Mesazhi i Krishtlindjeve Urbi et Orbi i Papës, siç çdo vit, bën thirrje për paqe në një botë të përçarë, por Leo XIV ka vendosur ta bëjë këtë me vargjet e Yehuda Amichai, ndoshta më i madhi i poetëve izraelitë, një mbështetës i vendosur i paqes me palestinezët.

“Jo paqja e një armëpushimi,/ as vizioni i ujkut dhe i qengjit,/ por përkundrazi/ si në zemër kur eksitimi mbaron/ dhe mund të flitet vetëm për një lodhje të madhe/ (…) Le të vijë / si lulet e egra,/ papritmas, sepse fusha/ ka nevojë për të: paqja e egër.”

Në Krishtlindjet e tij të para si papë, Prevost shfaqet në mesditë nga Lozha e Bekimeve për mesazhin tradicional që çdo vit rikthen në gjurmët e hidhërimeve të botës, nga Lindja e Mesme te “populli i torturuar ukrainas” e deri te e gjithë Europa, në mënyrë që të mbetet “mikpritëse” dhe “besnike ndaj rrënjëve të saj të krishtera dhe historisë së saj”.

Ai thotë: “Jezusi merr mbi vete brishtësinë tonë, ai identifikohet me secilin prej nesh: me ata që nuk kanë më asgjë dhe kanë humbur gjithçka, si banorët e Gazës; me ata që janë të mbërthyer nga uria dhe varfëria, si populli jemenas; me ata që po ikin nga atdheu i tyre për të kërkuar një të ardhme diku tjetër, si shumë refugjatë dhe emigrantë që kalojnë Mesdheun ose udhëtojnë në kontinentin amerikan; me ata që kanë humbur punën e tyre dhe me ata që kërkojnë një të tillë, si kaq shumë të rinj që përpiqen të gjejnë punë; me ata që shfrytëzohen, si shumë punëtorë të paguar pak; me ata që janë në burg dhe shpesh jetojnë në kushte çnjerëzore.”

Me Shën Agustinin, “Zoti, që na krijoi pa ne, nuk mund të na shpëtojë pa ne”, Papa augustinian u drejtohet të gjithëve, duke treguar se “përgjegjësia” e secilit person është e vetmja rrugëdalje: “Ai që nuk do nuk është i shpëtuar; ai është i humbur, dhe ai që nuk e do vëllanë e tij që e sheh, nuk mund ta dojë Zotin që nuk e sheh. Motra dhe vëllezër, kjo është rruga drejt paqes: përgjegjësia. Nëse secili prej nesh – në të gjitha nivelet – në vend që të fajësonte të tjerët, së pari do të pranonte mangësitë e veta dhe do t’i kërkonte Zotit falje, dhe në të njëjtën kohë do të vendosej në vendin e atyre që vuajnë, do të tregonte solidaritet me më të dobëtit dhe më të shtypurit, atëherë bota do të ndryshonte”.

Ne të gjithë “mundemi dhe duhet të bëjmë pjesën tonë për të hedhur poshtë urrejtjen, dhunën dhe kundërshtimin, dhe për të praktikuar dialogun, paqen dhe pajtimin”.

Lista e hidhërimeve, si çdo vit, është shumë e gjatë. “Në këtë ditë festive, dëshiroj t’u dërgoj një përshëndetje të ngrohtë dhe atërore të gjithë të krishterëve, veçanërisht atyre që jetojnë në Lindjen e Mesme, të cilët së fundmi kisha ndërmend t’i takoja në udhëtimin tim të parë apostolik”, fillon Prevost: “I kam dëgjuar frikërat e tyre dhe e njoh mirë ndjenjën e tyre të pafuqisë përballë dinamikave të pushtetit që i tejkalojnë. Fëmija i lindur sot në Betlehem është i njëjti Jezus që thotë: ‘Kini paqe në mua. Në botë keni mundime, por merrni guxim: Unë e kam mposhtur botën!’ Prej Tij ne kërkojmë drejtësi, paqe dhe stabilitet për Libanin, Palestinën, Izraelin dhe Sirinë, duke besuar në këto fjalë hyjnore: ‘Të bësh drejtësi do të sjellë paqe. Të nderosh drejtësinë do të sjellë qetësi dhe siguri përgjithmonë'”, shton ai, duke cituar fjalët e Isaisë. Dhe përsëri, “Princit të Paqes ia besojmë të gjithë kontinentin evropian, duke i kërkuar atij të vazhdojë të frymëzojë brenda tij një frymë bashkësie dhe bashkëpunimi, besnik ndaj rrënjëve dhe historisë së tij të krishterë, dhe mbështetës dhe mikpritës ndaj atyre që janë në nevojë.”

Leo XIV na fton të lutemi “në një mënyrë të veçantë” për “popullin e torturuar ukrainas” dhe thekson: “Le të ndalet përplasja e armëve dhe palët e përfshira, të mbështetura nga angazhimi i bashkësisë ndërkombëtare, le të gjejnë guximin për t’u angazhuar në një dialog të sinqertë, të drejtpërdrejtë dhe me respekt”.

Papa lutet për “paqe dhe ngushëllim për viktimat e të gjitha luftërave që po zhvillohen në botë, veçanërisht ato të harruara; dhe për ata që vuajnë nga padrejtësia, paqëndrueshmëria politike, persekutimi fetar dhe terrorizmi”.

Ndër këto, “Kujtoj në veçanti vëllezërit dhe motrat tona nga Sudani, Sudani i Jugut, Mali, Burkina Faso dhe Republika Demokratike e Kongos”, shtoi ai: “Në këto ditë të fundit të Jubileut të Shpresës, le t’i lutemi Perëndisë së bërë njeri për popullin e dashur të Haitit, që të gjitha format e dhunës të ndalen në vend dhe që të mund të bëhet përparim në rrugën e paqes dhe pajtimit”.

Papa u drejtohet gjithashtu “atyre në Amerikën Latine që kanë përgjegjësi politike” në mënyrë që “në përballjen me sfidat e shumta, të ketë vend për dialog për të mirën e përbashkët dhe jo për përjashtime ideologjike dhe partiake”. Dhe lutet që “Princi i Paqes ta ndriçojë Mianmarin me dritën e një të ardhmeje pajtimi: t’u rikthejë shpresën brezave të rinj, të udhëheqë të gjithë popullin në shtigjet e paqes dhe t’i shoqërojë ata që jetojnë pa shtëpi, siguri apo besim në të ardhmen”. Për më tepër, “i kërkojmë të rivendosë miqësinë e lashtë midis Tajlandës dhe Kamboxhias dhe që palët e përfshira të vazhdojnë të punojnë për pajtim dhe paqe”.

Papa Leoni mendon edhe për “popujt e Azisë Jugore dhe Oqeanisë, të sprovuar rëndë nga fatkeqësitë natyrore të fundit dhe shkatërruese, të cilat kanë prekur rëndë popullsi të tëra” dhe thotë: “Përballë sprovave të tilla, i ftoj të gjithë të ripërtërijnë me bindje angazhimin tonë të përbashkët për të ndihmuar ata që vuajnë”. Kjo vlen për të gjithë, në fund të fundit: “Në këtë ditë të shenjtë, le t’ua hapim zemrat vëllezërve dhe motrave tona që janë në nevojë dhe vuajnë”.

Pas mesazhit të tij Urbi et Orbi, Papa përcolli urimet e tij për Krishtlindje- “Gëzuar Krishtlindjet! Paqja e Krishtit mbretëroftë në zemrat tuaja dhe në familjet tuaja”- në një duzinë gjuhësh, duke përfshirë arabishten dhe kinezishten, si dhe italishten, frëngjishten, anglishten, gjermanishten, spanjishten, portugalishten, polonishten dhe së fundmi latinishten.

The post Mesazhi i parë ‘Urbi et Orbi’ i Papa Leoni: Europa duhet t’i qëndrojë besnike rrënjëve të saj të krishtera dhe historisë së saj appeared first on Gazeta Si.

Në të gjithë Shqipërinë, besimtarët e krishterë kanë festuar Krishtlindjen me darka familjare dhe meshën e shenjtë, që kryesisht mbahet në mesnatë.

Besimtarët katolikë u mblodhën në mesnatë në Katedralen e Shën Palit në Tiranë për meshën tradicionale të Krishtlindjes, ndërsa për besimtarët ortodoksë, mesha e zhvillua mëngjesin e 25 dhjetorit në Katedralen Ringjallja e Krishtit.

Mesha e Shenjtë e Krishtlindjes u drejtua nga Kryepeshkopi i Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë, Fortlumturia e tij imzot Joani, bashkë me klerikë të kryepeshkopatës.

Besimtarët e shumtë që mbushën Katedralen, morën mesazhe shprese në ditën e lindjes së Jezu Krishtit.

Në urimin e tij, Kryepeshkop Joani tha se “ndërsa vazhdojmë të përgatitemi për festimin e Krishtlindjes, na ndihmon të kujtojmë se kjo festë e madhe nuk ka të bëjë vetëm me lindjen e një mësuesi, profeti apo ligjvënësi”.

Kryepeshkopi shtoi se “për të festuar shpirtërisht Lindjen e Krishtit, le të kujdesemi gjatë këtyre ditëve festive të përjetojmë më thellë shenjtërinë dhe madhështinë e kësaj dhurate hyjnore. Këtë mund ta realizojmë duke e pastruar zemrën tonë nga çdo ligësi dhe duke e mbushur atë me dashuri dhe përulësi ndaj të gjithë njerëzve, sidomos ndaj atyre që janë në nevojë”.

Qindra besimtarë katolikë ju bashkuan ritualit fetar të lindjes së Jezu Krishtit, në Katedralen e Shën Nikollit në qytetin e Lezhës.

Mesha e shenjtë e mbrëmjes të së mërkurës u drejtua nga Ipeshkvi i Lezhës, Monsinjor Otavio Vitale.

