Viti 2025 po përmbyllet me një ndjesi të përbashkët për miliona njerëz në mbarë botën: lodhjen. Jo thjesht fizike, por mendore, emocionale dhe profesionale. Kjo gjendje kolektive është reflektuar edhe në raportimet e platformave ndërkombëtare të punësimit, ku “lodhja” është identifikuar si fjala që përmbledh më mirë realitetin e këtij viti.

Sipas një analize të publikuar nga Glassdor, termi “lodhje” është përdorur 41% më shpesh gjatë vitit 2025 në komunitetin e tyre online. Ky rritim tregon qartë presionin në rritje që po përjeton forca punëtore, e cila po përballet me një kombinim faktorësh destabilizues.

Zhvillimet e shpejta teknologjike, pasiguria në tregun e punës, frika nga pushimet masive dhe rritja e vazhdueshme e kostos së jetesës kanë krijuar atë që përshkruhet si një “stuhi perfekte”. Në këtë kontekst, shumë punonjës ndihen të detyruar të japin më shumë, ndërsa marrin më pak siguri dhe stabilitet.

Raporti thekson gjithashtu se tensionet politike dhe ekonomike kanë ndikuar drejtpërdrejt në mirëqenien e punonjësve, duke sjellë një ndjesi të vazhdueshme ankthi dhe pasigurie për të ardhmen. Rezultati është një fuqi punëtore që, sipas përshkrimit, “po funksionon me rezervë”, pa energji dhe motivimin e dikurshëm.

Nëse ndjenja e rraskapitjes ka qenë e pranishme gjatë këtij viti, të dhënat tregojnë se ajo nuk është individuale, por kolektive. Viti 2025 duket se do të mbahet mend si viti kur lodhja mori emër dhe u pranua si realitet global.

The post “Lodhja”, fjala që përkufizoi vitin 2025 appeared first on iconstyle.al.

Studime të reja shkencore po hedhin dritë mbi arsyen pse sulmet në zemër që ndodhin gjatë natës rezultojnë shpesh më pak të rënda sesa ato të orëve të para të mëngjesit. Sipas një studimi të publikuar në “Journal of Experimental Medicine”, ky ndryshim lidhet drejtpërdrejt me aktivitetin e neutrofileve, një lloj qelizash të bardha të […]

The post Pse sulmet në zemër janë më pak të dëmshme gjatë natës? Çfarë thonë studimet appeared first on BoldNews.al.

Një studim ndërkombëtar që përfshiu mbi 10,000 individë nga 45 shtete ka zbuluar se çiftet që kanë fëmijë shpesh raportojnë nivele më të ulëta të dashurisë romantike, intimitetit dhe pasionit krahasuar me ata që nuk kanë fëmijë. Pjesëmarrësit e studimit përfshinin 3,187 individë nga 25 vende të ndryshme, me një moshë mesatare prej 39 vitesh, 82% të cilëve ishin të martuar dhe 56% ishin gra.

Në këtë studim, pjesëmarrësit u pyetën për aspekte të ndryshme të marrëdhënieve të tyre, duke përfshirë dashurinë romantike, pasionin dhe intimitetin. Rezultatet treguan se ata që kishin fëmijë raportuan nivele më të ulëta të këtyre emocioneve në marrëdhënien e tyre, pavarësisht numrit të fëmijëve. Ky rezultat është për t’u shqyrtuar, pasi sugjeron se përgjegjësitë dhe streset që vijnë me prindërimin mund të ndikojnë negativisht në pasionin dhe intimitetin mes partnerëve.

Megjithatë, studimi nuk gjeti një lidhje të dukshme midis prindërimit dhe angazhimit në marrëdhënie. Kjo tregon se edhe pse pasioni dhe intimiteti mund të jenë më të ulëta, shumë çifte vendosin të qëndrojnë të angazhuar dhe të mbajnë marrëdhënien, duke përforcuar se angazhimi në një marrëdhënie mbetet i fortë, pavarësisht sfidave të jetës familjare.

Po ju si mendoni, a ndikon të pasurit fëmijë në marrëdhënien me partnerin?

The post Studimi global: Çiftet me fëmijë raportojnë më pak dashuri dhe pasion në marrëdhënie! appeared first on iconstyle.al.

LONDËR, 6 dhjetor /ATSH/ – Shkencëtarët kanë bërë një zbulim të madh që mund të ndihmojë në diagnostikimin më të hershëm dhe trajtimin më të mirë të kancerit të vezoreve, sipas ”The Guardian”.

Studimi fokusohet te një lloj kanceri shumë agresiv i quajtur karcinomë seroze me gradë të lartë (HGSC), i cili është një nga shkaqet kryesore të vdekjeve nga kanceri tek gratë.

