❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Ministri i Mbrojtjes i Izraelit tërhiqet nga premtimi për të ndërtuar vendbanime në Gaza

✇Abc News
By: Rovena

Ministri izraelit i Mbrojtjes, Israel Katz, u tërhoq nga një premtim të martën se Izraeli do të krijonte vendbanime në Gaza, pas kritikave se deklarata shkon kundër planit të paqes të udhëhequr nga SHBA-të për Rripin e Gazës.

Duke folur nĂ« njĂ« vendbanim izraelit nĂ« Bregun PerĂ«ndimor, Katz tha se “me ndihmĂ«n e Zotit”, Izraeli do tĂ« krijojĂ« grupe pionierĂ«sh nĂ« GazĂ«n veriore “nĂ« vend tĂ« vendbanimeve qĂ« u evakuuan”.

“Ne do ta bĂ«jmĂ« kĂ«tĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ«n e duhur, nĂ« kohĂ«n e duhur”, shtoi ai.

Videoja u pĂ«rhap nĂ« mediat sociale dhe u kritikua gjerĂ«sisht. OrĂ« mĂ« vonĂ«, zyra e Katz lĂ«shoi njĂ« deklaratĂ« duke sqaruar se komenti i tij ishte bĂ«rĂ« nĂ« njĂ« “kontekst sigurie”, duke pĂ«rsĂ«ritur se Izraeli “nuk ka ndĂ«rmend tĂ« krijojĂ« vendbanime nĂ« Rripin e GazĂ«s”.

Deklarata e Katz bie ndesh me planin 20-pikësh të armëpushimit të presidentit të SHBA-së, Donald Trump dhe komentet e mëparshme nga kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, i cili ka përjashtuar vazhdimisht pushtimin e Gazës. Ndërkohë, plani i armëpushimit i ndërmjetësuar nga SHBA-ja, kërkon tërheqjen pothuajse totale të forcave izraelite dhe nuk përmend vendbanimet izraelite në enklavë.

NjĂ« zyrtar amerikan qĂ« foli nĂ« kushte anonimiteti dĂ«noi deklaratĂ«n e Katz: “Sa mĂ« shumĂ« provokon Izraeli, aq mĂ« pak vendet arabe do tĂ« duan tĂ« punojnĂ« me ta”. Uashingtoni pret qĂ« “tĂ« gjitha palĂ«t t’i pĂ«rmbahen angazhimeve qĂ« kanĂ« bĂ«rĂ«â€ sipas planit tĂ« armĂ«pushimit, shtuan ata.

Katz po i referohej njësive ushtarake Nahal që në të kaluarën u lejonin të rinjve të kombinonin aktivitetet pioniere me shërbimin ushtarak. Shumë nga postet e themeluara nga njësia vazhduan të evoluonin në vendbanime të plota.

Izraeli evakuoi vendbanimet e tij nĂ« Gaza dhe tĂ«rhoqi tĂ« gjitha trupat e tij sipas Çlirimit tĂ« vitit 2005.

Disa zyrtarë në koalicionin e ekstremit të djathtë të Netanyahut i kanë bërë më parë thirrje Izraelit të rindërtojë vendbanimet në Gaza, pas sulmit të udhëhequr nga Hamasi më 7 tetor 2023 në Izraelin jugor dhe luftës pasuese Izrael-Hamas.

NatĂ«n e sĂ« martĂ«s, kolonĂ«t izraelitĂ« sulmuan njĂ« shtĂ«pi palestineze nĂ« Bregun PerĂ«ndimor tĂ« pushtuar, tha njĂ« zyrtar palestinez. KolonĂ«t thyen njĂ« derĂ« dhe njĂ« dritare dhe qĂ«lluan gaz lotsjellĂ«s brenda njĂ« shtĂ«pie nĂ« qytetin As Samu’.

Tre fëmijë palestinezë u desh të dërgoheshin me urgjencë në spital. Sulmuesit mbytën gjithashtu tre dele dhe plagosën katër të tjerë në stallë, sipas zyrtarëve. Një zyrë që dokumenton sulmet brenda një organi qeveritar palestinez, Komisionit të Rezistencës ndaj Murit dhe Vendbanimeve, publikoi pamje nga kamerat e sigurisë në të cilat shihen pesë kolonë të veshur me maska dhe rroba të errëta, disa të pajisur me shkopinj gome.

Policia thotë se po heton incidentin dhe shtoi se arrestoi pesë kolonë me dyshimin për hyrje pa leje në tokën palestineze, dëmtim të pronës dhe shpërndarje të sprejit me piper, në vend të gazit lotsjellës.

↗

Netanyah: Izraeli do të shpenzojë 110 miliardë dollarë për të zhvilluar industrinë e pavarur të armëve në dekadën e ardhshme

✇Abc News
By: Rovena

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu tha të mërkurën se Izraeli do të shpenzojë 350 miliardë shekelë (110 miliardë dollarë) për zhvillimin e një industrie të pavarur armësh për të zvogëluar varësinë nga vendet e tjera.

“Ne do tĂ« vazhdojmĂ« tĂ« sigurojmĂ« furnizime thelbĂ«sore ndĂ«rsa armatosemi nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pavarur”, tha Netanyahu nĂ« njĂ« ceremoni pĂ«r pilotĂ«t e rinj, shkruajnĂ« mediat e huaja, pĂ«rcjell Telegrafi.

“Nuk e di nĂ«se njĂ« vend mund tĂ« jetĂ« plotĂ«sisht i pavarur, por ne do tĂ« pĂ«rpiqemi 
 tĂ« sigurohemi qĂ« armĂ«t tona tĂ« prodhohen sa mĂ« shumĂ« tĂ« jetĂ« e mundur nĂ« Izrael”, citohet tĂ« ketĂ« thĂ«nĂ« ai.

“QĂ«llimi ynĂ« Ă«shtĂ« tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« industri tĂ« pavarur armĂ«sh pĂ«r shtetin e Izraelit dhe tĂ« zvogĂ«lojmĂ« varĂ«sinĂ« nga çdo palĂ«, pĂ«rfshirĂ« aleatĂ«t”, ka shtuar ai.

Ndërkohë ai akuzoi Hamasin të mërkurën për shkelje të marrëveshjes së armëpushimit në Gaza, pasi një oficer ushtarak u plagos nga një pajisje shpërthyese në Rafah dhe Izraeli u zotua për hakmarrje.

Zyra e tij tha në një deklaratë se Hamasi duhet ta zbatojë plotësisht marrëveshjen e tetorit, duke vënë në dukje se ajo parashikonte largimin e grupit militant nga pushteti në Gaza, si dhe demilitarizimin dhe deradikalizimin e territorit.

↗

Kryeministri Rama takim me “bluzat e bardha”: TĂ« vlerĂ«sohet puna e mjekĂ«ve, rasti  i Onkologjikut na i uli kokĂ«n tĂ« gjithĂ«ve

✇Abc News
By: Rovena

Kryeministri Edi Rama zhvilloi njĂ« takim me mjekĂ«t dhe stafin shĂ«ndetĂ«sor tĂ« Onkologjikut, ku theksoi rĂ«ndĂ«sinĂ« e vlerĂ«simit tĂ« punĂ«s sĂ« “bluzave tĂ« bardha” dhe kontributin e tyre nĂ« qindra mijĂ«ra ndĂ«rhyrje tĂ« suksesshme.

Rama nënvizoi se një ngjarje e rëndë mjafton për të dëmtuar reputacionin e gjithë sistemit, ndërsa puna e përditshme dhe shërbimi ndaj pacientëve shpesh harrohen. Ai kërkoi adresimin e problemeve dhe rritjen e standardeve, duke theksuar se opinioni publik ushqehet me dinjitet nga përvoja e qytetarëve që kanë marrë shërbim shëndetësor.

Gjatë takimit u njoftua gjithashtu hapja e një godine të re parkimi, që synon përmirësimin e sistemit të parkimit në zonën spitalore.

“Duhet tĂ« vlerĂ«sohet puna e mjekĂ«ve. Natyrisht qĂ« rreth 600 mijĂ« operacione tĂ« suksesshme. Mjafton njĂ« tragjedi pĂ«r t’u kthyer kundĂ«r tĂ« gjithĂ« mjekĂ«ve. Sigurisht qĂ« kostoja e reputacionit Ă«shtĂ« shumĂ« e lartĂ«. NĂ« fund tĂ« ditĂ«s pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« e dinĂ« se çdo tĂ« thotĂ« tĂ« shĂ«rbesh nĂ« sistemin shĂ«ndetĂ«sor dhe çfarĂ« do tĂ« thotĂ« qĂ« tĂ« shĂ«rbesa. Ju e dini shumĂ« mirĂ« qĂ« onkologjiku u bĂ« shkak qĂ« tĂ« ulnim kokĂ«n tĂ« gjithĂ«. UnĂ« do i thoja drejtores dhe ministres qĂ« opinioni ushqehet me dinjitet nga ata qĂ« kanĂ« marrĂ« shĂ«rbim nĂ« spital.