Në fjalën e tij para besimtarëve, ai foli për rëndësinë që ka Krishtlindja, duke vënë theksin tek paqja nëpër Botë dhe kryesisht në luftën Rusi-Ukrainë.

“Pse flasim për Paqe të cilën nuk e realizojmë dot por flasim vit pas viti për të. Nëse nuk ka vullnet të mirë nuk mund të ketë Paqe midis nesh në familjet tona dhe kombin tonë”, tha Monsinjor Otavio.

Ndërsa Dom Gjergj Meta nga katedralja e Rrëshenit u bëri thirrje të rinjve që të kthejnë sytë nga vendi i tyre dhe të kërkojnë ndihmë kur kanë nevojë.

“Të rinj, duhet të na kërkoni, edhe nëse ne nuk jemi pranë jush. Na kërkoni kur keni nevojë. Një mesazh kam edhe për emigrantët: Ju lutem mos i harroni prindërit e familjarët që keni këtu, kujtojini qoftë dhe vetëm me një mesazh”, tha Dom Gjergj Meta.

Qindra besimtarë morën pjesë në meshën e vigjiljes së Krishtlindjes, e cila u mbajt në Katedralen e Shkodrës.

Pas meshës ‘qielli’ i Shkodrës u ndriçua nga fishekzjarrët, teksa besimtarët shijuan spektaklin dhe uruan njëri-tjetrin për shëndet e mbarësi.

Në çdo Kishë mesazhi është i njëjtë: Dashuri dhe paqe në një botë të trazuar!

Krishtlindja është një nga festat më të rëndësishme të krishterimit dhe festohet çdo vit më 25 dhjetor nga të krishterët në mbarë botën. Kjo festë përkujton lindjen e Jezu Krishtit në Betlehem, një ngjarje themelore në doktrinën e krishterë, e cila shënon ardhjen e Birit të Perëndisë në botë për shpëtimin e njerëzimit.

Sipas Ungjijve, Jezusi lindi nga Virgjëresha Mari, në kushte të thjeshta, në një stallë, dhe u vizitua nga barinjtë dhe më pas nga dijetarët e Lindjes. Kjo lindje simbolizon përulësinë, paqen dhe dashurinë hyjnore, duke treguar se Perëndia iu afrua njerëzve jo me pushtet dhe madhështi, por me thjeshtësi dhe mëshirë.

The post Besimtarët e krishterë festojnë Krishtlindjen, mesazhe për dashuri dhe paqe appeared first on Gazeta Si.

Këshilli i Ministrave ka vendosur që edhe dita e premte, më 26 dhjetor, të jetë ditë pushimi për administratën publike.

Sipas vendimit, pushimi vjen si zgjatje e festës së Krishtlindjes, pasi administrata nuk do të punojë as ditën e enjte, më 25 dhjetor, e cila është festë zyrtare.

Në këtë mënyrë, punonjësit e administratës përfitojnë dy ditë rresht pushimi, ndërsa institucionet publike do t’i rikthehen normalisht aktivitetit të hënën.

The post E premtja pushim për administratën appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Shumë prej nesh e hedhin modestinë tutje kur bëhet fjalë për drekën dhe darkën e Krishtlindjeve. Por çfarë i bëjnë këto vakte festive të shijshme trupit dhe trurit tonë?

Ndërkohë që ushqimi mbështet trurin tonë për të kryer shumë funksione të rëndësishme, duke përfshirë kujtesën dhe përqendrimin tonë, një dietë e ekuilibruar mund të jetë gjithashtu një mbështetje e fuqishme për shëndetin tonë mendor.

Por çfarë efektesh të menjëhershme ka ngrënia e një vakti të madh, siç është një darkë e Krishtlindjeve e plotë, në trurin tonë?

Çfarë ndodh kur hamë shumë?

Kur hamë, sinjale të ndryshme në të gjithë trupin punojnë së bashku për t’i bërë të ditur trurit tonë se jemi të ngopur, duke përfshirë hormonet e lëshuara nga zorrët dhe metabolitët (molekulat që zbërthejnë ushqimin për energji).

Këto hormone sinjalizojnë gjithashtu lirimin e insulinës nga pankreasi për të kontrolluar sheqerin në gjak. I gjithë ky proces quhet “kaskada e ngopjes”.

“Këto sinjale vijnë nga pjesë të ndryshme të zorrëve tona dhe funksionojnë në periudha kohore paksa të ndryshme”, thotë Tony Goldstone, profesor në Imperial College London dhe endokrinolog.

Kjo kaskadë hormonesh të çliruara nga zorra dhe pankreasi dhe që dërgojnë sinjale në tru mund të ketë të bëjë edhe me ndjesinë e përgjumjes që kemi pas një vakti të madh (të quajtur ‘somnolencë postprandiale’), por mekanizmat e sakta pas kësaj nuk janë kuptuar ende mirë, thotë Aaron Hengist nga Instituti Kombëtar i Shëndetit në Uashington.

Është besuar gjerësisht se kjo ndjesi, e njohur si “koma e ushqimit”, është kryesisht një efekt i gjakut që udhëton larg trurit dhe drejt stomakut. Por studimet tregojnë se rrjedha e gjakut në fakt nuk zvogëlohet pas një vakti të bollshëm.

Por duhen bërë më shumë studime për të kuptuar përgjumjen pas vaktit, thotë Hengist.

“Përgjigja e hormoneve të zorrëve është një koktej; ne nuk e dimë se cilat hormone specifike mund të shkaktojnë përgjumje në cilat qendra të trurit”, thotë ai.

A është e dëmshme të hash shumë?

Të hash shumë në raste të rralla ka çuditërisht pak efekt në metabolizmin tonë, thotë Hengist.

Në vitin 2020, ai publikoi rezultatet e një studimi që shqyrtoi se çfarë ndodh kur njerëzit hanë përtej ngopjes së rehatshme dhe kur hanë pothuajse sa të ngopen.

14 burra të shëndetshëm u ofruan vullnetarë për të ngrënë shumë pica në një vakt. Në një vizitë studimore, atyre iu kërkua të hanin derisa të ngopeshin, dhe në vizitën tjetër studimore, sa më shumë që të mundeshin. Ata hëngrën dyfishin e sasisë së picës në eksperimentin “ha sa të duash”.

Hormonet, oreksi, gjendja shpirtërore dhe përgjigjet metabolike të tyre u matën për katër orë pas vakteve të tyre. Studiuesit zbuluan se nivelet e sheqerit në gjak nuk ishin më të larta se pas një vakti normal, dhe as sasia e yndyrës në gjakun e tyre.

“U habitëm që, pavarësisht dyfishimit të marrjes së energjisë, trupi e rregulloi sheqerin në gjak jashtëzakonisht mirë”, thotë Hengist. “Zbuluam se trupi po punonte shumë për ta bërë këtë, duke sekretuar më shumë insulinë dhe hormone të ndryshme të zorrëve që ndihmojnë në çlirimin e insulinës dhe sinjalizojnë se jemi të ngopur.”

Hulumtimet tregojnë se sëmundja e mëlçisë yndyrore joalkoolike, e cila mund të shkaktohet nga një dietë me shumë yndyrë dhe shumë sheqer në planin afatgjatë, mund të çojë në më pak oksigjen në tru.

Ky studim tregon, thotë ai, se një kënaqësi e vetme nuk është aq e dëmshme sa mund të prisni.

Megjithatë, meqenëse studimi u krye vetëm tek burra të rinj të shëndetshëm, hulumtimi nuk mund të përfshihet tek popullata e përgjithshme pa studiuar më parë gratë dhe njerëzit që janë mbipeshë ose obezë, thotë Hengist.

A ka rëndësi se si po e teprojmë?

Ndërsa një seancë ngrënieje picash mund të mos jetë menjëherë e dëmshme, ka disa hulumtime që tregojnë se orët e shumta ose një ditë gostie mund të fillojnë të prishin metabolizmin dhe të ushtrojnë presion në trup, gjë që, nga ana tjetër, mund të ndikojë në tru.

Në vitin 2021, një studim që shqyrtonte ngrënien e tepërt gjatë një periudhe të zgjatur gjeti rezultate shumë të ndryshme nga studimi i Hengist mbi picën. Studimi titullohet “Studimi i tailgate”, i emëruar sipas traditës amerikane të festave para-sportive që përfshijnë ngrënien e shumë ushqimit dhe pirjen e alkoolit.

Studiuesit u përpoqën ta përsërisnin këtë traditë duke u dhënë 18 burrave mbipeshë, por të shëndetshëm, pije alkoolike dhe ushqime me shumë yndyrë dhe sheqer, duke përfshirë hamburgerë, patate të skuqura dhe ëmbëlsira, për t’i konsumuar gjatë një pasditeje. Ata hëngrën mesatarisht 5,087 kalori gjatë pesë orëve. Testet e gjakut dhe një skanim i mëlçisë zbuluan se shumica e burrave kishin rritur yndyrën në mëlçi pas vakteve të tyre.

Hulumtimet tregojnë se sëmundja e mëlçisë yndyrore joalkoolike, e cila mund të shkaktohet nga një dietë me shumë yndyrë dhe sheqer në planin afatgjatë, mund të çojë në më pak oksigjen në tru dhe inflamacion në indet e trurit, gjë që mund të rrisë rrezikun e sëmundjeve të trurit me kalimin e kohës.

“Studimi ‘tailgate’ tregon se burrat kishin çrregullime metabolike. Kur konsumonin në mënyrë pasive ushqim dhe alkool gjatë disa orëve, është shumë e vështirë për trupat e tyre ta përballojnë këtë,” thotë Hengist.

Pse një vakt i madh nuk na prek?

Evolucioni mund të ndihmojë në kuptimin e arsyes pse mund të mos jetë shumë e dëmshme të hash shumë herë pas here dhe si zorrët dhe truri ynë kanë evoluar për të komunikuar me njëri-tjetrin kur kemi nevojë të hamë.