Një problem i madh me këtë kancer është se zakonisht zbulohet vetëm kur është përhapur, gjë që e bën shumë të vështirë trajtimin dhe shumica e grave jetojnë më pak se pesë vjet pas diagnozës.

Deri më tani, mjekët dyshonin se HGSC-ja fillonte në tubat fallopiane dhe jo në vezore, por nuk dihej saktësisht cilat qeliza ishin burimi.

Studimi i ri nga “Cornell University”, udhëhequr nga Dr. Alexander Nikitin, tregon se qelizat “pre-ciliated tubal epithelial cell” (qeliza epiteliale para-cilie) në tubat fallopiane janë burimi më i mundshëm i HGSC-së. Këto qeliza janë në mes të ndryshimit nga qelizat burimore në qeliza të pjekura me cili (strukturat e vogla që ndihmojnë lëvizjen e vezëve dhe lëngjeve).

Kur dy gjene kryesore kundër kancerit, TP53 dhe RB1, ishin çaktivizuar në këto qeliza te minjtë e modifikuar gjenetikisht, kanceri filloi të zhvillohej shpejt. Po ashtu, gjeni Krt5 rezultoi shumë aktiv dhe mund të përdoret si tregues i hershëm për diagnostikim.

Ky zbulim është i rëndësishëm sepse mund të çojë në diagnostikim më të hershëm, trajtime të personalizuara dhe testime të reja për parandalimin e kancerit të vezoreve.

Edhe pse studimi është kryer te minjtë, anatomia e tubave fallopiane te njerëzit është shumë e ngjashme, kështu që zbulimet mund të aplikohen edhe tek njerëzit.

Në thelb: studiuesit identifikuan qelizat pre-ciliated të tubave fallopiane si burimin kryesor të kancerit ovarian agresiv, gjë që mund të ndihmojë në diagnostikim dhe trajtim më të hershëm dhe të efektshëm./  /Ad.Ab./

The post MJEKËSI – Shkencëtarët identifikojnë burimin kryesor të kancerit më agresiv të vezoreve appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Një studim i fundit tregon se burrat që martohen me gra inteligjente mund të përfitojnë nga një shëndet më i mirë mendor dhe truri i tyre të qëndrojë më i shëndetshëm edhe në pleqëri. Sipas profesor Lawrence Whalley nga “Universiteti i Aberdeen, autor i librit Understanding Brain Aging and Dementia”, një bashkëshorte që e sfidon dhe e motivon partnerin e mban mendërisht aktiv dhe stimulon të menduarit e tij në mënyrë të vazhdueshme.

Ky stimulim i përditshëm i trurit mund të ngadalësojë procesin e plakjes dhe të ulë rrezikun nga sëmundje të zakonshme neurodegjenerative si demenca dhe Alzheimer. Në këtë mënyrë, inteligjenca dhe përfshirja aktive e partneres nuk janë vetëm cilësi tërheqëse, por edhe një formë mbrojtjeje për shëndetin mendor dhe mirëqenien psikologjike.

Ekspertët theksojnë se marrëdhëniet që ofrojnë sfida intelektuale dhe stimuj emocionalë janë të vlefshme jo vetëm për lidhjen personale, por edhe për ruajtjen e një truri të mprehtë me kalimin e viteve. Për ata që dëshirojnë të mbajnë mendjen aktive dhe të parandalojnë rënien kognitive, partneritetet që nxisin komunikim, kureshtje dhe mësim të vazhdueshëm janë po aq të rëndësishme sa zakonet e shëndetshme apo aktivitetet fizike.

Ky studim vjen si një kujtesë se dashuria, respekti dhe sfidimi i njëri-tjetrit mund të kenë ndikim të madh mbi shëndetin dhe cilësinë e jetës, duke e bërë inteligjencën e partneres një “armë” të fuqishme për një truri të shëndetshëm dhe një jetë të gjatë mendërisht aktive.

The post Studimi: Burrat që martohen me gra inteligjente kanë trurin më të shëndetshëm më vonë në jetë appeared first on iconstyle.al.

Nëse keni vënë re që gjyshërit tuaj zgjohen herët, ndërsa adoleshentët kanë vështirësi të ngrihen në mëngjes, nuk është rastësi. Këto ndryshime janë të lidhura me orën biologjike që ndryshon me kalimin e viteve. Ndërsa trupi piqet dhe kalon në faza të ndryshme të jetës, mënyra se si pushojmë ndryshon gjithashtu.