TĂ« gjithĂ« ata qĂ« e kanĂ« marrĂ« shĂ«rbim, e kujtojnĂ« pĂ«r mirĂ«. Puna jonĂ« dhe e juaja Ă«shtĂ« qĂ« tĂ« adresojmĂ« problemet dhe tĂ« ngremĂ« nivelin. E mira nuk ka fund, ndĂ«rkohĂ« qĂ« e keqja harrohet shpejt. Hapim dhe ndĂ«rtesĂ«n tjetĂ«r tĂ« parkingut qĂ« rregullon gjithĂ« sistemin e parkimit tĂ« makinave”, tha kryeministri Rama./abcnews.al

↗

Krishtlindjet, fluks në Kapshticë/ Shqiptarët kthehen nga Greqia për festat e fundvitit

✇Abc News
By: Rovena

Në vigjilje të Krishtlindjeve është shënuar një fluks i shtuar në pikën e kalimit kufitar të Kapshticës. Sipas informacioneve nga autoritetet doganore, fluksi është kryesisht në hyrje të territorit shqiptar, pasi shumë shtetas shqiptarë po kthehen në atdhe për të festuar Krishtlindjen dhe Vitin e Ri pranë familjarëve të tyre.

Aktualisht po punohet me tre sportele në hyrje dhe dy sportele në dalje, ndërsa janë në funksion edhe dy sportele të posaçme për autobusët.

Sipas të dhënave zyrtare, ka nisur edhe regjistrimi me procedurë të përshpejtuar për mjetet me targa greke.

Pavarësisht fluksit të mjeteve, situata po menaxhohet nga Policia Kufitare me qëllim shmangien e radhëve të gjata dhe reduktimin e kohës së pritjes për udhëtarët.

Nga data 19 deri në 23 dhjetor, në Kapshticë kanë hyrë afro 25 mijë qytetarë dhe kanë dalë përmes kësaj pike kufitare 11 mijë e 844 të huaj e shqiptarë.

↗

Gjykata Supreme e SHBA ndalon tĂ« dĂ«rgojĂ« GardĂ«n nĂ« Çikago

✇Abc News
By: Rovena

Gjykata Supreme e Shteteve tĂ« Bashkuara ka refuzuar tĂ« martĂ«n t’i japĂ« dritĂ«n jeshile presidentit Donald Trump pĂ«r dĂ«rgimin e trupave tĂ« GardĂ«s KombĂ«tare nĂ« zonĂ«n e Çikagos, duke i dhĂ«nĂ« kĂ«shtu njĂ« ndalesĂ« tĂ« pĂ«rkohshme zgjerimit tĂ« pĂ«rdorimit tĂ« ushtrisĂ« pĂ«r qĂ«llime tĂ« brendshme nĂ« qytete tĂ« drejtuara nga demokratĂ«t.

Vendimi i gjykatës lë në fuqi urdhrin e një gjyqtari federal që bllokon dislokimin e qindra trupave të Gardës Kombëtare, pas padisë së ngritur nga autoritetet e Illinois-it dhe drejtues lokalë. Departamenti amerikan i Drejtësisë kishte kërkuar që dislokimi të lejohej ndërkohë që çështja po shqyrtohej në gjykata.

“NĂ« kĂ«tĂ« fazĂ« paraprake, qeveria nuk ka arritur tĂ« identifikojĂ« njĂ« burim autoriteti qĂ« do t’i lejonte ushtrisĂ« tĂ« zbatojĂ« ligjet nĂ« Illinois”, thuhet nĂ« vendimin e shumicĂ«s sĂ« gjykatĂ«s, i cili Ă«shtĂ« nxjerrĂ« pa firmĂ«. Gjykata shtoi se autoriteti i presidentit pĂ«r tĂ« marrĂ« nĂ«n kontroll federal GardĂ«n KombĂ«tare ka tĂ« ngjarĂ« tĂ« vlejĂ« vetĂ«m nĂ« rrethana “tĂ« jashtĂ«zakonshme”.

Tre gjyqtarë konservatorë, Samuel Alito, Clarence Thomas dhe Neil Gorsuch, shprehën mospajtim me këtë vendim.

Nga ShtĂ«pia e BardhĂ«, zĂ«dhĂ«nĂ«sja Abigail Jackson deklaroi se Trump “u ka premtuar amerikanĂ«ve se do tĂ« punojĂ« pa u lodhur pĂ«r tĂ« zbatuar ligjet e emigracionit dhe pĂ«r tĂ« mbrojtur personelin federal nga trazirat e dhunshme”, duke shtuar se vendimi “nuk e zbeh kĂ«tĂ« axhendĂ« thelbĂ«sore”.

NĂ« anĂ«n tjetĂ«r, guvernatori i Illinois-it, JB Pritzker, e cilĂ«soi vendimin si “njĂ« hap tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r tĂ« frenuar abuzimin e vazhdueshĂ«m me pushtetin nga administrata Trump dhe pĂ«r tĂ« ngadalĂ«suar marshimin e tij drejt autoritarizmit”.

Ky vendim përbën një nga pengesat e rralla për administratën Trump në Gjykatën e Lartë, e cila ka një shumicë konservatore 6 me 3 dhe që, që nga rikthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë, ka mbështetur shpesh pretendimet e tij të gjera për autoritet presidencial.

Garda Kombëtare përbëhet nga forca militare të bazuara në shtete, që normalisht i përgjigjen guvernatorëve, përveç rasteve kur federalizohen nga presidenti.

Trump kishte urdhĂ«ruar dĂ«rgimin e trupave nĂ« Çikago, qyteti i tretĂ« mĂ« i madh nĂ« SHBA, si dhe nĂ« Portland tĂ« Oregonit, pas dislokimeve tĂ« mĂ«parshme nĂ« Los Angeles, Memphis dhe Uashington DC.

Çështja ka nxjerrĂ« nĂ« pah pĂ«rplasje tĂ« forta mbi natyrĂ«n e protestave kundĂ«r politikave tĂ« ashpra tĂ« emigracionit tĂ« Trump nĂ« zonĂ«n e Çikagos. Presidenti dhe aleatĂ«t e tij i kanĂ« pĂ«rshkruar qytetet e drejtuara nga demokratĂ«t si tĂ« paligjshme dhe tĂ« pĂ«rfshira nga dhuna, ndĂ«rsa autoritetet lokale dhe kritikĂ«t e Trump i kanĂ« hedhur poshtĂ« kĂ«to pretendime, duke i cilĂ«suar si pretekst pĂ«r dĂ«rgimin e ushtrisĂ« dhe si abuzim me pushtetin.

Gjykatësit federalë kanë shprehur skepticizëm ndaj përshkrimit dramatik të situatës nga administrata, duke theksuar se protestat kanë qenë të kufizuara, kryesisht paqësore dhe të menaxhueshme nga forcat lokale të rendit.

Proceset ligjore mbi këtë çështje pritet të vazhdojnë, ndërsa administrata Trump kërkon ende mënyra për të zgjeruar rolin e ushtrisë në zbatimin e ligjit brenda vendit.

↗

Papa Leoni kërkon 24 orë paqe në Ukrainë për Krishtlindje

✇Abc News
By: Rovena

Papa Leoni XIV u bëri thirrje të gjithë njerëzve që të paktën në ditën e Krishtlindjes, të respektohet një ditë paqeje në botë. Apeli u bë të martën, më 23 dhjetor, nga Castel Gandolfo, përpara festës së Krishtlindjes.

Ai u shpreh se një nga gjërat që e shqetësojnë më shumë këto ditë është fakti se Rusia duket se ka refuzuar kërkesën për një armëpushim për Krishtlindje.

“I bĂ«j edhe njĂ« herĂ« thirrje tĂ« gjithĂ« njerĂ«zve me vullnet tĂ« mirĂ«: tĂ« respektohet, tĂ« paktĂ«n nĂ« ditĂ«n e lindjes sĂ« ShpĂ«timtarit, njĂ« ditĂ« paqeje. Le tĂ« ketĂ« njĂ« ditĂ« paqeje nĂ« mbarĂ« botĂ«n”, tha Papa.

