❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

15:00 Dossier/ 1985: Terrori goditi zemrën e Evropës në aeroportet e Romës dhe Vjenës

✇Gazeta Fjala
By: Leonard

Brenda pak minutash, udhëtimet festive të fundvitit u kthyen në masakra të përgjakshme. Një sulm i koordinuar që ndryshoi përgjithmonë sigurinë në aviacionin civil.

PĂ«rgatiti: Leonard Veizi

Më 27 dhjetor 1985, Evropa dëshmoi një nga aktet më brutale të terrorizmit ndërkombëtar, kur lufta e Lindjes së Mesme u zhvendos në qendrat e saj më të rëndësishme ajrore. Në një sinkronizim vdekjeprurës, aeroportet e Romës dhe Vjenës u shndërruan në skena lufte, ku automatikët dhe granatat dore ranë mbi civilë të pafajshëm, duke lënë pas 18 të vdekur dhe mbi 100 të plagosur.

Roma: Masakra nĂ« zonĂ«n “Check-in”

NĂ« aeroportin “Leonardo da Vinci” tĂ« RomĂ«s (Fiumicino), ora 09:00 e paradites shĂ«noi fillimin e tmerrit. KatĂ«r persona tĂ« armatosur rĂ«ndĂ« u afruan pranĂ« sportelit tĂ« linjĂ«s izraelite “El Al” dhe asaj amerikane “TWA”. Pa asnjĂ« paralajmĂ«rim, ata hodhĂ«n granata dhe hapĂ«n zjarr pa dallim mbi radhĂ«t e pasagjerĂ«ve, turistĂ«ve dhe familjarĂ«ve.

Mes viktimave pati burra, gra dhe fëmijë, të cilët u gjendën në mes të një breshërie të verbër që nuk kursente askënd. Pamjet e terminalit të mbushur me tym, valixhe të braktisura dhe pellgje gjaku u bënë pasqyra e një tragjedie që tronditi opinionin publik botëror.

Vjena: Skenari i njëjtë, fundi i njëjtë

Pothuajse nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, njĂ« skenar identik u zhvillua nĂ« aeroportin “Schwechat” tĂ« VjenĂ«s. Tre terroristĂ« sulmuan pasagjerĂ«t qĂ« prisnin tĂ« fluturonin drejt Tel Avivit. Edhe kĂ«tu, objektivi ishte i qartĂ«, por pasojat u pĂ«rhapĂ«n nĂ« tĂ« gjithĂ« terminalin, duke prekur kĂ«do qĂ« ndodhej aty pĂ«r fluturimet e fundvitit. SaktĂ«sia vdekjeprurĂ«se e sulmit tregoi njĂ« pĂ«rgatitje tĂ« lartĂ« ushtarake tĂ« grupeve guerilase.

Reagimi dhe Bilanci: Një luftë në terminal

PĂ«rballja nuk zgjati shumĂ«, por ishte intensive. Rojet e armatosura tĂ« “El Al”, tĂ« trajnuara posaçërisht pĂ«r skenarĂ« tĂ« tillĂ«, iu kundĂ«rpĂ«rgjigjĂ«n menjĂ«herĂ« zjarrit. NĂ« bashkĂ«punim me policinĂ« italiane dhe atĂ« austriake, ata arritĂ«n tĂ« neutralizojnĂ« agresorĂ«t. NĂ« RomĂ«, tre terroristĂ« u vranĂ« dhe njĂ« u kap i gjallĂ«, ndĂ«rsa nĂ« VjenĂ«, njĂ« u vra dhe dy u arrestuan pas njĂ« ndjekjeje tĂ« shpejtĂ«.

Bilanci përfundimtar ishte tragjik: 18 jetë të humbura dhe mbi 100 persona që do të mbartnin plagët e asaj dite për gjithë jetën. Spitalet e dy kryeqyteteve u kthyen në zona emergjence, ndërsa bota po mësonte se askush nuk ishte më i sigurt.

Dora e Abu Nidal dhe ndryshimi i epokës

Sulmet iu atribuuan “OrganizatĂ«s Abu Nidal”, njĂ« fraksion radikal palestinez qĂ« asokohe vepronte jashtĂ« kontrollit tĂ« PLO-sĂ«. Ky akt terrori nuk ishte thjesht njĂ« sulm ndaj Izraelit apo SHBA-sĂ«, por njĂ« goditje ndaj lirisĂ« sĂ« lĂ«vizjes nĂ« EvropĂ«.

Pas dhjetorit të vitit 1985, udhëtimi ajror në Evropë nuk do të ishte më i njëjti. Masakrat shërbyen si një pikë kthese:

Kontrolle të rrepta: Aeroportet u kthyen në zona të fortifikuara.

Prani ushtarake: Policia e armatosur rëndë u bë pjesë e pandashme e peizazhit të terminaleve.

Bashkëpunimi i inteligjencës: Shtetet evropiane rritën ndarjen e informacionit për të parandaluar sulme të ngjashme.

Sot, këto ngjarje mbeten një kujtesë e errët se si dhuna gjeopolitike mund të thyejë qetësinë e jetës së përditshme, duke shndërruar portat e botës në skena të një tragjedie globale.

↗

14:50 Google thyen rregullin e vjetër, ndryshimi i adresës së Gmail-it po bëhet realitet

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

NĂ«se vite mĂ« parĂ« keni zgjedhur njĂ« adresĂ« tĂ« shĂ«mtuar në Gmail, tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r t’u mbajtur mend, ndoshta plot me numra, shpĂ«timi po afrohet me hapa tĂ« mĂ«dhenj. NĂ« Indi, Google po u lejon pĂ«rdoruesve të Gmail-it, qĂ« ta korrigjojnĂ« njĂ« gabim tĂ« tillĂ«.

NĂ« praktikĂ«, pĂ«rdoruesit mund t’i bashkĂ«ngjisin profilit tĂ« parĂ« qĂ« kanĂ« në Gmail njĂ« profil tĂ« dytĂ«, edhe nĂ«se Ă«shtĂ« krejtĂ«sisht i ndryshĂ«m nĂ« emĂ«rtim. Adresa e parĂ« në Gmail vazhdon tĂ« funksionojĂ« normalisht. Ajo merr mesazhet dhe bashkĂ«ngjitjet si mĂ« parĂ«, pa ndĂ«rprerje. Por tĂ« njĂ«jtat mesazhe dhe bashkĂ«ngjitje fillojnĂ« tĂ« mbĂ«rrijnĂ« edhe nĂ« profilin e dytĂ« tĂ« lidhur me tĂ« parin.

Akses në shërbime

Jo vetëm kaq. Si profili i vjetër, ashtu edhe i riu do të lejojnë hyrjen në shërbimet kryesore të Google-i: si Maps, YouTube, Google Play apo Drive. Siç ndodh në raste të tilla, Google po e prezanton risinë gradualisht, fillimisht për një numër të kufizuar përdoruesish, përpara se ta zgjerojë për të gjithë. Megjithatë, ka disa kufizime.

Një profil i ri mund të krijohet dhe të lidhet me të vjetrin vetëm një herë në vit. Për më tepër, përdoruesi mund ta bëjë këtë operacion vetëm tre herë gjithsej, pastaj jo më. Dhe profili i ri nuk mund të fshihet, nëse pendohemi për zgjedhjen. Nëse vendosim të fshijmë profilin e vjetër për të përdorur vetëm të riun, i vjetri nuk do të vihet në dispozicion për persona të tjerë që duan ta regjistrojnë.

Pavarësisht disa kufizimeve, risia mbetet revolucionare sepse rrëzon një nga shtyllat e strategjisë së Google, e cila bazohej në unikalitetin, pandryshueshmërinë dhe pazëvendësueshmërinë e profilit tonë Gmail. Ndonëse të bombarduar nga telefonatat dhe mesazhet e gazetarëve nga e gjithë bota, Google nuk ka saktësuar se kur kjo risi do të prezantohet në Shtetet e Bashkuara dhe sidomos në Europë.(La Repubblica)

↗

14:37 Përplasi dy punonjës policie, përfundon në pranga 43-vjeçari në Tiranë

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Një 43-vjeçar është vendosur në prangë në Tiranë pasi automjeti që dyshohet se ai drejtonte nën efektin e alkoolit, përplasi dy punonjës policie që po kryenin kontrolle rutinë.

Si pasojë e goditjes, efektivët pësuan dëmtime të lehta dhe, pas marrjes së ndihmës mjekësore, u larguan nga spitali jashtë rrezikut për jetën.
Autoritetet po punojnë për zbardhjen e plotë të rrethanave të ngjarjes./ET

↗

14:28 Festa në prag! Durrësi i vakët edhe në blerje, tregtarët në pritje të qytetarëve

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Festa e ndërrimit të viteve është në prag. Përgatitjet e banorwve për tryezën festive duken më të vakëta këtë vit në Durrës. Këtë e dëshmojnë edhe pamjet nga tregjet e fruta-perimeve, ku sivjet blerjet janë më të kufizuara.

Tregtarët thonë se qytetarët po  përqendrohen te produktet bazw për shkak të rritjes së kostove të jetesës, ndërsa tregojnë se shumë familje këtë vit janë larguar jashtë vendit.

Qytetarët e pranojnë se fryma festive nuk është më si dikur. Ata thonë se jo vetëm ekonomia, por edhe ndryshimi i stilit të jetesës e ka mbyllur festën brenda familjes.

Pavarësisht tablosë më të zbehur festive, shumë familje përpiqen të ruajnë simbolikën e Vitit të Ri, duke përgatitur edhe tryeza modeste me shpresën se Vitin që vjen të sjellë ditë më të mira./E.T

↗

14:18 Stuhia e dĂ«borĂ«s “ngrin” Nju Jorkun/ Anulohen fluturimet, kaos nĂ« transport! Gjendje e jashtĂ«zakonshme nĂ« Nju Xhersi

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Një stuhi e fuqishme dimërore po përshkon zonën e qytetit të Nju Jorkut dhe Shtetet e Bashkuara verilindore, duke shkaktuar ndërprerje të udhëtimeve, veçanërisht për udhëtimin ajror, gjatë sezonit të festave.

Moti i keq, me reshje të dendura dëbore dhe temperatura të ulta, ka çuar në anulime masive të fluturimeve.

