Viti 2025 është karakterizuar nga disa luhatje të forta në tregjet financiare globale, si pasojë e kombinimit të gjeopolitikës, tarifave amerikane dhe zhvillimeve në sektorin teknologjik.

Kështu deklaroi eksperti i tregjeve financiare ndërkombëtare, Emanuel Bajra, në “Përballje Podcast”.

Sipas Bajrës, një nga goditjet kryesore lidhet me sektorin e teknologjisë, i cili zë një peshë të madhe në indeksin amerikan.

“Kemi pasur katër luhatje serioze në tregjet globale. Ato erdhën si kombinim i gjeopolitikës, tarifave amerikane dhe goditjes së sektorit të teknologjisë”, tha Bajra.

Ai shtoi se rënia e besimit te kompanitë e mëdha teknologjike, frika nga inteligjenca artificiale dhe reagimet emocionale të investitorëve krijuan pasiguri të theksuar, por pa kolaps sistemik.

“Investitorët reagojnë shumë shpejt. Kur kapitali tërhiqet, bie konfidenca dhe krijohet panik, por tregjet kanë treguar rikuperim gradual”, theksoi Bajra shkruan Telegrafi.

Eksperti i tregjeve financiare ndërkombëtare, Emanuel Bajra, në “Përballje Podcast"

Ai ka shtuar se Viti 2025 ka shënuar një ndryshim të thellë në rendin gjeopolitik dhe ekonomik global, veçanërisht pas rikthimit të Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë si president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Eksperti i tregjeve financiare ndërkombëtare vlerësoi se nuk ka pasur vetëm ndryshim administrate, por edhe ndryshim doktrine politike dhe ekonomike. /Telegrafi/

PEKIN, 26 dhjetor /ATSH/ – Kina vendosi sot sanksione ndaj 20 kompanive amerikane, të lidhura me mbrojtjen dhe 10 drejtuesve të tyre, një javë pasi Uashingtoni njoftoi një paketë të madhe shitjeje armësh për Tajvanin, sipas AP.

”Sanksionet përfshijnë ngrirjen e aseteve të kompanive në Kinë dhe ndalimin e individëve dhe organizatave për të bërë biznes me to”, njoftoi Ministria e Jashtme kineze.

Mes kompanive të sanksionuara janë “Northrop Grumman Systems Corporation”, “L3Harris Maritime Services” dhe “Boeing” në St. Louis.

Ndër drejtuesit e sanksionuar është edhe themeluesi i “Anduril Industries , Palmer Luckey, i cili nuk mund të bëjë më biznes në Kinë dhe i është ndaluar hyrja në vend; asetet e tij atje janë ngrirë gjithashtu.

Paketa amerikane e shitjes së armëve, me vlerë mbi 10 miliardë dollarë, ka shkaktuar reagim të ashpër nga Pekini, i cili e konsideron Tajvanin pjesë të territorit të tij dhe këmbëngul se ishulli duhet të vihet nën kontrollin kinez.

Nëse miratohet nga Kongresi amerikan, ajo do të ishte paketa më e madhe ndonjëherë e armëve amerikane për territorin vetëqeverisës.

“Rikujtojmë edhe një herë se çështja e Tajvanit është në thelb të interesave thelbësore të Kinës dhe përbën vijën e parë të kuqe që nuk duhet kaluar në marrëdhëniet Kinë–SHBA”, thuhet në deklaratën e Ministrisë së Jashtme kineze.

“Çdo kompani ose individ që angazhohet në shitje armësh për Tajvanin do të paguajë çmimin për këtë shkelje”, shton deklarata.

Ministria i bëri thirrje gjithashtu SHBA-së të ndalë, siç i quajti ajo, “lëvizjet e rrezikshme të armatosjes së Tajvanit”.

Tajvani mbetet një nga pikat më të nxehta të tensionit në marrëdhëniet SHBA–Kinë, për të cilat analistët paralajmërojnë se mund të përshkallëzohen në konflikt ushtarak mes dy fuqive.

Kina pretendon se shitjet amerikane të armëve për Tajvanin shkelin marrëveshjet diplomatike mes Pekinit dhe Uashingtonit./   /Ad.Ab./

The post FOKUS – Kina sanksionon 20 kompani amerikane për shitje armësh Tajvanit appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Një studente nga Kosova, Ema Kurshumlija, është një nga dhjetëra të rinj që ranë pre e një skeme abuzive brenda programit amerikan të vizave J-1, i cili prezantohet si një mundësi shkëmbimi kulturor, por që në praktikë ka përfunduar në shfrytëzim pune, sipas një hetimi të publikuar nga New York Times. Ema tregon se në […]

The post Pagoi mijëra dollarë për ‘ëndrrën amerikane’, si u mashtrua studentja nga Kosova appeared first on BoldNews.al.

Një studente nga Kosova, Ema Kurshumlija, pagoi rreth 2 mijë dollarë në vitin 2018 për të marrë pjesë në një praktikë pune në Nju Jork përmes programit amerikan të vizave J-1, i prezantuar si një “përvojë kulturore e bukur”.

Por realiteti ishte krejt ndryshe, pa trajnim paraprak dhe me javë pune deri në 60 orë duke kryer punë të rënda fizike.

“Na u premtua një përvojë e mrekullueshme. Kur pamë çfarë na priste, ishte një befasi e madhe”, tha Kurshumlija.

Rasti i saj është vetëm një nga dhjetëra dëshmi që dalin nga një hetim i gjerë i New York Times, i cili zbulon se programi J-1, i administruar nga Departamenti Amerikan i Shtetit, shpesh shndërrohet nga një program shkëmbimi kulturor në një mekanizëm fitimprurës për organizata sponsorizuese, shpesh në kurriz të të rinjve të huaj.

Hetimi tregon se disa sponsorë kanë paguar drejtuesit e tyre mbi 500 mijë dollarë në vit, ndërsa familjarë të ekzekutivëve kanë përfituar mbi 1 milion dollarë në vetëm dy vite.

Pjesëmarrësit janë shpesh dërguar për të punuar në ferma apo biznese të familjarëve ose anëtarëve të bordeve drejtuese.

Studentët gjithashtu janë detyruar të blejnë sigurime shëndetësore dhe shërbime të tjera nga kompani të lidhura me sponsorët, duke rritur koston e pjesëmarrjes deri në 5 mijë dollarë për person.

Dhjetëra praktikantë raportuan punë të rënda industriale dhe bujqësore, pa mbrojtje dhe pa mbështetje nga sponsorët, edhe kur kanë pësuar lëndime ose janë përballur me ngacmime.

Një student nga Koreja e Jugut, Dongho Kang, pagoi afro 5 mijë dollarë dhe përfundoi duke pastruar depozita septike në një fabrikë çeliku në Indiana.

Të tjerë punuan në ferma derrash në Nebraska, ku sipas tyre, disa ndiheshin si skllevër.

Inspektori i Përgjithshëm i Departamentit të Shtetit kishte paralajmëruar që në vitin 2 mijë se disa pjesë të programit ishin “jashtë kontrollit” dhe disa sponsorë ekzistonin kryesisht “për të bërë para”. Megjithatë, rregullat nuk janë forcuar dhe sponsorët nuk kanë kufizime për tarifat që mund të kërkojnë.

