TIRANË- Qeveria shqiptare ka vendosur të ndajë bonuese për disa kategori të shoqërisë. Lajmi u dha nga ministri i Financave, Petrit Malaj, i cili tha se qeveria ka miratuar Aktin Normativ të fundvitit, i cili parashikon disa ndryshime në buxhetin e vitit 2025.

“Në kuadër të kësaj mbështetjeje, do të akordohet një masë financiare prej 15 mijë lekësh, ose rreth 150 eurosh, për secilin përfitues. Nga kjo paketë do të përfitojnë gjithsej 148 500 qytetarë, ndërsa fondi total i vënë në dispozicion arrin në 2,2 miliardë lekë”, tha ministri Malaj.

Ministri u shpreh se një nga vendimet e Këshillit të Ministrave lidhet me përdorimin e fondeve të pashpenzuara nga ministritë dhe institucionet buxhetore.

Ai pohoi se të gjitha fondet që nuk do të shpenzohen nga këto institucione të kalojnë në fondin e posaçëm të pensioneve pranë Bankës së Shqipërisë.

“Bazuar në një vlerësim paraprak, shuma që minimalisht pritet të transferohet në këtë llogari është rreth 150 milionë euro. Kjo shumë do të përdoret për Reformën e Pensioneve”, u shpreh Malaj./abcnews.al

 

Gjatë tri ditëve të negociatave në Florida, Shtetet e Bashkuara dhe Ukraina kanë zhvilluar bisedime me dhe pa përfaqësues evropianë mbi mënyrat për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.

”Diskutimet midis negociatorëve ukrainas dhe amerikanë mbuluan garancitë shumëpalëshe të sigurisë, si dhe garancitë e sigurisë amerikane”, shkruan në mënyrë identike në X i dërguari special i SHBA-së, Steve Witkoff dhe negociatori kryesor ukrainas, Rustem Umerov.

Ata thanë se bisedimet trajtuan gjithashtu zhvillimin e mëtejshëm të planeve për rimëkëmbjen ekonomike të Ukrainës, ndërsa vendi vazhdon të mbrohet nga pushtimi i Rusisë.

“Gjatë tri ditëve të fundit në Florida, delegacioni ukrainas zhvilloi një sërë takimesh produktive dhe konstruktive me partnerët amerikanë dhe evropianë”, thanë postimet.

“Ukraina mbetet plotësisht e përkushtuar për të arritur një paqe të drejtë dhe të qëndrueshme”, shtuan ato.

Delegacionet ukrainase, ruse dhe evropiane ishin në Miami gjatë fundjavës për të vazhduar negociatat për t’i dhënë fund luftës së nisur nga Rusia rreth katër vjet më parë, megjithëse nuk u zhvilluan bisedime të drejtpërdrejta midis zyrtarëve ukrainas dhe rusë.

Përfaqësuesit ukrainas, amerikanë dhe evropianë kishin zhvilluar bisedime të dielën dhe të hënën e kaluar në Berlin, mes një shtytjeje të intensifikuar diplomatike për të gjetur një zgjidhje për konfliktin.

Negociatori rus Kirill Dmitriev, këshilltar i presidentit rus Vladimir Putin, i përshkroi bisedimet në Miami si konstruktive pas raundit të parë të së shtunës, sipas agjencisë shtetërore ruse të lajmeve TASS.

“Gjatë dy ditëve të fundit në Florida, i Dërguari Special rus Kirill Dmitriev zhvilloi takime produktive dhe konstruktive me delegacionin amerikan për të çuar përpara planin e paqes të presidentit Trump për Ukrainën”, tha Witkoff në një postim në X.

Asnjë nga palët e përfshira nuk zbuloi nëse ishte bërë përparim i vërtetë.

TIRANË- Ilir Meta dëshmoi sot vullnetarisht në SPAK për ngjarjet para dhe pas 21 janarit 2011. Ish-presidenti u mor në pyetje për disa orë nga prokurori Alfred Shehu.  Meta mësohet se ka thënë se shërbimet e huaja ishin në dijeni të dhunës së planifikuar nga organizatorët.

Meta, në atë kohë zëvendëskryeministër, ishte edhe arsyeja e protestës popullore, pas përgjimit të publikuar nga Dritan Prifti dhe ryshfeteve të kërkuara nga shefi i tij politik.

Ish-kreu i Shërbimit Informativ Shtetëror, Fatos Klosi, i ftuar në “Tirana Live” u shpreh se Meta është paraqitur në SPAK për të ndihmuar Sali Berishën.

Deklarimet e Ilir Metës sipas Klosit janë një mashtrim i pastër, ndërsa shtoi se shërbimet partnere nuk njoftojnë asnjëherë kryeministrin apo ministrin, por partnerin e tyre në Shqipëri, siç është SHISH.

“Nuk ma merrte mendja, me hallet që ka ai përpiqet të ndihmojë edhe Berishën si aleatë qe e ka dhe e kishte dhe atëherë më 21 janarin. Për mua është mashtrim i pastër. Shërbimet partnere nuk flasin me kryeministrin apo me ministrin, por ata kanë një partner që është shërbimi informative dhe mund ta përdoret inflamacionet. Nuk justifikohet. Është e ndalura me ligj që të qëllohet drejt Turmës. Krimi shtetëror duhet t’i shkohet deri në fund”, tha ai.

Ai pohoi se Meta ka shkuar në Prokurorinë e Posaçme për të justifikuar veprimet e Berishës, por pavarësisht përpjekjeve, ai theksoi se Berishën nuk e mbron dot përballë “krimit shtetëror” ku katër qytetarë të pafajshëm u qëlluan për vdekje para godinës së kryeministrisë më 21 janar 2011.

“Ata ushtarët dhe oficerët të gardës nuk e bënin dot pa urdhër. Ata që kanë dhënë urdhër, ata që sajuan atë ngjarje, që përfundoi me katër të vrarë dhe nuk e di për sa të plagosur, është një ngjarje më e rënda që ka ndodhur.

Ai ka shkuar aty për të ndihmuar Sali Berishën, jo prokurorinë. Ai ka shkuar atje për ta justifikuar në njëfarë mënyrë, sepse nuk e mbron dot. Ata janë të akuzuarit. Unë shpresoj që të dalë e vërtetë, është e vështirë sigurisht. Procesi i hetimit u sabotua që në fillim.

Tani është vonë, por nuk është e pamundur. Me vërtet është fshirë serveri i kryeministrisë, por unë jam i sigurt që Basha ministër i Brendshëm i asaj kohe nuk kishte këllqe për të dhënë urdhër për të vrarë, por nga kryeministri i kohës.

Ka plot njerëz që  janë dëshmitarë, punonjës të Gardës, që mund të thonë të vërtetën. Kam përshtypjen se nuk ka ditur gjë i shkreti. Berisha u tall me Topin dhe me kryeprokuroren e përgjithshme. Ai i mundi ata, sepse ishte i plotfuqishëm, sepse presidentin ata e zgjodhën.

Bamir Topi mbajti një qëndrim të drejtë, në përputhje me ligjin, ndërkohë Berisha, që është fajtori kryesor bëri ç’është e mundur për të gënjyer. Deri sa Gardën e mbajtën tre ditë në kryeministri, dhe në këto ditë…Këto janë indice që tregojnë se duhet luftuar më shumë për prova. Shpresa ime është tek njerëzit. U gjuajt kur njerëzit ishin shpërndarë. “, tha ai.

TIRANË- Këshilli Kombëtar i Partisë Demokratike është mbledhur mes tensioneve të brendshme dhe pa fokus të qartë mbi zgjedhjet.  Analisti Artur Nura, i ftuar në një “Tirana Live”, u shpreh se ish-kryeministri Sali Berisha ndodhet në një situatë të vështirë brenda PD-së, ndërsa figura e Ervin Salianjit po fiton gjithnjë e më shumë mbështetje mes demokratëve.

Sipas Nurës, Salianji përfaqëson një frymë të re politike, e cila po shihet si shpresë nga baza e PD-së, veçanërisht nga të rinjtë.

Më tej, Nura theksoi se protesta e PD e paralajmëruar për 22 dhjetor pritet të jetë modeste në nivel kombëtar, ndërsa Salianji po arrin të tërheqë më shumë mbështetës sesa strukturat tradicionale të partisë.

I pyetur mbi motivet se pse Salianji  nuk mori pjesë në mbledhjen e Këshillit Kombëtar, Nura tha se po tregohet funksional dhe po shmang përplasjet e drejtpërdrejta për momentin.

“Salianji pasqyrë e rinisë së Berishës dhe kjo e është arsyeja kryesore, që e shqetëson më shumë atë. Ai mbledh Këshillin Kombëtar, por nuk flet për zgjedhjet. Padyshim që Berisha është në një situatë të rëndë brenda Partisë Demokratike.

Protesta do jetë modeste më 22 dhjetor në planin kombëtar. Salianji i merr më shumë demokratë. Salianji është një politika, që po i jep një perspektivë të mirë Partisë Demokratike. Fryma Berisha të mbyt. Nuk e mbyt individin, por frymën demokratike brenda partisë”, tha ai.

“Besoj se është një zgjedhje që ka bërë për të mos u përplasur hë për hë, sepse i dihet të mos ndërtojë përplasje tani për tani. Demokratët shohin shpresë tek Ervin Salianjin.  Jo rastësisht Salianji po del kaq shumë funksionale. Mund të ketë edhe mbështesje ndërkombëtare. Në PD nuk kemi demokraci të brendshme. Koha do ta vërtetojë, unë mendoj se Salianji është një tentativë për t’i dhënë PD një frymë  të re.”, u shpreh ai./abcnews.al

Nga Gazeta ‘Si’- Samiti i udhëheqësve të BE-së, të enjten do të vërë në provë nëse blloku do të qëndrojë i bashkuar, apo nëse Donald Trump mund ta ndajë atë.

Një mosmarrëveshje e madhe midis qeverive evropiane mbi përdorimin e aseteve ruse të ngrira që nga pushtimi i Ukrainës nga Vladimir Putin për të financuar rindërtimin e vendit nxjerr në pah një përçarje më të thellë në të gjithë kontinentin mbi mënyrën se si të përballet me një rend të ri botëror dhe presionin e paparë nga SHBA-të.

Këshilli Evropian këtë javë duhet të bëjë dy gjëra. Udhëheqësit kanë nevojë për rezultate të prekshme, veçanërisht në financimin e Ukrainës. Por qeveritë kryesore thonë gjithashtu se duhet të mbështesin BE-në kur Shtëpia e Bardhë po përpiqet të ndikojë në politikë, dhe më shumë udhëheqës evropianë se kurrë, nga Viktor Orbán i Hungarisë deri te Andrej Babiš i Çekisë, e hedhin poshtë mençurinë e pranuar të Brukselit.

BE-ja do të “dëmtohej rëndë për vite me radhë” nëse nuk ia del të arrijë një marrëveshje për financimin e Ukrainës, tha kancelari gjerman Friedrich Merz në një intervistë televizive gjermane.

“Dhe ne do t’i tregojmë botës se, në një moment kaq të rëndësishëm në historinë tonë, ne jemi të paaftë të qëndrojmë së bashku dhe të veprojmë për të mbrojtur rendin tonë politik në këtë kontinent evropian.”

Zyrtarët e administratës Trump kanë shtyrë qeveritë evropiane, të paktën ato që i konsiderojnë më miqësore – që të refuzojnë planin për të përdorur 210 miliardë euro në asete ruse për të financuar Ukrainën, thanë për POLITICO katër zyrtarë të BE-së të përfshirë në diskutime.

Kur udhëheqësit e BE-së u takuan në Bruksel në tetor, ata nuk arritën të arrinin një marrëveshje për paratë e bllokuara sepse Belgjika e kundërshtoi atë. Dy muaj më vonë, është e qartë se problemi i BE-së nuk është në të vërtetë Belgjika, por Trump.

Komisioni Evropian dhe kryeqytetet më me ndikim kanë negociuar me njëri-tjetrin gjatë asaj periudhe, duke u përpjekur të bindin kryeministrin belg Bart De Wever, mbështetja e të cilit është thelbësore sepse vendi i tij është shtëpia e shumicës së aseteve ruse të ngrira në Evropë, të jetë në anën e tyre. Diskutimet janë bërë më intensive gjatë javës së kaluar, pasi BE është përpjekur t’i japë Belgjikës garanci.

