Kryeministri në dorëheqje, Rosen Zheljazkov, ishte në Bruksel, ku mori pjesë në takimin vjetor BE–Ballkani Perëndimor.
“Qëndrimi ynë ka qenë gjithmonë parimor – nuk kemi çështje të pazgjidhura me Republikën e Maqedonisë së Veriut, nuk zhvillojmë asnjë kontest me RMV-në për çështje që lidhen me të ashtuquajturin kompromis i korrikut 2022, pasi kjo tashmë është një qëndrim i përbashkët evropian”, deklaroi Rosen Zheljazkov.
Ai theksoi se pozicioni i Bullgarisë si vend anëtar është që çdo shtet kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, mbi bazën e meritave të veta, të vlerësohet për progresin e tij dhe jo nga një shtet i veçantë anëtar.
“Vlerësimi i progresit për hapjen e Klasterit 1, i cili lidhet me kornizën negociuese, tregon njëfarë hezitimi nga ana e kolegëve në Shkup, por kjo nuk është çështje për të cilën ne japim mendimin apo qëndrimin tonë”, tha kryeministri bullgar në dorëheqje.
Në Parlamentin e Bullgarisë ka ndodhur një situatë e pakëndshme e cila madje u transmetuar direkt në mediat e atjeshme.
Bëhet fjalë për një sulm fizik që ndodhi mes ligjvënësve nga pozita dhe partitë opozitare, transmeton Telegrafi.
Madje në një moment njëri prej tyre e godet një tjetër më grusht në fytyrë – duke i detyruar të pranishmit e tjerë të ndërhyjnë për ta qetësuar situatën.
Gjithçka ndodhi derisa po debatohej në Parlamentin bullgar për buxhetin – duke nxitur një përplasje pozitë-opozitë.
Në një moment njëri nga deputetët e godet me shqelm një tjetër dhe më pas e vazhdojnë me grushte.
E për ta qetësuar situatën, të pranishmit nxjerrin nga salla deputetin që sulmohet. /Telegrafi/
Në vazhdimin e seancës së 76-të, deputetët do të marrin vendimin përfundimtar për marrëveshjen me Sofjen - ratifikimin e ndërtimit të tunelit hekurudhor ndërkufitar që duhet të lidhë më në fund dy qytetet me hekurudhë.
Marrëveshja, e hedhur në letër më 6 nëntor në Gjueshevë nga ministrat Nikoloski dhe Karaxhov, përcakton të gjitha pikat e rëndësishme: nga zgjidhjet teknike deri te strukturat financiare.
Tuneli prej 2.4 kilometrash, i cili është i ndarë gjeometrikisht saktësisht përgjysmë midis dy vendeve, do të shtrihet në rrugën Sofje - Gjueshevë - Kriva Palanka - Shkup.
Përveç hekurudhës, Kuvendi do të vendosë edhe për të ardhmen e prodhimit vendas të energjisë elektrike. Në rend të ditës, me procedurë të shkurtuar, janë garancitë shtetërore për projektet ambicioze të ESM-së: Kapacitete të reja diellore të FEC Bitola 3 me mbështetje nga BERZH dhe banka gjermane KfW dhe fonde shtesë për rivitalizimin e hidrocentraleve ekzistuese.
Paketa e reformës ekonomike përfshin gjithashtu ndryshime në Ligjin e Buxhetit dhe Ligjin e Shpronësimit, të cilat synojnë përshpejtimin e investimeve kapitale përmes procedurave të thjeshtuara.
Atmosfera në legjislaturë do të nxehet më tej nga Rezoluta që dënon manipulimet e opozitës. Qeveria po kërkon konfirmimin e strategjive të saj kundër migracionit të paligjshëm, duke iu kundërpërgjigjur drejtpërdrejt retorikës së kundërshtarëve politikë.
Së fundmi, deputetët do të kalojnë nëpër një "pistë të shpejtë" të gjerë ndryshimesh legjislative që prekin pothuajse çdo sferë: ndryshime në ligjet për policinë, automjetet dhe sigurinë në trafik, korrigjime në ekzekutimin e sanksioneve dhe dispozitave kundërvajtëse, dhe ripërcaktimin e rregullave për çmimet shtetërore.
Italia, Bullgaria dhe Malta iu bashkuan Belgjikës në kërkimin e alternativave ndaj një kredie 210 miliardë euro për Ukrainën me asetet e ngrira ruse, duke kërcënuar skemën e Bashkimit Evropian për ‘kredi dëmshpërblimi’.
Katër vendet mbështesin bllokimin e rezervave ruse, por paralajmërojnë se ato nuk duhet të përdoren direkt për Ukrainën.
Komisioni Evropian propozon bllokimin për të shmangur ndikimin e Hungarisë, raporton euractiv.
Vendet kërkojnë opsione alternative ligjore dhe të parashikueshme për mbështetjen financiare të Ukrainës.
Kryeministri belg Bart De Wever kritikon kredisë si të rrezikshme ligjërisht dhe financiarisht.
BE aktivizoi Nenin 122 për të ngrirë asetet ruse dhe shmangur kthimin e fondeve në Rusi.
Hungaria dhe Belgjika dyshojnë në ligjshmërinë e skemës dhe paralajmërojnë për pasiguri financiare.
Neni 122 lejon 15 vende të BE-së të bllokojnë asetet përgjithmonë, duke dobësuar pozicionin e kryeministrit hungarez, Viktor Orban.
Vendimi nuk duhet të krijojë precedent për politikën e sigurisë dhe jashtme të BE-së.
BE-ja do të diskutojë ndryshimet e Belgjikës dhe garancitë për Euroclear para Këshillit të javës së ardhshme. /Telegrafi/
Rëndësia e zgjerimit të BE-së, gjeopolitika e re, siguria dhe ekonomia, janë në fokus të Samitit për Ballkanin Perëndimor në Bruksel, organizuar nga Miqtë e Evropës.