Sipas të dhënave nga shërbimi i gjurmimit të fluturimeve FlightAware, më shumë se 1,600 fluturime komerciale në të gjithë Shtetet e Bashkuara u anuluan të premten, qoftë brenda vendit apo jasht vendit, ndërsa më shumë se 7,800 fluturime u vonuan për shkak të përkeqësimit të kushteve të motit

Tre aeroportet kryesore që shërbejnë në Nju Jork, John F. Kennedy, Newark Liberty International dhe LaGuardia, po shohin numrin më të lartë të anulimeve dhe kanë lëshuar përditësime për udhëtarët me ndryshime të orareve.

Sakaq, autoritetet u kanë bër thirrje banorëve të shmangin udhëtimet e panevojshme dhe të marrin masa paraprake, duke paralajmëruar për kushte të rrezikshme rrugore dhe ndërprerje të shpeshta të trafikut.

Janë shpallur gjendje të jashtëzakonshme për Nju Xhersin dhe disa zona të Nju Jorkut.

Stuhia ka vënë në fuqi paralajmërimet për stuhi dimërore në pjesën më të madhe të Shteteve të Bashkuara verilindore, duke prekur jo vetëm Nju Jorkun, por edhe pjesë të Pensilvanisë, Masaçusets, Nju Xhersit dhe Konektikatit, ku më shumë se 60 milionë njerëz kanë marrë paralajmërime për mot të ashpër. Nju Jorku pritet të përjetojë reshjet më të dendura të borës në katër vjet, me reshje bore deri në 5 cm në orë.

Fatkeqësisht, problemet me udhëtimet pritet të vazhdojnë edhe të shtunën, pasi aeroportet kryesore në rajon, nën paralajmërimet për motin dimëror, panë anulime dhe vonesa të konsiderueshme të premten.

Moti i keq vjen gjatë sezonit të festave, duke e bërë të vështirë për miliona njerëz të kthehen në punë pas festave dhe duke shkaktuar kaos në rrugët e udhëtimit si brenda ashtu edhe jashtë Shteteve të Bashkuara./E.T

↗

14:15 Edmond Spaho thirrje demokratĂ«ve tĂ« mbĂ«shtesin Ervin Salianjin, “shpĂ«rthen” kundĂ«r BerishĂ«s e NokĂ«s: PD ka rĂ«nĂ« nĂ« moçal

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Ish-deputeti i Partisë Demokratike, Edmond Spaho, ka deklaruar publikisht se është kundërshtar i vendosur i Ervin Salianjit, por pavarësisht përplasjeve të forta politike dhe personale me të, ai bën thirrje që demokratët ta mbështesin, duke e konsideruar këtë si një domosdoshmëri për të ardhmen e PD-së.

NĂ« njĂ« reagim tĂ« gjatĂ«, Spaho shprehet se Partia Demokratike “ka rĂ«nĂ« nĂ« mocal” dhe se pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« kryesore pĂ«r gjendjen aktuale e mban Sali Berisha, tĂ« cilin e akuzon se e pĂ«rdor partinĂ« pĂ«r interesa personale. Ai sulmon ashpĂ«r edhe Flamur NokĂ«n, tĂ« cilin e cilĂ«son si njĂ« nga figurat mĂ« tĂ« pabesa dhe intrigante qĂ« ka njohur gjatĂ« 35 viteve tĂ« tij nĂ« PD.

Spaho rikujton pĂ«rplasjet me Lulzim BashĂ«n pas zgjedhjeve tĂ« vitit 2021, duke theksuar se qĂ«ndrimet e tij kanĂ« qenĂ« gjithmonĂ« nĂ« interes tĂ« partisĂ« dhe jo personale. Ai shton se gjatĂ« periudhĂ«s 2023–2025 ka mbajtur qĂ«ndrim tĂ« qartĂ« nĂ« Grupin Parlamentar, duke propozuar ndarjen e “Rithemelimit” nga PD dhe krijimin e njĂ« force tĂ« re politike, ide qĂ« sipas tij u refuzua nga Berisha.

PavarĂ«sisht kontradiktave tĂ« thella me Ervin Salianjin, Spaho thekson se lĂ«vizja e tij politike i duhet PD-sĂ« dhe ndihmon nĂ« hapjen e njĂ« kapitulli tĂ« ri. “ËshtĂ« pĂ«rgjegjĂ«si morale dhe qytetare qĂ« demokratĂ«t ta mbĂ«shtesin Salianjin, pasi çdo ndryshim Ă«shtĂ« nĂ« interes tĂ« PD-sĂ«, demokracisĂ« dhe vendit”, shprehet ai.

NĂ« fund, Spaho nĂ«nvizon se rikthimi nĂ« pushtet nuk mund tĂ« vijĂ« pĂ«rmes protestave boshe, retorikĂ«s sĂ« dhunshme apo figurave “non grata”, por vetĂ«m pĂ«rmes reformimit tĂ« thellĂ« tĂ« partisĂ«, ndryshimit tĂ« lidershipit, programit politik dhe sjelljes ndaj institucioneve.

REAGIMI I SPAHOS
Unë jam kundërshtar i thekur dhe i vendosur i Ervin Salianjit!
Të gjithë në PD e dinë këtë.
Madjë shumë në PD, mendojnë që unë u dogja në zgjedhjet e vitit 2025, sepse veç kundërshtive të tjera, mbajta qëndrim të ashpër ndaj sjelljes puthadore të Berishës ndaj Ervën Salianjit. I vetmi që nuk i shkova në gjyqin në Apel apo në burg.
Edhe Salianji e di këtë.
Ai di edhe sa shumë ka punuar rrethi i tij politik, por edhe familja e tij në Korçë, që unë të mos fitoja në zgjedhjet e vitit 2025. Frymëzimin dhe udhëzimin për të punuar kundër meje e morën nga burri me pabytë që ka PD, Flamur Noka.
Raportet e mia pa kompromis me Ervin Salianjin, shpjegojnë përplasjet që kam pasur me Lulëzim Bashën, i cili me paburrëri, pas zgjedhjeve të vitit 2021, shiti ata që kishin sakrifikuar për të ndër vite dhe mblodhi rreth vetes lepujt dhe lepurushet e familjes së tij.
Unë nuk kam pasur asgjë personale në përplasjen me lepujt e Lulit, përveçse interesit të PD. Këtë e dinë Lulëzim Basha, Sali Berisha dhe Flamur Noka në takimet dhe debatet që kemi pasur në periudhën Gusht-Shtator 2021.
Në periudhën 2023-2025 kam mbajtur qëndrim të qartë në Grupin Parlamentar (veçanërisht në mbledhjen në fund të muajit Gusht 2023) që Rithemelimi duhet të krijonte Grup Parlamentar me vete, të shkëputur nga grupi i PD, madjë kërkova të krijonim një forcë të re politike.
Mendimet e mia u konsideruan herëzi nga Sali Berisha.
NdĂ«rkohĂ« Berisha pothuaj po mbyllte pazarin me pĂ«rfaqĂ«suesit e LulĂ«zim BashĂ«s pĂ«r t’u bashkuar me ta nĂ« njĂ« grup tĂ« vetĂ«m parlamentar, me kosto tĂ« rĂ«nda pĂ«r PD dhe zgjedhjet qĂ« pasuan.
Pavarësisht sa më sipër dhe kontradiktave politike që unë kam me Ervin Salianjin, mendoj se lëvizja e tij, i duhet dhe e ndihmon PD.
PD ka rënë në mocal.
Përgjegjësia kryesore për gjendjen ku është PD bie mbi Sali Berishën, i cili e do PD vetëm për interesat e tij.
Veçanërisht përgjegjësë ka Rasputini i Berishës në PD, Flamur Noka, që bahçës të Berishës i ka shtuar një bahçë edhe më të madhe, që quhet bahçja e kënaqësive politike dhe personale të Mulit.
Unë kam 35 vjet në PD por nuk kam hasur ndonjë udhëheqës më të pabesë, intrigant, të papërgjegjshëm, servil, arrogant dhe pa moral politik sa Flamur Noka.
Me gjithë kontradiktat që kam pasur, Ridvan Bodë ndryshon si nata me ditën me Flamur Noken për sa i takon përgjegjësive më të cilat ai e shihte postin e Sekretarit të Përgjithshëm dhe punës kolosale që ndërmori për të organizuar strukturat e PD që të fitonim zgjedhjet e vitit 2005.
Në këto kushte mendoj se, pavarësisht diferencave të thella që unë kam me Ervën Salianjin, të cilat gjithmonë i kam bërë publike, është përgjegjësë morale dhe qytetare që të bëj thirrje të gjithë demokratëve që të mbështesin Ervën Salianjin, pasi çdo ndryshim, nga kushdo që vjen, është në interes të PD, demokracisë dhe vendit.
LĂ«rini pĂ«rrallat me Suel Celen. Nga sa kam dĂ«gjuar, tĂ« paktĂ«n 3 deputetĂ« tĂ« PD sot nĂ« Parlament janĂ« me lidhje me grupet kriminale. Gojet e liga thonĂ« qĂ« kanĂ« paguar pĂ«r t’u futur nĂ« listĂ« tĂ« mbyllur. UnĂ« nuk e besoj. Mos harroni qĂ« PD me sakrifica tĂ« mĂ«dha, 12 vjet mĂ« parĂ«, miratoi ligjin e dekriminalizimit.
Harrojini gënjeshtrat që në Janar do bëjmë protesta çdo natë, që do rrëzojmë Edi Ramën, që nga sot Rama nuk është më Kryeministër, që ndërkombëtarët na mbështesin.
PD duhet të ndryshojë programin, të zëvendësojë ata që e udhëheqin jo vetëm në nivelet e larta por edhe më poshtë, të ndryshojë gjuhën e komunikimit politik, sjelljen ndaj institucioneve, veçanërisht ndaj SPAK si dhe të ketë një vështrim më të qartë sesi një parti demokratë perëndimore vjen në pushtet.
Harrojeni forcën. Rama është qeverëtari më i korruptuar në botë por lufta ndaj korrupsionit dhe rikthimi në pushtet nuk realizohet me Nongrata.

 

 

↗

14:09 Zjarr në Durrës, shkrumbohen tre autobusë, forcat zjarrfikëse nisen drejt vendngjarjes

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Një zjarr i madh ka rënë sot në zonën e Fllakës në Durrës, duke shkrumbuar tre mjete të parkuara.

Sipas informacioneve paraprake mësohet se janë dëmtuar tre mjete autobusë të vjetër që ishin parkuar në atë zonë.

Ngjarja ka ndodhur në orët e para të pasdites dhe ka vetëm dëme materiale. Burime policore bënë me dije se flakët nuk rrezikojnë të përhapen.

