Një Babadimër gjigant i bërë me rërë dhe mollë u bë qendra e vëmendjes këtë Krishtlindje në një plazh në Odisha të Indisë.

Vepra artistike nuk ishte vetëm festive, por edhe rekordthyese, duke sjellë gëzim dhe një mesazh të fortë paqeje për vizitorët.

Artisti i njohur i rërës dhe fituesi i çmimit Padma Shri, Sudarsan Pattnaik, krijoi një rekord botëror me një instalacion unik arti me rërë në plazhin Niladri në Puri, Odisha.

Vepra artistike përcolli një mesazh harmonie në botë, së bashku me frymën festive të fundvitit.

Skulptura madhështore u krijua duke përdorur 1.5 ton mollë dhe rërë.

Një numër i madh vendasish dhe turistësh u dyndën për të parë instalacionin, duke bërë fotografi dhe duke vlerësuar kreativitetin e artistit. /Telegrafi/

Ka kaluar më shumë se një dekadë që kur Suzuki ndaloi së shituri vetura në Shtetet e Bashkuara, duke u përpjekur të shiste sedanin Kizashi, kamionçinën Equator dhe SUV-in Grand Vitara përpara se të hiqte dorë.

Por, Suzuki ende ndërton vetura të reja për tregje të tjera, si pesë konceptet e adhurueshme që do të prezantojë në Panairin e Automobilave në Tokio muajin e ardhshëm.

Koncepti i parë është SUV-i i vogël Jimny.

Është pjesë e një bashkëpunimi me kompaninë e videolojërave Capcom dhe merr frymëzim nga ekskluziviteti Monster Hunter.

Capcom publikoi versionin më të fundit të lojës, Monster Hunter Wilds, në fillim të këtij viti.

Suzuki po shfaq gjithashtu një motoçikletë DR-Z4S për terrene të vështira, të frymëzuar nga "Seikret" i Monster Hunter , një lloj mjeti transporti.

Ekziston gjithashtu një Suzuki XBEE dhe një Suzuki Every Wagon i quajtur Wanpaku Rider, i cili është projektuar për familjet që kërkojnë argëtim në natyrë.

Koncepti përfundimtar është Suzuki Super Carry Work & Play Pro.

Prodhuesi i automjeteve thotë se Super Carry supozohet të shërbejë si një kamp bazë si për punë ashtu edhe për argëtim, qoftë kamping në fundjavë apo transport gjatë javës.

Toyoko Auto Salon do të mbahet nga 9 janari deri më 11 janar dhe do të ketë disa debutime të tjera emocionuese. /Telegrafi/

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, përpara takimit të tij të planifikuar me presidentin e SHBA-së Donald Trump, tha se Kievi nuk do të njohë asnjë lëshim territorial apo kontroll rus mbi Centralin Bërthamor të Zaporizhzhya (ZNPP).

Duke folur gjatë një konference për shtyp online, Zelensky tha gjithashtu se do të vizitojë Kanadanë gjatë rrugës për në SHBA .

“Aktualisht jemi në një aeroplan për në Florida, SHBA. Gjatë rrugës, do të ndalojmë në Kanada”, tha Zelensky.

Lideri ukrainas konfirmoi një takim me kryeministrin kanadez Mark Carney.

“Unë dhe ai planifikojmë të komunikojmë në internet me udhëheqësit evropianë, të diskutojmë të gjitha çështjet, të ndajmë detajet e dokumenteve që do të shqyrtojë me presidentin e SHBA-së dhe të ngremë të gjitha çështjet e ndjeshme”, shtoi ai.

Duke komentuar takimin e planifikuar në Florida, Zelensky sqaroi se ka të ngjarë të zhvillohet me praninë e mediave.

Ndërsa tha se ende nuk e di nëse qasja e mediave do të jetë në fillim apo në fund të takimit, ai konfirmoi se takimi do të jetë publik.

Zelensky shtoi se ekipi negociator i Ukrainës për takimin me Trumpin përfshin Sekretarin e Këshillit të Sigurisë dhe Mbrojtjes Kombëtare, Rustem Umerov, Ministrin e Ekonomisë, Oleksiy Sobolev, Shefin e Shtabit të Përgjithshëm, Andriy Hnatov, Këshilltarin e Zyrës Presidenciale, Oleksandr Bevz dhe Zëvendësministrin e Parë të Jashtëm, Serhiy Kyslytsia.

