Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do të takohet me presidentin e SHBA-së, Donald Trump në Florida sot, për raundin e fundit të bisedimeve që synojnë t'i japin fund gati katër viteve të luftës me Rusinë.

Dyshja do të diskutojë një version të përditësuar të një plani paqeje të ndërmjetësuar nga SHBA-ja, të cilin Moska ende nuk e ka mbështetur, si dhe propozime të veçanta për garancitë e sigurisë nga SHBA-ja.

Takimi i tyre në shtëpinë e Trump në Mar-a-lago vjen pas bombardimeve intensive ruse të Kievit gjatë fundjavës, të cilat presidenti ukrainas tha se janë dëshmi se Moska "nuk dëshiron paqe".

Breshëria 10-orëshe me raketa dhe dronë që synonin kryeqytetin e Ukrainës vrau dy persona dhe la 32 të tjerë të plagosur, thanë autoritetet lokale, transmeton Telegrafi.

Zelensky pritet të ngrejë çështje të sigurisë dhe lëshimeve territoriale për Ukrainën në takimin e tij të së dielës me Trump, të cilat janë të dyja çështje për të cilat Rusia më parë nuk ka qenë e gatshme të bëjë kompromis.

Ata do të diskutojnë gjithashtu planin e ri të paqes me 20 pika, një version i rishikuar i planit të mëparshëm me 28 pika të hartuar nga i dërguari special i SHBA-së, Steve Witkoff, i cili u pa gjerësisht si shumë i favorshëm për Rusinë.

Kontrolli i Donbasit lindor të Ukrainës ka qenë një pikë e rëndësishme pengese në bisedimet deri më tani, por Zelensky tani ka thënë se një "zonë e lirë ekonomike" mund të jetë një opsion.

Moska aktualisht kontrollon rreth 75% të rajonit të Donetskut dhe rreth 99% të Luhanskut fqinj. Rajonet njihen kolektivisht si Donbas.

Kremlini nuk ka komentuar ofertën e Zelensky-t për të tërhequr trupat nga rajoni lindor i Donbasit, nëse edhe Rusia tërhiqet.

Por të shtunën, Presidenti rus Vladimir Putin tha se Ukraina "nuk po nxitonte ta zgjidhte këtë konflikt në mënyrë paqësore", sipas agjencisë ruse të lajmeve TASS.

Putin shtoi se nëse Kievi nuk donte ta zgjidhte konfliktin në mënyrë paqësore, Rusia do t'i arrinte objektivat e saj ushtarakisht.

Presidenti ukrainas ka shprehur optimizëm në lidhje me draftin e ri të planit të paqes, duke e përshkruar atë si "një dokument themelor për përfundimin e luftës".

Të premten, ai u tha gazetarëve se plani me 20 pika ishte 90% i përfunduar: "Detyra jonë është të sigurohemi që gjithçka është 100% gati".

Por në një intervistë me Politico, Trump paralajmëroi se Zelensky "nuk ka asgjë derisa unë ta miratoj".

Trump shtoi se priste të shihte draftin e ri të dielën.

"Mendoj se do të shkojë mirë me të. Mendoj se do të shkojë mirë me [Vladimir] Putin", tha Trump në intervistë, duke shtuar se pret të flasë me presidentin e Rusisë "së shpejti".

Pas takimeve me kryeministrin kanadez Mark Carney, Zelensky tha se sulmi i fundit i Moskës ndaj Kievit ishte "përgjigjja e Rusisë [ndaj] përpjekjeve tona për paqe dhe kjo tregon vërtet se Putini nuk dëshiron paqe".

Zelensky gjithashtu mori një telefonatë me udhëheqësit evropianë për të diskutuar "prioritetet" diplomatike përpara takimit të tij me Trump, duke shtuar se "nevojiten pozicione të forta" për të ecur përpara me planin.

Kiev ka "mbështetjen e plotë" të udhëheqësve evropianë dhe të NATO-s, sipas kancelarit gjerman Friedrich Merz.

Zyrtarët ukrainas thanë se sulmi i fundit i Rusisë ndaj Kievit shkaktoi dëme të konsiderueshme në infrastrukturën energjetike, me 40% të ndërtesave të banimit në Kiev dhe lagjet përreth të mbetura pa ngrohje.

Ministria e mbrojtjes e Rusisë tha se armë precize me rreze të gjatë veprimi u përdorën për të synuar objektet e energjisë, të cilat ajo pretendonte se po përdoreshin "në interes të Forcave të Armatosura të Ukrainës dhe ndërmarrjeve të kompleksit ushtarako-industrial të Ukrainës".

Rusia drejtoi pothuajse 500 dronë dhe 40 raketa drejt Kievit, duke synuar infrastrukturën energjetike dhe civile, sipas zyrtarëve ukrainas.

Fotografitë treguan vrima të hapura në ndërtesa apartamentesh dhe shtëpi në flakë pas sulmeve.

Blloku i apartamenteve të gazetares së BBC-së, Anastasiya Gribanova, u godit, duke lënë disa shtëpi në nivelet më të larta të ndërtesës shumëkatëshe në flakë. Gribanova, e cila ishte në ashensorin e ndërtesës në atë kohë, mbeti e padëmtuar.

Sulmi pa Poloninë, e cila ndan një kufi 530 km të gjatë me Ukrainën perëndimore, të vinte në gatishmëri avionët e saj luftarakë, sistemet e mbrojtjes ajrore tokësore dhe zbulimin me radar.

Më vonë të shtunën në mëngjes, ajo arriti në përfundimin se nuk kishte pasur shkelje të hapësirës ajrore të vendit.

Ministria e mbrojtjes e Rusisë tha se sistemet e saj të mbrojtjes ajrore kishin kapur dhe shkatërruar pothuajse 200 dronë ukrainas mbi disa rajone ruse, përfshirë tetë mbi Moskë. /Telegrafi/

Ndërsa viti 2025 po mbaron, sezoni i dhënies së dhuratave duket se është zgjeruar në skenën botërore, me presidentin amerikan Donald Trump që mori një shumëllojshmëri të jashtëzakonshme dhuratash këtë vit - disa simbolike, të tjera me vlerë miliona apo edhe miliarda dollarë.

Nga një aeroplan luksoz Boeing te shufrat e arit dhe madje edhe një kurorë e lashtë mbretërore, disa vende të huaja dukeshin të etura për të vendosur diçka nën pemën e Krishtlindjeve të presidentit .

Çdo dhuratë, e paraqitur në mes të diplomacisë formale, pasohej nga vendime të rëndësishme tregtare, mbrojtëse ose teknologjike që u sillnin dobi vendeve donatore.

Presidentët amerikanë lejohen të marrin dhurata të huaja kur ato deklarohen siç duhet dhe transferohen në pronësi të qeverisë sipas rregullave federale të etikës.

Megjithatë, këtë vit, vlera e dhuratave të lidhura me Trumpin i tejkaloi ato të marra nga çdo president amerikan në dekadat e fundit.

Disa nga dhuratat u prezantuan së bashku ose pak para marrëveshjeve zyrtare tregtare, mbrojtëse, investimi ose teknologjike që përfshinin vendet donatore, duke përfshirë ndryshimet tarifore, kontratat e prokurimit dhe bashkëpunimin e zgjeruar të sigurisë.

Shkalla e dhuratave dhe koha e veprimeve pasuese politike kanë rikthyer vëmendjen në mënyrën se si shkëmbimet e dhuratave të huaja mund të ndërthuren me diplomacinë, tregtinë dhe sigurinë kombëtare gjatë mandatit të një presidenti në detyrë.