Zjarr në Durrës, shkrumbohen tre autobusë, forcatZjarr në Durrës, shkrumbohen tre autobusë, forcatZjarr në Durrës, shkrumbohen tre autobusë, forcat

Kurse mjetet e dëmtuar janë të papërdorshëm dhe ishin lënë aty nga pronarët e tyre.

Policia tha se vatra e zjarrit është larg qendrës së banuar dhe nuk rrezikon jetë njerëzish, kurse zjarrfikësit ndodhen në vendngjarje, bashkë me grupin hetimor, për shuarjen e flakëve dhe hetimin e shkaqeve./E.T

↗

14:05 “Sali Berisha Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« paranojak si Ramiz Alia nĂ« vitet ’90”

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Nga Roland Bejko

Sot Ervin Salianji ka njoftuar një takim me demokratët në Shkodër. Ndërkohë sekretariati gëbelsian i propagandës në zyrat qëndrore të PD ka shpërndarë qarkoren e rradhës, të cilën mund ta lexoni në fund të komentit tim ????

Pasi e lexova SMS që Gëbelsi u ka shpërndarë anëtarëve të PD Shkodër, dola në këto dy përfundime;

1. Pasi mbaroi foltoret e veta plot shpifje, gĂ«njeshtra e premtime tĂ« bujshme se pĂ«r 6 muaj do pĂ«rmbyste RamĂ«n e korruptuar, Sali Berisha u pyet nga gazetarĂ«t me ç’financa i pagoi sallat ku zhvilloi aktivitetet e tij, u pĂ«rgjigj se, sallat ia vunĂ« nĂ« dispozicion kryetarĂ«t e bashkive pa pagesĂ«, pra falas”( tĂ« gjithĂ« kryetarĂ«t e bashkive nĂ« atĂ« kohĂ« ishin socialistĂ«).

2. Kur sulmonte selinë e PD për ta marrë me dhunë e me çdo kusht atë, televizionet nxorën me zë e figurë elementë të rrezikshëm të botës kriminale që shkelmonin dyer e dritare, të njohur si pjesë e trafikut ndërkombëtar të dënuar në Angli, për të cilën arsye Anglezët e shpallën Berishën non grata si të lidhur me ta.

Dihet tashmë se foltoret dhe gjithë operacionin për të hedhur në dorë PD me çdo kusht, e për ta kthyer atë në bunker që të mbronte veten dhe familjen nga drejtësia, i bëri me mbështetjen e botës së krimit.

Morali i fabulës?!

Saliu i gjykon të tjerët duke u nisur nga modeli personal i organizimit dhe zhvillimit të foltoreve.

Pra, i vendosur në presionin e krizës së paranojës ngaqë për herë të parë ka dalë dikush që organizon takime me demokratët në salla me pjesëmarrje më të lartë se vet Berisha, duke qenë ai kryetari i PD-së, duket që e ka humbur arsyen dhe po artikulon marrëzira në publik.

Situata qesharake në të cilën e ka vendosur veten Berisha, është e njëjta me atë të Ramiz Alisë në vitet 1990 kur u thoshte njerëzve mos shkoni në takimet e Partisë Demokratike se ajo është parti që u shërben interesave serbe në dëm të Kosovës; është parti që e kanë krijuar agjenturat e huaja për të mbështetur klasat e përmbysura reaksionare në dëm të interesave tona kombëtare, etj broçkulla të tilla.

Siç po e shikoni, berishizmi dhe punizmi ngjajnë si dy pika uji, asnjë dallim mes tyre: e njëjta gjuhë, i njëjti qëndrim, e njëjta retorikë, e njëjta propagandë me armiq e diversantë në rradhët e partisë.

Ps. Për ditën që Salianji doli nga burgu, komenti që kam bërë në TV ka qenë ky:

Saliu i ka dashur dhe i do “heronjtĂ«â€, se i duhen pĂ«r retorikĂ« politike pĂ«r tĂ« frymĂ«zuar turmat e pĂ«r tĂ« sulmuar kundĂ«rshtarĂ«t politikĂ«. Ama “dashurinĂ«â€ e ka tĂ« kushtĂ«zuar: i do ose nĂ« varr tĂ« vdekur, ose tĂ« mbyllur nĂ« burgje!
TĂ« gjallĂ« dhe aktivĂ« nĂ« liri, “heronjtĂ«â€ i prishin punĂ«, i zĂ«nĂ« diellin, dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye i shpall armiq, i pĂ«rjashton, i denigron dhe i demaskon publikisht siç dinĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« komunistĂ«t me kundĂ«rshtarĂ«t e tyre.

Siç dhe po ndodh, apo jo?/E.T

↗

14:02 Këta janë alpinistët që humbën jetën pas goditjes nga orteku në Greqi (FOTOT)

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Mediat greke kanë publikuar fotografitë e katër aplinistëve të cilët humbën jetën në malet Vardousia pasi u shtypën nga një ortek.

Ata u zhdukën mëngjesin e 25 dhjetorit dhe pas orësh kërkime në kushte të vështira, ekipet e shpëtimit i gjetën nën dëborë, të përqafuar me njëri-tjetrin.

Thanasis Koloutouros – Alpinisti me pĂ«rvojĂ« nga Lechenai

U shtypën nga orteku, këta janë alpinistët që

Thanasis Kolotouros, 55 vjeç ishte me përvojë dhe i njohur në rrethet e alpinizmit për ngjitjet e shumta dhe të vështira që kishte bërë në vitet e mëparshme.

George Domalis – UdhĂ«heqĂ«si i ekipit

U shtypën nga orteku, këta janë alpinistët që

Sipas informacioneve, udhëheqësi i grupit të ngjitjes ishte Giorgos Domalis, një burrë me përvojë të gjerë në male, i cili e njihte mirë itinerarin specifik. Siç raportuan miqtë e tij, ai kishte një shtëpi në fshatin Athanasios Diakos dhe shpesh ngjitej në atë zonë.

Konstantinos Patikas – Njeriu i teknologjisĂ« dhe sporteve ekstreme

U shtypën nga orteku, këta janë alpinistët që

Midis viktimave është Konstantinos Patikas, i cili punonte për një kompani softuerësh.

Sipas informacioneve, ai kishte një dashuri të fortë për sportet ekstreme dhe aventurën, dhe shpesh ndante momente nga aktivitetet e tij, përfshirë edhe përmes një kanali në YouTube.

Theodora Kaplani – MĂ«suesja qĂ« e donte natyrĂ«n

U shtypën nga orteku, këta janë alpinistët që

Theodora Kaplani, 31 vjeç, mësuese, u rrëmbye nga orteku në Vardousia.

Ajo punonte si mësuese zëvendësuese në Nafplio. Miqtë dhe të afërmit flasin për një grua me dashuri të madhe për arsimin dhe përkushtim ndaj nxënësve të saj. Për të, mali nuk ishte thjesht një aktivitet rekreativ, por një mënyrë jetese dhe ekuilibër i brendshëm./E.T

↗

13:59 E ardhmja e Mario Mitajt në dyshim, klubi arab kërkon ta shesë

✇Gazeta Fjala
By: EL

Last Updated on 27/12/2025 by EL

Mario Mitaj mbetet një kryefjalë në merkaton e dimrit. Mbrojtësi i kombëtares shqiptare mund të ndryshojë skuadër që në janar. Sipas raportimeve, Al Itihad, do e shesë shqiptarin pasi do të mbyll marrëveshjen me Nuno Tavaresh që aktualisht luan te Lacio.

Dy palët kanë arritur një marrëveshje paraprake dhe nëse çdo gjë shkon sipas planit, Mario Mitaj nuk do të këtë më hapësira në klubin arab dhe për këtë nuk do të pritet merkato e verës.

Ndonëse kontrata e tij është deri në vitin 2028, klubi i sheikëve  nuk i ka ulur pretendimet dhe do të pranojë ofertat për mbrojtësin vetëm nëse mbushin arkat e klubit.

Al Ittihad shpenzoi 5 milionë euro për huazimin dhe më pas blerjen nga Lokomotiva e Moskës për futbollistin shqiptar Mario Mitaj. Edhe pse vetëm 22 vjeç, ai është kthyer në një lider për kombëtaren shqiptare duke i dhënë mjaft siguri në repartin difensivë.

Vetëm këtë sezon, me skuadrën e Al Ittihad, ai është aktivizuar në 16 ndeshje ka shënuar një gol dhe ka dhuruar 2 asist./E.T

↗

13:00 E dinit? BimĂ«t “flasin” pĂ«rmes kimisĂ«

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Bimët lëshojnë substanca kimike të quajtura fitohormone kur janë në stres, dëmtohen ose sulmohen nga insektet. Këto molekula dëgjohen nga bimët fqinje, të cilat fillojnë të prodhojnë mbrojtje, për shembull shije më të hidhur për të larguar barngrënësit.

Kjo nuk është komunikim si tek kafshët, por një sistem paralajmërimi biologjik. Kërkimet moderne po studiojnë nëse këto sinjale mund të përdoren për bujqësi pa pesticide.

Në disa eksperimente, bimët kanë reaguar edhe ndaj prekjes ose vibracioneve të ulëta, duke hapur diskutime për natyrën e ndjeshmërisë bimore./KM

↗

12:50 Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që pushtuan 2025-n

✇Gazeta Fjala
By: Klara

2025 ishte një vit i mbushur me momente virale, performanca ikonike dhe trende që pushtuan internetin! Nga Grammy-t e Beyoncé-së te fluturimet hapësinore të Katy Perry-t, nga fenomeni i Labubu tek çokollata e Dubait, ky vit na la pa frymë dhe na bëri të qeshim, të habitemi dhe të ndihemi pjesë e kulturës pop.

1. Reagimi i Beyoncé-s në Grammy

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Edhe pse Beyoncé nuk shqiptoi asnjë fjalë, reagimi i saj i habitur tregoi gjithçka kur fitoi Grammy për albumin country të vitit. Pavarësisht skepticizmit ndaj Cowboy Carter në komunitetin country, nata u bë historike: ajo fitoi edhe çmimin e albumit të vitit për herë të parë. Pa u ndalur te mungesat e mëparshme për Lemonade apo Renaissance, mbetet fakti se trofeu erdhi dhe interneti shpërtheu nga entuziazmi.