Siç është bërë zakon, Papa ndaloi për të folur me një grup gazetarësh nga media të ndryshme dhe u përgjigj pyetjeve të tyre.

Mes çështjeve tĂ« trajtuara ishin Lindja e Mesme dhe Ukraina. Duke folur pĂ«r UkrainĂ«n, ku sulmet e shumta ruse kanĂ« goditur disa rajone nĂ« orĂ«t e fundit, Papa Leoni tha: “NdĂ«r gjĂ«rat qĂ« mĂ« trishtojnĂ« shumĂ« kĂ«to ditĂ« Ă«shtĂ« fakti se Rusia duket se ka refuzuar kĂ«rkesĂ«n pĂ«r njĂ« armĂ«pushim pĂ«r Krishtlindje”.

Ai e ripërsëriti thirrjen e tij për një pushim të luftës gjatë Krishtlindjes.

“Ndoshta do tĂ« na dĂ«gjojnĂ«, dhe tĂ« kemi 24 orĂ« – njĂ« ditĂ« tĂ« plotĂ« paqeje nĂ« mbarĂ« botĂ«n”, tha ai.

Ai më pas ftoi të gjithë, veçanërisht gjatë kësaj periudhe të Krishtlindjes, të reflektojnë mbi natyrën e jetës njerëzore dhe mbi vlerën e jetës së njeriut.

“Zoti u bĂ« njeri si ne pĂ«r tĂ« na treguar se çfarĂ« do tĂ« thotĂ« tĂ« jetosh vĂ«rtet jetĂ«n njerĂ«zore”, tha ai.

↗

YouTube mbyll kanalet që shpërndanin video mashtruese me AI

✇Abc News
By: Rovena

YouTube ka fshirë dy kanale të njohura që publikonin video të rreme të shkurta për filma, të krijuara me ndihmën e inteligjencës artificiale (AI). Platforma vendosi të shuajë kjo përmbajtje mashtruese dhe të mbyllë dy kanalet e mëdha: Screen Culture nga India dhe KH Studio nga Shtetet e Bashkuara, të cilat së bashku kishin më shumë se 2 milionë abonentë dhe mbi një miliard shikime.

Këto kanale nuk përdornin AI vetëm për argëtim, por kombinonin skena të krijuara me inteligjencë artificiale me materiale reale nga filma, duke sjellë kështu video që nuk ishin zyrtare dhe mashtronin publikun.

PĂ«r shembull, kanali Screen Culture publikoi 23 versione tĂ« ndryshme tĂ« njĂ« traileri pĂ«r filmin “Fantastic Four: First Steps”, dhe disa prej tyre ishin mĂ« tĂ« shikuara se traileri zyrtar i filmit.

Vendimi i YouTube-it vjen në një kohë kur inteligjenca artificiale është duke u përdorur gjithnjë e më shumë në industrinë e filmit, duke përfshirë krijimin e përmbajtjeve që mashtrime publikun, për shembull për të simuluar personazhe ose skena që kurrë nuk kanë ekzistuar.

↗

Irani gati tĂ« sulmojĂ« Izraelin?/ Neziri: S’heq dorĂ« nga programi bĂ«rthamor. Ka pasur stĂ«rvitje me raketa balistike!

✇Abc News
By: Rovena

Kolonel Sami Neziri, i ftuar nĂ« emisionin “War Report” nĂ« ABC News, ka deklaruar se Irani vijon tĂ« mos heqĂ« dorĂ« nga programi i tij bĂ«rthamor dhe zhvillimi i raketave balistike, pavarĂ«sisht marrĂ«veshjes sĂ« arritur pas pĂ«rfundimit tĂ« luftimeve 12-ditore mes Iranit dhe Izraelit nĂ« qershor tĂ« kĂ«tij viti.

Sipas Nezirit, Teherani ka shfrytëzuar periudhën pas konfliktit për të riparuar infrastrukturën e dëmtuar nga sulmet izraelite dhe amerikane, si dhe për të rritur prodhimin e raketave balistike. Ai theksoi se ditët e fundit janë raportuar edhe stërvitje me raketa balistike, të konfirmuara nga Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli, duke rritur shqetësimet për sigurinë në rajon.

“Ajo qĂ« vĂ«rtetohet edhe njĂ« herĂ« Ă«shtĂ« qĂ« Irani nuk heq dorĂ« nga programi i saj bĂ«rthamor dhe nga raketat balistike. Kjo Ă«shtĂ« gjĂ«ja e parĂ« qĂ« vihet re nga tĂ« gjitha kĂ«to zhvillime, pavarĂ«sisht asaj marrĂ«veshjeje qĂ« u arrit nĂ« fund tĂ« luftimeve 12 ditore mes Iranit dhe Izraelit ne qershor tĂ« kĂ«tij vitit.

GjĂ«ja tjetĂ«r Ă«shtĂ« qĂ« natyrisht qĂ« Irani e ka shfrytĂ«zuar kĂ«tĂ« periudhĂ« nga qershori dhe e ka shfrytĂ«zuar pĂ«r tĂ« riparuar infrastrukturĂ«n e dĂ«mtuar qĂ« pati nga Izraeli dhe nga SHBA. Natyrisht qĂ« ka rritur edhe prodhimin e raketave balistike. KĂ«to ditĂ« madje edhe dje Ă«shtĂ« njoftuar qĂ« ka pasur edhe stĂ«rvitje me raketa balistike. Kjo Ă«shtĂ« njoftuar nga Shtetet e Bashkuara edhe nga Izraeli sepse natyrisht qĂ« ka ekzistuar edhe frika”, tha Neziri./abcnews.al

↗

Përse kërkon Trump të marrë Groenlandën?!/ Bimo: E rëndësishme për sigurinë e Amerikës

✇Abc News
By: Rovena

NĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r emisionin “War Report” nĂ« ABC News, ish-ambasadori nĂ« SHBA, Roland Bimo, komentoi mbi interesin e Presidentit amerikan, Donald Trump, pĂ«r GroenlandĂ«n. Sipas Bimos, ishulli ka njĂ« rĂ«ndĂ«si strategjike tĂ« madhe pĂ«r sigurinĂ« kombĂ«tare tĂ« SHBA-sĂ«, dhe kjo nuk Ă«shtĂ« njĂ« çështje e re.

MegjithatĂ«, vĂ«mendja qĂ« Trump i jep temĂ«s i shton pĂ«rmasa tĂ« reja debatit. Ai theksoi se banorĂ«t e GroenlandĂ«s jetojnĂ« nĂ« kushte tĂ« ngjashme me pavarĂ«sinĂ«, dhe njĂ« referendum pĂ«r autonomi mund t’i afrojĂ« ata mĂ« shumĂ« me SHBA-nĂ«.

Interesat amerikane në ishull duket se kanë tejkaluar sovranitetin e Danimarkës, duke shfaqur një hap të ri ekzistencial në politikën e jashtme, ndërsa Bashkimi Evropian dhe SHBA shfaqin qëndrime kontradiktore ndaj paqes dhe kontrollit rajonal.

“Groenlanda Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r sigurinĂ« e AmerikĂ«s, kjo nuk ka asgjĂ« tĂ« re. Por, tĂ« thuhet nga Presidenti Trump, kjo i jep ngjyrime tĂ« tjera. BanorĂ«t e ishullit janĂ« mĂ« shumĂ« nĂ« kushtet e pavarĂ«sisĂ« sĂ« HolandĂ«s, nĂ«se populli voton nĂ« refendum pĂ«r pavarĂ«si mund tĂ« anojĂ« nga SHBA.

SHBA-ve nuk u ka nxjerrĂ« askush pengesĂ« qoftĂ« pĂ«r dominimin ushtarak apo edhe ekonomik tĂ« vendit. I gjithĂ« sovraniteti i DanimarkĂ«s pranĂ« ishullit Ă«shtĂ« anashkaluar sepse tashmĂ« ka dĂ«rguar tĂ« dĂ«rguar tĂ« saj. SHBA ka bĂ«rĂ« njĂ« hap ekzistencial, duke anashkaluar DanimarkĂ«n. BE Ă«shtĂ« por luftĂ«s, kurse SHBA Ă«shtĂ« pro paqes”, tha Bimo.