Por shanset për të arritur një marrëveshje u përkeqësuan në vend që të përmirësoheshin gjatë së martës, tha zyrtari i lartë, të cilit iu dha anonimiteti për të folur lirisht. “Doja të qaja,” thanë ata për atmosferën e një takimi në Bruksel të ministrave të çështjeve të BE-së që po përgatiteshin për samitin.

“Nuk është më udhëheqëse e botës së lirë”

Ukraina ka nevojë urgjente për para, pasi përballet me një deficit buxhetor prej 71.7 miliardë eurosh vitin e ardhshëm. Nëse paratë nuk fillojnë të rrjedhin deri në prill, do të duhet të shkurtojë shpenzimet publike, gjë që mund të godasë moralin dhe aftësinë e saj për të vazhduar të mbrohet, gati katër vjet që nga pushtimi në shkallë të plotë i Rusisë.

Qeveria belge thotë se kundërshtimi i saj ndaj përdorimit të aseteve ruse për të financuar kredinë varet nga nevoja për të mbrojtur taksapaguesit e saj nga përgjegjësia në rast se paratë duhet të kthehen ndonjëherë.

Për vendet e tjera evropiane, bëhet fjalë për gjeopolitikë më të gjerë.

Fushata amerikane e ndikimit që ka parë zyrtarët e administratës Trump të anashkalojnë Brukselin dhe të bashkëpunojnë me kryeqytetet, ka bërë që Italia, Bullgaria, Malta dhe Çekia t’i bashkohen grupit të vendeve që nuk pajtohen. Dështimi do të ishte një katastrofë për pozicionin e BE-së në botë, thanë zyrtarët evropianë, duke pasur parasysh mesazhin që do të dërgonte. Jo vetëm për administratën e ashpër Trump, e cila, në Strategjinë e saj të Sigurisë Kombëtare të publikuar më parë këtë muaj, tha se do të mbështeste forcat euroskeptike, por edhe për Presidentin rus Vladimir Putin, i cili vë në dyshim hapur sovranitetin e ish-shteteve sovjetike.

Manfred Weber, udhëheqësi i Partisë Popullore Evropiane të qendrës së djathtë, familja më e madhe politike e BE-së, dha një vlerësim të habitshëm të martën në lidhje me gjendjen e përkeqësuar të marrëdhënieve.

“SHBA-të padyshim nuk janë më udhëheqëse të botës së lirë,” u tha ai gazetarëve në Strasburg, ku Parlamenti Evropian është në seancë këtë javë. Administrata Trump po “distancohet nga ne”.

Një Ukrainë e shkatërruar do të kishte një dorë më të dobët për të luajtur në bisedimet e paqes, duke minuar shanset e saj për të marrë paqen e qëndrueshme që i nevojitet për t’u rindërtuar nga shkatërrimi i katër viteve të luftës së plotë.

“Nuk kam as fjalën e duhur,” tha Kryeministrja estoneze Kristen Michal për POLITICO kur u pyet se çfarë do të ndodhte nëse BE-ja nuk arrin të marrë një marrëveshje kredie. Kievi duhet të dijë “se Evropa po e mbështet Ukrainën sido që të ndodhë. Që ata nuk janë të detyruar ta pranojnë marrëveshjen e keqe”.

Sipas një drafti të planit të paqes të negociuar nga Shtëpia e Bardhë dhe Kremlini, Uashingtoni dëshiron të përdorë një pjesë të aseteve të ngrira të Rusisë për të financuar përpjekjet e rindërtimit të udhëhequra nga SHBA-të. Lëshimi i aseteve të ngrira për Ukrainën si pjesë e një kredie dëmshpërblimi do t’i lejonte Kievit të vendoste se ku t’i drejtonte paratë, me Francën që shtyn për një qasje të parë ndaj shpenzimeve për armë, e cila do të ishte Evropa.

Trump po ushtron gjithashtu presion mbi Presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, që t’i lëshojë Rusisë territore të fortifikuara rëndë dhe me rëndësi strategjike në Donbas, tokë që Kremlini aktualisht nuk e kontrollon.

Shtëpia e Bardhë i hodhi poshtë akuzat e Brukselit për ndërhyrje.

“Shpërthimet nga burime anonime që nuk ishin të pranishme në këto diskutime nuk duhen marrë seriozisht”, tha zëvendëssekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Anna Kelly.

“Objektivi i vetëm i Shteteve të Bashkuara është të sjellë paqe në këtë konflikt… Si ukrainasit ashtu edhe rusët kanë deklaruar qartë qëndrimet e tyre në lidhje me asetet e ngrira, dhe puna jonë e vetme është të lehtësojmë një shkëmbim që në fund të fundit mund të rezultojë në një marrëveshje”.

Negociatat e dobëta të së martës panë zyrtarët dhe udhëheqësit e BE-së të ngrinin gjithnjë e më shumë opsionin bërthamor: miratimin e kredisë së dëmshpërblimeve me votim me shumicë të kualifikuar, me fjalë të tjera, duke injoruar kundërshtimet e disa vendeve dhe duke vazhduar gjithsesi. Por disa zyrtarë thanë se kjo do të shqyente një bllok tashmë të përçarë dhe ka të ngjarë ta zhyste atë në një krizë të vërtetë.

Një alternativë tjetër është që disa vende thjesht të ofrojnë kredi të kufizuara dypalëshe.

“Është e rëndësishme që Belgjika të jetë pjesë e marrëveshjes”, “por le ta shohim”, tha kryeministrja letoneze Evika Siliņa për POLITICO të martën. “Nëse ky [një votim me shumicë të kualifikuar] do të jetë i vetmi [opsion], pse jo?”

“Është e rëndësishme që BE-ja të tregojë forcën e saj, si dhe aftësinë për të marrë një vendim të fortë, sepse ne kemi punuar për një kohë mjaft të gjatë dhe i premtuam Ukrainës se do t’i ndihmojmë me burime financiare, dhe asetet e ngrira janë me të vërtetë një burim i mirë”, tha ajo.

Siliņa shtoi jo pa qëllim se “për Belgjikën, nuk uroj që ajo të bëhet një Hungari e dytë.” POLITICO raportoi javën e kaluar se diplomatët kishin paralajmëruar se Belgjika rrezikonte të dilte nga rreshti, në vendimmarrjen e BE-së si rezultat i kokëfortësisë së saj ndaj marrëveshjes së aseteve.

Për Ukrainën, kredia e dëmshpërblimit e financuar nga asetet ruse do të ishte zgjidhja më e mirë për vrimën e saj të zezë financiare, ndërsa mbështetja e FMN-së për vendin varet nga plani.

Por Zelenskyy, në një bisedë në WhatsApp me gazetarët të hënën, ishte pragmatik. Ai nuk interesohet se si Ukraina i merr paratë, për sa kohë që i merr ato.

“Sigurisht, ne do të donim vërtet t’i përdornim asetet ruse për të rivendosur shtetin tonë”, pasi “është e drejtë që rusët të paguajnë për shkatërrimin”. Por, shtoi ai, “një kredi dëmshpërblimi ose çdo format i bazuar në shumën e aseteve të ngrira të Rusisë – midis 150 dhe 200-210 miliardë dollarë në total – është me të vërtetë një ndryshim rrënjësor”.

Me bisedimet midis zyrtarëve evropianë që dështuan të arrinin një marrëveshje, udhëheqësit personalisht do të kenë detyrën e pazakontë në samitin e së enjtes, të gjejnë vetë një zgjidhje.

Burimi: Politico/Përshtati Gazeta Si

The post Problemi i Europës është Trumpi! appeared first on Gazeta Si.

TIRANË- Fenomeni i komercializmit të librit nuk është një “sëmundje” shqiptare, por një problem që ka shtrirje globale.

Kështu u shpreh profesori Roland Lami, në studion e “Real Story” me gazetarin Sokol Balla.

Ai thekson se ajo që duhet të kultivohet më shumë në Shqipëri është kritika e thellë, e cila duhet të orientohet rreth vlerave, që ofron libri.

“Çështja e komercializimit të librit nuk është shqiptare, është globale. Nëse do shkojmë te lexuesi i profilizuar në numër janë shumë të paktët, është lexues i kualifikuar.

Ndërsa sot leximi i shpejtë orientohet drejt autorëve që godasin menjëherë, në titull, ngjarje.

Ajo çfarë duhet të na shoqërojë është që kritika, të orientohet rreth vlerave që ofron libri cilësor. Nëse do e lëmë të sfumohet nga leximi i shpejtë, shija estetike mbetet në vend”, tha ai/abcnews.al

Nga Andrew Roth- Si mund të krijosh një manifest politik të jashtëm për një president amerikan që udhëheq nga instinkti?

Drafti fillestar i ra në dorë Michael Anton, një ithtar i zjarrtë i Maga-s, të cilin zyrtarët e kanë quajtur autorin kryesor pas strategjisë së re radikale të sigurisë kombëtare (NSS) të SHBA-së.

Dokumenti tronditi aleatët e SHBA-së, duke paralajmëruar se imigracioni në Europë do të shkaktonte “shkatërrim civilizimi”, duke ringjallur doktrinën Monroe në hemisferën perëndimore, dhe duke zvogëluar përgjegjësinë e SHBA-së për konkurrencën e fuqive të mëdha me Kinën dhe Rusinë.

Anton, ish-drejtori i planifikimit të politikave në Departamentin e Shtetit, kishte tërhequr më parë vëmendje të gjerë në vitin 2016, kur e krahasoi zgjedhjen që po afrohej me një aeroplan të rrëmbyer, ku konservatorët duhet të trondisin rrënjësisht politikën amerikane dhe të refuzojnë qëndrimet pro-imigracionit që ishin “shenjë e një partie, një shoqërie, një vendi, një populli, një civilizimi që dëshiron të vdesë”.

Nuk është çudi, pra, që NSS-ja e fundit, zakonisht një dokument i ngarkuar me gjuhë burokratike të kujdesshme, ra si një bombë. Disa nga rekomandimet ishin kaq radikale saqë shkaktuan që liderët europianë të thoshin se euroskepticizmi i SHBA-së tani ishte bërë “doktrinë zyrtare”.

“Mendoj se është e qartë që Maga po përpiqet të jetë një lëvizje revolucionare,” tha Max Bergmann, drejtori i programit Europë, Rusi dhe Euroazi në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare. “Po përpiqet të shkundë rrënjësisht politikën e jashtme amerikane pasluftës dhe të ndryshojë drejtimin e vendit.”

Mendimi sfidon dekada ortodoksi politike të dy partive që shihnin institucionet europiane, përfshirë NATO-n dhe Bashkimin Europian, si aleatë në konkurrencën e fuqive të mëdha me vende autoritare si Rusia dhe Kina. Dokumenti i ri sheh kërcënimin më të madh te imigracioni – dhe sugjeron që SHBA duhet të afrohet me aleatë jo-liberalë në Europë.

“Kjo është pak si një divorc,” tha Bergmann. “Ata nuk duan që martesa të përfundojë. Po kërkojnë shenja që Shtetet e Bashkuara janë ende të interesuara për ta … dhe kjo ishte njëfarë konfirmimi që ka përfunduar.”

Tradicionalisht, NSS-ja është rezultat i një procesi të ndërlikuar ndër-agjencial që çon në një “punë prerje-dhe-ngjitjeje”, sipas Daniel Hamilton, ish-zyrtar i Departamentit të Shtetit dhe profesor në Universitetin Johns Hopkins.

“Supozimi im është se Trump nuk e ka lexuar këtë gjë dhe nuk do ta bëjë,” tha John Bolton, ish-këshilltar i sigurisë kombëtare për Trump gjatë mandatit të tij të parë dhe që më pas u bë kritik i presidentit. “Ai nuk lexoi strategjinë kombëtare të sigurisë në mandat të parë, dhe askush nuk i dha rëndësi.”

Por në një intervistë më pas për Politico, Trump përsëriti kritikat e strategjisë ndaj migracionit masiv, duke treguar se edhe nëse nuk ka kohë për një dokument politik, horrori i saj ndaj multikulturalizmit përputhet ngushtë me mendimin e tij.

“Nëse vazhdon kështu … shumë nga ato vende nuk do të jenë më vende të qëndrueshme,” tha Trump. “Politika e tyre e imigracionit është një katastrofë. Ajo që po bëjnë me imigracionin është një katastrofë.”