Një përfaqësues i Departamentit të Shtetit hodhi poshtë kritikat, duke thënë se programi është reformuar ndër vite dhe sponsorët që nuk respektojnë rregullat janë përjashtuar, duke e quajtur hetimin e “New York Times” një “sulm të padrejtë”.

Megjithatë, për studentë si Ema Kurshumlija, përvoja mbetet një paralajmërim i hidhur për të rinjtë që ëndërrojnë Amerikën përmes programit J-1, por përballen me realitete shumë larg premtimeve./NewYorkTimes

The post Studentja shqiptare flet për New York Times: Ëndrra amerikane na u shit si iluzion appeared first on iconstyle.al.

Legjenda e futbollit gjerman, Lothar Matthaus, nuk ka shumë dilema kur bëhet fjalë për lojtarin më të mirë të Bundesligës në pjesën e deritanishme të sezonit.

Ish-ylli i Bayern Munich dhe rekordmeni për paraqitje me kombëtaren gjermane, vlerëson se ky është sulmuesi i bavarezëve, Harry Kane.

“Ai është golashënuesi më i mirë i Bundesligës me 19 gola. Mënyra se si paraqitet në fushë dhe jashtë saj është e veçantë. Ky është një Kane ndryshe nga ai që u ble dy vite më parë. Edhe sezoni i tij meriton notën maksimale”, ka deklaruar Matthaus.

Ai theksoi se anglezi u afrua për të mbushur boshllëkun e lënë nga polaku Robert Lewandowski, i cili u transferua te Barcelona.

“Kane është shumë më tepër për ekipin. Ai merr pjesë në lojë, bashkëpunon dhe i përfshin edhe lojtarët e tjerë”, u shpreh qartë Matthaus.

Kujtojmë se Harry Kane iu bashkua Bayernit në vitin 2023 nga Tottenham, për shumën e 95 milionë eurove. Deri tani, në 121 ndeshje zyrtare me fanellën e Bayernit, ai ka shënuar 116 gola dhe ka dhënë 29 asistime. /Telegrafi/

Ekonomia amerikane u rrit me shpejtësi gjatë tre muajve deri në shtator, ndërsa shpenzimet e konsumatorëve dhe eksportet u rritën.

Ekonomia më e madhe në botë u zgjerua me një normë vjetore prej 4.3%, nga 3.8% në tremujorin e mëparshëm.

Kjo ishte më mirë se sa pritej dhe shënoi rritjen më të fortë në dy vjet, shkruan BBC, përcjell Telegrafi.

Shifrat ofrojnë një pamje më të qartë të gjendjes së ekonomisë amerikane drejt fundit të vitit, pasi mbledhja e të dhënave ishte vonuar nga mbyllja e qeverisë amerikane.

Raporti tregoi se shpenzimet e konsumatorëve u rritën me një normë vjetore prej 3.5%, krahasuar me 2.5% në tremujorin e mëparshëm, pavarësisht një tregu pune në ngadalësim dhe frustrimit për inflacionin.

Rritja këtë vit është goditur nga ndryshimet dramatike në politikat tregtare dhe të imigracionit, si dhe shkurtimet në shpenzimet qeveritare.

Por, ndërsa kjo ka çuar në luhatje të forta në disa fusha, të tilla si importet dhe eksportet, ekonomia themelore ka ruajtur një vrull të fortë.

Analistët thanë se rritja e shpenzimeve të konsumatorëve në tremujorin e tretë të vitit u nxit nga më shumë shpenzime për shërbimet e kujdesit shëndetësor.

Importet - të cilat llogariten kundër rritjes - vazhduan të binin, duke reflektuar valën e taksave mbi dërgesat që hyjnë në SHBA që presidenti Donald Trump njoftoi këtë pranverë.

Ndërkohë, eksportet, të cilat kishin rënë ndjeshëm, u rikthyen, duke u rritur me 7.4%. /Telegrafi/

Ushtria amerikane njoftoi se të hënën goditi një anije që dyshohet se mbante drogë në Paqësorin lindor, duke vrarë një person - pjesë e një fushate njëmujore sulmesh me anije pranë Amerikës Latine.

Ushtria ka goditur të paktën 29 anije të dyshuara për drogë që nga fillimi i shtatorit, duke vrarë 105 persona, transmeton Telegrafi.

Presidenti amerikan Donald Trump ka argumentuar se sulmet me anije kanë qenë efektive në shuarjen e trafikut të drogës në Paqësorin lindor dhe Detin e Karaibeve, por kritikët kanë vënë në dyshim autoritetin ligjor të presidentit për të kryer sulmet.

Sulmi i së hënës shënjestroi një anije në ujërat ndërkombëtare që po "tranzitonte përgjatë rrugëve të njohura të trafikimit të drogës", tha Komanda Jugore e SHBA-së në një postim në X.

Ushtria tha se anija operohej nga një organizatë e përcaktuar terroriste - nuk e specifikoi organizatën, por administrata Trump ka kategorizuar disa kartele droge të Amerikës Latine si grupe terroriste.

Ushtria e quajti objektivin e operacionit të së hënës një "anije me profil të ulët".

Grupet e trafikimit të narkotikëve janë akuzuar prej kohësh për përdorimin e nëndetëseve dhe anijeve gjysmë-nëndetëse "me profil të ulët" për të transportuar drogë në raste të caktuara.

Në tetor, Trump njoftoi një sulm kundër një nëndetëseje të dyshuar për trafik droge në Karaibe, duke vrarë dy persona dhe duke lënë dy të mbijetuar të cilët u riatdhesuan në vendet e tyre të origjinës. /Telegrafi/

Zyrtarët amerikanë të tregtisë paralajmëruan në X se ofruesit e shërbimeve evropiane mund të përballen me tarifa dhe kufizime nëse BE-ja vazhdon të mbajë rregullat "diskriminuese" të teknologjisë, shkruan euronews.

Zyra e Përfaqësuesit të Tregtisë së Shteteve të Bashkuara postoi javën e kaluar në X një listë të ofruesve të shërbimeve evropiane që mund të ndëshkohen, nëse Bashkimi Evropian vazhdon me masa diskriminuese kundër teknologjisë amerikane.

Deklarata thotë se SHBA-të do të shqyrtojnë futjen e tarifave dhe kufizimeve të tjera për shërbimet e huaja, nëse Bashkimi Evropian dhe shtetet anëtare të BE-së "këmbëngulin të vazhdojnë të kufizojnë, pengojnë konkurrueshmërinë e ofruesve të shërbimeve amerikane përmes mjeteve diskriminuese".

Pse mesazhi amerikan nuk po arrin tek evropianët?

Ndjenja negative amerikane është e kuptueshme, pasi SHBA-të aktualisht kanë një suficit tregtar shërbimesh me BE-në prej mbi 148 miliardë eurosh (duke përfshirë tarifat për pronën intelektuale, shërbimet profesionale, shkencore dhe teknike, si dhe shërbimet e telekomunikacionit, kompjuterit dhe informacionit).

Përveç kësaj, kuadri rregullator i Evropës (si aktual ashtu edhe i planifikuar) ka të ngjarë ta bëjë jetën e kompanive amerikane të teknologjisë në tregun evropian, më të vështirë.

Megjithatë, pikëpamja amerikane dhe argumentimi i fundit marrin pak ose aspak pranim në BE. Nëse ka ndonjë gjë, reagimi mund të jetë negativ, duke inkurajuar anti-amerikanët e vërtetë dhe duke heshtur të moderuarit, si dhe transatlanticistët.

