Nga Federico Fubini â Corriere della Sera
Vladimir Putin shpesh e krahason agresionin ndaj UkrainĂ«s me âLuftĂ«n e Madhe Patriotikeâ kundĂ«r Rajhut tĂ« TretĂ«. Por ndoshta as ai nuk i ka menduar deri nĂ« fund pasojat.
Pas 20 ditësh, lufta ndaj Ukrainës e nisur më 24 shkurt 2022 do të ketë zgjatur për Rusinë më shumë se Lufta e Dytë Botërore.
AtĂ«herĂ« âUshtria e Kuqeâ, nĂ« 1 mijĂ« e 418 ditĂ«, e zmbrapsi dhe e vuri nĂ« ikje Wehrmacht-in, pastaj vazhdoi deri sa pushtoi EvropĂ«n qendrore-lindore. 80 vite mĂ« vonĂ«, ushtria e MoskĂ«s Ă«shtĂ« e bllokuar nĂ« disa dhjetĂ«ra kilometra katrorĂ« tĂ« Donbasit kundĂ«r forcave pesĂ« herĂ« mĂ« tĂ« vogla dhe nuk arrin tĂ« konsolidojĂ« kontrollin mbi qendra tĂ« vogla tĂ« shkatĂ«rruara si Pokrovsk dhe Kupiansk.
Konflikti tashmë ka zgjatur aq shumë, sa po formëson mbi vete strukturat e ekonomisë dhe shoqërisë ruse. Lindin përfitime të reja për disa, ndërsa të tjerë dorëzohen në akte të vetëdëmtimit që kujtojnë precedentë fatalë në historinë sovjetike.
Në janar 1969, një student 20-vjeçar nga Praga, Jan Palach, i vuri flakën vetes në sheshin Shën Venceslau si akt denoncimi ndaj pushtimit të Ushtrisë së Kuqe disa muaj më parë.
55 vite më vonë, Vladimir Arsenyev, një sipërmarrës rus aktiv në kompleksin ushtarako-industrial, u lye me benzinë dhe u vetëflijua në Sheshin e Kuq përballë Kremlinit në të njëjtën mënyrë.
Ndërkohë, ka nga ata që nxjerrin zanate të reja nga lufta: për shembull një turmë ndërmjetësish që pasurohen duke i siguruar ushtrisë vullnetarë të gatshëm të firmosin kontrata për të luftuar në Ukrainë.
Rasti i Vladimir Arsenyev e bĂ«n atĂ« njĂ« pĂ«rjashtim vetĂ«m pĂ«r tentativĂ«n, tĂ« dĂ«shtuar, pĂ«r tâi marrĂ« jetĂ«n vetes. Jo pĂ«r kushtet qĂ« e çuan nĂ« atĂ« akt: sot dhjetĂ«ra sipĂ«rmarrĂ«s rusĂ« tĂ« industrisĂ« sĂ« luftĂ«s janĂ« nĂ« burg ose nĂ« gjyq pĂ«r mosarritjen e ritmit tĂ« çmendur tĂ« dorĂ«zimit tĂ« materialit ushtarak tĂ« imponuar nga qeveria.
Në rastin e Arsenyev, një shkencëtar 75-vjeçar, kontrata e Ministrisë së Mbrojtjes parashikonte prodhimin e pajisjeve të komunikimit të integruara në helmetat e ekuipazheve të tankeve.
Kompania qĂ« ai drejton, Instituti Qendror i KĂ«rkimeve Shkencore Volna, duhej tĂ« dhjetĂ«fishonte prodhimin nga pesĂ« mijĂ« nĂ« pesĂ«dhjetĂ« mijĂ« copĂ« nĂ« vit pĂ«r tĂ« furnizuar njĂ« filial tĂ« gjigantit tĂ« industrisĂ« ushtarake Rostec. Ky filial mban tĂ« njĂ«jtin emĂ«r me âshoqatĂ«n industriale tĂ« kĂ«rkimitâ, Luch (qĂ« pĂ«rkthehet ârreze drite, rreze lazeriâ), e cila para rĂ«nies sĂ« Murit tĂ« Berlinit mblidhte informacione pĂ«r llogari tĂ« KGB-sĂ« nĂ« GjermaninĂ« Lindore. Kjo pĂ«rputhje emrash nuk duket rastĂ«si dhe thotĂ« diçka pĂ«r strukturĂ«n e pushtetit rus qĂ« sot udhĂ«heq agresionin ndaj UkrainĂ«s.
Drejtori aktual ekzekutiv i Rostec-it, Sergey Chemezov, punoi pĂ«r Luch-in e KGB-sĂ« nĂ« RepublikĂ«n Demokratike Gjermane nĂ« vitet â80. Ishte atĂ«herĂ« qĂ« Chemezov njohu kolegun dhe bashkĂ«moshatarin e tij Vladimir Putin, dhe ky qĂ« nga ajo kohĂ« e ka dashur gjithmonĂ« pranĂ« nĂ« detyrat mĂ« delikate: nĂ« administratĂ«n presidenciale tĂ« Boris Yeltsin nĂ« vitet â90, pastaj nĂ« krye tĂ« aparatit ushtarako-industrial kur Putini konsolidoi pushtetin e tij nĂ« Kremlin nĂ« shekullin e ri.