Dhuratat ishin ndër më të vlefshmet ose domethënëset që iu dhanë Trumpit në vitin 2025 dhe u pasuan nga veprime të SHBA-së në fushën e tregtisë, mbrojtjes, investimeve ose sigurisë me vendet donatore.

Katari: Boeing 747 luksoz dhe marrëveshje për aviacionin

Në vitin 2025, Katari siguroi një avion Boeing 747 me vlerë rreth 400 milionë dollarë për përdorim të mundshëm si Air Force One i ardhshëm.

Pentagoni e pranoi aeroplanin dhe më pas SHBA-ja dhe Katari finalizuan disa marrëveshje për aviacionin dhe mbrojtjen.

Këto përfshinin një marrëveshje historike për aviacionin komercial në të cilën Qatar Airways ra dakord të blinte deri në 210 aeroplanë Boeing me trup të gjerë, me vlerë afërsisht 96 miliardë dollarë, sipas kontratave të njoftuara gjatë vizitës së Trumpit.

Paketa më e gjerë e marrëveshjeve dypalëshe që mbulojnë aviacionin, mbrojtjen, teknologjinë dhe sektorët e lidhur me të, u raportua se tejkalonte 243 miliardë dollarë në vlerë totale.

Emiratet e Bashkuara Arabe: Miratimet e Investimeve dhe Teknologjisë në Kriptovaluta

Një investitor nga Abu Dhabi, i lidhur me shtetin, investoi afërsisht 2 miliardë dollarë në një monedhë të qëndrueshme, një monedhë digjitale të projektuar për të ruajtur një vlerë të qëndrueshme, e lidhur me një sipërmarrje biznesi të lidhur me Trumpin.

Në të njëjtën kohë, administrata Trump miratoi eksportet e çipave të përparuar të Al dhe zgjeroi bashkëpunimin teknologjik me Emiratet e Bashkuara Arabe, duke mbuluar infrastrukturën e Al dhe partneritetet teknologjike përkatëse.

Zvicër: Shufër ari, orë Rolex dhe ulje tarifash

Një delegacion udhëheqësish biznesi zviceranë i dhuroi Trumpit një shufër ari me vlerë afërsisht 130,000 dollarë, dhe një orë Rolex.

Disa ditë më vonë, SHBA-të ulën tarifat për mallrat zvicerane nga 39% në 15% sipas një kuadri të ri tregtar, i cili përfshinte edhe angazhime për investimet e ardhshme zvicerane në SHBA.

Ndërsa vetë shufra e arit ishte modeste në vlerë, ajo përkoi me një rregullim të madh tregtar në dobi të Zvicrës.

Koreja e Jugut: Kurora Ceremoniale dhe Angazhime për Investime

Gjatë një vizite në Korenë e Jugut në fund të tetorit, Trump mori një kopje të kurorës së artë të epokës Silla dhe Urdhrin e Madh të Mugunghwa, nderi më i lartë civil i vendit.

Gjatë së njëjtës vizitë, Koreja e Jugut angazhoi afërsisht 350 miliardë dollarë për investime me bazë në SHBA në sektorët e prodhimit dhe teknologjisë.

Të dy vendet gjithashtu ecën përpara me masat tregtare që prekin mallrat e automobilave dhe industriale.

Pakistani: Mineralet e rralla të tokës dhe Çmimi Nobel për Paqen

Në shtator, zyrtarët pakistanezë i dërguan Trumpit mostra të mineraleve të rralla të tokës, duke nxjerrë në pah industritë minerare dhe teknologjike të vendit.

Ata gjithashtu e rekomanduan zyrtarisht atë për Çmimin Nobel për Paqen 2026 për ndihmën në lehtësimin e tensioneve me Indinë.

Në këmbim, SHBA-të uli tarifat për mallrat pakistaneze në 19% - nën normën prej 25% të Indisë - dhe një firmë amerikane premtoi 500 milionë dollarë për nxjerrjen dhe përpunimin e metaleve të rralla në Pakistan. /Telegrafi/

Liga Arabe, Këshilli i Bashkëpunimit të Gjirit (GCC) dhe Bashkimi Afrikan (AU) i janë bashkuar shumë vendeve që kritikojnë njohjen zyrtare nga Izraeli të rajonit të shkëputur të Somalilandit në veri të Somalisë si shtet të pavarur.

Somalilandi, një rajon në Bririn e Afrikës, shpalli pavarësinë nga Somalia në vitin 1991 dhe ka kërkuar njohje ndërkombëtare për dekada të tëra, me presidentin Abdirahman Mohamed Abdullahi që e ka bërë këtë një përparësi kryesore që kur mori detyrën vitin e kaluar.

Izraeli njoftoi të premten se e konsideronte Somalilandin si një “shtet të pavarur dhe sovran”, duke u bërë vendi i parë që bëri një deklaratë të tillë.

Njoftimi e shtyu Somalinë ta quante vendimin një “sulm të qëllimshëm” ndaj sovranitetit të saj që do të dëmtonte paqen rajonale.

Në një deklaratë të premten, blloku kontinental i AU-së hodhi poshtë veprimin e Izraelit dhe paralajmëroi se rrezikonte “të vendoste një precedent të rrezikshëm me pasoja të gjera për paqen dhe stabilitetin në të gjithë kontinentin”.

Kryetari i Komisionit të AU-së, Mahmoud Ali Youssouf, tha se institucioni “hedh poshtë me vendosmëri çdo iniciativë ose veprim që synon njohjen e Somalilandit si një entitet të pavarur, duke kujtuar se Somalilandi mbetet një pjesë integrale e Republikës Federale të Somalisë”.

Sekretari i Përgjithshëm i Ligës Arabe, Ahmed Aboul Gheit, e quajti veprimin e Izraelit “një shkelje të qartë të së drejtës ndërkombëtare dhe një shkelje flagrante të parimit të unitetit dhe sovranitetit të shteteve”.

“Çdo përpjekje për të imponuar njohje të njëanshme përbën një ndërhyrje të papranueshme në punët e brendshme të Somalisë dhe vendos një precedent të rrezikshëm që kërcënon sigurinë dhe stabilitetin rajonal dhe ndërkombëtar”, paralajmëroi ai.

Këshilli i Gjirit e quajti zhvillimin “një shkelje të rëndë të parimeve të së drejtës ndërkombëtare dhe një shkelje të hapur” të sovranitetit të Somalisë.

“Kjo njohje përfaqëson një precedent të rrezikshëm që do të minojë themelet e stabilitetit në rajonin e Bririt të Afrikës dhe do të hapë derën për tensione dhe konflikte të mëtejshme, duke kundërshtuar përpjekjet rajonale dhe ndërkombëtare që synojnë forcimin e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare në rajon”, tha Sekretari i Përgjithshëm i GCC-së, Jasem Albudaiwi.

Bashkimi Evropian tha se respekton integritetin territorial dhe sovranitetin e Somalisë, duke bërë thirrje për dialog midis qeverisë kombëtare somaleze dhe Somalilandit.

Ministrat e jashtëm të Somalisë, Egjiptit, Turqisë dhe Xhibutit gjithashtu dënuan njohjen e Somalilandit nga Izraeli, duke thënë: "Ministrat konfirmuan refuzimin dhe dënimin e plotë të njohjes së rajonit të Somalilandit nga Izraeli, duke theksuar mbështetjen e tyre të plotë për unitetin, sovranitetin dhe integritetin territorial të Somalisë".

Katari, Irani, Arabia Saudite, Pakistani, Kina dhe Nigeria ishin ndër vendet e tjera që dënuan veprimin e Izraelit.