Së pari, ngatërrimi i qëndrimit rregullator të BE-së mbi teknologjinë me mesazhet gjeopolitike dhe përdorimi i retorikës së fortë kundër BE-së në tërësi (siç shihet në postimet e fundit nga Elon Musk), mund të radikalizojë të moderuarit evropianë, përfshirë ata që ndajnë shqetësime për mbirregullimin, dhe shpesh perceptohet si një kërcënim gjeopolitik.

Kur një zyrtar rus si Dimitry Medvedev përsërit mendimet e një drejtori ekzekutiv amerikan të teknologjisë, nuk është një pamje e mirë, për të thënë të paktën.

Së dyti, kur SHBA-të flasin për futjen e masave hakmarrëse kundër kompanive teknologjike të BE-së, kjo mund të inkurajojë forcat politike që kërkojnë veprime më të ashpra kundër firmave amerikane, duke përfshirë gjobat, shitjen e investimeve dhe taksat e reja.

Agjenda e Komisionit Evropian 2025-2029 përfshin një numër iniciativash të reja në proces, dhe këto balancohen më efektivisht nga aktorët që shihen si klasikisht liberalë ose konservatorë.

Së treti, mesazhet politike amerikane ndonjëherë janë shumë të përshtatura për audiencat vendase dhe perceptohen si të pasakta në Evropë.

Për shembull, gjoba e fundit prej 120 milionë eurosh kundër X, është portretizuar nga shumë figura publike amerikane si një sulm ndaj lirisë së fjalës, edhe pse vetë gjobat kanë pak të bëjnë me lirinë e fjalës.

Kompania është gjobitur për "sistem mashtrues të shenjave blu, depo të pamjaftueshme reklamash, qasje të kufizuar në të dhëna për studiuesit". Rregullim i tepërt frustrues? Sigurisht. Diçka që ka të bëjë me lirinë e fjalës? Nuk ka gjasa.

Përdorimi i mesazheve të thjeshta dhe bindëse është i kuptueshëm, por për të gjetur jehonë në Evropë, duhet të jetë gjithashtu më i saktë dhe i lidhur qartë me thelbin e çështjes.

Së katërti, duke theksuar sistemin rregullator evropian dhe të ashtuquajturin "efekti i Brukselit", amerikanët mund të nxisin pa dashje pjesë të tjera të botës ta konsiderojnë atë si një levë të dobishme kundër SHBA-së.

A po bëhen detyrat e shtëpisë pas marrëveshjes tregtare SHBA-BE?

Gjërat dukeshin pak më mirë në gusht 2025, kur SHBA-ja dhe BE-ja nënshkruan një marrëveshje tregtare SHBA-BE. Duket se më në fund do të fillonin biseda më të bazuara në tema, pasi Neni 8 përshkruan angazhimin e të dyja palëve për të "zvogëluar ose eliminuar barrierat jo-tarifore", dhe Neni 17 përcakton një angazhim SHBA-BE për të adresuar më tej "barrierat e pajustifikuara të tregtisë digjitale".

Pyetja tani është nëse detyrat e shtëpisë pas marrëveshjes po bëhen në të vërtetë. Fatkeqësisht, duket se pyetja është kryesisht retorike.

Natyrisht, SHBA-të duhet të përqendrohen jo vetëm në rregulloret ekzistuese siç janë Akti i Tregjeve Digjitale (DMA), Akti i Shërbimeve Digjitale (DSA) dhe Akti i IA-së, por edhe në rreziqet në agjendën e ardhshme, përmes iniciativave si Akti i Drejtësisë Digjitale, i cili mund të riformësojë ndjeshëm tregun e reklamave të personalizuara.

Do të jetë tepër vonë për të bërë diçka pasi të miratohen këto rregullore - përvoja e DSA-së, DMA-së dhe Aktit të AI-së tregon se rregulloret nuk mund të anulohen thjesht pasi të miratohen; prandaj, detyrat e shtëpisë duhet të bëhen në kohën e duhur.

Cilat kompani evropiane janë në rrezik?

Kompanitë evropiane të përmendura si objektiva janë Accenture (me seli në Irlandë), Amadeus (me seli në Spanjë), SAP, Siemens dhe DHL (të gjitha me seli në Gjermani), Capgemini, Mistral AI dhe Publicis (të gjitha me seli në Francë) dhe Spotify (me seli në Suedi).

Pse këto kompani po synohen, dhe jo të tjerat, mbetet një mister. Disa ofrues shërbimesh evropiane (përfshirë kompanitë e teknologjisë) janë lënë jashtë; disa nga kompanitë e përmendura kanë partneritete të thella me kompanitë amerikane të teknologjisë, dhe disa janë përafruar kryesisht me qëndrimin e SHBA-së mbi rregullimin e tepërt të teknologjisë nga BE-ja.

Në korrik, për shembull, CEO i SAP, Christian Klein, theksoi se Evropa nuk duhet të përpiqet të konkurrojë ballë për ballë me SHBA-në, por në vend të kësaj të përqendrohet në pikat e forta evropiane dhe fushat specifike: "Unë nuk do të konkurroja me kompanitë që bënë një punë të shkëlqyer, si Shtetet e Bashkuara ose Kina. Gara e AI-së nuk është vendosur ende në shtresën e softuerit. Ka shumë kërkesë atje".

Mistral AI, nga ana e saj, ishte ndër kritikët më të zëshëm gjatë debatit mbi Aktin e AI-së në Parlamentin Evropian.

Siemens, së bashku me SAP, bënë thirrje për një rishikim të Aktit të IA-së në korrik.

Rregullimi i tepërt është një problem edhe për evropianët

Kornizimi i rregulloreve teknologjike të BE-së si një problem vetëm për kompanitë amerikane është gjithashtu i pasaktë dhe i dëmshëm. Rregullimi i tepërt i sektorit të teknologjisë është gjithashtu një çështje e madhe për kompanitë evropiane dhe konkurrueshmërinë e tyre.

Vetë Mario Draghi ka thënë se vetëm Rregullorja e Përgjithshme e Mbrojtjes së të Dhënave (GDPR) i bën të dhënat 20 përqind më të shtrenjta për themeluesit evropianë krahasuar me ato amerikane.

Rregullat e BE-së që synojnë platforma shumë të mëdha online (VLOP), të tilla si DSA, DMA dhe të tjera, së shpejti do të bëhen problem për shumë kompani evropiane të teknologjisë, si dhe për kompanitë unicorns. Ndërsa ato rriten, ka të ngjarë të përballen me të njëjtin shqyrtim si firmat amerikane.

BE-ja më në fund po lëviz në drejtimin e duhur me të ashtuquajturin thjeshtëzim përmes Omnibusit Digjital, i cili synon të thjeshtojë rregullat e të dhënave, Aktin e AI-së dhe më shumë.

Për shumë evropianë, thjeshtimi i regjimit rregullator të teknologjisë së BE-së (dhe zvogëlimi i rregullimit në një kuptim më të gjerë) shihet si i nevojshëm për konkurrueshmërinë evropiane, dhe kjo përputhet me atë që SHBA-të kanë argumentuar për një kohë të gjatë. /Telegrafi/

Pezullimi i përkohshëm i Lotarisë Amerikane ka ngritur shqetësime të shumta te mijëra aplikantë, përfshirë edhe shqiptarët që çdo vit presin me interes këtë program emigrimi.