Strategjitë kombëtare të sigurisë, të bëra publike nga administratat amerikane që nga mesvitet e 1980-ave, shpesh kanë shërbyer si arenë për vizione të ndryshme të politikës së jashtme amerikane, ku zyrtarët rivalë futin gjuhë për të reflektuar interesat e tyre kryesore.

Nën Trump, Shtëpia e Bardhë ka zvogëluar ndjeshëm stafin në aparatet kyçe të sigurisë kombëtare si pjesë e përpjekjes për të thjeshtuar qeverinë dhe për të hequr “shtetin e thellë” të pabindur – përfshirë Këshillin e Sigurisë Kombëtare, forum i cili tradicionalisht koordinon politikën e sigurisë kombëtare të SHBA-së.

Trump vetë thuhet se ka pak interes për politikë.

Edhe pse dokumenti nuk përcakton rekomandime specifike politike, ka shenja se shpirti i tij po zbatohet tashmë në pjesë të administratës së gjerë amerikane.

Ambasadat amerikane në Europë, si dhe Kanada, Australi dhe Zelanda e Re, janë urdhëruar të mbledhin të dhëna mbi krimet e kryera nga emigrantët, dhe zyrtarët e lartë kanë thënë se migracioni masiv është një “kërcënim ekzistencial për qytetërimin perëndimor dhe sigurinë e perëndimit dhe të gjithë botës”.

Diplomatët e lartë amerikanë gjithashtu po japin paralajmërime Europës ndërsa po riformatojnë Bashkimin Europian si një rival kryesor.

Anton la qeverinë në shtator, disa muaj para se dokumenti të publikohej. Diplomatët thanë se ai ishte i frustruar në Departamentin e Shtetit, ku aleatët e tjerë të fuqishëm të sekretarit të shtetit, Marco Rubio, ishin të ngarkuar me marrjen e vendimeve kryesore.

Në qarqet konservatore, disa njerëz kanë paralajmëruar se, edhe pse administrata e Trump mund të mos zbatojë vizionin e përshkruar në NSS, pasardhësit potencialë të Trump, përfshirë Vance, kanë një draft për një politikë të jashtme të ardhshme Maga.

“Lexuar si një plan për pjesën tjetër të presidencës së Trump, NSS mund të tejçmohet,” shkroi Wall Street Journal në një editorial.

“Por kjo nuk do të thotë se mund të injorohet lehtë. NSS përfaqëson pikëpamjen e atyre që shpresojnë të formojnë politikën amerikane shumë kohë pas përfundimit të mandatit të dytë të Trump. Idetë e tyre kanë rëndësi.”

Burimi: The Guardian/Përshtati Gazeta Si

Andrew Roth është korrespondenti i çështjeve globale i gazetës The Guardian, i vendosur në Uashington DC. Ai mbulon Departamentin e Shtetit dhe politikën e jashtme të SHBA-së.

The post Kush qëndron pas politikës anti-europiane të Trump? appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta “SI”- Martin Camaj në shumë analiza letrare është përcaktuar si një poet hermetik. Kjo më shumë për faktin se emri i tij lidhet thuajse gjithmonë me Giuseppe Ungaretin, poetin e madh hermetik italian. Edhe ky asociim e ka një arsye, e cila mbetet në fakt tërësisht teknike: pjesëmarrja e Martin Camajt në kurset e Ungaretit, në Universitetin e Romës.

Por studiuesit më të njohur të Camajt, e po ashtu dishepujt e tij, Matteo Mandalà dhe Francesco Altimari e hodhën poshtë këtë tezë gjatë prezantimit të veprës së plotë të Camajt, në një vëllim nga Botime Onufri, aktivitet që u organizua në qendrën “Sotir Kolea” të Bibliotekës Kombëtare.

Profesori i Universitetit të Palermos, si dhe studiues i letërsisë arbëreshe dhe asaj shqiptare, Matteo Mandalà, thotë se letërsia e Martinit është keqkuptuar nga kritika shqiptare.

“Vepra e Martinit është keqkuptuar. Ai nuk ishte hermetik. Nuk i qëndronte ky përcaktim sepse ai nuk ishte i tillë. Vetëm fakti se ndoqi disa kurse të Ungarettit në Universitetin e Romës, nuk e bën atë hermetik. Mbaj mend që kur ia thashë këtë para shumë vitesh, ai më përqafoi, sepse i thashë: ‘Ju, Martin, nuk jeni hermetik.’ Maksimumi mund të jeni simbolist, çka e pranoi dhe vetë”, shprehet Mandalà.

Ai sqaron edhe prej nga e mori frymëzimin Camaj për të shkruar më vonë letërsinë e tij:

“Camaj ishte ndjekës i simbolizmit ruso-francez. Por unë dua të shtoj edhe një simbolizëm tjetër prej të cilit Martini është frymëzuar, dhe ai është simbolizmi italian. Jemi në fazën kur në Itali, në fundin e viteve ’50, nisi ajo që ne e quajmë avantgardë, që kishte përmbyllur fazën e eksperimentalizmit neorealist dhe që po hapte dyert për një fazë të re të letërsisë, ku përmendim Pasolinin, për shembull. Dhe Martini ndoqi këtë rrymë.”

Mandalà thekson se dialektet ishin mjetet e tij gjuhësore:

“Nuk kishte mjete akoma, dhe mjetet që kërkonte Martini në studimet e tij i gjente te gjuha arbëreshe. Pra, gjuha ishte sekreti i tij. Ai kërkonte nëpër dialektet arbëreshe sikur kërkohet ari nën tokë. Nga çdo fjalë ai nxirrte thelbin, nxirrte frymën e saj. Aty e ka krijuar poetikën Martini, dhe kjo nuk është hermetizëm. Ky është një përpunim i fjalës si mjet me të cilin poeti shpreh ndjenjat e veta. Këtu është merita dhe thelbi i letërsisë së Camajt.”

Në fund, Matteo Mandalà tregon edhe një detaj prej të cilit Camaj zbulon dashurinë për gjuhën shqipe dhe misionin e tij:

“E pyesja shpesh se pse ai nuk kishte shkruar në gjuhë të huaj, siç kishin bërë shumë disidentë të Europës Lindore, duke marrë famë në botë. Por ai përgjigjej gjithmonë se nuk donte famën dhe as të shiste libra. Ai donte gjuhën shqipe dhe ashtu e mbajti mbi vete gjithmonë, si një atdhe i lëvizshëm,” mbyll Matteo Mandalà.

Tezën e profesor Mandalàs e mbështet edhe albanologu dhe profesori i Universitetit të Kalabrisë, Francesco Altimari:

“Martini nuk ishte hermetik. Dhe është gabim nëse e përcaktojmë si të tillë vetëm sepse ai ndoqi disa kurse të Ungarettit. Ai ishte thellësisht simbolik dhe thoshte gjithmonë se hermetizimi i tij buronte nga prejardhja e tij, me rrënjë të thella te toka dhe te bota jonë.”

Kështu, dy nga studiuesit më të mirë të veprës së Camajt sqarojnë dilemën nëse Camaj ishte hermetik apo jo, duke e lidhur veprën e tij me simbolizmin europian dhe duke e përcaktuar atë si një vepër avantgarde që shprehet përmes mjeteve gjuhësore që burojnë nga dialektet, kryesisht arbëreshe.

The post Martin Camaj nuk ishte hermetik… appeared first on Gazeta Si.

TIRANË– Këshilli i Lartë i Prokurorisë vijon të dëgjojë platformat e katër kandidatëve, të cilët kanë shprehur interesin për të t’u zgjedhur në krye të Strukturës së Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar.

Teksa listoi shtyllat e programit të tij, kandidati Elvin Gogaj u pyet për motivet, të cilat e kanë shtyrë për të garuar.

Ai theksoi se vlerëson energjitë e tij aktuale dhe se dëshiron t’i shërbejë më shumë Shqipërisë.

Diskutimi në KLP:

Anëtari i KLP, Erjon Fejzulla: Nuk mjafton kaq, pra 1/3 e karrierës e të qenit drejtues, çfarë iu shtyn që të kërkonit të drejtoni një strukturë tjetër?

Kandidati Elvin Gokaj: Thjesht vlerësoj energjitë e mia në këtë moment dhe besoj se mund të bëj diçka të mirë për vendin tim./abcnews.al

Nga Gazeta ‘Si’- Emisarët e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, në Kremlin mund të kenë qenë duke u përpjekur shumë gjatë bisedimeve javën e kaluar në Moskë mbi një marrëveshje të mundshme paqeje në Ukrainë, por rusët tani mund të shfrytëzojnë një avantazh të ri: Thellimin e përçarjeve midis Uashingtonit dhe Europës.

Të martën, Trump dyfishoi kritikat e administratës së tij ndaj Europës, duke thënë në një intervistë të sapobotuar me Politico se kombet europiane ishin “të dobëta” dhe “në proces kalbjeje” për shkak të politikave të tyre të imigracionit.

Ai argumentoi gjithashtu se Rusia ka “dorën e sipërme” në luftën e saj ndaj Ukrainës dhe se ishte koha që Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky “të fillojë të pranojë gjërat” kur bëhet fjalë për përpjekjet për t’i dhënë fund konfliktit.

 “Ai do të duhet të marrë përsipër topin dhe të fillojë të pranojë gjërat, e dini, kur je duke humbur”, tha Trump.

Komentet e presidentit amerikan pasuan publikimin javën e kaluar të një strategjie të re të sigurisë kombëtare që synonte një sulm të ashpër ndaj qeverive europiane për mbështetjen e tyre për Ukrainën, duke fajësuar “zyrtarët europianë që kanë shpresa joreale për luftën” se po pengojnë një marrëveshje paqeje.

«Një shumicë e madhe europiane dëshiron paqe, megjithatë kjo dëshirë nuk përkthehet në politika, në një masë të madhe për shkak të përmbysjes së proceseve demokratike nga këto qeveri», pohon dokumenti.

Kancelari gjerman Friedrich Merz kundërshtoi atë dokument strategjie të martën, duke thënë në një konferencë për shtyp se “disa prej tij janë të kuptueshme, disa prej tyre janë të kuptueshme dhe disa prej tyre janë të papranueshme për ne nga një perspektivë evropiane”, duke shtuar se kombet europiane nuk kanë nevojë për ndihmë nga Shtetet e Bashkuara për të “shpëtuar demokracinë” në Europë.

Por formulimi i administratës Trump – duke e paraqitur Europën si një pengesë antidemokratike për marrëdhënie të qëndrueshme me Rusinë – ka qenë një dhuratë nga perëndia për zyrtarët rus.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, e përshëndeti publikimin e dokumentit, duke thënë të dielën se ai ishte “në përputhje me vizionin tonë”.

Në komentet e së hënës, Peskov dha më shumë detaje, duke thënë: “Nuanca që shohim në konceptin e ri sigurisht që na tërheq. Ajo flet për nevojën për dialog dhe ndërtimin e marrëdhënieve konstruktive dhe të mira.”

Kirill Dmitriev, CEO i Fondit Rus të Investimeve Direkte dhe një ndërmjetës kyç në përplasjet e fundit diplomatike midis Uashingtonit dhe Kremlinit, gjithashtu e ka shfrytëzuar momentin. Në një seri postimesh në X, Dmitriev festoi kritikat e Trump ndaj vendeve europiane, veçanërisht paralajmërimin e Trump se “Europa duhet të jetë shumë e kujdesshme” dhe se “po shkon në disa drejtime të këqija… shumë keq për njerëzit”.

Komentet e Trump ishin në përgjigje të një pyetjeje në lidhje me X që u gjobit me 140 milionë dollarë nga rregullatorët e BE-së të premten për shkelje të rregullave evropiane të përmbajtjes online.

Elon Musk, pronari i X, u përgjigj me postime që bënin thirrje për shfuqizimin e BE-së. Por është paksa e tepërt që zyrtarët rusë të amplifikojnë akuzat e administratës Trump për kthim prapa të Europës ndaj demokracisë: Presidenti rus Vladimir Putin pothuajse ka eliminuar konkurrencën politike dhe ka fshirë lirinë e medias gjatë një çerek shekulli në pushtet.

Për më tepër, Rusia bllokon në mënyrë efektive aksesin në mediat sociale si Facebook dhe X, megjithëse kjo nuk i ndalon zyrtarët rusë me lidhje të mira si Dmitriev të përdorin platforma të tilla teknologjike për të transmetuar pikat e tyre të diskutimit në anglisht.