Pikërisht me njerëz të tillë që u përplas sipërmarrësi dhe shkencëtari Arsenyev me porosinë e tij për radiotransmetuesit e tankeve.
Historia e tij është rindërtuar, për herë të parë, në një shërbim të Reuters. Dorëzimet e Volna për Luch-in, të nisura në vitin 2022, filluan të pësonin vonesa për shkak të disa problemeve të ekonomisë ruse në këto vite lufte.
Me miliona njerëz të përfshirë në përpjekjen luftarake dhe në industrinë ushtarako-industriale, të paktën 650 mijë burra të arratisur jashtë vendit, plus mbi një milion të vrarë e të plagosur në Ukrainë, në ekonominë e formësuar nga Putini mungesa e fuqisë punëtore është tashmë kronike.
Ekonomistët e pavarur Alexander Koryandr dhe Alexandra Prokopenko vlerësojnë se sot kërkesa për punë (përfshirë punësimin aktual) është më e lartë se oferta me disa qindra mijëra njësi.
Për më tepër, sanksionet ngadalësojnë dhe e bëjnë më të shtrenjtë furnizimin me komponentë. Kjo kontribuon në recesionin e rreth tre të katërtave të sektorëve industrialë, sidomos në prodhimet civile, ndërsa edhe prodhimi i armëve, municioneve dhe produkteve metalike të gatshme ngec.
TĂ« gjitha kĂ«to probleme rĂ«nduan edhe mbi ndĂ«rmarrjen e Arsenyev, por pushteti nĂ« Rusi nuk pranon justifikime. Dmitry Medvedev, qĂ« pĂ«rfaqĂ«son Putinin nĂ« njĂ« organ koordinues mes ushtrisĂ« dhe kompanive tĂ« quajtur âKĂ«shilli ushtarako-industrialâ, nĂ« mars 2023 u lexoi sipĂ«rmarrĂ«sve njĂ« telegram tĂ« Josif Stalinit qĂ« datonte nga Lufta e DytĂ« BotĂ«rore: prodhuesit qĂ« do tâu dorĂ«zonin me vonesĂ« armĂ« ushtrisĂ«, pohonte diktatori atĂ«herĂ«, do tĂ« âshtrydheshin si kriminelĂ«â.
QĂ« nga 2017, vonesa nĂ« dorĂ«zimet ushtarake âpĂ«r kĂ«rkim tĂ« fitimit personalâ nĂ« Rusi Ă«shtĂ« krim i dĂ«nueshĂ«m me 10 vjet burg; por nga 2023 refuzimi pĂ«r tĂ« firmosur njĂ« kontratĂ« furnizimi pĂ«r ushtrinĂ« ose vonesat nĂ« dorĂ«zime janĂ« tĂ« ndjekshme penalisht edhe pa âkĂ«rkim tĂ« fitimit personalâ nga i akuzuari. KĂ«to mekanizma ndĂ«shkues u vunĂ« nĂ« lĂ«vizje kundĂ«r Arsenyev.
Rostec rishikoi kontratat me kompaninë e tij, duke ulur pagesat dhe duke e çuar Volna-n në prag të falimentimit. Atëherë Arsenyev i vuri flakën vetes disa hapa larg mauzoleumit të Vladimir Leninit, në Sheshin e Kuq.
Dhe rasti i tij nuk Ă«shtĂ« i izoluar. Sipas Reuters, sot nĂ« Rusi tĂ« paktĂ«n 34 sipĂ«rmarrĂ«s dhe menaxherĂ« tĂ« zinxhirit ushtarako-industrial janĂ« nĂ« burg: tĂ« dĂ«nuar ose nĂ«n gjyq pĂ«r âdĂ«mtimâ kontratash, porosish dhe dorĂ«zimesh ushtarake qĂ« nga fillimi i luftĂ«s totale ndaj UkrainĂ«s nĂ« 2022.
NdĂ«rkohĂ«, ka nga ata qĂ« nĂ« luftĂ« kanĂ« gjetur burime tĂ« reja fitimi. Faqja ruse e gazetarisĂ« sĂ« pavarur Vazhnye Istorii (âHistori tĂ« rĂ«ndĂ«sishmeâ) raporton pĂ«r njĂ« zanat tĂ« ri tĂ« lindur nĂ« kĂ«to vite: ndĂ«rmjetĂ«si ose rekrutuesi i burrave pĂ«r ushtrinĂ«, qĂ« pĂ«r çdo âvullnetarâ tĂ« ri tĂ« destinuar pĂ«r thertoren e UkrainĂ«s mund tĂ« fitojĂ« deri nĂ« ekuivalentin e 6 mijĂ« e 100 eurove (ose edhe mĂ« shumĂ« nĂ« rastet e shpeshta tĂ« mashtrimeve ndaj rekrutĂ«ve).