Autoriteti Palestinez gjithashtu hodhi poshtë njohjen e Somalilandit nga Izraeli.

Somalia kërkoi që Izraeli të tërhiqte njohjen e Somalilandit si të pavarur, duke e dënuar këtë veprim si një akt "agresioni që nuk do të tolerohet kurrë".

Megjithatë, udhëheqësi i Somalilandit, Abdullahi, e përshëndeti vendimin e Izraelit si një “moment historik” dhe tha se kjo shënoi fillimin e një “partneriteti strategjik”.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, gjithashtu komentoi për këtë çështje.

I pyetur nëse Uashingtoni planifikonte ta njihte edhe Somalilandin, Trump tha "jo".

“A e di ndokush se çfarë është me të vërtetë Somaliland?”, tha ai. /Telegrafi/

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, tha se nuk ka ndërmend të ndjekë menjëherë shembullin e Izraelit në njohjen e rajonit të shkëputur të Somalisë, Somaliland, si një vend të pavarur.

“Çdo gjë është duke u studiuar... Do ta studiojmë. Unë studioj shumë gjëra dhe gjithmonë marr vendime të shkëlqyera dhe ato rezultojnë të jenë të sakta”, tha Trump.

“A e di ndokush se çfarë është me të vërtetë Somaliland?”, pyeti ai.

Lidhur me propozimin e Somalilandit për t’i siguruar SHBA-së qasje në një port në Gjirin e Adenit, i cili është strategjikisht i rëndësishëm, Trump u përgjigj me shpërfillje, duke thënë: “Punë e madhe”.

Izraeli të premten u bë vendi i parë që njohu zyrtarisht ndarjen e Somalilandit nga Somalia, dhe kryeministri Benjamin Netanyahu tha se do t'ia përcjellë zhvillimin Trumpit gjatë një takimi të planifikuar për të hënën.

Duke folur gjatë një video-telefonate me presidentin e Somalilandit, Abdirahman Mohamed Abdullahi, për të shënuar këtë veprim diplomatik, Netanyahu tha se do ta informonte Trumpin për interesin e Somalilandit për t'u bashkuar me Marrëveshjet e Abrahamit.

Trump nënvizoi se nuk u ndikua nga propozimi dhe se bisedimet e ardhshme me Netanyahun do t'i japin përparësi çështjeve që lidhen me Rripin e Gazës, veçanërisht armëpushimit që ai ndërmjetësoi në tetor dhe përpjekjeve të vazhdueshme të rindërtimit sipas një kuadri të miratuar nga OKB-ja. /Telegrafi/

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka mbërritur në Halifax, Nova Scotia, për bisedime me kryeministrin kanadez Mark Carney.

Dyshja do të diskutojë luftën në Ukrainë dhe më vonë do të zhvillojë një telefonatë me disa nga aleatët kryesorë të Ukrainës, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Francën, Gjermaninë dhe Italinë.

Pas telefonatës, Zelensky do të shkojë në Florida, ku do të takohet me Donald Trumpin nesër.

Carney falënderoi Zelenskyin për takimin me të në Kanada në "këtë moment vendimtar në procesin e paqes".

"Ne kemi kushtet, mundësinë, për paqen e drejtë dhe të qëndrueshme", tha ai.

Por ai shton se kjo kërkon një “Rusi të gatshme”, të cilën e dënon për një sulm “barbar” gjatë natës në kryeqytetin e Ukrainës.

Zelensky e pranoi se ishte një natë “shumë e vështirë” për Kievin dhe tha se sulmet janë “përgjigjja e Rusisë ndaj përpjekjeve për paqe”.

"Kjo tregon se Putini nuk dëshiron paqe", shtoi ai.

"Ne duam paqe. Ai është njeri i luftës", sipas Zelenskyt.

Më pas, Carney njoftoi ndihmë të mëtejshme ekonomike për Ukrainën në formën e 2.5 miliardë dollarëve.

“Kjo do ta ndihmojë Ukrainën të zhbllokojë financimin nga Fondi Monetar Ndërkombëtar”, tha Carney. /Telegrafi/

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, përpara takimit të tij të planifikuar me presidentin e SHBA-së Donald Trump, tha se Kievi nuk do të njohë asnjë lëshim territorial apo kontroll rus mbi Centralin Bërthamor të Zaporizhzhya (ZNPP).

Duke folur gjatë një konference për shtyp online, Zelensky tha gjithashtu se do të vizitojë Kanadanë gjatë rrugës për në SHBA .

“Aktualisht jemi në një aeroplan për në Florida, SHBA. Gjatë rrugës, do të ndalojmë në Kanada”, tha Zelensky.

Lideri ukrainas konfirmoi një takim me kryeministrin kanadez Mark Carney.

“Unë dhe ai planifikojmë të komunikojmë në internet me udhëheqësit evropianë, të diskutojmë të gjitha çështjet, të ndajmë detajet e dokumenteve që do të shqyrtojë me presidentin e SHBA-së dhe të ngremë të gjitha çështjet e ndjeshme”, shtoi ai.

Duke komentuar takimin e planifikuar në Florida, Zelensky sqaroi se ka të ngjarë të zhvillohet me praninë e mediave.

Ndërsa tha se ende nuk e di nëse qasja e mediave do të jetë në fillim apo në fund të takimit, ai konfirmoi se takimi do të jetë publik.

Zelensky shtoi se ekipi negociator i Ukrainës për takimin me Trumpin përfshin Sekretarin e Këshillit të Sigurisë dhe Mbrojtjes Kombëtare, Rustem Umerov, Ministrin e Ekonomisë, Oleksiy Sobolev, Shefin e Shtabit të Përgjithshëm, Andriy Hnatov, Këshilltarin e Zyrës Presidenciale, Oleksandr Bevz dhe Zëvendësministrin e Parë të Jashtëm, Serhiy Kyslytsia.

Sipas Zelenskyt, të dyja palët para së gjithash po punojnë për një plan për prosperitetin e ardhshëm të Ukrainës.

Duke iu përgjigjur pyetjeve në lidhje me "vijat e kuqe" të Ukrainës në negociata dhe kompromiset e mundshme, Zelensky theksoi se disa çështje janë të panegociueshme.

“Padyshim që ka vija të kuqe për popullin ukrainas sot… Këto përfshijnë territoret tona dhe Centralin Bërthamor të Zaporizhzhisë”, tha ai.

Ai shtoi se qeveria do të konsultohet me popullin ukrainas përpara se të marrë ndonjë vendim të rëndësishëm, duke deklaruar: “Populli i Ukrainës është ai kryesor.”

Zelensky theksoi gjithashtu rëndësinë e mbështetjes së vazhdueshme evropiane për Ukrainën.

"Ne nuk kemi mjaftueshëm sisteme shtesë të mbrojtjes ajrore dhe kjo është e qartë për të gjithë. Ata i kanë marrë të gjitha detajet nga ne. Nevojiten dërgesa sistematike të sistemeve dhe raketave - më shumë raketa - sepse Rusia po sulmon me një numër gjithnjë e në rritje të dronëve dhe raketave”, tha ai. /Telegrafi/

Ish-gjyqtari i Gjykatës Speciale për Kosovën, tani pjesë e Gjykatës Penale Ndërkombëtare (GJPN), është vënë në shënjestër të sanksioneve të ashpra të administratës Trump.

Për shkak të urdhërarrestit ndaj udhëheqësve izraelitë, Nicolas Guillou e gjen veten të radhitur krahas terroristëve në listat e zeza të Uashingtonit, duke humbur qasjen në llogari bankare, karta krediti dhe shërbime bazë digjitale.

