Teknologjia e përgjimit me dronë e prodhuar në Evropë është e klasit botëror.
Shtetet baltike në veçanti janë të afta në teknologjinë e dronëve.
Cila është arsyeja e kësaj historie suksesi?
Kompania estoneze DefSecIntel ka zhvilluar një sistem radari celular që zbulon dronë luftarakë të armikut.
Për këtë, kompania mori çmimin e inovacionit në panairin tregtar të teknologjisë së sigurisë Milipol në Paris.
Ideja për një mur mbrojtës nga dronë në kufirin e jashtëm të BE-së vjen gjithashtu nga drejtori ekzekutiv i DefSecIntel, Jaanus Tamm: “Kjo do të na lejojë të kapim dronë në rajonin kufitar. Është një platformë e rrjetëzuar sistemesh të montuara në rimorkio ose minivanë.”
DefSecIntel ka hyrë në një marrëveshje bashkëpunimi me prodhuesin letonez të dronëve Origin Robotics.
Elementi qendror është droni interceptues Blaze, i cili është tashmë në përdorim në Ukrainë.
Shtetet baltike dhe nordike të BE-së kanë porositur gjithashtu Blaze, si dhe Polonia dhe Belgjika.
Themeluesi i Origin Robotics, Agris Ķipurs: “Ne përdorim modele të Al për zbulimin autonom të objektivave në ajër. Sekreti i suksesit është softueri.”
Piloti i interceptorit Martins shpjegon: "Kur një tufë dronësh sulmon, Blaze njeh se cili dron luftarak mban municion."
Pastaj Blaze shkatërron dronët e armatosur.
Martins thekson: “Dronët rusë fluturojnë shpejt. Por Blaze letonez është më i shpejtë.”
Presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen, vizitoi së fundmi Origin Robotics, duke sjellë me vete 4.5 milionë euro mbështetje financiare nga Fondi Evropian i Mbrojtjes.
Letonia po koordinon koalicionin ndërkombëtar të dronëve për të mbështetur Ukrainën dhe për të përmirësuar aftësitë mbrojtëse evropiane. /Telegrafi/
Ministrat e Mbrojtjes nga vendet nordike dhe baltike, së bashku me ministrin e Jashtëm të Islandës, njoftuan sot një kontribut të përbashkët prej 500 milionë dollarësh për nevojat ushtarake të Ukrainës.
Pas një takimi në Helsinki, ministrat e Danimarkës, Estonisë, Finlandës, Letonisë, Lituanisë, Norvegjisë dhe Suedisë, së bashku me ministrin e Jashtëm të Islandës lëshuan deklaratë të përbashkët duke theksuar se siguria e Ukrainës është "themelore për sigurinë evropiane".
"Ne jemi të bashkuar në ndjekjen e një paqeje të qëndrueshme dhe të drejtë, në respekt të plotë të sovranitetit të Ukrainës dhe aspiratave legjitime të popullit të saj", thanë ministrat.
Vendet janë të përkushtuara për të ofruar mbështetje ushtarake afatgjate, të parashikueshme dhe të koordinuar, përfshirë zhvillimin e kapaciteteve, bashkëpunimin mbrojtës-industrial dhe forcimin e aftësisë së Ukrainës për të penguar agresionin e ardhshëm rus.
Si pjesë e kësaj përpjekjeje, grupi njoftoi një kontribut prej 500 milionë dollarësh për iniciativën e Listës së Kërkesave të Prioriteteve të Ukrainës (PURL), mekanizëm që mundëson blerjen e pajisjeve kritike të mbrojtjes të prodhuara në SHBA për Ukrainën.
Ministrat thanë se paketa do të "kontribuojë drejtpërdrejt në rezistencën dhe mbrojtjen e Ukrainës kundër agresionit rus", duke shtuar se iniciativa është një nga shumë mënyrat se si vendet nordike dhe baltike vazhdojnë të mbështesin Kievin.
Duke dënuar pushtimin në shkallë të plotë të Rusisë, deklarata thekson se "Lufta e Moskës është kërcënim afatgjatë për sigurinë evropiane, komunitetin transatlantik dhe rendin ndërkombëtar të bazuar në rregulla".
"Ne nuk do ta lejojmë që ajo të ketë sukses. Siguria e Ukrainës është e lidhur drejtpërdrejt me tonën", thanë ministrat. /AA/
Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) paralajmëron për mungesa të mundshme të mësuesve në të ardhmen, pasi një numër në rritje i edukatorëve të rinj po planifikojnë të braktisin profesionin, ndërkohë që mësuesit më të vjetër po i afrohen moshës së pensionit.
Në gjithë botën, një numër gjithnjë e më i madh i mësuesve të rinj po konsiderojnë të largohen nga profesioni brenda pesë viteve të ardhshme, raporton euronews.
Në vitin 2024, mësuesit nën moshën 30-vjeçare ishin më të prirur të dëshironin të largoheshin sesa kolegët e tyre midis moshës 30 dhe 49 vjeç, sipas Anketës Ndërkombëtare të Mësimdhënies dhe Mësimit të OECD-së (TALIS).
Hulumtimi TALIS mblodhi të dhëna në vitin 2024 nga rreth 280 mijë mësues dhe drejtues shkollash në 17 mijë shkolla të mesme të ulëta në 55 sisteme arsimore, përfshirë 23 vende të Bashkimit Evropian, transmeton Telegrafi.