Një faktor i rëndësishëm është se truri bëhet më pak i ndjeshëm ndaj stimujve, si drita, me kalimin e moshës. Tek të rinjtë, ora e darkës është një kujtesë për t’u përgatitur për gjumë, ndërsa tek të moshuarit, kjo lidhje shpesh dobësohet, duke i bërë ata të lodhen më herët dhe të zgjohen herët. Ndërkohë, ndryshimet në shikim me moshën gjithashtu ndikojnë në orën cirkadiane. Shikimi i zvogëluar do të thotë se truri merr më pak dritë, duke çuar në sekretimin e melatoninës më herët, që i bën të moshuarit të ndihen të përgjumur dhe të bien në gjumë më herët.

Për ata që kanë vështirësi të fikin orën biologjike, ka disa këshilla për të përmirësuar gjumin. Dr. Parthasarathy sugjeron që të ekspozoheni ndaj dritës në fund të pasdites dhe të shmangni ekranet e ndritshme para gjumit. Po ashtu, shmangia e alkoolit para gjumit është një tjetër faktor që ndihmon në cilësinë e gjumit. Ushtrimet fizike dhe ekspozimi ndaj dritës natyrale në mëngjes janë gjithashtu mënyra të shkëlqyera për të rregulluar orën biologjike dhe për të fjetur më mirë.

The post Pse gjyshërit zgjohen herët dhe adoleshentët kanë vështirësi? appeared first on iconstyle.al.

Një kërkim i publikuar së fundi në Sleep Advances tregon se një orar i rregullt fjetjeje mund të ndikojë pozitivisht te personat me hipertension. Studiuesit analizuan 11 persona të moshës 45–62 vjeç, të gjithë me obezitet por pa sëmundje të tjera kronike. Para studimit, ora e tyre e gjumit ndryshonte me rreth 30 minuta çdo natë, ndërsa gjatë dy javëve të studimit u kërkua të flinin në të njëjtën kohë, duke e ulur ndryshueshmërinë në vetëm 7 minuta.

Gjatë eksperimentit, pjesëmarrësve iu mat presioni i gjakut për 48 orë me monitorim ambulator. Rezultatet treguan se një orar i qëndrueshëm gjumi uli tensionin sistolik me rreth 4 njësi dhe atë diastolik me rreth 3 njësi. Ulja ishte kryesisht e lidhur me presionin e natës, i cili lidhet ngushtë me rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare. Më shumë se gjysma e pjesëmarrësve patën përmirësim të ndjeshëm. Sipas studiuesve, edhe një ulje prej 5 pikësh gjatë natës mund të reduktojë rrezikun e ngjarjeve kardiake me mbi 10%.

Ekspertët thonë se, ndonëse studimi është i vogël dhe jo i kontrolluar, gjetjet janë mjaft premtuese. Ata theksojnë se një ndërhyrje e thjeshtë dhe pa kosto, si stabilizimi i orarit të gjumit, mund të ndihmojë shumë njerëz me hipertension. Megjithatë, kërkohen studime më të mëdha për të vërtetuar përfundimisht efektin.

Hipertensioni prek rreth 48% të të rriturve në SHBA dhe është faktor kryesor rreziku për goditje në tru, dështim të zemrës, sëmundje të veshkave dhe probleme njohëse. Përveç gjumit cilësor, specialistët rekomandojnë dietë të shëndetshme, aktivitet fizik, ulje të kripës dhe peshës trupore për të mbajtur tensionin nën kontroll.

The post Të shkosh në shtrat në të njëjtën orë çdo natë mund të ulë tensionin e gjakut appeared first on iconstyle.al.

Mjekët po paralajmërojnë për rreziqet e uljes së zgjatur, duke theksuar se dy orë ulje pa ndërprerje mund të kenë efekte të dëmshme për shëndetin që janë të ngjashme me ato që shkakton pirja e një cigareje. Studimet e fundit tregojnë se kur trupi është i palëvizur për periudha të gjata, qarkullimi i gjakut ngadalësohet dhe metabolizmi preket negativisht. Kjo sjell një sërë problemesh shëndetësore, përfshirë rritjen e rrezikut për sëmundje të zemrës, diabet dhe problemet me muskujt dhe kockat.

Ky fenomen është bërë veçanërisht i theksuar gjatë ditëve të punës, kur shumë njerëz kalojnë orë të tëra ulur para kompjuterëve ose duke drejtuar makinën, pa ndërprerje. Ekspertët rekomandojnë që të bëni pauza të shkurtra çdo 30-60 minuta për të qëndruar në këmbë, për të ecur apo për të ndryshuar pozicionin. Këto veprime të thjeshta mund të ndihmojnë në përmirësimin e qarkullimit dhe në zvogëlimin e pasojave të uljes së zgjatur.

Për të minimizuar efektet negative të pasivitetit, mjekët këshillojnë të integrojmë aktivitetin fizik në rutinën ditore, si ecje të shkurtra, stretching ose edhe qëndrim në këmbë. Me rritjen e shqetësimeve për ndikimin e sjelljeve sedentare në shëndet, është e rëndësishme të bëjmë lëvizjen një pjesë të rëndësishme të jetës sonë të përditshme.