Francezi Nicolas Guillou ka një vit që punon në Gjykatën Penale Ndërkombëtare (GJPN), e cila ndjek krimet e luftës dhe e ka selinë në Hagë.

Më parë, 50-vjeçari Guillou, i cili është ekspert i së drejtës ndërkombëtare, ka punuar për tribunalet speciale të Kosovës dhe Libanit.

Në vitin 2023, Guillou dhe krerë të tjerë të GJPN-së lëshuan një urdhërarrest kundër presidentit rus, Vladimir Putinit për shkak të krimeve kundër njerëzimit sipas Kartës së OKB-së. Akuza përmend sidomos kidnapimin e fëmijëve ukrainas nga Rusia. Ndjekja penale e Putinit nuk befasoi askënd, shkruan portali zviceran Watson në një analizë.

Situata ndryshoi në nëntor 2024, kur GJPN shpalli në kërkim edhe kryeministrin izraelit, Benjamin Netanyahu dhe ministrin e tij të Mbrojtjes, Yoav Gallant. Ata dyshohen se kanë kryer gjenocid në Gaza.

SHBA-ja, si fuqi mbrojtëse e Izraelit, me urdhër të Trumpit, u mobilizua menjëherë kundër GJPN-së në Hagë. Ndaj nëntë gjyqtarëve dhe tre prokurorëve u vendosën gjithashtu sanksione. Mes tyre është edhe Guillou.

Në intervistën e tij të vetme deri më tani për gazetën franceze “Le Monde”, ai tregoi se për qytetarët dhe kompanitë amerikane ai është tashmë një “persona non grata” (person i padëshiruar). Çdo kontakt me të është i ndaluar. Ai nuk ka më qasje ndaj platformave si Amazon, Airbnb ose Paypal.

“Për shembull, bëra një rezervim hoteli në Francë përmes Expedia. Disa orë më vonë mora një e-mail ku thuhej se kjo nuk ishte e mundur për shkak të sanksioneve”, raportoi ai.

Edhe një bankë franceze me marrëdhënie në SHBA i ka mbyllur llogaritë e Guillou. Kartelat e tij të kreditit si Visa, American Express ose Mastercard më nuk funksionojnë.

“Nga një ditë në tjetrën mbetesh pa mjete pagese”, shpjegoi Guillou, i cili për drejtësinë amerikane tashmë është po aq i izoluar sa 15 mijë terroristë, krerë bandash apo bosë të mafias në listën e sanksioneve të Uashingtonit.

Fuqitë e mëdha (SHBA, Rusia), përmes vetos së tyre, parandalojnë hetimet e GJPN-së në territorin e tyre ose te aleatët si Izraeli. Megjithatë, Putin u akuzua nëpërmjet Ukrainës, ndërsa Netanyahu nëpërmjet Palestinës - një manovër juridike e së drejtës ndërkombëtare. Kjo mbështetet nga organizatat e të drejtave të njeriut. /Telegrafi/

Presidenti amerikan Donald Trump deklaroi se ai do të jetë personi që do të japë fjalën e fundit për një marrëveshje paqeje midis Rusisë dhe Ukrainës. Në një intervistë me Politico, Trump tha se, pavarësisht çdo gjëje që Zelensky propozon kur të takohen në Mar-a-Lago të dielën, presidenti ukrainas “nuk ka asgjë derisa Trump ta miratojë”.

“Kështu që do të shohim se çfarë ka”, tha Trump.

Zelensky tha se plani i tij i ri prej 20 pikash për paqen përfshin një zonë të demilitarizuar të propozuar me një kusht kyç: Rusia do të duhet të tërheqë forcat e saj nga një shtrirje përkatëse toke në Donetsk.

Zyrtarët ukrainas e kanë përshkruar planin si “një përpjekje për të treguar fleksibilitet pa lëshuar territor.

Trump dukej optimist për takimin me Zelenskyn, duke thënë: “Mendoj se do të shkojë mirë me të. Mendoj se do të shkojë mirë me Vladimir Putinin.”

Trump shtoi se “do të flasë me udhëheqësin e Rusisë së shpejti”.

Takimi i së dielës pritet të përqendrohet në garancitë e sigurisë, menaxhimin e centralit bërthamor Zaporizhzhia, plus kontrollin territorial të Donbasit, të cilin Moska e ka pretenduar.

Presidenti amerikan Donald Trump deklaroi se ai do të jetë personi që do të japë fjalën e fundit për një marrëveshje paqeje midis Rusisë dhe Ukrainës.

Në një intervistë me Politico, Trump tha se, pavarësisht çdo gjëje që Zelensky propozon kur të takohen në Mar-a-Lago të dielën, presidenti ukrainas "nuk ka asgjë derisa Trump ta miratojë”.

"Kështu që do të shohim se çfarë ka", tha Trump.

Zelensky tha se plani i tij i ri prej 20 pikash për paqen përfshin një zonë të demilitarizuar të propozuar me një kusht kyç: Rusia do të duhet të tërheqë forcat e saj nga një shtrirje përkatëse toke në Donetsk.

Zyrtarët ukrainas e kanë përshkruar planin si “një përpjekje për të treguar fleksibilitet pa lëshuar territor.

Trump dukej optimist për takimin me Zelenskyn, duke thënë: “Mendoj se do të shkojë mirë me të. Mendoj se do të shkojë mirë me Vladimir Putinin.”

Trump shtoi se “do të flasë me udhëheqësin e Rusisë së shpejti”.

Takimi i së dielës pritet të përqendrohet në garancitë e sigurisë, menaxhimin e centralit bërthamor Zaporizhzhia, plus kontrollin territorial të Donbasit, të cilin Moska e ka pretenduar. /Telegrafi/

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka thënë se do të takohet me presidentin e SHBA-së, Donald Trump, në Florida në fundjavë, ndërsa vazhdojnë bisedimet për t'i dhënë fund luftës në shkallë të plotë të Rusisë.

Zelensky tha se priste që takimi të zhvillohej të dielën dhe të përqendrohej në një plan paqeje prej 20 pikash të ndërmjetësuar nga SHBA-ja, si dhe në propozime të veçanta.

Ndërkohë, Kremlini thotë se ndihmësi i lartë i presidentit Vladimir Putin ka zhvilluar bisedime të mëtejshme me zyrtarë amerikanë në telefon dhe se Rusia është zotuar të vazhdojë me negociatat.

Rusia ka folur për "përparim të ngadaltë, por të qëndrueshëm" në bisedime, por nuk ka komentuar ofertën e Zelenskyt për të tërhequr trupat nga Donbasi lindor, nëse edhe Rusia tërhiqet.

Ukraina është përpjekur të sigurojë garanci nga SHBA-të si pjesë e një marrëveshjeje, dhe Zelensky ka sugjeruar që një "zonë e lirë ekonomike" e demilitarizuar është një mundësi e mundshme për zonat e Donbasit që Rusia nuk ka arritur t'i marrë me forcë.

Të premten, Zelensky u tha gazetarëve se plani 20-pikësh ishte 90% i përfunduar.

"Detyra jonë është të sigurohemi që gjithçka është 100% gati", tha ai.

“Nuk po humbasim asnjë ditë. Kemi rënë dakord për një takim në nivelin më të lartë – me presidentin Trump në të ardhmen e afërt. Shumë gjëra mund të vendosen para vitit të ri”, shtoi Zelensky. /Telegrafi/

Presidenti amerikan Donald Trump tha se sulmet ndaj caqeve të ISIS-it në Nigeri ishin një “dhuratë Krishtlindjeje” për grupin terrorist.