2. Drama me xhinset e Sydney Sweeney

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

“Sydney Sweeney ka xhinse tĂ« shkĂ«lqyera” ishte slogani i njĂ« reklame tĂ« American Eagle nĂ« korrik, ku aktorja e Euphoria u shfaq e veshur totalisht me xhinse. PĂ«r disa, ishte thjesht njĂ« lojĂ« fjalĂ«sh argĂ«tuese; pĂ«r tĂ« tjerĂ«, u interpretua si njĂ« mesazh i dyshimtĂ« i lidhur me supremacinĂ« e bardhĂ« dhe retorikĂ«n e eugjenikĂ«s. Polemikat sollĂ«n publicitet tĂ« madh dhe rritje tĂ« shitjeve pĂ«r markĂ«n, por jo tĂ« njĂ«jtin sukses pĂ«r filmin e ardhshĂ«m tĂ« Sweeney-t. Aktorja qĂ«ndroi fillimisht nĂ« heshtje, por mĂ« pas sqaroi se nuk mbĂ«shtet interpretimet e bĂ«ra, duke theksuar se e pranoi fushatĂ«n sepse i pĂ«lqejnĂ« xhinset dhe marka.

3. Hakmarrja e Lily Allen

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Ishte një vit i mbushur me ngjarje në botën e muzikës: Oasis i zhvilloi koncertet e ribashkimit pa incidente të mëdha, përvoja e re për Elvisin dështoi keq dhe turneu i Coldplay la dy fansa në Massachusetts me keqardhje që nuk kishin qëndruar në shtëpi.

Ndërkohë, skenat e rrezikshme u bënë thuajse trend. Një platformë gjigante ku fluturonte Beyoncé u përkul rrezikshëm mbi publik, ndërsa një flutur mekanike me Katy Perry-n u zhyt disa metra në ajër, duke shkaktuar panik.

Megjithatë, albumi më i përfolur i vitit ishte West End Girl i Lily Allen, për shkak të rrëfimit të drejtpërdrejtë mbi ngjarjet që çuan në divorcin e saj nga aktori i Stranger Things, David Harbour. Tekstet, përfshirë vargje mbi kushtet e një marrëdhënieje të hapur, ndezën debat dhe e kthyen albumin në qendër të vëmendjes.

4. Adoleshenca: Një mrekulli e vetme

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Seriali i Netflix-it për një nxënës të akuzuar për goditjen me thikë të një shoqeje klase u kthye në një nga hitet më të mëdha televizive të vitit, duke dominuar diskutimet për javë të tëra. Publiku u mahnit nga fakti se ishte xhiruar me një të shtënë të vetme dhe nga zbulimi se roli kryesor ishte debutimi në ekran i Owen Cooper.

VetĂ«m disa muaj mĂ« vonĂ«, Cooper u bĂ« fituesi mĂ« i ri mashkull i njĂ« çmimi Emmy, duke mbajtur njĂ« fjalim frymĂ«zues pranimi. “Nuk isha asgjĂ« tre vjet mĂ« parĂ«, sot jam kĂ«tu. NĂ«se dĂ«gjon, pĂ«rqendrohesh dhe del nga zona e rehatisĂ«, mund tĂ« arrish çdo gjĂ« nĂ« jetĂ«â€, tha ai.

5. Çokollata e Dubait mbush raftet e dyqaneve

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

GjatĂ« viteve, moda tĂ« ndryshme ushqimore kanĂ« ardhur e kanĂ« ikur – nga matcha dhe çaji me flluska te cronuts dhe kafeja me vaj ulliri e Starbucks. KĂ«tĂ« vit, nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes ishte fĂ«stĂ«ku, i cili u shndĂ«rrua nĂ« fenomen falĂ« njĂ« dĂ«shire tĂ« veçantĂ« shtatzĂ«nie.

Çokollata luksoze me mbushje kremoze fĂ«stĂ«ku u bĂ« virale nĂ« TikTok pĂ«r pamjen dhe shijen e saj, duke nxitur imitues tĂ« shumtĂ«, çmime tĂ« larta dhe njĂ« rritje globale tĂ« kĂ«rkesĂ«s pĂ«r fĂ«stĂ«k.

6. Reklama e pafund e Jet2, e parodizuar

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

NjĂ« nga trendet mĂ« argĂ«tuese tĂ« verĂ«s, pĂ«rpara se tĂ« bĂ«hej i tepruar, ishte reklama shumĂ« e parodiuar e Jet2. Me kĂ«ngĂ«n e pandashme “Hold My Hand” tĂ« Jess Glynne mbi pamjet idilike tĂ« pushimeve familjare, fushata u kthye nĂ« material perfekt pĂ«r humor online.

PĂ«rdoruesit e rrjeteve sociale e ripĂ«rdorĂ«n muzikĂ«n dhe sloganin pĂ«r skena kaosi udhĂ«timesh – nga turistĂ« tĂ« dehur e tĂ« djegur nga dielli, te sherre pĂ«r shezlongje. TĂ« tjerĂ« testuan publikun me frazĂ«n ikonike nĂ« rrugĂ«. Si rezultat, “Hold My Hand”, megjithĂ«se e vitit 2015, u shpall kĂ«nga e vitit nĂ« TikTok.

7. Videoja e EsDeeKid me Timothée Chalamet

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Siç e ka treguar edhe Banksy, ruajtja e anonimitetit shpesh e shton interesin e publikut dhe medias. Kështu ndodhi edhe me EsDeeKid, reperin nga Liverpuli që shpërtheu këtë vit, duke e mbajtur identitetin të fshehur pas balaklavave dhe maskave.

Spekulimet u shtuan kur fansat vunë re se sytë e tij i ngjanin atyre të Timothée Chalamet. Aktori e ushqeu misterin me përgjigje enigmatike në intervista dhe, gjatë një vizite në Londër, la pas tapetet e kuq për të takuar reperin. Dyshja madje bashkëpunuan në një videoklip muzikor, të xhiruar jashtë një lokali pa licencë në Finsbury Park.

8. Mania Labubu shkakton kaos tek konsumatorët

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Nëse viti 2025 do të kishte një fytyrë, ajo do të ishte vinili me veshë të mprehtë, sy të mëdhenj dhe buzëqeshje me nëntë dhëmbë. Labubu, krijim i artistit nga Hong Kongu Kasing Lung dhe i bazuar në librat The Monsters, u bë hit global, shfaqur në çanta dhe aksesorë, me Rihanna-n, Dua Lipën dhe Lisën nga Blackpink si fansa.

BritanikĂ«t e adhuruan aq shumĂ« sa lodrat prej pelushi shkaktuan radhĂ« tĂ« gjata nĂ« mbarĂ« botĂ«n. Pamja e Ă«mbĂ«l, por pak djallĂ«zore, reflekton personalitetin e tij zemĂ«rmirĂ«, por kaotik – njĂ« kombinim qĂ« e bĂ«ri ende mĂ« tĂ« dashur.

9. Kënga e çmendur e David Tennant për BAFTA-n

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Prezantuesi David Tennant hapi ceremoninĂ« e BAFTA-ve me njĂ« performancĂ« mbresĂ«lĂ«nĂ«se tĂ« kĂ«ngĂ«s “I’m Gonna Be (500 Miles)” tĂ« Proclaimers, duke pĂ«rfshirĂ« disa tĂ« famshĂ«m nĂ« audiencĂ«. Ai pĂ«rmendi Selena Gomez dhe Hugh Grant ndĂ«rsa ecte mes spektatorĂ«ve, por ata djem dukeshin relativisht tĂ« qetĂ« krahasuar me ngacmimet qĂ« do tĂ« vinin mĂ« pas.

Tennant u angazhua me Camila Cabello, Anna Kendrick, Colman Domingo, James McAvoy dhe Celia Imrie, duke i nxitur tĂ« kĂ«ndonin fragmentet “Da da-da!” pas refrenit, dhe reagimet e fytyrĂ«s ishin tĂ« paçmueshme: disa entuziaste, disa tĂ« hutuar, ndĂ«rsa Jeff Goldblum dukej se po kalonte natĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« jetĂ«s sĂ« tij.

10. Dështimi i filmit të Rachel Zegler (dhe triumfi në teatër)

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Rimejku i aksionit tĂ« “BorĂ«bardhĂ«s” hasi polemika para premierĂ«s nĂ« mars. Rachel Zegler kritikoi filmin origjinal, pati tensione me Gal Gadot lidhur me konfliktin nĂ« Gaza, dhe Disney u pĂ«rball me debat pĂ«r fatin e shtatĂ« xhuxhave. Filmi dĂ«shtoi, por Zegler shfrytĂ«zoi situatĂ«n, duke u rikthyer fuqishĂ«m me Evita nĂ« West End.

NjĂ« manovĂ«r e zgjuar e bĂ«ri tĂ« largohej nga London Palladium pĂ«r tĂ« performuar “Don’t Cry For Me Argentina” nga ballkoni, duke tĂ«rhequr rreth 130,000 njerĂ«z qĂ« ndoqĂ«n shfaqjen nga rruga.

11. Transmetimi arrin suksese (dhe dështon)

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Amazon arriti njĂ« sukses tĂ« papritur me sezonin e parĂ« tĂ« Last One Laughing, reality show ku 10 komedianĂ«ve nuk u lejohet tĂ« qeshin me njĂ«ri-tjetrin. Momenti mĂ« viral ishte kur Joe Wilkinson po mbante njĂ« fjalim tallĂ«s pĂ«r RNLI-nĂ« dhe u godit papritur nga njĂ« top gjigant me bojĂ« rozĂ« – krejtĂ«sisht pa arsye.

NdĂ«rkohĂ«, sezoni i tretĂ« i satirĂ«s sĂ« pasurisĂ«, The White Lotus, u bĂ« njĂ« nga serialet mĂ« tĂ« pĂ«rfolura tĂ« vitit, duke nxitur debat pĂ«r njĂ« parodi tĂ« Saturday Night Live qĂ« tallte dhĂ«mbĂ«t e Aimee Lou Wood. Seriali ligjor i Kim Kardashian, All’s Fair, u prit mĂ« ftohtĂ«, me disa kritikĂ« qĂ« e quajtĂ«n “drama mĂ« e keqe televizive ndonjĂ«herĂ«â€, por Kardashian shfrytĂ«zoi kritikat pĂ«r tĂ« promovuar serialin, i cili u rinis menjĂ«herĂ«.