Por duket se këtu ka një strategji të qëllimshme.

Politika ruse ka synuar qartësisht të pakësojë mbështetjen europiane për Ukrainën, duke shfrytëzuar njëkohësisht një mundësi për të mbjellë dyshime rreth qëndrueshmërisë së aleancës së NATO-s. Dhe strategjia e re e sigurisë kombëtare e administratës Trump i jep Moskës më shumë municion në një luftë informacioni që synon të ndikojë te publiku si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Europë.

E kemi parë këtë edhe më parë: Pasojat në Europë për publikimin e strategjisë së re të sigurisë kombëtare të administratës Trump i ngjajnë tronditjes që ndjenë europianët pasi zëvendëspresidenti i SHBA-së JD Vance mbajti një fjalim në Konferencën e Sigurisë në Mynih në shkurt.

Dhe gëzimi që ka të ngjarë të shprehet në Moskë për kritikat e Uashingtonit ndaj Europës të kujton gëzimin për qortimin publik të Zelensky-t nga Trump dhe Vance në Zyrën Ovale më vonë atë muaj.

Zelensky ka bërë vizita në Europë këtë javë, duke u konsultuar me udhëheqësit e Britanisë, Francës dhe Gjermanisë në Londër dhe duke u takuar me zyrtarë të NATO-s dhe Bashkimit Europian në Bruksel për të siguruar mbështetje për Ukrainën. Por paralelisht, mesazhet ruse rreth – dhe paralajmërimet për – Europën janë rritur në volum.

Në një intervistë në televizionin shtetëror rus, politologu rus i linjës së ashpër Sergey Karaganov tha se Rusia ishte “në luftë me Europën, jo me një Ukrainë të mjerë dhe të mashtruar”.

Karaganov shtoi se nuk flet në emër të Putinit, kështu që mund të japë mendimin e tij të hapur: “Kjo luftë nuk do të mbarojë derisa ta shkatërrojmë Europën, moralisht dhe politikisht.”

Por edhe nëse Karaganov nuk po fliste në emër të qeverisë ruse, ishte e qartë se ai po kanalizon kërcënimet e bëra nga vetë Putini.

Në prag të takimit të tij me të dërguarin special të Trump, Steve Ëitkoff, dhe dhëndrin e tij, Jared Kushner, në Moskë javën e kaluar, Putin paralajmëroi se Rusia ishte “gati tani” për luftë me Europën – edhe pse nuk po planifikon të fillojë një të tillë.

“Ne nuk planifikojmë të shkojmë në luftë me Europën. Kam folur për këtë njëqind herë, por nëse Europa papritmas dëshiron të shkojë në luftë me ne dhe e fillon, ne jemi gati tani”, tha ai të martën e kaluar.

Por audienca për këtë lloj kritike është e qartë, dhe Kremlini dëshiron të sigurohet që europianët të tronditen nga retorika që po trondis lidhjet transatlantike deri në themelet e tyre.

Burimi: CNN/Përshtati Gazeta Si

The post Sulmet e Trumpit ndaj Europës janë një dhuratë për Putinin appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta ‘Si’- Strategjia e re e sigurisë kombëtare e administratës Trump ka marrë kritika të këqija në Europë.

Megjithatë, është një dokument vërtet interesant. Ai përpiqet të bëjë diçka shumë ambicioze: të ripërcaktojë sigurinë kombëtare në terma civilizues.

Pamjet konvencionale mbi sigurinë kombëtare përqendrohen në imperativat ushtarake dhe ekonomike.

Strategjia e Sigurisë Kombëtare (NSS)  i shqyrton me përkushtim këto çështje.

Një fragment mbi çështjen kritike të Tajvanit pohon prerë: “Shmangia e një konflikti mbi Tajvanin… është një prioritet. Ne gjithashtu do të ruajmë politikën tonë të gjatë deklarative mbi Tajvanin.”

Dokumenti bëhet shumë më energjik dhe inovativ kur i drejtohet çështjeve të qytetërimit. Ekziston një element i fortë racor në përkufizimin e administratës për qytetërimin -edhe nëse nuk është i qartë. Prioriteti i parë politik i listuar është fundi i “migrimit masiv”.

NSS këmbëngul: “Ne duhet ta mbrojmë vendin tonë nga pushtimi… nga migrimi i pakontrolluar.”

Kjo ide më pas shtrihet përtej Atlantikut në Europë. Kjo është ajo që mbështet pretendimin e diskutueshëm të NSS se Europa është në prag të “zhdukjes së qytetërimit”.

Dokumenti i strategjisë argumenton se: “Është më se e besueshme që brenda pak dekadash, disa anëtarë të NATO-s do të bëhen shumicë jo-europianë.”

Ky pretendim ndihet si ajo që psikologët ndonjëherë e quajnë “projeksion”. Në fakt, është SHBA-ja që trendet në të dhënat e regjistrimit sugjerojnë se do të bëhet “shumica jo-e bardhë” deri në vitin 2045. Sipas trendeve aktuale, do të duhen edhe disa dekada të tjera para se Britania ose Gjermania të kalojnë një prag të ngjashëm.

Megjithatë, për të parandaluar “fshirjen e qytetërimeve” në Europë, administrata Trump propozon:

“Kultivimi i rezistencës ndaj trajektores aktuale të Europës brenda kombeve europiane.”

Kjo qartësisht do të thotë mbështetje e partive nacionaliste, anti-imigracion, si Alternativa për Gjermaninë, Tubimi Kombëtar i Francës dhe Reforma e Britanisë.

Nga erdhi kjo kthesë qytetëruese në politikën e jashtme amerikane?

Autori më me ndikim i NSS-së mendohet të jetë Michael Anton, i cili deri vonë ishte drejtor i planifikimit të politikave në Departamentin e Shtetit. Pretendimi më i madh i mëparshëm i Antonit për famë ishte autorësia e tij e një artikulli të vitit 2016 të quajtur “Zgjedhjet e Fluturimit 93”.

Ky artikull argumentonte se parandalimi i zgjedhjes së Hillary Clinton ishte një çështje mbijetese kombëtare për SHBA-në, e cila duhej të zgjidhte Trumpin për të parandaluar “importimin e pandërprerë të të huajve të botës së tretë”.

Ai argumentoi në vitin 2016 se toleranca për imigracionin masiv ishte shenja e “një qytetërimi që dëshiron të vdesë”. Tingëllon e njohur?

Por sa seriozisht duhet ta marrin europianët të gjitha këto?

Ekzistojnë tre mënyra të gjera për ta parë NSS-në. E para është se shumica e strategjive të sigurisë kombëtare janë të pakuptimta, të studiuara nga afër në grupet e ekspertëve, por me pak lidhje me botën reale. Fakti që vetë Anton tani është larguar nga administrata dhe se Trump nuk konsiderohet përgjithësisht si një mendimtar sistematik, e bën më të lehtë shpërfilljen e gjuhës qytetëruese për të djathtën ekstreme amerikane.

Një pikëpamje e dytë është se e gjitha kjo është pjesë e një përpjekjeje të SHBA-së për të ushtruar presion të madh mbi BE-në që të jetë në një linjë me çështjet për të cilat administrata Trump në të vërtetë interesohet – veçanërisht arritja e një marrëveshjeje paqeje me Rusinë dhe dhënia fund e përpjekjeve europiane për të rregulluar kompanitë amerikane të teknologjisë.

Gjatë fundjavës, Christopher Landau, zëvendëssekretari i shtetit i SHBA-së, publikoi një postim në mediat sociale duke akuzuar aleatët europianë të Amerikës për “vetëvrasje qytetëruese”.

Landau sugjeroi që SHBA-të nuk mund të “pretendojnë më se janë partnerë” me vendet e BE-së që miratojnë politika që janë “krejtësisht të kundërta” me interesat amerikane. Politikat që ai renditi përfshinin të ashtuquajturën “censurë”, si dhe “fanatizëm ndaj klimës”.

Kjo lexohet si një kërcënim i fshehur: tërhiqni politikat e BE-së që administrata Trump nuk i pëlqen, ose SHBA-të do të rishqyrtojnë mbështetjen e saj për NATO-n.

Gjuha e NSS-së, e kombinuar me kërcënimet e Landau-së, mund të mbështesë gjithashtu një interpretim të tretë, edhe më radikal. Nuk janë vetëm politikat individuale të BE-së që administrata kundërshton – është vetë ekzistenca e BE-së, e cila portretizohet si një projekt “globalist” që është armiqësor me interesat amerikane.

Nëse kjo linjë mendimi ndiqet deri në përfundimin e saj logjik, mund të sjellë që SHBA-të të shkëputen nga NATO, duke shmangur qeveritë aktuale të Europës dhe duke u afruar përgjithmonë me Rusinë.

Zëdhënësi i Vladimir Putinit e ka lavdëruar tashmë NSS-në dhe ka sugjeruar se është në përputhje me mendimin e Kremlinit. Rusët pranë Putinit kanë përdorur X – një platformë të ndaluar në Rusi -për të mbështetur pretendimin e administratës Trump se liria e fjalës është nën kërcënim në Europë.

NSS e bën të qartë se tani po zhvillohet një betejë midis dy versioneve të ndryshme të perëndimit — e cila i vë SHBA-të dhe Europën kundër njëra-tjetrës.

Pikëpamja e administratës Trump e “qytetërimit perëndimor” bazohet në racë, krishterim dhe nacionalizëm. Versioni europian është një pikëpamje liberale e bazuar në demokraci, të drejtat e njeriut dhe sundimin e ligjit, duke përfshirë të drejtën ndërkombëtare.

Në Europë, kërcënimet më të mëdha për versionin liberal të qytetërimit perëndimor janë partitë e ekstremit të djathtë që SHBA-të po promovojnë — dhe shteti rus që administrata Trump po e josh.

Nuk është çudi që Kremlini ta nuhasë këtë si një mundësi.

Marrë nga Financial Times/ Përshtati Gazeta Si

The post Amerika e Trumpit dhe një përplasje qytetërimesh me Europën… appeared first on Gazeta Si.

Nga Gëzim Tushi- Historia e ndryshimit suksesiv dhe e rishfaqjes në forma herë autentike e herë të ndryshuara të traditave dhe zakoneve në shoqëri është në thelbin human dhe natyrën e dyfishtë: krijuese, rikrijuese dhe imituese të gjërave që koha i ka afirmuar si vlera koherente e të qëndrueshme.

Pra, në pikëpamje sociologjike, procesi i raporteve të njeriut me sistemet e vlerave, zakoneve e traditave në sjelljen sociale, veshje dhe modë, ka treguar se në këto tre dekada e gjysmë jetuam kohën më të vrullshme të rishikimit të sistemit të vlerave sociale, morale, estetike e formave të sjelljeve komunitare, të cilat u shoqëruan me një proces të shpërbërjes së shumë traditave të koracuara, zakoneve të “ndryshkura” si paradigma të vjetra zakonore.

Diskutimi për vlerat, traditat e zakonet duhet bërë duke pasur parasysh që fenomenet dhe vlerat sociale nuk janë statike, por dinamike, të paqëndrueshme, sepse shoqëria moderne nuk është e rrafshët dhe me ecuri të njëtrajtshme, por e vendosur në një plan të pjerrët, të lëvizshëm, dinamik. Densitete të reja fizike, zakonore e sociale po bëhen matrica të veprimit njerëzor.

Sociologët e postmodernitetit me të drejtë evidentojnë faktin që sot jetojmë në një shoqëri autonome, shoqëri vërtet demokratike, e cila vë në pikëpyetje çdo gjë që është e paravendosur dhe me këtë çliron krijimin e kuptimeve të reja. Në një shoqëri të tillë, gjithë individët janë të lirë të krijojnë për jetën e tyre kuptimet që duan. Iku koha e shoqërisë së dikurshme me zakone të standardizuara dhe pritmëri të njohura.

Sociologët e modernitetit theksojnë se “zakonet kanë kuptim dhe ato kuptohen brenda një bote historike dhe shoqërore të përcaktuar. Kush nuk e dallon këtë, ai nuk numërohet ndër njerëzit e brezit të tij. Ai mbetet një idiot, një sharlatan ose pedant”.