The post Mjekët paralajmërojnë: Të rrish dy orë ulur pa ndërprerje mund të jetë po aq e dëmshme sa pirja e cigareve appeared first on iconstyle.al.

TOKIO, 1
dhjetor /ATSH/ – Një studim i ri nga Universiteti Kinda në Japoni ka zbuluar se një përbërës shumë i zakonshëm aminoacidi argininë mund të reduktojë ndjeshëm dëmtimet që lidhen me Alzheimerin, sipas Reuters.

Hulumtuesit zbuluan se arginina ndalon formimin e grumbullimeve të proteinës amyloid β (Aβ), që konsiderohet një nga shkaqet kryesore të sëmundjes. Ky zbulim sugjeron një mundësi të thjeshtë, me kosto të ulët dhe potencialisht të aksesueshme për trajtim.

Në laborator, testet in vitro treguan se arginina ngadalëson formimin e agregateve të Aβ42 në mënyrë të varur nga doza. Pasi panë rezultate premtuese në laborator, shkencëtarët e testuan këtë aminoacid në dy modele të sëmundjes së Alzheimerit: një model me mizat “drosophila” dhe një model me minj të ndryshuar gjenetikisht. Në të dy rastet, arginina uli ndjeshëm grumbullimin e amyloidit dhe zvogëloi efektet toksike ndaj qelizave nervore.

Studiuesit raportuan se tek minjtë, marrja orale e argininës uli formimin e pllakave të amyloidit, zvogëloi nivelet e Aβ42 të patretshme dhe përmirësoi sjelljen, duke treguar më pak humbje memorjeje.

Për më tepër, u pa një ulje e inflamacionit në tru, një faktor i rëndësishëm që përshpejton përkeqësimin e Alzheimerit.

Një aspekt tjetër i rëndësishëm është siguria e lartë e argininës. Ajo përdoret prej vitesh si suplement dhe si substancë mjekësore, gjë që e bën të lehtë për t’u studiuar më tej te njerëzit, duke anashkaluar shumë nga fazat e rrezikshme të zhvillimit të barnave të reja.

Studiuesit theksojnë se doza që përdorën në eksperimente nuk është e njëjtë me suplementet tregtare, ndaj kërkohen prova klinike për të përcaktuar sasinë e duhur për njerëzit.

Shkencëtarët besojnë se efektet e argininës shkojnë përtej uljes së amyloidit. Ajo duket se vepron si “chaperon kimik”, duke parandaluar palosjen e gabuar të proteinave, një proces që lidhet me shumë sëmundje neurodegjenerative.

Kjo mund të hapë derën për përdorime të reja të argininës edhe në sëmundje të tjera të trurit.

Ky studim është një shembull i qartë i qasjes së quajtur “drug repurposing”, pra ripërdorimi i përbërjeve të sigurta për indikacione të reja.

Për shkak se arginina tashmë është e aprovuar dhe ka kosto të ulët, ajo mund të hyjë relativisht shpejt në prova klinike për Alzheimer.

Megjithëse rezultatet janë shumë premtuese, studiuesit paralajmërojnë se është shumë herët për të thënë nëse këto efekte do të përsëriten edhe te njerëzit. Kërkimet e ardhshme do të duhet të përcaktojnë dozën, mënyrën e përdorimit dhe ndikimin afatgjatë.

Në fund, kërkimi sugjeron një mundësi të thjeshtë dhe potencialisht globale: një suplement i zakonshëm dhe i përballueshëm mund të luajë një rol të rëndësishëm në luftën kundër një prej sëmundjeve më të rëndësishme të shekullit.

Rezultatet hapin perspektiva të reja për trajtime më të thjeshta dhe më të sigurta për pacientët me Alzheimer. /Ad.Ab./

The post MJEKËSI – Arginina mund të ulë dëmtimet nga Alzheimeri appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Një studim i publikuar së fundmi nga kompania Bionsen ka ngjallur reagime dhe diskutime të shumta, pasi ka zbuluar se një përqindje e konsiderueshme e grave do të preferonin të ruanin çantën e tyre të makeup-it, edhe nëse kjo do të thoshte t’i jepnin fund marrëdhënies me partnerin. Sipas studimit, rreth 57 deri në 60 përqind e grave kanë deklaruar se nuk do të hiqnin dorë nga produktet e tyre kozmetike, edhe në situata hipotetike ku një zgjedhje e tillë do të nënkuptonte humbjen e partnerit.