Sipas Zelenskyt, të dyja palët para së gjithash po punojnë për një plan për prosperitetin e ardhshëm të Ukrainës.

Duke iu përgjigjur pyetjeve në lidhje me "vijat e kuqe" të Ukrainës në negociata dhe kompromiset e mundshme, Zelensky theksoi se disa çështje janë të panegociueshme.

“Padyshim që ka vija të kuqe për popullin ukrainas sot… Këto përfshijnë territoret tona dhe Centralin Bërthamor të Zaporizhzhisë”, tha ai.

Ai shtoi se qeveria do të konsultohet me popullin ukrainas përpara se të marrë ndonjë vendim të rëndësishëm, duke deklaruar: “Populli i Ukrainës është ai kryesor.”

Zelensky theksoi gjithashtu rëndësinë e mbështetjes së vazhdueshme evropiane për Ukrainën.

"Ne nuk kemi mjaftueshëm sisteme shtesë të mbrojtjes ajrore dhe kjo është e qartë për të gjithë. Ata i kanë marrë të gjitha detajet nga ne. Nevojiten dërgesa sistematike të sistemeve dhe raketave - më shumë raketa - sepse Rusia po sulmon me një numër gjithnjë e në rritje të dronëve dhe raketave”, tha ai. /Telegrafi/

Një tërmet me magnitudë 7.0 goditi Tajvanin, ka njoftuar Shërbimi Meteorologjik i Tajvanit.

Tërmeti me thellësi 73 kilometra u ndje në Tajvanin verior dhe dridhi ndërtesat në kryeqytetin Taipei, njoftoi agjencia meteorologjike, duke e klasifikuar tërmetin si të kategorisë katër, që do të thotë se mund të ketë dëme të vogla.

Qeveria e Taipeit tha se nuk u raportuan dëme të mëdha menjëherë pas tërmetit.

Më shumë se 3,000 shtëpi në Yilan mbetë-n për pak kohë pa energji elektrike.

Ndryshe, Tajvani është i prirur ndaj tërmeteve.

Kjo pasi ai ndodhet pranë kryqëzimit të dy pllakave tektonike.

Më shumë se 100 persona humbën jetën në një tërmet në Tajvanin jugor në vitin 2016, ndërsa një tërmet me magnitudë 7.2 ballë vrau më shumë se 2,000 persona në vitin 1999. /Telegrafi/

Katër alpinistë që u zhdukën ditën e Krishtlindjeve janë gjetur të vdekur pasi u varrosën nga një ortek në malet Vardousia të mbuluara me borë në Greqinë qendrore.

Trupat e tre burrave dhe një gruaje u gjetën të premten në mbrëmje pas një kërkimi në shkallë të gjerë në rajonin malor të Fokidës, sipas transmetuesit shtetëror grek ERT.

Ekipet e shërbimit zjarrfikës gjetën trupat pjesërisht të mbuluar nga bora në një shpat të pjerrët dhe të paarritshëm pranë majës së Korakas, në një lartësi prej rreth 2,000 m.

Zyrtarët e shpëtimit thanë se grupi u rrëmbye nga një ortek.

Alpinistët kishin filluar ngjitjen e tyre në mot të favorshëm, por kushtet u përkeqësuan shpejt për shkak të lartësisë dhe terrenit të zonës.

Vasilis Vathrakogiannis, zëdhënës i Shërbimit të Zjarrfikësve Helenë, tha se alarmi u dha nga një mik i tre burrave pasi ata nuk u kthyen në kohën e pritur.

"Kushtet e motit ishin jashtëzakonisht të vështira, me temperatura të ulëta dhe dukshmëri të dobët", tha ai, duke shtuar se kjo e bëri të vështirë zbulimin si për dronët ashtu edhe për një helikopter.

Ai tha se një ekip i shërbimit zjarrfikës në terren gjeti më vonë trupat e tre burrave dhe një gruaje, e cila u konfirmua të ishte mikeshë e njërit prej tyre dhe nuk pritej të merrte pjesë në ngjitje. /Telegrafi/

Separatistët kryesorë jugorë të Jemenit kanë akuzuar Arabinë Saudite për nisjen e sulmeve ajrore kundër pozicioneve të tyre në provincën Hadramout, duke shënuar një përshkallëzim të mprehtë të tensioneve të fundit midis grupit dhe fqinjit të tij verior.

