Takimi i sĂ« dielĂ«s mes Presidentit tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara, Donald Trump, dhe Presidentit tĂ« UkrainĂ«s, Volodymyr Zelensky, perceptohet gjerĂ«sisht si njĂ« moment kyç, jo domosdoshmĂ«risht pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund menjĂ«herĂ« luftĂ«s, por pĂ«r tĂ« pĂ«rcaktuar drejtimin e fazĂ«s sĂ« ardhshme tĂ« konfliktit dhe mĂ«nyrĂ«n se si PerĂ«ndimi, veçanĂ«risht Uashingtoni, do ta menaxhojĂ« atĂ«.
PĂ«r Shtetet e Bashkuara, objektivi kryesor nuk Ă«shtĂ« arritja e njĂ« âmarrĂ«veshjeje paqejeâ nĂ« kuptimin klasik, por kontrolli dhe menaxhimi i konfliktit me njĂ« kosto mĂ« tĂ« ulĂ«t politike dhe financiare. Donald Trump ka sinjalizuar qartĂ« se nuk dĂ«shiron njĂ« luftĂ« tĂ« gjatĂ« dhe tĂ« hapur nĂ« EvropĂ«. NĂ« kĂ«tĂ« kuadĂ«r, takimi i sĂ« dielĂ«s shihet si pjesĂ« e njĂ« strategjie mĂ« tĂ« gjerĂ«, pĂ«rmes sĂ« cilĂ«s SHBA synon: krijimin e njĂ« kornize pĂ«r armĂ«pushim, edhe nĂ«se Ă«shtĂ« i pĂ«rkohshĂ«m, vendosjen e njĂ« mekanizmi garancish sigurie pĂ«r UkrainĂ«n, pa e pĂ«rfshirĂ« atĂ« menjĂ«herĂ« nĂ« NATO, dhe zhvendosjen e njĂ« pjese tĂ« barrĂ«s financiare dhe politike drejt Bashkimit Evropian. E gjitha kjo nuk bĂ«n fjalĂ« pĂ«r njĂ« tĂ«rheqje amerikane nga Ukraina, por pĂ«r njĂ« rishpĂ«rndarje mĂ« tĂ« balancuar tĂ« rrezikut dhe pĂ«rgjegjĂ«sisĂ«.
NĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r Politico, Trump deklaroi se, pavarĂ«sisht propozimeve tĂ« Presidentit ukrainas pĂ«r fundin e luftĂ«s, tĂ« cilat do tâi dĂ«gjojĂ« tĂ« dielĂ«n, do tĂ« jetĂ« ai qĂ« do ta thotĂ« fjalĂ«n e fundit pĂ«r pĂ«rfundimin e konfliktit me RusinĂ«.
Zelensky hyn në këtë takim nga një pozicion dukshëm më i ndërlikuar. Ushtarakisht, Ukraina vazhdon të rezistojë, por pa arritur të ndryshojë në mënyrë vendimtare balancën në terren. Shoqëria ukrainase mbetet funksionale dhe relativisht e qëndrueshme, por e lodhur nga një luftë e zgjatur. Në planin diplomatik, Kievi është i vetëdijshëm se mbështetja perëndimore nuk është e pakufizuar. Në takimin e Mar-a-Lagos, strategjia ukrainase mbështetet në tri shtylla kryesore: refuzimi i çdo lëshimi formal territorial, kërkesa për garanci sigurie të certifikuara nga Perëndimi dhe, për herë të parë kaq hapur, gatishmëria për të shqyrtuar mundësinë e një referendumi, nën kushte të përcaktuara.
Referendumi shihet jo si tërheqje politike, por si një instrument për ta zhvendosur barrën e vendimmarrjes nga udhëheqja politike te shoqëria.