Kur jemi të uritur, shumë gjëra hyjnë në lojë për të na shtyrë të hamë, thotë Goldstone, për shembull, humori ynë mund të ndryshojë dhe mund të ndihemi ‘të uritur’. Gjithashtu kemi më shumë gjasa të dëshirojmë ushqim me dendësi të lartë energjie.

“Nuk është e qartë se çfarë e nxit saktësisht ‘ngrënien’,” thotë Goldstone. “Por hulumtimet e vazhdueshme tregojnë se uria është një gjendje mjaft e pakëndshme, dhe ndoshta njerëzit po hanë për t’u çliruar nga kjo gjendje.”

Provat në studimet e kafshëve tregojnë sjellje të ngjashme. Studimet nxjerrin në pah se si një pjesë e qarqeve të oreksit në hipotalamus (një pjesë e trurit që kontrollon oreksin) qetësohet kur brejtësit shohin dhe nuhasin ushqimin edhe para se ta kenë ngrënë atë.

“Uria i bëri ata të kërkonin ushqim, dhe pasi e gjetën atë, kjo sjellje nuk ka nevojë të vazhdojë”, thotë Goldstone.

Shumica e këtij procesi, shton Goldstone, vazhdon në mënyrë të pavetëdijshme.

Njerëzit kanë evoluar për të gjetur mënyra për t’u përballur me urinë, sepse pa ushqim, ne do të vdisnim. Por teprica, gjatë gjithë historisë njerëzore, nuk ndodhi dhe efektet e saj janë afatgjata dhe më pak vdekjeprurëse, të paktën në afat të shkurtër, thotë Goldstone.

A ka rëndësi se çfarë po hamë tepër?

Disa studime mbi minjtë sugjerojnë se një dietë afatgjatë me kalori të larta mund të ndikojë në kujtesën dhe funksionin e të mësuarit. Por tek njerëzit, ka më pak kërkime në këtë fushë, thotë Stephanie Kullmann, studiuese.

Megjithatë, një studim jep një pasqyrë të asaj që ndodh në trurin tonë kur hamë tepër ushqim të pasur me sheqer dhe yndyrë. Nuk u reduktua plotësisht në një vakt, por zgjati pesë ditë. Megjithatë, gjetjet e saj mund të zbatohen në një masë më të vogël për periudha më të shkurtra të ngrënies së tepërt, sipas Kullmann.

18 burra të shëndetshëm hëngrën një dietë me kalori të larta për pesë ditë, konkretisht, ushqime ultra të përpunuara me shumë yndyrë dhe ushqime me shumë sheqer, përveç dietës së tyre normale (mesatarisht, ata hëngrën 1,200 kcal më shumë në ditë), ndërsa 11 të tjerë në një grup kontrolli nuk e ndryshuan dietën e tyre.

Rezultatet treguan se dieta me kalori të larta ndikoi në mënyrën se si truri iu përgjigj insulinës në zonat që ndihmojnë në uljen e reagimit të tij ndaj sinjaleve vizuale të ushqimit dhe proceseve të kujtesës. Një tru që është rezistent ndaj insulinës nuk e zvogëlon siç duhet oreksin dhe marrjen e ushqimit, sinjale që na tregojnë të ndalojmë së ngrëni kur jemi të ngopur.

“Një zbulim kyç ishte se truri ndryshon para trupit”, thotë Kullman. “Pjesëmarrësit ende peshonin njësoj, por kur pamë trurin e tyre pamë se ata ishin shumë më të lidhur ngushtë me dikë që kishte qenë obez ose mbipeshë për disa vite”, thotë ajo.

Është vërtetuar mirë se periudhat e zgjatura të të ngrënit, veçanërisht ushqimet me shumë sheqer dhe yndyrna të ngopura, nuk janë të mira për trurin. Ndërsa ka më pak studime që shqyrtojnë ndikimet e një gostie të vetme në trupin tonë, provat ekzistuese sugjerojnë se nuk është e dëmshme për trurin tonë.

The post Çfarë i bën trurit një vakt i madh festiv? appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Kryepeshkop Joani ka përcjellë një mesazh urimi për të gjithë besimtarët me rastin e Festës së Krishtlindjes. Ai thotë se festa e Krishtlindjes nuk ka të bëjë vetëm me lindjen e një mësuesi, profeti apo ligjvënësi por vjen si një rreze shprese, ngushëllimi e paqeje për këdo.

“Është detyra e çdo të krishteri ta përhapë dhe ta bashkëndajë këtë dritë me të gjithë botën, sepse vetëm duke e ndarë atë me të tjerët, drita mund të ruhet dhe të rritet, përndryshe ajo do të zbehet dhe përfundimisht do të zhduket. Tani, më shumë se kurrë, bota ka nevojë për dritën e Krishtit. Është e nevojshme, sepse një jetë pa praninë e Zotit bëhet e mjerueshme, kthehet në një jetë pa dashuri, pa gëzim, pa dritë: një jetë në errësirë”, thotë Kryepeshkop Joani në mesazhin e tij, duke shtuar se vetëm prania e Tij mund të ndriçojë zemrat dhe shpirtrat tanë dhe mund t’i japë jetës sonë dritë e gëzim.

Për të festuar shpirtërisht Lindjen Krishtit, Kryepeshkopi bën thirrje që të kujdesemi për të tjerët gjatë këtyre ditëve festive, të përjetojmë më thellë shenjtërinë dhe madhështinë e kësaj dhurate hyjnore.

“Këtë mund ta realizojmë duke e pastruar zemrën tonë nga çdo ligësi dhe duke e mbushur atë me dashuri dhe përulësi ndaj të gjithë njerëzve, sidomos ndaj atyre që janë në nevojë, në varfëri, në sëmundje, në dëshpërim dhe në vetmi”.

The post Kryepeshkop Joani mesazh besimtarëve: Tani, më shumë se kurrë, bota ka nevojë për dritën e Krishtit appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Kisha Katolike ka uruar besimtarët për festën e Krishtlindjes. Të gjithë së bashku, Ipeshkvët kanë përcjellë një mesazh paqeje, shprese dhe dashurie.

“Këtë urim Krishtlindjesh duam t’ua bëjmë bashkërisht ne ipeshkvët e Shqipërisë. Do të kishim dashur që në këtë urim të ishte pjesë dhe imzot Simon Kulli, ipeshkvi i Safës, por jemi të sigurt së ai na i uron nga qielli dhe lutet për ne. Secili nga ne ka një fjalë për t’iu drejtuar popullit të zotit që është në Shqipëri, Zoti ju bekoftë të gjithëve”, thotë Imzot Gjergj Meta.

Më tej, Imzot Giovanne Peragine thotë se Krishtlindja na kujton që zoti është pranë nesh.

“Ai bëhet veçanërisht i pranishëm atje ku ka vështirësi, pasiguri dhe vuajtje. Kremtimi I krishtlindjes është të ndiesh praninë e zotit. Mos mendoni vetëm për vetveten, jo vetëm të marrim por mbi të gjitha të japim, jo të fitojmë gjithçka për vete, por të hapim dyert e zemrave ndaj të tjerëve”, thotë ai.

Më tej, Imzot Arjan Dodaj thotë se Krishtlindja është dalja nga errësira dhe populli ynë ka dalë nga fryma e errët e çdo distance e çdo mungese shprese.

“Të begatojmë familjet tona, të pranojmë me lutje e gëzim atë që po vjen. Ndryshoni dhe kthehuni tek unë thotë zoti. Nëse ne nuk jemi njerëzit e paqes si mund të themi e duam zotin nëse nuk jemi të gatshëm të falim atë që na bën një ofendim”, uron Imzot Ottavio Vitale.

Për çdo 25 dhjetor, besimtarët e krishterë festojnë lindjen e Jezus Krishtit, një datë që kremtohet me familjen e bashkuar në lutje, dashuri dhe paqe. Krishtlindja sjell mesazhin e shpresës dhe të dritës.

The post Kisha Katolike uron besimtarët për festën e Krishtlindjes: Zoti ju bekoftë të gjithëve! appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Një simbol i ëmbël i Krishtlindjeve dhe një kryevepër e ëmbëlsirave italiane, Panettone tregon një histori traditash, arti dhe pasioni të Krishtlindjeve që shtrihet në shekuj.

Nga Milano në pjesën tjetër të botës, panettone artizanale vazhdon të jetë emblema e një historie kulinare italiane që bashkon familjet, rajonet dhe brezat.

Origjina e panettones është e ndërthurur me jetën e familjeve milaneze të shekullit të 15-të.

Një dokument nga viti 1470, i shkruar nga Giorgio Valagussa, punonjës i familjes Sforza (familja që krijuan dinastinë që e bëri Milanon të madhe) përmendte të ashtuquajturin “ritual të trungut”, një zakon i Krishtlindjeve sipas të cilit një trung i madh druri vendosej në oxhak dhe një bukë gruri ndahej midis të ftuarve, një simbol bekimi dhe fati të mirë.

Kjo bukë, e pasuruar me përbërës të mirë si gjalpi, sheqeri dhe vezët, quhej “Pan de Sciori” ose “Pan de Ton”, që do të thotë “buka e zotërinjve”.

Nga ky gjest i thjeshtë, lindi një nga ëmbëlsirat më të dashura në botë: panettone, fryt i bashkimit midis besimit popullor dhe kulturës gastronomike.

Në vitin 1549, shefi i kuzhinës Cristoforo di Messisbugo renditi një nga recetat e para autentike të panettone: miell, gjalpë, sheqer, vezë, qumësht dhe ujë trëndafili.

Në vitin 1599, një regjistër nga Kolegji Borromeo në Pavia përmend përdorimin e gjalpit, rrushit të thatë dhe erëzave për të përgatitur 13 “bukë të mëdha”, një shenjë e përhapjes së kësaj tradite të re në Italinë Veriore.

Legjendat e Panettones: Midis dashurisë dhe shpikjes

Krahas dokumenteve historike, lindja e panettones shoqërohet nga legjenda të shumta popullore që e përforcojnë joshjen e saj.

