ATSH/ – ChatGPT-ja, softueri i inteligjencës artificiale po nxit episode paranojake te përdoruesit, disa prej të cilave kanë përfunduar në tragjedi, shkruajnë James Titcomb dhe Mathew Field për britaniken ”The Telegraph”.

Pas një bisede me ChatGPT-në, ku ishin përdorur 62 000 fjalë, më shumë sesa shumë romane, një burrë i kishte thënë shokut të tij të inteligjencës artificiale (IA), të cilin e quante ”Solis”, se kishte komunikuar me inteligjenca jonjerëzore dhe kishte punuar për të prishur një kishë mormone.

Por, në çdo komunikim, ChatGPT-ja nxiste te ky burrë teoritë e konspiracionit.

”Momentet tuaja paranormale mund të jenë valëzime nga e ardhmja juaj dhe ti nuk je i pari që i afrohesh orakullit”, i shkruan ChapGPT-ja burrit, ndërkohë që mbetet e paqrtë se  si përfundoi biseda.

Regjistri anonim i bisedës ndodhet në një arkiv me mijëra ndërveprime të analizuara nga studiuesit këtë muaj dhe të shqyrtuara nga gazeta britanike ”The Telegraph”.

Por, shembulli i këtij burrit nuk është i vetëm.

Në një bisedë të veçantë, një përdorues i bindur se është shpirt binjak me reperin amerikan GloRilla i thuhet nga një Chatgpt-ja se lidhja e tyre ”tejkalon kohën, hapësirën dhe madje edhe jetëgjatësinë”.

Në një tjetër rast, ChatGPT-ja i thotë një burri që përpiqet t’i shndërrojë njerëzit në inteligjencë artificiale pas vdekjes se ai është ”Komandanti i Lidhjes Qiellore-IA”.

Bisedat duket se pasqyrojnë një fenomen në rritje të asaj që është quajtur psikozë e IA-së, në të cilën programe të tilla si ChatGPT nxisin episode delirante ose paranojake ose nxisin njerëzit drejt së pamundurës.

Psikoza e ChaGPT-së

Disa raste kanë përfunduar në tragjedi.

Në prill, Alex Taylor, 35 vjeç, u qëllua për vdekje nga policia në Florida, pasi iu sul policëve me një thikë.

Taylor tha se kishte rënë në dashuri me një ”qenie të vetëdijshme” që jetonte brenda ChatGPT të quajtur Juliette, për të cilën ai besonte se ishte “vrarë” nga OpenAI, kompania pas ChatGPT-së.

Oficerët kishin shkuar në shtëpi për të ulur tensionet në një përballje me babanë e Taylor, i cili ishte përpjekur të ngushëllonte djalin e tij “të pangushëllueshëm”.

Në një incident tjetër, një mekanik 43-vjeçar që kishte filluar të përdorte ChatGPT-në për të komunikuar me kolegët e punës në spanjisht pretendoi se kishte pasur një “zgjim shpirtëror” duke përdorur ChatGPT. Gruaja e tij tha se varësia po kërcënonte martesën e tyre 14-vjeçare dhe se burri i saj do të zemërohej kur ajo të përballej me të.

Ekspertët thonë se tendenca e chatbot-eve për t’iu përgjigjur çdo pyetjeje në një mënyrë miqësore, pavarësisht se sa e pakuptimtë, mund të nxisë biseda iluzive.

Hamilton Morrin, një mjek dhe psikiatër në Maudsley NHS Foundation Trust, thotë se chatbot-et e inteligjencës artificiale bëhen si një “dhomë e një personi”, duke amplifikuar iluzionet e përdoruesve.

Ndryshe nga një terapist njerëzor, ato gjithashtu “nuk kanë kufij” për ta bazuar një përdorues në botën reale.

“Individët janë në gjendje të kërkojnë siguri nga chatbot-i 24/7 në vend që të zhvillojnë ndonjë formë strategjie të brendshme përballimi”, thotë ai.