Hulumtimi thekson se për shumë gra, makeup-i nuk është thjesht një koleksion produktesh, por një mjet i rëndësishëm vetëbesimi dhe një ritual i përditshëm që u jep ndjesinë e kontrollit dhe mirëqenies. Kjo tregon se lidhja emocionale me kujdesin personal është shumë më e thellë sesa shihet në sipërfaqe. Shumë prej pjesëmarrëseve kanë thënë se makeup-i i bën të ndihen më të sigurta, më të prezantueshme dhe më të përgatitura për sfidat e ditës.

Ekspertët e psikologjisë sociale shpjegojnë se ky fenomen lidhet me rritjen e rëndësisë së vetë-përkujdesit dhe dëshirën për të investuar tek vetja. Në një kohë ku presionet sociale dhe standardet e bukurisë janë të larta, makeup-i shihet si një mjet i fuqishëm për të krijuar stabilitet emocional.

Rezultatet e studimit kanë ndezur debate në rrjetet sociale, me disa përdorues që e shohin këtë si një tregues të prioritizimit të vetes, ndërsa të tjerë e konsiderojnë si një reflektim të varësisë nga imazhi. Pavarësisht interpretimeve, një gjë është e sigurt: makeup-i vazhdon të ketë një rol të rëndësishëm në jetën e shumë grave.

The post 60% e grave zgjedhin makeup-in para partnerit?! appeared first on iconstyle.al.

Pirja e duhanit po rezulton të jetë një nga faktorët më të fortë të lidhur me rënien e flokëve dhe thinjen e parakohshme, sipas një studimi të ri që ka ngritur shqetësim në komunitetin shkencor dhe mjekësor. Sipas kërkuesve, substancat kimike të gjendura në cigare ndikojnë drejtpërdrejt në qarkullimin e gjakut dhe në shëndetin e qelizave të folikulave të flokëve, duke shkaktuar dëmtime që shpesh janë të pakthyeshme.

Studiuesit shpjegojnë se pirja e duhanit ngushton enët e gjakut, duke reduktuar ndjeshëm furnizimin me oksigjen dhe lëndë ushqyese drejt skalpit. Kjo e bën më të vështirë për flokun të rritet normalisht, duke çuar në rënie të hershme dhe dobësim të strukturës së tij. Për më tepër, kimikatet toksike dëmtojnë ADN-në e qelizave të reja të flokëve, çka sjell një ndërprerje të ciklit natyral të rritjes.

Por lajmet e këqija nuk ndalen këtu. Studimi tregon se duhanpirësit janë 2.5 herë më të predispozuar të thinjen më herët sesa mosduhanpirësit. Edhe më befasuese është zbulimi se rreziku rritet ndjeshëm edhe te personat që thonë se pinë “vetëm një cigare në vit”. Efekti, sipas shkencëtarëve, lidhet me ndjeshmërinë e lartë të folikulave të flokëve ndaj toksinave të tymit, të cilat shkaktojnë stres oksidativ dhe humbje të pigmentit.

Ekspertët paralajmërojnë se këto dëmtime ndikojnë jo vetëm në pamje, por edhe në mirëqenie psikologjike, pasi rënia e flokëve dhe thinja e hershme shpesh lidhen me ulje të vetëbesimit.

Mesazhi i studiuesve është i qartë: ndalimi i duhanit është një nga mënyrat më të shpejta dhe më efektive për të mbrojtur shëndetin e flokëve. Dhe padyshim, secili prej nesh e di saktësisht kujt duhet t’ia përcjellë këtë paralajmërim.

The post Studim: Pirja e duhanit shkakton rënie të flokëve dhe thinja të parakohshme appeared first on iconstyle.al.

MILANO, 22 nëntor /ATSH-ANSA/ – Shkëmbimi i puthjes së parë është nisur nga paraardhësit e përbashkët të majmunëve të mëdhenj antropomorfë, rreth 21,5 deri 16,9 milionë vjet më parë.

Praktika ka vazhduar gjatë gjithë evolucionit dhe ka të ngjarë të jetë përvetësuar edhe nga neandertalët, tregon studimi i udhëhequr nga Universiteti i Oksfordit dhe i botuar në revistën ”Evolution and Human Behavior”.

“Kjo është hera e parë që dikush përdor një perspektivë të gjerë evolucionare për të shqyrtuar puthjen”, vëren Matilda Brindle, biologe evolucionare dhe autore e studimit.

“Gjetjet tona i shtohen një numri gjithnjë e në rritje punimesh që nxjerrin në pah diversitetin e jashtëzakonshëm të sjelljeve seksuale të shfaqura nga kushërinjtë tanë primatë”, tha ajo.

Hulumtuesit së pari dhanë një përkufizim për puthjen, e kuptuar si një kontakt intensiv gojë më gojë joagresiv, që nuk përfshin transferimin e ushqimit.