Më e famshmja është ajo e nxënëses së re Toni, e cila shpëtoi tortën e djegur të shefit të kuzhinës së Ludovico il Moro duke shpikur një brumë të ri me maja, gjalpë dhe rrush të thatë. Rezultati ishte një sukses i jashtëzakonshëm, aq sa që nga ajo ditë, njerëzit filluan të flisnin për “Pan del Toni” – “panettone”.

Një tjetër legjendë tregon për Ughetto degli Atellani, një fisnik milanez i cili, nga dashuria për vajzën e një bukëpjekësi, krijoi një bukë të pasuruar me gjalpë, sheqer dhe fruta të sheqerosura, duke krijuar një ëmbëlsirë që bashkonte dy botë: atë të aristokracisë dhe atë të njerëzve të thjeshtë.

Së fundmi, është historia e Motrës Ughetta, e cila në një manastir të varfër shpiku një tortë të bekuar për të gëzuar motrat e saj në Ditën e Krishtlindjeve. Brumi i saj, i pasuruar me vezë, sheqer dhe rrush të thatë, u bë simbol i shpresës dhe bujarisë.

Evolucioni i Panettone: Nga tradita në inovacionin modern

Midis shekujve 18 dhe 19, panettone kaloi një periudhë evolucioni kulinar. Versionet e para, të ulëta dhe të ngjashme me focaccia, u pasuruan progresivisht me futjen e majasë, gjalpit dhe frutave të sheqerosura, derisa arritën formën e gjatë dhe të butë që njohim sot.

Me ardhjen e prodhimit industrial në shekullin e 20-të, panettone u bë një ëmbëlsirë kombëtare, e pranishme në çdo shtëpi gjatë festave. Megjithatë, shefat e pastiçerive vazhdojnë të ruajnë cilësinë dhe tharjen e ngadaltë të panettone artizanale, duke e transformuar atë në një simbol të përsosmërisë italiane në mbarë botën.

Sot, inovacioni në panettone manifestohet përmes interpretimeve të reja gurme që e mbajnë shpirtin e traditës të paprekur.

Një shembull kryesor është Panettone Ubriaco, në të cilin brumi i thartuar natyrshëm takohet me likere të shkëlqyera dhe aroma intensive.

Pasticceria Max është ndër pionierët e këtij evolucioni të rafinuar, i aftë të përziejë traditën dhe modernitetin, shijen dhe kërkimin, në një përvojë të re shqisore të Krishtlindjeve italiane.

Panettone dhe kultura italiane: Një ëmbëlsirë që bashkon

Panettone artizanale nuk është vetëm një ëmbëlsirë Krishtlindjesh, por një fragment i identitetit kombëtar.

Në shumë qytete italiane, nga pastiçeritë e lashta milaneze deri te shkollat ​​moderne të kuzhinës, ndjekja e përsosmërisë midis traditës dhe inovacionit vazhdon.

Përhapja ndërkombëtare e panettones ka transformuar një ëmbëlsirë lokale në një simbol universal të festimit, të bashkëjetesës dhe të kulturës.

Çdo fetë mishëron historinë e një populli, vlerën e ndarjes dhe respektin për rrënjët e historisë gastronomike.

Panetone vs. Pandoro: Dy ikona të Krishtlindjeve italiane

Nëse panettone përfaqëson pasurinë e traditës milaneze, pandoro simbolizon rafinimin veronez.

Dy ëmbëlsira, dy shpirtra, një pasion: rrëfimi i traditave italiane të Krishtlindjeve përmes aromës së gjalpit, ëmbëlsisë së sheqerit dhe ngrohtësisë së festimit.

Nga origjina e saj e Rilindjes deri te inovacionet më të fundit artizanale, panettone mbetet një nga shprehjet më të mira të kulturës italiane të ëmbëlsirave.

Çdo Krishtlindje, aroma e saj mbush shtëpitë dhe na kujton se historia e panettones është, në fund të fundit, historia e një vendi të aftë për të transformuar thjeshtësinë e bukës në një simbol të festimit, dashurisë dhe kujtesës kolektive.

The post Origjina dhe historia e Panettones: Nga legjendat milaneze te përsosmëria artizanale Italiane appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- 7 persona janë dërguar në gjyq nga Prokuroria e Tiranës pasi mashtronin të huaj, kryesisht italianë duke u premtuar investime në bursën ‘Forex’ për të përfituar.

B.B., K.D., J.J., A.Ll., E.A., Gj.R., dhe L.Sh., akuzohen për veprën penale ‘Mashtrimi’.

Pas hetimeve të nisura në 2023, rezultoi se 7 personat, në bashkëpunim me njëri-tjetrin kanë realizuar veprimtari mashtruese në ambientet e shoqërisë ‘OZAR’ sh.p.k., nëpërmjet një skeme të mirëorganizuar, e realizuar në formën e një call center-i.

Nga këqyrja e “WhatsApp” të telefonave të sekuestruar, u konstatuan biseda me persona të ndryshëm, të regjistruar me emra italianë, të cilët kanë dërguar foto të kartave të identitetit, të kërkuara nga përdoruesi i telefonit. Nga bisedat rezultoi se këtyre shtetasve u kërkoheshin shuma të ndryshe monetare për t’i investuar në bursën Forex, me qëllim përfitimin e vlerave më të mëdhaja në këmbim.

Konkretisht, personi i cili ishte i regjistruar si L.C (italian). komunikon në ‘WhatsApp’, duke i thënë përdoruesit se ka kryer trasfertën prej 8,700 euro. Kjo pagesë rezulton se është kryer pasi ai ka firmosur një kontratë, e cila parashikonte një vlerë prej 100,000 euro prej tij dhe për këtë shkak në 2023, ai ka kryer tranfertën bankare, e cila në përshkrim ka, se kryhet në formë huaje. Në vijim të bisedave rezulton se ky shtetas i ka shprehur shqetësimin se e gjitha kjo është një mashtrim i madh. Në datë 13.12.2023 i kërkohet sërish që të kryejë një transaksion në vlerën prej 3,500 euro, me justifikimin se është penalitet për shkak se transferta e parë ka shkuar me vonesë.

Gj.R i punësuar në “Ozar” shpk ka qenë i përfshirë në mënyrë aktive në ndjekjen e klientëve dhe në koordinimin e punës së operatorëve. Ndërsa L.Sh, ka pasur një rol të lartë funksional në strukturën e brendshme të aktivitetit, duke dhënë udhëzime, ndarë detyra, etj. Në këtë skemë, E.A., figuron si administrator ligjor i shoqërisë “OZAR” sh.p.k.

A.Ll ka marrë pjesë drejtpërdrejt në veprimet mashtruese dhe në mbështetjen e operatorëve që ushtronin këtë veprimtari. Ndërsa B.B., dhe K.D. kanë qenë në momentin e ndërhyrjes së policisë pranë “Ozar” me dijeni të plotë mbi aktivitetin që zhvillohej në këto ambiente.

J.J. është personi kryesor i ngarkuar me mbikëqyrjen dhe zgjidhjen e problemeve teknike të operatorëve dhe supervizorëve.

The post Mashtronin të huaj duke u premtuar investime në ‘Forex’, në gjyq 7 persona appeared first on Gazeta Si.

Ish-drejtori i Burgjeve, Agim Ismaili është paraqitur sërish sot në SPAK.

Edhe më herët, ai është pyetur si person në dijeni në lidhje me tentativën e bërë nga disa persona për të hakeruar kompjuterat e prokurorëve të posaçëm. Ish-funksionari i burgjeve është në hetim nga SPAK për tre vepra penale, përgjim i paligjshëm i të dhënave kompjuterike, kryerje e veprimeve në kuadër të grupit kriminal dhe grup kriminal.

Emri i Ismailit del në sulmin kibernetik që iu bë SPAK në mars të këtij viti, për të cilin ranë në pranga dy persona, ish-punonjësi i IMT, Arnold Rrokaj dhe ish-zyrtari i burgut Vlorë, Zambak Gjonaj.

Hakerët tentuan të merrnin informacione nga kompjuterët e 3 prokurorëve të posaçëm, Behar Dibra, Enkeleida Millonai dhe Elida Kaçkini, por sipas Prokurorisë, nuk arritën që të depërtojnë në sistemin e brendshëm të IT-së.

Të dy këta persona i kanë shpërndarë dokumentet që kanë arritur të marrin në persona të tjerë, të cilët dyshohet se janë dy gazetarë, ish-kreu i burgjeve, Agim Ismaili, si dhe Dritan Palikaj, Sekretar i Përgjithshëm në Ministrinë e Bujqësisë.

Sipas SPAK, ai dhe ish-punonjësi i IMT, Arnold Rrokaj, tentuan gjithashtu të hyjnë në email-in e drejtuesit të SPAK, Altin Dumani, por pa sukses.

Ngjarja ndodhi më 12 mars dhe arrestimet u kryen brenda 24 orësh. Pajisjet dhe skedarët e përdorur për ndërhyrjen u sekuestruan nga autoritetet.

The post Ish-drejtori i Burgjeve në SPAK, Agim Ismaili në hetim për tre vepra penale appeared first on Gazeta Si.

Me fillimin zyrtar të sezonit të festave, është e pashmangshme të mendosh për gotën e shampanjës për të festuar vitin e ri, gotën e verës së nxehtë për t’u ngrohur në tregjet e Krishtlindjeve, ose një gotë birrë për të ngrënë dolli me miqtë e vjetër.

Por pyetja e përhershme mbetet: sa duhet të pimë?

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) deklaron se, kur bëhet fjalë për alkoolin, asnjë nivel alkooli nuk është i sigurt për konsumim.

Agjencia shëndetësore e ka klasifikuar alkoolin si kancerogjen të Grupit 1, grupi me rrezikun më të lartë, i cili qëndron përkrah rrezatimit dhe duhanit.

