Raportimet u paraqitĂ«n si zhvillime tĂ« reja strategjike, duke krijuar pĂ«rshtypjen se Aleanca e Atlantikut tĂ« Veriut po shqyrton seriozisht njĂ« sulm tĂ« parĂ« ushtarak ndaj RusisĂ«, nĂ« pĂ«rgjigje tĂ« asaj qĂ« pĂ«rshkruhet si âsulme hibrideâ nga Moska.Â
Në intervistën për Financial Times, Dragone foli për rritjen e shqetësimeve brenda NATO-s lidhur me sulmet hibride ruse, përfshirë sabotimet, sulmet kibernetike dhe kërcënimet ndaj infrastrukturës kritike në vendet anëtare. Në këtë kontekst, ai theksoi se Aleanca po diskuton se si duhet të reagojë ndaj një forme agresioni që nuk përbën domosdoshmërisht sulm të drejtpërdrejtë ushtarak.
Dragone pranoi se, nĂ« nivel teorik, disa vende aleate po ngrenĂ« pyetjen nĂ«se veprime mĂ« tĂ« vendosura, pĂ«rfshirĂ« masa qĂ« shkojnĂ« pĂ«rtej reagimit tradicional, mund tĂ« konsiderohen vetĂ«mbrojtje nĂ« rrethana tĂ« caktuara. MegjithatĂ«, ai e bĂ«ri tĂ« qartĂ« se njĂ« qasje e tillĂ« âshkon pĂ«rtej mendimit tradicionalâ dhe se mbeten ende pyetje thelbĂ«sore ligjore dhe institucionale, pĂ«rfshirĂ« atĂ« se kush do tĂ« kishte kompetencĂ«n pĂ«r njĂ« veprim tĂ« tillĂ«.
âNdoshta duhet tĂ« veprojmĂ« mĂ« agresivisht se kundĂ«rshtari,â tha Dragone, duke shtuar menjĂ«herĂ« se dilemat kryesore lidhen me kornizĂ«n ligjore dhe zinxhirin e vendimmarrjes.
Në asnjë moment ai nuk deklaroi se NATO ka marrë një vendim për sulm të parë, apo se po përgatitet për një goditje parandaluese ndaj Rusisë.
Si u shtrembërua deklarata në raportime
Në raportimet e publikuara në disa media shqiptare, ky debat konceptual u paraqit si një ndryshim konkret i doktrinës së NATO-s. Diskutimi teorik mbi reagimin ndaj sulmeve hibride u shndërrua në tituj që sugjeronin përgatitje për luftë ose planifikim operacional për sulm.
NATO
Dokumentet bazë të NATO-s, përfshirë Konceptin Strategjik të miratuar në vitin 2022, e përkufizojnë qartë Aleancën si një strukturë mbrojtëse, të ndërtuar mbi parimin e parandalimit dhe mbrojtjes kolektive. NATO thekson se nuk kërkon përshkallëzim të konfliktit dhe se veprimet e saj synojnë të parandalojnë agresionin, jo ta nisin atë.
Edhe nĂ« raport me RusinĂ«, NATO ka deklaruar vazhdimisht se qĂ«ndrimi i saj Ă«shtĂ« reagues dhe mbrojtĂ«s, nĂ« pĂ«rputhje me tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare.Â
AsnjĂ« dokument apo deklaratĂ« zyrtare nuk flet pĂ«r njĂ« strategji tĂ« âgoditjes sĂ« parĂ«â.
Kufijtë e vetëmbrojtjes
Sipas Kartës së Kombeve të Bashkuara, përdorimi i forcës lejohet vetëm në rast vetëmbrojtjeje ndaj një sulmi të armatosur. Koncepti i vetëmbrojtjes parandaluese mbetet shumë i debatueshëm në të drejtën ndërkombëtare dhe zbatohet vetëm në rrethana jashtëzakonisht të kufizuara, kur një kërcënim është i menjëhershëm dhe i pashmangshëm.
Vetë Dragone e pranon këtë paqartësi ligjore, duke theksuar se pikërisht këto dilema e bëjnë një qasje të tillë objekt diskutimi teorik dhe jo politikë të miratuar.
PĂ«rfundimi
Pretendimi se NATO po planifikon të godasë e para Rusinë nuk qëndron. Deklarata e admiralit Giuseppe Cavo Dragone është nxjerrë nga konteksti dhe është interpretuar gabimisht si paralajmërim për sulm, kur në fakt ajo lidhej me një diskutim strategjik mbi reagimin ndaj sulmeve hibride dhe me dilema të hapura ligjore e politike.
NATO mbetet, sipas dokumenteve dhe praktikĂ«s zyrtare, njĂ« aleancĂ« mbrojtĂ«se.Â
Ministrja pĂ«r EuropĂ«n dhe PunĂ«t e Jashtme, Elisa Spiropali ka nisur vizitĂ«n zyrtare nĂ« Shkup tĂ« MaqedonisĂ« sĂ« Veriut ku mĂ«ngjesin e sotĂ«m u prit nga Ministri pĂ«r PunĂ« dhe Tregti tĂ« Jashtme, TimÄo Mucunski.
Spiropali tha se âme kolegun TimÄo Mucunski bashkĂ«ndajmĂ« vizionin, perspektivĂ«n dhe vendosmĂ«rinĂ« e pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r tĂ« avancuar nĂ« rrugĂ«n drejt integrimit nĂ« BEâ.
Spiropali theksoi se âbashkĂ« me MaqedoninĂ« e Veriut, ItalinĂ«, BullgarinĂ« dhe RumaninĂ« na pret njĂ« punĂ« e mirĂ« pĂ«r projektin strategjik tĂ« Korridorit tĂ« VIII-tĂ«.â
âForumi i parĂ« qĂ« do tĂ« mbahet nĂ« TiranĂ« nĂ« shkurt tĂ« 2026, do tĂ« institucionalizojĂ« mĂ« tej bashkĂ«punimin pesĂ«palĂ«sh pĂ«r kĂ«tĂ« projekt qĂ« i shĂ«rben sigurisĂ« Euro-Atlantike, transformimit dhe zhvillimit tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m ekonomik nĂ« rajon e mĂ« gjerĂ«â, tha Spiropali.
Ministri Mucunski deklaroi se thellimi i marrëdhënieve mes Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut, dy vende partnere dhe aleatë në NATO, i shërben në vetvete përparimit të të gjithë rajonit tonë.
Spiropali do të pritet gjatë ditës nga Presidentja e Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gordana Siljanovska-Davkova, Kryeministri Hristijan Mickoski, si dhe Kryetari i Parlamentit Afrim Gashi.
Ministrja Spiropali do të theksojë përgjatë kësaj vizite rëndësinë e avancimit të mëtejshëm të lidhjeve dypalëshe e rajonale.
âSulmi i ardhshĂ«m do tĂ« jetĂ« fatal pĂ«r Putininâ. KĂ«shtu e ka pĂ«rshkruar situatĂ«n Sekretari i PĂ«rgjithshĂ«m i NATO-s, Mark Rutte, duke e cilĂ«suar momentin aktual si mĂ« tĂ« rrezikshmin qĂ« nga fundi i LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore. Sipas tij, qĂ«llimi i aleatĂ«ve Ă«shtĂ« tĂ« sigurojnĂ« qĂ« pas njĂ« marrĂ«veshjeje paqeje, Ukraina tĂ« mos bĂ«het [âŠ]
Eksperti i njohur amerikan i diplomacisë dhe menaxhimit të konflikteve, Edward P. Joseph, ka paraqitur një propozim që po ngjall debat serioz në qarqet politike të Uashingtonit dhe Evropës: futjen e Kosovës dhe Serbisë në NATO.
