Shumë shoqëri audituese kanë filluar të ofrojnë shërbime kontabiliteti për sipërmarrje të huaja, kryesisht italiane. Një program i specializuar zhvillimi profesional dhe promovimi ndërkombëtar po vendos themelet që Shqipëria të bëhet ofrues rajonal i shërbimeve kontabël për tregjet e BE-së. Rezultatet e para tregojnë kapacitete të qëndrueshme teknike, interes real nga firmat vendase dhe ndikim të prekshëm ekonomik për eksport. Avantazhet e kompanive shqiptare dhe potenciali i një tregu që mund të ofrojë më shumë të ardhura për kontabilistë
Dy nga 18 tĂ« punĂ«suarit e shoqĂ«risĂ« âPublic Accounting Service Union and Trustâ, nĂ« TiranĂ« janĂ« tĂ« angazhuar gjithĂ« kohĂ«s me ofrimin e shĂ«rbimeve tĂ« kontabilitetit pĂ«r disa shoqĂ«ri italiane. PunĂ«t qĂ« ata kryejnĂ« janĂ« regjistrimi i faturave blerje e shitje, lĂ«vizjeve bankare, si dhe shĂ«rbime tĂ« tjera nĂ« bazĂ« tĂ« kĂ«rkesĂ«s nĂ« bashkĂ«punim me klientĂ«t.
âNĂ«se ke kontaktet e dukura, kĂ«rkesa nga kompanitĂ« italiane Ă«shtĂ« e lartĂ«â, thotĂ« Ilda Duhanxhiu, partnere audituese nĂ« shoqĂ«rinĂ« âPublic Accounting Service Union and Trustâ, qĂ« ofron shĂ«rbime auditimi, kontabiliteti, konsulencĂ« tatimore dhe financiare. Kostot mĂ« tĂ« lira nĂ« ShqipĂ«ri janĂ« arsyeja kryesore qĂ« tĂ«rheq shoqĂ«ritĂ« italiane. PĂ«r tĂ« njĂ«jtĂ«n punĂ« si nĂ« Itali, fatura nĂ« ShqipĂ«ri Ă«shtĂ« tĂ« paktĂ«n 50% mĂ« e ulĂ«t.
KĂ«saj i shtohet dhe fleksibiliteti i shoqĂ«rive nĂ« ShqipĂ«ri, qĂ« nĂ«se marrin njĂ« punĂ« pĂ«rsipĂ«r e bĂ«jnĂ« brenda afatit tĂ« pĂ«rcaktuar, ndĂ«rsa nĂ« Itali ka kosto shtesĂ« dhe burokraci si paga e 13-tĂ«, lejet pĂ«r sĂ«mundje etj., tĂ« cilat zgjasin kohĂ«n e ofrimit tĂ« punĂ«s. âStafi punon online, direkt nĂ« sistem, teksa pĂ«rparĂ«si Ă«shtĂ« njohja e gjuhĂ«s dhe eficienca e punĂ«s nĂ« hedhjen e faturave, deri dhe nĂ« analizimin e tyreâ, thotĂ« znj. Duhanxhiu.
Arsyeja tjetër e kërkesës nga shoqëritë e huaja lidhet me mungesën e kontabilistëve në Europë. Ky është një profesion që po preferohet gjithnjë e më pak nga të rinjtë, që duan punë pa shumë angari e me fitim të lartë e të shpejtë.
âPublic Accounting Service Union and Trustâ po synon qĂ« ta zgjerojĂ« mĂ« tej kĂ«tĂ« shĂ«rbim, qĂ« do tĂ« thotĂ« shtim i numrit tĂ« tĂ« punĂ«suarve, si dhe diversifikim i tĂ« ardhurave tĂ« kompanisĂ«. Por, znj. Duhanxhiu shton se ky shĂ«rbim nuk Ă«shtĂ« pa probleme, pasi shoqĂ«ritĂ« duhet tĂ« jenĂ« shumĂ« tĂ« kujdesshme me mbrojtjen e tĂ« dhĂ«nave dhe si rrjedhojĂ«, gjetja e klientĂ«ve kĂ«rkon kontakte tĂ« besuara.