Këshilli Kalimtar Jugor (STC) tha se aeroplanët luftarakë sauditë goditën forcat e Elitës Hadhrami dy herë në zonën Wadi Nahb.

Megjithatë, Arabia Saudite nuk ka konfirmuar kryerjen e ndonjë sulmi, shkruan Al Jazeera.

Nuk pati raportime për viktima, por pamjet e shpërndara në internet treguan re tymi që ngriheshin pranë Wadi Nahb në një zonë shkretëtire, duke konfirmuar se kishin ndodhur shpërthime.

Sulmet vijnë një ditë pasi Riadi i kërkoi STC-së të tërhiqej nga Hadramout dhe al-Mahra, dy provinca lindore që grupi pushtoi më parë këtë muaj.

Të premten, grupi hodhi poshtë thirrjen e Arabisë Saudite, duke thënë se do të vazhdonte të siguronte zonat.

Sulmet pasuan gjithashtu përleshjet e së enjtes midis forcave separatiste dhe një udhëheqësi fisnor pranë Arabisë Saudite që vranë dy luftëtarë të STC-së, sipas grupit.

Në një deklaratë të lëshuar disa orë pas sulmeve ajrore, STC akuzoi Arabinë Saudite për kryerjen e “bombardimeve të papritura ajrore”, duke mbrojtur lëvizjen e saj në jug.

“Lëvizja e Forcave të Armatosura të Jugut erdhi në përgjigje të thirrjeve të popullit tonë jugor për t'u përballur me kërcënimet e sigurisë të përfaqësuara nga grupet terroriste dhe për të ndërprerë linjat e furnizimit dhe kontrabandës”, tha STC, duke shtuar se mbetet e hapur për koordinim që garanton sigurinë dhe unitetin e jugut.

Separatistët e kanë shtyrë qeverinë e mbështetur nga Arabia Saudite dhe të njohur ndërkombëtarisht nga pjesë të mëdha të Jemenit jugor këtë muaj, duke ringjallur flamurin e Jemenit të Jugut, i cili ekzistonte si shtet i pavarur nga viti 1967 deri në vitin 1990.

Përparimi i shpejtë i ka dhënë STC-së kontrollin mbi gati gjysmën e territorit të Jemenit në rajonet e gjera lindore, duke përfshirë rajonet prodhuese të naftës në Hadramout që kufizohen me Arabinë Saudite dhe Omanin.

Raportohet se ofensiva e STC rrezikon të shkaktojë tensione midis aleatëve të ngushtë, Arabisë Saudite dhe Emirateve të Bashkuara Arabe.

Emiratet e Bashkuara Arabe më parë i kanë ofruar mbështetje ushtarake dhe financiare STC-së.

Të premten, Ministria e Punëve të Jashtme e Emirateve të Bashkuara Arabe lëshoi një deklaratë duke përshëndetur përpjekjet saudite për të mbështetur sigurinë dhe stabilitetin në Jemen.

Të dy vendet janë përpjekur të paraqesin publikisht një front të bashkuar, por interesat e tyre të ndryshme në terren mund ta tendosin koalicionin e tyre kundër Houthive, të cilët sundojnë kryeqytetin e vendit, Sanaa.

Një delegacion i përbashkët ushtarak saudit-emiratian vizitoi Adenin në fillim të këtij muaji, duke i kërkuar STC-së të kthente territorin e konfiskuar, por grupi refuzoi.

Omani, i cili kufizohet me provincën al-Mahra të pushtuar së fundmi dhe ka shërbyer si ndërmjetës kryesor në Jemen, bëri thirrje për të shmangur përshkallëzimin dhe për t'u angazhuar në një dialog gjithëpërfshirës politik.

Luftimet e ripërtërira kanë ngritur alarm në Kombet e Bashkuara, me Sekretarin e Përgjithshëm Antonio Guterres që paralajmëroi javën e kaluar se përparimet e STC rrezikojnë përshkallëzim më të gjerë dhe fragmentim të mëtejshëm.