Po ashtu edhe aplikimin e elementeve të modelit të Kosovës në rajonin e Donbasit të Ukrainës, si pjesë e një strategjie më të gjerë për të dobësuar ndikimin rus në Evropë.
Joseph, aktualisht lektor nĂ« Johns Hopkins University â SAIS, tha se Ballkani nuk Ă«shtĂ« njĂ« rajon periferik, por njĂ« nyje kyçe e luftĂ«s hibride tĂ« RusisĂ« kundĂ«r PerĂ«ndimit.
âUkraina Ă«shtĂ« dimensioni kinetik i luftĂ«s. Ballkani Ă«shtĂ« dimensioni hibrid. Dhe Serbia Ă«shtĂ« platforma pĂ«rmes sĂ« cilĂ«s Rusia ushtron ndikimin e saj nĂ« rajon,â deklaroi Joseph.
Sipas Joseph, largimi i Serbisë nga orbita e Moskës do të kishte një efekt shkatërrues për strategjinë ruse në Evropën Juglindore.
âFutja e SerbisĂ« nĂ« NATO do tĂ« ishte si fundosja e anijes âMoskvaâ pĂ«r RusinĂ« nĂ« Ballkan,â tha ai, duke e krahasuar ndikimin strategjik tĂ« kĂ«tij hapi me humbjen simbolike dhe ushtarake tĂ« flotĂ«s ruse nĂ« Detin e Zi.
Ai theksoi se 96 për qind e investimeve kineze në Ballkan janë të përqendruara në Serbi, ndërsa Rusia e përdor Beogradin për të bllokuar Kosovën dhe për të ushqyer narrativën kundër NATO-s.
Joseph argumenton se ideja nuk është teorike, por e ndërtuar mbi realitete aktuale politike.
âSerbia tashmĂ« Ă«shtĂ« nĂ«n presion pĂ«r shkak tĂ« kontrollit rus mbi kompaninĂ« NIS. Ky presion duhet tĂ« pĂ«rshpejtohet. Beogradi po detyrohet tĂ« shkĂ«putet nga Moska,â u shpreh ai.
Ai shtoi se Presidenti serb Aleksandar Vuçiç ndodhet në një krizë të brendshme politike dhe se një ofertë e tillë nga Presidenti Donald Trump, i cili gëzon popullaritet në Serbi, do të kishte peshë të jashtëzakonshme.
âNjĂ« rrugĂ« drejt NATO-s e propozuar nga Trump nuk do tĂ« mund tĂ« injorohej nga Vuçiq,â tha Joseph.
Kosova dhe NATO: loja mbyllet
NjĂ« element kyç i propozimit Ă«shtĂ« se KosovĂ«s do tâi ofrohej rruga drejt NATO-s, pavarĂ«sisht qĂ«ndrimit tĂ« SerbisĂ«.
âNĂ« momentin qĂ« Kosova ka njĂ« rrugĂ« drejt NATO-s, strategjia serbe e bllokimit diplomatik bie. Loja praktikisht mbaron,â theksoi Joseph.
Ai shtoi se anëtarësimi në NATO është shumë më i rëndësishëm për Kosovën sesa anëtarësimi në OKB, duke e krahasuar situatën me përvojën e Ukrainës.
Në lidhje me Ukrainën, Joseph propozon përdorimin e modelit të Rezolutës 1244 të OKB-së, e cila la qëllimisht të hapur çështjen e statusit të Kosovës.
âModeli i KosovĂ«s e heq sovranitetin nga tryeza e menjĂ«hershme dhe krijon hapĂ«sirĂ« pĂ«r negociata reale,â shpjegoi ai.
Sipas tij, kjo do tâi lejonte Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky tĂ« mos âdorĂ«zojĂ« territorâ, por ta vendosĂ« Donbasin nĂ«n administrim ndĂ«rkombĂ«tar, me trupa paqeruajtĂ«se dhe referendum final.
âIronia Ă«shtĂ« se vetĂ« Putini kĂ«mbĂ«ngul se Kosova dhe Ukraina janĂ« absolutisht tĂ« njĂ«jta. PikĂ«risht kĂ«tĂ« argument mund ta pĂ«rdorĂ« PerĂ«ndimi kundĂ«r tij,â tha Joseph.
Joseph paralajmëroi se nëse Ballkani nuk stabilizohet, Evropa do të mbetet e cenueshme ndaj ndërhyrjeve autoritare.
âNĂ«se e hiqni partneritetin strategjik RusiâSerbi, arkitektura e luftĂ«s hibride ruse shembet,â theksoi ai.
Ai bëri thirrje për masa të menjëhershme, përfshirë sanksione ndaj RT dhe Sputnik, mbylljen e qendrave ruse të inteligjencës dhe përshpejtimin e integrimit euroatlantik të rajonit./TheGeoPost.
Anëtarësimi në NATO është më shumë se një dëshirë politike për Kosovën - është nevojë urgjente. Ky është pozicioni që mbajnë jo vetëm autoritetet e vendit, por edhe disa aleatë të rëndësishëm, në kohën kur paralajmërimet për rrezikun në rritje nga Rusia nuk ndalen.
NATO-ja premton se angazhimi i saj për stabilitetin e rajonit do të mbetet i palëkundur, por a mjafton kjo për një vend që ndodhet në vijën e parë të sfidave strategjike?
Qeveria nĂ« detyrĂ« e KosovĂ«s konfirmon se anĂ«tarĂ«simi nĂ« aleancĂ«n ushtarake tĂ« PerĂ«ndimit mbetet synim i RepublikĂ«s, por thekson se rruga drejt kĂ«tij objektivi âvaret edhe nga rrethanat dhe zhvillimet gjeopolitikeâ.
Zyrtarët nuk i dhanë një përgjigje të drejtpërdrejtë Radios Evropa e Lirë nëse ka plane për një aplikim formal për anëtarësim, por vunë në pah angazhimin e vazhdueshëm të vendit në këtë drejtim.
âGjatĂ« viteve tĂ« fundit i kemi rritur ndjeshĂ«m investimet e dedikuara pĂ«r mbrojtje. NĂ« vitin 2024, Republika e KosovĂ«s, pĂ«rkatĂ«sisht Kuvendi i KosovĂ«s, e ka avancuar statusin e tij nĂ« AsamblenĂ« Parlamentare tĂ« NATO-s nga anĂ«tar vĂ«zhgues nĂ« anĂ«tar tĂ« asociuar. NdĂ«rkaq, tri herĂ«, mĂ« 2021, 2023 dhe 2025, kemi qenĂ« vend pjesĂ«marrĂ«s dhe mikpritĂ«s i ushtrimeve ushtarake Defender Europeâ, tha zĂ«dhĂ«nĂ«si PĂ«rparim Kryeziu pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«.
Nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor, Shqipëria, Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut janë tashmë anëtare të NATO-s. Bosnje dhe Hercegovina dhe Serbia janë pjesë e Partneritetit për Paqe, ndërsa Kosova mbetet jashtë edhe këtij kuadri bashkëpunimi, për arsye politike.