Edhe rënia e vazhdueshme e euros rrit indirekt kostot, që ndryshe parashikohen në fillim të vitit e ndryshe rezultojnë, kur monedha e përbashkët zhvlerësohet gjatë vitit, siç ka ndodhur rëndom vitet e fundit. Sotiraq Dhamo, kryetar i Institutit të Kontabilistëve të Miratuar, thotë se ofrimi i shërbimeve të kontabilitetit jashtë vendit, ose eksportimi i tyre, është një mundësi e mirë për zhvillimin e sektorit, kualifikimin e stafeve të punës dhe forcimin e njohurive.
Megjithatë, sipas tij, ky shërbim përballet me sfida të shumta, që lidhet pikë së pari me njohuri të kufizuara në legjislacionin tatimor të vendit të huaj, si dhe përvoja e mangët. Përmes projekteve të ndryshme, sidomos në tre vitet e fundit, janë zhvilluar programe të reja specializimi për rritjen e kapaciteteve të kontabilistëve në eksportin e shërbimeve.
Një program i specializuar zhvillimi profesional dhe promovimi ndërkombëtar po vendos themelet që Shqipëria të bëhet ofrues rajonal i shërbimeve kontabël për tregjet e BE-së. Rezultatet e para tregojnë kapacitete të qëndrueshme teknike, interes real nga firmat vendase dhe potencial të prekshëm ekonomik për eksport.
Në kuadër të mbështetjes së Qeverisë së Zvicrës përmes SECO dhe asistencës teknike të Bankës Botërore, Shqipëria ka ndërmarrë një seri veprimesh për të pozicionuar profesionin kontabël si një sektor me vlerë të lartë të shtuar dhe të orientuar drejt tregjeve ndërkombëtare.
Sipas informacioneve nga Ministria e Financave, në muajt e fundit, projekti ka prodhuar rezultate të matshme që sinjalizojnë se vendi ka potencial real të konkurrojë në ofrimin e shërbimeve kontabël, financiare dhe të përputhshmërisë për firma në Europë.
Modeli operacional i eksportit të shërbimeve kontabël si funksionon në praktikë
Eksporti i shërbimeve kontabël zakonisht nis me një ndarje të qartë të shërbimeve që ofrohen. Në fazën e parë, firmat hyjnë në treg përmes shërbimeve më standarde dhe rutinore, të ashtuquajturat shërbime me intensitet transaksional.
KĂ«tu pĂ«rfshihen pĂ«rpunimi i faturave pĂ«r tâu paguar dhe pĂ«r tâu arkĂ«tuar, administrimi i listĂ«-pagesave, rakordimi i llogarive bankare, pĂ«rpunimi i shpenzimeve tĂ« udhĂ«timit, mbajtja e librave kontabĂ«l dhe procedurat mujore ose vjetore tĂ« mbylljes financiare. KĂ«to shĂ«rbime janĂ« zakonisht pika mĂ« e lehtĂ« e hyrjes, pasi kĂ«rkojnĂ« procese tĂ« standardizuara dhe mund tĂ« shkallĂ«zohen relativisht shpejt.
Në një fazë të dytë, firmat kalojnë drejt shërbimeve me vlerë më të lartë të shtuar, që kërkojnë ekspertizë më të avancuar. Këtu përfshihen raportimi menaxherial, buxhetimi dhe parashikimi financiar, mbështetja financiare për projekte, raportimi rregullator dhe i përputhshmërisë, menaxhimi i likuiditetit dhe analizat financiare.
Këto shërbime kërkojnë staf më të kualifikuar, përvojë ndërkombëtare dhe shpesh certifikime profesionale, por edhe gjenerojnë marzhe më të larta dhe marrëdhënie më afatgjata me klientët.
MarrĂ«dhĂ«nia kontraktuale me klientĂ«t e huaj ndĂ«rtohet zakonisht mbi dy dokumente bazĂ«: njĂ« pĂ«rshkrim tĂ« detajuar tĂ« punĂ«s qĂ« do tĂ« kryhet (Statement of Work â SOW) dhe njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r nivelin e shĂ«rbimit (Service Level Agreement â SLA).
Dokumenti SOW përcakton qartë proceset që mbulohen, sa shpesh kryhen, çfarë rezultatesh dorëzohen dhe çfarë teknologjish apo sisteme përdoren, si p.sh. sistemet ERP ose harmonizimi i planeve të llogarive.