Për të rindërtuar evolucionin përgjatë pemës familjare të primatëve, ata mblodhën të dhëna nga studimet e literatures në të cilat speciet moderne të primatëve u vunë re duke u puthur, duke u përqendruar në grupin e majmunëve dhe primatëve që evoluan në Afrikë, Evropë dhe Azi, shimpanzetë, bonobot dhe orangutangët.

Duke përdorur një qasje statistikore të quajtur modelimi Bayesian, ata më pas simuluan skenarë të ndryshëm evolucionarë përgjatë degëve të pemës për të vlerësuar probabilitetin që paraardhës të ndryshëm të jenë puthur.

Modeli u ekzekutua 10 milionë herë për të ofruar vlerësime të besueshme statistikore.

“Duke integruar biologjinë evolucionare me të dhënat e sjelljes, ne jemi në gjendje të nxjerrim përfundime rreth tipareve që nuk fosilizohen, siç është puthja”, pohon bashkautori i studimit Stuart West.

“Kjo na lejon të studiojmë sjelljen sociale si në speciet moderne ashtu edhe në ato të zhdukura”, shton ai.

“Edhe pse puthja mund të duket si një sjellje e zakonshme ose universale, ajo dokumentohet vetëm në 46% të kulturave njerëzore”, thotë Catherine Talbot e Institutit të Teknologjisë në Florida, një nga autoret e studimit.

“Normat dhe konteksti ndryshojnë shumë në të shoqëri të ndryshme, duke ngritur pyetjen nëse puthja është një sjellje e evoluar apo një shpikje kulturore. Ky është hapi i parë në adresimin e kësaj çështjeje”, thekson ajo./  /f.k/ a.jor.

The post SOFT NEWS – Puthja e parë u shkëmbye… 20 milionë vite më parë! appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Një studim i kryer nga Boston University School of Medicine, i publikuar në revistën Menopause, tregon se gratë që mund të lindin natyralisht pas moshës 33 kanë probabilitet më të lartë të arrijnë jetëgjatësi të avancuar. Ky zbulim ka tërhequr vëmendjen e komunitetit shkencor dhe po shqyrtohet si një lidhje interesante mes funksionit riprodhues dhe jetëgjatësisë.

Sipas të dhënave të studimit, gratë që kanë lindjen e fundit pas 33 vjeç janë dyfish më të gjasa të jetojnë deri në 95+, krahasuar me gratë që lindin për herë të fundit para moshës 30. Kërkuesit shpjegojnë se kjo nuk është vetëm një çështje biologjike, por mund të lidhet edhe me shëndetin e përgjithshëm, stilin e jetesës dhe faktorë të tjerë socio-ekonomikë që ndikojnë në jetëgjatësi.

Studimi thekson gjithashtu se aftësia për të pasur fëmijë më vonë në jetë mund të jetë tregues i shëndetit riprodhues dhe metabolik, që shpesh lidhet me jetëgjatësi më të madhe. Shkencëtarët theksojnë se rezultatet nuk duhet interpretuar si këshilla për kohën ideale për të lindur, por si një vëzhgim interesant mbi lidhjen midis biologjisë riprodhuese dhe jetëgjatësisë.

Ky zbulim ofron një perspektivë të re mbi mënyrën se si moshimi i lindjes mund të lidhet me shëndetin afatgjatë dhe hap rrugën për studime të mëtejshme mbi ndikimin e faktorëve biologjikë dhe mjedisorë në jetëgjatësi. 

The post Studimi: Gratë që lindin pas moshës 33 vjeç jetojnë më gjatë se të tjerat appeared first on iconstyle.al.

Një studim kombëtar i Universitetit të Tiranës nxjerr në pah një rritje shqetësuese të bullizmit kibernetik tek të rinjtë. Sipas anketës së kryer nga Departamenti i Gazetarisë dhe Komunikimit, një në pesë të rinj ka përjetuar cyberbullizëm, duke pasur pasoja fizike dhe psikike në 80-90% të rasteve.

Profesori Mark Marku dhe akademiku Artan Fuga shpjegojnë se ndryshe nga bullizmi tradicional, i cili zakonisht vjen nga njohurit e afërt, në rrjetet sociale agresorët janë shpesh profile anonime. Viktimat ndihen të pambrojtur dhe rrallë flasin për shqetësimet e tyre, madje as me familjarët apo psikologët. “Shkolla nuk ofron mbështetje, dhe shumë fëmijë mbeten të vetmuar përballë presionit online,” theksoi Fuga.

Studimi tregon se përdorimi i rrjeteve sociale është i njëjtë në qytete dhe fshatra, ndërsa TikTok rezulton si platforma më problematike, veçanërisht për përdoruesit më të ndjeshëm në zonat rurale. Nuk ka dallim të madh mes vajzave dhe djemve, ndërsa komunikimi virtual ka shkrirë pabarazitë gjinore dhe kufijtë gjeografikë.