Modeli i rekrutimit për luftën synon të shmangë mobilizimet, nga të cilat Putini ka frikë për shkak të papëlqyeshmërisë së tyre. Ushtarët formalisht janë gjithmonë vullnetarë që firmosin një kontratë me ushtrinë, me një bonus hyrës që në disa rajone mund të arrijë deri në 36 mijë e 500 euro dhe një pagë mujore deri në 2 mijë e 200 euro.
Në rastin e rekrutëve të rajonit të Moskës, në disa raste parashikohet edhe fshirja e borxheve personale deri në dhjetë milionë rubla (107 mijë euro). Shumat që mund të ndahen janë pra të konsiderueshme dhe ushqejnë një ekonomi të tërë rreth firmosjes së kontratave.
Faqet ruse tĂ« shpalljeve si Avito janĂ« plot me oferta pĂ«r pozicione si ârekrutues pĂ«r Operacionin ushtarak specialâ tĂ« publikuara nga agjenci tĂ« specializuara. KĂ«ta rekrutues mund tĂ« punojnĂ« personalisht ose thjesht online, duke u pĂ«rpjekur tĂ« kapin nĂ« rrjetet sociale kandidatĂ« tĂ« mundshĂ«m pĂ«r luftĂ«n me premtime shpesh tĂ« rreme. Reklamohen vende pune si âkuzhinierâ ose âshofer kamioniâ apo si punonjĂ«s i njĂ« kompanie furnizimi tĂ« ushtrisĂ« nĂ« prapavijĂ«. Oferta Ă«shtĂ« gjithmonĂ« mbi bazĂ«n e kontratave vjetore, duke lĂ«nĂ« tĂ« kuptohet se pas dymbĂ«dhjetĂ« muajsh vullnetarĂ«t mund tĂ« kthehen nĂ« shtĂ«pi. Natyrisht, kjo Ă«shtĂ« krejtĂ«sisht e rreme.
Pothuajse kurrĂ« agjencitĂ« dhe ndĂ«rmjetĂ«sit nuk shpjegojnĂ« se kthimi nĂ« shtĂ«pi nuk Ă«shtĂ« i parashikuar: pas vitit tĂ« parĂ« rinovimi i kontratave Ă«shtĂ« automatik, pa mundĂ«si dorĂ«heqjeje, ndĂ«rsa komandanti i njĂ«sisĂ« ku caktohesh ka pushtet absolut tĂ« dĂ«rgojĂ« âkuzhinierĂ«tâ ose âshoferĂ«t e kamionĂ«veâ nĂ« vijĂ«n e parĂ« (siç ndodh rregullisht). NdĂ«rkohĂ«, ndĂ«rmjetĂ«sit marrin pjesĂ« tĂ« bonuseve qĂ« u jepen rekrutĂ«ve nĂ« momentin e firmosjes.
Ata vetë pastaj ndajnë shpërblimin me agjencinë që i ka rekrutuar për të shfrytëzuar rrjetin në kërkim të viktimave.
Dhe meqë Rusia duhet të zëvendësojë çdo muaj rreth 30 mijë të vrarë dhe të plagosur në luftë, tashmë kanë rënë të gjitha barrierat: ndërmjetësit kanë të drejtë të shtyjnë edhe alkoolistët, të varurit nga droga, persona të prekur nga viruse si HIV, hepatiti ose sifilisi të firmosin kontratat.
Shpesh dërgojnë në ushtri burra të sëmurë mbi pesëdhjetë vjeç, të paaftë të ecin njëqind metra me çantën e ushtrisë.
Pas samitit tĂ« Anchorage mes Putinit dhe Donald Trump dhe me shkrirjen e marrĂ«dhĂ«nieve ruso-amerikane, tani ndĂ«rmjetĂ«sit pĂ«rdorin shpesh edhe njĂ« argument tjetĂ«r: i ftojnĂ« rekrutĂ«t e mundshĂ«m tĂ« nxitojnĂ« tĂ« firmosin dhe tĂ« marrin bonusin, sepse njĂ« marrĂ«veshje do tĂ« ishte âafĂ«râ dhe mund tĂ« mos ketĂ« mĂ« raste tĂ« tjera. Ata u lĂ«nĂ« tĂ« kuptohet se rekrutĂ«t mund tĂ« dĂ«rgohen nĂ« shtĂ«pi para se tĂ« mbĂ«rrijnĂ« nĂ« front, sepse, thonĂ«, ditĂ«t e betejĂ«s po shkojnĂ« drejt fundit. Pak rĂ«ndĂ«si ka qĂ« ushtria e Putinit Ă«shtĂ« e bllokuar mes rrĂ«nojave tĂ« Donbasit tashmĂ« pĂ«r mĂ« shumĂ« kohĂ« sesa iu desh Stalinit pĂ«r tĂ« krijuar njĂ« perandori nĂ« EvropĂ«.
Login