Bashkimi europian është rajoni me konsumin më të lartë të alkoolit në botë dhe ku kanceri është tani edhe shkaku kryesor i vdekjes, sipas OBSH-së.

Në vitin 2023, konsumi vjetor i alkoolit për frymë në të gjitha vendet anëtare të Organizatës për bashkëpunim dhe zhvillim ekonomik (OECD) ishte mesatarisht 8.5 litra alkool.

Letonezët, Portugezët dhe Rumunët pinë mbi 11.5 litra në vit dhe gati një e treta e vendeve regjistruan konsum për frymë prej 10 litrash ose më shumë.

“Rajoni Europian i OBSH-së nuk mund të lejojë iluzionin se konsumi i alkoolit është i padëmshëm”, tha Gundo Ëeiler, drejtor për parandalimin dhe promovimin e shëndetit në OBSH.

Megjithatë, jo të gjithë ekspertët pajtohen me këto vlerësime.

Një studim i kohëve të fundit nga Shoqata Amerikane e Zemrës (AHA) sugjeroi që pirja e lehtë e alkoolit nuk përbën rrezik për sëmundje koronare, goditje në tru ose dështim të zemrës. Madje tha se sasi të ulëta të alkoolit mund të zvogëlojnë rrezikun e sëmundjes së arteries koronare.

Megjithatë, shoqata amerikane thotë: “nëse nuk pini alkool, mos filloni. Nëse zgjidhni të pini alkool, kufizoni sasinë e alkoolit që pini”.

Shoqata shton se, ndërsa disa kërkime sugjerojnë se nuk ka efekt ose madje nuk ka rrezik të reduktuar për sëmundjet e zemrës dhe goditjen në tru nga pirja e moderuar, të gjitha provat së bashku nuk mbështesin përfitimet për popullatën e përgjithshme.

“Ne fakt, për disa njerëz, edhe një deri në dy pije në ditë mund të rrisin tensionin e gjakut”, shkruan shoqata, duke shtuar se AHA nuk këshillon askënd të pijë për arsye që sjellin përfitime për shëndetin e tyre.

Sa alkool është “i sigurt”?

Ndërsa ekspertët bien dakord se pirja e tepërt dëmton trupin, ata nuk bien dakord se cila sasi, nëse ka, mund të konsiderohet “me rrezik të ulët”.

Shërbimi Ekzekutiv i Shëndetit(HSE), i cili mbikëqyr shërbimet e shëndetit publik në Irlandë, deklaron në udhëzimet e saj se njerëzit nuk duhet të pinë më shumë se 11 pije standarde në javë për gratë dhe 17 për burrat.

Organizata deklaron një pije standarde si një që ka 10g alkool të pastër. Kjo mund të jetë një gotë verë 100ml, ose 1 gotë birrë.

Organi irlandez rekomandon shpërndarjen e pijeve gjatë javës, duke pasur të paktën dy deri në tre ditë pa alkool në javë dhe duke shmangur më shumë se gjashtë pije në çdo rast të vetëm.

Estonia dhe Polonia e vendosin limitin në 40g alkool në ditë për burrat – ekuivalent me katër birra të vogla – dhe 20g për gratë.

Ministria spanjolle e Shëndetësisë është më e kujdesshme dhe rekomandon jo më shumë se 10g alkool në ditë për gratë, ekuivalent me një gotë, gjysmë gote verë ose një birrë të vogël dhe dyfishin e sasisë për burrat.

Letonia dhe Lituania shkojnë edhe më tej, duke këshilluar kundër konsumit të alkoolit në tërësi.

The post Sa alkool duhet të pini për festa? Shtetet japin kufij të ndryshëm appeared first on Gazeta Si.

Sezoni i festave mund të jetë intensiv. Njerëzit udhëtojnë, presin familjen dhe miqtë dhe shkojnë në evente, ndërkohë që mbajnë përgjegjësi të tjera të punës dhe familjes.

I gjithë ky aktivitet na bën të mendojmë për rëndësinë e mbajtjes së sistemit tonë imunitar të shëndetshëm. Cilat janë disa zakone që të gjithë duhet të përvetësojnë, të tilla si të flenë mirë, të ushqehen mirë dhe të ushtrohen rregullisht? Nga ana tjetër, a ka disa zakone që njerëzit duhet të marrin në konsideratë të ndalojnë për shkak të ndikimeve të tyre negative në sistemin imunitar?

Për të ndihmuar në zgjidhjen e këtyre pyetjeve, ekspertja e mirëqenies së CNN, Dr. Leana Wen u përgjigjet disa pyetjeve se si mund të qëndrosh i shëndetshëm në një periudhë festash.

Pse është veçanërisht e rëndësishme ta mbajmë sistemin tonë imunitar të shëndetshëm?

Leana Wen: Sistemet tona imunitare janë mbrojtja natyrale e trupit tonë kundër viruseve, baktereve dhe patogjenëve të tjerë të mundshëm. Sistemet imunitare të forta dhe të shëndetshme zvogëlojnë rrezikun e prekjes nga sëmundje infektive dhe të sëmurjes rëndë prej tyre. Sistemi imunitar është gjithashtu i implikuar në disa sëmundje kronike.

Imuniteti ndikohet nga shumë faktorë, disa prej të cilëve janë nën kontrollin tonë. Marrja e vaksinave të rekomanduara, për shembull, ndihmon në ndërtimin e imunitetit kundër sëmundjeve të caktuara. Përtej vaksinave, ka disa faktorë të stilit të jetesës që hulumtimet tregojnë se gjithashtu forcojnë funksionin imunitar të trupit tonë.

Çfarë zakonesh duhet të përvetësojnë njerëzit nëse duan të forcojnë funksionin e tyre imunitar?

Wen: Ka tre zakone të rëndësishme që njerëzit duhet të marrin në konsideratë. Së pari, qëndroni fizikisht aktivë. Përveç zvogëlimit të mundësisë për të zhvilluar sëmundje kronike si diabeti, kanceri dhe sëmundjet e zemrës, ushtrimet stimulojnë sistemin imunitar. Të qenit fizikisht aktiv mund të ulë mundësinë e vdekjes nga gripi ose pneumonia, sipas Qendrave Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve.

Së dyti, zvogëloni konsumin e ushqimeve të ultrapërpunuara. Këto “ushqime të dëmshme” përmbajnë sasi të larta kimikatesh si konservues dhe ngjyrues artificialë. Konsumi i sasive më të larta të ushqimit të ultrapërpunuar mund të shkurtojë jetëgjatësinë me më shumë se 10%. Këto ushqime janë lidhur gjithashtu me inflamacion.

Mungesa e aktivitetit fizik dhe konsumi më i lartë i ushqimit të ultrapërpunuar shoqërohen të dyja me obezitetin, i cili lidhet me funksionin imunitar të dëmtuar. Njerëzit duhet të synojnë të paktën 150 minuta në javë ushtrime me intensitet të moderuar deri në të lartë dhe duhet të përpiqen të kenë një dietë që thekson ushqimet e plota si perimet, mishrat, fasulet, drithërat dhe arroret.

Së treti, synoni një gjumë më të mirë. Studimet kanë treguar se mungesa e gjumit shkakton ndryshime imunitare që rrisin rrezikun e sëmundjeve të ndryshme. Dhe njerëzit që flenë rregullisht më pak se shtatë orë në natë kanë një gjasë më të lartë për të zhvilluar presion të lartë të gjakut, diabet dhe obezitet.

Ekzistojnë disa metoda që mund të ndihmojnë në përmirësimin e gjumit. Shumë njerëz kanë vështirësi sepse thjesht nuk kanë kohë të mjaftueshme në shtrat. Mundohuni të jepni përparësi të paktën tetë orëve në shtrat dhe synoni të shkoni në shtrat dhe të zgjoheni afërsisht në të njëjtën kohë çdo ditë. Elementë të tjerë të higjienës së mirë të gjumit përfshijnë mos përdorimin e ekraneve para gjumit dhe optimizimin e mjedisit tuaj të gjumit me një vend të freskët, të qetë dhe të errët.

A ka zakone që njerëzit duhet t’i lënë në konsideratë për të përmirësuar sistemin e tyre imunitar?

Wen: Po. Më të rëndësishmet janë shmangia e pirjes së duhanit dhe alkoolit të tepërt.

Shumë studime e kanë lidhur pirjen e duhanit me efektet afatshkurtra dhe afatgjata në imunitet, duke përfshirë dëmtimin e aftësisë së trupit për të luftuar infeksionet virale dhe bakteriale. Disa nga këto efekte përmbysen me ndërprerjen e pirjes së duhanit. Konsumi i tepërt i alkoolit gjithashtu mund të dobësojë përgjigjen e sistemit imunitar.

Festat mund të jenë një kohë e vështirë për të ulur konsumin e alkoolit, por njerëzit duhet të përpiqen të shmangin pirjen e tepërt dhe të qëndrojnë brenda udhëzimeve për pirjen me moderim (dy pije ose më pak në ditë për burrat dhe një pije ose më pak në ditë për gratë në ditët kur konsumohet alkool).

Çfarë duhet të bëjnë personat e rrezikuar për të zvogëluar rrezikun e sëmundjes gjatë festave?

Wen: Ata duhet të përpiqen të shmangin vendet e mbushura me njerëz ku shumë njerëz bërtasin dhe flasin me zë të lartë. Mos harroni të lani duart shpesh dhe mirë me sapun dhe ujë. Nëse po organizoni një aktivitet, merrni në konsideratë t’u kërkoni atyre që kanë shenja të infeksionit të frymëmarrjes si ethe dhe kollë të qëndrojnë në shtëpi.

Dhe ju lutem shijoni festat! Vetmia dhe ndjenja e izolimit në fakt mund të dëmtojnë sistemin imunitar. Festat mund të jenë të lodhshme dhe stresuese, por të qenit së bashku me ata që doni, qoftë familja apo miqtë, mund të sjellë shumë përfitime për shëndetin tuaj emocional dhe fizik.