Në NATO-n 32-anëtarëshe janë katër vende - Greqia, Rumania, Sllovakia dhe Spanja - që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës, ndërsa për shumicën e aleatëve, normalizimi i marrëdhënieve të saj me Serbinë mbetet kusht kyç për çdo hap përpara drejt anëtarësimit.
Serbia, nga perspektiva e Kosovës, përbën rrezikun kryesor të sigurisë, ndërsa Rusia shihet si aktori që e ushqen dhe e shfrytëzon këtë tension për të zgjeruar ndikimin e saj destabilizues në Ballkan.
Ndaj, zgjerimi i NATO-s me Kosovën do të kontribuonte në forcimin e stabilitetit rajonal, sipas presidentes Vjosa Osmani.
âPĂ«r ne, tĂ« jemi nĂ« NATO nĂ«nkupton tĂ« jemi tĂ« sigurt. Mendoj se Rusia ka interes afatgjatĂ« pĂ«r ta destabilizuar Ballkanin PerĂ«ndimor, e pĂ«rmes tij gjithĂ« kontinentin evropian. Dhe nuk do tĂ« heqĂ« dorĂ« nga ky synimâ, tha Osmani nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r Politico-n.
Shefi i NATO-s, Mark Rutte, ngriti alarmin më 11 dhjetor, duke paralajmëruar se aleatët e Aleancës janë shënjestra e radhës e Rusisë.
âRusia e ka rikthyer luftĂ«n nĂ« EvropĂ«, dhe Evropa duhet tĂ« jetĂ« e pĂ«rgatiturâ, sipas tij.
Qysh prej nisjes së pushtimit të plotë rus të Ukrainës, para gati katër vjetësh, Kosova ka kërkuar disa herë anëtarësim të përshpejtuar në NATO.
Radio Evropa e LirĂ« pyeti nĂ« kĂ«tĂ« aleancĂ« nĂ«se ka plane pĂ«r tĂ« thelluar angazhimin me KosovĂ«n, pĂ«rtej misionit paqeruajtĂ«s KFOR, apo nĂ«se po shqyrtohen mekanizma qĂ« do tâi ofronin KosovĂ«s garanci mĂ« tĂ« fuqishme sigurie.
NĂ« pĂ«rgjigjen e marrĂ« nga njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s thuhet vetĂ«m se âBallkani PerĂ«ndimor, nĂ« pĂ«rgjithĂ«si, mbetet lart nĂ« agjendĂ«n e NATO-s. ĂshtĂ« njĂ« rajon me rĂ«ndĂ«si strategjike pĂ«r AleancĂ«n. Angazhimi ynĂ« pĂ«r stabilitetin e tij Ă«shtĂ« i palĂ«kundur dhe ne nuk do tĂ« lejojmĂ« qĂ« tĂ« ketĂ« vakum tĂ« sigurisĂ«â.
Ndërsa pranoi se shtetet autoritare, si Rusia, përpiqen të ndërhyjnë dhe të minojnë demokracitë, zëdhënësi i NATO-s nënvizoi gjithashtu situatën e brishtë të sigurisë në Kosovë, duke e cilësuar dialogun me Serbinë si thelbësor për zgjidhjen e çështjeve të hapura.
NATO-ja u zgjerua pĂ«r herĂ« tĂ« fundit vitin e kaluar me SuedinĂ«. Pushtimi rus i UkrainĂ«s e nxiti atĂ« dhe FinlandĂ«n njĂ« vit mĂ« herĂ«t tâu jepnin fund dekadave tĂ« neutralitetit ushtarak dhe tĂ« kĂ«rkonin siguri kolektive.
Këtë javë, presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, njoftoi se vendi është i gatshëm të heqë dorë nga aspiratat për anëtarësim në NATO, në këmbim të garancive të sigurisë. Pavarësisht kësaj, anëtarësimi i Ukrainës në aleancë - anëtaret e së cilës janë të detyruara ta mbrojnë njëra-tjetrën - ka qenë gjithmonë thuajse i pamundur, për shkak të kundërshtimit të Rusisë.
Ish-zyrtari i lartë i NATO-s, Jamie Shea, thotë se Kosova ndoshta mund të përfitojë nga kjo situatë, sepse NATO-ja nuk dëshiron të krijojë përshtypjen se Rusia ka të drejtë vetoje mbi vendimmarrjen e saj.
âNATO-ja Ă«shtĂ« krenuar gjithmonĂ« me autonominĂ« e vendimeve tĂ« saj. Dhe, nĂ«se pĂ«r momentin i duhet tĂ« heqĂ« dorĂ« nga anĂ«tarĂ«simi i UkrainĂ«s, ajo mund tĂ« dĂ«shirojĂ« ta kompensojĂ« kĂ«tĂ« duke u zgjeruar drejt dy vendeve kandidate nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor - Bosnje dhe HercegovinĂ«s dhe KosovĂ«s - pĂ«r tĂ« treguar se dyert e AleancĂ«s mbeten tĂ« hapuraâ, thotĂ« Shea pĂ«r programin Expose tĂ« Radios Evropa e LirĂ«.
Neni 10 i Traktatit të NATO-s përcakton kushtet e zgjerimit, duke theksuar se anëtarësimi u ofrohet të gjitha shteteve evropiane që ndajnë vlerat e Aleancës dhe kanë kapacitetin të kontribuojnë në sigurinë e Atlantikut të Veriut.
Ish-ministri i Mbrojtjes i Shqipërisë, Fatmir Mediu, i cili ka marrë pjesë në negociatat për anëtarësimin e vendit të tij në NATO, argumenton se Kosova ka përparuar në aspektin ushtarak, por vë në pah pengesat në funksionimin e brendshëm të shtetit. Për pjesën më të madhe të këtij viti, Kosova ka qenë me qeveri në detyrë dhe pa kuvend funksional.
Mediu nënvizon rëndësinë e unitetit politik, duke përmendur edhe përvojën e Shqipërisë, ku pushteti dhe opozita kanë pasur qëndrim të përbashkët gjatë procesit të anëtarësimit.
âPa kĂ«tĂ«, Ă«shtĂ« e pamundur tĂ« avancohet nĂ« NATO. NATO-ja nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« dĂ«shirĂ«. ĂshtĂ« njĂ« proces i angazhimeve politike, institucionale, juridike, i luftĂ«s kundĂ«r krimit, kundĂ«r korrupsionit⊠Kjo Ă«shtĂ« paketa politike. E, pastaj, vjen reforma nĂ« forca tĂ« armatosura, ku Kosova nuk ka ecur me hapa tĂ« ngadaltĂ«, por me hapa pozitivĂ«â, thotĂ« Mediu pĂ«r ExposenĂ«.
Sipas Mediut, integrimi i Kosovës në NATO nuk vjen vetëm duke u pozicionuar kundër Serbisë apo Rusisë - ai kërkon ofertë konkrete strategjike ndaj aleatëve, veçanërisht SHBA-së.
Marrëdhëniet me SHBA-në, thotë ai, nuk mund të merren si të mirëqena; duhet të jetë e qartë se çfarë ofron Kosova dhe faktori shqiptar në rajon në këmbim.
Ai sheh zgjidhje në integrim gradual de facto: bashkëpunim ushtarak rajonal dhe kapacitete të përbashkëta operative.