Ai deklaroi se “dhjetëra mijëra të krishterë” po vriten në Nigeri dhe shtoi se kishte paralajmëruar qeverinë nigeriane për pasojat.

“Thashë dje, goditini ditën e Krishtlindjeve, do të jetë një dhuratë Krishtlindjeje”, tha Trump.

Ai theksoi se forcat amerikane goditën fort ISIS-in në disa lokacione, duke e quajtur grupin terrorist “të tmerrshëm”.

“Dje u goditën shumë fort. Morën një dhuratë Krishtlindjeje shumë të keqe”, shtoi ai.

Ndryshe, Trump njoftoi se SHBA-ja ka kryer sulme ndaj caqeve të ISIS-it në veriperëndim të Nigerisë.

Komanda e SHBA-së për Afrikën (AFRICOM) tha se sulmet u kryen “me kërkesë të autoriteteve nigeriane” në shtetin Sokoto, duke vrarë disa terroristë të ISIS-it.

Nigeria konfirmoi se vazhdon të bashkëpunojë me SHBA-në për çështje sigurie për të adresuar kërcënimin e vazhdueshëm të terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm. /AA/

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka konfirmuar se do të takohet me presidentin e Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, të dielën më 28 dhjetor, në Florida.

“Ne kemi një axhendë të gjerë dhe takimi do të zhvillohet këtë fundjavë, besoj të dielën, në Florida, ku do të takohemi me presidentin Trump”, ka deklaruar Zelensky për mediat, sipas agjencisë RBC-Ukraina.

Sipas tij, në fokus të bisedimeve do të jenë garancitë e sigurisë, si dhe disa dokumente të rëndësishme. “Është e dëshirueshme të gjejmë një mënyrë për t’i diskutuar të gjitha”, ka theksuar presidenti ukrainas, duke shtuar se në konsultime mund të përfshihen pjesërisht edhe përfaqësues të vendeve evropiane.

“Do të jem në kontakt të vazhdueshëm me ta. Do të donim që evropianët të ishin të pranishëm”, ka thënë Zelensky, duke pranuar vështirësitë për zhvillimin e një takimi fizik. Ai ka sqaruar se, të paktën, lidhja do të realizohet online dhe partnerët evropianë do të jenë në komunikim.

Ndërkohë, Zelensky ka bërë të ditur se plani i paqes me 20 pika, mbi të cilin po punojnë përfaqësuesit e Shteteve të Bashkuara dhe Ukrainës, është “gati në 90%”.

“Detyra jonë është të sigurojmë që gjithçka të jetë gati 100%. Nuk është e lehtë dhe askush nuk thotë se do të arrihet menjëherë. Megjithatë, me çdo takim dhe çdo bisedë duhet t’i afrohemi rezultatit të dëshiruar”, ka përfunduar ai.

Viti 2025 ka shënuar një ndryshim të thellë në rendin gjeopolitik dhe ekonomik global, veçanërisht pas rikthimit të Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë si president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Kështu tha në “Përballje Podcast”, eksperti i tregjeve financiare ndërkombëtare, Emanuel Bajra, i cili vlerëson se nuk ka pasur vetëm ndryshim administrate, por edhe ndryshim doktrine politike dhe ekonomike.

“Me ardhjen e presidentit Trump, u ndryshua doktrina politike dhe ekonomike e Shteteve të Bashkuara. Brenda një kohe shumë të shkurtër u nënshkruan qindra urdhra ekzekutivë që krijuan perceptimin e një Amerike që po ndryshon rrënjësisht”, tha Bajra, shkruan Telegrafi.

- YouTube www.youtube.com

Sipas tij, këto zhvillime janë reflektuar drejtpërdrejt në marrëdhëniet transatlantike dhe në fragmentimin e tregut evropian, i cili mbetet tregu më i madh dhe më i lakmueshëm konsumator në botë.

“Amerikës nuk i konvenon një Evropë e bashkuar si njësi e vetme tregtare. Kostoja e rikthimit të Amerikës si superfuqi e vetme po paguhet kryesisht nga Evropa”, theksoi ai.

Katër luhatjet kryesore në tregjet globale financiare gjatë 2025-së

Bajra thotë se kanë ndodhur katër luhatje të mëdha që kanë goditur tregjet financiare globale gjatë vitit 2025, me theks të veçantë në sektorin teknologjik dhe politikat tarifore amerikane.

“Kemi pasur katër luhatje serioze në tregjet globale. Ato erdhën si kombinim i gjeopolitikës, tarifave amerikane dhe goditjes së sektorit të teknologjisë”, shpjegoi ai.

Foto: Floriana Alija

Sipas tij, rënia e besimit në kompanitë e mëdha teknologjike, frika nga inteligjenca artificiale dhe reagimet emocionale të investitorëve krijuan pasiguri të theksuar, por pa shkaktuar kolaps sistemik.

“Investitorët reagojnë shumë shpejt. Kur kapitali tërhiqet, bie konfidenca dhe krijohet panik, por tregjet kanë treguar rikuperim gradual”, tha Bajra në “Përballje Podcast” me kryeredaktorin e Telegrafit, Muhamet Hajrullahu.

2026- vit më i nxehtë dhe pritjet për Trustin Pensional të Kosovës

Duke folur për vitin 2026, Bajra paralajmëron se pritet të jetë edhe më i tensionuar, si në aspektin gjeopolitik ashtu edhe në tregjet financiare, për shkak të konsolidimit të pushtetit të Trumpit dhe vendimeve ekonomike që priten nga administrata amerikane.

“Viti 2026 do të jetë edhe më i nxehtë. Amerika është superfuqi dhe çdo vendim i saj reflektohet globalisht”, tha ai.

Sa i përket Trustit Pensional të Kosovës, ku Bajra është kryesues i bordit, thotë se pavarësisht luhatjeve të tregut, fondi mbetet stabil dhe me kthim pozitiv.

“Fondi pensional nuk është investim për sot e nesër. Është investim për pensionimin. Luhatjet afatshkurtra nuk e rrezikojnë të ardhmen e kontribuuesve”, theksoi ai.

Sipas Bajrës, viti 2025 pritet të mbyllet pozitivisht për fondin, ndërsa diversifikimi i investimeve dhe menaxhimi profesional kanë garantuar siguri dhe rritje afatgjatë.

“Kosova ka një fond pensional gati katër miliardë eurosh. Kjo është storie suksesi dhe meritë e kontribuuesve dhe e menaxhimit institucional”, përfundoi Bajra. /Telegrafi/

Peretendimi: Trump dhe Gjykata e Lartë amerikane ndaluan ekspozimin në publik të flamujve LGBT+

Verdikti: Mungon Konteksti

Barbara Halla

Kohët e fundit, në rrjetet sociale shqiptare ka qarkulluar pretendimi se presidenti amerikan Donald Trump, i mbështetur edhe nga Gjykata e Lartë, ka ndaluar vendosjen publike të flamurit të komunitetit LGBT+ në të gjithë territorin e Shteteve të Bashkuara. Në të vërtetë, Trump ka bërë deklarata kundër flamurit dhe komunitetit LGBT+, por ende nuk ka marrë një vendim që e ndalon vendosjen e flamurit në ambjente publike. 

Në fillim të mandatit të tij, Trump firmosi një urdhër ekzekutiv ku ndalonte flamurin e komunitetit LGBT (si dhe flamuj të tjerë të çështjeve të të drejtave të njeriut) nga ndërtesa të caktuara federale, duke përfshirë ndërtesat e misioneve diplomatike amerikane jashtë SHBA-ve. 

Megjithatë, ndalimi i shfaqjes së flamurit në ambjentet private publike, ashtu sic pretendohet në postimin e fundit, është një hap që nuk do të kalonte kaq lehtë. 