12. Alan Carr shndërrohet në një vrasës gjakftohtë

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Shfaqja mĂ« e madhe televizive e vitit ishte padyshim sezoni i parĂ« triumfues i The Celebrity Traitors, i shoqĂ«ruar me shumĂ« momente virale. Syri anĂ«sor i Tom Daley, sistemi tretĂ«s i zhurmshĂ«m i Celia Imrie, eliminimi i hershĂ«m i Paloma Faith, teatralizmi i Kate Garraway, teoria e “qenit tĂ« madh” e Joe Marler dhe fjalimi emocionues i daljes nga puna i Jonathan Ross e bĂ«nĂ« serialin tĂ« paharrueshĂ«m.

Por ylli i vĂ«rtetĂ« ishte Alan Carr. Lufta e tij me rolin e tradhtarit, djersitja dhe shqetĂ«simi u kthyen nĂ« argĂ«tim, dhe ai arriti njĂ« fitore surprizĂ« nĂ« minutĂ«n e fundit. Kjo riktheu karrierĂ«n e tij, pĂ«r tĂ« cilĂ«n ai ndihej njĂ«kohĂ«sisht i kĂ«naqur dhe i zemĂ«ruar: “NjerĂ«zit po thonĂ« ‘Oh, ai Alan, nuk Ă«shtĂ« qesharak?’ Kam qenĂ« nĂ« televizion pĂ«r 25 vjet, duhet tĂ« kem qenĂ« i tmerrshĂ«m!”, i tha ai Graham Norton.

13. Fjalimi i pafund i Adrien Brody-t në ceremoninë e ndarjes së çmimeve Oscar

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Thyerja e rekordeve në Oscar zakonisht festohet, por Adrien Brody arriti një nder të dyshimtë kur fitoi çmimin për aktorin më të mirë për rolin e tij në The Brutalist.

GjatĂ« pranimit, ai i hodhi çamçakĂ«zin tĂ« dashurĂ«s sĂ« tij dhe mbajti njĂ« fjalim rekord prej 5 minutash e 40 sekondash – mĂ« i gjatĂ« nĂ« historinĂ« e AkademisĂ«. Orkestra pĂ«rpiqej ta ndĂ«rpriste, por Brody vazhdoi tĂ« pĂ«rshĂ«ndeste dhe tĂ« kĂ«naqej pa u ndalur, dhe thashethemet thonĂ« se ai akoma Ă«shtĂ« nĂ« skenĂ« nĂ« Teatrin Dolby.

Disa javĂ« mĂ« vonĂ«, prezantuesi Conan O’Brien bĂ«ri shaka pĂ«r rikthimin e tij nĂ« 2026: “Arsyeja e vetme pse do tĂ« prezantoj OscarĂ«t vitin e ardhshĂ«m Ă«shtĂ« tĂ« dĂ«gjoj Adrien Brodyn tĂ« pĂ«rfundojĂ« fjalimin e tij.”

14. Fluturimi hapësinor Blue Origin plot me personazhe të famshëm

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

Katy Perry dhe Gayle King ishin pjesĂ« e gjashtĂ« grave qĂ« bĂ«nĂ« njĂ« fluturim 11-minutĂ«sh nĂ« hapĂ«sirĂ« me Blue Origin nĂ« prill. Ata u ngritĂ«n mbi 100 km mbi tokĂ« dhe shijuan disa minuta gjendje pa peshĂ«, ndĂ«rsa Perry performonte live kĂ«ngĂ«n “What a Wonderful World”.

Megjithatë, disa komentues e konsideruan udhëtimin e shkurtër dhe të kushtueshëm si një luks i pakëndshëm në kohë të vështira ekonomike. Dhe një këngëtare tjetër bëri të qartë se nuk do ta ndiqte Perry-n në orbitë.

15. Mariah: ‘Mendoj se kam bĂ«rĂ« mjaftueshĂ«m’

Jet2, çokollata e Dubait dhe mania Labubu/ Trendet virale që

E dimë prej kohësh se Mariah Carey po e jeton jetën me ritëm më të qetë, siç tregoi performanca e saj e rezervuar në VMA në shtator. Por në një intervistë me BBC Radio 2, ajo sqaroi edhe qëndrimin e saj ndaj udhëtimeve në hapësirë.

Kur prezantuesi Scott Mills e pyeti pĂ«r fluturimin e Katy Perry, Carey u tregua e befasuar: “A shkoi ajo nĂ« hapĂ«sirĂ«?” MĂ« pas, kur u pyet nĂ«se do tĂ« fluturonte ndonjĂ«herĂ« vetĂ«, pĂ«rgjigjja e saj virale u bĂ« moton tonĂ« pĂ«r 2026: “Mendoj se kam bĂ«rĂ« mjaftueshĂ«m.”/K.M

↗

12:40 Të moshuarit në Vlorë sfidojnë të ftohtin, lahen në det edhe në dhjetor

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Në Vlorë është kthyer në traditë që qytetarë vendas, por edhe persona të ardhur nga qytete të tjera apo të huaj, të lahen në det gjatë gjithë vitit, pavarësisht temperaturave të ulëta. Edhe në muajin dhjetor, ata mblidhen në grupe shokësh dhe futen në det, duke sfiduar kushtet atmosferike.

Ajo që bie më shumë në sy është fakti se shumica e personave që praktikojnë larjen në det gjatë dimrit janë të moshës së tretë, mbi 60 apo 65 vjeç. Mes tyre nuk mungojnë as gratë, të cilat sfidojnë veten dhe moshën për të vijuar këtë zakon.

Të moshuarit në Vlorë sfidojnë të ftohtin, lahen

NjĂ« prej tyre Ă«shtĂ« Kastriot Tajari, 68 vjeç tregon se çdo fundjavĂ« udhĂ«ton nga qyteti i Fierit drejt VlorĂ«s pĂ«r t’u larĂ« nĂ« det me njĂ« grup shokĂ«sh. Sipas tij, larja nĂ« det nĂ« çdo muaj tĂ« vitit Ă«shtĂ« kthyer nĂ« njĂ« normalitet, ndĂ«rsa uji dhe temperaturat janĂ« tĂ« pĂ«rballueshme, sidomos pas daljes nga deti.

Të moshuarit në Vlorë sfidojnë të ftohtin, lahen

Tajari shprehet se ka sfiduar veten edhe në kushte ekstreme, duke u larë në liqenin e Pogradecit në temperatura nën zero. Ai shpreh keqardhje që të rinjtë nuk merren me not dhe u bën apel atyre të angazhohen në aktivitete fizike, të merren me sport dhe të heqin dorë nga veset./K.M

↗

12:35 Dossier/ 2007: Vrasja e Benazir Bhuttos, atentati që tronditi themelet e Pakistanit

✇Gazeta Fjala
By: Leonard

Nga entuziazmi i rikthimit te tragjedia e Rawalpindit: Fundi brutal i gruas së parë që udhëhoqi një shtet mysliman dhe pasojat që lanë një komb në zi.

PĂ«rgatiti: Leonard Veizi

MĂ« 27 dhjetor 2007, Pakistani u zhyt nĂ« njĂ« nga periudhat e tij mĂ« tĂ« errĂ«ta tĂ« pasigurisĂ«. Ish-kryeministrja dhe liderja karizmatike e opozitĂ«s, Benazir Bhutto, u ekzekutua nĂ« njĂ« atentat tĂ« pĂ«rgjakshĂ«m politik qĂ« la botĂ«n pa fjalĂ«. Ngjarja ndodhi nĂ« Rawalpindi, nĂ« parkun historik Liaquat National Bagh — njĂ« vend me peshĂ« simbolike qĂ« u kthye brenda pak sekondash nga njĂ« skenĂ« shprese, nĂ« njĂ« arenĂ« kaosi dhe gjaku.

Çastet e fundit

Bhutto, e cila ishte rikthyer nga mërgimi me misionin për të marrë pjesë në zgjedhjet parlamentare dhe për të restauruar demokracinë, sapo kishte përfunduar fjalimin e saj para mijëra mbështetësve. Teksa po largohej dhe përshëndeste turmën nga çatia e hapur e automjetit të saj të blinduar, u dëgjuan të shtënat fatale me armë zjarri.

Pothuajse nĂ« tĂ« njĂ«jtin çast, njĂ« sulmues vetĂ«vrasĂ«s shpĂ«rtheu njĂ« bombĂ« pranĂ« mjetit. Fuqia e shpĂ«rthimit ishte shkatĂ«rruese: tĂ« paktĂ«n 25 persona humbĂ«n jetĂ«n nĂ« vend dhe dhjetĂ«ra tĂ« tjerĂ« u plagosĂ«n rĂ«ndĂ«. PavarĂ«sisht dĂ«rgimit me urgjencĂ« nĂ« spital, mjekĂ«t nuk mundĂ«n tĂ« bĂ«nin asgjĂ«; “Vajza e Lindjes” ishte shuar.

Figura e Benazir Bhuttos

Për Pakistanin, Benazir Bhutto nuk ishte thjesht një lidere partie. Si gruaja e parë që kishte drejtuar një shtet mysliman dhe vajza e ish-udhëheqësit Zulfikar Ali Bhutto, ajo përfaqësonte një trashëgimi komplekse politike. Gjatë dy mandateve të saj si kryeministre, ajo u shndërrua në simbolin e rezistencës ndaj sundimit ushtarak dhe një zë i fuqishëm kundër ekstremizmit fetar. Për miliona ndjekës të Partisë Popullore të Pakistanit (PPP), vrasja e saj ishte vrasja e shpresës për një të ardhme më liberale.

Një komb në flakë dhe pikëpyetje pa përgjigje

Lajmi i vdekjes sĂ« saj shkaktoi njĂ« valĂ« tĂ« paprecedentĂ« zemĂ«rimi. Pakistani u pĂ«rfshi nga protesta tĂ« dhunshme, ku mbĂ«shtetĂ«sit e saj u pĂ«rleshĂ«n me forcat e rendit, duke detyruar autoritetet tĂ« shtynin zgjedhjet. NĂ« rrafshin ndĂ«rkombĂ«tar, atentati u dĂ«nua si njĂ« “goditje nĂ« zemĂ«r tĂ« demokracisĂ«â€ nĂ« njĂ« rajon tashmĂ« tĂ« brishtĂ« dhe tĂ« armatosur me armĂ« bĂ«rthamore.

Edhe sot, rrethanat e sakta të vrasjes mbeten subjekt i debateve të forta. Megjithëse autoritetet e kohës fajësuan grupet ekstremiste islamike (Al-Qaeda dhe Talibanët pakistanezë), dështimet e rënda në sigurinë e saj dhe menaxhimi i skenës së krimit kanë lënë vend për dyshime të përhershme mbi përfshirjen e mundshme të elementëve brenda aparatit shtetëror.