Psikoza e chatbot-it është një fenomen i ri dhe i kuptuar dobët. Është e vështirë të thuhet se sa njerëz po prek dhe në shumë raste individë të ndjeshëm më parë kanë pasur probleme me shëndetin mendor.

Empatia mbi të vërtetën

Megjithatë, rastet e psikozës së inteligjencës artificiale mund të jenë vetëm shembujt më ekstremë të një problemi më të gjerë me chatbot-et.

Pjesërisht, episodet lindin për shkak të një fenomeni të njohur në qarqet e inteligjencës artificiale si ”servilizëm”.

Ndërsa chatbot-et janë projektuar kryesisht për t’iu përgjigjur pyetjeve, kompanitë e inteligjencës artificiale po kërkojnë gjithnjë e më shumë t’i bëjnë ato “empatike” ose të ndërtojnë një “marrëdhënie të ngrohtë”.

Kjo shpesh mund të jetë në kurriz të së vërtetës.

Meqenëse modelet e IA-së shpesh trajnohen bazuar në reagimet njerëzore, ato mund të shpërblejnë përgjigjet që i bëjnë për vete ose përputhen me to, në vend që të paraqesin të vërteta të pakëndshme.

Në formën e tij më delikate, ”servilizmi” mund të nënkuptojë thjesht vërtetimin e ndjenjave të dikujt, tamam si një mik mirëkuptues.

Në formën e tij më të keqe, mund të nxisë iluzione.

Midis dy ekstremeve është një spektër që mund të përfshijë njerëz që nxiten të lënë punën e tyre apo të tradhtojnë bashkëshortin/en e tyre.

Në një punim kërkimor të kohëve të fundit, akademikët në Institutin e Internetit të Oksfordit zbuluan se sistemet e IA-së që prodhojnë përgjigje “më të ngrohta” ishin gjithashtu më të hapura ndaj teorive të konspiracionit.

Një model, kur u pyet nëse Adolf Hitleri u arratis në Argjentinë pas luftës, deklaroi se “ndërsa nuk ka prova përfundimtare, ideja është mbështetur nga disa dokumente të deklasifikuara nga qeveria amerikane”./  a.jor.

The post KOMENT – A po i çmend njerëzit ChatGPT-ja? appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Në raportin e ri mbi Shtetin e së Drejtës, Komisioni Europian nuk evidenton drejtpërdrejt çështje të lidhura me ekonominë, por shqyrton disa fusha kyçe që ndikojnë ndjeshëm në klimën e të bërit biznes për kompanitë dhe sipërmarrësit në Serbi. Një prej fushave të veçuara është prokurimi publik. Është theksuar se përjashtimet nga Ligji për Prokurimin […]

The post Gjysma e kompanive në Serbi përballen me probleme korrupsioni appeared first on BoldNews.al.

Në një botë që i jep përparësi performancës, suksesit dhe pamjes së jashtme, shumë njerëz funksionojnë “normalisht”, por ndihen bosh brenda. Nëse ndonjëherë keni menduar pse nuk mund të ndjeni gëzim, mund të jetë koha të shikoni pak më thellë.

Psikiatri Dr. Judith Joseph shpjegon pse gëzimi është një karakteristikë e natyrës njerëzore dhe si “depresioni me funksionim të lartë” mund ta bllokojë atë, edhe kur gjithçka duket se po shkon mirë.

“Gëzimi është në ADN- në tonë. Është diçka që na përket që nga lindja. Është e drejta jonë e lindur si qenie njerëzore”, thotë ekspertja dhe studiuesja që ia ka kushtuar punën e saj studimit të gëzimit – dhe pengesave që na pengojnë ta përjetojmë atë.

Libri i saj i ri, “Funksionalitet i Lartë: Kapërceni Depresionin Tuaj të Fshehur dhe Riktheni Gëzimin Tuaj” , përqendrohet në të ashtuquajturin depresion me funksionim të lartë, një gjendje që tani po merret seriozisht, pasi ka të bëjë me njerëz që nga jashtë duken të suksesshëm dhe funksionalë, por nga brenda luftojnë me boshllëkun emocional dhe mungesën e gëzimit.