Verifikimi i mëtejshëm zbulon një deklaratë që ka dhënë Trump me datë 17 shtator 2025 se ai “nuk do ta kishte problem” heqjen e flamujve të komunitetit LGBT nga rrugët e Washingtonit, D.C. Kjo deklaratë erdhi gjatë një bisede në Zyrën Ovale me gazetarin Brian Glenn, i cili i tregoi Trumpit një fotografi të një biznesi në D.C. që kishte vendosur flamurin e komunitetit LGBT. 

Megjithatë, përgjatë kësaj interviste Trump shprehu një opinion personal dhe nuk nënshkroi asnjë urdhër ekzekutiv apo ligj që ndalon shfaqjen e flamujve LGBT+ në publik në përgjithësi. Ai vetë pranoi se çdo përpjekje e tillë do të përballej me padi ligjore, pasi Gjykata e Lartë e Shteteve të Bashkuara ka gjykuar disa herë se shfaqjet simbolike, përfshirë flamujt, janë të mbrojtura si formë e lirisë së shprehjes.

Për momentin, këto ishin komente të Trump dhe jo veprime konkrete politike. Pra, ndonëse Trump ka shprehur mbështetje e tij për heqjen e flamujve të komunitetit LGBT+, asnjë ndalim zyrtar nuk ekziston nga zyra e tij apo nga kongresi amerikan.

The post Pavarësisht dëshirës, Trump nuk ndaloi ekspozimin e flamurit LGBT+ appeared first on Faktoje.al.

Shtetet e Bashkuara kanë kryer sulme ajrore kundër militantëve të Shtetit Islamik në Nigeri, një veprim i shpallur nga ish-presidenti Donald Trump. Komanda Amerikane për Afrikën (AFRICOM) konfirmoi se sulmet u kryen në koordinim me autoritetet nigeriane në shtetin Sokoto, duke eliminuar disa objektiva. Trump, përmes platformës së tij Truth Social, deklaroi se si Komandant i Përgjithshëm…

Source

Nga: Matt Robison / Newsweek
Përkthimi: Telegrafi.com

Për rivalët, tallja e presidentit Donald Trump është bërë thuajse refleks automatik, aq bajat saqë mezi shkakton interesim edhe kur është plotësisht e merituar. Por, ajo që po bëhet interesante në fund të vitit është se sa shumë po përhapet ky sentiment: duket se shumë prej mbështetësve të Trumpit po e kuptojnë se gjithçka që kanë marrë gjatë vitit 2025 ka qenë vetëm zhurmë.

Viti i Trumpit, me fjalët e Makbethit, “nuk është veç se prrallë, prej budallaj, plot buj’ e plot tërbim” [sipas përkthimit të Nolit - shën. i Telegrafit]. Në një çështje pas asaj tjetrës kryesore nga fushata e vitit 2024, presidenti ka ofruar shumë gjeste teatrale me zë të lartë. Por, bilanci i tij real për ato që premtoi shkon nga zeroja absolute deri te dështimi befasues.

Keni dyshime? Le ta shqyrtojmë, sepse është një gjë që është e lehtë, meqë prioritetet e Trumpit nuk ishin ndonjë mister (programi i Partisë Republikane për vitin 2024 thoshte me germa të mëdha, si i dehuri i fundit në fund të natës: “NDALO INFLACIONIN DHE BËJE AMERIKËN SËRISH TË PËRBALLUESHME ... OPERACIONI MË I MADH I DEPORTIMIT NË HISTORINË AMERIKANE ... NDALO ARMATIMIN E QEVERISË”)

Sa i përket ekonomisë, pavarësisht fjalimit të zjarrtë të Trumpit në orar kryesor televiziv javën e kaluar - përmbledhja e të cilit dukej të ishte “Do të vazhdoj t’ju bërtas derisa të përmirësohet morali” - Amerika po e përmbyll vitin 2025 me papunësinë më të lartë në katër vjetët e fundit dhe me çmime rreth tre përqind më të larta. Shumica e kësaj rritjeje vjen për shkak të politikave të Trumpit. Trumpi mendon se përballimi i jetës është mashtrim. Votuesit nuk mendojnë kështu: për ta është gjëja më e rëndësishme dhe ata fajësojnë në masë të madhe presidentin për problemet e tyre ekonomike.

Sa për synimin e tij për të “ndalur zhvendosjen e prodhimit jashtë vendit dhe për ta kthyer ShBA-në në superfuqi prodhimi” (le ta kursejmë veten nga germat e mëdha) - që thuhej se ishte arsyeja për bombardimin e ekonomisë me tarifa - vendet e punës në prodhim kanë rënë, zhvendosja jashtë vendit është rritur dhe deficiti ynë tregtar është 112 miliardë dollarë më i lartë.

Po programi i deportimeve i Trumpit? Me siguri të gjitha ato operacione të ICE-së [Shërbimi i Doganave dhe Emigracionit - shën. i Telegrafit] të projektuara posaçërisht për rrjete sociale, ato zbarkime të Gardës Kombëtare në pika të nxehta dhe shfaqja për kamerat e sekretares së Sigurisë Kombëtare, Kristi Noem, në një burg famëkeq në Salvador, janë shenja se gjërat po funksionojnë?

Pritni pak, sepse Trumpi është në rrugën për të realizuar më pak deportime në vitin 2025 sesa bëri Joe Biden më 2024 - dhe shumë më pak se Barack Obama në kulmin e tij. Mendoni për këtë ... sepse zyrtarët e Trumpit padyshim që po mendojnë: ata vazhdojnë të pushojnë zyrtarë të lartë dhe të mbledhin "seanca vetëkritike" ku këshilltari i Sigurisë Kombëtare, Stephen Miller, bërtet në panik. Fakti që kryeredaktorja e CBS-it, Bari Weiss, u përpoq të mbulonte programin 60 Minutes për deportimet në gulagët e huaj, tregon se sa e frikësuar është bërë Shtëpia e Bardhë teksa votuesit po lodhen nga spektakli mizor i imigracionit.

Paqja dhe siguria? Pretendimet e Trumpit për përfundimin e shtatë luftërave janë fantazi (CBS News i hodhi poshtë këto budallallëqe që në shtator, por mos i tregoni Bari Weissit). Të jemi të drejtë, edhe pse ende vazhdon lufta në Ukrainë - të cilën Trumpi premtoi ta përfundonte për 24 orë - ai duhet të marrë merita për armëpushimin mes Izraelit dhe Hamasit. Por, duke qenë të drejtë, le të fokusohemi edhe në vlerësimin e besueshëm se shkatërrimi i USAID-it, nga ana e tij, do të shkaktojë vdekjen e 330 mijë njerëzve këtë vit - 230 mijë prej tyre fëmijë. Është e sëmurë ideja e tij se do të marrë Çmimin Nobel për Paqen pasi ka shkaktuar kaq shumë dhimbje për më të mjerët e botës dhe për ata që festojnë lindjen e Jezusit dhe po reflektojnë mbi Mateun 25:40 [Sa herë ia keni bërë këtë ndonjërit prej këtyre vëllezërve të mi më të vegjël, këtë ma bëtë mua - shën. i Telegrafit] fati i më të vegjëlve prej vëllezërve e motrave tona duhet të jetë burim i thellë hidhërimi.