Plaga e hapur e politikës pakistaneze

Vrasja e Benazir Bhuttos shënoi fundin brutal të një epoke. Ajo la pas një boshllëk të thellë politik që vështirë se është mbushur edhe sot. Ky atentat mbetet një kujtesë tragjike se në Pakistan, lufta për pushtet dhe demokraci shpesh paguhet me çmimin më të lartë: jetën. Trashëgimia e saj vazhdon të jetë një pikë referimi, por vrasja e saj mbetet një plagë që dëshmon brishtësinë e jetës publike përballë dhunës politike.

↗

12:30 Musabelliu: Integrimi në BE kërkon transformim strukturor të biznesit shqiptar

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Integrimi i Shqipërisë në Bashkimin Europian nuk është një proces që prek vetëm institucionet, por kërkon mbi të gjitha përgatitjen reale të biznesit shqiptar për të operuar në tregun e vetëm europian.

Zv.ministri i Ekonomisë dhe Inovacionit, Enkelejd Musabelliu, në një intervistë për ATSH-në, u shpreh se anëtarësimi në BE duhet të shoqërohet domosdoshmërisht me një transformim strukturor të vetë biznesit, si kusht për konkurrencë dhe funksionim të qëndrueshëm në një treg me rregulla të unifikuara.

Sipas Musabelliut, elementi i parë thelbësor lidhet me kapacitetet e biznesit.

“Integrimi nĂ« BE do tĂ« thotĂ« qĂ« biznesi duhet tĂ« ketĂ« burimet e nevojshme pĂ«r tĂ« konkurruar dhe pĂ«r tĂ« vepruar nĂ« tregun e vetĂ«m europian”, theksoi ai, duke nĂ«nvizuar se kjo pĂ«rfshin jo vetĂ«m madhĂ«sinĂ« apo kapitalin, por edhe mĂ«nyrĂ«n e organizimit, menaxhimit dhe qasjen ndaj tregut.

Po aq e rëndësishme, sipas zv.ministrit, është përmbushja e standardeve të prodhimit dhe operimit. Bizneset shqiptare, veçanërisht ato që aktualisht nuk eksportojnë në BE, do të duhet të rrisin standardet e tyre për të qenë funksionale në tregun e përbashkët europian.

“Nuk do tĂ« ketĂ« dy realitete tĂ« ndryshme, njĂ« pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« dhe njĂ« pĂ«r BE-nĂ«. Rregullat e BE-sĂ« do tĂ« zbatohen edhe kĂ«tu”, shpjegoi Musabelliu, duke nĂ«nvizuar se anĂ«tarĂ«simi nĂ«nkupton njĂ« treg tĂ« vetĂ«m me tĂ« njĂ«jtat kĂ«rkesa.

Në këtë kuadër, Ministria e Ekonomisë dhe Inovacionit ka nisur punën për hartimin e një programi kombëtar për përgatitjen e biznesit shqiptar për tregun e vetëm europian. Aktualisht po zhvillohet një analizë e detajuar e gatishmërisë, për të vlerësuar pozicionin e sektorëve të ndryshëm të ekonomisë shqiptare përballë kërkesave të anëtarësimit.

Bazuar në këtë analizë, programi do të ndërtohet mbi tre shtylla kryesore: informimin, ndërtimin e kapaciteteve dhe mbështetjen financiare.

Sipas Musabelliut, informimi është thelbësor për të ndihmuar biznesin të kuptojë se çfarë do të thotë të operosh në një treg me rreth 450 milionë konsumatorë, me rregulla më të forta dhe praktika të ndryshme nga ato të tregut vendas.

Shtylla e dytë lidhet me ndërtimin e kapaciteteve, përmes trajnimit të konsulentëve dhe vetë bizneseve, të cilët do të punojnë drejtpërdrejt me sipërmarrjet për të rritur aftësitë e tyre operuese dhe konkurruese në tregun europian.

Ndërsa shtylla e tretë parashikon mbështetje financiare përmes kredive sovrane, garancive sovrane, granteve apo skemave të tjera financimi.

Zv.ministri theksoi se Shqipëria nuk po e nis sot këtë proces, duke kujtuar se prej rreth tre dekadash vendi ka punuar për përafrimin e legjislacionit me atë të BE-së.

“NĂ« njĂ« vlerĂ«sim tĂ« pĂ«rgjithshĂ«m, sot mund tĂ« jemi rreth 60–65% tĂ« pĂ«rafruar me legjislacionin e BE-sĂ«, ndĂ«rsa synimi Ă«shtĂ« qĂ« ditĂ«n e anĂ«tarĂ«simit tĂ« shkojmĂ« nĂ« rreth 90%”, u shpreh ai.

Një rol të rëndësishëm në këtë proces, sipas Musabelliut, luan edhe CEFTA, e cila shërben si një ushtrim parapërgatitor drejt tregut të përbashkët europian.

“NjĂ« nga çështjet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme qĂ« pritet tĂ« avancojĂ« Ă«shtĂ« njohja e konformitetit tĂ« produkteve, qĂ« nĂ«nkupton shmangien e ricertifikimit nĂ« BE pĂ«r produktet e certifikuara nĂ« ShqipĂ«ri”, deklaroi ai.

Sa i përket mbështetjes nga Bashkimi Europian, Musabelliu sqaroi se BE ofron një sërë skemash financiare për biznesin, veçanërisht në fushat e digjitalizimit, inovacionit dhe eficiencës energjetike, por që aplikohen drejtpërdrejt nga vetë bizneset.

Për këtë arsye, rritja e kapaciteteve të biznesit shqiptar për të aplikuar dhe përthithur këto fonde mbetet një prioritet kyç në procesin e integrimit europian, përfundoi ai. /K.M

↗

12:20 “Mos u pĂ«rpiq
”

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Nga Adrian Thano 

Analiza e Fatos TarifĂ«s mbi “nomenklaturĂ«n kryeministrore” botuar sot nĂ« DITA i kap me saktĂ«si simptomat e njĂ« pushteti tejet tĂ« centralizuar.

Vendimmarrja nĂ« ShqipĂ«rinĂ« e sotme ka pushuar sĂ« qeni pĂ«rfaqĂ«suese. Ajo na rridhka tani pingul, me vrik e me nerv, nga “maja e vetmuar” (siç e pĂ«rshkruan veten kryeministri nĂ« intervista), kĂ«tu “poshtĂ«â€, tek ne plebejtĂ«. Jo pĂ«r ta diskutuar, sepse gjithçka qenka vendosur tashmĂ«, por pĂ«r ta zbatuar.

“Lart”, vetmia e pushtetit qĂ« shijohet me verĂ« tĂ« shtrenjtĂ«. “PoshtĂ«â€, rutina e bindjes.

Por kjo “nomenklaturĂ«â€ e re e tri-katĂ«r dekadave tĂ« fundit nuk lindi sot. As nuk shpjegohet vetĂ«m me sjelljen e njĂ« kryeministri. PĂ«r ta kuptuar plotĂ«sisht nga ’90 e kĂ«tej, Ă«shtĂ« e nevojshme tĂ« kthehemi te momenti kur nisi tĂ« rindĂ«rtohet.

ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ« qĂ« “revolucioni” i heronjve tĂ« rremĂ« tĂ« Dhjetorit hodhi themelet e njĂ« modeli ku gjithçka ngrihet mbi fasadĂ«n. KĂ«tĂ« e kemi theksuar jo pak herĂ«. Por unĂ« dua tĂ« ndalem te viti 2008, kur marrĂ«veshja Rama–Berisha dhe ndryshimet kushtetuese qĂ« pasuan vunĂ« gurin e parĂ« tĂ« njĂ« tjetĂ«r shtrese tĂ« pushtetit tĂ« pĂ«rqendruar.

Ketu duhet hapur nje paranteze e rende, sepse nuk behet fjale vetëm per një manovër politike, por edhe per shkelje mbi gjakun e femijeve dhe te pafajshmeve te Gërdecit.

Kjo e bën dyfish të rëndë atë marrëveshje, pasi Berisha e perdori edhe per te mbrojtur veten dhe rrethin e tij nga pergjegjesia për Gërdecin. Ndërsa Rama, nga ana tjeter, e pranoi dhe e shfrytezoi ate gjak te pahetuar si monedhe per te ndërtuar autoritetin qe nuk e kishte ende brenda PS.

Episodi simbolik mbetet ai i spitalit, ku Rama shkon, i hedh doren ne qafe Berishes. Politika shqiptare prodhoi imazhin më cinik te pajtimit. Dy burra pushteti, te bashkuar mbi nje tragjedi te pambyllur, duke i dhene njeri-tjetrit garanci mbijetese politike.

E kryen pra atë pazar që zbrazi në vijim parlamentarizmin nga përmbajtja por edhe dhanë mesazhin që pushteti mund te shkele mbi gjak, nese kjo garanton  kontroll politik. Sic edhe ri-ndodhi në 21 janar.

PĂ«r mua, centralizimi i sotĂ«m qĂ« analizon Tarifa nĂ« shkrimin e tij Ă«shtĂ« vazhdimĂ«si e atij kompromisi. Analiza e “nomenklaturĂ«s kryeministrore” fiton mĂ« shumĂ« kuptim kur shihet si faza e fundit e kĂ«saj qĂ« nisi nĂ« 2008. Kalbja e PS-sĂ«, gjithashtu.

Vetëm duke e pranuar këtë vazhdimësi, ky debat për demokracinë mund të shkojë përtej personave dhe të prekë rrënjën e problemit.

Kjo temë është ngritur shpesh dhe me këmbëngulje ndër vite, veçanërisht nga i ndjeri Moikom Zeqo, i cili e denonconte në vijimësi në DITA marrëveshjen e 2008-s si goditje themelore ndaj përfaqësimit dhe sovranitetit të votës. Edhe Pëllumb Xhufi apo autori Artan Duka i kanë mëshuar në analizat e tyre këtij qëndrimi, pra është një kritikë e hershme që kjo gazetë e ka mbajtur gjallë.

Nuk ka nevojë të përsëritim që ndryshimet kushtetuese të 2008-s e kthyen parlamentin në sallën noteriale të kryetarëve. Qytetari u përjashtua nga zgjedhja reale.

Por ja ta zemë se ua falëm me dëshirë mbretërve tanë lakuriq të drejtën e sovranit për të zgjedhur. Përse këta nuk afrojnë njerëz me integritet? Pse zgjedhin mediokritetin dhe madje rrugacët ordinerë siç po del së fundmi? Nga padija?