Forumi ka për bazë temën mbi aspiratat që paraqiten në këtë rrugëtim. Përfaqësuesi i vendit, zëvendëskryeministri Aleksandar Nikolloski, duke potencuar vështirësitë e vendit për integrim në BE, ka shtuar se nga fqinji dhe aktorët tjerë nuk marrin përgjigje nëse ndryshimet kushtetuese janë kushti i fundit, duke shtuar se presioni bie mbi Maqedoninë e Veriut, ndërkaq pala bullgare nuk dëshiron të bëjë asgjë për balancë.
“Nëse filloj të radhis se çfarë kemi bërë prej viteve të 90-ta do të ishte tregim pafund. Emrin e ndryshuam dy herë. Fillimisht ishte për përdorim të jashtëm IRJM, pastaj e ndryshuam për përdorim të përgjithshëm, Maqedonia e Veriut. Ndryshuam paratë, flamurin, shtatë herë e kemi ndryshuar Kushtetutën dhe tani kërkohet të ndryshohen për të tetën herë. Kur flasim me njerëzit, na pyesin nëse kjo është për të fundit herë. Kjo është pyetje që s’ka përgjigje. Në komunikim me miqtë tanë bullgarë dhe aktorët tjerë, kjo është pyetja. Në rregull. Kemi marrëveshje që nuk e duam, dikush tjetër e ka nënshkruar, por a është kjo e fundit? Askush nuk thotë se është e fundit", deklaroi zëvendëskryeministri, Aleksandar Nikolloski.
Ndërkohë, të punohet në lidhje strategjike ekonomike derisa politika bën angazhimet e veta, shton Nikollovski.
“Këtu është edhe nënkryetari i Bankës Evropiane për investim, ku do të bisedojmë për projekte të mëdha infrastrukturore. Banka Evropiane për investime financon pjesën më të madhe të seksionit të tretë të Korridorit 8, lidhjen hekurudhore me Bullgarinë. Vijnë kryeministra prej vendeve të ndryshme, ministra qeveritarë, komuniteti i biznesit bankar, që për Maqedoninë kjo do të thotë shumë. Kështu që, duhet të jemi prezent këtu, t’i japim argumentet tona se çfarë po bëjmë. Unë, përveç pjesës politike, do të bisedoj shumë për aspektin ekonomik, pjesën infrastrukturore, që është fokus i vizitës sime", theksoi Nikolloski.
Samiti vjetor BE-Ballkani Perëndimor i Miqve të Evropës mbledh rregullisht mbi 100 pjesëmarrës, për të diskutuar mbi sfidat aktuale politike, zgjerimin dhe nxitjen ekonomike.
“Parlamenti bullgar nuk vendos kushte të ndryshme, por ne insistojmë në respektimin e parakushteve të dakorduara që Republika e Maqedonisë së Veriut të fillojë negociatat për anëtarësim në Bashkimin Evropian,” ka deklaruar kryeministri i Bullgarisë, Rosen Zhelyazkov, në emisionin ‘Nedela 150’ të BNR-së, si përgjigje për pyetjen nëse Bullgaria do të bënte një hap pas duke tërhequr kërkesën që bullgarët të përfshihen në Kushtetutën e Maqedonisë.
“Nuk mendoj se ekziston fare një bisedë e tillë,” ka theksuar ai dhe shtoi:
“Ne nuk kemi marrëdhënie të pazgjidhura bilaterale me ta. Kemi marrëveshje për Fqinjësi të Mirë dhe protokoll të nënshkruar për të. Fakti që protokolli po kontestohet para Gjykatës Kushtetuese të RMV-së është pjesë e koreografisë së brendshme politike që po ndodh në Shkup, përfshirë edhe para syve të Këshillit Evropian,” ka thënë Zhelyazkov.
“Bullgaria nuk shpreh asnjë qëndrim tjetër përveç qëndrimit të Këshillit Evropian – të përfshihen ndryshimet kushtetuese dhe të merren parasysh të gjitha dispozitat e parashikuara në protokoll, që janë pjesë e propozimit kompromis të vitit 2022. Ne nuk vendosim asnjë kusht ndryshe nga ai propozim i miratuar në 2022. Nëse autoritetet në Shkup duan të jenë pjesë e BE-së, ata duhet të ecin në këtë rrugë, që është pjesë e qëndrimit të vetë Bashkimit Evropian ndaj Shkupit,” ka theksuar kryeministri bullgar.
Në pyetjen nëse është i mundur një protokoll i ri bilateral mes Bullgarisë dhe Maqedonisë që do t’i jepte garanci Shkupit se nuk do të ketë pengesa të tjera në rrugën evropiane, ai ka thënë se nuk mund të ketë garanci më të madhe se vendimi unanim i Parlamentit Bullgar.
“Duhet t’u jetë e qartë kolegëve në Shkup se ne qëndrojmë pas këtij qëndrimi, sepse është parimor. Nuk do të ndryshojmë asgjë në drejtim të kthimit të kësaj çështjeje në spor bilateral, as në kërkimin e ndikimeve të padukshme apo bashkëveprimeve me lojtarët kryesorë politikë në botë,” ka potencuar Zhelyazkov.
Një operacion i përbashkët i autoriteteve nga gjashtë vende evropiane, i koordinuar nga Eurojust dhe Europol, ka goditur një nga grupet më të mëdha kriminale të trafikut të objekteve historike në kontinent.
Sipas agjencisë së Bashkimit Evropian për Bashkëpunim në Drejtësinë Penale, gjatë operacionit janë arrestuar 35 persona dhe janë kontrolluar mbi 125 lokacione, ku u sekuestruan më shumë se 3000 artefakte me vlerë mbi 100 milionë euro.
Vlera e përgjithshme e objekteve të dyshuara të trafikuara nga ky grup arrin 870 milionë euro.