âKjo do tĂ« ishte njĂ« platformĂ« shumĂ« pozitive pĂ«r ta pĂ«rshpejtuar procesin. NĂ«se Kosova do tĂ« pĂ«rfshihej me vendet tjera tĂ« NATO-s nĂ« rajonin e Ballkanit, nĂ« krijimin e niveleve tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta operacionale, qĂ« kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me forca tĂ« gatshme pĂ«r tĂ« vepruar, me vĂ«zhgimin e hapĂ«sirĂ«s ajrore, detare, tokĂ«sore etj., Kosova, de facto, do tĂ« ishte e kyçur nĂ« njĂ« marrĂ«dhĂ«nie me NATO-nâ, thotĂ« Mediu.
Në të njëjtën linjë, Shea thotë se Kosova duhet ta thellojë bashkëpunimin me Shqipërinë dhe Kroacinë, me të cilat tashmë ka partneritet në fushën e mbrojtjes, për të demonstruar kontributin e saj në stabilitetin rajonal.
Paralelisht, sipas tij, vendi duhet tâi avancojĂ« reformat e brendshme dhe angazhimin diplomatik.
âMendoj se, sĂ« pari, duhet tĂ« kemi njĂ« marrĂ«dhĂ«nie mĂ« tĂ« mirĂ« pune mes QeverisĂ« sĂ« Albin Kurtit dhe Shteteve tĂ« Bashkuara dhe fuqive kryesore evropiane. TĂ« flasim hapur, kĂ«to marrĂ«dhĂ«nie nuk kanĂ« qenĂ« tĂ« lehta gjatĂ« viteve tĂ« fundit, dhe Kurti Ă«shtĂ« pĂ«rballuar me kritika tĂ« drejtpĂ«rdrejta nga SHBA-ja dhe disa aleatĂ« evropianĂ«. Gjendja e brendshme nĂ« KosovĂ«, me bllokadat nĂ« Parlament, dĂ«shtimin pĂ«r tĂ« zgjedhur kryetar, dhe fakti qĂ« tani kemi sĂ«rish zgjedhje mĂ« 28 dhjetor, ka ndikuar gjithashtu qĂ« jostabiliteti politik tĂ« mos shkojĂ« nĂ« favor tĂ« KosovĂ«sâ, thotĂ« Shea.
Ai shton se anĂ«tarĂ«simi i KosovĂ«s nĂ« NATO do tĂ« sillte kryesisht pĂ«rfitime politike, pasi KFOR-i e mbron vendin me vite tashmĂ«. AnĂ«tarĂ«simi do tâi siguronte njohje tĂ« plotĂ«, vend nĂ« tryezĂ«n e NATO-s, kredibilitet ndĂ«rkombĂ«tar dhe rol mĂ« tĂ« fuqishĂ«m nĂ« sigurinĂ« rajonale dhe evropiane.
Megjithatë, Shea paralajmëron se çdo reduktim apo ripozicionim i forcave amerikane në Evropë do ta detyronte kontinentin të merrte më shumë përgjegjësi për mbrojtjen konvencionale, përfshirë edhe Kosovën.
Këtë vjeshtë, SHBA-ja ka njoftuar për një reduktim të forcave rotative amerikane në Rumani. Radio Evropa e Lirë ka pyetur Departamentin amerikan të Mbrojtjes më 31 tetor dhe më 16 dhjetor nëse këto ndryshime do të kenë ndonjë ndikim në pozicionimin ushtarak të SHBA-së në Ballkanin Perëndimor, por nuk ka marrë përgjigje.
NĂ« fillim tĂ« kĂ«tij muaji, nĂ« Komitetin pĂ«r PolitikĂ« tĂ« Jashtme tĂ« DhomĂ«s sĂ« PĂ«rfaqĂ«suesve tĂ« SHBA-sĂ« u diskutua pĂ«r situatĂ«n nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor, ku pĂ«rfaqĂ«suesi republikan, Keith Self, e pĂ«rshkroi rajonin si njĂ« âshkrepĂ«seâ dhe theksoi se udhĂ«heqja e SHBA-sĂ« duhet tĂ« ketĂ« njĂ« ndikim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« ruajtjen e stabilitetit atje.
âVendet e NATO-s nĂ« Ballkan duhet tĂ« punojnĂ« sĂ« bashku pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar mbrojtje ushtarake dhe politike. Kosova Ă«shtĂ« veçanĂ«risht e ekspozuar pa anĂ«tarĂ«sim nĂ« NATO - proces qĂ« mbetet i bllokuar pĂ«r shkak tĂ« refuzimit tĂ« SpanjĂ«s, GreqisĂ«, RumanisĂ« dhe SllovakisĂ« pĂ«r ta njohur pavarĂ«sinĂ« e sajâ, tha Self.
Edhe pse konteksti gjeopolitik ka ndryshuar ndjeshëm, vendet mosnjohëse nuk kanë lëvizur, por ngjashëm as Kosova nuk ka bërë ndonjë hap të madh, përveçse nga një cikël i rregullt zgjedhor në fillim të vitit në një tjetër të parakohshëm tani në fund.
E, nga këndvështrimi i sigurisë, ky ritëm mund të shihet si një shembull i kuptimit të vonuar të urgjencës strategjike. /REL/
Sulmi terrorist në Banjskë dhe incidentet kundër trupave të KFOR-it në Zveçan janë konsideruar të papranueshme nga NATO.
Si përgjigje, aleanca ka vendosur të përforcojë misionin e KFOR-it në veri me 1000 trupa shtesë dhe ka shtuar aktivitetet patrulluese pranë vijës kufitare administrative.
Ai nĂ« âKĂ«ndin e Debatitâ tha se KFOR-i po zhvillon patrullime tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta me PolicinĂ« e KosovĂ«s nĂ« veri, si dhe patrullime tĂ« sinkronizuara me forcat e armatosura tĂ« SerbisĂ« nĂ«pĂ«r AVN.
Ai tha se situata po monitorohet nga afër dhe nuk janë vërejtur indikatorë që sugjerojnë ndonjë aktivitet të shtuar rreth AVN-së.
âSulmi nĂ« BanjskĂ« dhe sulmi kundĂ«r trupave tĂ« KFOR-it nĂ« Zveçan janĂ« tĂ« papranueshme. NATO u pĂ«rgjigj menjĂ«herĂ«. KFOR-i u pĂ«rforcua me 1000 trupa shtesĂ«, dhe KFOR-i shtoi aktivitete patrulluese pranĂ« vijĂ«s kufitare administrative. PĂ«rfshirĂ« patrullimet e pĂ«rbashkĂ«ta me PolicinĂ« e KosovĂ«s nĂ« veriun e KosovĂ«s si dhe patrullimet e sinkronizuara mes KFOR-it dhe forcave tĂ« armatosura tĂ« SerbisĂ« nĂ«pĂ«r AVN. Ne nga afĂ«r kemi monitoruar situatĂ«n dhe nuk kemi parĂ« ndonjĂ« indikatorĂ« qĂ« do tĂ« sugjeronte pĂ«r ndonjĂ« aktivitet tĂ« shtuar rreth AVN-sĂ«. Siç Ă«shtĂ« thĂ«nĂ« ne jemi nĂ« kontakt tĂ« rregullt nĂ« nivele tĂ« ndryshme me pĂ«rfaqĂ«suesit e organizatave tĂ« sigurisĂ« nĂ« KosovĂ« dhe forcave tĂ« armatosura nĂ« Serbiâ, deklaroi ai.