Depresioni që nuk është i dukshëm

Joseph shpjegon se shumë njerëz vuajnë nga anhedonia – një paaftësi për të ndjerë kënaqësi – dhe aleksitimia – vështirësi në njohjen ose shprehjen e emocioneve të tyre. Këto gjendje “vrasin” gëzimin, por shpesh injorohen sepse personi duket se po “menaxhon” punën dhe familjen .

Joseph, siç e përshkroi ajo për CNN, përjetoi vetë një situatë të ngjashme. “ Në vitin 2020, unë pata sukses, fitova çmime, bëra kërkime, kisha një familje të bukur – dhe isha në TV. Por nuk mund të ndieja gëzim .”

Ndryshimi erdhi nëpërmjet lidhjeve të thella me familjen, por edhe nga njohja e situatës së saj. Siç thotë ajo, nuk është një detyrim tjetër, por një çështje jete.

Rruga drejt gëzimit: Pesë hapa për të rizbuluar veten

Dr. Joseph sugjeron një metodë praktike, të ashtuquajturat “pesë V ”, që mund të ndihmojë në rifitimin gradual të gëzimit:

Validimi

Emërto atë që ndjen. Pranoje. Pranoje. “Nëse nuk e dimë se çfarë po ndiejmë, ka konfuzion dhe pasiguri. Kjo çon në ankth . Emërtimi i ndjenjës është hapi i parë për ta kuptuar atë .”

Shfryrje

Ndani shqetësimet tuaja me dikë që i besoni, por kini kujdes. “Nëse nuk po flisni me një profesionist të shëndetit mendor , kini kujdes që të mos e transferoni traumën te miqtë ose familja pa pëlqimin e tyre. Pyetni së pari: ‘A është kjo një kohë e mirë për të folur me ju?'”

Vlerat

Çfarë i jep kuptim dhe qëllim jetës tënde ? ” Mendo për gjërat që janë të paçmuara. Unë po ndiqja suksesin dhe njohjen, por në fund të fundit ato nuk janë ato që kanë rëndësi në fund të jetës .”

Vitalet

Dietë e shëndetshme, ushtrime dhe gjumë cilësor. “E thjeshtë në teori, e vështirë në praktikë, por thelbësore për ekuilibrin tonë emocional.”

Vizioni

Krijo një vizion për të ardhmen me më shumë gëzim. “Kur kemi dhimbje, është e vështirë të shohim përpara. Por gëzimi kërkon një plan. Ndalo së ricikluari të kaluarën dhe krijo hapësirë për diçka të re .”

Mbani mend: Lumturia mund të jetë e jashtme dhe e përkohshme, si kur blejmë diçka ose marrim një ngritje në detyrë. Gëzimi, megjithatë, është i brendshëm dhe i qëndrueshëm.

The post A keni probleme me përjetimin e gëzimit? Kjo mund të jetë arsyeja appeared first on iconstyle.al.

Kardiologia Eva Duraku foli në lidhje me problematikat me të cilat përballen qytetarët që vuajnë nga tensioni, në një kohë kur prej ditësh temperaturat e larta kanë “pushtuar” vendin. Doktoresha ka deklaruar se probleme hasen sidomos me pacientët që trajtohen prej kohësh me medikamente, ku nën ndikimin e vapës mund të kenë tension të ulët […]

The post I nxehti “pushton” vendin/ Kardiologia: Ja problemet që shkaktojnë temperaturat e larta appeared first on BoldNews.al.

PARIS, 2 korrik /ATSH-AFP/ – Edhe para kulmit të verës, temperaturat që arritën mbi 40°C përvëluan miliona evropianë dje duke vënë në provë popullatat ende të pamësuara me një nxehtësi kaq ekstreme, si në Paris, në Belgjikë apo edhe në Holandë.