Operacioni u zhvillua më 19 nëntor dhe përfshiu edhe Shqipërinë, ku SPAK bashkëpunoi me autoritetet evropiane për ekzekutimin e urdhrave të hetimit dhe kontrollit të disa lokacioneve të dyshuara. Kontrolli u krye paralelisht edhe në Bullgari, Francë, Gjermani dhe Greqi.
Sipas EUROJUST, gjatë aksionit u sekuestruan mbi 3000 objekte, duke përfshirë monedha antike ari dhe argjendi, vepra arti dhe antikitete të tjera. Përveç tyre, autoritetet konfiskuan dokumente, pajisje elektronike, mbi 50 mijë dollarë në para të gatshme dhe ar për investime.
Hetimet kishin nisur pas zbulimit në vitin 2020 në Bullgari të më shumë se 7000 artefakteve të lashta, të dyshuara të vjedhura nga gërmime të paligjshme. Grupi kriminal ishte i specializuar në vjedhjen dhe trafikimin e objekteve kulturore, përfshirë maska, bizhuteri, armatura, monedha ari dhe argjendi, si dhe vepra arti, të cilat më pas shpërndaheshin nëpërmjet një rrjeti ndërkombëtar.
Mes të arrestuarve është edhe një person i konsideruar me rrezikshmëri të lartë, i cili dyshohet se financonte gërmime të paligjshme dhe kishte krijuar rrjete trafiku që shtriheshin në disa vende evropiane.
Operacioni vazhdon, ndërsa artefaktet e sekuestruara do t’i nënshtrohen verifikimeve për të përcaktuar origjinën dhe vendin e tyre të ligjshëm. Autoritetet evropiane njoftuan se hetimet do të zgjerohen për të identifikuar bashkëpunëtorë të tjerë dhe rrugët e trafikut që mund të përfshijnë vende të tjera të rajonit. /Telegrafi/
Kur sanksionet e fundit të SHBA-së kundër industrisë së naftës në Rusi goditën muajin e kaluar, Bullgaria kishte një problem urgjent.
Një nga kompanitë e synuara, Lukoil PJSC, zotëronte rafinerinë më të madhe të naftës në vend, një trashëgimi e lidhjeve të ngushta me Moskën.
Qeveria vendosi të sekuestrojë objektin Neftohim pranë Detit të Zi dhe asetet e tjera të Lukoil.
Ajo u hoqi aksionarëve çdo të drejtë dhe emëroi një menaxher për të negociuar një shitje të mundshme.
Një komisioni parlamentar iu deshën vetëm 26 sekonda për të anuluar 26 vjet pronësi dhe për të miratuar veprimin përpara një afati të afërt të SHBA-së për një zgjidhje.
Dhe siç vlerëson një shkrim i Bloomberg, përcjell Telegrafi, kthesa e papritur e ngjarjeve ka çuar në goditjen më të madhe ndaj “gjurmëve ekonomike” të Rusisë në Ballkan në dekada.
Siç thuhet më tej, veprimi i presidentit Donald Trump kundër kompanive ruse të naftës “ka shkurtuar lidhjet” e pushtetit të Kremlinit në një rajon ku Lindja dhe Perëndimi janë përpjekur për ndikim për shekuj me radhë.
Në Serbi, për shembull, qeveria po shqyrton blerjen e kompanisë së naftës dhe gazit të vendit Naftna Industrija Srbije AD, duke marrë kontrollin nga pronari rus Gazprom PJSC.
Presidenti Aleksandar Vuçiq dëshiron të shmangë shtetëzimin e saj, por ai duhet të bindë Uashingtonin për qëllimet e tij për të hequr qafe Gazpromin për të shmangur sanksionet që mund të dëmtojnë vendin e tij.
Ndërsa në Bullgari, politikanët dhe analistët kanë ngritur shqetësime për vite me radhë në lidhje me pjesëmarrjen joproporcionale të Rusisë në ekonomi, dhe në veçanti në energji.
Lukoil është ankuar për presion politik për të shitur rafinerinë e saj dhe 220 stacionet e benzinës të shpërndara në të gjithë vendin. Por deri më tani asgjë nuk ka ndodhur.
"Thelbi i ndikimit të Rusisë është ndërtuar mbi dominimin e energjisë përmes naftës dhe gazit, mbetje të kohës sovjetike që nuk u thyen për vite me radhë", tha Ruslan Stefanov, kryeekonomist në Qendrën për Studimin e Demokracisë në Sofje.
"Shumica e kësaj tani ka ikur. Këto janë frymëmarrjet e fundit, prandaj ato shkaktojnë kaq shumë ankth".
Sipas shkrimit në fjalë, zyrtarët në Sofje dhe Beograd e kuptuan se qëndrimi në orbitën e Rusisë u bë i papërshtatshëm pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Vladimir Putin në shkurt 2022.
Bullgaria është një anëtare e Bashkimit Evropian që është gati të miratojë euron, ndërsa Serbia një ditë dëshiron të bashkohet me bllokun.
Por të lidhura nga historia dhe mbështetja në energjinë ruse, qeveritë zvarritën hapat.
Pas shekujsh lidhjesh të ngushta, fuqia ekonomike e Rusisë në të dy vendet u rrit në vitin 1999.
Lukoil bleu Neftohim, tani kompania më e madhe e Bullgarisë.
Ndërkohë, Serbia u gjend e izoluar pasi NATO bombardoi vendin për të detyruar ushtrinë e saj të largohej nga Kosova, duke i dhënë fund luftës së fundit të madhe të përgjakshme ballkanike.
E Rusia u bë një aleat kyç në mbështetjen e refuzimit të Serbisë për të njohur pavarësinë e Kosovës.
Ndryshimi varet tërësisht nga presioni i SHBA-së sepse BE nuk ka ndikim, vlerëson Stefanov.
Pa sanksionet, kjo nuk do të kishte ndodhur, thekson ai.