U gjet se më shumë se katër në dhjetë mësues në BE nën moshën 30 vjeç dëshirojnë të largohen nga profesioni në Letoni, Lituani dhe Estoni. Mesatarisht, arsyet më të zakonshme të raportuara nga mësuesit nën 30 vjeç që planifikojnë të largohen nga mësimdhënia brenda pesë viteve të ardhshme janë arsye personale ose familjare (46 për qind), një punë jashtë arsimit (46 për qind) dhe ndjekja e arsimit ose trajnimit të mëtejshëm (42 për qind).
Mosha mesatare e mësuesve është rreth 45 vjeç, ndërsa më shumë se gjysma e mësuesve janë 50 vjeç ose më të moshuar në Estoni, Hungari, Letoni, Lituani dhe Portugali.
Largimi i mësuesve të rinj është një problem i madh sepse këto sisteme arsimore mund të përballen me sfidën e plotësimit të mungesës së madhe të mësuesve gjatë 10 deri në 15 vitet e ardhshme, ndërsa gjysma e tyre arrijnë moshën e pensionit.
Si përgjigje, shumë qeveri po përpiqen të tërheqin mësues nga fusha të tjera, me synimin për të siguruar një furnizim të qëndrueshëm dhe afatgjatë të edukatorëve të kualifikuar.
Për shembull, Bullgaria regjistroi një rritje prej 13 për qind midis viteve 2018 dhe 2024 të mësuesve të mesëm të ulët që kanë përvojë pune paraprake në role jo-mësimore.
Franca ishte i vetmi vend, ku sistemi arsimor regjistroi një rënie, nga 21 për qind e mësuesve në 2018 në 17 për qind në 2024.
Cilët faktorë mund të ndihmojnë në mbajtjen e mësuesve në profesion?
Kënaqësia me pagën luan gjithashtu një rol të rëndësishëm në tërheqjen dhe mbajtjen e mësuesve.
Mësuesit që janë të kënaqur me pagën e tyre janë, mesatarisht, 25 për qind më pak të prirur të largohen.
Në Austri, komunitetet flamen dhe frankofone të Belgjikës, Bullgari dhe Danimarkë, më shumë se tre në pesë mësues thonë se paga e tyre është e mjaftueshme.
Megjithatë, në vende si Malta dhe Portugalia, më pak se një në pesë mësues raportojnë të njëjtën gjë.
Perceptimet e mësuesve për sa të vlerësuar ndihen nga politikanët janë ngushtësisht të lidhura me kënaqësinë e tyre me pagat.
Më pak se një në dhjetë mësues në Kroaci, Estoni, Francë, Itali, Portugali, Slloveni dhe Spanjë ndjejnë se opinioni i tyre vlerësohet nga politikanët.
Megjithatë, mësuesit e shkollave të mesme të ulëta në 10 vende të BE-së panë një rritje të perceptimit se sa shumë shoqëria vlerëson profesionin e tyre nga viti 2018 deri në 2024.
Përveç pagës, mësuesit ndjejnë se kënaqësia në profesionin e tyre mund të vijë edhe nga përfitimet, orari i punës, motivimet personale dhe siguria e punës. /Telegrafi/
Në një operacion të koordinuar ndërkombëtar, autoritetet e Letonisë, Austri, Estoni dhe Finlandë, me mbështetje nga Europol dhe Eurojust, kanë çmontuar një rrjet të madh krimi kibernetik të njohur si “SIMCartel”.
Ky rrjet përdorte pajisje SIM-box dhe SIM karta për të krijuar mbi 49 milionë llogari të rreme në platforma të ndryshme online, duke realizuar mashtrime të shumta.
Gjatë operacionit, i cili kulmoi më 10 tetor 2025, u arrestuan shtatë individë dhe u konfiskuan rreth 1200 pajisje SIM-box, 40.000 SIM karta aktive, pesë serverë, katër automjete luksoze dhe mbi 700 mijë euro, përfshirë kriptovaluta.
Gjithashtu, dy faqe interneti të lidhura me aktivitetet e paligjshme u mbyllën.
Ky rrjet ka lidhje me mbi 3200 raste mashtrimi kibernetik, kryesisht në Austri dhe Letoni, me dëme financiare që kalojnë 5,8 milionë dollarë.
Veprimet e tij përfshinin "phishing", "smishing", mashtrime investimi dhe krijimin e faqeve të rreme të bankave dhe policisë.
Ky aksion thekson nevojën për bashkëpunim ndërkombëtar dhe përdorimin e teknologjive të avancuara për të luftuar krimin kibernetik dhe për të mbrojtur qytetarët nga mashtrimet online. /Telegrafi/
Ato janë të vendosura në dhjetëra ndërtesa në të gjithë kryeqytetin letonez: sinjalizojnë tabela gjelbra me figura të bardha të një familjeje dhe fjalën "patvertne", që do të thotë strehim, shkruan NBC News.
Të instaluara kudo, nga ndërtesat art deko deri te portat prej druri, tabelat i njoftojnë njerëzit për vendet ku mund të fshihen në rast të një sulmi - dhe janë bërë një nga shumë simbolet e përgatitjes për luftë në këtë qytet simpatik, i cili është i kryqëzuar me kanale dhe shikon me nervozizëm nga lindja fqinjin e tij rus.
Pas një sërë ndërhyrjesh të fundit ajrore përgjatë krahut lindor të NATO-s dhe dronëve të dyshimtë që mbyllën aeroportet në disa vende evropiane, përfshirë Gjermaninë, Danimarkën dhe Norvegjinë, frika për agresionin rus po rritet në Letoni dhe vendet e saj baltike, Estoni dhe Lituani, të cilat tashmë janë të frikësuara nga lufta e Moskës në Ukrainë.