"Një rifillim i plotë i armiqësive mund të ketë pasoja serioze për paqen dhe sigurinë rajonale", tha ai. /Telegrafi/

Një aksident masiv që përfshinte 67 automjete në mot me dëborë vrau dy persona dhe plagosi 26 të tjerë në një autostradë në Japoni.

Policia e autostradës së prefekturës Gunma tha se aksidenti në autostradën Kan-etsu filloi me një përplasje midis dy kamionëve në qytetin Minakami, rreth 160 kilometra në veriperëndim të Tokios.

Përplasja fillestare bllokoi pjesë të autostradës dhe veturat që vinin nga pas tyre nuk ishin në gjendje të frenonin në sipërfaqen me dëborë.

Një zjarr shpërtheu në skajin më të largët të aksidentit, duke u përhapur në 20 automjete, disa prej të cilave u dogjën plotësisht.

Zjarri u shua rreth shtatë orë më vonë, tha policia.

Një grua 77-vjeçare nga Tokio vdiq në një veturë dhe një trup u nxor më vonë nga ulësja e shoferit të një kamioni të djegur.

Nga 26 të plagosurit, pesë janë në gjendje të rëndë.

Një paralajmërim për reshje të dendura bore hyri në fuqi të premten vonë, kur shumë japonezë filluan pushimet e fundvitit.

Pjesë të autostradës mbetën të mbyllura për hetime policore, largim dhe pastrim të rrënojave. /Telegrafi/

Autoritetet italiane kanë kryer një operacion të madh të koordinuar nga Drejtoria e Qarkut Antimafia e Gjenovës kundër një qelize të dyshuar terroriste të lidhur me Hamasin.

Policia e Shtetit dhe Guardia di Finanza zbatuan masa paraprake kundër nëntë të dyshuarve, të cilët të gjithë do të liheshin në paraburgim, dhe urdhëruan sekuestrimin e aseteve me vlerë më shumë se tetë milionë euro.

Hetuesit i akuzojnë të dyshuarit se janë pjesë e organizatës Hamas dhe e financojnë atë në mënyrë aktive.

Sipas hetimit, fondet e mbledhura nuk ishin menduar kryesisht për qëllime humanitare, por u përdorën për të mbështetur aktivitetet kriminale të lëvizjes, duke përfshirë sulmet kundër civilëve.

Rreth shtatë milionë euro u dërguan në Gaza dhe në Territoret Palestineze për të përforcuar strategjinë e armatosur të grupit.

Në qendër të skemës janë disa shoqata, përfshirë Shoqatën Përfituese të Solidaritetit me Popullin Palestinez (ABSPP), me seli në Gjenova.

Mohammad Hannoun, i treguar si figura kryesore e celulës italiane, thuhet se ka menaxhuar mbledhjen e fondeve duke devijuar mbi 71% të donacioneve.

Për t'iu shmangur kontrolleve bankare ndërkombëtare, të dyshuarit dyshohet se krijuan akronime të reja, të tilla si shoqata "Kupola e Artë".

Ndryshe, hetimi, i cili filloi pas sulmit të 7 tetorit 2023, përfitoi nga bashkëpunimi me autoritetet e Holandës dhe Izraelit, duke lejuar monitorimin e flukseve financiare dhe përgjimin e komunikimeve.

Ndër përfituesit e drejtpërdrejtë të fondeve ishin figura të shquara si Osama Alisawi, ish-ministër i qeverisë së Hamasit në Gaza.

Paratë u përdorën gjithashtu për të mbështetur familjet e terroristëve të përfshirë në sulme vetëvrasëse, duke garantuar kështu vazhdimësinë logjistike dhe ideologjike të strukturës kriminale. /Telegrafi/

Ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius, po investon miliarda në sisteme evropiane dhe ndërkombëtare, nga pistoletat çeke te aeroplanët luftarakë amerikanë. Pse këto armë nuk po blihen nga prodhuesit gjermanë?

Gjermania shpenzoi 24 miliardë euro për prokurime ushtarake në vitin 2025, duke u përqendruar te furnizuesit evropianë, ndërkohë që mbështetej te sistemet amerikane, ku aftësitë e brendshme nuk janë të mjaftueshme në përpjekjen e saj për t’u modernizuar — dhe shpejt.