Sapo të përfundojë, shtytja për të dëbuar gjigantët rusë të naftës nga Bullgaria dhe Serbia do të ndihmojë në neutralizimin e ndikimit të Putinit, sipas Mario Bikarski, analist i lartë i Evropës në kompaninë kërkimore Verisk Maplecroft.
Kjo vjen ndërsa "mundësitë për lobim dhe forma të tjera të angazhimit me elitat politike dhe të biznesit janë zvogëluar", thotë ai.
Megjithatë, lidhjet e Bullgarisë me Rusinë janë të thella.
Ajo fitoi pavarësinë nga sundimi osman në vitin 1878 në luftën ruso-turke, një ngjarje që përkujtohet me një festë kombëtare çdo 3 mars.
Vendasit ende vendosin lule në monumente, përfshirë statujën e Car Aleksandrit II në Sofje.
Vendi ishte gjithashtu aleati më i ngushtë i Bashkimit Sovjetik gjatë komunizmit, i quajtur republika e 16-të sepse ish-diktatori Todor Zhivkov u përpoq të bashkohej me BRSS-në.
Por marrëdhënia kohët e fundit ka qenë më shumë e bazuar në interesa të biznesit të shpejtë sesa në histori.
Bullgaria u detyrua të miratonte një projektligj që lejonte sekuestrimin e Neftohim disa orë pasi Thesari Amerikan e hodhi poshtë tregtarin e mallrave Gunvor si një blerës potencial për asetet ndërkombëtare të Lukoil si "kukullën e Kremlinit" më 7 nëntor.
Dhjetë ditë më vonë, menaxheri i emëruar nga qeveria për biznesin, Rumen Spetsov, mori zyrtarisht drejtimin.
Një ish-kreu i autoritetit tatimor dhe një kampion i bodibildingut, emërimi i tij ndihmoi Bullgarinë të bindte SHBA-në se asnjë financim nga biznesi lokal i Lukoil nuk do të kthehej në Rusi.
Kjo i lejoi Neftohim të fitonte një afat për të vazhduar operacionet deri në prill.
Nëse rafineria nuk ndryshon pronësi, qeveria do të kërkojë edhe gjashtë muaj të tjerë, tha kryeministri Rosen Zhelyazkov.
Përndryshe, paratë nga shitja do të shkojnë në një llogari që Lukoil nuk do të jetë në gjendje ta përdorë për sa kohë që është nën sanksione.
Blerësit e mundshëm nga SHBA-ja, Evropa dhe Gjiri Persik kanë shprehur tashmë interes.
Lukoil tha të mërkurën se po ndërmerrte "të gjitha hapat e nevojshëm" për të shitur rafinerinë Neftohim, rrjetin e saj të stacioneve të benzinës dhe asetet e tjera në Bullgari.
"Pyetja nuk është nëse kalimi nga pronësia ruse do të ndodhë përfundimisht - do të ndodhë", thotë Ilian Vassilev, i cili u bë ambasadori i Bullgarisë në Moskë në vitin 2000 menjëherë pas privatizimit të Neftohim.
“Pyetja nuk është nëse kalimi nga pronësia ruse do të ndodhë përfundimisht – do të ndodhë”, thotë Ilian Vassilev, i cili u bë ambasadori i Bullgarisë në Moskë në vitin 2000 menjëherë pas privatizimit të Neftohim.
“Pyetja e vërtetë është nëse Bullgaria do ta formësojë këtë proces – apo do të formësohet nga forca krejtësisht jashtë kontrollit të saj”.
Në Serbi, situata është më pak e qartë. Rafineria ruse e vendit, NIS, humbi furnizimet me naftë muajin e kaluar pasi skaduan disa heqje nga sanksionet e SHBA-së.
Presidenti Vuçiq i ka kërkuar Gazprom-it të gjejë një blerës për të shmangur shtetëzimin e kompanisë.
Gazprom i bëri thirrje SHBA-së të zgjasë licencën e operimit të NIS, ndërsa kërkon të transferojë kontrollin te një palë e tretë.
Por NIS ka furnizime me naftë vetëm për rreth një javë para se qeveria të duhet të përdorë rezervat e saj ose të blejë naftë të papërpunuar nga destinacione të tjera, më të shtrenjta.
Kjo e bën më të mundshme që Vuçiq të lëvizë drejt sekuestrimit të rafinerisë, thuhet në shkrimin e Bloomberg. Ai ka thënë se një zgjidhje duhet të gjendet deri më 23 nëntor.
“Nëse nuk bien dakord për një çmim blerjeje, propozimi im është që ne të ofrojmë një çmim më të mirë”, tha Vuçiq më 16 nëntor. “Pavarësisht se sa kushton, ne do t’i gjejmë paratë”, duke shtuar se qeveria dëshiron të “shmangë konfiskimin, shtetëzimin”.
Kjo, gjithashtu, do të kompromentonte ndikimin e Rusisë në vend, i cili u ringjall nga nacionalistët serbë me shpërbërjen e Jugosllavisë.
Në pjesën e fundit, shkrimi i Bloomberg thekson se akti i balancimit midis Lindjes dhe Perëndimit ka përcaktuar udhëheqës të tillë si Vuçiq, së bashku me një varësi të madhe nga Kremlini për gaz.
Rusia mund të përpiqet të rifitojë ndikimin e saj ekonomik në Ballkan, por kjo do të jetë e vështirë, sipas analistit Bikarski.
“Edhe pasi të përfundojë lufta Rusi-Ukrainë dhe sanksionet potencialisht të hiqen, Rusia do ta ketë të vështirë për të rifituar ndikimin e saj në tregjet e energjisë në rajon, duke pasur parasysh një grup më të madh furnizuesish dhe vendesh partnere më të besueshme”, tha ai. “Moska do të duhet të kërkojë rrugë alternative për të ruajtur ndikimin gjeo-ekonomik mbi rajonin”. /Telegrafi/
Europol ka realizuar një operacion të madh për të shkatërruar një rrjet kriminal ndërkombëtar që furnizohej me kimikate kyçe për prodhimin e metamfetaminës dhe vepronte në disa vende evropiane.