↗

“Harruan KosovĂ«n e ÇamĂ«rinĂ«â€/ Xhufi tregon marrĂ«veshjen e Ballit KombĂ«tar me GreqinĂ«: ËshtĂ« firma e Mit’hat FrashĂ«rit

✇Abc News
By: Rovena

PĂ«r emisionin Real Story nĂ« ABC News, historiani PĂ«llumb Xhufi zbardh detaje tĂ« panjohura mĂ« parĂ« mbi marrĂ«veshjen e Ballit KombĂ«tar me GreqinĂ« gjatĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, duke theksuar se Kosova dhe ÇamĂ«ria u injoruan nĂ« kĂ«tĂ« plan. Xhufi shpjegon se firma e Mit’hat FrashĂ«rit synonte krijimin e njĂ« shteti dualist greko-shqiptar, ku ShqipĂ«ria do tĂ« kufizohej nĂ« njĂ« pjesĂ« federative dhe Greqia do tĂ« kontrollonte mbrojtjen dhe politikĂ«n e jashtme. Sipas tij, kjo tentativĂ« u refuzua nga Partia Komuniste dhe u pĂ«rball me kundĂ«rshtim tĂ« fortĂ« nga udhĂ«heqĂ«sit nacionalistĂ« shqiptarĂ«.

Gjithashtu, historiani Mariglen Kasmi shton se brenda Partisë Komuniste shqiptare kishin nisur përçarje të brendshme, të cilat lidhen me mënyrën e organizimit të saj dhe me rivalitetet personale, ndërkohë që figura si Sadik Premte dhe Anastasi konsideroheshin si të rrezikshëm për ndikimin dhe bazën që kishin në Vlorë.

PĂ«llumb Xhufi: AlternativĂ« nuk mund tĂ« kishte nĂ«se mohoje qĂ« nĂ« fillim lĂ«vizjen e parĂ«, pĂ«r t’iu pĂ«rgjigjur thirrjes sĂ« kohĂ«s. Jo vetĂ«m kjo qĂ« kapi momentin, por kanĂ« ndodhur edhe gjĂ«ra tĂ« tjera. Kur mbaroi ofensiva gjermane e dimrit dhe ato formacionet partizane u rritĂ«n si numĂ«r. NĂ« atĂ« kohĂ« Balli KombĂ«tar i pari, bĂ«ri njĂ« shkelje tĂ« vetvetes, sepse qĂ« nĂ« maj 1944 duke parĂ« se Britania e trajtonte me shumĂ« precedencĂ« GreqinĂ«, tentuan marrĂ«veshjen me qeverinĂ« greke nĂ« mĂ«rgim pĂ«r njĂ« shtet tĂ« pĂ«rbashkĂ«t greko shqiptar, ku Greqia do tĂ« mbulonte edhe mbrojtjen edhe politikĂ«n e jashtme. ËshtĂ« bĂ«rĂ« me disa takime tĂ« turpshme, si Ă«shtĂ« formuluar. ËshtĂ« firma e Mit’hat FrashĂ«rit, me kĂ«tĂ« detyrĂ«, do propozoni shtetin dualist greko shqiptar, ku ata tĂ« kenĂ« mbrojtjen dhe politikĂ«n e jashtme dhe ti reduktoheshe nĂ« njĂ« provincĂ«, apo nĂ« njĂ« pjesĂ« federative. NĂ« atĂ« propozim thuhej edhe qĂ« ShqipĂ«ria nĂ« kuadrin e kĂ«tij shteti dualist do kishte kufijtĂ« e vitit 1939, pra e harroi edhe KosovĂ«n edhe ÇamĂ«rinĂ«. KĂ«tĂ« punĂ«n e aleancĂ«s me britanikĂ«t Partia Komuniste e refuzoi qĂ« nĂ« fillim e thonĂ« amerikanĂ«t vetĂ«. Tom Stefani nĂ« njĂ« raport tĂ« tij thotĂ«: Ne Enveri na toleron, anglezĂ«t nuk i duron dot sepse e dinte pikĂ«risht qĂ« me deklaratĂ«n qĂ« bĂ«ri nĂ« 1942 qĂ« pas luftĂ«s do ua rishohim kufijtĂ« dhe kjo e alarmoi edhe Mit’hat FrashĂ«rin, se i pari ka reaguar Mit’hat FrashĂ«ri, po nĂ« kafene.  Dhe nĂ« 1944 nĂ« shtator Shtabi i PĂ«rgjithshĂ«m nĂ« shtator, Shtabi i PĂ«rgjithshĂ«m, me firmĂ«n e dikujt lĂ«shon njĂ« urdhĂ«r, tre brigada tĂ« UshtrisĂ« Antifashiste Nacional Çlirimtare rreshtohen me detyre mbrojtje kufiri. Kur u mbajt fjalimi nĂ« 28 nĂ«ntor nĂ« Bulevard, kryetari i qeverisĂ« sĂ« pĂ«rkohshme qĂ« erdhi nga Berati nĂ« atĂ« fjalim dy apo tre faqe, gjysmĂ« faqe ia kushtoi GreqisĂ« sepse kishte dalĂ« Papandreu me deklaratĂ« qĂ« do marrim Vorio Epirin dhe tha ne jemi gati tĂ« bĂ«jmĂ« njĂ« luftĂ« tjetĂ«r, nuk kemi tokĂ« pĂ«r tĂ« dhĂ«nĂ«, kemi pĂ«r tĂ« marrĂ«. Ndaj e ka patur edhe kĂ«tĂ« momentin nacionalist.

Mariglen Kasmi: Vetë Sadiku ka lënë të shkruara për marrëdhëniet e tij me kolegë të tjerë. Ato që vetë Sadiku shkruan janë pretendimet që ai pati me rolin e dy emisarëve jugosllavë me mënyrën si ata vepruan brenda Partisë Komuniste dhe duke qenë se u prek nga qëndrimi i tyre i sheh edhe ata si problemi më i madh brenda kësaj lëvizje. Sheh gjithashtu se komiteti qendror u zgjodh sipas shijeve të tyre. Dhe në momentin që mënjanohet edhe nga zgjedhja në komitetin qendror, sepse grupit të të rinjve përsëri iu bë një padrejtësi kur do themelohej partia u mor vendimi paraprak që nga çdo grup komunist do ketë dy përfaqësues në këtë komitet qendror, sigurisht përjashtoheshin drejtuesit e grupeve dhe shohim që kur themelohet Partia Komuniste grupi I të rinjve përfaqësohet vetëm me një anëtar që është Ramadan Citaku. Pra, pakënaqësia e parë vjen në këtë drejtim. E dyta, për mënyrë si u organizua partia e re komuniste duke prishur celulat e vjetra duke i ribërë celulat, dhe në këtë pikë jep edhe profesor Kristo një të dhënë shumë interesante se thoshte dakord por PSE? Të gjitha këto për hir të konspiracionit dhe më pas vijmë në një moment shumë të rëndësishëm te kritika dhe autokritika. Dhe aty kam shkruar se Sadik Premte dhe Anastasi ka qenë i njohur me ide trockistë se internacionalja e katërt u krijua që në vitin 1938. Pra ka qenë i njohur me përmbajtjen e kësaj opozite që i bëhej Stalinit dhe shkon në një linjë edhe logjika e sjelljes së tij. Ambicia për të bërë karriere dhe kritika dhe autokritika. Pra, nisi si një çarje në këtë mënyrë pastaj ndarja kryesore është momenti që ishte tërësisht kundër linjës së vrasjes brenda radhëve të tyre. Dhe ky është momenti që sidomos pas organizimit të atentatit në gusht 1943 është çarja përfundimtare.

PĂ«llumb Xhufi: Pse ishin tĂ« rrezikshĂ«m kjo dyshja Anastasi me Sadikun se pas vetes kishin edhe njĂ« çetĂ«, qĂ« kishte degĂ«zime nĂ« tĂ« gjithĂ« qarkun e VlorĂ«s i cili ishte projektuar si baza e luftĂ«s qĂ« nĂ« atĂ« kohĂ«. Dhe kĂ«ta me njĂ« çetĂ« tĂ« fortĂ« siç ishte çeta ‘plak’ dhe me tendenca edhe tĂ« zgjerohej duke bĂ«rĂ« fraksionistin rrezikonin.

↗

Si u krijua Partia Komuniste?/ Kasmi: Një arsye urrejtja ndaj Zogut. Për të rinjtë komunizmi ishte trend

✇Abc News
By: Rovena

Historiani Mariglen Kasmi ka sjellë një këndvështrim të ri mbi rrethanat e krijimit të Partisë Komuniste Shqiptare, duke theksuar se ajo nuk lindi si rezultat i bindjeve të thella marksiste, por si produkt i një momenti historik dhe shoqëror të favorshëm.