"Ne jemi në vijën e frontit. Ne jemi vendet e krahut lindor. Ne jemi te Rusia fqinje, një vend agresiv", tha Andris Sprūds, ministri i mbrojtjes i Letonisë, për NBC News në fillim të këtij muaji në Konferencën e Rigës, një takim i udhëheqësve politikë dhe ushtarakë ndërkombëtarë.
Ai shtoi se Letonia, e cila nisi një iniciativë për dronë në fillim të këtij viti, në një farë mase "kishte zhvilluar tashmë njëfarë rezistence" përballë çdo agresioni të Kremlinit.
Pjesëmarrës të tjerë folën hapur për një konflikt të drejtpërdrejtë midis NATO-s dhe Rusisë. Në një diskutim në skenë në konferencë, Matthew Whitaker, ambasadori i SHBA-së në organizatë, teorizoi publikisht me kolegët e tij panelistë rreth sistemeve të armëve, duke përfshirë raketat me rreze të gjatë veprimi dhe bombarduesit strategjikë, që mund të përdoren kundër forcave të Kremlinit.
Por ai gjithashtu theksoi se lufta moderne fillon para se të vendosen trupat dhe pajisjet ushtarake, transmeton Telegrafi.
"Goditja e parë e luftës së ardhshme nuk do të jenë tanket përmes Hendekut Suwalki. Do të jetë një sulm kibernetik. Do të jetë shkatërrimi i aeroporteve ose infrastrukturës kritike", tha ai në një intervistë të veçantë me NBC News, duke iu referuar urës së ngushtë tokësore midis Polonisë dhe shteteve baltike, e parë si një pikë e mundshme sulmi në një pushtim rus.
Letonia dhe vendet e tjera baltike kanë qenë shumë të hapura ndaj iniciativave të fundit të NATO-s dhe janë në rrugën e duhur për të arritur së shpejti objektivat e shpenzimeve të mbrojtjes, tha ai, duke shtuar se ata po "investojnë në gjëra që do të sjellin më shumë aftësi për mbrojtjen dhe parandalimin tonë".
"Investimet që e bëjnë çdo aleat individual më të fortë dhe për këtë arsye aleancën kolektive më të fortë janë investimet e rëndësishme, dhe një vend si Letonia sigurisht që po e bën këtë më së miri tani", shtoi ai.
Admirali Rob Bauer, i cili kryesoi komitetin ushtarak të NATO-s nga qershori 2021 deri në janar, gjithashtu sugjeroi se një konflikt i ri me Rusinë do të luftohej "në një mënyrë të ndryshme".
Ukrainës, tha ai, i mungonte fuqia ajrore dhe asete të forta detare, duke shtuar se aeroplanët luftarakë të NATO-s kishin kryer misione mbi Baltik nga USS Gerald Ford pasi u vendos në Detin e Veriut në fillim të këtij viti.
Të tjerë, si Roberta Metsola, presidentja e Parlamentit Evropian, pranoi hapur se u desh "shumë kohë" që kombet e tjera të dëgjonin Letoninë, Estoninë dhe Lituaninë, të cilat ishin të pushtuara nga Bashkimi Sovjetik për dekada dhe kohët e fundit kanë qenë në ballë të nxitjes së aleatëve të NATO-s që ta marrin seriozisht kërcënimin rus.
Airis Rikveilis, këshilltarja e sigurisë kombëtare e kryeministres së Letonisë, Evika Silina, tha se vendi i tij nuk po përqendrohej vetëm në rritjen e aftësive ushtarake, por edhe në përgatitjen e shoqërisë civile për konflikt.
"Ky nuk do të jetë viti 1940. Nëse kjo betejë fillon nesër, ne do të jemi gati të luftojmë nesër me atë që kemi", tha ajo, duke iu referuar pushtimit të parë sovjetik, kur ushtria e kuqe ishte në gjendje të merrte kontrollin brenda disa javësh.
Pasi presidenti rus Vladimir Putin nisi pushtimin e tij të Ukrainës në shkurt 2022, ka pasur ndryshime të dukshme në të gjithë Letoninë, e cila ka instaluar një gardh përgjatë kufirit të saj 176 milje me Rusinë.
Gjithashtu, është shkëputur nga rrjeti i përbashkët i energjisë elektrike me Rusinë dhe aleatin e Kremlinit, Bjellorusinë, e cila ndodhet në jug të Letonisë, dhe tani mbështetet në energjinë e fqinjëve të tjerë.
Në Riga, zyrtarët kanë shembur memorialin e fitores 260 metra të lartë kushtuar ushtrisë sovjetike, dhe e kanë riemëruar rrugën ku ndodhet ambasada ruse në rruga e Pavarësisë së Ukrainës.
Tabela e kaltër e rrugës ndodhet në ndërtesën e qoshes pranë kamerave të sigurisë të ambasadës dhe nën flamurin e saj të madh. Dhjetëra flamuj ukrainas valëviten në sheshin përballë rrugës. /Telegrafi/
Ejam uz priekšu ar ERAF projektu - turpmāko 2 gadu laikā Rīgā tiks labiekārtota 141 patvertne (kopā EUR 15.8 miljoni). Ir jāuzsver, ka šīs telpas ir plānotas ar duālu pielietojumu - miera laikos kalpojot, piemēram, kā telpas sportam - gan bērniem, gan apkaimes iedzīvotājiem. pic.twitter.com/6ZiUBM5sRJ — Ģirts Lapiņš 🇱🇻 🇺🇦 (@LapinsGirts) October 6, 2025
Policia letoneze ka shkatërruar një rrjet të madh në internet që ka mashtruar mijëra viktima në të gjithë Evropën.