Në hetim ishin përfshirë autoritetet nga Bullgaria, Republika Çeke, Hungaria, Rumania dhe Moldavia, me mbështetjen e Europolit.
Eurojust formoi dhe financoi një ekip hetimor bashkëpunues që përfshinte hetues nga Çekia, Rumania dhe Moldavia, gjë që i dha mundësi që të monitoronin rrjedhën e lëndëve ilegale dhe komunikimet kriminale dhe të mblidhnin prova.
Në total u arrestuan 11 persona në Çeki, 2 në Hungari dhe Moldavi dhe 1 në Bullgari.
Gjithashtu, u zbuluan dhe shkatërruan tre laboratorë sekretë droge – dy në Moldavi dhe një në Hungari.
U sekuestruan:
Mbi 5 kg metamfetaminë
Klix.ba
Rreth 40 kg tableta që përmbanin efedrin
Klix.ba
50 litra toluen (një kimikat)
Klix.ba
0.5 kg fosfor
Klix.ba
280 kg mbetje kimike nga prodhimi i metamfetaminës
Klix.ba
Pajisje specializuese për prodhim droge
Klix.ba
Gjithashtu u konfiskuan dy automjete që përdorej për transport të drogës, pajisje elektronike dhe para.
Sipas hetimeve, anëtarët e rrjetit ishin të përfshirë në çdo fazë të zinxhirit të prodhimit të drogës - nga importi i kimikateve, prodhimi i lëndëve sintetike, deri te kontrabanda në mënyra që të shmangnin kapjen (p.sh. në aeroplanë dhe në pjesë të fshehura të automjeteve).
Hetimi zgjati më shumë se dy vjet, dhe veprimi final i policisë u zhvillua më 4 dhe 5 nëntor 2025, kur u kryen bastisje dhe u arrestuan persona.
Gjatë aksionit, autoritetet konfiskuan 67 mijë euro para të gatshme në Hungari.
Sipas hetimeve, kimikatet ishin transportuar nga Kina në porte si Hamburg dhe Rotterdam, dhe pastaj anëtarët e rrjetit i grumbullonin këto kimikate për t’i dërguar në Hungari për prodhim.
Gjithashtu, ata kishin kapacitet për të prodhuar sasie të mëdha droge dhe kishin infrastrukturë që u mundësonte tyre të furnizonin rrjete të mëdha. /Telegrafi/
Bullgaria ka vetëm një muaj karburant, sanksionet amerikane ndaj Lukoil godasin rezervat kombëtare të karburantit.
Bullgaria ka mbetur me vetëm një muaj furnizim me benzinë, pasi sanksionet e SHBA ndaj Lukoilit rrezikojnë të shkaktojnë një mungesë të përgjithshme karburanti në vend, raporton reuters.
Kufizimet, të cilat pritet të hyjnë në fuqi më 21 nëntor, kanë shkaktuar tashmë shqetësim - kompania ruse kontrollon rafinerinë e naftës në Burgas dhe qindra pika karburanti në mbarë vendin.
Sipas të dhënave qeveritare, rezervat e naftës së makinave do të zgjasin edhe 50 ditë, ndërsa ato të benzinës - vetëm 35.
Disa sasi nafte bruto ruhen jashtë vendit, por duhet të importohen urgjentisht.
Zyrtarët në Sofje frikësohen se kriza mund të çojë jo vetëm në mungesë karburanti, por edhe në trazira politike - madje edhe në rrëzimin e mundshëm të qeverisë. /Telegrafi/
Bullgaria ka kundërshtuar vazhdimisht propozimet për të hequr kërkesën e unanimitetit për vendimmarrje brenda kuadrit të Politikës së Përbashkët të Jashtme dhe të Sigurisë të Bashkimit Evropian (BE). Kjo u deklarua nga Ministri i Jashtëm Georgiev në përgjigje të një pyetjeje nga deputeti i "Prerodbës", Zlatan Zlatanov, të publikuar në faqen e internetit të Kuvendit.
"Duke miratuar unanimitetin, BE-ja tregon qartë aftësinë e saj për të vepruar me vendosmëri në përgjigje të shumë sfidave gjeopolitike të viteve të fundit, duke marrë parasysh ndjeshmëritë kombëtare të shteteve anëtare", tha Ministri.
Sipas tij, ndjekja e një qasjeje të tillë gjithëpërfshirëse garanton natyrën afatgjatë të vendimeve të marra dhe efektivitetin e tyre. "Vendimet me shumicë të kualifikuar zakonisht nuk pasqyrojnë të njëjtin nivel angazhimi politik", tha Georgiev në përgjigjen e tij. Ai tha se për momentin është jashtëzakonisht e rëndësishme që BE-ja të ruajë unitetin e saj.
"Ne besojmë se në situatën aktuale komplekse gjeopolitike është jashtëzakonisht e rëndësishme që BE-ja të ruajë unitetin e saj, duke marrë parasysh interesat e të gjitha shteteve anëtare, duke zbatuar një qasje gjithëpërfshirëse që siguron një nivel të lartë mbështetjeje politike nga shtetet anëtare dhe legjitimitet demokratik të vendimeve të BE-së", theksoi Georgiev.
Komisionerja e Zgjerimit e BE-së, Marta Kos, propozoi një javë më parë që vetëm vendimet për hapjen dhe mbylljen e negociatave me vendet kandidate duhet të merren unanimisht./Telegrafi/
Një furgon që transportonte nëntë emigrantë që hynë ilegalisht në Bullgari u përplas ndërsa ndiqej nga policia pranë bregdetit lindor të Detit të Zi të vendit, duke vrarë gjashtë persona.