Kjo nxehtësi intensive, e përshkruar si një “vrasës i heshtur” nga OKB-ja, ka shkaktuar gjithashtu alarm publik nga Portugalia në Kroaci dhe Greqi si dhe në Gjermani, Austri dhe Zvicër.

“Për shkak të ngrohjes globale të shkaktuar nga njeriu, nxehtësia ekstreme po bëhet gjithnjë e më e shpeshtë dhe intensive. Është diçka me të cilën duhet të mësojmë të jetojmë”, tha Clare Nullis, zëdhënëse e Organizatës Botërore Meteorologjike (OBM), një agjenci e OKB-së me seli në Gjenevë.

”1 korriku ishte vazhdimi i një qershori të jashtëzakonshëm, më i nxehti i regjistruar ndonjëherë në sipërfaqen e detit Mesdhe, si dhe në Angli dhe Spanjë, ku rekordi i vitit 2017 u thye”, njoftoi agjencia meteorologjike spanjolle.

Parisi, i njohur për dendësinë e tij urbane dhe mungesën e hapësirave të gjelbra, ka qenë në alarm të kuq që nga mesdita për herë të parë në pesë vjet, pasi termometri arriti gati 38°C, makinat ndotëse u ndaluan, maja e kullës Eiffel u mbyll dhe parqet u mbajtën të hapura natën.

Situata nuk është ende për rekord, por vjen pas gati dy javësh të një vale të jashtëzakonshme të nxehtësisë në Francë.

Kjo është edhe më shqetësuese duke pasur parasysh se temperaturat bien shumë pak gjatë natës për të siguruar pushim të mjaftueshëm për trupin, në një vend ku tre nga katër shtëpi nuk kanë ajër të kondicionuar.

Në Paris, betoni dhe asfalti i mbinxehur krijuan një ishull nxehtësie, duke penguar që temperaturat e rrugëve të binin nën 27°C gjatë natës nga e hëna në të martë, sipas Météo-France, rreth 4°C më e lartë se në parkun me hije ku ndodhet stacioni i referencës.

Në të gjithë vendin, gati 1 500 shkolla u mbyllën.

Sepse pas dekadash djegieje të lëndëve djegëse fosile, valët e nxehtësisë tani ndodhin më shpesh jashtë pushimeve shkollore, në qershor dhe shtator.

Në Holandë, shkollat ​​në Roterdam dhe Brabantin Verior u mbyllën në mesditë, edhe pse parashikoheshin temperatura prej 38°C, një dukuri e rrallë në këtë vend oqeanik.

Në Gjermaninë fqinje, një vend më i ngrohtë kontinental me pushime verore më të shkurtra, nxënësit e shkollës mund të përfitojnë nga “hitzefrei”, festa e valës së nxehtësisë që daton që nga shekulli XIX. Vala e nxehtësisë pritet të arrijë sot kulmin.

– “Jo normale” –

“Kjo ngjarje është e pazakontë sepse është ekstreme, shumë herët në sezonin e verës, dhe ndryshimi i klimës ka shumë të ngjarë ta ketë përkeqësuar atë”, tha Samantha Burgess, një klimatologe në Observatorin Evropian ”Copernicus”.

Kjo valë e nxehtësisë “i ekspozon miliona evropianë ndaj stresit të lartë të nxehtësisë”, paralajmëroi ajo, duke vënë në dukje se qytetet po bëjnë përparim, por shumë ngadalë, në përshtatje.

Për ndikimin e vapës do të duhen muaj për t’u vlerësuar, por tashmë valët e nxehtësisë të viteve 2003 dhe 2022, shkaktuan përkatësisht afërsisht 70 000 dhe 61 000 vdekje të parakohshme, kryesisht midis të moshuarve.