Bilanci i prokurimit të forcës për vitin 2025 tregon se modernizimi ka përparuar pavarësisht kërkesës së lartë, kryesisht për shkak të procedurave të thjeshtuara dhe rezolutave të shumta të Bundestagut.

I financuar kryesisht përmes fondit special, Bundeswehr zbatoi 149 projekte prokurimi.

Shumë sisteme të reja janë dorëzuar tashmë ose janë duke u futur aktualisht, shkruan euronews.

Një fokus ishte ushtria, me dërgesa të mëtejshme të automjetit luftarak të këmbësorisë Puma, të prodhuar nga kompanitë gjermane të mbrojtjes KNDS Deutschland dhe Rheinmetall Landsysteme.

Megjithatë, jo të gjitha sistemet e armëve për Bundeswehr prodhohen në Gjermani.

Shumica e kontratave të prokurimit do t'u jepen prodhuesve evropianë, me vetëm rreth 8% që do të blihen nga SHBA.

Ku aftësitë e Gjermanisë arrijnë kufijtë e tyre

Sistemet e armëve që nuk prodhohen në Gjermani përfshijnë aeroplanët luftarakë F35, aeroplanin e zbulimit detar P-8A Poseidon për marinën dhe raketat lundruese Tomahawk nga SHBA-ja.

Por blerjet po bëhen edhe në Evropë, siç është zëvendësimi i pistoletës P8 të Bundeswehr me atë çeke CZ P13.

Përveç sistemeve gjermane të mbrojtjes ajrore si IRIS-T, Bundeswehr ka blerë sistemin e mbrojtjes nga raketat Arrow-3, i cili u zhvillua në bashkëpunim midis SHBA-së dhe Izraelit.

Këto sisteme janë me rëndësi të madhe për Bundeswehr, siç është aeroplani luftarak F35, i cili nuk mund të prodhohet jashtë SHBA-së për shkak të teknologjive shumë komplekse dhe konfidenciale të përfshira.

Përveç kësaj, objektet e specializuara të prodhimit, kontrollet ligjore të eksportit, siç janë Rregulloret Ndërkombëtare të Trafikut të Armëve (ITAR), dhe interesat strategjike pengojnë prodhimin e aeroplanitluftarak jashtë vendit.

Është debatuar tashmë nëse aeroplanët luftarakë evropianë, siç është Gripen suedez, mund të zëvendësojnë F-35.

Por edhe kjo nuk është aq e lehtë sa duket: sipas raportimeve, F-35A — modeli që do të marrë edhe Bundeswehr — është certifikuar për të mbajtur bombën bërthamore amerikane B61-12.

Kjo do të thotë që aeroplani është i aftë të mbajë armë konvencionale dhe bërthamore dhe shihet si një platformë e mundshme pasardhëse për aeroplanët më të vjetër të aftë për të transportuar armë bërthamore, siç është Tornado, si pjesë e programit të ndarjes së armëve bërthamore të NATO-s.

Një tjetër mundësi ishte Sistemi i Ajrit të Luftimit të Ardhshëm Franko-Gjermano-Spanjoll ( FCAS ), i cili synonte të ripërcaktonte "luftimin ajror të së ardhmes", duke ruajtur pavarësinë nga partnerët jo-evropianë.

Megjithatë, projekti mbetet në një fazë të vështirë: megjithëse të tre vendet mbeten politikisht të përkushtuara ndaj tij, konfliktet e vazhdueshme industriale, veçanërisht midis Airbus dhe Dassault Aviation mbi rolet udhëheqëse dhe ndarjet e punës në aeroplanin luftarak të gjeneratës së ardhshme, po vonojnë progresin.

Qëllimi i FCAS nuk është një aeroplan luftarak i vetëm, por një "sistem sistemesh" i rrjetëzuar që përfshin një aeroplan luftarak të pilotuar dhe dronë shoqërues pa pilot.

Fluturimi i parë i aeroplanit të ri ajror pritet të ndodhë rreth vitit 2030, në rastin më të mirë, me gatishmëri operacionale më të mundshme nga viti 2040.

Megjithatë, është e paqartë nëse orari dhe kostot mund të përmbushen.

Akti i balancimit politik

Edhe pse afërsisht 80% e pajisjeve të mbrojtjes blihen në Gjermani, pavarësia e plotë është gjithashtu sfiduese për t’u arritur në nivel politik.