Policia arrestoi shtatë të dyshuar, njoftoi agjencia e zbatimit të ligjit e BE-së, Europol.
Për të shkatërruar rrjetin kriminal, hetuesit e zbatimit të ligjit nga Austria, Estonia dhe Letonia, në partneritet me agjencitë e BE-së Europol dhe Eurojust, u bashkuan.
Hetimi kulmoi me një operacion që u zhvillua më 10 tetor.
Të dyshuarit e ndaluar besohet se janë përgjegjës për më shumë se 1,700 raste individuale të mashtrimit kibernetik në Austri dhe 1,500 në Letoni.
⚠️ International law enforcement operation takes down sophisticated criminal network that enabled criminals to commit serious crimes across Europe.
Humbja financiare arrin në gati 5 milionë euro, nga të cilat 4.5 milionë euro ishin në Austri dhe 420,000 euro në Letoni.
Bëhet e ditur se si pjesë e operacionit, i cili u quajt SIMCARTEL, policia sekuestroi 1,200 pajisje SIM dhe 40,000 karta SIM aktive.
“Vepra të tjera penale të lehtësuara nga ky shërbim kriminal përfshijnë mashtrimin, zhvatjen, kontrabandën e emigrantëve dhe shpërndarjen e materialeve të abuzimit seksual me fëmijë”, shkroi Europol në një deklaratë. /Telegrafi/
Pak para startit të duelit Serbi-Shqipëri, dy ekipe të tjera të Grupit K zbritën këtë të shtunë në fushë. Letonia dhe Andorra ndanë pikët në një barazim spektakolar me rezultatin 2-2. Sfida nisi më mirë për miqtë, të cilët shënuan në minutën e 33’ me San Nicolas, por katër minuta nga fundi i pjesës së […]
Të alarmuar nga shpenzimet e mëdha ushtarake të Rusisë që nga pushtimi i Ukrainës në vitin 2022, tri shtetet baltike po hartojnë plane emergjence për t'u marrë me mundësinë e qindra mijëra njerëzve që largohen nga një grumbullim trupash ruse ose sulm.
Estonia, Letonia dhe Lituania kanë shprehur prej kohësh frikën për agresion të mundshëm rus, duke përmendur sulmet kibernetike ruse, fushatat e dezinformimit dhe inkursionet gjatë muajve të fundit nga aeroplanët luftarakë dhe dronët rusë.
Rusia thotë se nuk ka plane për të sulmuar NATO-n.
Por tri vendet, të cilat u aneksuan nga Moska gjatë Luftës së Dytë Botërore, kanë dyfishuar shpenzimet e mbrojtjes që nga sulmi i plotë ndaj Ukrainës që pasoi mohimet e përsëritura ruse të çdo plani të tillë, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.
"Kërcënimet mund të ndryshojnë", thotë Renatas Pozela, e cila si kreu i shërbimit të zjarrfikësve të Lituanisë është e përfshirë në planifikimin e emergjencës, i cili është rritur që kur tre vendet ranë dakord të bashkëpunojnë për mbrojtjen civile në maj.
Cilët janë skenarët?
"Është e mundur që të shohim një ushtri të fuqishme përgjatë kufijve të Baltikut, me qëllimin e dukshëm për të marrë të tri vendet brenda tri ditësh deri në një javë", thekson Pozela.
Sabotimi i lidhjeve të komunikimit ose transportit, një fluks masiv i emigrantëve, trazira civile midis pakicave rusishtfolëse ose lajme të rreme që shkaktojnë ikje masive janë skenarë të tjerë të diskutuar në mediat lokale dhe më gjerë.
"Ne flasim për këtë çdo muaj, çdo javë - në punë, kudo", tregon Arminas Raudys, 31 vjeç, një vullnetare që luan rolin e një të evakuuari në një stërvitje në Lituani këtë javë.
Loja me role përfshinte evakuimin e vetëm njëqind njerëzve nga kryeqyteti Vilnius, por zyrtarët e intervistuar nga Reuters thanë se planifikimi i emergjencës - ende kryesisht i fshehtë - po bëhej për një numër shumë më të madh.
Gjysma e atyre që jetojnë brenda 40 km (25 milje) nga kufijtë e Rusisë dhe Bjellorusisë - rreth 400,000 njerëz - janë midis tyre, thotë Pozela.
Qyteti perëndimor i Kaunasit ka plane për të strehuar 300,000 njerëz në shkolla, universitete, kisha katolike dhe në arenën ku Robbie Williams dhe Roger Waters performuan së fundmi.
Përpjekje të ngjashme po bëhen edhe në qytete të tjera.
Pikat e grumbullimit, përfshirë Vilniusin, janë përzgjedhur, trenat dhe autobusët janë caktuar dhe furnizimet si letra higjienike dhe shtretërit lëvizës janë grumbulluar në depo, tha një zyrtar në shërbimin e zjarrfikësve.
Ata që largohen me makinë do të drejtohen në rrugë dytësore, për të liruar të tjerat “për ushtrinë që po vjen”, me një hartë tashmë të disponueshme që tregon qytetet ku mund të kërkojnë strehim.
"Është një mesazh shumë qetësues për shoqërinë tonë se jemi gati dhe po planifikojmë", tha për Reuters, ministri i Jashtëm lituanez Kestutis Budrys. "Ne e kemi bërë detyrën tonë".
A pritet që njerëzit të lëvizin përtej vendit baltik?