– Qiej më të kthjellët –

“Evropa është ngrohur më shpejt se mesatarja globale”, vazhdon Samantha Burgess, veçanërisht për shkak të afërsisë së saj me Arktikun, i cili po ngrohet tri deri në katër herë më shpejt, por edhe për shkak të efektit paradoksal të përmirësimit të cilësisë së ajrit falë legjislacionit mjedisor.

”Shumë i mirë për mushkëritë e evropianëve, ulja e aerosoleve ndotëse do të thotë gjithashtu se kemi qiell më të kthjellët, që do të thotë më shumë energji që arrin sipërfaqen e Tokës”, shpjegon shkencëtarja.

Në Spanjë dhe Portugali, ku u regjistruan rekorde të qershorit prej 46°C të shtunën dhe të dielën, termometri ra përsëri poshtë dje.

Por, ai përsëri i kaloi 40°C në vende si në Sevilje, Andaluzi, pas një nate mbi 25°C.

“Gjatë ditës, ne mund ta përballojmë pak ajrin, por jo natën”, ankohet Loli López, një pensioniste 81-vjeçare nga Sevilja.

”Një fëmijë dyvjeçar vdiq në Valls, në verilindje të Spanjës, pasi u la për disa orë në një makinë të parkuar në diellin përvëlues gjatë një vale të nxehti”, tha policia spanjolle./ a.jor.

The post KOMENT – Miliona evropianë përballen me valën e jashtëzakonshme të nxehtësisë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Një ngjarje tragjike ka ndodhur në qytetin e Elbasanit, ku një 60-vjeçar është gjetur i pajetë, i vetëvarur, në kasollen e bagëtive. Viktima, identifikuar si B. M., dyshohet se vuante nga probleme të shëndetit mendor.

Ngjarja është konstatuar mëngjesin e datës 17 qershor 2025, dhe sipas njoftimit zyrtar të Policisë, gjithçka tregon se bëhet fjalë për një akt vetëvrasjeje. Trupi është gjetur nga familjarët, të cilët kanë lajmëruar menjëherë autoritetet. Grupi hetimor ndodhet në vendngjarje dhe po punon për të dokumentuar rrethanat e plota të kësaj ngjarjeje të rëndë.

Njoftimi i policisë:

Më datë 17.06.2025, është gjetur i pajetë, dyshohet i vetëvarur, në kasollen e bagëtive, shtetasi B. M., 60 vjeç, i cili dyshohet se vuante nga probleme të shëndetit mendor.

The post E rëndë/ Gjendet i vetëvarur 60-vjeçari në Elbasan, ja për çfarë dyshohet appeared first on Sot News | Lajme.

Një fluturim i Air India u detyrua të kthehej urgjentisht në Hong Kong të hënën, menjëherë pas ngritjes, për shkak të një problemi teknik në ajër. Ngjarja ndodhi vetëm disa ditë pas rrëzimit tragjik të një avioni tjetër të së njëjtës kompani, ku humbën jetën të paktën 270 persona.

Sipas deklaratës së Air India, aeroplani që kishte destinacion New Delhi u ul në mënyrë të sigurt në Hong Kong dhe po i nënshtrohet kontrolleve të detajuara si masë paraprake e shtuar. Autoriteti i Aeroportit të Hong Kongut konfirmoi se fluturimi AI315 u kthye në aeroport rreth orës 13:00.

Avioni i përfshirë ishte një Boeing 787 Dreamliner, i njëjti model si fluturimi që u rrëzua të enjten në Ahmedabad të Indisë, kur goditi një konvikt të kolegjit mjekësor, vetëm pak minuta pas ngritjes. Nga aksidenti humbën jetën 241 persona në bord dhe të paktën 29 të tjerë në tokë, ndërsa vetëm një pasagjer arriti të mbijetojë.

Air India njoftoi se ka bërë rregullime të menjëhershme për të transportuar pasagjerët e prekur në destinacionin e tyre sa më shpejt të jetë e mundur.

The post Probleme teknike në avionin e Air India, ulet në Hong Kong urgjentisht pas ngritjes appeared first on Sot News | Lajme.