The post Tre zakone që u forcojnë sistemin imunitar gjatë festave appeared first on Gazeta Si.

Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) ka miratuar një version në formë pilule të ilaçit për humbje peshe Wegovy, sipas gjigantit farmaceutik Novo Nordisk.

Është pilula e parë e këtij lloji që merr miratimin nga rregullatori, duke shënuar një epokë të re për ilaçet për humbje peshe.

Prodhuesi danez i Wegovy, Novo Nordisk, tha se pilula një herë në ditë ishte një “opsion i përshtatshëm” dhe do të siguronte të njëjtën humbje peshe si injeksioni.

Të tjerë si Ozempic, i cili ka efekte të ngjashme në humbje peshe, u miratuan kryesisht për trajtimin e diabetit të tipit 2.

Pilula Wegovy tregoi një humbje mesatare peshe prej 16.6% gjatë provave të Novo Nordisk, tha firma të hënën.

Një e treta e rreth 1,300 pjesëmarrësve përjetuan humbje peshe prej 20% ose më të madhe në të njëjtën provë.

Pilula pritet të lançohet në SHBA në fillim të janarit 2026.

“Pacientët do të kenë një pilulë të përshtatshme, një herë në ditë, që mund t’i ndihmojë ata të humbin po aq peshë sa injeksioni origjinal i Wegovy,” tha Mike Doustdar, drejtori ekzekutiv i firmës.

Versioni i pilules së Wegovy mund t’u japë shitjeve të Novo Nordisk një nxitje pas një viti sfidues që pa aksionet e saj të binin.

Kompania është përballur me konkurrencë të fortë në tregun e humbjes së peshës nga prodhuesit rivalë të ilaçeve si Eli Lilly.

The post Rregullatori amerikan miraton ilaçin Wegovy për humbje peshe appeared first on Gazeta Si.

Ditën e martë vendi ynë do të ndikohet nga kushte atmosferike të kryesisht të paqëndrueshme.

Moti parashikohet me vranësira mesatare deri të dendura.

Reshjet e shiut pritet të bëhen prezente paradite fillimisht përgjatë vijës bregdetare dhe gradualisht do të shtrihen në të gjithë vendin.

Reshjet parashikohet të jenë me intensitet kryesisht të ulët e lokalisht priten reshje shiu në formën e shtrëngatave afatshkurtra kryesisht përgjatë ultësirës perëndimore dhe në jugperëndim të vendit.

Në Alpe e relievet malore në verilindje-lindje-juglindje duke filluar prej orëve të pasdites do ketë reshje bore me intensitet të ulët.

Era do të fryjë me drejtim nga kuadrati i veriut me shpejtësi mesatare 7 m/sek ndërsa përgjatë vijës bregdetare e zonave luginore era fiton shpejtësi deri në 12m/s .

The post Vranësira dhe reshje, në male pritet borë appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Nga rrjetet që dërgonin shqiptarë në Britani dhe Francë tashmë po këto rrjete po ndihmojnë shqiptarët që të arratisen nga Britania, duke i shpëtuar kështu burgut.

 Një hetim i Daily Mail zbuloi se një shqiptar, i cili duhet të jetë vetë pas hekurave, drejton një rrjet që ndihmonte kriminelët të arratiseshin për 2,500 paund.

Daily Mail shkruan se kryetari i grupit drejton “me paturpësi biznesin e tij “Kthimet nga Anglia” në mediat sociale, duke ofruar një shërbim ekspres pa stres për të arratisurit emigrantë”.

Ai mburrej se ekipi i tij i shoferëve të korruptuar kishte trafikuar të paktën 50 persona në Francë pasi ata “kryenin krime dhe donin të shkonin shpejt”.

Zbulimi vjen mes shqetësimeve në rritje për numrin e emigrantëve të sapoarritur me varka të vogla të akuzuar për vepra të rënda penale.

Këtë muaj, dy adoleshentë afganë u burgosën për përdhunimin e një nxënëseje 15-vjeçare në Leamington menjëherë pas kalimit të Kanalit. Dhe një audit zbuloi se 11 të tjerë u dënuan së fundmi për sulm ndaj grave në Britani.

Sipas shifrave të fundit, në Mbretërinë e Bashkuar ka më shumë se 1,000 kriminelë të huaj, përfshirë përdhunues, vrasës dhe terroristë, të lirë.

Të shtunën, 800 emigrantë mbërritën në vend me anije të vogla, dita më e ngarkuar e dhjetorit e regjistruar ndonjëherë.

Një person i infiltruar, duke vepruar si ndërmjetës, kontaktoi kontrabandistin, i cili i dha emrin e tij si Alfonsi.

Kontrabandisti i tha se një burrë që ai po ndihmonte të arratisej përballej me 16 vjet burg nëse kapej, duke shtuar se ishte i lumtur që po ndihmonte kriminelë t’i iknin drejtësisë.

Kriminelët që presin dënimin ose të dyshuarit që presin akuza rrezikojnë të kapen nëse përpiqen të ikin duke rezervuar një fluturim ose traget. Por, ndryshe nga kamionët që hyjnë në Mbretërinë e Bashkuar, nuk ka “kontrolle” për ata që largohen, pohoi Alfons, dhe asnjë nga ata që ai kishte kontrabanduar nuk ishte kapur.

Tani me sa duket i vendosur në Belgjikë, ai e filloi operacionin e tij pasi u largua nga Mbretëria e Bashkuar për të shmangur burgun për një fabrikë kanabisi.

Llogaria “Kthimet nga Anglia” në TikTok përdori një video nga një influenceri shqiptar me dhjetëra mijëra ndjekës. Në të, influenceri i njohur thotë: Kontaktoni bashkatdhetarin tonë dhe do të dilni duke paguar vetëm 2,000 paund.

‘Kontaktoni patriotin tonë për njerëzit që kryejnë krime dhe duan të ikin shpejt, para se të hyjnë në burg’, thotë ai.

Alfonsi, i cili e rriti çmimin në 2,500 paund për të infiltruarin, tha se nëse do të kishte qëndruar, do ishte në burg.

“Më arrestuan brenda një shtëpie kanabisi. U grinda me njerëz që erdhën për të grabitur shtëpinë. Fqinjët njoftuan policinë”, tregon ai.

I pyetur pse nuk u mbajt në paraburgim para gjyqit, ai tha se burgu ishte plot. Nuk kishte vend, kështu që i vunë një byzylyk në kyçin e këmbës, të cilin ai e hoqi.

Politikani britanik Chris Philp, tha se duket sikur qeveria nuk mund të kontrollojë se kush hyn ose kush del nga ky vend.

“Kjo bandë kriminale po tallet me ligjet tona kufitare dhe po lejon kriminelët e rrezikshëm të arratisen”.

The post Trafikantët tashmë po ndihmojnë emigrantët shqiptarë të ikin nga Britania për t’i shpëtuar burgut appeared first on Gazeta Si.

Festat kanë mbërritur, që do të thotë se ndoshta po mendoni për dhuratat – çfarë të blini, kujt t’i jepni dhe sa të shpenzoni. Dhënia e dhuratave shpesh shihet si një burim stresi dhe detyrimi, por një numër gjithnjë e në rritje kërkimesh sugjerojnë se mund të ketë edhe diçka të dobishme në vetë dhënien.

A ka rëndësi mënyra se si jep, si paratë kundrejt kohës dhe gjestet e mëdha kundrejt atyre të vogla? Dhe a mund të ketë ndonjëherë efekte të kundërta dhënia?

Ekspertja e mirëqenies së CNN, Leana Wen, profesoreshë në Universitetin George Washington sqaron se çfarë thotë shkenca për dhënien dhe marrjen e dhuratave.

A e mbështet vërtet shkenca idenë se është më mirë të japësh sesa të marrësh?

Leana Wen: Shkenca e mbështet këtë ide, me disa paralajmërime kyçe. Hulumtimet nga psikologjia, neuroshkenca dhe shëndeti publik tregojnë se sjelljet prosociale, të tilla si dhënia e kohës, parave ose mbështetjes për të tjerët, shoqërohen me përfitime për mirëqenien.

Kjo nuk do të thotë që dhënia është gjithmonë e dobishme ose që njerëzit duhet të japin në kurriz të nevojave të tyre. Por të marra së bashku, provat sugjerojnë se bujaria mund të jetë e mirë si për shëndetin emocional ashtu edhe për atë fizik.

Çfarë lloj përfitimesh shëndetësore kanë gjetur studiuesit?

Wen: Një mori studimesh lidhin sjelljet e dhënies dhe ndihmës me mirëqenie më të mirë mendore, duke përfshirë shkallë më të ulëta të depresionit dhe ankthit dhe kënaqësi më të lartë në jetë. Çuditërisht, efektet shkojnë edhe përtej shëndetit mendor: Studiuesit kanë gjetur lidhje midis sjelljes prosociale dhe hormoneve më të ulëta të stresit, inflamacionit të reduktuar, rezultateve më të mira kardiovaskulare dhe jetëgjatësisë më të gjatë.

Vlen të përmendet se një përmbledhje e madhe e JAMA Network Open në vitin 2023 shqyrtoi 30 studime që përfshinin ndërhyrje prosociale, të cilat përfshijnë akte mirësie, dhënie bamirësie, vullnetarizëm në komunitet dhe sjellje ndihme. Studiuesit gjetën përmirësime në mirëqenien mendore, rezultate më të ulëta të depresionit, aktivitet fizik dhe madje edhe rezultate të analizave të gjakut.

Si ndikon dhënia në tru dhe trup?

Wen: Dhënia aktivizon rrugët e shpërblimit në tru në zonat e lidhura me kënaqësinë, motivimin dhe lidhjet shoqërore. Këto veprime shkaktojnë çlirimin e kimikateve të tilla si dopamina dhe endorfina, të cilat shoqërohen me ndjenja pozitive.

