TIRANË, 26 dhjetor /ATSH/ – Ndër të gjitha ngjarjet e rëndësishme që lidhen me rajonin e Kaukazit të Jugut gjatë vitit të kaluar, dy prej tyre spikasin në mënyrë të veçantë, procesi i paqes midis Azerbajxhanit dhe Armenisë dhe kriza midis Moskës dhe Bakusë pas rrëzimit të një avioni pasagjerësh të Azerbajxhanit mbi Grozny, sipas një njoftimi të ambasadës së Azerbajxhanit në Tiranë.
Të dy proceset u zhvilluan në mënyrë të qëndrueshme, secili me dinamikën e tij, procesi i paqes me Armeninë në një trajektore pozitive dhe kriza me Moskën duke u anuar më shumë drejt negatives.
Është pikërisht ky i dyti që meriton një vështrim më të afërt.
Një rreze shprese për rivendosjen e marrëdhënieve midis Rusisë dhe Azerbajxhanit u shfaq më 9 tetor në Samitin e CIS në Dushanbe.
Gjatë takimit me presidentin Ilham Aliyev, presidenti rus, Vladimir Putin deklaroi se ”do të bëhet gjithçka që kërkohet në situata të tilla tragjike në aspektin e kompensimit. Gjithashtu do të jepet një vlerësim ligjor për veprimet e të gjithë zyrtarëve”.
Kanë kaluar dy muaj e gjysmë nga ai takim, por Moska nuk ka ndërmarrë asnjë nga hapat e shpallur nga Putini.
Siç thekson Farhad Mammadov, drejtues i Qendrës për Studime të Kaukazit të Jugut, në kanalin e tij në Telegram Mneniye-FM, ”po afrohet përvjetori i tragjedisë, kur komisioni që heton shkaqet e rrëzimit pritet të përfundojë punën e tij. Megjithatë, sipas deklaratave nga pala kazake, procesi ende vazhdon dhe pala ruse nuk ka përfunduar ende pjesën e saj të punës”.
Në të vërtetë, shoqëria azere kishte pritur që deri në përvjetorin e tragjedisë — më 25 dhjetor — pala ruse të kishte përmbushur të paktën një pjesë të angazhimeve të saj. Edhe nëse hetimi nuk është përmbyllur plotësisht, detajet kryesore të rrëzimit janë tashmë të njohura — pikërisht ky fakt i lejoi Putinit të pranonte shkaqet e tij që në tetor.
Ajo që ka vërtet rëndësi është fakti se përvjetori i rrëzimit të avionit u parapri nga samiti informal i CIS-it, i mbajtur më 22 dhjetor në Shën Petërburg. Vlen të kujtohet se presidenti Aliyev ishte nisur për të marrë pjesë në këtë takim tradicional më 25 dhjetor të vitit të kaluar. Megjithatë, sapo mori vesh për tragjedinë e avionit të AZAL-it, ai urdhëroi menjëherë që të rikthehej në atdhe, duke zhvilluar një mbledhje emergjente që në aeroport.
Kështu, në përputhje me protokollin diplomatik, çdo veprim nga pala ruse duhej të ishte sinkronizuar me samitin informal të CIS-it. Kjo do të kishte qenë një sinjal i fortë i qëllimit të sinqertë të Kremlinit për të rivendosur marrëdhëniet dhe për të pritur ngrohtësisht Ilham Aliyevin në kryeqytetin verior.
Megjithatë, Moska nuk ndërmori asnjë veprim. Natyrisht, në këto rrethana — dhe duke pasur parasysh axhendën e ngjeshur — Ilham Aliyev nuk mundi të udhëtonte drejt Shën Petërburgut.
Sidoqoftë, sinjali i pakënaqësisë së Bakusë është i drejtuar ekskluzivisht ndaj Moskës; ai nuk shtrihet aspak ndaj partnerëve të tjerë të CIS-it, me të cilët Azerbajxhani ka pasur zhvillime shumë pozitive në bashkëpunim gjatë vitit të kaluar.
Baku pret veprime pozitive nga Moska në këtë drejtim, por në mungesë të tyre është i gatshëm të mbrojë pozicionin e tij të ligjshëm përmes mekanizmave ndërkombëtarë.
Ndërkohë, duket pak e mundshme që në të ardhmen e afërt të priten vizita të nivelit të lartë në Rusi./ a.jor.
The post FOKUS – Rusia zvarrit çështjen e avionit të pasagjerëve të Azerbajxhanit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.