Ndërkohë, tha se për dy vite NATO vazhdimisht ka kërkuar llogaridhënie dhe që sulmuesit të sillen para drejtësisë.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka deklaruar se Rusia duhet ta kuptojë qartë se çdo përpjekje për të sulmuar sërish Ukrainën pas një marrëveshjeje paqeje do të ketë pasoja të rënda.
NĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« fortĂ«, ai theksoi se reagimi i aleatĂ«ve do tĂ« ishte âshkatĂ«rruesâ, duke nĂ«nvizuar vendosmĂ«rinĂ« e AleancĂ«s pĂ«r tĂ« garantuar sigurinĂ« afatgjatĂ« tĂ« UkrainĂ«s.
Sipas Rutte, këto paralajmërime janë pjesë e drejtpërdrejtë e mënyrës se si NATO po harton garancitë e sigurisë për Kievin.
NATO's Rutte:
Putin has to know that after a peace deal, if he tries to attack Ukraine again, the reaction will be devastating.
Ai tha se qĂ«llimi kryesor Ă«shtĂ« tĂ« parandalohet çdo agresion i ardhshĂ«m dhe tâi dĂ«rgohet njĂ« mesazh i qartĂ« presidentit rus, Vladimir Putin se njĂ« rikthim nĂ« konflikt nuk do tĂ« tolerohet.
âNĂ«se pas paqes Rusia tenton tĂ« pĂ«rdorĂ« sĂ«rish forcĂ«n ushtarake kundĂ«r UkrainĂ«s, pĂ«rgjigjja do tĂ« jetĂ« e menjĂ«hershme dhe vendimtareâ, deklaroi shefi i aleancĂ«s ushtarake, duke shtuar se NATO po punon ngushtĂ« me partnerĂ«t pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar mekanizma tĂ« besueshĂ«m mbrojtjeje.
Deklarata vjen në një kohë kur po diskutohen skenarë të ndryshëm për përfundimin e luftës në Ukrainë dhe për sigurimin e stabilitetit në Evropën Lindore.
NATO ka përsëritur vazhdimisht se mbështetja për Ukrainën do të vazhdojë dhe se çdo marrëveshje paqeje duhet të shoqërohet me garanci konkrete që do ta pengojnë Rusinë nga një agresion i ri. /Telegrafi/
NjĂ« gjeneral i lartĂ« i NATO-s ka deklaruar se Rusia po pĂ«rparon shumĂ« ngadalĂ« nĂ« terren, duke marrĂ« disa territore, por me kosto shumĂ« tĂ« lartĂ« nĂ« jetĂ« njerĂ«zish, veçanĂ«risht nĂ« anĂ«n ruse. NĂ« njĂ« deklaratĂ« pĂ«r mediat ndĂ«rkombĂ«tare, ai theksoi se ndihmat pĂ«r UkrainĂ«n nuk do tĂ« ndalen, ndĂ«rsa shtoi se Kievi Ă«shtĂ« ende [âŠ]
Xhavit Haliti Ă«shtĂ« njĂ« nga themeluesit e UĂK-sĂ« dhe anĂ«tar i Shtabit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m, me rol tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« kontaktet e para diplomatike tĂ« luftĂ«s me pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« EvropĂ«s dhe SHBA-sĂ«.
Ky angazhim strategjik ka mbetur për vite jashtë vëmendjes publike, si nga vetë Haliti, ashtu edhe nga faktorët ndërkombëtarë.
RĂ«ndĂ«sia e tij u konfirmua edhe nĂ« procesin gjyqĂ«sor nĂ« HagĂ« ndaj krerĂ«ve tĂ« UĂK-sĂ«, kur John Duncan, ish-kĂ«shilltari i ish-komandantit suprem tĂ« NATO-s, Wesley Clark, e cilĂ«soi Halitin si person me rĂ«ndĂ«si tĂ« veçantĂ« pĂ«r NATO-n, duke kĂ«rkuar qĂ« çdo diskutim pĂ«r tĂ« tĂ« zhvillohej nĂ« seancĂ« tĂ« mbyllur.
âBashkĂ«punimi i UĂK-sĂ« me aleatĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ« dhe NATO-n ishte jetik pĂ«r lirinĂ« e KosovĂ«s. KĂ«tĂ« mision do ta vazhdoj deri nĂ« anĂ«tarĂ«simin e plotĂ« tĂ« KosovĂ«s nĂ« NATOâ, ka shkruar Haliti nĂ« llogarinĂ« e tij nĂ« Facebook.
Pas luftës, Haliti ka shërbyer si deputet dhe nënkryetar i Kuvendit të Kosovës, si dhe ka përfaqësuar Kuvendin në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës dhe në Asamblenë Parlamentare të NATO-s, duke ndërtuar ura të drejtpërdrejta me aleatët strategjikë të Kosovës.
Me propozim të Kryeministrit, Presidenti i Republikës, Sh.T.Z. Bajram Begaj liroi sot nga detyra Ambasadorin e Jashtëzakonshëm dhe Fuqiplotë të Republikës së Shqipërisë në NATO, rezident, zotin Ilir Gjoni.
âZoti Ilir Gjoni lirohet nga detyra e Ambasadorit tĂ« JashtĂ«zakonshĂ«m dhe FuqiplotĂ« tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« NATO, rezident.â thuhet nĂ« dekretin qĂ« mban firmĂ«n e kreut tĂ« Shtetit./abcnews.al
Trupat amerikane nga Komanda Rajonale e Lindjes (RC-E) e KFOR-it, po vazhdojnë të zhvillojnë patrulla ditore në të gjithë zonën e përgjegjësisë.
Në një njoftim për media thuhet se aktivitete të tilla sigurojnë prezencë të vazhdueshme në terren dhe kontribuojnë në ruajtjen e një mjedisi të sigurt.
Trupat e KFOR-it tregojnë përkushtimin e misionit për stabilitet, profesionalizëm dhe respekt për të gjithë banorët e Kosovës.
KFOR-i vazhdon të zbatojë mandatin e tij për të kontribuar në një mjedis të sigurt për të gjithë njerëzit që jetojnë në Kosovë dhe lirinë e lëvizjes, në koordinim me Policinë e Kosovës dhe EULEX-in, në rolet e tyre përkatëse.
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka bërë një deklaratë të fortë lidhur me aspiratat e vendit të tij për anëtarësim në NATO.
Lideri ukrainas ka zbuluar se ish-presidenti amerikan, Joe Biden i kishte thënë drejtpërdrejt se Ukraina nuk do të bëhet pjesë e aleancës ushtarake.
Në një prononcim publik, ai tha se e ka ngritur këtë çështje vazhdimisht gjatë takimeve me përfaqësues të lartë amerikanë, por se shpesh është përballur me reagime të ftohta ose buzëqeshje nga disa zyrtarë të Shtëpisë së Bardhë.
â (@)
Sipas tij, ata e kanĂ« konsideruar kĂ«mbĂ«nguljen e tij si âtĂ« ashpĂ«râ.
âNuk e di pseâ, u shpreh Zelensky, duke nĂ«nvizuar zhgĂ«njimin e tij ndaj qĂ«ndrimit tĂ« Uashingtonit.
