Nga Noro Este
Njoftimi i Departamentit të Thesarit të SHBA-së për sanksione kundër familjes Hysa me shetetësi meksikane, por me origjinë shqiptare, për akuzën për pastrim parash në favor të fraksionit Mayiza të Kartelit Sinaloa, i shtohet një liste të gjatë lajmesh që lidhin kartelet meksikane me klanet kriminale me origjinë shqiptare dhe na bën të pyesim veten:
Pse është bërë kaq e zakonshme lidhja midis organizatave të krimit të organizuar në Meksikë dhe Shqipëri?
Pak dihet pĂ«r mafian shqiptare nĂ« MeksikĂ«, por ajo Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme ndĂ«rkombĂ«tarisht. SĂ« bashku me âNdranghetĂ«n italiane, Ă«shtĂ« njĂ« nga dy mafiet qĂ« kontrollojnĂ« trafikun e drogĂ«s nĂ« EvropĂ« dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye Ă«shtĂ« njĂ« aleat kyç i Kartelit Sinaloa dhe Kartelit tĂ« GjeneratĂ«s sĂ« Re Jalisco nĂ« nivel ndĂ«rkombĂ«tar. PĂ«rtej EvropĂ«s, ajo ka gjithashtu njĂ« prani nĂ« Shtetet e Bashkuara, Kanada dhe Australi pĂ«rmes emigrantĂ«ve shqiptarĂ« tĂ« vendosur nĂ« ato vende.
NĂ« fund tĂ« viteve 1980, si Mafia Shqiptare ashtu edhe âNdrangheta ishin tĂ« vogla nĂ« krahasim me organizatat e tjera kriminale, por qĂ« nga vitet 1990 e tutje, ato filluan tĂ« rriteshin falĂ« dy faktorĂ«ve kryesorĂ«. I pari ishte dobĂ«simi i mafieve me ndikim tĂ« lartĂ« pĂ«r shkak tĂ« persekutimit nga qeveritĂ« evropiane, si Mafia Siçiliane (Cosa Nostra), Camorra Napolitane, Mafia Ruse, Mafia Galiciane dhe Unioni Korsikan. NĂ« tĂ« gjitha kĂ«to raste, qeveria gjeti anĂ«tarĂ« tĂ« gatshĂ«m tĂ« tradhtonin tĂ« tjerĂ«t, gjĂ« qĂ« lejoi ndjekjen penale tĂ« shumĂ« prej udhĂ«heqĂ«sve tĂ« tyre, duke i bĂ«rĂ« ata partnerĂ« mĂ« pak tĂ« besueshĂ«m pĂ«r kartelet meksikane ose kolumbiane.
Ndërsa informatorët i dobësuan këto mafia, kartelet meksikane dhe kolumbiane gjetën aleatë të përshtatshëm te mafia shqiptare dhe Ndrangheta, pasi në të dyja rastet këto janë grupe kriminale të përbëra vetëm nga njerëz që ndajnë lidhje të drejtpërdrejta familjare, domethënë prindër, fëmijë, vëllezër, xhaxhallarë dhe nipër, gjë që zvogëlon rrezikun e tradhtisë, sepse ata ndajnë gjak.
Faktori i dytĂ« Ă«shtĂ« se, nĂ« njĂ« kohĂ« tĂ« shkurtĂ«r, falĂ« diasporĂ«s sĂ« emigrantĂ«ve nga ShqipĂ«ria dhe Kalabria (njĂ« rajon nĂ« ItalinĂ« jugore ku lindi âNdrangheta, i karakterizuar nga tĂ« ardhura shumĂ« mĂ« tĂ« ulĂ«ta se pjesa tjetĂ«r e vendit), ata arritĂ«n tĂ« krijojnĂ« njĂ« prani nĂ« shumicĂ«n e vendeve evropiane, veçanĂ«risht nĂ« porte, qendra tĂ« mĂ«dha financiare, kryeqytete me popullsi tĂ« dendur dhe zona me rritje tĂ« lartĂ« ekonomike.