Incidenti ndodhi pranë qytetit të Burgasit, ndërsa policia u përpoq të ndalonte automjetin i cili kishte targa rumune, njoftoi Shefi i Policisë Kufitare Anton Zlatanov.
Ai tha se shoferi refuzonte vazhdimisht të ndalonte në sinjalet e dhëna dhe u përpoq të shmangte shiritat me thumba të vendosur nga policia.
Shoferi humbi kontrollin dhe furgoni doli nga rruga, u përmbys dhe u zhyt në një liqen pranë autostradës, duke vrarë gjashtë migrantë.
Katër të tjerë, përfshirë shoferin rumun, pësuan lëndime të lehta dhe iu dha ndihma e parë në vendngjarje dhe më pas u dërguan në spital.
Ndryshe, Bullgaria, një vend ballkanik me 6.5 milionë banorë, ndodhet në atë që dikur ishte një rrugë kryesore për migrantët nga Lindja e Mesme dhe Afganistani në Evropë, duke kaluar nëpër Iran dhe Turqi.
Popullariteti i kësaj rruge ka rënë vitet e fundit.
Më shumë se 21,000 migrantë të parregullt mbërritën në BE nëpërmjet rrugës së Ballkanit Perëndimor, një rënie prej 78% krahasuar me shifrat e vitit 2021, sipas agjencisë së kontrollit kufitar të BE-së, Frontex .
Vetëm një numër i vogël i tyre planifikojnë të qëndrojnë në anëtarin e BE-së, duke përdorur Bullgarinë si një korridor tranziti në rrugën e tyre drejt perëndimit.
Zlatanov tha se gjatë dy viteve të fundit janë neutralizuar deri në 20 grupe të organizuara kriminale të përfshira në trafikimin e emigrantëve.
"Migrimi zero nuk është i mundur sepse këto janë procese globale. Megjithatë, ne e kemi ulur presionin e migracionit me rreth 70% krahasuar me vitin e kaluar." /Telegrafi/
Zëvendëskryeministri dhe ministri i Transportit dhe Lidhjeve, Aleksandar Nikolloski, dhe zëvendëskryeministri dhe ministri i Transportit dhe Lidhjeve i Republikës së Bullgarisë, Grozdan Karaxhov, sot do të nënshkruajnë Marrëveshjen për përgatitjen, ndërtimin dhe operacionalizimin e tunelit ndërkufitar të Korridorit 8.
Ceremonia e nënshkrimit do të mbahet në stacionin hekurudhor të Gjueshevës, ku pritet të marrin pjesë edhe përfaqësues të Komisionit Evropian, NATO-s, SHBA-së, Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, Bankës Evropiane të Investimeve, si dhe përfaqësues të Bankës Botërore.
Sipas Ministrisë së Transportit dhe Lidhjeve, ndërtimi i tunelit hekurudhor do të shërbejë si pikë ndërkufitare lidhëse mes dy shteteve përgjatë Korridorit 8. Gjatësia e projektuar e tunelit është rreth 2.4 kilometra, nga të cilat rreth 1.2 kilometra do të jenë në territorin e Maqedonisë së Veriut.
“Nërtimi i Korridorit hekurudhor 8, përveç rëndësisë ekonomike për vendin dhe rajonin, ka edhe rëndësi strategjike të sigurisë brenda kornizës së NATO-s. Në këtë drejtim, tashmë është ndërtuar dhe vënë në funksion aksi hekurudhor nga Kumanova deri në Bellakovcë”, theksojnë nga Ministria.
Aksi nga Bellakovca deri në Kriva Pallankë është në fazë ndërtimi, ndërsa punimet për përgatitjen e aksit të tretë, nga Kriva Pallanka deri në kufirin me Bullgarinë, janë duke u zhvilluar në mënyrë të përshpejtuar. Ky segment do të përfshijë edhe zgjidhjen e tunelit ndërkufitar.
Presidenti i Bullgarisë, Rumen Radev, ka tërhequr vërejtjen BE-së lidhur me projektin ‘Bota Serbe’, duke vlerësuar se ky është një emërtim i ri i projektit ‘Serbia e Madhe’.
Ai ka theksuar se ardhur koha që të gjitha institucionet evropiane të angazhohen më seriozisht.
“Si e dini, Ballkani Perëndimor është një pikë kritike për sigurinë dhe gjithë vëmendja e Bashkimit Evropian është e përqendruar atje,” tha presidenti Rumen Radev në një pyetje nga agjencia bullgare, BGNES, për paralajmërimet e Bashkimit Evropian mbi rrezikun nga projekti “Bota Serbe” dhe si ky projekt i Beogradit ndikon në sigurinë e Ballkanit Perëndimor.
“Dhe mendoj se ka ardhur koha që të gjitha institucionet evropiane të angazhohen më seriozisht me këtë çështje. Ai është jashtëzakonisht i ndjeshëm edhe për ne,” shtoi Radev.
“Bota Serbe është emërtimi i ri i projektit ‘Serbia e Madhe’. Ai ka për qëllim të kontrollojë shtetet fqinje, përfshirë edhe përmes bashkimit me Serbinë të territoreve nga Bosnja, Kroacia, Mali i Zi, Kosova dhe Maqedonia e Veriut. Instrumenti kryesor për realizimin e tij është Kisha Ortodokse Serbe”, ka nënvizuar presidenti bullgar, Radev.
Organizata për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) paralajmëron për mungesa të mundshme të mësuesve në të ardhmen, pasi një numër në rritje i edukatorëve të rinj po planifikojnë të braktisin profesionin, ndërkohë që mësuesit më të vjetër po i afrohen moshës së pensionit.
Në gjithë botën, një numër gjithnjë e më i madh i mësuesve të rinj po konsiderojnë të largohen nga profesioni brenda pesë viteve të ardhshme, raporton euronews.