Praktikisht, shoqëria jonë është në kushtet e reja të modernitetit, të një shoqërie me dimension social më të kufizuar në emër të zgjerimit të individualizmit dhe vlerave unike personale.

Në këto kushte, disa zakone kanë pësuar ruptura degraduese, disa janë në proces likuidimi social. Por për të mos qenë nihilist, duhet të kuptojmë se në kohën e shoqërisë likuide, jo të gjitha vlerat ekzistenciale të së kaluarës duhet të zhduken.

Përkundrazi, sipas mendimit tim, fakti që kohët e fundit ka një rikthim në disa nga vlerat e konfirmuara e solide, me vlerë koherente dhe ndikim në mbrojtjen e koracës sociale të marrëdhënieve njerëzore dhe mbrojtjen e tyre nga vetmia dhe copëtimi social, mendoj se duhet vlerësuar si tregues i një procesi social që do ta quaja “koha e kurbacionit” dhe vlerësimit real e dialektik të tyre.

Është krejt me natyrë kuptimplotë filozofike, sociale e morale ideja se “zakonet kanë specifikën e tyre të dallueshme në fazën ‘solide’ ashtu dhe në atë ‘fluide’. Ky kalim është plot me konflikte zakonore të pazgjidhura.” (Zygmunt Bauman, “Moderniteti i lëngët”, f. 219)

Edhe në shoqërinë tonë, koha ka sjellë efekte nën peshën rrafshuese të “rulit të globalizmit”, të cilat kanë zbehur konceptualisht idenë se zakonet e mira dhe vlerat pozitive të trashëguara janë të domosdoshme, mjet me rëndësi sociale që plotëson nevojat njerëzore për afërsi, mbështetje dhe komunitet.

Në shoqërinë tonë, shoqëria dhe njeriu po formatohen në mënyrë moderne, por kjo nuk mohon faktin që njeriu është produkt i një kulture, një epoke, një tradite humaniste e kombëtare.

Fakti që këto kohët e fundit shoqëria dhe njerëzit tanë kanë një proces rishikimi dhe rikthimi të disa vlerave të traditës sonë në eventet e tyre private apo komunitare tregon se jemi në një moment me rëndësi historike, që ka të bëjë me një ndalje të vrullit nihilist dhe transvlerësim të kujdesshëm të disa vlerave, traditave dhe zakoneve të së kaluarës.

Një rishikim i sistemit të vlerave e zakoneve të së kaluarës është reflektim i faktit që shoqëria jonë po përjeton kriza të reja të ndërtimit të zakoneve adekuate, të cilat janë një nga faktorët socialë që e kanë bërë kohën të vështirë për t’u jetuar.

Revolucioni i jetës morale në Shqipëri ka bërë kapërcimin e duhur nga “prangat” e mbingarkuara tipike për shoqërinë tradicionale, duke braktisur “besnikëritë sociale hipokrite, perverse dhe antihumane”, ideologjikisht dhe moralisht unike, duke kaluar në një sistem vlerash e zakonesh heterogjene, që, ndryshe nga trajtat e ngurta të zakoneve dhe traditave të së kaluarës, kanë marrë trajtën e “besnikërive e zakoneve të përçara”, tipike të natyrës së jetës postmoderne.

Ka një të vërtetë universale që mendoj se është kompatible edhe me zhvillimet sociale në shoqërinë shqiptare, sipas së cilës edhe tek ne koha dhe shoqëria kanë pasur – dhe megjithë tronditjet e jetës turbulente postmoderne – një paketë vlerash dhe zakonesh që i përshtaten asaj.

Koha moderne ka sjellë aftësi të ndryshuara të traditës dhe vlera të reja që ndryshojnë nga ato të së kaluarës, por pa rënë në nihilizëm dhe mohimin metafizik të çdo gjëje të trashëguar nga e kaluara. Jeta nuk është një shkretëtirë vlerash morale e zakonesh sociale; përkundrazi, është një “rreth ciklik”, por i seleksionuar dhe në përputhje me tingullin e kohës dhe imperativat e përbashkëta të jetës postmoderne.

A mund të ketë shoqëri pa një sens konservator ruajtës, mbrojtës dhe kultivues të disa zakoneve pozitive, traditave me vlera të konfirmuara, që, pavarësisht plotësimit të tyre me një sistem koherent të vlerave të reja, të marra së bashku dhe secila në rolin e vet, të shërbejnë si bazë për ndërtimin e “busullës morale” të shoqërisë?

Problemi nuk është i thjeshtë dhe as nuk zgjidhet me mjete mekanike e ideologjike, sidomos për një shoqëri si kjo e jona, e cila tashmë është në kapërcyell midis nihilimit dhe afirmimit të vlerave të duhura, një shoqëri që deri tre dekada e gjysmë më parë ishte e “sigurt” në sistemin e saj të vlerave dhe zakoneve të siguruara me “armën e ideologjisë”, dhe tani në një shoqëri pa busull morale.

Shoqëria shqiptare asnjëherë nuk ka qenë e “bardhë” apo e zhveshur nga sistemet e vlerave të qëndrueshme.

Përkundrazi, në këtë proces që shoqërohet me një rivlerësim dhe rishikim të sistemit të vlerave dhe zakoneve të së kaluarës, shpesh të goditura en bloc nën ndikimet e jetës postmoderne dhe të shoqërisë liberale e individualiste, dhe nën efektet e një lloj imperializmi të vlerave postmoderne, qytetërimi ynë i lashtë dhe modern ka qenë dhe po tregon se, duke mos qenë konservator, në çdo sferë të jetës private e publike ka ecur duke krijuar një koherencë dhe sistem dialektik (të ndryshueshëm) të zakoneve dhe traditave me vlerë sociale normative, edhe kur janë mohuar nga ndikimet natyrale apo nën efektet e censurës morale, apo edhe kur janë rikthyer nën ndikimin kritik të jetës moderne.

Është e vërtetë që shumë tradita të mira, norma të sjelljes morale, të formave të solidaritetit dhe socialitetit në jetën personale, familjare e komunitare kanë një tendencë rikthimi, por në asnjë mënyrë kjo nuk ndikon në paradigmën e qëndrimit konservator ndaj tyre.

Përkundrazi, rikthimi i shumë prej tyre në kohën e sotme është i shoqëruar me një proces koherent me kohën dhe krijues në raport me traditën.

Sepse jeta postmoderne, duam apo nuk duam, është një realitet social me ndikim thelbësor e shumëdimensional, që ka ndikuar në shpërbërjen e shumë paradigmave themelore zakonore.

Por qëndrimi nihilist dhe mohimi metafizik i disa zakoneve dhe traditave të mira, humane e rezistente ndaj “agresionit nihilist”, është shpesh nën një patologji që nuk mund të mos interferonte edhe në sistemin tonë socio-moral nën influencën e “cipës sipërfaqësore” të qytetërimit modern.

Kjo është arsyeja pse shoqëria shqiptare në këtë fushë ka qenë shpeshherë në gjendje kaotike e turbulente, duke mos pasur të sigurt orientimin social, “busullën vlerore” dhe ekuilibrin e natyrshëm midis asaj që duhej mohuar dhe asaj që duhet pohuar dhe afirmuar si vlerë e qytetërimit tonë, në dilemën e qëndrimit të natyrshëm dhe vlerësimit objektiv të dallimit midis atyre që janë zakone të vjetra nga njëra anë, por edhe vigjilencës për të dalluar lustrën e zakoneve moderne.

Pikërisht është koha moderne që po jetojmë, e cila edhe në jetën e shoqërisë shqiptare po imponon shpejtësi në ndryshimin e “marsheve” të makinës sociale tradicionale e zakonore.

Por me një kusht, sepse në fund të fundit “… përpara se njerëzit të fillojnë të vrasin individualisht mendjet për të përpiluar kodin më të mirë të bashkëjetesës të konceptuar nga arsyeja e tyre, ata kanë një histori kolektive dhe zakone që i ndjekin kolektivisht” (Zygmunt Bauman, po aty, f. 234).

Kjo do të thotë që duhen dalluar ato tradita e zakone që kanë vetëm vlerë të kufizuar ornamentale dhe arkaike, nga ato vlera që janë themeltare, të qëndrueshme e të gjithanshme.

Për fat të keq, shoqëria është nën goditjet masive dhe sulmin agresiv e patologjik, i cili bën presion që të pranohet çdo gjë (vlerë, zakon i paseleksionuar), dhe kjo ka sjellë situatën e pazakontë të shfaqjes së një hemorragjie nënvleftësuese të vlerave të trashëguara, që kanë krijuar një boshllëk ekzistencial, madje deri në nivelin e përhapjes si “leuçemi vlerash” të shumë antivlerave e zakoneve banale, konceptualisht dhe realisht tipike të konceptimit simplist të jetës moderne.

Koha kërkon një qëndrim të kujdesshëm, duke qenë në të njëjtën kohë e papranueshme kjo hemorragji e panseleksionuar e traditës, zakoneve dhe vlerave pozitive të trashëguara, ashtu sikurse po aq e papranueshme është çdo tentativë konservatore apo mbivlerësimi i “magjepsjes retro” ndaj zakoneve e parimeve të jetës së përmbysur.

Gëzim Tushi është sociolog dhe ka botuar mbi 1500 artikuj profesionalë mbi çështje psikosociale në shtypin e ditës dhe 20 vëllime në fushën e politologjisë dhe sociologjisë. Është dekoruar nga Presidenti i Republikës me titullin “Mjeshtër i Madh”.

The post Qëndrimi nihilist ndaj vlerave si ‘boomerang social’ appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta ‘Si’- U kuptua se diçka kishte shkuar keq kur karavidhet u shërbyen për drekë. 

Udhëheqësit e Bashkimit Europian mbërritën më 23 tetor për një samit në Brukselin e lagur nga shiu për të mirëpritur Presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, me një dhuratë që i nevojitej shumë: një kredi të madhe prej rreth 140 miliardë eurosh të mbështetur nga asete ruse të ngrira në një bankë belge.

Do të ishte e mjaftueshme për ta mbajtur vendin e tij të rrethuar në luftën kundër forcave pushtuese të Rusisë për të paktën dy vitet e ardhshme. 

Kryeministrat dhe presidentët e ndryshëm ishin aq të bindur nga plani i tyre për kredinë saqë tashmë po debatonin mes tyre se si duheshin shpenzuar paratë. Franca donte që Ukraina të blinte armë të prodhuara në Europë. Finlanda, ndër të tjera, argumentoi se Zelenskyy duhet të ishte i lirë të siguronte çfarëdo pajisjesh që i nevojiteshin nga kudo që mund t’i gjente. 

Por kur diskutimi u ndërpre për drekë pa një marrëveshje për grabitjen e parave të gatshme ruse, realiteti doli në pah: Belgjika modeste, një vend me 12 milionë banorë, nuk do ta lejonte fare të ashtuquajturën kredi dëmshpërblimi. 

Goditja fatale erdhi nga Bart De Wever. Kryeministri belg 54-vjeçar me syze, me prirjen e tij për këmisha me jakë të rrumbullakët, historinë romake dhe frazat e zgjuara. Këtë herë ai ishte shumë serioz dhe i përkushtuar. 

Ai u tha kolegëve të tij se rreziku i hakmarrjes nga rusët për shpronësimin e aseteve të tyre sovrane ishte shumë i madh për t’u marrë në konsideratë. Në rast se Moska do të fitonte një sfidë ligjore kundër Belgjikës ose Euroclear, depozitarit të Brukselit që mban asetet, ata do të ishin përgjegjës për të shlyer të gjithë shumën, vetë. “Kjo është krejtësisht e çmendur”, tha ai. 

Ndërsa darka po vinte e po mbaronte, De wever kërkoi që përfundimet përfundimtare të samitit të rishkruheshin, në mënyrë të përsëritur, për të hequr çdo përmendje të përdorimit të aseteve të Moskës për të dërguar para në Kiev. 

Bllokada belge ia ndali erën aleancës evropiane të Ukrainës në një moment kritik. Nëse udhëheqësit do të kishin rënë dakord të ecnin përpara me shpejtësi me planin e kredisë në samitin e tetorit, kjo do t’i kishte dërguar një sinjal të fuqishëm Vladimir Putinit në lidhje me forcën afatgjatë të Ukrainës dhe angazhimin e fuqishëm të Evropës për të mbrojtur veten.