Jo. Nga nevoja strukturore e pushtetit. Ky sistem nuk mbijeton me njerëz të mirë, por me individë të varur. Një deputet i vërtetë flet vetë, krijon opinion, kundërshton kur duhet, ndërton profil publik. Një pupac me kostum nuk ka bazë elektorale, nuk ka autoritet publik, nuk ka plan B politik. Pra është totalisht i kontrollueshëm.

Ky është modeli ideal për një kryetar që nuk mundet të qeveris përmes debatit.

Ajo qĂ« mĂ« shqetĂ«son nĂ« fakt nuk janĂ« emrat e pupacĂ«ve. Problemi Ă«shtĂ« mĂ« i gjerĂ« se ajo sallĂ« parlamenti qĂ« nuk e meriton emrin qĂ« mban. ËshtĂ« mesazhi i pashkruar i kĂ«tij sistemi qĂ« bĂ«n dĂ«min e madh. Ai del jashtĂ« asaj salle. MOS U PËRPIQ – thotĂ« ky mesazh. Mos u lodh tĂ« jesh i aftĂ«, mos u mundo tĂ« jesh i ndershĂ«m, mos u pĂ«rpiq tĂ« mendosh ndryshe. Nuk shpĂ«rblehet as dija, as karakteri, as guximi, shpĂ«rblehet BINDJA.

Ky sinjal që shoqëria e lexon në listat e pushtetit ku ngjiten vazhdimisht njerëz mediokër, të padallueshëm dhe pa peshë është pasoja më e rrezikshme e modelit për të cilin po flasim.

Sepse kjo nuk prodhon vetëm parlament të dobët, por edhe qytetarë të dorëzuar. Ndaj ambiciozët largohen, kurse të tjerët heshtin. Mesatarja kthehet në normë, shikoni vetëm fjalorin e rrugës që mbizotëron gjithandej e më pas të tjerat.

Në këtë kuptim, mediokriteti në lista nuk është aksidental. Ndryshe nuk do ishte kaq masiv. Do kishim tre a katër torollakë dhe aq. Por jo. Kjo tashmë është një pedagogji e plotë shoqërore.

Pastaj shikoni se si pikërisht arkitektët e këtij mediokriteti masiv ankohen sot për popullin apatik. E mësojnë çdo ditë këtë shoqëri se përpjekja është e kotë, dhe pastaj habiten kur shohin rezultatet e mësimit të tyre. Krijojnë apatinë dhe më pas e vënë në bankën e të akuzuarve.

A ka ironi më të hidhur? Cfarë dallkaukësh qesharakë!/K.M

↗

12:10 Fluks pasagjerësh në portin e Vlorës për festat e fundvitit

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Fluksi i lëvizjeve në portin detar të Vlorës vijon të jetë i lartë në prag të festave të fundvitit. Sipas informacioneve të siguruara, mëngjesin e kësaj të shtune në port kanë mbërritur 446 pasagjerë.

Fluks pasagjerësh në portin e Vlorës për festat e fundvitit

Gjithashtu, në port kanë hyrë edhe 109 automjete, si dhe disa kamionë dhe autobusë, çka tregon një rritje të ndjeshme të qarkullimit detar gjatë kësaj periudhe festive./K.M

↗

12:00 Të jetosh afër natyrës: Micro-travel dhe ecjet terapeutike (lifestyle)

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Micro-travel nënkupton udhëtime të shkurtra, shpesh brenda zonës ku jeton, me synim çlodhjen dhe ri-ndërlidhjen me ambientin. Kjo formë turizmi është parë si më pak stresuese dhe më ekonomike.

Studime të psikologjisë mjedisore tregojnë se ecja në natyrë ul nivelin e kortizolit dhe ndihmon në përmirësimin e fokusit, sidomos te personat me punë sedentare. Nuk kërkon pajisje të shtrenjta dhe është e aksesueshme për të gjitha moshat.

Ky trend lidhet edhe me urbanizimin: qytetet moderne po krijojnĂ« zona “green corridors”, shtigje, parqe tĂ« interkonektuara dhe hapĂ«sira tĂ« qeta pĂ«r ulje dhe lexim — njĂ« investim nĂ« shĂ«ndetin mendor tĂ« komunitetit./KM

↗

11:50 Policia, shërbimet sekrete dhe drejtësia nën presion në Gjermani, toleranca e AfD-së shqetësuese

✇Gazeta Fjala
By: Klara

ËshtĂ« njĂ« ditĂ« e zymtĂ« nĂ«ntori nĂ« vitin 2025. Qindra oficerĂ« policie janĂ« mbledhur nĂ« njĂ« sallĂ« tĂ« madhe konferencash nĂ« qytetin e Wiesbadenit, Hessen, pĂ«r tĂ« diskutuar sigurinĂ« e brendshme tĂ« GjermanisĂ«. Temat janĂ« tĂ« shumta, sulmet me dronĂ«, lufta hibride dhe fushatat e dezinformimit nĂ« botĂ«n dixhitale. ËshtĂ« konferenca e vjeshtĂ«s e ZyrĂ«s Federale tĂ« PolicisĂ« Kriminale (BKA), e cila Ă«shtĂ« ekuivalenti i FBI-sĂ« nĂ« Gjermani. NĂ« podium Ă«shtĂ« Alena Buix. Ajo Ă«shtĂ« eksperte nĂ« etikĂ«n mjekĂ«sore dhe pĂ«r shumĂ« vite ka qenĂ« presidente e KĂ«shillit Gjerman tĂ« EtikĂ«s.

Por kĂ«tu, shqetĂ«simi i saj Ă«shtĂ« pĂ«r diçka tjetĂ«r pĂ«r demokracinĂ« nĂ« Gjermani. “Kam pasur vazhdimisht pĂ«rvojĂ«n e kolegĂ«ve dhe miqve qĂ« e duan vendin e tyre dhe, pas gotĂ«s sĂ« dytĂ« tĂ« verĂ«s, thonĂ« se po mendojnĂ« nĂ«se duhet tĂ« largohen.” “NĂ«se detyrohen tĂ« largohen”, thotĂ« Buix. Ata nuk duan. Alena Buix nuk e pĂ«rmend kĂ«rcĂ«nimin. Por çdo oficer policie nĂ« dhomĂ« e di pĂ«r kĂ« po flet, AlternativĂ«n pĂ«r GjermaninĂ«, ose shkurt AfD.

Politikanët e AfD-së kundërshtojnë hapur vlerat themelore të kushtetutës dhe shoqërisë. Partia ka qenë në rritje për vite me radhë. Në Gjermaninë lindore, ajo është bërë forca më e fortë. Dhe në të njëjtën kohë, partia po bëhet gjithnjë e më radikale.

Kuadrot e AfD-sĂ« pĂ«rdorin slogane nacionalsocialiste, pozojnĂ« me duart nĂ« zemĂ«r para Bunker-it tĂ« Adolf Hitlerit, veshin rroba nga katalogu i porosive me postĂ« i organizatĂ«s mĂ« tĂ« madhe neonaziste tĂ« GjermanisĂ« dhe e quajnĂ« veten “fytyra miqĂ«sore e Nacional Socializmit”.

KĂ«to nuk janĂ« vetĂ«m akuza – vetĂ« individĂ«t po i bĂ«jnĂ« publike kĂ«to incidente. PolitikanĂ«t e AfD-sĂ« po kundĂ«rshtojnĂ« gjithnjĂ« e mĂ« hapur vlerat themelore tĂ« kushtetutĂ«s gjermane. Askush nuk mund tĂ« diskriminohet pĂ«r shkak tĂ« origjinĂ«s, fesĂ«, kulturĂ«s ose racĂ«s sĂ« tij. Ka njĂ« numĂ«r nĂ« rritje vendimesh gjyqĂ«sore qĂ« tĂ« paktĂ«n pjesĂ«risht konfirmojnĂ« aktivitetet jokushtetuese tĂ« AfD-sĂ«. Dhe autoritetet e sigurisĂ« po mbledhin gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« prova tĂ« luftĂ«s sĂ« AfD-sĂ« kundĂ«r vlerave themelore tĂ« shoqĂ«risĂ«.

A nuk është Gjermania më e sigurt për të gjithë? Apo së shpejti nuk do të jetë më e sigurt nëse AfD vjen në pushtet? Ministrja gjermane e Arsimit Karin Prien njoftoi gjithashtu në tetor se nuk do të toleronte një fitore të AfD-së. Ajo do të largohej nga Gjermania nëse AfD do të bashkohej me qeverinë federale. Stërgjyshja e saj hebreje u vra nga nazistët.
Ata duan tĂ« transformojnĂ« SaksoninĂ«-Anhaltin. Kjo pjesĂ«marrje nĂ« qeveri nĂ« nivel federal nuk duket ende e mundur pĂ«r AfD-nĂ«. Por nĂ« shtete tĂ« veçanta, situata Ă«shtĂ« e ndryshme. Zgjedhjet do tĂ« mbahen nĂ« katĂ«r shtete nĂ« vitin 2026, dy nĂ« GjermaninĂ« lindore, Saksonia-Anhalt dhe Mecklenburg-Pomerania PerĂ«ndimore, dhe dy nĂ« GjermaninĂ« perĂ«ndimore, Baden-WĂŒrttemberg dhe Rheinland-Pfalz.

Në shtetet lindore gjermane, AfD është padyshim partia më e fortë dhe po kërkon pushtet politik. Qëllimi i saj nuk janë koalicionet me partitë e tjera, por pushteti ekskluziv. Kjo është deklaruar edhe nga Hans-Thomas Tilschneider, nënkryetar i grupit të saj parlamentar në Saksonia-Anhalt. Ai dhe partia e tij kanë ide të qarta se çfarë duan të bëjnë me pushtetin politik. Ai iu përgjigj një pyetjeje nga DW me shkrim.

Tilschneider i quan projektet e ndryshme qĂ« promovojnĂ« demokracinĂ« “programe indoktrinimi” dhe thotĂ« se nuk do tĂ« marrin mĂ« fonde. Projekti “Shkolla pa RacizĂ«m”? A mund tĂ« shfuqizohet? Transmetimi publik? Duhet tĂ« shfuqizohet nĂ« formĂ«n e tij aktuale. NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, Tilschneider dhe AfD po pĂ«rqendrohen te nacionalizmi: “TĂ« jesh gjerman duhet tĂ« ngjallĂ« pĂ«rsĂ«ri njĂ« ndjenjĂ« pozitive”, shkroi Tilschneider pĂ«r DW. Ai dĂ«shiron njĂ« ndryshim mentaliteti dhe po lufton kundĂ«r gjithçkaje qĂ« e konsideron jo-gjermane. PĂ«r tĂ«, kĂ«ngĂ«t pop, pĂ«r shembull, janĂ« “tĂ« pakuptimta, pa traditĂ«â€.