Asnjë nga tri vendet baltike nuk ka plane të detajuara për të zhvendosur dikë përtej kufijve të tyre.
Dy rrugë të shtruara dhe disa shtigje pyjore i lidhin ato me Poloninë përmes Grykës Suwalki - një pjesë e ngushtë pyjore e Polonisë midis Rusisë dhe Bjellorusisë, dhe automjeteve ushtarake që vijnë do t'u jepet përparësi ndaj atyre që përpiqen të ikin në Poloni.
"Ne duhet të marrim parasysh rrezikun (e Grykës Suwalki)", ka thënë Ivar Mai, këshilltar për evakuim masiv në Bordin e Shpëtimit Estonez, duke iu referuar mundësisë që forcat ruse të kërkojnë të “ndërpresin” vendet baltike nga kufiri i tyre i vetëm me një shtet anëtar të NATO-s.
Estonia po përgatit plane për të zhvendosur një të dhjetën e 1.4 milion banorëve të saj në strehimore të improvizuara, me shumë të tjerë që shihen si të prirur të zhvendosen tek të afërmit, tha Mai.
Dy të tretat e qytetit rusishtfolës të Narvës, me popullsi 50,000 banorë, janë midis atyre që mund të pritet të zhvendosen, me qeverinë që ndihmon të paktën gjysmën e tyre.
"Është vetëm për ata që nuk kanë vende të tjera për të shkuar", tha ai.
Letonia vlerëson se një e treta e 1.9 milion banorëve të saj mund të largohen nga shtëpitë e tyre, tha Ivars Nakurts, zëvendësdrejtori i Shërbimit Shtetëror të Zjarrfikësve dhe Shpëtimit të Letonisë.
"Ju duhet të keni planifikim për gjithçka", tha ai. /Telegrafi/
Raportimet për dronët që fluturojnë mbi hapësirën ajrore evropiane janë rritur ndjeshëm gjatë muajve të fundit.
Euronews i ka hedhur një vështrim se në cilat vende janë parë dronë dhe ku.
Të paktën 10 vende evropiane kanë përjetuar hyrje të mistershme të dronëve gjatë muajve të fundit.
Lituania, Letonia, Danimarka, Norvegjia, Rumania, Polonia, Estonia, Gjermania dhe Franca kanë parë dronë ose ndërhyrje ajrore mbi territorin e tyre gjatë tre muajve të fundit, transmeton Telegrafi.
Danimarka ndaloi përkohësisht të gjitha fluturimet tregtare me dronë në të gjithë vendin më 29 shtator.
Ndërkohë, Bashkimi Evropian ka nisur zyrtarisht një iniciativë për një "mur dronësh" përgjatë kufirit lindor me Rusinë, dhe NATO ka thënë se po rrit vigjilencën në shtetet baltike.
Lituania
Më 28 korrik, autoritetet lituaneze raportuan se një dron kishte kaluar në vendin e tyre nga Rusia. Ministrja e Mbrojtjes, Dovile Sakaliene, tha se droni me shumë gjasa ishte drejtuar nga Rusia drejt Ukrainës, por pa dashje ishte futur në territorin e tyre.
Droni u gjet disa ditë më vonë, i armatosur me eksplozivë në një zonë stërvitore ushtarake, sipas prokurores së përgjithshme të Lituanisë, Nida Grunskiene. Kjo ndodhi pas një incidenti tjetër ku një dron rus hyri në hapësirën ajrore lituaneze më 10 korrik.
Lituania kërkoi ndihmë nga NATO për të forcuar mbrojtjen e saj ajrore, ku ministri i Jashtëm, Kęstutis Budrys dhe Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ranë dakord për “masa të menjëhershme për të forcuar mbrojtjen ajrore përgjatë vijës së parë të NATO-s”.
Më 9 shtator, të paktën 19 dronë rusë fluturuan mbi hapësirën ajrore të Polonisë, në atë që komanda qendrore ushtarake e quajti një “akt agresioni”.
Forcat e armatosura polake rrëzuan dronët që “shkelën përsëri e përsëri” hapësirën ajrore të vendit gjatë natës, duke shënuar herën e parë që vendi u përfshi direkt me mjete ruse që nga fillimi i pushtimit në shkallë të gjerë në Ukrainë në shkurt 2022.
Pas këtyre shfaqjeve të dronëve, Forcat e Armatosura të Ukrainës thanë se do të trajnojnë kolegët e tyre polakë në taktikat anti-dron.
Polonia gjithashtu dislokoi aeroplanë aleatë në një operacion të shkurtër parandaluese më 13 shtator për shkak të sulmeve me dron në pjesë fqinje të Ukrainës.
Në një incident tjetër më 15 shtator, u pa një dron që fluturonte mbi pallatin presidencial Belvedere në kryeqytetin Varshavë dhe u neutralizua nga Shërbimet e Mbrojtjes së Shtetit Polak.
Polonia arrestoi një grua bjelloruse 17-vjeçare dhe një burrë ukrainas 21-vjeçar në lidhje me fluturimin e dronëve mbi ndërtesa qeveritare më 16 shtator. Policia polake kreu hetime në banesat e tyre dhe verifikoi nëse ata mund të qëndronin ligjërisht në Poloni.
Rumania
Më 8 shtator, një dron rus shkelte hapësirën ajrore të Rumanisë gjatë sulmeve natën në Ukrainë, gjë që detyroi ushtrinë kombëtare të dislokojë aeroplanë luftarakë F-16 për të monitoruar hapësirën ajrore të vendit.