Në vend të kësaj, Zelenskyy dhe Europa u dobësuan nga përçarjet kur Donald Trump, ende duke shpresuar për një Çmim Nobel për Paqen, rihapi përpjekjen e tij për bisedime paqeje me aleatët e Putinit.

Situata në Bruksel mbetet e bllokuar, edhe pse rezultati i luftës gati katërvjeçare po i afrohet një momenti vendimtar. Ukraina po shkon më pranë greminës financiare, Trump dëshiron që Zelenskyy të nënshkruajë një marrëveshje të pabarabartë me Putinin – duke shkaktuar alarm në të gjithë Evropën – e megjithatë De Wever ende thotë jo.

«Rusët duhet të jenë duke kaluar kohën më të mirë», tha një zyrtar i BE-së pranë negociatave.

Udhëheqësit e bllokut ende synojnë të bien dakord mbi një plan përfundimtar se si ta ndalojnë Ukrainën të mbetet pa para, kur të takohen për samitin e tyre të radhës në Bruksel më 18 dhjetor. 

Por, ndërsa ora ecën, një problem kyç mbetet: A mund ta bindin zyrtarët më të lartë të BE-së – Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen dhe António Costa, presidenti i Këshillit Evropian – De Wever-in të ndryshojë mendje?

Deri më tani shenjat nuk janë të mira. “Nuk jam ende i impresionuar, më lejoni ta shpreh kështu”, tha De ëever në komentet televizive ndërsa Komisioni publikoi projekt-tekstet e tij ligjore të mërkurën. 

“Ne nuk do t’i vëmë rreziqe që përfshijnë qindra miliarda… mbi supet belge. As sot, as nesër, kurrë.”

Në intervista, më shumë se 20 zyrtarë, politikanë dhe diplomatë, shumë prej të cilëve folën privatisht për të diskutuar çështje të ndjeshme, i përshkruan POLITICO-s se si përpjekjet evropiane për të financuar mbrojtjen e Ukrainës ranë në rrëmujë dhe paralizë, të bllokuara nga mosfunksionimi politik dhe përplasjet e personaliteteve në nivelet më të larta. Pasojat e mundshme për Evropën – ndërsa Trump kërkon të imponojë një traktat paqeje në Ukrainë – vështirë se mund të jenë më të rënda.

Sipas disa personave të afërt me diskutimet, propozimi për kredinë e dëmshpërblimeve filloi të haste probleme kur filloi të krijohej tension midis De ëever dhe fqinjit të tij, kancelarit të ri gjerman, Friedrich Merz.

Një nacionalist flamand, De ëever erdhi në pushtet vetëm shkurtin e kaluar pas muajsh negociatash të vështira për koalicionin – një skenar klasik në politikën belge. Tre javë më vonë, Gjermania votoi në zgjedhjet kombëtare për t’i dhënë Merz, një konservatori të qendrës së djathtë, udhëheqjen e ekonomisë më të fuqishme të Evropës. 

Ashtu si De Wever, Merz mund të jetë impulsiv në një mënyrë që mund të shqetësojë aleatët.  Natën që fitoi, ai i bëri thirrje Europës të punojë për “pavarësi” të plotë nga Shtetet e Bashkuara dhe paralajmëroi NATO-n se së shpejti mund të jetë histori. 

Në shtator, kancelari gjerman e nxori përsëri kokën. Ai tha se kishte ardhur koha që Europa të bastiste kasafortat e bankave të saj me qëllim shfrytëzimin e aseteve të bllokuara ruse për të ndihmuar Ukrainën. Me shpërthimin e tij, Merz me sa duket i trembi belgët, të cilët në atë kohë ishin në bisedime private delikate me zyrtarët e BE-së duke u përpjekur të sqaronin shqetësimet e tyre.

Disa zyrtarë thanë se Merz veproi gabim duke e vënë politikën në domenin publik me kaq forcë dhe kaq herët — përpara se De ëever të nënshkruante. 

Pesë ditë më vonë, von der Leyen e diskutoi vetë, megjithëse u kujdes të përpiqej të qetësonte këdo që mund të kishte shqetësime: “Nuk ka sekuestrim të aseteve”. Në vend të kësaj, argumentoi ajo, asetet do të përdoren vetëm për të siguruar një lloj pagese paraprake nga Moska për dëmshpërblimet e luftës që ajo do t’i detyrohej në mënyrë të pashmangshme. Paratë do t’i ktheheshin Rusisë vetëm në rast se Kremlini do të pranonte të kompensonte Kievin për shkatërrimin në Ukrainë. 

Rrjeta e merimangës 

Pjesa më e madhe e punës së një samiti të Këshillit Europian është kryer shumë kohë përpara se udhëheqësit e bllokut të mbërrijnë në ndërtesën futuriste të “vezës hapësinore” Europa për shtrëngime duarsh dhe foto.

Ambasadorët nga 27 vendet anëtare të bllokut mblidhen për të diskutuar se çfarë do të arrijë samiti — dhe për të hartuar formulimin e saktë të planeve — gjatë javëve para çdo takimi. 

Përpara samitit të tetorit, ambasadori i Belgjikës në BE, Peter Moors, u kishte dërguar sinjale kolegëve të tij se përparimi në planet për të përdorur asetet e ngrira të Rusisë do të ishte në rregull. Problemi, sipas katër zyrtarëve të njohur me çështjen, ishte se Moors nuk po fliste drejtpërdrejt me De Wever dhe të gjitha vendimet në lidhje me asetet ruse i përkisnin kryeministrit. 

Ndërsa të tjerë brenda qeverisë belge e dinin se kryeministri ishte kategorikisht kundër plaçkitjes së Euroclear, një nga institucionet financiare më të vlefshme dhe të rëndësishme të vendit të tij, diplomati që po negocionte marrëveshjen e samitit disa qindra metra më tej në rrugë me sa duket nuk e dinte. 

Kjo do të thoshte se askush në mekanizmin e BE-së nuk e kuptonte vërtet se sa serioz do të ishte kundërshtimi i De Wever derisa ai mbërriti ditën e samitit me avull që i dilte nga veshët. 

Moors është shumë i respektuar midis kolegëve të tij dhe brenda qeverisë belge. Ai shihet si efektiv, me përvojë dhe kompetent, pasi ka pasur një karrierë të gjatë në diplomaci dhe politikë. Përpara se të merrte rolin e ambasadorit në BE, ai njihej si “merimanga në rrjetë” e politikës së jashtme belge. 

Problemi, me sa duket, mund të ketë qenë politik. Ai ishte shefi i stafit të rivalit dhe paraardhësit të De ëever si kryeministër, Alexander De Croo, dhe vjen nga një parti që humbi pushtetin në zgjedhjet e vitit të kaluar dhe tani shërben në opozitë. Nuk është e pazakontë në politikë që dallime të tilla të ndikojnë se kush lihet jashtë vëmendjes. 

Faktori tjetër ndërlikues ishte mosfunksionimi politik i Belgjikës. Siç e tha vetë De ëever, ai kishte qenë i bllokuar në negociata me bashkatdhetarët e tij duke u përpjekur të binte dakord për një buxhet kombëtar për javë të tëra, pa asnjë marrëveshje në horizont. 

«Kam negociuar për javë të tëra për të gjetur 10 miliardë euro», tha De ëever gjatë rrugës për në samitin e BE-së. Një skenar në të cilin Belgjika do të duhej t’i paguante Rusisë më shumë se 10 herë më shumë se kaq do të ishte i paimagjinueshëm, shtoi ai. 

Ndërsa samiti përfundoi vetëm me një marrëveshje të paqartë që udhëheqësit të shqyrtonin përsëri financimin e Ukrainës, zyrtarët mbetën duke kruar kokën dhe duke u pyetur se çfarë kishte shkuar keq. 

Kohë e humbur  

Zyrtarët dhe politikanët e dinë sa e vështirë është për çdo qeveri të mendojë një hap si ky, i cili teorikisht mund t’i hapë ato përballë veprimeve ligjore shumë të kushtueshme.

De ëever është i shqetësuar se stabiliteti i vetë euros mund të dëmtohet nëse një bastisje në Euroclear i detyron investitorët të mendojnë përsëri për vendosjen e aseteve të tyre në bankat evropiane. 

Në javët e fundit, ndihmësi më i lartë i von der Leyen, Björn Seibert, ndër të tjerë, investoi kohë duke u përpjekur të kuptonte kundërshtimet e Belgjikës dhe të gjente mënyra krijuese për t’i kapërcyer ato. Moors dhe ambasadorë të tjerë i kanë diskutuar çështjet pafundësisht, gjatë takimeve të tyre të rregullta me njëri-tjetrin dhe me Komisionin. 

Por, ndërsa netët afrohen, atmosfera errësohet.

Mes vonesave dhe dështimit të vazhdueshëm për të rënë dakord për një rrugë përpara, takime të ashpra me karakter kanë qenë të drejtuara ndaj De Wever, dhe gjithnjë e më shumë edhe ndaj von der Leyen në javët e fundit. Ajo ka shtyrë hapin vendimtar të publikimit të draft teksteve ligjore që do të mundësonin përdorimin e aseteve për kredinë e dëmshpërblimeve. Këto dokumente janë ato që të gjitha palët kanë nevojë për të miratuar, ndryshuar ose refuzuar planin.

“Kemi humbur shumë kohë”, tha për POLITICO Jonatan Vseviov, sekretar i përgjithshëm i ministrisë së jashtme estoneze. “Fokusi ynë ka qenë vetëm te presidentja e Komisionit, duke i kërkuar asaj të paraqesë propozimin. Askush tjetër nuk mund ta paraqesë propozimin.” 

Ai tha se do të kishte qenë “më mirë” nëse Komisioni do të kishte prodhuar tekstet ligjore që përcaktojnë detajet e kredisë më herët se të mërkurën, kur ato u publikuan përfundimisht.

Ndërsa samiti i radhës vendimtar i Këshillit Europian më 18 dhjetor po afrohet, zyrtarët europianë po e ndiejnë presionin.

“Ky nuk është një ushtrim kontabiliteti”, tha Vseviov i Estonisë. “Ne po përgatisim Këshillin Europian më të rëndësishëm nga të gjithë Këshillat… Po përpiqemi të sigurohemi që Europa të ketë një vend në tryezën ku po bëhet historia.”

Për BE-në, mbetet një pyetje thelbësore – dhe është një pyetje që është gjithmonë aty, në çdo krizë që kalon nëpër tavolinat e diplomatëve dhe zyrtarëve që punojnë në Bruksel: A mund të bashkohet një bashkim prej 27 vendesh të larmishme, të përçara dhe komplekse, secila me problemet e veta të brendshme, rivalitetet politike dhe udhëheqësit e vet ambiciozë, për të përmbushur momentin kur kjo ka vërtet rëndësi? 

Marrë me shkurtime nga Politico/ Përshtati Gazeta Si

The post Si u bë Belgjika aseti më i vlefshëm i Rusisë appeared first on Gazeta Si.

TIRANË– Foltoret e Sali Berishës dhe lëvizja e fundit e Ervin Salianjit janë veprime pa strategji, pa platformë të qartë dhe mbi të gjitha pa asnjë rezultat. Kështu u shpreh juristi i njohur Rezart Kthupi, i ftuar në emisionin “Real Story”.

Sipas tij, si Berisha, ashtu dhe Salianji artikulojnë teza që më shumë kanë lidhje me çështjet elektorale se me vetë problemin që ka Partia Demokratike. Ai shtoi se këto takime janë pa asnjë objektiv të qartë politik.

“Për mua është gjithçka  shfaqej, por pa përmbajtje. Po të shoshësh  fjalimin e atyre që ishin në Durrës, të Berishës sot, janë fjalime që merren me pushtetin e Edi Ramës, qeveria e korruptuar. Nëse bëhet fjalë për ngritje të PD, ti merresh me PD, dmth tezat duhet të trajtojnë problemet që ka sot Partia Demokratike.

Një lëvizje që nis, duhet të këtë një objektiv dhe një platformë. Fjalimet fokusohen të gjithë te korrupsioni i qeverisë, kjo nuk është tezë për takimet në parti, por është tezë elektorale.

U mblodhën të gjithë, por pa produkt. Kush është produkti? Çfarë u arrit?