Përfundimi i “armatimit të qeverisë”? Reuters dokumentoi të paktën 470 persona, organizata dhe institucione të cilat Trumpi i ka në cak për hakmarrje. Lufta kundër “kontrollit qeveritar” [deep state - shën. i Telegrafit] dhe “tharjes së kënetës”? Trumpi pushoi shumë njerëz, por kryesisht ata që ishin të aftë, dhe Departamenti i Drejtësisë nuk uli aspak shpenzimet. Lufta kundër zgjimit [woke - shën. i Telegrafit] në shkolla? Harvardi e riemëroi qendrën e tij për DEI [Diversitet, Barazi dhe Përfshirje - shën. i Telegrafit] dhe bashkoi disa faqe që merreshin me racën dhe gjininë. E merituat, liberalë.

Për krimin, të paktën mund të thuhet që Trumpi nuk i ka prishur trendët kombëtarë të rënies së shpejtë të niveleve të krimit që nisën nën Bidenin - dhe, në disa raste madje janë përshpejtuar këtë vit. Nga ana tjetër, faljet e Trumpit dhe ndjekjet penale me motive hakmarrëse kanë krijuar një sistem drejtësie me dy nivele: një për Trumpin dhe miqtë e tij, dhe një tjetër për të gjithë të tjerët. Vështirë të besohet se kjo ishte në listën e dëshirave të votuesve të MAGA-s [Ta bëjmë Amerikën sërish madhështore - shën. i Telegrafit].

Trumpi duket se jeton sipas tekstit të këngës Razzle Dazzle nga mjuzikli Çikago që këshillon mashtruesit t’ia japin turmës “hokus-pokusin” dhe “kur të jesh në telashe, vallëzo”. Por, ajo gjithashtu pyet në aspektin retorik: “Po nëse të gjitha shpresat të janë ndryshkur ... po nëse, në fakt, je thjesht i neveritshëm”?

Po, vërtet? Këtë vit, “mashtrimi” i Trumpit u konsumua, sepse nuk kishte asgjë poshtë sipërfaqes. Ka një arsye pse 14 përqind e votuesve të Trumpit tashmë pendohen për votën e tyre. Me republikanët në Kongres që po rrëzohen në kaos përsëri dhe me presidentin pa asnjë plan për të bashkëpunuar për ndonjë gjë konstruktive në vitin 2026, pyetja e vetme tani është: sa do të zgjasë derisa edhe të tjerët t’i hapin sytë? /Telegrafi/

Presidenti i SHBA-së Donald Trump ka njoftuar një sulm ndaj objektivave të Shtetit Islamik në Nigeri në përgjigje të “masakrës kundër të krishterëve”.

“Shtetet e Bashkuara nisën një sulm të fuqishëm dhe vdekjeprurës kundër sfumaturave terroriste të ISIS-it në Nigerinë Veriperëndimore, të cilët kanë synuar dhe vrarë mizorisht, kryesisht, të krishterë të pafajshëm”, shkroi Trump në platformën e tij Truth Social.

“GËZUAR KRISHTLINDJET të gjithëve, përfshirë terroristët e vdekur, nga të cilët do të ketë shumë më tepër nëse masakra e tyre ndaj të krishterëve vazhdon”, shtoi presidenti, pa ofruar detaje mbi numrin e viktimave, ndërkohë që vazhdon të shkruajë me germa kapitale pjesë të postimeve të tij.

Incidenti i fundit vjen në një kohë të pasigurisë në rritje në vendin më të populluar të Afrikës, i cili ka luftuar me dhunën islamike prej disa vitesh.

Në javët e fundit, rrëmbimet masive nga kishat dhe shkollat ​​kanë shkaktuar trazira dhe frikë midis popullsisë.

Trump paralajmëroi në fillim të nëntorit se Uashingtoni mund të përfshihej në sulmet ndaj të krishterëve, duke i bërë thirrje qeverisë nigeriane të parandalojë gjakderdhje të mëtejshme ose të përballet me shpërndarje të reduktuara të ndihmës.

Pasi për javë të tëra kishte akuzuar Qeverinë e Nigerisë se po dështon të ndalojë persekutimin e të krishterëve, Donald Trump njoftoi në Ditën e Krishtlindjes se Shtetet e Bashkuara të Amerikës kishin kryer një seri sulmesh ndaj këtij vendi të Afrikës Perëndimore.

Sulmet, të drejtuara kundër militantëve të të ashtuquajturit Shteti Islamik (ISIS) në veri të Nigerisë, përbëjnë ndërhyrjen më të fundit ushtarake amerikane jashtë vendit nën udhëheqjen e presidentit amerikan, i cili gjatë fushatës presidenciale të vitit 2024 kishte premtuar se do ta nxirrte SHBA-në nga dekada “luftërash të pafundme”.

Çfarë dimë për sulmet?

Në deklaratën e tij, Trump tha se sulmet kishin në shënjestër militantët e Shtetit Islamik që “po sulmonin dhe po vrisnin në mënyrë brutale, kryesisht, të krishterë të pafajshëm, në përmasa që nuk janë parë për një kohë shumë të gjatë, madje as për shekuj”.

Një zyrtar i Departamentit amerikan të Luftës i tha Associated Press se SHBA-ja kishte vepruar në bashkëpunim me Nigerinë dhe se sulmet ishin miratuar nga autoritetet e atij vendi. Ministria e Punëve të Jashtme e Nigerisë njoftoi se bashkëpunimi përfshinte shkëmbim informacionesh të inteligjencës dhe koordinim strategjik.

Pse e synoi Trumpi Nigerinë?

Pjesë të së djathtës amerikane prej vitesh i kanë forcuar pretendimet se të krishterët janë të persekutuar në Nigeri. Në muajin shtator, senatori republikan Ted Cruz kërkoi vendosjen e sanksioneve ndaj zyrtarëve nigerianë që “lehtësojnë dhunën kundër të krishterëve dhe pakicave të tjera fetare, përfshirë dhunën e grupeve terroriste islamiste”.

SHBA-të sulmojnë militantët e Shtetit Islamik në Nigeri

Pretendimet për persekutimin e të krishterëve jashtë vendit janë bërë një faktor i fuqishëm mobilizues për bazën elektorale të Trumpit, dhe presidenti amerikan ka ndër mbështetësit e tij më besnikë të krishterët ungjillorë, transmeton Telegrafi.

Më herët gjatë këtij viti, duke u thirrur në këto shqetësime, Trump e shpalli Nigerinë “vend me shqetësim të veçantë” sipas Ligjit amerikan për Lirinë Fetare Ndërkombëtare, pas disa javësh lobimi nga ligjvënës amerikanë dhe grupe konservatore të krishtera. Menjëherë pas kësaj, ai urdhëroi Pentagonin të fillonte planifikimin e një veprimi të mundshëm ushtarak në atë vend. Atëherë ai tha se mund të vepronte “me të gjitha mjetet në dispozicion” nëse qeveria nigeriane vazhdon “të lejojë vrasjen e të krishterëve”.

A ekziston persekutimi fetar në Nigeri?

Qeveria e Nigerisë, duke iu përgjigjur edhe më herët kritikave të Trumpit, ka theksuar se grupet ekstremiste në mbarë vendin sulmojnë njerëz të besimeve të ndryshme, jo vetëm të krishterë, shkruan theguardian.

Nigeria është zyrtarisht një shtet laik, por është pothuajse e ndarë në mënyrë të barabartë mes myslimanëve (53 për qind) dhe të krishterëve (45 për qind), ndërsa pjesa tjetër e popullsisë praktikon fe tradicionale afrikane. Dhuna ndaj të krishterëve ka tërhequr vëmendje të madhe ndërkombëtare dhe shpesh përshkruhet si persekutim fetar, por shumica e analistëve mendojnë se situata është më e ndërlikuar dhe se sulmet kanë motive të ndryshme.