Në takim pritet të diskutohet një kornizë e re me 20 pika, e hartuar nga SHBA dhe Ukraina pa përfshirjen e Rusisë. Kjo kornizë nuk përbën një marrëveshje përfundimtare, por një strukturë negociuese që përfshin: një armëpushim të përkohshëm prej të paktën 60 ditësh, një mekanizëm monitorimi, garanci për mospërsëritjen e veprimeve agresive, marrëveshje të posaçme për mbrojtjen e infrastrukturës kritike, përfshirë centralin bërthamor të Zaporizhias, dhe një plan për nisjen e bisedimeve politike.
QĂ«llimisht mungon njĂ« zgjidhje pĂ«r territoret e pushtuara â njĂ« çështje qĂ« po shtyhet pĂ«r njĂ« fazĂ« tĂ« mĂ«vonshme, kur ekuilibrat nĂ« terren tĂ« jenĂ« mĂ« tĂ« qartĂ«.
Edhe pse Moska nuk merr pjesĂ« nĂ« takim, ajo ndikon drejtpĂ«rdrejt nĂ« pĂ«rmbajtjen dhe logjikĂ«n e tij pĂ«rmes presionit ushtarak dhe mesazhit tĂ« vazhdueshĂ«m politik se territoret e kontrolluara me forcĂ« i pĂ«rkasin RusisĂ«. Kremlini nuk ka interes tĂ« pranojĂ« njĂ« ngrirje tĂ« konfliktit pa pĂ«rfitime politike konkrete. MegjithatĂ«, njĂ« armĂ«pushim i pĂ«rkohshĂ«m mund tâi shĂ«rbejĂ« pĂ«r riorganizimin e forcave, konsolidimin e territorit tĂ« kontrolluar dhe zhvendosjen e presionit nga fusha ushtarake drejt diplomacisĂ«.
Bashkimi Evropian mbetet një nga mbështetësit financiarë kryesorë të Ukrainës, por jo aktori që përcakton drejtimin strategjik të konfliktit. Në fazën e re, pritet që BE të marrë pjesë në garancitë e sigurisë, të financojë fazën e ardhshme të konfliktit dhe të përballojë pasojat politike, të gjitha këto pa pasur kontroll të plotë mbi procesin vendimmarrës. Pas gati katër vitesh lufte, vija e frontit ka ndryshuar pak në aspektin strategjik; humbjet nga të dyja palët llogariten në qindra mijëra, ndërsa kostoja ekonomike për Perëndimin ka kaluar 200 miliardë dollarë.
Historikisht, konflikte të tilla rrallë përfundojnë me fitore të qarta. Ato mbyllen zakonisht përmes lodhjes, kompromisit dhe negociatave. Ukraina duket se po hyn pikërisht në këtë fazë. Tri janë skenarët që mund të ndodhin pas takimit të Trump, Zelenskyt dhe evropianëve në Mar-a-Lago. Skenari i parë është ai i arritjes së një dakordësie për një armëpushim të kontrolluar; ky skenar sjell një armëpushim të përkohshëm me ngrirjen e konfliktit përkohësisht, ndërsa negociatat vijojnë.
Skenari i dytë është ai i bllokimit diplomatik dhe vazhdimit të luftimeve, dhe skenari i tretë është dështimi i bisedimeve sa i përket garancive të sigurisë dhe çështjeve territoriale, skenar ky i cili do të intensifikonte luftën nga ana e Rusisë. Në çdo skenar, analistët ushtarakë thonë se takimi i së dielës në Mar-a-Lago pritet të sjellë vetëm një riorientim strategjik të konfliktit dhe jo paqe të menjëhershme.
Lufta në Ukrainë po kalon nga faza e iniciativës ushtarake në atë të menaxhimit politik, një periudhë më e errët, më e gjatë dhe më komplekse. Tashmë pyetja kryesore nuk mbetet nëse do të ketë marrëveshje, por se cila palë do të jetë e gatshme të zgjasë më shumë me mbajtjen e kërkesave të tyre maksimaliste, duke vijuar një luftë e cila kostot i ka tejet të larta.
Login
MASSIVE PILEUP ON JAPAN EXPRESSWAY: OVER 50 VEHICLES CRASH, 1 DEAD, 26 INJURED