Në vitin 2024, mësuesit nën moshën 30-vjeçare ishin më të prirur të dëshironin të largoheshin sesa kolegët e tyre midis moshës 30 dhe 49 vjeç, sipas Anketës Ndërkombëtare të Mësimdhënies dhe Mësimit të OECD-së (TALIS).
Hulumtimi TALIS mblodhi të dhëna në vitin 2024 nga rreth 280 mijë mësues dhe drejtues shkollash në 17 mijë shkolla të mesme të ulëta në 55 sisteme arsimore, përfshirë 23 vende të Bashkimit Evropian, transmeton Telegrafi.
U gjet se më shumë se katër në dhjetë mësues në BE nën moshën 30 vjeç dëshirojnë të largohen nga profesioni në Letoni, Lituani dhe Estoni. Mesatarisht, arsyet më të zakonshme të raportuara nga mësuesit nën 30 vjeç që planifikojnë të largohen nga mësimdhënia brenda pesë viteve të ardhshme janë arsye personale ose familjare (46 për qind), një punë jashtë arsimit (46 për qind) dhe ndjekja e arsimit ose trajnimit të mëtejshëm (42 për qind).
Mosha mesatare e mësuesve është rreth 45 vjeç, ndërsa më shumë se gjysma e mësuesve janë 50 vjeç ose më të moshuar në Estoni, Hungari, Letoni, Lituani dhe Portugali.
Largimi i mësuesve të rinj është një problem i madh sepse këto sisteme arsimore mund të përballen me sfidën e plotësimit të mungesës së madhe të mësuesve gjatë 10 deri në 15 vitet e ardhshme, ndërsa gjysma e tyre arrijnë moshën e pensionit.
Si përgjigje, shumë qeveri po përpiqen të tërheqin mësues nga fusha të tjera, me synimin për të siguruar një furnizim të qëndrueshëm dhe afatgjatë të edukatorëve të kualifikuar.
Për shembull, Bullgaria regjistroi një rritje prej 13 për qind midis viteve 2018 dhe 2024 të mësuesve të mesëm të ulët që kanë përvojë pune paraprake në role jo-mësimore.
Franca ishte i vetmi vend, ku sistemi arsimor regjistroi një rënie, nga 21 për qind e mësuesve në 2018 në 17 për qind në 2024.
Cilët faktorë mund të ndihmojnë në mbajtjen e mësuesve në profesion?
Kënaqësia me pagën luan gjithashtu një rol të rëndësishëm në tërheqjen dhe mbajtjen e mësuesve.
Mësuesit që janë të kënaqur me pagën e tyre janë, mesatarisht, 25 për qind më pak të prirur të largohen.
Në Austri, komunitetet flamen dhe frankofone të Belgjikës, Bullgari dhe Danimarkë, më shumë se tre në pesë mësues thonë se paga e tyre është e mjaftueshme.
Megjithatë, në vende si Malta dhe Portugalia, më pak se një në pesë mësues raportojnë të njëjtën gjë.
Perceptimet e mësuesve për sa të vlerësuar ndihen nga politikanët janë ngushtësisht të lidhura me kënaqësinë e tyre me pagat.
Më pak se një në dhjetë mësues në Kroaci, Estoni, Francë, Itali, Portugali, Slloveni dhe Spanjë ndjejnë se opinioni i tyre vlerësohet nga politikanët.
Megjithatë, mësuesit e shkollave të mesme të ulëta në 10 vende të BE-së panë një rritje të perceptimit se sa shumë shoqëria vlerëson profesionin e tyre nga viti 2018 deri në 2024.
Përveç pagës, mësuesit ndjejnë se kënaqësia në profesionin e tyre mund të vijë edhe nga përfitimet, orari i punës, motivimet personale dhe siguria e punës. /Telegrafi/
Bullgaria do të lejojë që një aeroplan që transporton Vladimir Putinin të fluturojë nëpër hapësirën e saj ajrore për të lehtësuar një takim të planifikuar midis udhëheqësit rus dhe atij amerikan, Donald Trump, në Budapest më vonë këtë muaj, deklaroi Ministri i Jashtëm bullgar, Georg Georgiev.
“Kur bëhen përpjekje për të arritur paqen, nëse kushti për këtë është të zhvillohet një takim i tillë, është shumë logjike që një takim i tillë të ndërmjetësohet në të gjitha mënyrat e mundshme”, tha Georgiev.
“Si propozohet të mbahet takimi nëse njëri nga pjesëmarrësit nuk mund të marrë pjesë”, shtoi ai.
Një zyrtar bullgar konfirmoi se Moska nuk ka bërë ende asnjë kërkesë për të lejuar që aeroplani i Putinit të kalojë mbi kombin e Detit të Zi.
Ndryshe, Bullgaria nuk kufizohet me Hungarinë.
Megjithatë, Hungaria dhe Bullgaria kufizohen me Serbinë, e cila ka lidhje të forta historike me Moskën.
Kalimi nëpër Bullgari gjatë rrugës për në Budapest do ta shkurtonte ndjeshëm kohën e fluturimit të Putinit.
E vetmja rrugë tjetër që nuk përfshin fluturimin mbi hapësirën ajrore të BE-së ose Ukrainës përfshin fluturimin mbi Mesdhe dhe më pas kalimin mbi Malin e Zi ose Shqipërinë përpara se të arrijë në Budapest nëpërmjet Serbisë.
Raportohet se samiti, i cili u njoftua nga Trump pas një telefonate me Putinin javën e kaluar dhe për të cilin data nuk është caktuar ende, ka shkaktuar reagime nga udhëheqësit e BE-së.
Bullgaria dhe Hungaria janë aktualisht anëtare të Gjykatës Ndërkombëtare Penale, e cila ka lëshuar një urdhërarrest për Putinin.
Megjithatë, Hungaria njoftoi tërheqjen e saj në prill të këtij viti.