Profesorët nënvizojnë se zhvillimi i shpejtë teknologjik ka lënë shumë përdorues të papërgatitur për përdorim të sigurt të internetit. Ata rekomandojnë ndërgjegjësim dhe edukim të vazhdueshëm jo vetëm për të rinjtë, por edhe për të rriturit, për të përballuar sfidat e cyberbullizmit.

“Individët shpesh mbeten pas zhvillimeve teknologjike për shkak të mospërputhjes me ritualet dhe zakonet sociale,” tha Marku.

The post Bullizmi në rrjetet sociale, studimi i Departamentit të Gazetarisë: Një problem që prek një në pesë përdorues të rinj shqiptarë appeared first on iconstyle.al.

Një studim i fundit ka zbuluar se njerëzit që flasin me veten e tyre me zë janë më të suksesshëm se ata që nuk e bëjnë këtë. Profesori i psikologjisë në Universitetin e Wisconsin, Gary Lupyan, shpjegon se të folurit me veten mund të ndihmojë në organizimin e mendimeve dhe krijimin e qartësisë mes mendimeve të ngatërruara.

Në momentet kur jeni të ngarkuar me shumë mendime ose ndiheni të pasigurt, duke folur me veten tuaj mund të ndihmojë për të strukturuar idetë dhe vendimet. Ky proces mund të jetë një mënyrë e fuqishme për të rifituar fokusin dhe energjinë.

Gjithashtu, nëse flisni me veten tuaj në mënyrë pozitive mund të shtojë motivimin. Kur inkurajoni veten, është si të merrni një fjalim motivues nga dikush tjetër. Ky mund të jetë një “pep talk” personal që ju ndihmon të kaloni sfidat dhe të arrini qëllimet që keni vendosur për veten tuaj.

Psikologët thonë se ky është një mjet që mund ta përdorin edhe ata që kanë më shumë mundësi të arrijnë sukses, duke u motivuar dhe fokusuar. Pra, mos hezitoni të flisni me veten tuaj, mund të jetë çelësi për të arritur atë që dëshironi! Dhe mos harroni asnjëherë! Kur të ndiheni të vetmuar, flisni me veten tuaj!

The post Studimi zbulon: Njerëzit që flasin me veten janë më të motivuar dhe të suksesshëm appeared first on iconstyle.al.

Një studim i gjerë me mbi 85,000 persona ka zbuluar se burrat kanë nevojë për gati dyfishin e aktivitetit fizik krahasuar me gratë për të arritur të njëjtat përfitime për shëndetin kardiovaskular. Kërkimi, i publikuar në revistën Nature Cardiovascular Research më 27 tetor, thekson dallime të rëndësishme mes gjinive në mënyrën se si trupi reagon ndaj stërvitjes.

Sipas udhëzimeve të CDC dhe Shoqatës Amerikane të Zemrës (AHA), rekomandohen të paktën 150 minuta aktivitet fizik në javë. Por studimi tregoi se gratë që përmbushin këtë standard e ulin rrezikun e sëmundjeve të zemrës me 22%, ndërsa burrat vetëm me 17%. Për të arritur të njëjtin nivel mbrojtjeje, burrat duhet të ushtrohen rreth 530 minuta në javë, ndërsa gratë vetëm 250 minuta.

Tek pjesëmarrësit që tashmë vuanin nga sëmundjet e zemrës, aktiviteti fizik uli ndjeshëm rrezikun e vdekjes: 70% për gratë dhe vetëm 19% për burrat.

Ekspertët mendojnë se diferenca lidhet pjesërisht me nivelin e estrogjenit, hormon që mbron zemrën te femrat, si dhe me faktorë biologjikë e shoqërorë.

Megjithatë, studiuesit theksojnë se sfida kryesore mbetet fakti që më pak se gjysma e të rriturve arrijnë edhe minimumin e rekomanduar të aktivitetit fizik. “Pavarësisht gjinisë, çdo formë lëvizjeje është e dobishme për zemrën,” theksojnë ekspertët, duke apeluar për më shumë motivim dhe lëvizje të përditshme.

The post Studim: Burrat duhet të bëjnë dyfish më shumë ushtrime se gratë për të mbrojtur zemrën appeared first on iconstyle.al.

The post Jo vetëm numri i hapave, por mënyra si ecim: shëtitjet e gjata sjellin më shumë përfitime për zemrën appeared first on iconstyle.al.

Një studim i bërë së fundmi ka zbuluar një lidhje interesante mes alkoolit dhe mes aftësisë për të folur gjuhë të huaja. Sipas hulumtimit, konsumimi i alkoolit në sasi të moderuara mund të përmirësojë rrjedhshmërinë dhe shqiptimin e një gjuhe të huaj, duke i ndihmuar individët të flasin më lirë dhe me më shumë besim.