GjatĂ« prezantimit tĂ« librit tĂ« tij mĂ« tĂ« ri “Sadik Premtaj, Trockisti i fundit”, Kasmi u shpreh se nĂ« fillim tĂ« viteve ’40 komunizmi ishte njĂ« trend pĂ«r tĂ« rinjtĂ«, ndĂ«rsa njĂ« nga arsyet kryesore tĂ« zgjerimit tĂ« kĂ«saj lĂ«vizjeje ishte urrejtja e akumuluar ndaj regjimit tĂ« Ahmet Zogut.

I ftuar nĂ« emisionin “Real Story” nĂ« ABC News, ai theksoi se Partia Komuniste u themelua me program kryesor çlirimin e vendit, duke shfrytĂ«zuar kontekstin e LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore dhe zhvillimet ndĂ«rkombĂ«tare, çka bĂ«ri qĂ« ajo tĂ« gjente mbĂ«shtetje tĂ« gjerĂ« dhe tĂ« konsolidonte radhĂ«t e saj nĂ« njĂ« moment kyç historik.

Mariglen Kasmi: Fillim vitet 40 të ishe komunist ishte trend i kohës dhe këtu dal te elementi moshës. Komunizmi për të rinjtë ishte atraktiv, nuk duhet harruar që grupet komuniste që ishin aty, pavarësisht se nuk merreshin vesh për tu angazhuar dhe formuar një parti të vetme, shtratin e kishin të shtruar nga urrejtja që kishin patur me regjimin e Zogut dhe ky shtrat u kanalizua më qartë me sulmin nga Bashkimit Sovjetik.

ËshtĂ« e vetmja parti komuniste qĂ« themelohet me program kryesor çlirimin e vendit, çka padyshim i shtrĂ«ngoi mĂ« shumĂ« radhĂ«t e saj. Nuk duhet menduar se ishte parti qĂ« u formua nga marksist leninistĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« komunistĂ« me bindje. NjĂ« nga arsyet kryesore qĂ« partia komuniste gjeti njĂ« shtrat kaq tĂ« zgjeruar nĂ« ShqipĂ«ri, ishte pikĂ«risht ajo urrejtje qĂ« ishte mbledhur ndaj sistemit tĂ« Zogut. E tregojnĂ« faktet, ka historianĂ« qĂ« e trajtojnĂ«.

Në libër nuk jam marr me pjesën e organizimit të luftës, por jam përqendruar vetëm me organizimin e saj të brendshëm si një analizë politike, duke marrë si shembull edhe Sadik Premten me qëllim që të kuptojmë më mirë, intensitetin e zhvillimit të ngjarjeve brenda dhe kjo parti që drejtoi luftën duhet parë edhe si luftoi brenda saj. Ndaj viti 1941 përveç angazhimit të madh në nivel botëror ku bota hyri qartë në një konflikt të hapur, u krijuan kampet dhe derisa u përmend  Curcill, thirrja e tij nuk i drejtohet qeverisë së Bashkimit Sovjetik, por popullit sovjetik. Ndaj ky është momenti që u shfrytëzua nga komunistët shqiptar. Në gjithë këtë zhvillim, ditën të gjejnë shtratin kapën momentin historik.

↗

Disidentët e të majtës shqiptare/ Ndoji rendit emrat e të rinjve të pushkatuar. Kasmi: Opozita e parë brenda Partisë Komuniste

✇Abc News
By: Rovena

Disidentët e të majtës shqiptare/ Ndoji rendit emrat e të rinjve të pushkatuar. Kasmi: Opozita e parë brenda Partisë Komuniste

Historiani Mariglen Kasmi ka prezantuar librin e tij mĂ« tĂ« ri “Sadik Premtaj, Trockisti i fundit”, njĂ« biografi politiko-historike qĂ« trajton njĂ« nga figurat mĂ« tĂ« debatueshme tĂ« lĂ«vizjes komuniste shqiptare dhe pĂ«rplasjet e brendshme nĂ« vitet e para tĂ« saj.

I ftuar nĂ« emisionin “Real Story” nĂ« ABC News, Kasmi theksoi se Sadik Premtaj pĂ«rfaqĂ«sonte njĂ« opozitĂ« tĂ« organizuar brenda PartisĂ« Komuniste, e cila u godit ashpĂ«r pĂ«r tĂ« shmangur pĂ«rçarjen dhe pĂ«r tĂ« garantuar unitetin e brendshĂ«m tĂ« partisĂ« sĂ« sapokrijuar.

Libri mbështetet në burime arkivore të panjohura më parë dhe sjell një analizë kritike të fatit tragjik të të rinjve që u konsideruan fraksionistë, duke hedhur dritë mbi një kapitull të errët të historisë politike shqiptare.

Mariglen Kasmi: Sadiku Ă«shtĂ« opozitari i brendshĂ«m i PartisĂ« Komuniste. Fraksion, se pĂ«r sa kohĂ« doli me njĂ« program politik dhe krijoi njĂ« organizatĂ« tĂ« re komuniste dhe i fundit sepse njĂ« nga arsyet qĂ« u godit fort grupi i tĂ« rinjve por sidomos dy drejtuesit e kĂ«tij grupi Ă«shtĂ« fakti se ishte moment historik. QĂ« Partia Komuniste e sapokrijuar nuk donte dhe s’mund tĂ« toleronte njĂ« opozitĂ« dhe njĂ« pĂ«rçarje tĂ« tillĂ« menjĂ«herĂ« pas themelit tĂ« saj. Duhej qĂ« tĂ« godiste kĂ«tĂ« grupim me qĂ«llim qĂ« tĂ« siguronte unitetin e saj tĂ« brendshĂ«m dhe duhet thĂ«nĂ« se u arrit qĂ«llimi. Partia Kominuste kalon nĂ« njĂ« lloj stabiliteti tĂ« brendshĂ«m. Enveri e pĂ«rmend gjithmonĂ« Sadik Premtajn si krimineli, terroristi, tradhtari, pa i thĂ«nĂ« asnjĂ« herĂ« çfarĂ« krimi. Duhet parĂ« edhe çfarĂ« pĂ«rfaqĂ«sonin tĂ« dy. Sadik Premtaj vinte nĂ« kĂ«tĂ« histori me njĂ« mbĂ«shtetje shumĂ« tĂ« madhe nĂ« VlorĂ«, Anastasi ishte i formuar por nuk kishte mbĂ«shtetjen qĂ« kishte Sadiku, ndaj kaloi nĂ« plan tĂ« parĂ« pĂ«r goditjen sepse rreziku vinte nĂ«se kjo parti do tĂ« pĂ«rçahej.

Lek Ndoji: Nga ana historike ne nuk jemi në atë historinë intertaitment, që duan politikanët, jemi në analizën kritike. Marengleni përdor disa burime në këtë libër, përdor burime arkivore, të pahapura, por duke futur edhe  analizën, shkrimi bëhet intensive. Historiani është shkrimtar, të dijë të shkruajë. Duke bërë leximin, mora shënim emrat, ku shoh Simon Gjonin, ishte te aleatët, ishte në Bari erdhi u pushkatua. Anastas Lulo, u pushkatua, Kasem Trebeshina ka qenë pjesë e grupit të ekzekutimit. Sadik Staveleci, Perlat Rexhepi ka luftuar në Shkodër vetëm. Ramadan Citaku i del emri në çdo dokument, pushkatuar. Të gjithë këta janë grupi i të rinjve, të gjithë të vrarë.

