âIntegriteti i listave zgjedhoreâ, IKD tregon pĂ«rqindjen e kandidatĂ«ve pĂ«r deputetĂ« tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« raste penale

Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) ka publikuar raportin lidhur me analizimin e listave të kandidatëve për deputetë për zgjedhjet e parakohshme të 28 dhjetorit 2025, të cilët janë përfshirë në raste penale.
IKD thekson se ka avokuar vazhdimisht për dekriminalizimin e politikës, në kuptimin që personat të cilët përfshihen në raste penale, edhe nëse nuk kanë ndalesa specifike ligjore, të mos jenë pjesë e listave zgjedhore dhe bartës të funksioneve të caktuara publike.
âPĂ«rfshirja nĂ« raste penale konsiston qoftĂ« nĂ« aktakuza aktive apo dĂ«nime tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ«. Siç Ă«shtĂ« theksuar vazhdimisht, kĂ«rkesa pĂ«r mos kandidim tĂ« personave tĂ« cilĂ«t pĂ«rfshihen nĂ« raste penale nuk nĂ«nkupton cenim tĂ« parimit tĂ« prezumimit tĂ« pafajĂ«sisĂ« por se synon tĂ« dĂ«rgojĂ« njĂ« mesazh pozitiv, nĂ« kuptim tĂ« vlerĂ«simit tĂ« integritetit.
NĂ« bazĂ« tĂ« ligjit pĂ«r zgjedhjet e drejta pĂ«r tĂ« kandiduar pĂ«r deputetĂ« nĂ« zgjedhjet parlamentare iu kufizohet vetĂ«m personave tĂ« cilĂ«t janĂ« dĂ«nuar me vendim tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ« me njĂ« vit burgim e mĂ« shumĂ« nĂ« tre vitet e fundit. PĂ«rkundĂ«r, kĂ«saj IKD me qĂ«llim tĂ« forcimit tĂ« integritetit institucional tĂ« Kuvendit tĂ« KosovĂ«s dhe integritetit personal tĂ« pĂ«rfaqĂ«suesve tĂ« popullit nĂ« vazhdimĂ«si ka lobuar qĂ« partitĂ« politike tĂ« pastrojnĂ« listat e deputetĂ«ve edhe nga persona tĂ« cilĂ«t kanĂ« potencialisht probleme me ligjin nĂ« kuptim tĂ« dyshimeve pĂ«r pĂ«rfshirje nĂ« vepra penale, aktakuza, apo dĂ«nime tĂ« shqiptuara nga gjykatat por qĂ« nuk hyjnĂ« nĂ« kuadĂ«r tĂ« kufizimit ligjorâ, thuhet nĂ« komunikatĂ«n e IKD-sĂ«.
Instituti i Kosovës për Drejtësi rikujton se për këto zgjedhje janë certifikuar 24 subjekte politike, ndërsa pjesë e tyre janë 1,179 kandidatë për deputetë.
âDuke mos cenuar parimin e prezumimit tĂ« pafajĂ«sisĂ«, sikurse edhe nĂ« ciklet e tjera zgjedhore, edhe nĂ« kĂ«tĂ« rast, IKD bazuar nĂ« tĂ« dhĂ«nat e saj nga monitorimi i proceseve gjyqĂ«sore, nĂ« kĂ«tĂ« raport ka paraqitur kandidatĂ«t pĂ«r deputetĂ« qĂ« janĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« raste penale. KandidatĂ« tĂ« tillĂ« cilĂ«sohen tĂ« gjithĂ« kandidatĂ«t e identifikuar tĂ« cilĂ«t kanĂ« aktakuza aktive apo dĂ«nime penale tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ«.
Raporti thekson se sipas tĂ« dhĂ«nave tĂ« monitorimit tĂ« IKD, nga 1,179 kandidatĂ«t pĂ«r deputetĂ«, 28 prej tyre apo 2.37% janĂ« persona tĂ« cilĂ«t janĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« raste penale. Prej tyre, janĂ« gjithsej 19 kandidatĂ« pĂ«r deputetĂ« tĂ« cilĂ«t kanĂ« aktakuza aktive. NdĂ«rkaq, ky raport ka identifikuar edhe gjithsej 12 kandidatĂ« pĂ«r deputetĂ« tĂ« cilĂ«t nĂ« tĂ« kaluarĂ«n janĂ« dĂ«nuar me vendim tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ«. Derisa, nga kĂ«ta 28 kandidatĂ«, pĂ«r 3 prej tyre Ă«shtĂ« gjetur se pĂ«rveç qĂ« janĂ« tĂ« dĂ«nuar me vendim me vendim tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ« kanĂ« edhe aktakuza aktive. Derisa, nĂ« kĂ«tĂ« raport potencialisht mund tĂ« ketĂ« edhe raste tĂ« rehabilitimit ligjor por qĂ« subjektet politike nuk kanĂ« ofruar informacionâ, thuhet nĂ« njoftim.
IKD gjen se sipas subjekteve politike, numri më i lartë i kandidatëve që janë përfshirë në raste penale vjen nga LVV, që ka kandiduar gjithsej 13 persona, të cilët janë evidentuar se janë përfshirë në raste penale.
Shprehur në përqindje, rezulton se 11.81% e listës së kandidatëve të LVV për deputetë përbëhet nga persona të cilët janë përfshirë në raste penale.
Ky rangim pasohet nga AAK, e cila ka përfshirë në listën e saj gjithsej gjashtë kandidatë të cilët janë përfshirë në raste penale, duke bërë që 5.45% e listës së saj të deputetëve të përbëhet nga persona të cilët janë përfshirë në raste penale.
Më pas vjen Nisma Social Demokrate me tre kandidatë (2.72%), PDK me dy kandidatë (1.81%), Lista Serbe me dy kandidatë (6.06%), KDTP me një kandidat (6.25%) dhe LDK me një kandidat (0.9%).
âSa i pĂ«rket veprave penale nĂ« tĂ« cilat janĂ« tĂ« pĂ«rfshirĂ« kandidatĂ«t, dominojnĂ« veprat penale nga kapitulli i korrupsionit zyrtar dhe veprat penale kundĂ«r detyrĂ«s zyrtare dhe vepra penale âPĂ«rdorimi i armĂ«s apo mjetit tĂ« rrezikshĂ«mâ.
NĂ«se i referohemi gjetjeve tĂ« monitorimit dhe hulumtimit tĂ« IKD nĂ« lidhje me kandidatĂ«t tĂ« cilĂ«t janĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« raste penale, rezulton se krahasimisht me zgjedhjet e 9 shkurtit 2025, Ă«shtĂ« pĂ«suar regres nĂ« tĂ« gjitha pikat e vlerĂ«simit. Regres Ă«shtĂ« shĂ«nuar nĂ« raport me numrin e kandidatĂ«ve pĂ«r deputetĂ« tĂ« cilĂ«t pĂ«rfshihen nĂ« raste penale, numrin e kandidatĂ«ve me dĂ«nime penale dhe numrin e subjekteve politike qĂ« nĂ« listat e tyre kanĂ« pĂ«rfshirĂ« persona tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« raste penaleâ, thuhet nĂ« njoftimin e IKD-sĂ«. /Telegrafi/




