I ftuar në emisionin “Dita jonë” në A2 CNN, eksperti i emigracionit në SHBA, Lorenc Mansaku, paralajmëroi se situata mbetet e paqartë dhe se pezullimi mund të prekë edhe personat që tashmë e kanë fituar lotarinë.

Sipas Mansakut, aktualisht janë pezulluar të gjitha aplikimet për ndryshim statusi brenda Shteteve të Bashkuara, ndërsa Departamenti i Shtetit, në bashkëpunim me Departamentin e Sigurisë Kombëtare, po shqyrton hapat e mëtejshëm.

“Nuk kanë dalë ende udhëzime të qarta. Jemi në një fazë zhvillimi dhe flasim hipotetikisht, por ekziston rreziku që pezullimi të shtrihet edhe te intervistat në konsullata, përfshirë edhe Shqipërinë”, u shpreh ai.

Eksperti theksoi se, nëse kjo ndodh, edhe fituesit që janë në pritje të intervistës mund të përballen me vonesa ose pezullim të procesit.

“Kam frikë se ky pezullim mund të zgjasë dhe ndoshta të shkojë përtej afatit të programit, që përfundon më 30 shtator 2026”, tha Mansaku.

Ai kujtoi se Lotaria Amerikane nuk mund të hiqet përfundimisht pa një vendim të Kongresit, pasi kjo do të kërkonte ndryshime në Aktin e Emigracionit dhe Nënshtetësisë.

- YouTube www.youtube.com

Megjithatë, sipas tij, administrata aktuale synon një rishikim të programeve të emigracionit, duke favorizuar punonjës të kualifikuar dhe kritere më të forta për pranimin e emigrantëve.

Në këtë situatë të paqartë, Mansaku kishte një sugjerim për ata që tashmë e kanë marrë vizën.

“Këshilla ime është që të udhëtojnë mundësisht sa më shpejt, sepse nuk dihet se çfarë udhëzimesh do të jepen më vonë për personat që kanë fituar vizën dhe në vazhdim. Pra, në këto momente nëse dikush ka fituar vizën duhet të udhëtojë sa më parë në mënyrë që ta shmangë këtë pezullim. E zëmë dikush ka bërë intervistën, ka fituar vizën të shkojë nesër. Që nesër në këtë situatë të paqartë ku nuk dihet se çfarë urdhri do dalë nesër”, tha ai.

I pyetur nëse mund të kthim mbrapsht të këtyre personave, Mansaku u përgjigj: “Jo, këtë nuk e mendoj. Në momentin që hyn në Shtetet e Bashkuara ndoshta mund të ketë një vonesë në marrjen e Green Card. Ndoshta kjo mbetet për t'u parë, por në momentin që ka hyrë në Amerikë, ai person quhet person me Green Card”. (A2 Televizion)

Agjencitë amerikane të inteligjencës thuhet se nuk besojnë se Moska ka aftësinë për të pushtuar Ukrainën - një pretendim që ka ngjallur debat mes përpjekjeve të vazhdueshme të SHBA-së për të negociuar paqen në rajon, shkruan Kyiv Post.

Tulsi Gabbard, drejtoresha e Inteligjencës Kombëtare, theksoi se inteligjenca amerikane nuk e sheh Moskën si të aftë për të pushtuar Ukrainën, duke kundërshtuar drejtpërdrejt vlerësimet e aleatëve evropianë dhe të NATO-s në lidhje me qëllimet ruse, transmeton Telegrafi.

Gabbard përdori mediat sociale të shtunën për të sfiduar narrativën mbizotëruese, duke pohuar se, "Luftënxitësit dhe mediat e tyre propaganduese po përpiqen përsëri të minojnë përpjekjet e presidentit Trump për të sjellë paqe në Ukrainë - dhe në të vërtetë në Evropë - duke pretenduar në mënyrë të rreme se 'komuniteti i inteligjencës amerikane' pajtohet dhe mbështet pikëpamjet e BE-së/NATO-s se qëllimi i Rusisë është të pushtojë/pushtojë Evropën".

Ajo sqaroi më tej: "E vërteta është se 'inteligjenca amerikane' vlerëson se Rusia nuk ka as aftësinë për të pushtuar Ukrainën, e lëre më të 'pushtojë dhe pushtojë' Evropën".

Pavarësisht deklaratave të Gabbard, raportet e tjera tregojnë një pamje më komplekse brenda aparatit të inteligjencës.

Raportimi i mëparshëm nga Reuters, duke cituar gjashtë burime të njohura me aktivitetet e inteligjencës amerikane, sugjeron se shumë analistë vazhdojnë të paralajmërojnë se Vladimir Putin synon të pushtojë të gjithë Ukrainën dhe të rimarrë territoret e mbajtura më parë nga Bashkimi Sovjetik.

Një burim vuri në dukje se vlerësimi më i fundit zyrtar i inteligjencës për këtë çështje u lëshua në fund të shtatorit.

Këto vlerësime të brendshme janë në kontrast të thellë me retorikën që vjen nga presidenti Trump dhe negociatorët e tij të paqes, të cilët pohojnë se Putin po kërkon një zgjidhje diplomatike të konfliktit.

Ndërsa administrata shpreh optimizëm, aleatët evropianë mbeten thellësisht skeptikë. Që nga pushtimi i vitit 2022, inteligjenca amerikane tradicionalisht ka mbajtur qëndrimin se ambiciet e Putinit shtrihen përtej kufijve të Ukrainës.

"Inteligjenca ka qenë gjithmonë se Putin dëshiron më shumë. Evropianët janë të bindur për këtë. Polakët janë absolutisht të bindur për këtë. Vendet baltike mendojnë se janë të parët", tha Mike Quigley, anëtar i Komitetit të Inteligjencës së Dhomës së Përfaqësuesve.

Pavarësisht këtyre pikëpamjeve kontradiktore, Shtëpia e Bardhë mbetet e përqendruar në strategjinë e saj diplomatike.

Një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë, ndërsa refuzoi të komentonte drejtpërdrejt mbi vlerësimet specifike të inteligjencës, deklaroi se "ekipi i presidentit ka bërë përparim të jashtëzakonshëm në lidhje me përfundimin e luftës".

Ndërsa këto debate vazhdojnë në Uashington, rreziqet mbeten të larta në terren. Zyrtarët amerikanë dhe rusë pritet të takohen këtë fundjavë në Miami, duke shënuar një moment vendimtar në përpjekjet e administratës Trump për të negociuar një fund formal të armiqësive. /Telegrafi/

UASHINGTON, 19 dhjetor /ATSH/ – Presidenti Donald Trump ka pezulluar programin e lotarisë amerikane, e cila lejoi të dyshuarit për të shtënat në Universitetin Brown dhe MIT të hynin ligjërisht në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, shkruan AP

Sekretarja e Sigurisë Kombëtare Kristi Noem deklaroi në një postim në platformën e mediave sociale X se, me udhëzimin e Trump, ajo po udhëzon Shërbimet e Shtetësisë dhe Imigracionit të SHBA-së që ‘’të pezullojnë programin’’.

“Ky individ i urryer nuk duhej të ishte pranuar kurrë në vendin tonë”, tha ajo, duke iu referuar të dyshuarit, shtetasit portugez Claudio Neves Valente.