Këto deklarata vijnë në një moment delikat për Ukrainën, e cila vazhdon të kërkojë garanci më të forta sigurie nga Perëndimi, ndërsa lufta me Rusinë mbetet një sfidë madhore për stabilitetin rajonal dhe ndërkombëtar. /Telegrafi/
Aleatët e NATO-s kanë rënë dakord për buxhetet e tyre të financuara nga të dyja palët për vitin 2026, duke miratuar shpenzime në rritje që synojnë forcimin e gatishmërisë dhe aftësive ushtarake të aleancës.
Sipas marrëveshjes, buxheti civil i NATO-s për vitin 2026 është caktuar në 528.2 milionë euro (623 milionë dollarë), ndërsa buxheti ushtarak do të arrijë në 2.42 miliardë euro.
Vendimi u mor të martën në një takim të Këshillit të Atlantikut të Veriut, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.
NATO tha në një deklaratë se buxhetet e financuara nga të dyja palët për vitin 2026 do të mbështesin aftësitë kritike dhe do të promovojnë gatishmërinë, duke ndihmuar në bërjen e aleancës "më të fortë, më të drejtë dhe më vdekjeprurëse".
Buxheti do të kontribuojë në përshtatjen ushtarake të NATO-s, do të përmirësojë ndërveprimin midis forcave aleate dhe do të mbështesë parandalimin dhe menaxhimin e krizave, si dhe sigurinë bashkëpunuese, thuhet në deklaratë.
Financimi do të vazhdojë gjithashtu për Strukturën e Komandës së Integruar të NATO-s, trajnimet dhe ushtrimet e udhëhequra nga NATO, operacionet dhe misionet e aleancës dhe mbështetjen për ndërtimin e kapaciteteve për vendet partnere. /Telegrafi/
Premtimi i vendeve të NATO-s për të shpenzuar 5% të prodhimit të tyre ekonomik për mbrojtje është "suksesi më i madh i politikës së jashtme" i Donald Trump, tha shefi i aleancës.
Në një intervistë me BBC-në, Mark Rutte theksoi se falë Donald Trump që NATO ishte "më e fortë se kurrë", duke shtuar se Trump "është një lajm i mirë për mbrojtjen kolektive, për NATO-n dhe për Ukrainën", përcjell Telegrafi.
Udhëheqësi amerikan ka kritikuar ashpër aleatët evropianë për shpenzimin shumë të pakët për mbrojtje - madje duke kërcënuar të tërheqë mbrojtjen e SHBA-së nëse ata nuk e bëjnë këtë.
Veç kësaj, shefi i NATO-s ka paralajmëruar se Rusia mund të sulmojë aleatët brenda pesë viteve të ardhshme.
Presidenti i Rusisë Vladimir Putin i hodhi poshtë biseda të tilla si "histeri" të mërkurën.
"E kam thënë vazhdimisht - është një gënjeshtër, një absurditet, një absurditet i pastër, për një kërcënim imagjinar rus ndaj vendeve evropiane", u tha Putin zyrtarëve të mbrojtjes në Moskë.
Pasi Putin nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022, ai njoftoi aneksimin e katër rajoneve ukrainase - Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia dhe Kherson. Rusia e kishte aneksuar tashmë Krimenë në vitin 2014.
Tani ajo pushton pjesën më të madhe të Luhanskut dhe kuptohet se kërkon tërheqjen e Ukrainës nga i gjithë Donetsku, edhe pse Ukraina ende kontrollon deri në 23% të rajonit lindor.
Putin tha se qëllimet e asaj që ai e quan "operacioni special ushtarak" do të arriheshin. Ai tha se preferonte ta bënte këtë përmes diplomacisë, përpara se të paralajmëronte se "nëse pala kundërshtare dhe patronët e tyre të huaj refuzojnë të angazhohen në diskutime thelbësore, Rusia do të arrijë çlirimin e tokave të saj historike me mjete ushtarake". /Telegrafi/
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, vlerësoi homologun e saj amerikan, Donald Trump, për mbështetjen e paqes në Ballkanin Perëndimor dhe në rajonin e gjerë të Evropës.
Osmani, duke folur në një intervistë me Bloomberg TV të mërkurën, tha se prania e trupave amerikane në Kosovë ishte "pengesa dhe parandalimi më i madh i një përshkallëzimi në rajon".
Ushtarët amerikanë janë pjesë e forcës paqeruajtëse të udhëhequr nga NATO, që ka qenë në Kosovë që nga fundi i luftës me Serbinë fqinje në vitin 1999, transmeton Telegrafi.
Progresi ekonomik i Kosovës është ngadalësuar nga muaj të tërë të një bllokimi politik, që Osmani tha se shpreson se mund të zgjidhet në zgjedhjet e parakohshme të 28 dhjetorit.
Vendi shkon në një votim të dytë të parakohshëm këtë vit pasi fituesi i zgjedhjeve Albin Kurti nuk arriti të formojë një koalicion shumicë, pasi partitë e shpërfillën stilin e tij të udhëheqjes që ka bezdisur aleatët evropianë dhe amerikanë, shkruan Bloomberg.
Osmani tha se mendon se politikanët kosovarë do të kenë një "qasje më konstruktive" për të punuar së bashku tani.
âJam shumĂ«, shumĂ« optimiste pasi ne kemi nevojĂ« pĂ«r institucione nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« mund tĂ« ecim pĂ«rpara me projekte tĂ« mĂ«dha me Bashkimin Evropian dhe Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«sâ, tha ajo. /Telegrafi/
Presidenti Volodymyr Zelensky ka bĂ«rĂ« njĂ« kompromis tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m qĂ« mund tĂ« lehtĂ«sojĂ« rrugĂ«n drejt paqes nĂ« UkrainĂ«. NĂ« njĂ« tĂ«rheqje tĂ« habitshme nga mocioni parlamentar i shkurtit tĂ« vitit 2019 - qĂ« sanksiononte nĂ« KushtetutĂ« synimin e UkrainĂ«s pĂ«r anĂ«tarĂ«sim nĂ« NATO - Zelensky tani Ă«shtĂ« i hapur ndaj braktisjes sĂ« kĂ«rkesĂ«s sĂ« Kievit pĂ«r tâu anĂ«tarĂ«suar nĂ« bllokun euroatlantik.
Gatishmëria e Zelenskyt për të ndërmarrë këtë hap të jashtëzakonshëm varet nga sigurimi i garancive të fuqishme të sigurisë nga partnerët perëndimorë të Ukrainës. Efikasiteti i këtyre garancive mbetet i paqartë. Nëse ato marrin formën e një kontingjenti paqeruajtës me mijëra trupa evropiane, Rusia mund të llogarisë se rreziqet e një lufte të re janë shumë të larta. Në fund të fundit, shantazhi bërthamor i Kremlinit dhe retorika për një Luftë të Tretë Botërore nuk janë përkthyer kurrë në një përballje të drejtpërdrejtë me një aleat të NATO-s.
Nëse kontingjentet ushtarake janë më të vogla dhe ShBA-ja qëndron larg procesit, Rusia mund të trimërohet dhe të rrezikojë duke u mbështetur në vendosmërinë e dobët evropiane. Në këtë skenar, një përsëritje e Memorandumit të Budapestit të vitit 1994 bëhet e mundshme dhe perspektiva e një tjetër marshimi rus drejt Kievit bëhet gjithnjë e më e afërt.