Këta që ishin në mbledhje çfarë morën mbrapsht. Pa objektiv politik.”, tha ai./abcnews.al

TIRANË- Analisti i njohur Arben Meçe thotë se Gjykata Kushtetuese nuk duhet ta kishte shtyrë vendimmarrjen për padinë e kryeministrit Edi Rama, kundër vendimit të GJKKO-së, që vendosi të shkarkojë nga detyra ministren e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Ballukun.

I ftuar në emisionin “Tirana Live”, Meçe pohoi se një prokuror nuk mund të ketë një pushtet të pakufishëm, sa të marrë masa direkte pezullimi për një funksionar, që i përket një pushteti tjetër.

“Ky prokuror ka marrë një pushtet të jashtëzakonshëm. Ai pezullon sot nga detyra dhe kryeministrin e Shqipërisë. Pushtetet janë të ndara dhe ndalohet ndërhyrja te njëri tjetri. Ka një ndërhyrje të drejtpërdrejtë ekzekutive të një pushteti mbi një pushtet tjetër. Në këtë rast kemi një prokuror. Kufiri ndarës midis dy pushteteve nuk duhet të tejkalohet.

Ai theksoi se tentativa e SPAK për të shmangur Parlamentin tregon se institucionet tona të drejtësisë po keqpërdoren për interesa të caktuara, që mund të bien ndesh qoftë dhe me interesin kombëtar.

Gjatë diskutimit në studio, Meçe theksoi se Gjykata Kushtetuese nuk duhet kurrsesi të legjitimojë krijimin e një precedenti të rrezikshëm.

“Deri sa të vendos Gjykata Kushtetuese, janë të pezulluar posti i ministrit dhe zv.kryeministrit, por nuk zëvendësohet dot deri në vendim të Kushtetueses ky vend është vakant. Vendi i ministrit dhe zv.kryeministrit janë pezull dhe kryeministri nuk mund të bëjë zëvendësimet pa dhënë vendim Gjykata Kushtetuese. Gjykata Kushtetuese nuk duhet të kishte shtyrë një vendimmarrje të tillë, sepse ehte një dispozitë e thjeshtë. Tentativa për të shmangur Parlamentin, është një tentativë e institucionit, që po keqpërdoret. Pezullimi cenon interesin publik.”, tha ai.

Gjykata Kushtetuese vendosi që më 12 dhjetor të shqyrtojë padinë e kryeministrit Rama, i cili kërkoi shfuqizimin e pezullimit nga detyra të zv.kryeministres dhe njëherësh Ministres së Infrastrukturës./abcnews.al

 

Gazeta Si – Nëse Vladimir Putin do të arrinte përfundimisht objektivat e tij politike dhe ushtarake në Ukrainë, nëse jo të gjitha, madje vetëm ato kryesoret, kjo do të ishte një tragjedi e vërtetë për Evropën dhe demokracitë perëndimore në përgjithësi.

Historiani Timothy Snider e argumenton këtë në një koment të publikuar gjithashtu nga media “Ukrainska Pravda”, në të cilin ai rendit 6 probleme kryesore që identifikon në 28 pikat e draft-marrëveshjes së fundit të arritur nga Donald Trump dhe që tani është në diskutim në Kiev, Moskë dhe BE.

1)Rreziku i konfliktit bërthamor do të rritej. Nëse Kievi do të detyrohej të pranonte 28 pikat, kjo do të ishte një disfatë për Ukrainën. Pjesa tjetër e botës do të intensifikonte programet e saj bërthamore si mjeti i vetëm i parandalimit.

2)Parimi se kufijtë kombëtarë janë të shkelshëm do të triumfonte. Në këtë pikë, pushtimet dhe agresioni rrezikojnë të bëhen normë, jo më përjashtim.

3)Dorëzimi ndaj Kremlinit rrezikon stabilitetin dhe paqen rajonale. Pasi Ukraina të sigurohet, Putini do të jetë i motivuar të vazhdojë luftën në Evropë.

4)Pa garanci reale sigurie, të përforcuara nga planet për ndërhyrje të drejtpërdrejtë, Ukraina do të jetë më e dobët dhe më e ekspozuar se kurrë. E vetmja pengesë konkrete mbetet anëtarësimi i saj i plotë në NATO.

5)Prioriteti i fantazive imperiale të Putinit në kurriz të iniciativave demokratike të Ukrainës, do të rrezikojë fazën e rindërtimit. Paqja e vërtetë do të thotë që Ukraina ruan sovranitetin dhe aftësinë e saj reale për të mbrojtur veten.

6)Ukrainasit, viktimat e agresionit, janë të margjinalizuar në fazën vendimtare të negociatave të paqes, të cilat po i kalojnë ata dhe po shfaqen gjithnjë e më shumë si një diktat i bashkërenduar midis Moskës dhe Uashingtonit.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Pse Putini nuk duhet të fitojë: 6 pasoja për Europën dhe Perëndimin! appeared first on Gazeta Si.

SHQIPËRI- 53.9%, apo rreth 1 024 000 të cilët shprehen se nuk janë të zhgënjyer aktualisht nga dy partitë kryesore PS e PD, kanë një moshë mesatare rreth 54.1  vjeç.

Zëri i Shqiptarëve publikoi këtë të hënë rezultatet e sondazhit të radhës në ABC News, ku pyetjes A jeni aktualisht i/e zhgënjyer prej dy partive kryesore, PS dhe PD? Iu përgjigjën me PO, rreth 46.1 % e të anketuarve, ose rreth 876 mijë shqiptarë, sipas një esktrapolimi të sondazhistit Zaloshnja.

Kjo kategori të cilët thotë se janë të zhgënjyer aktualisht nga dy partitë kryesore, i përkasin një moshe mesatare rreth 43.0 vjeç.

Ndërkohë, rezulton se më të zhgënjyer me partitë kryesore, PS e PD, aktualisht janë personat që kanë nivel arsimor më të lartë. Nga përpunimi i të dhënave, rezultoi se të zhgënjyer janë të anketuarit që kanë mesatarisht 13.6 vite arsimim, ndërsa ta pazhgënjyer në 11.9 vite shkollë.

Të dhënat e sondazhit:

Zëri i Shqiptarëve ka publikuar këtë të hënë rezultatet e sondazhit të radhës në ABC News. 1252 banorë të rritur të vendit, është kampioni i kësaj të hënë, ndërsa linku i pyetësorit u shpërnda me SMS të rastësishme në mënyrë proporcionale në qytetet dhe fshatrat e Shqipërisë.

Pyetësori u plotësua elektronikisht në mënyrë krejt anonime nga të anketuarit. Maksimumi i marzhit të gabimit statistikor: +/- 2.7%./abcnews.al

 

TIRANË- Një ditë para vendimit të Gjykatës Kushtetuese pas padisë së kryeministrit kundër pezullimit të numrit dy të qeverisë, Edi Rama thotë se ky pezullim ishte një përpjekje e Gjykatës së Posaçme për të ndikuar në bllokimin e disa vendimeve të qeverisë.

Këtë të hënë, kryeministri i bëri thirrje Gjykatës Kushtetuese të rikthejë balancën e pushteteve në vend, të cenuar nga ky vendim.

Analisti Frrok Çupi, i ftuar në “Tirana Live” shprehet se vendimi  i SPAK dhe i GJKKO-së për pezullimin e numrit dy të qeverisë Belinda Balluku është një precedent i rrezikshëm për demokracinë shqiptare.

Vendimin i drejtësisë thotë Çupi është një ndërhyrje direkte në kompetencat e pushtetit ekzekutiv. Sipas tij, akti i drejtësisë për pezullimin e një anëtari të kabinetit qeveritar është një “grusht shtetit”, i cili mund të krijojë pasoja të mundshme për shoqërinë.

“Ka ndodhur një përplasje e pushteteve. Nuk ka ndodhur përplasja përfundimtare, e cila do shikohet në Gjykata Kushtetuese, por ama është hapur rruga për një precedent të rrezikshëm. Nuk është fjala pse pezullohet një zv.kryeministër, por drejtësia ka shkarkuar të gjithë qeverinë. Nuk ka ndodhur asnjëherë në vendin tonë, se po të ndodhin këto, atëherë shteti goditet, por jo vetëm goditet, por edhe fillon kaosi.Drejtësia po godet pushtetin ekzekutiv. E përsëritur disa herë, që nga rënia e dëshmorëve në Shkodër. Mazhoranca kur ndërtoi reformën në drejtësi, pa dashje krijoi një mostër, e cila tani po e ha. Drejtësia sot është një nga ata elementë që mund të hajë këdo dhe s’ka kush ta pengojë. Drejtësia është lënë pa ombrellë. Një drejtësi e pavarur nuk duhet të tejkalojë kompetencat e saj. Drejtësia e ka nisur punën duke goditur mbi pushtetet tjetra. Është një grusht shteti, por deri ku do të arrijë drejtësia”, tha ai.

I pyetur se çfarë pret nesër nga Gjykata Kushtetuese, Frrok Çupi theksoi se Gjykata nuk duhet kurrsesi të lejojë hapjen e një shtegu të ri siç pretendon SPAK dhe GJKKO, që në Shqipëri të krijohet një precedent të rrezikshëm, i cili do të ketë pasoja për stabilitetin shoqëror.

“Pres nga Gjykata Kushtetuese një nulitet të paktën nesër, kjo mund të jetë shumë subjektive. Pres një shtyrje vendimi deri sa të marrë një shkelje syri nga Strasburgu. Jam i sigurt që Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut do ketë seriozitetin e duhur për ta zgjidhur këtë situatë. Po u bë precedentë kjo nën hundën e GJND, mund të bëhet precedent edhe për vendet e rajonit, vende që kanë demokraci të re.”, tha ai./abcnews.al

 Kancelari gjerman Friedrich Mertz tha sot se nuk mund të ketë “paqe të diktuar” në Ukrainë dhe se është në interesin e Gjermanisë të ketë marrëdhënie të ngushta dhe “të barabarta” politike me Poloninë në një kohë kur ata përballen me “kërcënimin e regjimit revizionist të Rusisë”.

“Sidomos në këto kohë, kur uniteti evropian është nën një presion të tillë, nuk duhet të lejojmë veten të përçahemi”, tha Mertz në një konferencë të përbashkët pas një takimi me kryeministrin polak Donald Tusk në Berlin, raporton Guardian.

Mertz bëri thirrje për bashkëpunim më të ngushtë në mbrojtje dhe siguri, duke përfshirë mbrojtjen e krahut lindor të NATO-s me avionë luftarakë gjermanë të stacionuar në Poloni dhe punë të përbashkët me dronë/abcnews.al

Nga Liridon Mulaj- Pas një periudhe tranzicioni prej thuajse tre dekadash, shqiptarët duken sikur janë rikthyer te vetvetja. Që nga kultura e importuar e viteve ’90, që kryesisht dominonte skena italiane, e më pas përgjatë viteve 2000, kur importi i kulturës në muzikë, letërsi por edhe stil jetese orientonte nga perëndimi por dhe lindja si një përshtatje e imponuar, në vitet e fundit vihet re një autenticitet në mënyrën sesi shqiptarët, brenda dhe jashtë vendit, e perceptojnë kulturën e tyre.

Që nga festat kombëtare të cilat shndërrohen në një shesh të madh shfaqjesh nga shkollat e deri te institucionet private, me koncerte, valle dhe dominim të elementëve kombëtarë, e deri te paradat e futbollit në shtetet ku kombëtarja jonë luan, na bën të besojmë se kemi hyrë tashmë në fazën e rikthimit tek vetja, duke tejkaluar në një mënyrë të gjithë mish-mashin kulturor të imponuar në gati tridhjetë vite, duke e vendosur tashmë fokusin te identiteti kombëtar.

Gëzim Tushi: Shoqëria shqiptare, edhe pse nën goditjet masive dhe sulmin agresiv e patologjik, po rivlerëson traditat dhe vlerat e trashëgimisë si të domosdoshme.

Rikthimi te këto vlera të trashëgimisë sonë jo vetëm kulturore por dhe sociale, ka kaluar nëpër një terren të vështirë në një kohë të gjatë thuajse tridhjetëvjeçare. Kohë e cila la gjurmët e saj dhe në të njëjtën kohë davariti thuajse elementët zakonorë, duke e shndërruar shoqërinë tonë në një shoqëri me qasje nihiliste ndaj këtyre vlerave. Sociologu Prof. Gëzim Tushi e shpjegon këtë fenomen për GazetaSi.al duke theksuar se ndikimi i tre dekadave ishte determinant në këtë proces.