Mariglen Kasmi: Grupi i tĂ« rinjve sĂ« bashku me grupin e ShkodrĂ«s, ishin dy grupet qĂ« morĂ«n lidhje me partinĂ« komuniste jugosllave u kujdesĂ«n pĂ«r ardhjen e dy emisarĂ«ve jugosllavĂ« mund t’i quajmĂ« edhe nismĂ«tarĂ«t e partisĂ« komuniste duke patur parasysh qĂ« kontradikta dihej se nuk po merreshin vesh. Grupi i tĂ« rinjve ndryshonte, ishin tĂ« shkolluar, aktiv dhe Ă«shtĂ« grupi me tĂ« cilin do tĂ« pĂ«rplaseshe menjĂ«herĂ« Mugosha, aty mungon emri i profesor Kristo FrashĂ«rit, Ă«shtĂ« anĂ«tar i grupit tĂ« tĂ« rinjve, Ă«shtĂ« pĂ«rjashtuar nga partia nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n ditĂ« bashkĂ« me Sadik Premtajn, Anastas Lulon e disa tĂ« tjerĂ«. Dhe mori pushkĂ«n doli nĂ« mal luftoi si partizan. Dushan Mugosha nga formimi i tij, shquhet pĂ«r arrogancĂ«, fjalor banal, e distancon kĂ«tĂ« grup e godet ashpĂ«r. PĂ«rplasja e parĂ« vjen edhe si pasojĂ« e mospĂ«rputhjes sĂ« kĂ«tyre personazheve me tĂ«.  Citaku ishte anĂ«tar i grupit tĂ« tĂ« rinjve por u bĂ« njeriu mĂ« i afĂ«rt i Dushanit dhe kĂ«tu hyn edhe gjuha e komunikimit. Grupi i tĂ« rinjve me tĂ« drejtĂ«, ka dalĂ« lista Ă«shtĂ« grupi qĂ« mund tĂ« quhet si opozita e parĂ« brenda kĂ«saj partie dhe qĂ« Ă«shtĂ« grupi qĂ« mori edhe goditjet mĂ« tĂ« mĂ«dha./abcnews.al

↗

“PĂ«rballĂ« Enver HoxhĂ«s”/ Kasmi: Sadik Premtaj, personazh historik. U tentua tĂ« eliminohej


✇Abc News
By: Rovena

Historiani Mariglen Kasmi ka prezantuar librin e tij mĂ« tĂ« ri “Sadik Premtaj, Trockisti i fundit”, njĂ« biografi politiko-historike qĂ« hedh dritĂ« mbi njĂ« nga figurat mĂ« komplekse dhe tĂ« debatueshme tĂ« lĂ«vizjes komuniste shqiptare.

I ftuar nĂ« emisionin “Real Story” nĂ« ABC News, Kasmi theksoi se Premtaj pĂ«rfaqĂ«son njĂ« rast unik nĂ« historinĂ« politike shqiptare, duke u pozicionuar pĂ«rballĂ« Enver HoxhĂ«s dhe Komitetit Qendror, njĂ«soj si Lev Trocki pĂ«rballĂ« Stalinit.

Libri trajton rrugëtimin politik të Premtaj pas largimit nga Shqipëria, angazhimin e tij në Internacionalen e Katërt Komuniste dhe fundin e jetës në prag të ndryshimeve demokratike të vitit 1991.

Ndërkohë, historiani Pëllumb Xhufi e vlerësoi veprën si një punë të vështirë, por të ndershme shkencërisht, e ndërtuar mbi dokumente, letra dhe dëshmi arkivore, duke e cilësuar librin si një hap të rëndësishëm drejt një leximi kritik të historisë së brendshme të Partisë Komuniste.

Mariglen Kasmi: NĂ«se Trocki u vendos pĂ«rballĂ« Stalinit, Sadik Premtaj vendoset pĂ«rballĂ« Enver HoxhĂ«s si sekretar i PartisĂ« komuniste por edhe pĂ«rballĂ« Komitetit Qendror. Edhe nĂ« libĂ«r Ă«shtĂ« trajtuar Premtaj pas largimit nĂ« ShqipĂ«ria u bĂ« anĂ«tar i Internacionales sĂ« katĂ«rt komuniste dhe si i tillĂ« vdiq. Vdiq menjĂ«herĂ« me ndryshimet demokratike nĂ« prill 1991, nuk arriti tĂ« vijĂ« dot, kishte probleme shĂ«ndetĂ«sore, edhe pse kishte dĂ«shirĂ« tĂ« kthehej. ËshtĂ« njĂ« personazh historik. Lulo u ekzekutua gjatĂ« luftĂ«s nĂ« 1943, pas pĂ«rjashtimit nga partia tĂ« dy largohen nga Tirana. Lulo u vra mĂ« parĂ«, u tentua edhe tĂ« eliminohej edhe Premtaj. 

PĂ«llumb Xhufi: ËshtĂ« njĂ« libĂ«r, qĂ« nuk ishte i lehtĂ« pĂ«r t’u realizuar. NĂ« fillim i dedikohet Zijait, vĂ«llait tĂ« Sadik Premtes, qĂ« edhe ai ka vuajtur nĂ« burgje gjatĂ« periudhĂ«s 50-vjeçare. Por ai e pĂ«soi nga i vĂ«llai. Zijai ishte njeri i hapur, me humor. MĂ«dyshja qĂ« ka pasur Marigleni ka qenĂ« mĂ«dyshja nga njĂ« anĂ« e historianit, nga njĂ« anĂ« e mikut, ndaj tĂ« cilit ndjenim njĂ« atraksion jo vetĂ«m pĂ«r historinĂ« e tij. Marengleni ka bĂ«rĂ« historianin nĂ« libĂ«r, jep faktet, nuk shprehet nuk gjykon. Shohim biografi qĂ« shkruhen sot edhe janĂ« skandalin, fshehin. Enveri ishte politikan e dinte qĂ« disa gjĂ«ra duhen thĂ«nĂ«. Maringleni kĂ«tĂ« ka bĂ«rĂ«, ka marrĂ« personazhin ka gjetur dokumentet, ato qĂ« thuhen pĂ«r Sadikun, letĂ«r kĂ«mbimet e tij me personazhe nga mĂ« tĂ« ndryshme, dhe shĂ«nimet qĂ« ka mbajtur kur u vendos nĂ« FrancĂ«. Libri mĂ« nxit tĂ« hap edhe ndonjĂ« libĂ«r tjetĂ«r pĂ«r ta krahasuar. Hedh njĂ« hap tĂ« parĂ« nĂ« kĂ«tĂ« gjini tĂ« leximit kritik, edhe tĂ« atyre qĂ« ishin brenda PartisĂ« Komuniste.

↗

Trump synon të zhbëjë politikat e Biden për dënimin me vdekje, 37 të falurit sërish drejt ekzekutimit

✇Abc News
By: Rovena

37 burra janĂ« bllokuar nĂ« kĂ«tĂ« ‘cikĂ«l tragjik’, si pasojĂ« e kĂ«mbĂ«nguljes sĂ« Donald Trump pĂ«r tĂ« rikthyer dhe forcuar dĂ«nimin me vdekje nĂ« nivel federal.

ParaardhĂ«si i tij, Joe Biden, kishte synuar ta ndalte kĂ«tĂ« praktikĂ«, duke ua kthyer dĂ«nimet me vdekje nĂ« burgim tĂ« pĂ«rjetshĂ«m autorĂ«ve tĂ« vrasjeve. Por me rikthimin e Trump nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«, kĂ«ta tĂ« dĂ«nuar rrezikojnĂ« sĂ«rish tĂ« pĂ«rfundojnĂ« nĂ« radhĂ«n e ekzekutimit. Vendimi shihet pjesĂ«risht si pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« pĂ«rmbysur politikat e Biden nĂ« çdo fushĂ«, por mbi tĂ« gjitha si strategji pĂ«r tĂ« forcuar imazhin e Trump si udhĂ«heqĂ«s i “ligjit dhe rendit”, veçanĂ«risht nĂ« rastet qĂ« pĂ«rfshijnĂ« pakicat.

Në Shtetet e Bashkuara, dënimi me vdekje vazhdon të zbatohet si në nivel federal, ashtu edhe në nivel shtetëror. Sipas të dhënave të Death Penalty Information Center, gjatë vitit 2025 janë dhënë vetëm 22 dënime të reja me vdekje, një shifër që përputhet me nivelin më të ulët historik, ndërsa numri i ekzekutimeve ka arritur në 47, kryesisht për shkak të një rritjeje të ndjeshme në Florida.

Shumica e të dënuarve dhe e ekzekutimeve ndodhen në 50 shtetet e Unionit, ku tendenca është në rënie. Edhe mbështetja publike po zbehet: sipas sondazheve të Gallup, vetëm 52% e amerikanëve e mbështesin dënimin me vdekje, përqindja më e ulët në gjysmë shekulli.

Në këtë kontekst, Biden kishte vendosur të jepte shembull në nivel federal, duke ua kthyer dënimet 37 të dënuarve nga ekzekutim në burgim të përjetshëm pa mundësi lirimi. Ai nuk i fali, por i hoqi nga rreshti i vdekjes, duke e konsideruar dënimin kapital si një metodë të vjetruar dhe çnjerëzore ndëshkimi.

Ky qëndrim ishte në linjë edhe me zhvillimet brenda Kishës Katolike, e cila tashmë kundërshton ekzekutimet, si për të mbrojtur jetën njerëzore në çdo rrethanë, ashtu edhe sepse ekzistojnë forma të tjera ndëshkimi të sigurta dhe efektive.