Neves Valente, 48 vjeç, dyshohet për të shtënat në Universitetin Brown, ku u vranë dy studentë dhe u plagosën nëntë të tjerë, dhe për vrasjen e një profesori të MIT.

‘’Ai u gjet i vdekur të enjten në mbrëmje nga një plagë me armë zjarri e shkaktuar vetë’’, thanë autoritetet.

Neves Valente kishte studiuar në Universitetin Brown me vizë studentore që nga viti 2000. Në vitin 2017, atij iu dha një vizë emigrimi dhe muaj më vonë mori statusin e qëndrimit të përhershëm.

Programi i Vizave të Diversitetit ofron deri në 50 000 karta jeshile çdo vit nëpërmjet një llotarie për njerëzit nga vendet e nën-përfaqësuara në Shtetet e Bashkuara, shumë prej tyre në Afrikë.

Lotaria u krijua nga Kongresi dhe ky veprim me siguri do të rezultojë në sfida ligjore.

Gati 20 milionë njerëz kanë aplikuar për lotarinë e vizave të vitit 2025. Personat fitues duhet t’i nënshtrohen një procesi shqyrtimi për të fituar pranimin në Shtetet e Bashkuara.

Qytetarët portugezë fituan vetëm 38 vende.

Fituesit e lotarisë ftohen të aplikojnë në konsullata dhe i nënshtrohen të njëjtave kërkesa dhe shqyrtim si aplikantët e tjerë të kartës jeshile.   /os/

The post SHBA – Trump pezullon Lotarinë Amerikane pas të shtënave në Brown dhe MIT appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Presidenti amerikan, Donald Trump, ka pezulluar skemën e lotarisë amerikane, shkruan BBC. Sipas raportimeve ky vendim ka ardhur pas të shtënave masive në Universitetin Brown javën e kaluar, ku humbën jetën dy persona dhe u plagosën disa të tjerë. Vendimi u konfirmua nga Sekretarja e Sigurisë Kombëtare, Kristi Noem, e cila deklaroi se pezullimi i […]

The post Presidenti Donald Trump pezullon Lotarinë Amerikane appeared first on BoldNews.al.

I ardhur nga Chelsea verën e kaluar, Nicolas Jackson vazhdon të luftojë për të siguruar të ardhmen e tij te Bayern Munich.

Klubi bavarez po shqyrton ende një vendim që pritet të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në strategjinë e afatit kalimtar verorë.

Nga 18 ndeshjet e zhvilluara me fanellën e Bayern Munich këtë sezon, Jackson ka qenë titullar vetëm në 6 prej tyre.

Sulmuesi senegalez u transferua në formë huazimi nga Chelsea, pasi ekipi i drejtuar nga Vincent Kompany kërkonte një partner dhe alternativë për Harry Kane, një lojtar që mund ta mbështesë sulmuesin anglez dhe të ofrojë zgjidhje të tjera në faza të caktuara të sezonit.

Deri tani, Jackson ka realizuar 5 gola dhe ka dhënë 1 asistim.

Për këtë arsye, është ende herët për të nxjerrë përfundime përfundimtare, pasi drejtuesit e Bayern Munich do të marrin vendimin final për të ardhmen e tij vetëm në përfundim të sezonit.

Megjithatë, paralelisht, klubi po analizon edhe alternativa të tjera në treg.

Franculino Dju në radar

Sipas gazetarit të njohur Christian Falk, Bayern Munich ka nisur të ndjekë nga afër Franculino Dju, një sulmues premtues nga Guinea-Bissau, i cili aktualisht aktivizohet me Midtjylland në Danimarkë.

Klubi danez është tashmë një emër i konsoliduar në garat evropiane dhe po lë gjurmë edhe në Ligën e Evropës këtë sezon.

Në këtë kompeticion, Dju ka marrë pjesë në 5 ndeshje, duke shënuar 3 gola.

Bëhet fjalë për një sulmues me potencial të madh zhvillimi, i cili prej disa javësh ka tërhequr vëmendjen e disa prej klubeve më të mëdha evropiane. /Telegrafi/

Presidenti amerikan Donald Trump ka pezulluar skemën e lotarisë së Kartës së Gjelbër (Diversity Visa – DV1), pas të shtënës masive në Universitetin Brown javën e kaluar, ku humbën jetën dy persona dhe u plagosën disa të tjerë. Vendimi u konfirmua nga Sekretarja e Sigurisë Kombëtare, Kristi Noem, e cila deklaroi se pezullimi i programit është bërë me urdhër të presidentit Trump, me qëllim që “asnjë amerikan të mos dëmtohet më nga ky program katastrofik”.

I dyshuari kryesor, 48-vjeçari portugez Claudio Neves Valente, u gjet i vdekur të enjten në një depo në Salem, New Hampshire. Sipas autoriteteve, ai kishte hyrë në SHBA në vitin 2017 përmes programit të vizave të lotarisë së diversitetit dhe ishte pajisur me Kartë Jeshile. Policia beson se ai i dha fund jetës me armë zjarri.

Zyrtarët amerikanë dyshojnë gjithashtu se Neves Valente është përgjegjës për vrasjen e profesorit të Institutit të Teknologjisë në Masaçusets (MIT), Nuno F. Gomes Loureiro, 47 vjeç, i cili u qëllua për vdekje në shtëpinë e tij në Brookline, vetëm dy ditë para sulmit në Universitetin Brown. Të dy burrat kishin studiuar në të njëjtin universitet në Portugali në fund të viteve 1990.

Sipas Prokurorit të Përgjithshëm të Rhode Island, Peter Neronha, prova të gjetura në një automjet pranë vendit ku u gjet i vdekur i dyshuari përputhen me vendngjarjen e të shtënave në Universitetin Brown. Policia arriti të identifikojë Neves Valente pas një kërkimi gjashtë-ditor në disa shtete, përmes pamjeve të kamerave të sigurisë dhe informacioneve nga publiku.

Presidentja e Universitetit Brown, Christina Paxson, bëri të ditur se Neves Valente kishte qenë student në këtë universitet nga vjeshta e vitit 2000 deri në pranverën e vitit pasardhës, ku studionte për doktoraturë në fizikë, por nuk kishte asnjë lidhje aktive aktuale me institucionin.

Sulmi ndodhi më 13 dhjetor, kur një person i armatosur hyri në ndërtesën e inxhinierisë gjatë provimeve përfundimtare dhe hapi zjarr. Dy studentë u vranë: Ella Cook, 19 vjeçe, studente e vitit të dytë nga Alabama, dhe Mukhammad Aziz Umurzokov, 18 vjeç, një uzbeko-amerikan që kishte nisur së fundmi studimet. Nëntë studentë të tjerë mbetën të plagosur.

Programi i lotarisë së Kartës së Gjelbër u jep çdo vit deri në 50 mijë viza emigrimi shtetasve nga vende me nivele të ulëta emigracioni drejt SHBA-së, përmes një përzgjedhjeje të rastësishme. Trump kishte tentuar edhe më parë ta shfuqizonte këtë skemë, duke e lidhur atë me sulme të mëparshme terroriste, përfshirë atentatin me kamion në New York në vitin 2017. Nga ky vendim preket edhe Shqipëria, pasi shumë qytetarë shqiptarë aplikojnë çdo vit për këtë program, në kërkim të ëndrrës amerikane.

The post Presidenti Donald Trump pezullon Lotarinë Amerikane appeared first on Albeu.com.