SLA-ja, nga ana tjetër, vendos tregues të matshëm performance, si koha e përpunimit të faturave, niveli i gabimeve ose koha e reagimit ndaj kërkesave, si dhe penalitete apo mekanizma korrigjimi në rast mosrespektimi. Përvoja ndërkombëtare tregon se kontratat me SLA të qarta rrisin ndjeshëm besueshmërinë e ofertës, pasi ulin rrezikun për blerësin dhe krijojnë transparencë në marrëdhënie.
Përpara lidhjes së kontratës, klientët ndërkombëtarë kryejnë zakonisht një proces verifikimi të thelluar, të njohur si due diligence. Ky proces përfshin kontrollin e sistemeve të kontrollit të brendshëm, verifikimin e kualifikimeve të stafit, referencat profesionale, kapacitetet ligjore për ofrimin e shërbimit dhe politikat për mbrojtjen e të dhënave dhe sigurinë e informacionit.
Për firmat më të vogla, veçanërisht kur synojnë tregun e BE-së, është thelbësore të demonstrojnë në mënyrë konkrete aftësinë për të ofruar shërbimin.
Kjo bëhet përmes projekteve pilot, provave konceptuale (proof-of-concept), referencave nga kontrata ekzistuese, si dhe dokumentacionit të strukturuar, si manuale procesesh dhe ndarje të qarta të përgjegjësive. Këto elemente janë shpesh vendimtare për të fituar besimin e klientëve ndërkombëtarë dhe për të kaluar nga potenciali teorik në kontrata reale eksporti.
ĂfarĂ« modeli mund tĂ« ndjekĂ« ShqipĂ«ria?!
Përvoja e vendeve që kanë arritur të eksportojnë me sukses shërbime kontabël dhe financiare tregon se hyrja në tregjet ndërkombëtare nuk ndodh rastësisht, por përmes modeleve të provuara dhe të ndërtuara gradualisht.
Një nga modelet më të përhapura është ai i Qendrave të Shërbimeve të Përbashkëta ose Qendrave të Shërbimeve Kontabël dhe Financiare, të njohura si SSC ose AFSC. Këto janë struktura që ofrojnë shërbime për disa klientë ose për disa njësi të të njëjtit grup dhe krijojnë avantazhe të forta në shkallëzim, trajnim të përqendruar të stafit dhe eficiencë kostosh.
Në vende si Rumania, krijimi i këtyre qendrave në qytete si Cluj apo Bukuresht ka qenë një shtysë kryesore për zhvillimin e eksporteve të shërbimeve financiare dhe BPO, duke kontribuar në diversifikimin e ekonomisë dhe rritjen e eksporteve të shërbimeve me vlerë të shtuar.
Rumania përfaqëson një nga shembujt më domethënës në rajon. Qytete si Cluj dhe Bukuresht janë shndërruar në qendra rajonale për shërbime financiare dhe BPO falë një kombinimi faktorësh: disponueshmërisë së fuqisë punëtore të kualifikuar në financë dhe IT, kostove konkurruese dhe lidhjeve të forta mes universiteteve dhe industrisë.
Modeli rumun Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar mbi qendra tĂ« mĂ«dha SSC, bashkĂ«punim tĂ« strukturuar akademiâbiznes dhe partneritete ndĂ«rkombĂ«tare, duke e bĂ«rĂ« atĂ« njĂ« referencĂ« tĂ« vlefshme pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, sidomos nĂ« fazĂ«n fillestare tĂ« zhvillimit tĂ« kĂ«tij sektori.
Modeli
Rumania përfaqëson një nga shembujt më domethënës në rajon. Qytete si Cluj dhe Bukuresht janë shndërruar në qendra rajonale për shërbime financiare dhe BPO falë një kombinimi faktorësh: disponueshmërisë së fuqisë punëtore të kualifikuar në financë dhe IT, kostove konkurruese dhe lidhjeve të forta mes universiteteve dhe industrisë.
Edhe Polonia dhe vendet baltike kanë ndërtuar me sukses oferta konkurruese në shërbimet financiare, duke kombinuar aftësitë në teknologji informative me njohuritë rregullatore dhe certifikimet profesionale. Një nga mësimet kryesore nga këto vende është se ndërthurja e kontabilitetit me IT-në, përfshirë afërsinë me zhvillimin e softuerëve dhe automatizimin e proceseve, rrit ndjeshëm konkurrueshmërinë në tregjet ndërkombëtare.