Një deklaratë nga Ministria e Mbrojtjes së Rumanisë dërgoi “një mesazh të prerë dëshpërimi” për sulmet që Rusia kreu ndaj “objektivave civile dhe elementeve të infrastrukturës” ukrainase, të cilat i cilësoi si “shkelje serioze” të së drejtës ndërkombëtare.
Të njëjtën ditë, një dron tjetër u rrëzua në pjesën lindore të Letonisë, i cili vinte nga hapësira ajrore bjelloruse.
Presidenti i Letonisë, Edgars Rinkevics, shkroi në platformën sociale X se Letonia po kryen një hetim dhe “qeveria është në kontakt të ngushtë me aleatët e NATO-s”.
Një shkelje tjetër në Rumani ndodhi më 13 shtator, kur ministria e Mbrojtjes rumune tha se kishte zbuluar një dron rus ndërsa dy F-16 po monitoronin kufirin rumun me Ukrainën.
BBC-ja identifikoi dronin si një Geran, emri rus për një dron kamikazë Shahed 136, i cili po përdoret nga rusët për sulme në Ukrainë.
Ai u zbulua 20 kilometra para fshatit Chilia Veche para se të zhdukej nga radari, shtoi ministria e mbrojtjes.
Zyrtarët rumunë thanë se droni nuk fluturoi mbi zona të banuara dhe nuk përbënte ndonjë rrezik.
Një ligj i miratuar së fundmi në Rumani i jepte zyrtarëve autoritetin për të rrëzuar dronët, por ata nuk e bënë këtë.
Javën e kaluar, dronë u panë mbi pesë aeroporte daneze: Kopenhagen, Aalborg, Billund, Esbjerg dhe Sonderborg, në atë që autoritetet e përshkruan si një sulm të koordinuar. Aeroportet e Kopenhagenit dhe Aalborgut u mbyllën për disa orë si përgjigje ndaj dronëve.
Autoritetet daneze dhe të NATO-s thanë se nuk ishte menjëherë e qartë kush qëndronte pas fluturimeve të dronëve, por shtuan se përfshirja ruse nuk mund të përjashtohej.
Autoritetet daneze e morën në konsideratë ta aktivizojnë Nenin 4 të NATO-s, siç bënë polakët, sepse ishte një sulm hibrid me një “qasje sistematike” pranë infrastrukturës kritike, sipas Troels Lund Poulsen, zv.kryeministër i Danimarkës.
Hapësira ajrore rreth aeroportit të Oslos në Norvegji u mbyll për rreth tre orë më 23 shtator, sipas Reuters, për shkak të shfaqjes së dronëve, duke detyruar fluturimet të devijohen në aeroportin më të afërt. Autoritetet norvegjeze dhe daneze po punojnë së bashku për hetimin e incidenteve në Kopenhagen dhe Oslo, por sipas ministrit të Jashtëm të Norvegjisë, ende nuk është gjetur ndonjë lidhje mes tyre.
Ministria e mbrojtjes së Danimarkës tha më 28 shtator se kishte vërejtur dronë në disa vende të forcave të armatosura ditën e mëparshme, përfshirë në Bazën Ajrore Skrydstrup në jug të Danimarkës dhe në bazën e Regjimentit Dragoon të Jutlandës.
Ministria tha se kishte dislokuar disa “kapacitete” pas shfaqjes së dronëve nga e shtuna në natën e së dielës, por nuk dha detaje se sa kapacitete u dislokuan ose ku.
Qindra vëzhgime publike janë raportuar gjithashtu, por autoritetet ende nuk i kanë konfirmuar si të dyshimta, sipas Associated Press.
Danimarka po përgatitet për të pritur Samitin e Bashkimit Evropian në Kopenhagen, qeveria tha se do të ndalojë të gjitha fluturimet civile me dron nga e hëna deri të premten e kësaj jave për të “hequr rrezikun që dronët armik të ngatërrohen me ato të tyre dhe anasjelltas”.
Gjermania dhe Suedia po mbështesin gjithashtu vendin gjatë samitit duke i huazuar kapacitete anti-dron si “kapacitetet kundër sistemeve të vogla të pa pilotuara (C-sUAS)”, që përdorin teknologji radar, optike dhe akustike.
Franca
Zyrtarë ushtarakë francezë i thanë mediave lokale se dronë të paidentifikuar fluturuan mbi bazën ushtarake Mourmelon-le-Grand në Francë gjatë natës së 22 shtatorit.
Aeroplanët e vegjël që u vërejtën mbi bazën ushtarake nuk ishin “dronë të pilotuar nga personel ushtarak”, konfirmoi ushtria për gazetën franceze L’Union.
Zyrtarët francezë nuk zbuluan llojet e dronëve të përdorur, por thanë se ata nuk ishin “dronë të vegjël,” raporton mediumi.
Ky incident shkaktoi rritjen e masave të sigurisë në depon e bazës që strehon regjimentin francez të tankeve 501, i cili ka trajnuar ushtarë ukrainas, raporton media lokale.
Gazeta tha se baza ka depozituar një kallëzim në xhandarmerinë franceze, e cila po kryen një hetim për të zbuluar prejardhjen e këtyre dronëve.
Më 26 shtator, shteti verior gjerman Schleswig-Holstein, që kufizohet me Danimarkën, vërejti disa dronë.
“Policia shtetërore po rrit në mënyrë të konsiderueshme masat e mbrojtjes kundër dronëve, gjithashtu në koordinim me shtetet e tjera veriore gjermane”, tha Sabine Sütterlin-Waack, ministrja e Brendshme e këtij shteti.