Pas largimit të Thomas Muller nga Bayerni në verën e vitit 2025, një pjesë e tifozëve u shqetësuan për boshllëkun që ai do të linte në dhomat e zhveshjes.

Muller është një figurë unike dhe e pazëvendësueshme në kuptimin e plotë të fjalës, por te Bayerni disa lojtarë kanë nisur të marrin përgjegjësi për të mbushur këtë hapësirë, mes tyre edhe Harry Kane, dhe deri tani, kjo po funksionon mjaft mirë.

Sipas Sport Bild, sulmuesi anglez ka marrë përsipër rolin e motivuesit kryesor në dhomat e zhveshjes përpara ndeshjeve.

Kane shpesh është lojtari që mban fjalimin e fundit para daljes në fushë, duke u fokusuar kryesisht te mentaliteti fitues dhe rëndësia e lojës agresive, pa frikë nga duelet.

Një shembull i qartë erdhi përpara ndeshjes kundër Hoffenheim më 20 shtator, kur Kane iu drejtua shokëve të skuadrës me fjalët:

“Janë këto ndeshje që vendosin kampionatin. Duhet t’i fitoni këto takime. Nuk mund të mendojmë se gjithçka do të vijë vetvetiu”.

Mesazhi i tij dha efekt, pasi Bayerni fitoi bindshëm 4-1 ndaj Hoffenheim, duke konfirmuar jo vetëm forcën në fushë, por edhe lidershipin në rritje të Harry Kane brenda ekipit. /Telegrafi/

Trupat amerikane nga Komanda Rajonale e Lindjes (RC-E) e KFOR-it, po vazhdojnë të zhvillojnë patrulla ditore në të gjithë zonën e përgjegjësisë.

Në një njoftim për media thuhet se aktivitete të tilla sigurojnë prezencë të vazhdueshme në terren dhe kontribuojnë në ruajtjen e një mjedisi të sigurt.

Trupat e KFOR-it tregojnë përkushtimin e misionit për stabilitet, profesionalizëm dhe respekt për të gjithë banorët e Kosovës.

KFOR-i vazhdon të zbatojë mandatin e tij për të kontribuar në një mjedis të sigurt për të gjithë njerëzit që jetojnë në Kosovë dhe lirinë e lëvizjes, në koordinim me Policinë e Kosovës dhe EULEX-in, në rolet e tyre përkatëse.

Nga: Vivek Ramaswamy / The New York Times
Përkthimi: Telegrafi.com

Aktualisht po shfaqen dy vizione të kundërta në të djathtën amerikane, dhe ato janë të papajtueshme. Një vizion i identitetit amerikan bazohet në prejardhje, gjak dhe tokë: Tiparet e trashëguara janë ato që kanë më shumë rëndësi. Forma më e pastër e një amerikani është i ashtuquajturi “amerikan me trashëgimi” - dikush që prejardhjen e ka që nga themelimi i Shteteve të Bashkuara ose më herët.

Ky këndvështrim tani po përhapet nga e djathta Groyper, një lëvizje në internet që po ngrihet me shpejtësi dhe që argumenton për krijimin e një identiteti të përqendruar rreth të bardhëve. Ky është një reagim i parashikueshëm - reagim të cilin e parashikova në librin tim të vitit 2022, Kombi i viktimave - ndaj diskriminimit të të bardhëve gjatë pesë vjetëve të fundit, dhe nuk është më mendim i skajshëm.

Alternativa (dhe sipas mendimit tim, vizioni i saktë), për identitetin amerikan, bazohet në ideale.

Të qenit amerikan nuk është cilësi me nivele që ndryshon në varësi të prejardhjes. Është binare: Ose je amerikan, ose nuk je. Je amerikan nëse beson në sundimin e ligjit, në lirinë e ndërgjegjes dhe të shprehjes, në meritokracinë pa dallim ngjyrash, në Kushtetutën e ShBA-së, në ëndrrën amerikane, dhe nëse je një qytetar që i betohesh për besnikëri vetëm këtij kombi.

Siç ka thënë me humor Ronald Reagan, mund të shkosh të jetosh në Francë, por nuk mund të bëhesh francez; por kushdo nga çdo cep i botës mund të vijë në Shtetet e Bashkuara dhe të bëhet amerikan. Pavarësisht prejardhjes, nëse pret radhën dhe merr shtetësinë, je po aq amerikan sa një pasardhës mejflauer [102 udhëtarët që arritën më 1620], për sa kohë që beson në idealet e themelimit të Amerikës dhe kulturën që lindi prej tyre. Kjo është ajo që e bën të mundur veçantinë amerikane.

Përçarja mes këtyre dy vizioneve është më me rëndësi sesa ndarjet politike midis republikanëve dhe demokratëve. Republikanët më të vjetër të cilët mund të dyshojnë për përhapjen e vizionit “gjak dhe tokë”, duhet të mendojnë sërish. Rrjetet e mia sociale janë mbushur me qindra fyerje, shumica nga llogaritë që nuk i njoh, me sharje si “pajeets” dhe “street shitters” [terma fyes për ata me origjinë hinduse] dhe thirrje për të më deportuar “mbrapsht në Indi” (kam lindur dhe jam rritur në Sinsinati dhe nuk kam jetuar kurrë jashtë ShBA-së).

Deklaratat antisemitike tani janë normalizuar në internet, dhe kjo nuk kufizohet vetëm në rrjete. Rod Dreher, një autor konservator, së fundmi përshkroi një udhëtim në Uashington ku vlerësoi se një pakicë e konsiderueshme e stafit republikan të brezit Z janë adhurues të Nick Fuentesit.

Kjo lëvizje e re e së djathtës në internet nuk përfaqëson qëndrimet e shumicës së votuesve republikanë në botën reale - kuptojeni këtë nga një bir emigrantësh indianë që kryeson sondazhet në zgjedhjet paraprake të Partisë Republikane në Ohajo, për guvernator. Por, si një nga kundërshtarët më të zëshëm të politikës së identitetit të majtë, tani shoh një hezitim të vërtetë nga ish-bashkëluftëtarët e mi anti-zgjim [woke] për të kritikuar politikën e re të identitetit të djathtë.

Ky model pasqyron në mënyrë shqetësuese hezitimin e demokratëve të shquar për të kritikuar tepricat e zgjim-it në prag të zgjedhjeve presidenciale të vitit 2024, edhe pse shumica e votuesve demokratë në mënyrë të qartë nuk kanë besuar kurrë se matematika është raciste, apo se puna e palodhur dhe tradita e shkruar janë tipare të bardhësisë. Kjo është një nga arsyet kryesore pse Kamala Harris dështoi në mënyrë spektakolare. Nëse Partia Republikane pas-Trump bën të njëjtin gabim me krahun tonë identitar, do të pësojmë një fat të ngjashëm.

Të rinjtë shpesh janë tregues të hershëm të drejtimit të erërave politike, dhe natyra e problemit të brezave është e jashtëzakonshme. Shumë votues nën 30 vjeç besojnë se nuk do të kenë kurrë mundësi të blejnë një shtëpi. Ata shpesh janë të zhytur në borxhe për shkollimin, dhe nëse nuk ndodhin disa ndërhyrje të forta politike, sigurimet shoqërore ndoshta do të shkurtohen para se ata të përfitojnë. Është e kuptueshme se janë të zhgënjyer për këtë.