Trump, megjithatĂ«, e kundĂ«rshton hapur kĂ«tĂ« qasje, si nĂ« plan personal ashtu edhe politik. Ai e paraqet veten si president i ligjit dhe rendit, njĂ« koncept qĂ«, sipas tij, pĂ«rfshin edhe logjikĂ«n e “sy pĂ«r sy, dhĂ«mb pĂ«r dhĂ«mb”.

PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, ai ka vendosur tĂ« sfidojĂ« vendimet e Biden. Edhe pse nuk mund t’i rikthejĂ« drejtpĂ«rdrejt dĂ«nimet me vdekje dhe as t’i riprocesojĂ« tĂ« dĂ«nuarit nĂ« nivel federal, pĂ«r shkak tĂ« parimit kushtetues tĂ« “double jeopardy” (ndalimi i gjykimit ose ndĂ«shkimit dy herĂ« pĂ«r tĂ« njĂ«jtin krim), ekziston njĂ« pĂ«rjashtim ligjor.

Ky përjashtim lejon që një person i gjykuar në nivel federal të ndiqet penalisht edhe në nivel shtetëror për të njëjtën vepër. Më 20 janar, ditën e parë të mandatit të dytë, Trump firmosi një dekret që inkurajon shtetet të nisin procedura të reja gjyqësore ndaj 37 të dënuarve, të cilëve Biden u kishte kthyer dënimin në burgim të përjetshëm. Në të paktën katër raste, kjo strategji tashmë është vënë në zbatim.

Një prej tyre është rasti i Brandon Council, i dënuar për vrasjen e Donna Major dhe një kolegu të saj gjatë një grabitjeje banke në Conway, Karolina e Jugut, në vitin 2017. Sipas The New York Times, prokurorët shtetërorë kanë ngritur akuza të reja për ta sjellë sërish para gjykatës dhe për të kërkuar dënimin me vdekje.

Situatë e ngjashme edhe për Daniel Troya dhe Ricard Sanchez, të dënuar për vrasjen e një familjeje në Florida në vitin 2006. Edhe pse dënimet e tyre ishin kthyer në burgim të përjetshëm, ata tani presin një proces të ri në qarkun St. Lucie. Shumë shtete, veçanërisht në jug të vendit, po shqyrtojnë ose po ndërmarrin iniciativa të ngjashme.

Trump beson se kjo linjë politike gëzon mbështetje popullore, por treguesit sugjerojnë se terreni po ngushtohet. Brezat më të rinj e kundërshtojnë gjithnjë e më shumë dënimin me vdekje, dhe në një të ardhme të afërt, mbështetja për këtë praktikë mund të bjerë edhe nën pragun e 50% të opinionit publik amerikan.

↗

Si Jeffrey Epstein u pasurua përmes seksit, mashtrimit e pabesisë

✇Abc News
By: Rovena

eksa Shtetet e Bashkuara po pĂ«rqendrohen te pĂ«rmbajtja e dosjeve tĂ« reja “Epstein”, tĂ« publikuara pak ditĂ« mĂ« parĂ«, njĂ« hetim i New York Times hedh mĂ« nĂ« fund dritĂ« mbi origjinĂ«n e pasurisĂ« sĂ« miliarderit pedofil, e cila pĂ«r vite me radhĂ« ka qenĂ« e mbuluar nga misteri. PikĂ«risht ky boshllĂ«k ka ushqyer teori tĂ« shumta konspirative, pĂ«rfshirĂ« edhe atĂ« qĂ« e pĂ«rshkruante Epstein-in si ish-agjent tĂ« shĂ«rbimeve sekrete, nĂ« krye tĂ« operacioneve tĂ« sofistikuara shantazhi.

E vĂ«rteta, sipas hetimit, Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« tokĂ«sore: Jeffrey Epstein ishte njĂ« mashtrues dhe gĂ«njeshtar, i cili arriti tĂ« depĂ«rtojĂ« nĂ« rrethet mĂ« tĂ« pasura duke vepruar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« ngjashme me Anna Sorokin – gruaja qĂ« pĂ«r vite jetoi nĂ« kurriz tĂ« elitĂ«s sĂ« Manhatanit, duke u shtirur si trashĂ«gimtare e pasur.

I etur pĂ«r para dhe pushtet, Epstein mashtroi edhe ata qĂ« i besuan, duke i bindur se ishte “njĂ« prej tyre”. NĂ« realitet, ai kishte lindur nĂ« njĂ« familje hebreje modeste: i ati kopshtar, e Ă«ma pastruese, dhe ishte rritur nĂ« Coney Island, periferi e largĂ«t e NeĂ« York buzĂ« Oqeanit Atlantik, e njohur pĂ«r parkun e lodrave dhe pĂ«r mitologjinĂ« urbane tĂ« “LuftĂ«tarĂ«ve tĂ« NatĂ«s”.

Mundësia e parë e madhe i vjen në vitin 1976. Jeffrey ishte 23 vjeç dhe siguroi jetesën duke dhënë mësim matematikë dhe fizikë në Dalton, një shkollë private prestigjioze në Manhatan, edhe pse nuk kishte përfunduar studimet universitare. Aty bie në sy për veshjen e tij ekstravagante, në stilin e Tony Manero-s, dhe për afërsinë e tepruar me nxënëset. Kjo mjafton që drejtuesit e shkollës ta shkarkonin. Megjithatë, nxënësit e pëlqenin po ashtu edhe prindërit e tyre.

NjĂ«ri prej tyre, i bindur se Epstein ishte njĂ« gjeni i matematikĂ«s, i ndryshon jetĂ«n. E takon rastĂ«sisht dhe e pyet nĂ«se do tĂ« donte tĂ« punonte nĂ« Ëall Street. PĂ«rgjigjja ishte pa diskutim po. KĂ«shtu, ai prezantohet me Ace Greenberg, drejtues i lartĂ« i bankĂ«s Bear Stearns. Greenberg mbetet i impresionuar nga i riu i varfĂ«r, agresiv dhe ambicioz dhe i ofron njĂ« vend pune me pagĂ« vjetore 25 mijĂ« dollarĂ« (rreth 140 mijĂ« dollarĂ« me vlerĂ«n e sotme). PĂ«r mĂ« tepĂ«r, i hap edhe dyert e jetĂ«s private, duke e afruar me vajzĂ«n e tij 20-vjeçare, Lynne.

Nuk kalon shumĂ« dhe zyra e burimeve njerĂ«zore zbulon se dy diplomat universitare qĂ« Epstein pretendonte se kishte ishin tĂ« rreme. Kur ai e pranon hapur se “nuk do tĂ« kishte pasur asnjĂ« shans po tĂ« thoshte tĂ« vĂ«rtetĂ«n”, Greenberg e fal. NĂ« vitin 1980, Epstein ishte tashmĂ« ortaku i ri, fitonte 200 mijĂ« dollarĂ« nĂ« vit dhe revista Cosmopolitan e shpalli “beqarin e muajit”. Lidhja me Lynne Greenberg pĂ«rfundoi (“gĂ«njen pĂ«r gjithçka”, u ankua ajo), por Epstein krijuar shpejt miqĂ«si me njĂ« tjetĂ«r figurĂ« kyçe tĂ« Bear Stearns, Jimmy Cayne, i cili e prezantoi me klientĂ« tĂ« pasur, duke marrĂ« nĂ« kĂ«mbim gra dhe drogĂ«.

Kur banka e akuzoi pĂ«r shpenzime tĂ« papĂ«rshtatshme 10 mijĂ« dollarĂ« pĂ«r bizhuteri dhe rroba, si dhe 15 mijĂ« dollarĂ« tĂ« tjerĂ« tĂ« dhĂ«nĂ« hua pa autorizim, Epstein u shpreh i “fyer” nga hetimi i brendshĂ«m dhe nga gjoba simbolike prej 2 mijĂ« e 500 dollarĂ«sh, e vendosur falĂ« ndĂ«rhyrjes sĂ« Greenbergut, tashmĂ« CEO. Ai largohet nga puna, por vazhdon tĂ« shpenzojĂ« shuma tĂ« mĂ«dha, madje lĂ«shou edhe disa çeqe pa mbulim, pa u vĂ«nĂ« kurrĂ« nĂ« dyshim.