Në një takim të NATO-s në fillim të dhjetorit, Zëvendës Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Christopher Landau, kritikoi vendet evropiane për vendosjen e industrisë së tyre të mbrojtjes mbi furnizuesit amerikanë.

Ai i bëri thirrje Evropës që t’i shndërrojë shpenzimet e saj të mbrojtjes në kapacitete operacionale dhe të mos përjashtojë asnjë kompani amerikane nga tregu.

Strategjia e Sigurisë Kombëtare e SHBA-së, e publikuar së fundmi, thotë gjithashtu se "nga aleancat ushtarake te marrëdhëniet tregtare dhe më gjerë, Shtetet e Bashkuara do të këmbëngulin që të trajtohen në mënyrë të drejtë nga vendet e tjera".

"Ne nuk do të tolerojmë më, dhe as nuk mund të përballojmë, udhëtime falas, çekuilibra tregtarë, praktika ekonomike grabitqare dhe imponime të tjera që dëmtojnë vullnetin e mirë historik të kombit tonë dhe dëmtojnë interesat tona", thuhej në strategji.

Ben Hodges, gjeneral në pension i Ushtrisë së Shteteve të Bashkuara, tha se "vendi ku Gjermania blen pajisjet e saj mbrojtëse duhet të varet para së gjithash nga ajo që i jep Bundeswehr aftësinë më të mirë".

Megjithatë, ai pranon se ka sisteme që Gjermania aktualisht nuk është në gjendje - ose nuk është e gatshme - t'i prodhojë.

Standardizimi i kapaciteteve mbrojtëse evropiane

Një arsye tjetër për prokurimin evropian është dëshira për një standardizim më të madh dhe bashkëpunim të përmirësuar midis forcave të armatosura të kontinentit.

BE-ja po promovon prokurimin e përbashkët të pajisjeve të mbrojtjes për të standardizuar tregun evropian të pajisjeve shumë të fragmentuar dhe për të zvogëluar dyfishimin.

Nëse disa ushtri përdorin të njëjtat sisteme ose sisteme të pajtueshme, operacionet e përbashkëta bëhen shumë më të lehta.

Prandaj, programe të tilla si EDIRPA dhe Programi Evropian i Industrisë së Mbrojtjes (EDIP) kanë për qëllim të inkurajojnë shtetet anëtare që të ndërpresin blerjet e izoluara kombëtare dhe të investojnë kolektivisht.

Qëllimi është një industri mbrojtëse evropiane e koordinuar më mirë dhe sisteme armësh të harmonizuara teknikisht.

Në planin afatgjatë, sipas strategjisë së BE-së, kjo jo vetëm që do të forcojë efikasitetin dhe solidaritetin, por edhe integrimin ushtarak të Evropës dhe aftësinë për mbrojtje të përbashkët. /Telegrafi/

Kabineti i Japonisë miratoi të premten një plan rekord buxhetor për mbrojtjen që tejkalon 48.82 milionë euro për vitin e ardhshëm, duke synuar të forcojë aftësinë e saj kundërsulmuese dhe mbrojtjen bregdetare me raketa lundrimi dhe arsenale pa pilot, ndërsa tensionet rriten në rajon.

Projektbuxheti për vitin fiskal 2026, që fillon në prill, është 9.4% më i lartë se viti 2025 dhe shënon vitin e katërt të programit pesëvjeçar të vazhdueshëm të Japonisë për të dyfishuar shpenzimet vjetore për armët në 2% të produktit të brendshëm bruto.

“Është minimumi i nevojshëm, ndërsa Japonia përballet me mjedisin më të rëndë dhe më kompleks të sigurisë në epokën e pasluftës”, tha Ministri i Mbrojtjes Shinjiro Koizumi, duke theksuar vendosmërinë e vendit të tij për të ndjekur ndërtimin ushtarak dhe për të mbrojtur popullin e saj.

“Kjo nuk e ndryshon rrugën tonë si një komb paqedashës”, shtoi ai.

Plani i buxhetit kërkon miratimin parlamentar deri në mars që të zbatohet si pjesë e një projektligji për buxhetin kombëtar prej 663 miliardë euro.