Për shembull, përplasjet vdekjeprurëse mes barinjve nomadë myslimanë dhe komuniteteve bujqësore kryesisht të krishtera burojnë nga lufta për tokë dhe ujë, por përkeqësohen edhe nga dallimet fetare dhe etnike.

Rrëmbimet e priftërinjve, sipas shumë analistëve, lidhen më tepër me motive financiare sesa me urrejtje fetare, pasi ata konsiderohen persona me ndikim, komunitetet ose organizatat e të cilëve mund të mbledhin shpejt para.

Çfarë thotë qeveria e Nigerisë?

Pas sulmeve të së enjtes, Ministria e Punëve të Jashtme e Nigerisë e vlerësoi bashkëpunimin me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, por shmangu pranimin se veprimet amerikane kishin lidhje me persekutimin e të krishterëve.

“Dhunë terroriste në çfarëdo forme, qoftë e drejtuar kundër të krishterëve, myslimanëve apo komuniteteve të tjera, përbën një sulm ndaj vlerave të Nigerisë dhe ndaj paqes dhe sigurisë ndërkombëtare”, thuhet në deklaratën e ministrisë.

Qeveritë e njëpasnjëshme të Nigerisë po përballen me një krizë të rëndë sigurie, në të cilën gjatë viteve të fundit janë vrarë mijëra njerëz dhe qindra janë rrëmbyer.

Në verilindje të vendit, Boko Haram dhe fraksionet e tij, përfshirë Shtetin Islamik të Afrikës Perëndimore, që nga viti 2009 kanë zhvilluar një kryengritje në të cilën janë vrarë dhjetëra mijëra njerëz dhe miliona janë zhvendosur. Në veriperëndim, grupe kriminale të armatosura rëndë, shpesh të quajtura “banditë”, kryejnë rrëmbime masive dhe sulme që prekin si komunitetet myslimane ashtu edhe ato të krishtera.

Muajin e kaluar, presidenti i Nigerisë, Bola Ahmed Tinubu, deklaroi se paraqitja e Nigerisë si një vend që nuk respekton liritë fetare nuk pasqyron realitetin.

“Liria dhe toleranca fetare janë themeli i identitetit tonë të përbashkët dhe do të mbeten të tilla… Nigeria është një vend me garanci kushtetuese për mbrojtjen e qytetarëve të të gjitha besimeve”, tha ai. /Telegrafi/

Kritikët shpesh akuzojnë Donald Trumpin se e bashkon interesin e tij privat financiar me detyrën si president i SHBA-së.

Së fundmi kjo akuzë duket se forcohet edhe më shumë, shkruan Deutsche Welle, pasi kompania Trump Media and Technology Group (TMTG) njoftoi bashkimin me kompaninë energjetike TAE Technologies, në një marrëveshje vlerë rreth 6 miliardë dollarë, që synon përdorimin e teknologjisë së fuzionit bërthamor për prodhimin e energjisë.

TAE është një nga kompanitë private më të vjetra në botë që punon në këtë fushë, mbështetet nga kompani të mëdha si Google dhe Chevron dhe ka mbledhur mbi 1.3 miliard dollarë kapital privat.

Pas njoftimit të marrëveshjes, aksionet e TMTG në bursën amerikane Nasdaq u rritën ndjeshëm - rreth 42 për qind, duke çuar pasurinë neto të Trumpit të rritet me mbi 500 milionë dollarë, sipas Forbes, në rreth 6.8 miliardë dollarë.

Trump themeloi TMTG-në në shkurt të vitit 2021, pas bllokimit të llogarive të tij në X (ish-Twitter), dhe projekti kryesor i saj ka qenë platforma sociale Truth Social.

Ndryshe nga shumë presidentë të mëparshëm, Trump nuk ia ka kaluar pasurinë një fondi të pavarur (“Blind Trust”), por e menaxhon ende përmes familjes - gjë që kritikët thonë se krijon konflikt interesi mes rolit të tij si president dhe fitimeve personale.

Për më tepër, Trump ka promovuar iniciativën “Genesis Mission” për zhvillimin e inteligjencës artificiale, duke siguruar mbështetje edhe nga kompani si Microsoft, Google dhe Nvidia.

Një rritje e kërkesës për energji, përfshirë atë që do të prodhohej nga fuzioni bërthamor, mund të jetë në dobi të bizneseve të tij private - një tjetër pikë që kritikët e shohin si përzierje të interesit publik me atë privat. /Telegrafi/

Midis shumë bashkëpunëtorëve të presidentit amerikan, Donald Trump, emri James Blair rrallë përmendet, por ai është një nga personat më të fuqishëm në administratën e tij, edhe pse pak i njohur për publikun.

Blair u bë pjesë e ekipit të Trumpit në vitin 2024 me rekomandim të Susie Wiles, shefes së kabinetit të liderit amerikan, dhe të dy kishin punuar më parë në fushatën e guvernatorit të Floridës, Ron DeSantis.

Megjithëse në fillim marrëdhënia e tyre nuk ishte e shkëlqyer, Blair fitoi besimin e Trumpit për shkak të besimit të tij dhe aftësisë për të zgjidhur problemet në mënyrë radikale, raporton thewallstreetjournal.

Në Shtëpinë e Bardhë ai njihet si “qeni i zemëruar” për mënyrën si negocion me republikanët e tjerë, dhe kjo është pjesë e detyrës së tij në ekipin e Trumpit.

Ky 36‑vjeçar është përgjegjës për ruajtjen e besnikërisë ndaj Trumpit brenda radhëve republikane në Dhomën e Përfaqësuesve dhe Senatin, dhe emri i tij tani i tremb shumë prej tyre.

Ai përdor shpesh një gjuhë të fortë, me fjalë fyese dhe kërcënime jo‑të‑drejtpërdrejta, duke u thënë republikanëve që dyshojnë se mos ndalojnë të mbështesin agjendën e Trumpit se do të përballen me rivalë në zgjedhjet paraprake që do t’u marrin mandatet.

Blair mbështetet edhe në të dhëna të hollësishme të sondazheve për të bindur ata që nuk janë fort besnikë se Trump është më popullor se ata në distriktet e tyre.

Për sukseset në ruajtjen e qëndrueshmërisë brenda partisë dhe për njohuritë e tij në sondazhe, Trump e ka pagëzuar atë “Blair i Shkëlqyer”.

Megjithatë, taktikat e tij nuk janë pëlqyer nga të gjithë në Kongresin amerikan. Disa republikanë kanë zgjedhur të tërhiqen nga politika, ndër ta edhe Marjorie Taylor Greene, e cila është kritikuar se Blair e ka nënçmuar në biseda prapa skenave.

Republikanëve gjithashtu nuk u ka pëlqyer kur Blair ka sugjeruar se cilët duhet të hyjnë në garë elektorale dhe se cilët duhet të provojë të kalojnë nga Kongresi federal në pozita tjetër politike.

Po ashtu, i atribuohet idesë që disa shtete nën kontroll republikan të rinovojnë hartat zgjedhore për të siguruar kontrollin e Kongresit edhe pas zgjedhjeve të nëntorit të vitit 2026.

Kjo ide pati disa probleme, duke nxitur edhe disa shtete nën kontroll demokratik të bëjnë të njëjtën gjë, dhe po ashtu çoi në një përplasje midis republikanëve të shtetit të Indiana që refuzuan ndryshimet zgjedhore.

Pavarësisht kritikave, “Blair i Shkëlqyer” mbetet një nga njerëzit me besimin më të madh të Trumpit dhe njihet si njeriu i fuqishëm në hije i tij. /Telegrafi/