Një raport i fundit nga shërbimi kombëtar gjerman i navigimit ajror (DFS) tha se këtë vit janë regjistruar 144 fluturime me dronë, prej të cilave 35 rreth Aeroportit të Frankfurtit.
Rreth 90 për qind e fluturimeve të regjistruara ishin rreth aeroporteve dhe kryesisht janë zbuluar nga pilotët ose kontrollorët e trafikut ajror, tha DFS për Euronews më herët këtë muaj.
Sipas raportit, nuk është e qartë se sa nga këta dronë janë përdorur për spiunazh. /Telegrafi/
Në një plazh në Letoni u gjet një fragment i dronit rus Geran, ndërsa në Poloni u zbuluan pjesë të një rakete, që dyshohet se është përdorur për rrëzimin e një prej këtyre dronëve, njoftuan autoritetet lokale.
Këto gjetje ndodhën pak më shumë se një javë pasi Rusia kreu shkeljen më të madhe të hapësirës ajrore të NATO-s që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës në vitin 2022, kur të paktën 21 dronë hynë në territorin e Polonisë gjatë një sulmi masiv ndaj Ukrainës, shkruan Kyiv Independent.
Pjesa e bishtit të dronit Geran u gjet pranë fshatit letonez Varve, në qarkun perëndimor të Ventspilsit. Ministri i Mbrojtjes së Letonisë, Andris Spruds, konfirmoi se, sipas vlerësimit të ushtrisë, mbetjet nuk përmbanin eksploziv. Letonia është, kujtojmë, një anëtare e NATO-s.
Dronët e tipit Geran janë projektuar si karrema për të mbingarkuar mbrojtjen ajrore të Ukrainës. Janë të ndërtuar nga shkumë plastike dhe kompensatë, peshojnë më pak se 20 kilogramë dhe kanë rreze veprimi deri në 600 kilometra. Besohet se pikërisht këto lloj dronësh më 10 shtator shkelën hapësirën ajrore të Polonisë.
Kryeministrja letoneze, Evika Silina i kërkoi ministrave të Mbrojtjes dhe të Punëve të Brendshme të kontaktojnë me kolegët polakë për të përcaktuar nëse droni i gjetur është një nga ata që u panë mbi Poloni javën e kaluar.
"Prioriteti ynë është forcimi i kufirit lindor, por është e qartë se mbrojtja e bregdetit të Detit Baltik përmes vendosjes së sensorëve të nevojshëm është po aq e rëndësishme", shkroi Silina në rrjetin social X.
Në të njëjtën kohë, policia ushtarake polake raportoi dje për gjetjen e fragmenteve të një rakete në fshatin Choiny, rreth 70 kilometra nga kufiri me Ukrainën. Dyshohet se bëhet fjalë për një armë të përdorur për rrëzimin e një droni rus. Policia deklaroi se nuk ka të lënduar apo dëme materiale dhe se hetimet forenzike janë në vijim.
Valsts policija ir atradusi drona atlūzas pie Ventspils pludmales. Sazinoties ar aizsardzības ministru, viņš man apliecināja, ka sprāgstvielas tajā nav konstatētas.
Esmu uzdevusi aizsardzības un iekšlietu ministriem sazināties ar kolēģiem Polijā, lai noskaidrotu, vai drons… https://t.co/SlA92upCUg — Evika Siliņa 🇱🇻🇺🇦 (@EvikaSilina) September 18, 2025
Rajoni i Lublinit, ku u gjetën mbetjet, ndodhet pranë kufirit me Ukrainën dhe ka qenë skenë e shumicës së shkeljeve të hapësirës ajrore javën e kaluar. Varshava konfirmoi atëherë se aeroplanët polakë dhe aleatë kishin rrëzuar të paktën tre dronë rusë. Gjatë incidentit u dëmtua një shtëpi, dhe mediat polake spekulojnë se dëmi mund të jetë shkaktuar nga një raketë e lëshuar nga një aeroplan luftarak polak F-16.
Megjithëse autoritetet polake nuk e kanë konfirmuar zyrtarisht shkakun e dëmit, ato kanë theksuar se përgjegjësinë përfundimtare e mban Rusia.
Vetëm disa ditë pas shkeljes së hapësirës ajrore të Polonisë nga dronët, një tjetër dron rus shkeli edhe hapësirën ajrore të Rumanisë, ku, sipas presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky, qëndroi për rreth 50 minuta.
Zelensky deklaroi se me këto provokime, Rusia synon të mbjellë dyshime midis vendeve anëtare të NATO-s në lidhje me ofrimin e sistemeve të mëtejshme të mbrojtjes ajrore për Ukrainën.
Që nga viti 2022, dronët rusë kanë hyrë disa herë në hapësirën ajrore të NATO-s, përfshirë Lituaninë, Poloninë dhe Rumaninë, por deri në incidentin e 10 shtatorit nuk kishte raste të konfirmuara ku mbrojtja ajrore e Aleancës t’i kishte rrëzuar ata. /Telegrafi/
Shqipëria ka arritur një fitore të vuajtur por të rëndësishme në Kualifikueset e Botërorit 2026, duke mundur 1-0 Letoninë në Tiranë. Goli i vetëm erdhi në minutën e 25’, pas një realizimi të Asllanit nga pika e bardhë e penalltisë. Kuqezinjtë iu afruan disa herë golit të dytë me Bajramin, Manajn e Gjimshitin, por pa […]
Vijon sfida në ”Air Albania”, ku në pjesën e parë u shënua vetëm 1 gol nga ana e Shqipërisë dhe tani në pjesën e dytë, Gjimshiti humbi rastin e pabesueshëm. Po ashtu në këtë pjesë ka edhe zëvëndësime. 68′ Zëvendësim te Shqipëria. Largohet Bajrami dhe në vendin e tij futet Arbër Hoxha. 67′ Bajrami godet nga distanca, por portieri Zviedris arrin ta ndalë pa probleme. 61′
Shqipëria ka shënuar golin e avantazhit përballë Letonisë në sfidën e vlefshme për Kualifikueset e Botërorit. Një aksion nga e majta i Bajramit dhe Laçit, sjellin prekjen me dorë të mbrojtësit të letonezëve me gjyqtarin që bën shenjë nga pika e bardhë. Më pas, Asllani nuk gabon para 11-metrave duke i dhënë epërsinë kuqezinjve.