Ndjenja e tyre në rritje për pasiguri ekonomike bashkohet me një ankth të përmbajtur psikologjik. Depresioni dhe ankthi janë më të përhapur te gjenerata Z sesa brezat e mëparshëm amerikanë. Në mungesë të një identiteti të përbashkët kombëtar, ata po kthehen drejt tribalizmit dhe viktimizimit - grojperizmi i djathtë, socializmi i majtë i ushqyer nga Zohran Mamdani.

Pra, cila është zgjidhja? Duhet të imagjinojmë një ëndërr të re amerikane që ofron fuqizim ekonomik dhe njëkohësisht plotëson etjen e brezit të ri për qëllim dhe përkatësi. Për ta arritur këtë vizion, duhet të përmbushen katër kushte.

Së pari, udhëheqësit konservatorë duhet të dënojnë - pa hezitim - shkeljet e grojperëve. Nëse, si z. Fuentes, ti mendon se Hitleri ishte “shumë i lezetshëm” ose nëse e quan publikisht Usha Vancein një “xhit”, atëherë nuk ke vend në lëvizjen konservatore, pikë. Qëllimi nuk është të dramatizojmë, por të parandalojmë legjitimizimin gradual të kësaj armiqësie jo-amerikane. Kjo sjellje provokuese internet më kujton fëmijët që testojnë kufijtë e prindërve: Detyra e një udhëheqësi të vërtetë republikan është të vendosë kufij të qartë për ndjekësit e rinj, si një baba i mirë për një bir që e tepron.

Kjo nuk do të thotë censurë; do të thotë qartësi morale në vend të përkëdheljes. Në debatet politike, dritarja e Overtonit duhet të mbetet e gjerë. Është e pranueshme që e djathta të kritikojë ndihmën amerikane për Izraelin ose vizat për emigrantë, por është plotësisht e papranueshme të helmosh fjalorin kundër hebrenjve, indianëve apo ndonjë grupi tjetër etnik. Duhet të zbatojmë atë që predikojmë: Kundërshtarja ime aktuale demokrate në Ohajo është një grua hebreje, dhe ndonëse kritikoj pa mëshirë politikën e saj, do të jem mbrojtësi i saj më i zëshëm kundër sulmeve antisemite nga e majta apo e djathta.

Së dyti, ulini kostot e jetesës. Shtetet mund të sjellin rezultate të shpejta. Uleni çmimin e shtëpive duke hequr kufizimet vendore për përdorimin e tokës për të rritur ofertën për strehim. Ulini taksat mbi pronat duke e bërë administratën lokale më efikase. Ulini faturat e energjisë duke përshpejtuar lejet për impiante të reja energjie dhe nxjerrje të gazit natyror. Demokratët patën një reagim të përzier ndaj tezave për bollëk të Ezra Kleinit dhe Derek Thompsonit, por nëse hiqet mënyra e majtë e paraqitjes së këtyre ideve, republikani i ardhshëm mund t’i përqafojë lehtë ato.

Së treti, krijoni pjesëmarrje të gjerë në gjenerimin e pasurisë nga tregjet e aksioneve. Në epokën e inteligjencës artificiale, është e mundur të imagjinohet e ardhmja me performancë të lartë të tregut të aksioneve edhe me paga në ngërç dhe humbje vendesh pune. Kjo është formula për trazira shoqërore, dhe ndarja e aksioneve ofron zgjidhje praktike. Nëse çdo fëmijë i lindur ligjërisht në ShBA merr një “trashëgimi të ëndrrës amerikane” prej 10 mijë dollarësh të investuar në S&P 500, çdo i ri amerikan do të bëhej milioner deri në moshën 60-vjeçare (duke supozuar një kthim vjetor modest prej tetë përqind, më i ulët se mesataret historike për 5, 10, 20 dhe 40 vjet). Kjo është fuqia magjike e llogaritjes.

Efekti do të ishte i thellë: Në vend që të sulmojnë milionerët, ata vetë do të ishin në rrugën për t’u bërë të tillë. Të rinjtë amerikanë, si nga e majta ashtu edhe nga e djathta, do të kishin interes të përbashkët për rritje maksimale ekonomike - një mundësi për të luajtur sërish në të njëjtën skuadër, ndërsa shkëputen nga shteti federal i mirëqenies. Llogaritë e Trumpit, të miratuara së fundmi, janë hap pozitiv në këtë drejtim. Nëse programi zgjerohet, ai mund të zëvendësojë gradualisht disa përfitime të tjera federale, në vend që t’u shtohen barrë atyre.

Së katërti, jepjani Amerikës një projekt të përbashkët kombëtar që i mungon aq shumë. Amerika ka një qëllim më të madh në botë nga ai që kemi përfaqësuar deri tani në shekullin XXI. Amerikanët e të gjitha ngjyrave dëshirojnë të kujtohen për këtë, përmes një ekuivalenti modern të misionit Apollo. Ndoshta është ndërtimi i një baze në Hënë për të arritur fuzionin bërthamor që do të fuqizojë krijimin e inteligjencës artificiale pa efekte anësore dhe kufizime në Tokë; ndoshta është diçka tjetër e përmasave dhe ambicies së ngjashme. Një projekt i tillë mund të shërbejë si katalizator për të ringjallur arsimin cilësor matematikor dhe shkencor në ShBA, përmes ngritjes së standardeve në shkollat publike, zgjerimit të mundësive arsimore dhe shumë të tjerash.

E vërteta shpresëdhënëse është se zgjidhja për politikën e identitetit nuk ka pse të jetë fitorja e një kampi ndaj tjetrit, por realizimi i përbashkët i një arratisjeje kombëtare drejt një horizonti më premtues. /Telegrafi/

Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë shpreh kundërshtimin e saj të fuqishëm lidhur me vendimin e fundit të Ministrisë së Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë për vendosjen e masave administrative që përcaktojnë marzha maksimale tregtare për produktet e naftës.

Sipas një njoftimi për media thuhet se Oda Amerikane rikujton se Kushtetuta e Republikës së Kosovës garanton një ekonomi të tregut me konkurrencë të lirë, duke e kufizuar ndërhyrjen e shtetit në përcaktimin e çmimeve vetëm në rrethana rreptësisht të përcaktuara dhe përjashtimore. Çmimet e karburanteve nuk janë çmime të rregulluara sipas kornizës ligjore të Kosovës dhe përcaktimi i tyre përmes akteve administrative përbën ndërhyrje të drejtpërdrejtë në një treg përndryshe të lirë.

"Një ndërhyrje e tillë cenon parimet themelore kushtetuese të lirive ekonomike, sigurisë juridike dhe konkurrencës së lirë, si dhe krijon një precedent shqetësues për përfshirje diskrecionale të shtetit në tregjet ku çmimet duhet të përcaktohen nga oferta dhe kërkesa", thuhet në njoftim.

Ndërkaq, përveç shqetësimeve kushtetuese, Oda Amerikane thekson se ky vendim është miratuar nga një qeveri në detyrë, mandati i së cilës është ligjërisht dhe institucionalisht i kufizuar. Qeveritë në detyrë pritet të sigurojnë vazhdimësinë e administrimit dhe të përmbahen nga miratimi i vendimeve substanciale politike që ndikojnë materialisht aktivitetin ekonomik, strukturën e tregut apo të drejtat dhe detyrimet e aktorëve të sektorit privat.