Një tjetër hormon kyç është oksitocina, e cila luan një rol në rregullimin e stresit. Oksitocina mund të ulë presionin e gjakut, të zvogëlojë përgjigjet ndaj stresit dhe të nxisë ndjenjat e lidhjes shoqërore. Me kalimin e kohës, aktivizimi i përsëritur i këtyre rrugëve mund të ndihmojë në shpjegimin pse bujaria është e lidhur me shëndet më të mirë, veçanërisht në gjendjet e ndikuara nga stresi kronik, siç janë depresioni dhe sëmundjet e zemrës.

A është kjo vetëm korrelacion, apo ka prova se dhënia në të vërtetë shkakton këto përfitime?

Wen: Ky është një dallim i rëndësishëm. Disa kërkime të hershme ishin vëzhguese, që do të thotë se është e mundur që ndoshta njerëzit më të shëndetshëm ose më të lumtur thjesht të kenë më shumë gjasa të japin. Por studimet më të fundit përfshijnë modele eksperimentale që forcojnë argumentin për shkakësinë.

Për shembull, provat e rastësishme u kanë kërkuar pjesëmarrësve të kryejnë akte mirësie ose bujarie dhe i kanë krahasuar ato me aktivitete kontrolli. Këto studime kanë treguar ulje afatshkurtra të hormoneve të stresit si kortizoli, së bashku me përmirësime në humor dhe mirëqenie emocionale. Ndërsa është më e vështirë të provohet shkakësia afatgjatë, qëndrueshmëria në të dhënat eksperimentale, biologjike dhe në nivel popullate përbën një argument të fortë se vetë dhënia luan një rol.

A ka rëndësi se si dhurojnë njerëzit, qofshin paratë, koha, dhuratat e vogla apo ato të shtrenjta?

Wen: Po, lloji dhe konteksti i dhënies kanë shumë rëndësi. Hulumtimet sugjerojnë se dhënia vullnetare dhe kuptimplote është më e dobishme sesa dhënia që ndihet e detyrueshme ose stresuese. Dhënia e kohës dhe përpjekjeve, siç është vullnetarizmi ose ndihma e drejtpërdrejtë e dikujt, shpesh prodhon përfitime më të forta sesa dhënia e parave vetëm.

Kuptimi gjithashtu ka rëndësi. Dhënia që përputhet me vlerat personale ose forcon lidhjen shoqërore ka të ngjarë të jetë më e dobishme sesa diçka që është jopersonale ose transaksionale. E gjithë kjo do të thotë që akte të vogla si shkrimi i një shënimi të menduar mirë, ndihma ndaj një fqinji ose kalimi i kohës me dikë që është i vetmuar mund të kenë efekte kuptimplote.

A mund të jetë ndonjëherë e dëmshme dhënia?

Wen: Absolutisht. Dhënia nuk është universalisht e dobishme. Kur dhënia çon në vështirësi financiare, lodhje, pakënaqësi ose neglizhencë të shëndetit të dikujt, përfitimet zhduken dhe madje mund të kthehen mbrapsht. Lodhja është një shembull i qartë. Njerëzit që japin gjerësisht pa mbështetje të mjaftueshme shpesh përjetojnë shëndet më të keq fizik dhe mendor.

Çelësi është ekuilibri. Në rrethana ideale, dhënia duhet të jetë vullnetare. Njerëzit nuk duhet të ndiejnë presion për të dhënë përtej mundësive ose kapacitetit të tyre, veçanërisht gjatë festave, kur pritjet mund të jenë të larta.

Kush përfiton më shumë nga dhënia?

Wen: Përfitimet janë vërejtur në të gjitha grupmoshat, por disa popullata duket se fitojnë përparësi të veçanta. Të moshuarit që bëjnë vullnetarizëm shpesh tregojnë funksionim më të mirë fizik dhe rrezik më të ulët vdekshmërie. Njerëzit që ndihen të izoluar shoqërisht mund të kenë gjithashtu përfitime të konsiderueshme sepse dhënia forcon lidhjet shoqërore dhe ofron një ndjenjë qëllimi.

Gjithashtu, ka gjithnjë e më shumë prova se adoleshentët dhe të rinjtë përfitojnë nga sjellja prosociale, me mirëqenie mendore të përmirësuar. Studiuesit po studiojnë nëse mirësia e strukturuar ose programet vullnetare mund të mbështesin shëndetin gjatë gjithë jetëgjatësisë.

Si duhet të mendojnë njerëzit për dhënien e dhuratave gjatë festave?

Wen: Festat mund të jenë një kohë e mirë për të rimenduar se çfarë do të thotë dhurimi. Në vend që të përqendrohen te kostoja ose sasia, njerëzit mund të marrin në konsideratë dhuratat që nxisin lidhjen ose përvojën e përbashkët. Koha, vëmendja dhe mendimi kanë më shumë rëndësi se çmimi.

Është gjithashtu e rëndësishme të vendosen kufij. Dhënia nuk duhet të vijë me faj ose presion. Zgjedhja për të dhënë në mënyra që ndihen kuptimplote dhe heqja dorë nga pritjet që shkaktojnë stres është në përputhje me atë që sugjeron shkenca në lidhje me bujarinë e shëndetshme.

Cili është mësimi i këtij sezoni festash?

Wen: Dhënia mund të jetë e mirë për shëndetin, por vetëm kur bëhet me kujdes dhe brenda mundësive të dikujt. Shkenca mbështet idenë se bujaria mund të zvogëlojë stresin, të forcojë lidhjet shoqërore dhe të përmirësojë mirëqenien mendore dhe fizike. Festat ofrojnë një mundësi për të praktikuar bujarinë në mënyra që janë të shëndetshme, të qëndrueshme, kuptimplote dhe të lidhura me atë që ka më shumë rëndësi.

The post A pajtohet shkenca se është më mirë të japësh dhurata sesa të marrësh? appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Festat e fundvitit, Policia plan masash për parandalimin e incidenteve dhe ngjarjeve kriminale! Shtim i sporteleve në të gjitha pikat e kalimit kufitar

Nga Gazeta Si- Në prag të festave të fundvitit, Policia e shtetit ka hartuar një plan masash për rendin dhe sigurinë.

Përmes një njoftimi zyrtar, policia informon se do të ketë një shtim të shërbimeve policore në territor, me qëllim garantimin e rendit dhe sigurisë publike, si dhe parandalimin e ngjarjeve të mundshme kriminale.

Po ashtu do të ketë edhe masa shtesë edhe në pikat kufitare gjatë hyrjeve/daljeve në territorin e vendit, duke shtuar sportelet dhe burimet njerëzore në të gjitha pikat e kalimit kufitar.

Policia sqaron se në pikat tokësore, do të intensifikohet bashkëpunimi me homologët, me qëllim krijimin e lehtësirave ligjore, shmangien e radhëve të gjata dhe sigurimin e lëvizjeve të njëtrajtshme në të dyja anët e kufirit.

Qarkullimi rrugor do të monitorohet me mjete inteligjente shpejtësimatëse, dronë, alkooltestues, si dhe do të këtë shtim të patrullave të lëvizshme të Policisë Rrugore në të gjitha qendrat urbane dhe akset rrugore urbane e interurbane.

Gjithashtu do të ketë shtim të policisë në shëtitore, pedonale, objekte kulti, sheshe publike, restorante, lokale dhe qendra tregtare që kanë frekuentim të lartë qytetarësh në të gjithë vendin.

The post Festat e fundvitit/ Policia do jetë prezente në sheshe, restorante e kudo ku ka frekuentim të lartë appeared first on Gazeta Si.

Kryeministri Edi Rama ka theksuar se nuk do ta shqyrtojnë kërkesën e SPAK për Belinda Ballukun, pa vendosur Kushtetuesja për pezullimin.

Në podkastin “Flasim”, Rama nënvizoi se një shtet i së drejtës nuk duhet të kthehet në “shesh për karshillëk” mes pushteteve të pavarura.

“Jam shumë kurioz, pse prokurorët që u ngutën me një vrap mbresëlënës t’i drejtohen Kuvendit për masa ekstreme, në ditët e fundit, nuk e mbajtën parasysh që si fillim jemi në një çështje ballë për ballë në Gjykatën Kushtetuese më 22 janar ku gjykata më e lartë e vendit, duhet të gjykojë në themel çështjen e masës së pezullimit antidemokratik të një anëtari qeverie me kërkesë prokurorie”, tha Rama, duke shtuar se e ngre këtë pyetje sepse në çdo vend, sipas tij, ku drejtësia nuk vrapon, po gjykon, ajo do të priste fundin e gjykimit për një masë, para se të kërkonte një masë tjetër, “sepse shteti i të drejtës nuk është shesh as për karshillëk mes pushteteve të pavarura, as për përsheshin e një pushteti në territorin kushtetues të një pushteti tjetër”.

Rama tha se sikundër është bërë e qartë edhe në Komisionin e Mandateve në Kuvend, nuk ka asnjë gjasë që shumica qeverisëse dhe parlamentare e këtij vendi ta shqyrtojnë kërkesën e ngutur të prokurorëve për të autorizuar masa të reja ekstreme, pa mbaruar njëherë me themel procesi që është hapur në Gjykatën Kushtetuese, “për masën ekstreme, për masën antidemokratike dhe antikushtetuese të pezullimit nga prokurorët që sikur s’kishte ndodhur dhe s’ka ndodhur asgjë erdhën me vrap të kërkojnë masa të tjera. Drejtësia nuk vrapon, drejtësia gjykon”, thotë Rama.

The post Imuniteti i Ballukut/ Rama: S’do ta shqyrtojmë kërkesën e SPAK pa vendosur Kushtetuesja appeared first on Gazeta Si.

Policia e Tiranë ka arrestuar një 20-vjeçare, e cila është e dyshuar për veprën penale ‘vrasje e foshnjës’.

Sipas të dhënave, e reja A.P., nga Indonezia ka lindur fëmijën e saj rreth dy muaj më parë dhe më pas e ka braktisur, duke e lënë në ballkonin e banesës. Ajo kishte ardhur në Shqipëri disa muaj më parë së bashku me shoqe të tjera, me të cilat jetonte në një ambient të marrë me qira. Vajzat punonin si pastruese në lokale të ndryshme në kryeqytet.