Sipas Ministrisë së Financave, që është e angazhuar në projektin e SECO dhe asistencës teknike të Bankës Botërore, një avantazh specifik për Shqipërinë lidhet me modelin e nearshoring-ut të kombinuar me oferta të specializuara.
Afërsia gjeografike, përputhja e orareve të punës, lidhjet kulturore dhe gjuhësore, si dhe kostot konkurruese e bëjnë Shqipërinë një partner potencialisht tërheqës për tregje si Italia apo Greqia. Tregu ndërkombëtar shpesh favorizon zgjidhje që janë afër, fleksibile dhe më ekonomike sesa alternativat vendase, veçanërisht për shërbime të standardizuara ose të përsëritshme.
Një model tjetër i rëndësishëm është partneriteti me organizatat profesionale të kontabilitetit, të njohura si PAO. Marrëveshjet e bashkëpunimit me organizata të njohura ndërkombëtare, si ACCA, struktura të lidhura me AICPA ose organizata kombëtare homologe në vendet pritëse, rrisin ndjeshëm besueshmërinë e firmave shqiptare dhe lehtësojnë aksesin në rrjete profesionale dhe klientësh.
Ky model, sipas financave, është veçanërisht i rëndësishëm për firmat e vogla dhe të mesme, të cilat nuk kanë kapacitet të hyjnë drejtpërdrejt në kontrata të mëdha ndërkombëtare, por mund të pozicionohen përmes rrjeteve profesionale të konsoliduara.
Avantazhi
Një avantazh specifik për Shqipërinë lidhet me modelin e nearshoring-ut të kombinuar me oferta të specializuara. Afërsia gjeografike, përputhja e orareve të punës, lidhjet kulturore dhe gjuhësore, si dhe kostot konkurruese e bëjnë Shqipërinë një partner potencialisht tërheqës për tregje si Italia apo Greqia. Tregu ndërkombëtar shpesh favorizon zgjidhje që janë afër, fleksibile dhe më ekonomike sesa alternativat vendase, veçanërisht për shërbime të standardizuara ose të përsëritshme.
Përpara se të hyjnë në tendera apo negociata me klientë të huaj, firmat shqiptare duhet të jenë të përgatitura me dokumentacion të qartë që dëshmon kapacitetin dhe përvojën e tyre.
Kjo përfshin profile profesionale të stafit kyç, raste konkrete pune dhe referenca të verifikueshme.
Po aq e rëndësishme është edhe adresimi i çështjeve të sigurisë së të dhënave, përmes certifikimeve si ISO 27001, ose të paktën planeve të dokumentuara për arritjen e tyre, si dhe përgatitja e marrëveshjeve për përpunimin e të dhënave në përputhje me kërkesat e BE-së.
Nga ana teknologjike, përdorimi i mjeteve për automatizimin e proceseve, përpunimin e faturave dhe bashkëpunimin e sigurt me klientët është tashmë standard. Standardizimi i konfigurimeve kontabël dhe i sistemeve ERP ndihmon në përshpejtimin e integrimit të klientëve të rinj dhe ul kostot e tranzicionit.
Edhe modelet e çmimit luajnë rol të rëndësishëm në konkurrueshmëri, sqarojnë Financat. Në praktikë përdoren modele të ndryshme, nga tarifimi për transaksion, i përshtatshëm për shërbime si përpunimi i faturave, te tarifimi për staf të dedikuar ose modele të kombinuara me bazë fikse dhe komponentë variabël.
Përvoja e tregut tregon se klientët preferojnë gjithnjë e më shumë modele çmimi që lidhen drejtpërdrejt me vëllimin e punës dhe cilësinë e shërbimit të ofruar, duke e bërë transparencën dhe matshmërinë elemente kyç për suksesin afatgjatë.
Në këtë mënyrë, ndërtimi i një modeli të qëndrueshëm eksporti për shërbimet kontabël nuk është vetëm çështje kostoje, por kombinim i strukturës organizative, besueshmërisë profesionale, teknologjisë dhe një pozicionimi të qartë në tregjet ndërkombëtare./Monitor.al
The post Eksporti i shërbimeve kontabël/ Pse kompanitë europiane po zgjedhin Shqipërinë appeared first on Albeu.com.