TIRANË-Kombëtarja e Shqipërisë ka arritur një fitore të rëndësishme, por të vështirë, ndaj Letonisë në stadiumin “Arena Kombëtare”, në kuadër të kualifikueseve për Kampionatin Botëror 2026.
Ndeshja përfundoi me rezultatin 1-0 në favor të kuqezinjve, falë një goli të realizuar nga Kristjan Asllani në pjesën e parë, nga pika e bardhë e penalltisë.
Pavarësisht dominimit në fillim, Shqipëria hasi vështirësi në menaxhimin e rezultatit, ndërsa Letonia kërcënoi disa herë në pjesën e dytë, duke i mbajtur tifozët vendas në tension deri në fund.
Me këtë fitore të rëndësishme, kuqezinjtë ngjiten në vendin e dytë të Grupit K me 8 pikë, duke parakaluar Serbinë, e cila u mund thellë në shtëpi nga Anglia në shifrat e thella 0:5. Pozicionimi i ri në renditje mban gjallë shprest e Shqipërisë për kualifikim në Botërorin e vitit 2026.
Kombëtarja letoneze ka mbërritur në kohë në stadiumin ”Air Albania”, aty ku sonte në orën 20:45 luhet ndeshja Shqipëri-Letoni. Të shoqëruar nga forcat e policisë, ekipi mik tanimë ka dalë në fushë dhe ka parë gjendjen e tapetit të gjelbër ku do zhvillohet sfida.
Sonte në orën 20:45 ekipi kuqezi zbret në fushë për përballjen kundër Letonisë në ”Air Albania”. Dueli vlen për Grupin K kualifikues të Kupës së Botës 2026, event që do mbahet verën që vjen në SHBA, Meksikë dhe Kanada. Sfida është kyçe për tanët, që në gjysmë të rrugëtimit në këtë grup ende i kanë shanset në dorën e vet, kjo pasi dy ekipet e renditura më sipër, Anglia dhe Serbia përballen në…
Shqipëria përballet të martën në “Air Albania” me Letoninë, në një ndeshje vendimtare për kualifikueset e Botërorit. Kuqezinjtë kanë vetëm një objektiv: fitoren dhe tre pikët që do t’i mbajnë në garë për biletën drejt turneut më të madh të futbollit. Në konferencën për shtyp, trajneri i Kombëtares, Sylvinho, u shfaq optimist dhe i qartë […]
Shqipëria do masë forcat me Letoninë të martën, në një sfidë shumë të rëndësishme sa i takon shanseve për kualifikim në Botëror. Kuqezinjtë janë të “dënuar” të fitojnë, në takimin që do mbahet në vendin tonë. Mësohet se deri më tani janë shitur rreth 13 mijë bileta, për ndeshjen që do zhvillohet në “Air Albania”. […]
TIRANË, 6 shtator /ATSH/ Kombëtarja shqiptare është rikthyer në shtëpi nga transferta e Gjibraltarit mbrëmjen e të premtes dhe sot ka zhvilluar stërvitjen e radhës në “Shtëpinë e Futbollit”, në kuadër të përgatitjeve për ndeshjen ndaj Letonisë.
Ekipi i drejtuar nga trajneri Silvinjo realizoi ushtrime fizike dhe skema teknike me seancën stërvitore që zgjati për më shumë se 1 orë mes palestrës dhe fushës. Grupi ishte i plotë, përveç Myrto Uzunit, i cili u stërvit i diferencuar, për shkak të një problemi në kofshë, që po mbahet nën monitorimin e stafit mjekësor e që sipas analizave paraprake nuk është serioze.
Ditën e diel skuadra do të stërvitet sërish në Shtëpinë e Futbollit në orën 17:00 me 15 minutat e para që do të jenë të hapura për median.
Më datë 9 shtator kombëtarja do të presë Letoninë në sfidën e kualifikueseve të Botërorit 2026, që do të zhvillohet në stadiumin “Air Albania” dhe nis në ora 20:45.
Sot për grupin K, ku ndodhet kombëtarja kuqezi, u luajtën dy ndeshje. Në orën 15:00 Letonia humbi minimalisht përballë Serbinë, ndërsa në orën 18:00 kryesuesja e grupit, Anglia fitoi ndaj Andorrës 2-0.
Kuqezinjtë do të luajnë të martën në “Air Albania” ndaj Letonisë, takimin e vlefshëm për kualifikueset e Botërorit 2026. Po të martën, për Grupin K, luhet edhe ndeshja Serbi – Angli.
Biletat për sfidën zyrtare të kuqezinjve në kualifikueset e Botërorit 2026 mund t’i blini online në adresën ebileta.al si edhe në biletarinë fizike që ndodhet në hyrjen qendrore të stadiumit “Air Albania” në Tiranë (e hapur çdo ditë nga ora 10:00 deri në orën 18:00).
Login