Duke u paraqitur ende si punonjĂ«s i Bear Stearns, Epstein frekuentonte gra tĂ« bukura dhe tĂ« pasura, si socialisten spanjolle Ana ObregĂłn dhe ish-Miss SuedinĂ« Eva Andersson. KĂ«to “kredenciale” e çuan, nĂ« vitin 1982, drejt mashtrimit tĂ« parĂ« tĂ« madh: i merr 450 mijĂ« dollarĂ« Michael Stroll-it, drejtor ekzekutiv i njĂ« kompanie pinball-i dhe videolojĂ«rash, duke i premtuar njĂ« investim fitimprurĂ«s nĂ« naftĂ« bruto.

Paratë nuk iu kthyen kurrë. Edhe kur çështja përfundoi në gjykatë, Epstein shpëtoi! Një gjyqtar tha se ai nuk mbante përgjegjësi personale dhe e shpalli të pafajshëm.

Këto para bëhen trampolina e tij. Ai rikthehet të kryejë transaksione me Bear Stearns, i ndihmuar nga Patricia Schmidt, asistente e kreut të bankës, me të cilën kishte një lidhje dhe që i siguronte informacione konfidenciale.

Paralelisht, vepronte si konsulent i Steven Hoffenberg, drejtues i Toëers Financial, një kompani për mbledhjen e borxheve. Së bashku tentojnë madje të blejnë kompaninë ikonike Pan American, duke u financuar përmes një skeme të ndërlikuar Ponzi. Ndërsa Hoffenberg u akuzua për zhvatjen e 500 milionë dollarëve nga investitorët, Epstein doli sërish pa pasoja. Pas vetëvrasjes së tij në vitin 2019, ish-ortaku pranon përfshirjen e Epstein-it.

NdĂ«rkohĂ«, mashtrimet vazhduan: ai tĂ«rhiqte investitorĂ« dhe nuk u kthente paratĂ«. NĂ« vitin 1990, Epstein kishte grumbulluar tashmĂ« rreth 15 milionĂ« dollarĂ«. PikĂ«risht atĂ«herĂ«, gjatĂ« njĂ« udhĂ«timi nĂ« Florida, ai takon Les Ëexner-in, drejtor ekzekutiv i Victoria’s Secret. I fiton besimin e plotĂ«, duke marrĂ« kontroll mbi financat dhe rrethin e modeleve tĂ« tij. Pjesa tjetĂ«r e historisĂ« tashmĂ« Ă«shtĂ« e njohur!

↗

“Partia s’kĂ«rkon mĂ« ‘non grata’”/ Nura: Protesta dje tregoi qĂ« ai ecĂ«n me moralin e vjetĂ«r

✇Abc News
By: Rovena

Analisti Artur Nura, i ftuar nĂ« emisionin “Tirana Live” nĂ« ABC NeĂ«s, tha se ish-kryeministri Sali Berisha mbĂ«shtetet aktualisht vetĂ«m nga militantĂ«t, duke theksuar se protesta e fundit tregoi mungesĂ«n e njĂ« morali tĂ« ri politik.

Sipas Nurës, Berisha nuk përbën më shqetësim për kryeministrin Edi Rama dhe përpiqet të rregullojë vetëm imazhin e jashtëm të Partisë Demokratike, pa adresuar problemet thelbësore morale.

Ai u shpreh se figura si Berisha, tĂ« cilĂ«t konsiderohen “non grata”, nuk pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« mĂ« tĂ« ardhmen e partisĂ«, ndĂ«rsa roli i deputetit Ervin Salianji duhet tĂ« jetĂ« pĂ«rballja e drejtpĂ«rdrejtĂ« me realitetin dhe jo ndĂ«rtimi i njĂ« force tĂ« re politike.

“Sali Berisha mbĂ«shtetet vetĂ«m nga militantĂ«t. Mesazhi i Salianjit Ă«shtĂ« qĂ« ndĂ«rton rrugĂ«n e tij pĂ«rpara teje, ndĂ«rto partinĂ« e re. Por, kjo nuk do tĂ« ishte dinjitoze pĂ«r Salianjin. Salianji Ă«shtĂ« ai qĂ« i merr lajmin BerishĂ«s. I tregon BerishĂ«s sĂ« si ishte dikur dhe nuk Ă«shtĂ« sot. Nuk kĂ«rkojnĂ« mĂ« persona qĂ« janĂ« ‘non grata’, por persona qĂ« mund ta çojĂ« pĂ«rpara partinĂ«. Berisha nuk Ă«shtĂ« shqetĂ«sues pĂ«r RamĂ«n.

Dje protesta tregoi qĂ« Berisha nuk vjen me njĂ« moral tĂ« ri, por me njĂ« moral tĂ« vjetĂ«r. Berisha kĂ«rkon qĂ« tĂ« bĂ«jĂ« njĂ« operacion estetik qĂ« kĂ«rkon ta rregullojĂ« nga pikĂ«pamja estetike, por jo biologjike. Berisha nuk arrin dot qĂ« tĂ« rregullojĂ« moralin e vjetĂ«r. Berisha sa herĂ« qĂ« del nga SPAK nuk lĂ« gjĂ« pa anatemuar ndaj SPAK”, tha Nura.

↗

Google po punon për të sjellë sugjerime kontekstuale në çdo telefon të mençur Android

✇Abc News
By: Rovena

Familja Pixel 10 e Google ka një mori veçorish ekskluzive të softuerit, dhe njëra prej tyre quhet Magic Cue.

Tani njĂ« raport i ri thotĂ« se Google po e sjell kĂ«tĂ« funksionalitet nĂ« tĂ« gjithĂ« telefonat inteligjentĂ« Android si Sugjerime Kontekstuale. Siç nĂ«nkupton edhe emri, kjo do tĂ« thotĂ« qĂ« do tĂ« merrni “sugjerime tĂ« dobishme nga aplikacionet dhe shĂ«rbimet tuaja”, tĂ« cilat bazohen nĂ« aktivitetet dhe vendndodhjet tuaja rutinĂ«.

Shembujt qĂ« Google jep nĂ« pĂ«rshkrimin e veçorisĂ« janĂ«: “aplikacioni juaj i muzikĂ«s mund tĂ« sugjerojĂ« njĂ« listĂ« dĂ«gjimi nĂ« palestĂ«r qĂ« e dĂ«gjoni shpesh gjatĂ« stĂ«rvitjes suaj nĂ« mbrĂ«mje” dhe “nĂ«se shpesh transmetoni lojĂ«ra sportive nĂ« televizorin e dhomĂ«s sĂ« ndenjes tĂ« shtunave, pajisja juaj mund tĂ« sugjerojĂ« transmetimin nĂ« kohĂ«n e duhur”.

Këto sugjerime funksionojnë në një hapësirë të koduar në telefonin tuaj, dhe të dhënat e përdorura për to nuk ndahen kurrë me aplikacionet ose Google, dhe nuk dalin kurrë nga pajisja juaj (përveç nëse i ndani këto të dhëna për ndonjë qëllim tjetër).

Ju mund t’i fshini kĂ«to tĂ« dhĂ«na kurdo qĂ« dĂ«shironi, dhe si parazgjedhje ato fshihen automatikisht pas 60 ditĂ«sh. MĂ«nyra se si funksionon e gjithĂ« kjo Ă«shtĂ« se aktiviteti i pajisjes dhe tĂ« dhĂ«nat e vendndodhjes ruhen nĂ« hapĂ«sirĂ«n e enkriptuar pĂ«r tĂ« cilĂ«n folĂ«m mĂ« parĂ«, dhe nĂ« atĂ« hapĂ«sirĂ«, AI mĂ«son nga tĂ« dhĂ«nat dhe bĂ«n parashikime rreth asaj qĂ« mund tĂ« jetĂ« e dobishme.

Aplikacionet dhe shĂ«rbimet nuk mund t’i shohin tĂ« dhĂ«nat qĂ« pĂ«rdor AI, por mund t’i pĂ«rdorin parashikimet pĂ«r t’ju ofruar sugjerime nĂ« kohĂ«. Sugjerimet Kontekstuale po shfaqen pĂ«r disa pĂ«rdorues si pjesĂ« e versionit mĂ« tĂ« fundit beta tĂ« aplikacionit ShĂ«rbimet Google Play, por nuk janĂ« tĂ« disponueshme pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« janĂ« nĂ« atĂ« program beta, kĂ«shtu qĂ« Ă«shtĂ« qartĂ«sisht ende njĂ« test i kufizuar.

Kur ta merrni, do ta gjeni në Cilësimet > Google (ose shërbimet Google) > Të gjitha shërbimet > Të tjera.

❌