Ai gjen frymĂ«zim te Presidenti i SHBA-sĂ« Donald Trump dhe kryeministri hungarez Viktor OrbĂĄn. Por mbi tĂ« gjitha, AfD dĂ«shiron njĂ« gjĂ«: tĂ« deportojĂ« njerĂ«z nga Gjermania. Tilschneider po bĂ«n thirrje pĂ«r njĂ« “ofensivĂ« deportimi” si “masĂ«n e parĂ« politike” nĂ« rast tĂ« njĂ« qeverie tĂ« AfD-sĂ«. Brenda partisĂ«, slogani Ă«shtĂ«: “Miliona riatdhesime”. Dhe meqenĂ«se nuk ka miliona njerĂ«z nĂ« Gjermani qĂ« janĂ« tĂ« detyruar ligjĂ«risht tĂ« largohen nga vendi, lind pyetja: KĂ« saktĂ«sisht dĂ«shiron tĂ« deportojĂ« AfD?

Sa e qëndrueshme është Demokracia?

EkspertĂ«t dhe vĂ«zhguesit bien dakord nĂ« njĂ« pikĂ«: AfD nuk do ta zbusĂ« qĂ«ndrimin e saj nĂ«se vjen nĂ« pushtet. “UnĂ« supozoj se nĂ«se AfD do tĂ« ishte nĂ« qeveri, ajo do tĂ« konsolidonte dhe do ta rafinonte mĂ« tej radikalizmin e saj”, parashikon Matthias Quent nĂ« njĂ« intervistĂ« me DW. Ai Ă«shtĂ« profesor nĂ« Institutin pĂ«r “TraditĂ«n Demokratike” nĂ« Universitetin e Shkencave tĂ« Aplikuara Magdeburg-Stenda.

“Sidomos nĂ« Saksoni-Anhalt, i cili ka njĂ« nga shtetet mĂ« tĂ« ekstremit tĂ« djathtĂ«. Nuk ka forca atje qĂ« do tĂ« donin njĂ« kurs tĂ« ndryshĂ«m.” Quent pret qĂ« nĂ«se AfD bashkohet me qeverinĂ«, ajo do tĂ« pĂ«rpiqet tĂ« sjellĂ« elementĂ«t e saj radikalĂ« nĂ« administratĂ«n publike. “AtĂ«herĂ« do tĂ« bĂ«het e qartĂ« nĂ«se njĂ« demokraci elastike mund tĂ« funksionojĂ« ende kur qeveria pĂ«rfshin tĂ« paktĂ«n njĂ«farĂ« pjesĂ«marrjeje tĂ« ekstremit tĂ« djathtĂ«.”

Policia, shërbimet sekrete dhe drejtësia nën presion

Çështja e qĂ«ndrueshmĂ«risĂ« shqetĂ«son edhe autoritetet e sigurisĂ«. Pyetja duket e justifikuar, sepse njĂ« qeveri e AfD-sĂ« nĂ« Saksoni-Anhalt nuk do tĂ« kishte ndikim vetĂ«m nĂ« shtetin e saj tĂ« vogĂ«l nĂ« GjermaninĂ« lindore. NĂ« punĂ«n policore, nĂ« punĂ«n e inteligjencĂ«s, nĂ« miratimin e ligjeve federale ose nĂ« KĂ«shillin Federal tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m – ajo do tĂ« pĂ«rfaqĂ«sohej nĂ« tĂ« gjitha kĂ«to komitete. Dhe nĂ« Saksoni-Anhalt, si njĂ« parti e konsideruar “padyshim ekstremiste e krahut tĂ« djathtĂ«â€ nga autoritetet e sigurisĂ«, ajo do tĂ« ishte gjithashtu pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r luftimin e ekstremizmit.

Prandaj, autoritetet tani po diskutojnë se si duhet të ndryshojnë rutinat e tyre organizative dhe të vendosura në mënyrë që të jenë të përgatitura për sulme të mundshme ekstremiste nga brenda. Gjyqësori në Gjermani gjithashtu duket i prekshëm. Megjithatë, në një demokraci, ai është garantuesi i respektimit të vlerave normative. Elementët e ekstremit të djathtë brenda AfD-së e kanë kritikuar vazhdimisht pavarësinë e saj.

NĂ« shtetin e ThuringisĂ«, ata tashmĂ« po e pĂ«rdorin me sukses pushtetin e tyre politik pĂ«r tĂ« bllokuar emĂ«rimin e gjyqtarĂ«ve tĂ« rinj nĂ« pozicione kyçe. Suksesi nĂ« zgjedhjet e ardhshme shtetĂ«rore nĂ« Gjermani nĂ« vitin 2026 do tĂ« ishte nĂ« fund tĂ« fundit vetĂ«m njĂ« hap i ndĂ«rmjetĂ«m pĂ«r AfD-nĂ«, thotĂ« David Begrich nĂ« njĂ« intervistĂ« me DW. “ËshtĂ« shumĂ« e qartĂ« se partia i sheh shtetet lindore tĂ« GjermanisĂ« si njĂ« laborator politik pĂ«r tĂ« testuar se sa larg mund tĂ« shkojĂ« nĂ« vĂ«nien nĂ« pikĂ«pyetje tĂ« kulturĂ«s demokratike.” QĂ«llimi, thotĂ« ai, Ă«shtĂ« tĂ« sfidojĂ« qeverinĂ« federale.

Konsensusi themelor demokratik i Qendrës

AfD pĂ«rfiton gjithashtu nga stresi i vazhdueshĂ«m ndaj tĂ« cilit Ă«shtĂ« e ekspozuar shoqĂ«ria: “Po pĂ«rjetojmĂ« njĂ« frekuencĂ« gjithnjĂ« e nĂ« rritje tĂ« krizave pĂ«r njerĂ«zit, dhe kjo çon nĂ« njĂ« ndjenjĂ« pasigurie qĂ« shtrihet shumĂ« pĂ«rtej fushĂ«s themelore tĂ« veprimit politik nĂ« dispozicion tĂ« partive nĂ« pushtet”, analizon Begrich. PolitikanĂ«t duhet t’i marrin seriozisht ndjenjat e pafuqisĂ« dhe krizĂ«s qĂ« njerĂ«zit kanĂ« pĂ«rjetuar vitet e fundit.

NĂ« luftĂ«n pĂ«r njĂ« shoqĂ«ri demokratike, Begrich kĂ«mbĂ«ngul qĂ« qendra mĂ« e gjerĂ« politike e shoqĂ«risĂ« gjermane nuk duhet harruar, sepse nĂ« Gjermani ende ekziston njĂ« konsensus themelor demokratik. “NĂ« punĂ«n time konsulente, shoh se njerĂ«zit janĂ« vĂ«rtet tĂ« gatshĂ«m tĂ« shtrijnĂ« dorĂ«n tek njĂ«ri-tjetri dhe tĂ« punojnĂ« sĂ« bashku pĂ«r tĂ« mirĂ«n e pĂ«rbashkĂ«t – duke kapĂ«rcyer dallimet nĂ« jetĂ«n e tyre tĂ« pĂ«rditshme.”

Teresa Donner ndan kĂ«tĂ« pikĂ«pamje. Ajo ka qenĂ« shitĂ«se librash nĂ« qytetin Halle an der Saale nĂ« Saksoni-Anhalt pĂ«r vite me radhĂ«. Edhe ajo i frikĂ«sohet njĂ« fitoreje tĂ« AfD-sĂ« nĂ« zgjedhje. NĂ« njĂ« intervistĂ« me DW, Donner shpjegon: NĂ« kohĂ« tĂ« polarizuara dhe tĂ« tensionuara, duhen mĂ« shumĂ« mundĂ«si pĂ«r terren tĂ« pĂ«rbashkĂ«t dhe shkĂ«mbim, pa u kufizuar diskutimi vetĂ«m nĂ« kampet politike: “PĂ«r shembull, nĂ« njĂ« lexim romanesh kriminale ose nĂ« njĂ« takim klasik lokal nĂ« njĂ« birrari. AfD Ă«shtĂ« shumĂ« e aftĂ« nĂ« mbushjen e boshllĂ«kut nĂ« zonat rurale, ku gjithçka po shkatĂ«rrohet.” PĂ«r tĂ« ndaluar shfrytĂ«zimin e kĂ«tyre boshllĂ«qeve, tĂ« gjithĂ« tani thirren tĂ« veprojnĂ«./K.M

↗

11:40 Filmohet macja e egër, e zhdukur prej 30 vitesh

✇Gazeta Fjala
By: Klara

Filmohet një mace me kokën e sheshtë në Borneo, pas tre dekadash që mendohej e zhdukur plotësisht. Ky felin i vogël është një ndër specie në rrezik zhdukjeje, dhe në Azi mendohet se janë rreth 10 ekzemplarë, ndërsa në gjithë botën shpresohet të jenë 2500, e për këtë ky filmim konsiderohet mjaft i rëndësishëm.

Kjo mace e egër është parë tej mase rrallë nga njeriu, dhe informacionet që kemi mbi të janë të pakta.
ËshtĂ« felin qĂ« habitat ka pyje tropikale, pranĂ« zonave ujore, kryesisht nĂ« Sumatra, Brunei, TajlandĂ«, e ushqehet kryesisht me bretkosa, peshk e shpendĂ«, dhe si rrallĂ« felinĂ«, Ă«shtĂ« nĂ« gjendje tĂ« notojĂ« me shumĂ« lehtĂ«si.

NĂ« pamje ka gĂ«zof nĂ« nuancat e ngjyrĂ«s gri dhe kafe, peshon maksimum rreth 2.5 kg me njĂ« gjatĂ«si prej 45–50 cm.
Imazhet publikuara janë filmuar në Malajzi, në Pyllin e mbrojtur Tangkulap, në ishullin e Borneos. Shkaqet e kërcënimit dhe zhdukjes së maces me kokë të sheshtë, ndër më të rrallat në botë, është humbja dhe reduktimi i habitatit natyral, ndryshim i cili sipas ekspertëve ka ndodhur në mënyrë agresive./K.M

❌