Teksa vendet perëndimore janë relativisht të bashkuara në dëshirën për ta parë të realizuar skenarin e parë optimist, kanë munguar diskutimet përmbajtjesore për mënyrën e parandalimit të agresionit rus. Parandalimi i besueshëm nuk mund të vijë pas një ripushtimi nga Rusia, por gjatë periudhës së gjatë të ndërtimit të mundshëm të një sulmi të ri rus.
Garancitë e sigurisë duhet të mbrojnë në mënyrë gjithëpërfshirëse kundër veprimeve hibride përshkallëzuese të Rusisë, që mbeten nën pragun e Nenit 5 të NATO-s, dhe duhet të shoqërohen me investime globale në rindërtim. Kjo amalgamë siguron që Rusia të kuptojë se çdo shkelje e sovranitetit të Ukrainës sjell pasoja, ndërsa krijon një përfitim për paqe që mund ta izolojë plotësisht Moskën nëse ajo nxit një luftë tjetër.
Edhe nëse përpjekjet e zjarrta diplomatike të presidentit Donald Trump çojnë në një marrëveshje paqeje, është e pamundur që Rusia të ndalojë përpjekjet për të minuar sovranitetin e Ukrainës. Kjo pasqyron bindjen e presidentit rus, Vladimir Putin, për paligjshmërinë e një Ukraine të pavarur dhe kjo vihet re në historinë e fundit të Ukrainës.
Gjatë periudhave të një paqeje relative përpara pushtimit të plotë të shkurtit 2022, Rusia përdori si armë eksportet e gazit përmes tubacioneve që kalojnë nëpër Ukrainë, përdori para të pista për të ndikuar zgjedhjet presidenciale në drejtimin që preferonte, ndërsa kreu sulme kibernetike ndaj infrastrukturës kritike ukrainase.
KĂ«to taktika hibride penguan rrugĂ«timin e UkrainĂ«s drejt konsolidimit demokratik dhe rilindjes ekonomike, dhe hapĂ«n rrugĂ«n pĂ«r luftĂ« nĂ« shkallĂ« tĂ« plotĂ«. Rusia ishte nĂ« gjendje tĂ« kryente kĂ«to veprime destabilizuese pa u ndĂ«shkuar, sepse NATO nuk ndĂ«rmori hapa pĂ«r tâi parandaluar kĂ«to aktivitete nĂ« vende tĂ« tjera.
GjatĂ« sulmeve shkatĂ«rrimtare kibernetike tĂ« vitit 2007 kundĂ«r EstonisĂ«, NATO deklaroi se vendi nuk po pĂ«rballej me âsulm tĂ« armatosurâ dhe Neni 5 nuk u aktivizua. PavarĂ«sisht shkeljeve tĂ« pĂ«rsĂ«ritura tĂ« kufijve tĂ« GjeorgjisĂ« nga Rusia pas luftĂ«s sĂ« vitit 2008 - dhe rolit tĂ« saj nĂ« konsolidimin e pushtetit diktatorial tĂ« Bidzina Ivanishvilit - asnjĂ« zyrtar rus nuk u sanksionua.
Garancitë e besueshme të sigurisë duhet të ballafaqohen me reagime të ashpra për sulmet hibride të Rusisë ndaj Ukrainës. Edhe nëse Ukraina nuk mund të bëhet zyrtarisht anëtare e NATO-s, forcat e saj të pavarura kibernetike duhet të integrohen në strukturat e aleancës. Amerika dhe BE-ja duhet të investojnë në zhvillimin e shoqërisë civile ukrainase dhe të sanksionojnë akterët vendorë që ndihmojnë ndërhyrjet elektorale të Rusisë.
NĂ«se Rusia pĂ«rdor akte sabotimi ndaj infrastrukturĂ«s kritike ukrainase apo dhunĂ« politike, pĂ«rpjekjet e saj tĂ« pasluftĂ«s pĂ«r tâu rilidhur me PerĂ«ndimin duhet tĂ« ndalohen pa kompromis. Duke i treguar RusisĂ« se tĂ« gjitha format e agresionit ndaj UkrainĂ«s janĂ« tĂ« papranueshme, Kremlini do tĂ« ketĂ« mĂ« pak gjasa tĂ« llogarisĂ« gabimisht rreziqet e njĂ« lufte tĂ« nĂ« shkallĂ« tĂ« plotĂ«.
Përderisa do të ketë tundim nga akterët e jashtëm për të fituar paqen, një Ukrainë e paangazhuar ushtarakisht, por e mbështetur nga Perëndimi, duhet të përpiqet të tërheqë investime nga çdo burim i mundshëm. Nëse vendet miqësore ndaj Rusisë - si Kina, India, Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe - janë të përfshira në proces, Kremlini do të mendohet dy herë për agresionet të cilat mund të dëmtojnë interesat e partnerëve të tij.
Nëse vendet jashtë Perëndimit mund të konsultohen apo përfshihen në dhënien e garancive të sigurisë për Ukrainën, përfitimi i paqes do të rritet ndjeshëm.
Garancitë e sigurisë janë më shumë sesa premtime të paqarta dhe dislokime simbolike trupash. Që të jenë të besueshme, ato duhet të parandalojnë agresionin rus në çdo hap dhe të rrisin ndjeshëm koston e luftës. /Telegrafi/
Ushtarët gjermanë të vendosur në Komandën Rajonale-Lindje të misionit të KFOR-it, të udhëhequr nga NATO, vazhdojnë patrullimet e tyre të përditshme dhe të natës në disa komuna brenda zonës së përgjegjësisë RC-E.
Sipas njoftimit të KFOR-it, patrullat synojnë të sigurojnë një prani të dukshme dhe të besueshme në terren, të përmirësojnë ndërgjegjësimin situativ dhe të kontribuojnë drejtpërdrejt në stabilitetin rajonal.
Sot, Jan Stoss, sekretar i MinistrisĂ« sĂ« Mbrojtjes sĂ« GjermanisĂ«, realizoi njĂ« vizitĂ« nĂ« KosovĂ« ku takoi ushtarĂ«t gjermanĂ« tĂ« angazhuar nĂ« kĂ«tĂ« mision. Ai u prit fillimisht nga i Ngarkuari me PunĂ«, Christian Böttcher, dhe mĂ« pas vizitoi Kampin Film City, ku u prit nga Koloneli MĂŒller, komandanti i kontingjentit gjerman.
KFOR-i vazhdon të zbatojë mandatin e tij, bazuar në Rezolutën 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së të vitit 1999, duke kontribuar në krijimin e një mjedisi të sigurt për të gjithë qytetarët e Kosovës dhe duke mbështetur lirinë e lëvizjes.
Misioni operon në koordinim të ngushtë me Policinë e Kosovës dhe Misionin e Sundimit të Ligjit të Bashkimit Evropian (EULEX) në rolet e tyre përkatëse si reagues të sigurisë.
KIEV, 15 dhjetor /ATSH-AA/ â Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, i ka quajtur garancitĂ« dypalĂ«she tĂ« sigurisĂ« me SHBA-nĂ«, EvropĂ«n dhe vendet e tjera njĂ« âkompromisâ pĂ«r pranimin e UkrainĂ«s nĂ« NATO.