Në këtë drejtim, Oda Amerikane tërheq vëmendjen te një aktgjykim i Gjykatës Supreme të Kosovës, i cili ka riafirmuar autoritetin e kufizuar të institucioneve në detyrë për të miratuar akte normative me ndikim të gjerë ekonomik, si dhe ka urdhëruar detyrimin e organeve ekzekutive për të vepruar në mënyrë të përmbajtur dhe brenda kufizimeve të qarta ligjore. Ky vendim gjyqësor forcon më tej qëndrimin se vendimet me impakt të gjerë ekonomik, janë të rezervuara për qeveritë me mandat të plotë dhe legjitimitet demokratik e parlamentar.

Përtej dimensioneve ligjore dhe institucionale, Oda Amerikane rithekson se çmimet e karburanteve ndikohen nga një gamë e gjerë faktorësh të jashtëm dhe strukturorë, përfshirë tregjet ndërkombëtare të naftës, zhvillimet gjeopolitike, zinxhirët rajonalë të furnizimit, kostot e transportit dhe sigurimit, luhatjet valutore dhe shpenzimet operative lokale. Kufizimet administrative të marzhave nuk i pasqyrojnë këto realitete dhe rrezikojnë të çrregullojnë tregun, të dekurajojnë konkurrencën dhe të rrezikojnë sigurinë e furnizimit në një ekonomi shumë të varur nga importi, siç është Kosova.

Rrjedhimisht, Oda Ekonomike Amerikane në Kosovë i bën thirrje Ministrisë së Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë që të rishqyrtojë menjëherë dhe të shfuqizojë vendimin për kontrollin administrativ të çmimeve, të respektojë garancitë kushtetuese të ekonomisë së tregut të lirë dhe konkurrencës së lirë, të respektojë kufizimet ligjore që vlejnë për qeveritë në detyrë, si dhe t’i adresojë shqetësimet e tregut përmes transparencës, zbatimit të konkurrencës dhe dialogut me sektorin privat, në vend të ndërhyrjes së drejtpërdrejtë në çmime. /Telegrafi/

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Kosovë tha të mërkurën se pas zgjedhjeve parlamentare të 28 dhjetorit në Kosovë synon të punojë ngushtë me Qeverinë e re të zgjedhur “për t’i avancuar prioritetet e përbashkëta”.

Një zëdhënës i Ambasadës amerikane në Prishtinë tha në disa përgjigje me shkrim për REL-in se shpreson që “partneriteti ynë të thellohet me Qeverinë e Kosovës”, përfshirë edhe rinisjen e Dialogut të planifikuar Strategjik.

“Kjo do të kërkojë veprim për të avancuar agjendën tonë të përbashkët për paqe rajonale, stabilitet dhe prosperitet të ndërsjellë ekonomik”, tha zëdhënësi i Ambasadës amerikane.

Ky qëndrim i Ambasadës vjen pas deklaratave të bëra nga kryeministri në detyrë, Albin Kurti gjatë një interviste në televizionin lokal Kanal 10 se raportet mes dy vendeve janë shumë të mira dhe mospajtimet kryesore gjithmonë kanë qenë lidhur me Serbinë dhe strukturat e saj, dhe asnjëherë për çështje bilaterale.

Më 11 dhjetor, Kurti tha, po ashtu, se sa u përket mbrojtjes dhe sigurisë, raportet “kurrë nuk kanë qenë më të mira”.

Megjithatë, në shtator të këtij viti, SHBA-ja njoftoi për pezullim për një kohë të pacaktuar të Dialogut të planifikuar Strategjik me Kosovën, për shkak të shqetësimeve lidhur me veprimet e Qeverisë në detyrë.

Nga Ambasada amerikane po ashtu thanë se janë të “zhgënjyer nga veprimet” e Kurtit, duke theksuar se qëndrimet e tij kanë rritur paqëndrueshmërinë dhe pasigurinë në Kosovë.

Dialogu ishte planifikuar që të forconte raportet ekonomike dhe diplomatike, por veprimet e Kurtit u panë si sfida për përparim.

Disa analistë politikë patën komentuar atëbotë se pezullimi ishte paralajmërim se mbështetja ndërkombëtare për Kurtin dhe Qeverinë e tij po zbehet.

Kurti fillimisht kishte pranuar se ekzistonin disa dallime me SHBA-në, por raportet me Uashingtonin nuk ishin prishur. Më pas, më 28 shtator tha se arsyeja e pezullimit të Dialogut të planifikuar Strategjik ishte për shkak të sundimit të ligjit në veri të Kosovës, “i cili rezultoi të ishte kundër strukturave ilegale serbe dhe këtu nuk mund të bëj kompromise”.

Dialogu Strategjik, që SHBA-ja zhvillon me shtete të tjera, përfshin diskutime të nivelit të lartë mes dy vendeve që zhvillohen ose në Uashington, ose në vendin përkatës, mbi një gamë të gjerë temash si mbrojtja, siguria, mjedisi, energjia, bashkëpunimi ekonomik, e të tjera.

Shtetet e Bashkuara i kanë ndarë mbi 2 miliardë dollarë për Kosovën prej vitit 1998. Uashingtoni konsiderohet si partneri më i rëndësishëm i Kosovës dhe mbështetja e tij vlerësohet jetike për vendin.

Viteve të fundit, Kurti, që është në pushtet që nga fitorja në zgjedhje më 2021, është kritikuar disa herë nga faktori ndërkombëtar për shkak të disa vendimeve në veriun e Kosovës, të banuar me shumicë serbe, që kishin të bënin me zëvendësimin e targave serbe me ato të Kosovës, heqjen nga përdorimi i dinarit serb dhe mbylljen e institucioneve serbe.

Ai ka thënë se këto veprime janë në kuadër të shtrirjes së sundimit të ligjit në veri, duke theksuar se ato janë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet e vendit.

Megjithatë, SHBA-ja dhe qendrat evropiane i kanë cilësuar shpesh këto si veprime të njëanshme dhe të pakoordinuara.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, vlerësoi homologun e saj amerikan, Donald Trump, për mbështetjen e paqes në Ballkanin Perëndimor dhe në rajonin e gjerë të Evropës.

Osmani, duke folur në një intervistë me Bloomberg TV të mërkurën, tha se prania e trupave amerikane në Kosovë ishte "pengesa dhe parandalimi më i madh i një përshkallëzimi në rajon".

Ushtarët amerikanë janë pjesë e forcës paqeruajtëse të udhëhequr nga NATO, që ka qenë në Kosovë që nga fundi i luftës me Serbinë fqinje në vitin 1999, transmeton Telegrafi.

Progresi ekonomik i Kosovës është ngadalësuar nga muaj të tërë të një bllokimi politik, që Osmani tha se shpreson se mund të zgjidhet në zgjedhjet e parakohshme të 28 dhjetorit.

Vendi shkon në një votim të dytë të parakohshëm këtë vit pasi fituesi i zgjedhjeve Albin Kurti nuk arriti të formojë një koalicion shumicë, pasi partitë e shpërfillën stilin e tij të udhëheqjes që ka bezdisur aleatët evropianë dhe amerikanë, shkruan Bloomberg.

Osmani tha se mendon se politikanët kosovarë do të kenë një "qasje më konstruktive" për të punuar së bashku tani.

“Jam shumë, shumë optimiste pasi ne kemi nevojë për institucione në mënyrë që të mund të ecim përpara me projekte të mëdha me Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, tha ajo. /Telegrafi/