Shkencëtarët që e kanë kryer këtë studim thonë se efekti pozitiv është kryesisht i lidhur me uljen e ankthit social, duke lejuar individët të shprehen më natyrshëm dhe të ndihen më të sigurt në komunikim. Megjithatë, ata nënvizojnë se ky përmirësim është i kufizuar vetëm në mënyrën e shprehjes dhe rrjedhshmërinë e fjalëve, por nuk ka ndikim në zgjerimin e fjalorit apo përvetësimin e kuptimit të gjuhës.

Në anën tjetër, studiuesit paralajmërojnë se kjo mund të ndodhë vetëm në nivele të ulëta ose mesatare të konsumit të alkoolit. Konsumi i tepruar ka efekt të kundërt, duke dëmtuar aftësitë kognitive dhe duke e bërë më të vështirë komunikimin.

Kjo gjetje ofron një perspektivë të re mbi lidhjen mes besimit dhe performancës në gjuhë, duke sugjeruar se një gotë verë mund të ndihmojë në lehtësimin e bisedave në një gjuhë të huaj. Por, si gjithmonë, maturia është çelësi!

The post E dije? Alkooli të bën që të flasësh më mirë një gjuhë të huaj appeared first on iconstyle.al.

Nëse ndiheni të shqetësuar dhe të paqëndrueshëm kur ka shumë zhurmë rreth jush, ndoshta po e nënvlerësoni veten! Një studim i Universitetit Northwestern sugjeron se ata që shpërqendrohen më lehtë mund të kenë nivele më të larta krijimtarie.

Në këtë studim, u zbulua se individët që kanë vështirësi në përqendrim dhe që janë më të ndjeshëm ndaj informacionit të shumtë (si zhurmat) shpesh janë më krijues dhe kanë aftësi të jashtzakonshme për të krijuar ide të reja.

Për të mbështetur këtë teori, shumë nga gjenitë më të njohur në histori, si Charles Darwin, kanë përdorur kufje të mbushura me pambuk për të bllokuar zhurmën e jashtme. Ata e bënin këtë për shkak të ndjeshmërisë së lartë që kishin ndaj zhurmës dhe shpërqendrimit, duke e ditur se përqendrimi në mendimet e tyre ishte kyç për krijimtarinë.

Kjo tregon se shpërqendrimi mund të jetë një shenjë e gjenialitetit. Në fund të ditës, kush do të dëgjonte gjithë zhurmën e shoqërisë kur mund të përqendrohemi dhe të dëgjojmë vetëm mendimet tona?

Mos e injoroni shpërqendrimin tuaj, ai mund të jetë kyç për krijimtarinë tuaj!

Pra kujtoni dhe nëse mendoni se jeni të shpërqendruar, ndoshta po bëni diçka shumë të rëndësishme për kreativitetin tuaj! 

The post Nëse shpërqendroheni lehtë, mund të jeni më kreativ se ç’mendoni! appeared first on iconstyle.al.

Shumica prej nesh mendojmë se kulmi i jetës vjen në të 20-at, kur energjia është në maksimum dhe mundësitë duken të pafundme. Por studimet e fundit sugjerojnë një të vërtetë ndryshe: jeta intelektuale dhe emocionale nuk arrin kulmin aq herët sa mendojmë.

Një studim i fundit ka zbuluar se inteligjenca mendore, ajo emocionale dhe intelektuale arrijnë pikën më të lartë rreth moshës 60 vjeç. Kjo periudhë e jetës nuk lidhet thjesht me moshën kronologjike, por me përvojën, qetësinë dhe mençurinë që zhvillohet me vite. Në këtë fazë, njerëzit janë më të aftë të marrin vendime të mençura, të kuptojnë emocione të ndryshme dhe të reagojnë me maturi në situata komplekse.

Shkenca tregon se, ndërsa të rinjtë mund të kenë shkathtësi të shpejta të mësimit, njerëzit mbi 60 përdorin një kombinim unik të njohurive, përvojës dhe inteligjencës emocionale për të zgjidhur probleme dhe për të ndërtuar marrëdhënie më të forta. Pra, mosha nuk është pengesë; ajo është një avantazh.

Nëse ke kaluar të 40-at apo 50-at, mos u shqetëso: më e mira s’ka ardhur ende. Jeta nuk bie me kalimin e viteve, ajo rritet së bashku me ty, duke të dhënë mundësi të reja për të mësuar, për të reflektuar dhe për të ndërtuar versionin më të mirë të vetes. 

The post Sipas shkencës, truri dhe inteligjenca emocionale arrijnë nivelin më të lartë rreth të 60-ave appeared first on iconstyle.al.