“Historia e ndryshimit dhe e rishfaqjes në forma herë autentike e herë të ndryshuara të traditave dhe zakoneve në shoqëri është në thelbin human dhe natyrën dypolare: krijuese, rikrijuese dhe imituese të gjërave që koha i ka afirmuar si vlera koherente e të qëndrueshme. Pra në pikëpamje sociologjike, procesi i raporteve të njeriut me sistemet e vlerave, zakoneve, traditave në sjelljen sociale, veshje dhe modë ka treguar se në këto tre dekada e gjysmë jetuam kohën më të vrullshme të rishikimit të sistemit të vlerave sociale, morale, estetike e formave të sjelljeve komunitare, të cilat u shoqëruan me një proces të shpërbërjes së shumë traditave të koracuar, zakoneve të “ndryshkura” si paradigma të vjetra zakonore.”

Tushi thotë se rikthimi dhe rivlerësimi i disa vlerave të konfirmuara solide në shoqërinë tonë është një lajm i mirë, sepse po kryhet, siç thekson, vlerësimi i tyre real. Gjithashtu ai e përcakton këtë periudhë si një kohë në të cilën shoqëria jonë e ka kapërcyer periudhën e tranzicionit, duke mos lejuar më receptimin e çdo vlere të përgjithshme e cila servohet pa filtra.

“Për të mos qenë nihilistë duhet të kuptojmë se në kohën e shoqërisë likuide, jo të gjitha vlerat ekzistenciale të së kaluarës duhet të zhduken. Përkundrazi, fakti që kohët e fundit ka një rikthim në disa nga vlerat e konfirmuara e solide me vlerë koherente dhe ndikim në mbrojtjen e koracës sociale të marrëdhënieve njerëzore dhe mbrojtjen e tyre nga vetmia dhe copëtimi social, duhet vlerësuar si tregues i një procesi social që do ta quaja “koha e kurbacionit” dhe vlerësimit real e dialektik të tyre.

Ne duhet t’i njohim dhe t’i pranojmë të vërtetat tona dhe faktin që traditat dhe zakonet nën presionin e jetës moderne, standardeve humane të shoqërisë liberale e individualiste, do t’i nënshtroheshin një debati ndryshues midis relativizmit, të vërtetës dhe subjektivitetit të përzgjedhjes. Jeta postmoderne shqiptare e ka përfunduar tranzicionin dhe tashmë është përtej narrativave të vjetra morale, sepse siç ka thënë François Lyotard: Jetojmë në kohën kur shoqëritë i kanë kapërcyer “tregimet e kota” morale si esencializmat zakonorë dogmatikë.”

Sociologu Gëzim Tushi i ndan veçmas vlerat që vlejnë të trashëgohen nga zakonet anakronike të cilat meritojnë të filtrohen dhe seleksionohen. Sipas tij, ky është një proces i domosdoshëm të cilin shoqëria shqiptare po e kryen mjaft mirë, pavarësisht “bombardimeve” të jashtme me lloj-lloj kulturash të importuara.

“Në shoqërinë tonë, shoqëria dhe njeriu po formatohen në mënyrë moderne, por kjo nuk mohon faktin që njeriu është produkt i një kulture, një epoke, një tradite humaniste e kombëtare. Fakti që kohët e fundit shoqëria dhe njerëzit tanë kanë një proces rishikimi dhe rikthimi të disa vlerave të traditës sonë në eventet e tyre private apo komunitare tregon se jemi në një moment me rëndësi historike që ka të bëjë me një ndalje të vrullit nihilist dhe transvlerësim të kujdesshëm.

Padyshim ka një të vërtetë universale që është e përputhshme edhe me zhvillimet sociale në shoqërinë shqiptare, sipas së cilës, edhe tek ne, koha dhe shoqëria kanë pasur, pavarësisht tronditjeve të jetës turbulente postmoderne, një paketë vlerash dhe zakonesh që i përshtaten asaj”

Pyetja që ngrihet nga Tushi është se a vlen restaurimi logjik i disa vlerave, duke mos rënë në një lloj nostalgjie e cila na bën të pavetëdijshëm në rivlerësim. Sipas tij, asimilimi i disa traditave dhe zakoneve krejtësisht të padobishme është një proces pozitiv i cili e ndihmon shoqërinë tonë të fokusohet te vlerat më të shëndosha.

“Për fat të keq shoqëria është nën goditjet massive dhe sulmin agresiv e patologjik, e cila bën presion që të pranohet çdo gjë (vlerë, zakon i paseleksionuar) dhe kjo ka sjellë situatën e pazakontë të shfaqjes së një hemorragjie nënvleftësuese e vlerave të trashëguara.

Pyetja që mund të shtrohet, nëse këtë proces të rishikimit të vlerave dhe traditave e zakoneve të mira të së kaluarës, është: A është i logjikshëm një proces “restaurimi” i disa traditave dhe zakoneve që koha në mënyrë metafizike, artificiale e kaotike padrejtësisht i ka mohuar dhe përmbysur? A mos rishikimi i disa traditave e vlerave morale, sociale e kulturore të së kaluarës, nuk duhet ngatërruar me elementët e konservatorizmit dhe nostalgjisë për gjërat e kaluara?

Padyshim, duke rishikuar sistemin e vlerave pozitive që të kaluarës së shoqërisë tonë nuk i mungojnë, nga ana tjetër nuk mund dhe nuk duhet të pajtohemi, në emër të ruajtjes së traditës me një enumeracion zakonesh e sjelljesh sociale arkaike që shfaqen si të papranueshme dhe anakronike në jetën e përditshme. Koha edhe në shoqërinë tonë ka ecur shumë shpejt dhe për pasojë ka sjellë një proces të dekompozimit të shumë vlerave, traditave dhe zakoneve të së kaluarës. Ky është fakt. Madje shumë pozitiv.”

Në fund sociologu Gëzim Tushi thotë se koha moderne në të cilën jetojmë, nuk e përjashton shoqërinë shqiptare nga imponimi që sjell dinamika e ndryshimeve të shpejta globale.

“Qëndrimi nihilist dhe mohimi metafizik i disa zakoneve dhe traditave të mira, humane e rezistente ndaj “agresionit nihilist” është shpesh nën një patologji që nuk mund të mos interferonte edhe në sistemin tonë socio-moral nën influencën e “cipës sipërfaqore” të qytetërimit modern. Kjo është arsyeja pse shoqëria shqiptare në këtë fushë ka qenë shpesh herë në gjendje kaotike e turbulente, duke mos patur të sigurt orientimin social dhe ekuilibrin e natyrshëm midis asaj që duhej mohuar dhe asaj që duhet pohuar dhe afirmuar si vlerë e qytetërimit tonë. Pikërisht është koha moderne që po jetojmë, e cila edhe në jetën e shoqërisë shqiptare po imponon shpejtësi në ndryshimin e “marsheve” të makinës sociale tradicionale e zakonore.”

Prof. Dr. Vasil Tole: E shkuara mbetet një udhërrëfyes i ditëve të sotme, sepse nëpërmjet saj kuptojmë se kush jemi

Rikthimi i shoqërisë drejt vlerave tradicionale, nuk është vetëm një proces shoqëror por edhe thellësisht kulturor. Etnomuzikologu dhe zv. Kryetari i Akademisë së Shkencave, Prof. Dr. Vasil Tole thotë për GazetaSi.al se ky rikthim vjen për shkak se shoqëria shqiptare e ka mbyllur tashmë periudhën e ballafaqimit me të ndryshmen.

“Ne si shoqëri e kemi të mbyllur fazën e ballafaqimit me të ndryshmet, e kalimit nga një shoqëri e mbyllur në një shoqëri të hapur dhe në këtë aspekt shoqëria është kthyer në një proces auto-reflektimi duke ballafaquar ato elemente të rëndësishme që bëjnë thelbin e saj, pra trashëgimia kulturore që fillon nga gjuha me të gjithë elementët e saj, dhe vlerat ose antivlerat me të cilat është përballur në këto 35 vite.

Elementi i dytë është se shoqëria po reflekton pozitivisht duke e rikthyer vëmendjen ndaj vlerave të së shkuarës, lidhur sigurisht edhe me disa elementë të tjerë që kanë të bëjnë me lartësimin e disa vlerave që ne kemi pasur si komb. Kjo përfshin figura të jashtëzakonshme të nivelit botëror që ne kemi pasur, si Gjergj Kastrioti, Nëna Tereza apo Ismail Kadare. Për të vazhduar më tej me disa konfirmime ndërkombëtare të disa vlerave tona si popull nga veriu në jug, të cilat njihen ndryshe si ato pasuritë që janë regjistruar në UNESCO, vlera materiale si Butrinti, kalaja e Beratit, kodikët e Beratit e deri te vlerat e trashëgimisë jo materiale si Polifonia, Kcimi i Tropojës, Xhubleta etj.

Të gjithë këta elementë kanë bërë që shoqëria shqiptare të orientohet drejt vlerave tona, pas ballafaqimit të kulturës sonë me ato globale, duke seleksionuar vlerat më të mira që burojnë nga ky kontakt”.

Tole thekson se e shkuara rikthehet shpesh herë e modernizuar dhe e ndryshuar si dëshmi e një identiteti kulturor, i cili me brezat krijon shtresa, nënshtresa dhe kuptime të reja.

“ Trashëgimia kulturore e bën të shkuarën të rrijë mes nesh si diçka konstante dhe e gjallë. Në format e dukshme nëpërmjet monumenteve, ritualeve, gjuhës që nuk na vijnë vetëm si dëshmi muzeore por si dëshmi që komunitetet kuptojnë vetveten. Dihet që çdo përbërës i trashëgimisë kulturore ka shtresa, nënshtresa, që kalojnë nga brezi në brez duke e shndërruar të shkuarën në një realitet paralel.

Për fat e shkuara nuk është e ngrirë dhe kjo është vlera e kapjes së komuniteteve të së shkuarës sepse ata e rindërtojnë atë, dhe rindërtimi ka element të fortë pohues të vlerave por gjithashtu edhe rimodelues. Prandaj mund të them se e shkuara mbetet një udhërrëfyes i ditëve të sotme sepse nëpërmjet saj kuptojmë se kush jemi dhe futemi në një ekuacion se cilët duhet të jemi”.

Irena Myzeqari: Rikthimi në traditë është përpjekja e një gjenerate për të rigjetur veten

Mënyra sesi demonstrohet ky rikthim te tradita, është një veçanti e cila sipas pedagoges së shkencave të komunikimit, Irena Myzeqari, rrëfen për një dëshirë dhe nevojë për të gjetur veten. Një proces i cili po ndodh kryesisht për merita të brezit millennials.

“Rikthimi në traditë është përpjekja e një gjenerate për të rigjetur veten. Pas endjes midis për t’i shpëtuar rrënjëve të traditës, të cilat për shumë kohë shiheshin si limite, millennials janë pikërisht ata që po ndërthurin më shumë se kushdo tjetër identitetin kombëtar në praktikat e tyre sociale. Dasmat, festimet e shtuara gjatë festave kombëtare, janë po ashtu edhe përqafim i një identiteti të sigurt, që lidhet me kombin, gjuhën, të cilat përpos patriotizëm, janë edhe përpjekje për të treguar përkatësi, nevoja për diçka e cila nuk ka nevojë për diskutim. Dhe kjo lloj sigurie është shumë përmbushëse dhe po ashtu qetësuese, në kohëra të pasigurta si këto në të cilat jetojmë” thotë për GazetaSi.al Myzeqari.

Përtej ndikimit të padiskutueshëm të një kulture të huaj, e cila e transformoi shoqërinë tonë jo domosdoshmërisht për mirë, më në fund duket sikur shqiptarët e kanë gjetur motivin për të qenë krenarë dhe për të mos u fshehur më pas identiteteve të shteteve pritëse.

Kostumet popullore në dasma, festimet me flamur për secilën fitore në futboll apo edhe dëshira e madhe për të pasur së paku një element të trashëgimisë sonë materiale në shtëpi, janë vetëm disa prej elementëve që dëshmojnë se shqiptarët kanë nisur rikthimin drejt vetes, duke lënë pas zakonet e imponuara shpesh ideologjike dhe duke përqafuar traditat të cilat na identifikojnë kombëtarisht e për rrjedhojë edhe globalisht.

The post Rikthimi i shqiptarëve te vetja appeared first on Gazeta Si.