Duke folur pĂ«r gazetarĂ«t, Zelensky kujtoi qĂ«ndrimin e hershĂ«m tĂ« vendit tĂ« tij pĂ«r tâu bashkuar me aleancĂ«n pasi kjo i siguron vendit âgaranci reale tĂ« sigurisĂ«â, por tha se disa nga partnerĂ«t e Kievit nĂ« SHBA dhe EvropĂ« nuk e mbĂ«shtesin kĂ«tĂ« rrugĂ«.
Ai tha se Ukraina tani po ndjek garanci dypalĂ«she tĂ« sigurisĂ« me SHBA-nĂ«, pĂ«rkatĂ«sisht âgaranci tĂ« ngjashme me Nenin 5â, duke iu referuar Nenit 5 tĂ« Traktatit tĂ« Atlantikut tĂ« Veriut, si dhe garanci nga vendet evropiane dhe tĂ« tjera, pĂ«rfshirĂ« KanadanĂ« dhe JaponinĂ«.
âKĂ«to garanci tĂ« sigurisĂ« pĂ«r ne janĂ« njĂ« mundĂ«si pĂ«r tĂ« parandaluar njĂ« tjetĂ«r agresion rus. Dhe, ky tashmĂ« Ă«shtĂ« njĂ« kompromis nga ana jonĂ«â, tha Zelensky.
Komentet e presidentit ukrainas shënojnë një ndryshim të madh në qasjen e Kievit ndaj anëtarësimit në NATO, që u përcaktua si objektiv në Kushtetutën e Ukrainës pas një votimi parlamentar për të futur ndryshime kushtetuese në vitin 2019.
Rusia vazhdimisht ka shprehur kundërshtimin e saj ndaj pranimit të Ukrainës në NATO. /os/
PRISHTINĂ, 14 dhjetor/ATSH/ Agim Ăeku, arkitekti i transformimit tĂ« UĂK-sĂ« nĂ« TMK dhe mĂ« pas nĂ« FSK, sjell njĂ« perspektivĂ« unike ushtarake dhe politike mbi çështjen mĂ« madhore tĂ« KosovĂ«s: anĂ«tarĂ«simin nĂ« NATO.
NĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r KosovaPress, ai bĂ«n njĂ« ndarje tĂ« qartĂ« dhe thelbĂ«sore qĂ« shpesh keqkuptohet nga publiku: nĂ« NATO nuk anĂ«tarĂ«sohet vetĂ«m ushtria, por anĂ«tarĂ«sohet shteti. Ai argumenton se FSK-ja tashmĂ« i plotĂ«son standardet profesionale, duke qenĂ« shpesh mĂ« e avancuar se forcat e armatosura tĂ« shumĂ« vendeve ish-komuniste kur ato u anĂ«tarĂ«suan. Problemi, sipas Ăekut, nuk qĂ«ndron tek ushtarĂ«t, por te politika.
Ish-kryeministri Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht kritik ndaj politikĂ«s sĂ« jashtme tĂ« viteve tĂ« fundit, tĂ« cilĂ«n e cilĂ«son si âpasive, jo bindĂ«se dhe jo e besueshmeâ.
Ai thekson se pĂ«r tâu bĂ«rĂ« pjesĂ« e AleancĂ«s Veri-Atlantike, njĂ« shtet duhet tĂ« jetĂ« partner i besueshĂ«m, tĂ« ketĂ« miq tĂ« fuqishĂ«m dhe tĂ« reflektojĂ« stabilitet rajonal.
âPolitika e jashtme Ă«shtĂ« ajo qĂ« krijon aleanca tĂ« reja⊠ne po shohim qĂ« kĂ«to gjĂ«ra nuk po ndodhin,â shprehet ai me keqardhje. NĂ« vend qĂ« tĂ« forcohen lidhjet me SHBA-tĂ« dhe fuqitĂ« evropiane, diplomacia aktuale, sipas tij, po i dobĂ«son ato, duke e lĂ«nĂ« KosovĂ«n tĂ« izoluar nĂ« njĂ« kohĂ« kur rreziqet gjeopolitike janĂ« nĂ« rritje.
Ăeku sjell nĂ« vĂ«mendje faktin se rruga drejt NATO-s ishte trasuar qysh nĂ« vitin 1999 dhe ishte vizioni i tij dhe i bashkĂ«luftĂ«tarĂ«ve tĂ« tij qĂ« nga fillimi. Ai akuzon qeverinĂ« aktuale se me veprime amatore diplomatike po rrezikon kĂ«tĂ« projekt jetik. Sipas tij, Ministria e Jashtme duhet tĂ« udhĂ«hiqet nga diplomatĂ« me pĂ«rvojĂ«, dhe jo tĂ« pĂ«rdoret pĂ«r politika tĂ« brendshme elektorale.
Ai nënvizon se AAK-ja dhe Ramush Haradinaj kanë planin më konkret dhe më të sinqertë për këtë proces, duke ofruar garancinë se në qeverisjen e tyre, fokusi do të zhvendoset nga popullizmi te diplomacia reale dhe efektive që e çon Kosovën në NATO.
Ukraina ka hequr dorĂ« nga ambicia e saj pĂ«r tâu bashkuar me aleancĂ«n ushtarake tĂ« NATO-s nĂ« kĂ«mbim tĂ« garancive perĂ«ndimore tĂ« sigurisĂ« si njĂ« kompromis pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s me RusinĂ«, ka njoftuar presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky.
Ky veprim shĂ«non njĂ« ndryshim tĂ« madh pĂ«r UkrainĂ«n, e cila ka luftuar pĂ«r tâu bashkuar me NATO-n si njĂ« mbrojtje kundĂ«r sulmeve ruse dhe e ka njĂ« aspiratĂ« tĂ« tillĂ« tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« kushtetutĂ«n e saj.
Ai gjithashtu përmbush një nga qëllimet e luftës së Rusisë, megjithëse Kievi deri më tani ka qëndruar i vendosur kundër lëshimit të territorit ndaj Moskës.
Zelensky tha se garancitë e sigurisë nga SHBA, evropianët dhe partnerët e tjerë në vend të anëtarësimit në NATO ishin një kompromis nga ana e Ukrainës.
âQĂ« nga fillimi, dĂ«shira e UkrainĂ«s ishte tĂ« bashkohej me NATO-n, kĂ«to janĂ« garanci reale sigurie. Disa partnerĂ« nga SHBA-ja dhe Evropa nuk e mbĂ«shtetĂ«n kĂ«tĂ« drejtimâ, tha ai.
âKĂ«shtu, sot, garancitĂ« dypalĂ«she tĂ« sigurisĂ« midis UkrainĂ«s dhe SHBA-sĂ«, garancitĂ« e ngjashme me Nenin 5 pĂ«r ne nga SHBA-ja dhe garancitĂ« e sigurisĂ« nga kolegĂ«t evropianĂ«, si dhe nga vendet e tjera Kanadaja, Japonia janĂ« njĂ« mundĂ«si pĂ«r tĂ« parandaluar njĂ« pushtim tjetĂ«r rusâ, shtoi Zelensky.
âDhe ky Ă«shtĂ« tashmĂ« njĂ« kompromis nga ana jonĂ«â, shtoi ai, duke deklaruar se garancitĂ« e sigurisĂ« duhet tĂ« jenĂ« ligjĂ«risht tĂ« detyrueshme.
Login