Sipas të dhënave, ajo ka ardhur shtatzënë 5 muajshe ndërkohë që kanë qenë shoqet e saj që kanë njoftuar pronarin e shtëpisë për foshnjen, i cili më pas ka njoftuar policinë.

The post Tiranë/ Dyshohet për vrasjen e foshnjës, arrestohet 20-vjeçarja nga Indonezia appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Pas 3 orësh tensione e përplasje, ka përfunduar protesta e organizuar nga ‘Shqipëria Bëhet’ para kryeministrisë.

Protesta ka nisur me përplasje me policinë që në fillim pasi policia u përplas fizikisht me protestuesit pasi tentoi t’u heqë gjeneratorin, foninë dhe podiumin.

Policia e Tiranës ka shoqëruar 4 aktivistë pas protestës, si edhe janë sekuestruar dy makina me pajisjet teknike, gjenerator dhe foni.

Adriatik Lapaj dhe mbështetësit e tij protestuan për të 12-ën ditë radhazi para kryeministrisë.

Gjatë fjalës së tij, Lapaj i dërgoi një mesazh kryeministrit Edi Rama, duke deklaruar se çdo nismë kundër tij është konflikt i drejtpërdrejtë me familjen Lapaj.

Lapaj ftoj qytetarët të bashkohen në mënyrë që Rama të dorëhiqet.

“Premtimet që dha, Rama gënjeu dhe nuk i mbajti! Është koha që brezi i ri të bashkohet. Është koha e së mirës kundër së keqes. Nuk trembem nga procedimet penale”, tha Lapaj.

The post 3 orë përplasje para kryeministrisë, shoqërohen në polici aktivistë të ‘Shqipëria Bëhet’ appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Bisedat rreth izolimit social kanë tendencë të përqendrohen tek të moshuarit, veçanërisht rreth Krishtlindjeve. Por sipas disa matjeve, njerëzit në të 20-at e tyre janë grupi më i vetmuar.

Sipas një studimi të Zyrës për Statistikat Kombëtare (ONS) të publikuar muajin e kaluar, 33% e britanikëve të moshës 16 deri në 29 vjeç raportuan se ndiheshin të vetmuar “shpesh, gjithmonë ose ndonjëherë”, më e larta nga të gjitha grupmoshat (17% e personave mbi 70 vjeç thanë të njëjtën gjë).

Këtë vit, Organizata Botërore e Shëndetësisë shqyrtoi studime të ndryshme të publikuara në të gjithë botën dhe zbuloi se të rinjtë dhe adoleshentët raportojnë gjithashtu nivelet më të larta të vetmisë.

Të dhënat janë komplekse dhe ka indikacione se, në disa vende, midis grupit më të vjetër (mbi 85 vjeç), vetmia rritet ndjeshëm dhe mund të përputhet me atë të personave 18 deri në 30 vjeç. Por analistët thonë se në shumicën e studimeve, të rinjtë shkëlqejnë si një grup veçanërisht i izoluar.

“Të rriturit midis 18 dhe 24 vjeç janë më të vetmuarit, të ndjekur nga të moshuarit”, thotë Andrea Ëigfield, drejtoreshë e Qendrës për Studime të Vetmisë në Universitetin Sheffield Hallam.

“Është një problem në rritje.”

Por pse ka ndodhur kjo dhe a ka një zgjidhje?

Problemi i ‘shpërndarjes’

Gjithnjë e më shumë, ekspertët thonë se faji është i botës moderne. Shumë të rinj njëzet e ca vjeç jetojnë në shtëpi të përbashkëta ku nuk i njohin ose nuk i pëlqejnë shokët e tyre të shtëpisë. Puna bëhet gjithnjë e më shumë nga shtëpia dhe miqtë shpesh komunikohen në mediat sociale.

Nuk është gjithçka e zymtë. Falë internetit, të rinjtë gëzojnë qasje në miqësi nga e gjithë bota. Por në përgjithësi, thonë ekspertët, imazhi i jetës së shoqërueshme të të rinjve njëzet e ca vjeç ka nevojë për korrigjim urgjent.

“Ne kemi tendencë ta romantizojmë moshën e re si një kohë pa shqetësime, kur zakonisht është koha më e mjerueshme në jetën e njerëzve”, thotë Richard Ëeissbourd, lektor në Universitetin e Harvardit.

Në disa mënyra, mosha e hershme e rritur ka qenë gjithmonë një kohë paqëndrueshmërie. Të rinjtë kanë tendencë të largohen nga shtëpia e tyre e fëmijërisë dhe të lëvizin përreth. Miqtë largohen dhe lidhjet familjare dobësohen. Këto ngjarje kalimtare të jetës, për disa, mund të çojnë në vetmi të thellë.

“Një problem i madh është shpërndarja, të gjithë ata që keni njohur ndonjëherë tani jetojnë në një milion vende të ndryshme”, thotë Meg Jay, psikologe klinike.

Sot, ekziston gjithashtu një sërë faktorësh të rinj, dukshëm modernë që mund ta përkeqësojnë problemin.

Në shumë pjesë të botës, njerëzit po martohen dhe po lindin fëmijë më vonë (ose aspak).

Mosha mesatare e martesës së parë në Mbretërinë e Bashkuar tani është 31 vjeç, sipas ONS, nga viti 1970 kur ishte 23 për burrat dhe 21 për gratë. Të rriturit e rinj kanë tendencë të jenë më të varur nga miqtë për lidhje emocionale dhe nëse këta miq nuk ia dalin mbanë, vetmia mund të pasojë.

Ëeissbourd thekson edhe një fragmentim më të gjerë të komuniteteve. Në vendet e pasura, anëtarësimi në institucionet qytetare si kishat, grupet e komunitetit ose sindikatat ka rënë që nga vitet 1970.

Kjo nganjëherë njihet si teza e ‘Boëling Alone’, e emëruar sipas një eseje me ndikim të vitit 1995 nga politologu Robert Putnam, i cili vërejti se më shumë të rinj amerikanë po luanin boëling vetëm sesa në ekipe, një simbol i një kolapsi më të gjerë të marrëdhënieve shoqërore.

Njëzet e ca vjeçarët, të cilët mund të kenë lënë shtëpinë e fëmijërisë, por ende nuk kanë krijuar familjen e tyre, mund ta ndiejnë më ashpër këtë rënie të komunitetit, thotë Ëeissbourd.

“Ne jetojmë në një shoqëri gjithnjë e më individualiste. Mendoj se vetmia është një simptomë e dështimit tonë për t’u kujdesur për njëri-tjetrin.”

Paradoksi i ndarjes së shtëpisë në qytete

Pastaj është rritja pas pandemisë e punës nga shtëpia. Në Mbretërinë e Bashkuar 28% e të rinjve të moshës 16 deri në 29 vjeç kanë punuar nga shtëpia të paktën një pjesë të kohës në tremujorin e parë të vitit 2025, krahasuar me 54% të të rinjve të moshës 30 deri në 49 vjeç, sugjeron një studim.

“Puna nga shtëpia ka qenë, sipas mendimit tim, një makth për të rinjtë njëzet e ca vjeç,” thotë Jay. “Është shumë e vështirë të bësh miq kur nuk del nga shtëpia.”

As situatat e përbashkëta të jetesës nuk ndihmojnë gjithmonë. Ka një lloj paradoksi këtu, pasi të rinjtë e rritur kanë më shumë gjasa të jetojnë me njerëz të tjerë. (Në Angli dhe Uells vetëm 5% e njerëzve në të 20-at e tyre të hershme jetojnë vetëm, kundrejt 49% të personave mbi 85 vjeç, sugjeron ONS.) Por të jetuarit nën të njëjtën çati me të tjerët nuk duket gjithmonë se i bën të rinjtë më pak të vetmuar.

‘Krahaso dhe dëshpëro’ në telefonat inteligjentë

E gjithë kjo është e komplikuar nga telefonat inteligjentë dhe mediat sociale. Këtë vit, mesatarja britanike e moshës 18 deri në 24 vjeç kaloi gjashtë orë e 20 minuta në internet çdo ditë, sipas rregullatorit të medias Ofcom, më shumë se grupmoshat e tjera të të rriturve.

Disa mund të supozojnë se aplikacione si Instagram dhe Snapchat kontribuojnë në ndjenjat e vetmisë sepse i inkurajojnë njerëzit të flasin në internet në vend që të flasin ballë për ballë, por të dhënat nuk e mbështesin plotësisht këtë.

Ajo që është sigurisht e vërtetë, thonë disa ekspertë, është se mediat sociale amplifikojnë ndjenjat e mëparshme të vetmisë për shkak të asaj që Dr. Jay e quan faktori “krahaso dhe dëshpëro”.

“Ndjehesh sikur, ‘Të gjithë duket se kanë miq më të mirë dhe të gjithë po hidhen me parashutë në Dubai – çfarë nuk shkon me mua, nuk pashë askënd gjithë fundjavën’.”

Megjithatë, është gjithashtu e mundur që paragjykimet në raportim të luajnë një rol.

Studimet rreth vetmisë bazohen kryesisht në anketa vetë-raportimi (që do të thotë se njerëzve thjesht u kërkohet nëse ndihen të vetmuar). Dhe Ëeissbourd thotë se është e besueshme që të rriturit e rinj, të cilët kanë tendencë të jenë më të rrjedhshëm në gjuhën e shëndetit mendor dhe terapisë, kanë më shumë gjasa sesa të moshuarit ta përshkruajnë veten si të vetmuar në anketa.

Ai mendon se paragjykimet në raportim mund të shpjegojnë një “pjesë” të enigmës – por sigurisht jo të gjithën.

The post E vërteta rreth të rinjve që vuajnë më shumë nga vetmia appeared first on Gazeta Si.