Programi pesëvjeçar i ndërtimit të mbrojtjes do ta bënte atë shpenzuesin e tretë më të madh në botë, pas SHBA-së dhe Kinës.

Japonia ka forcuar aftësinë e saj ofensive me raketa me rreze të gjatë veprimi për të sulmuar objektivat e armikut nga distanca, një ndryshim i madh nga parimi i saj i pas Luftës së Dytë Botërore për kufizimin e përdorimit të forcës vetëm për vetëmbrojtje.

Strategjia aktuale e sigurisë, e miratuar në vitin 2022, e emërton Kinën si sfidën më të madhe strategjike të vendit dhe bën thirrje për një rol më ofensiv për Forcën e Vetëmbrojtjes së Japonisë në kuadër të aleancës së saj të sigurisë me SHBA-në.

Plani i ri i buxhetit përfshin një blerje prej 960.2 milionë euro të raketave tokë-anije të tipit 12 të zhvilluara dhe të përmirësuara në vend me një rreze veprimi prej rreth 1,000 kilometrash.

Grupi i parë i raketave Tipi-12 do të vendoset në prefekturën jugperëndimore Kumamoto të Japonisë deri në mars, një vit më herët se sa ishte planifikuar, ndërsa Japonia përshpejton ndërtimin e raketave në rajon.

Pjesërisht për shkak të popullsisë në plakje dhe në rënie të Japonisë dhe vështirësive të saj me një ushtri me mungesë personeli, qeveria beson se armët pa pilot janë thelbësore.

Për të mbrojtur brigjet, Japonia do të shpenzojë 542.5 milionë euro për të vendosur dronë pa pilot ajror, sipërfaqësor detar dhe nënujor për mbikëqyrje dhe mbrojtje sipas një sistemi të quajtur “SHIELD” të planifikuar për marsin e vitit 2028.

Për një vendosje më të shpejtë, Japonia fillimisht planifikon të mbështetet kryesisht në importet, ndoshta nga Turqia ose Izraeli.

Japonia po përpiqet të forcojë industrinë e saj të mbrojtjes, kryesisht të brendshme, duke marrë pjesë në zhvillime të përbashkëta me vendet mike dhe duke nxitur shitjet e huaja, pasi ka lehtësuar në mënyrë drastike kufizimet e eksportit të armëve vitet e fundit.

Për vitin 2026, Japonia planifikon të shpenzojë më shumë se 867 milionë euro për të zhvilluar së bashku me Britaninë dhe Italinë një aeroplan luftarak të gjeneratës së ardhshme, për t’u vendosur në përdorim në vitin 2035.

Ekzistojnë gjithashtu plane për kërkimin dhe zhvillimin e dronëve të operuar nga Inteligjenca Artificiale, të projektuar për të fluturuar me këtë aeroplan. /Telegrafi/

Presidenti amerikan Donald Trump deklaroi se ai do të jetë personi që do të japë fjalën e fundit për një marrëveshje paqeje midis Rusisë dhe Ukrainës.

Në një intervistë me Politico, Trump tha se, pavarësisht çdo gjëje që Zelensky propozon kur të takohen në Mar-a-Lago të dielën, presidenti ukrainas "nuk ka asgjë derisa Trump ta miratojë”.

"Kështu që do të shohim se çfarë ka", tha Trump.

Zelensky tha se plani i tij i ri prej 20 pikash për paqen përfshin një zonë të demilitarizuar të propozuar me një kusht kyç: Rusia do të duhet të tërheqë forcat e saj nga një shtrirje përkatëse toke në Donetsk.

Zyrtarët ukrainas e kanë përshkruar planin si “një përpjekje për të treguar fleksibilitet pa lëshuar territor.

Trump dukej optimist për takimin me Zelenskyn, duke thënë: “Mendoj se do të shkojë mirë me të. Mendoj se do të shkojë mirë me Vladimir Putinin.”

Trump shtoi se “do të flasë me udhëheqësin e Rusisë së shpejti”.

Takimi i së dielës pritet të përqendrohet në garancitë e sigurisë, menaxhimin e centralit bërthamor Zaporizhzhia, plus kontrollin territorial të Donbasit, të cilin Moska e ka pretenduar. /Telegrafi/

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka thënë se do të takohet me presidentin e SHBA-së, Donald Trump, në Florida në fundjavë, ndërsa vazhdojnë bisedimet për t'i dhënë fund luftës në shkallë të plotë të Rusisë.