Për shembull, mafia shqiptare ka një prani në qytete të mëdha si Londra, Berlini, Parisi, Stokholmi, Stambolli, Nju Jorku, Sidnei, Toronto, Madridi dhe Roma, si dhe në portet më të ngarkuara tregtare në Evropë, si Hamburgu në Gjermani, Algeciras dhe Valencia në Spanjë, Antverpi në Belgjikë dhe Roterdami në Holandë.
Prandaj, duke qenë se portet janë pika kryesore e hyrjes për drogëra të tilla si kokaina dhe fentanili në Evropë, dhe mafia shqiptare është ajo që infiltrohet më mirë në to, ajo është një aleat kyç për organizata të tilla si Karteli Sinaloa ose Karteli i Gjeneratës së Re Jalisco.
Por përveç dy arsyeve të listuara tashmë, ekziston edhe një e tretë që e dallon mafian shqiptare, e cila, përveçse është kyçe në trafikun e drogës, u ofron gjithashtu organizatave meksikane qasje në një rrjet të gjerë pastrimi parash në Evropë dhe pjesë të tjera të botës, siç është Kina.
Shqiptarët investojnë në zhvillime të pasurive të patundshme luksoze të nivelit të lartë në të gjithë Evropën; ata zotërojnë kazino, hotele, resorte, por kanë krijuar gjithashtu aleanca me investitorë kinezë dhe turq për të pasur interesa në biznese të vogla që shesin produkte të lira dhe mallra pirate në qytete të ndryshme.
Në mënyrë të ngjashme, operacionet e tyre janë zbuluar në qendrat kryesore financiare evropiane si Cyrihu, Gjeneva, Frankfurti dhe Londra, si dhe blerja e kriptomonedhave, përdorimi i platformave të lojërave video dhe mashtrimet në shkallë të gjerë përmes mjeteve dixhitale.
Shkurt, mafia shqiptare Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« njĂ« partnere kaq e mirĂ« e karteleve meksikane sepse Ă«shtĂ« njĂ« nga blerĂ«sit mĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« drogĂ«s, ka njĂ« rrjet tĂ« madh shpĂ«rndarjeje nĂ« EvropĂ« dhe vende tĂ« tjera, u ofron atyre njĂ« shĂ«rbim shtesĂ« shumĂ« tĂ« dobishĂ«m siç Ă«shtĂ« pastrimi i parave dhe madje mund tâu sigurojĂ« atyre armĂ« tĂ« kalibrit tĂ« lartĂ«.
Kjo e bën të mundur që i njëjti klan shqiptar të ketë marrëveshje biznesi me kartele rivale si Karteli Sinaloa dhe CJNG, sepse kostoja e shpërbërjes është më e lartë se kostoja e tolerimit të mos-ekskluzivitetit.
Për më tepër, është e rëndësishme të theksohet se ndryshe nga Karteli Sinaloa ose CJNG, mafia shqiptare nuk është një organizatë e vetme, por shumë të pavarura; domethënë, çdo klan familjar është një bandë, me portofolin e vet të bizneseve. Por, ndryshe nga organizatat kriminale meksikane, të cilat shpesh përplasen dhe konkurrojnë, shqiptarët rrallë përdorin mosmarrëveshje të dhunshme dhe shumicën e kohës bashkëpunojnë me njëri-tjetrin dhe ndajnë fitimet.
Prandaj nuk është për tu habitur që familja Hysa, me seli në Meksikë dhe e lidhur nga qeveria e Shteteve të Bashkuara me klanin Mayiza, shërben si urë lidhëse me klanet e mëdha evropiane dhe, përveç pastrimit të parave përmes kazinove, ofron qasje në një portofol të gjerë investimesh në Evropë, gjë që është jashtëzakonisht e vështirë për tu zbuluar nga autoritetet meksikane. Për këtë arsye, marrëdhënia midis organizatave shqiptare dhe meksikane është intensifikuar me kalimin e viteve.