Tërheqja do të hyjë në fuqi ligjërisht nga qershori i vitit 2026. /Telegrafi/
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursulla Von der Lejen, në kuadër të turit të saj në Ballkanin Perëndimor, do të ndalojë edhe në Shkup.
Ndalesa e saj në Shkup do të jetë të mërkurën, ndërsa paraprakisht ajo do të vizitoj edhe Shqipërinë, Malin e Zi, Bosnje Hercegovinën, Serbinë dhe Kosovën.
“Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, do të udhëtojë për në Ballkanin Perëndimor të dielën. Ky do të jetë rasti për të përsëritur mbështetjen e BE-së për rrugën e anëtarësimit të rajonit në BE dhe aksesin gradual në Tregun e Përbashkët, si dhe për të diskutuar Planin e Rritjes prej 6 miliardë eurosh të BE-së për Ballkanin Perëndimor për periudhën 2024-2027”, thuhet në njoftimin nga KE.
Në Shkup, ajo pritet të zhvilloj disa takime edhe atë, me kryeministrin Hristijan Mickoskin, presidenten Gordana Siljanovska Davkova, kryeparlamentarin Afrim Gashin.
Kujtojmë se përshkak të kushtëzimeve nga Bullgaria për ndryshimet kushtetuese Maqedonia e Veriut ka ngecur në rrugëtimin evropian, teksa liderët evropian u bë kohë që nuk e kanë vizituar vendin.
Pamjet tregojnë dhjetëra makina që rrëmbehen në Elenite, ndërsa përmbytjet shkatërrojnë pjesën juglindore të Bullgarisë, shkruan Daily Mail.
Të paktën tre persona, përfshirë dy shpëtimtarë, kanë vdekur, me qindra të evakuuar dhe një gjendje emergjence të shpallur përgjatë bregdetit të Detit të Zi, transmeton Telegrafi.
Pamjet amatore shfaqin pamjet “apokaliptike” në rrugët e qyteteve bullgare në juglindje të vendit, ku shumë vetura lëviznin nëpër ujë sikur të ishin nga letra.
Nuk është bërë e ditur shuma e dëmeve materiale apo nëse pritet të ketë përmirësim të motit në Bullgari, që prej ditësh është goditur nga reshjet e mëdha të shiut. /Telegrafi/
Presidenti Rumen Radev ka bërë të ditur se Republika e Maqedonisë së Veriut është e gatshme t’i ofrojë ndihmë Bullgarisë në përballjen me pasojat e përmbytjeve që kanë përfshirë shumë rajone të vendit.
“I falënderohem presidentes Gordana Siljanovska për bisedën telefonike konstruktive dhe për ngushëllimet e shprehura për viktimat nga përmbytjet në Bullgari, si dhe për gatishmërinë e shprehur të Republikës së Maqedonisë së Veriut për të ofruar mbështetje në menaxhimin e pasojave të kësaj katastrofe”, shkroi kreu i shtetit në profilin e tij në “X”.
Reshjet intensive të shiut kanë shkaktuar përmbytje të mëdha, rrugë të bllokuara dhe dëme në infrastrukturë në shumë zona.
Një pjesë e popullatës ka mbetur pa energji elektrike dhe qasja në disa rajone është e kufizuar.
Më shumë se 350 persona morën kontrolle mjekësore falas nga profesionistë mjekësorë bullgarë gjatë misionit të fundit të Fondacionit të Kujtesës Bullgare në rajonin e Prespës së Vogël të Shqipërisë, tha Fondacioni të hënën.
Iniciativa u krye me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Ministrisë së Mbrojtjes të Bullgarisë, në koordinim me Ministrinë e Shëndetësisë të Shqipërisë.
Profesionistë mjekësorë nga Spitali Shën Ivan Rilski në Sofje, Spitali Shën Gjergji në Plovdiv, Reverse Dermatology dhe Qendra Mjekësore Heidelberg morën pjesë në iniciativë, duke mbuluar kardiologjinë, mjekësinë e brendshme, endokrinologjinë, reumatologjinë dhe dermatologjinë.
Ndër problemet shëndetësore më të diagnostikuara ishin gjendjet e lëkurës si ekzema dhe rosacea, duke përfshirë rastet e tumoreve të lëkurës të referuara për ndërhyrje kirurgjikale. U vunë re edhe gusha endemike dhe sëmundje të tjera të tiroides, tipike për zonat malore me konsum të ulët të jodit. Shumë pacientë u gjetën të vuanin nga sëmundje të rënda të kyçeve, duke përfshirë artritin reumatoid dhe ndryshimet degjenerative të shkaktuara nga puna e rëndë bujqësore, ndërsa problemet kardiovaskulare ishin gjithashtu të përhapura, me mjekët që vunë re përmirësime në disa pacientë që ishin ekzaminuar dhe trajtuar gjatë misioneve të mëparshmem shkruan BTA.
Misioni i vitit 2025 përfshinte gjithashtu profesionistë të rinj mjekësorë shqiptarë që ishin diplomuar në Bullgari dhe ishin kthyer për të mbështetur komunitetin e tyre të lindjes. Lyuba Mitre, e cila aktualisht punon si infermiere në Plovdiv (Bullgaria Jugore Qendrore), shprehu gëzim që mundi të kthehej në Shqipëri për të mbështetur komunitetin vendas. Ajo vuri në dukje se njerëzit atje janë thellësisht mirënjohës për kujdesin dhe vëmendjen e ofruar nga profesionistët mjekësorë bullgarë dhe presin vizitat e tyre me padurim të madh, transmeton KosovaPress.
Fondacioni tashmë po përgatit vizitën e ardhshme, të planifikuar për 24-26 tetor, kur ekzaminimet do të mbulojnë specialitete të reja, duke përfshirë otorinolaringologjinë, oftalmologjinë, neurologjinë, mamologjinë dhe urologjinë. /Kp/
Login