Zelensky tha se priste që takimi të zhvillohej të dielën dhe të përqendrohej në një plan paqeje prej 20 pikash të ndërmjetësuar nga SHBA-ja, si dhe në propozime të veçanta.

Ndërkohë, Kremlini thotë se ndihmësi i lartë i presidentit Vladimir Putin ka zhvilluar bisedime të mëtejshme me zyrtarë amerikanë në telefon dhe se Rusia është zotuar të vazhdojë me negociatat.

Rusia ka folur për "përparim të ngadaltë, por të qëndrueshëm" në bisedime, por nuk ka komentuar ofertën e Zelenskyt për të tërhequr trupat nga Donbasi lindor, nëse edhe Rusia tërhiqet.

Ukraina është përpjekur të sigurojë garanci nga SHBA-të si pjesë e një marrëveshjeje, dhe Zelensky ka sugjeruar që një "zonë e lirë ekonomike" e demilitarizuar është një mundësi e mundshme për zonat e Donbasit që Rusia nuk ka arritur t'i marrë me forcë.

Të premten, Zelensky u tha gazetarëve se plani 20-pikësh ishte 90% i përfunduar.

"Detyra jonë është të sigurohemi që gjithçka është 100% gati", tha ai.

“Nuk po humbasim asnjë ditë. Kemi rënë dakord për një takim në nivelin më të lartë – me presidentin Trump në të ardhmen e afërt. Shumë gjëra mund të vendosen para vitit të ri”, shtoi Zelensky. /Telegrafi/

Në Pagliari dei Marsi, një fshat në shpatet e malit Girifalco në rajonin italian të Abrucos, macet kanë qenë prej kohësh më të shumta se njerëzit.

Por heshtja që kishte jehuar nëpër rrugët e ngushta për dekada u thye në mars nga zhurma e një foshnje që qante.

Lindi Lara Bussi Trabucco, foshnja e parë e fshatit në pothuajse 30 vjet, lindja e së cilës gëzoi të gjithë komunitetin, shkruan The Guardian.

Me mbërritjen e Larës, popullsia e fshatit u rrit në rreth 20 banorë.

Pagëzimi i saj në kishë ishte një ngjarje ku mori pjesë i gjithë komuniteti.

"Vinin njerëz që as nuk e dinin që ekzistonte Pagliara dei Marsi, vetëm sepse kishin dëgjuar për Larën", tha nëna e saj, Cinzia Trabucco.

"Vetëm nëntë muajshe, ajo është e famshme", shtoi ajo.

Ndërsa mbërritja e Larës solli shpresë, ajo është gjithashtu një kujtesë e fortë e krizës demografike që po e prek Italinë.

Sipas të dhënave nga agjencia kombëtare e statistikave Istat, numri i lindjeve në vend ra në një minimum historik prej 369,944 në vitin 2024, duke vazhduar një trend negativ që ka zgjatur prej 16 vitesh.

Shkalla e fertilitetit ka rënë në vetëm 1.18 fëmijë për grua, ndër më të ulëtat në BE.

Arsyet janë të shumta: nga pasiguria në punë dhe emigrimi i të rinjve te mbështetja e pamjaftueshme për nënat që punojnë dhe rritja e infertilitetit mashkullor.

Të dhënat paraprake për shtatë muajt e parë të vitit 2025 tregojnë një rënie të mëtejshme, dhe askund situata nuk është më kritike sesa në Abruco, ku lindjet ranë me 10.2% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

"Pagliara dei Marsi po vuan nga një reduktim drastik i popullsisë, i përkeqësuar nga humbja e shumë të moshuarve, pa asnjë ndryshim brezash", tha kryebashkiakja lokale Giuseppina Perozzi, e cila shpreson se shembulli i prindërve të Larës do të frymëzojë të tjerët.

Nëna e Larës, Cinzia (42), mësuese muzike, u zhvendos nga periferia e Romës në fshatin e gjyshit të saj për të rritur një familje larg zhurmës dhe nxitimit të qytetit.

Atje ajo takoi partnerin e saj, Paolo Bussi (56), një punëtor ndërtimi.

Për lindjen e Larës, ata morën një "bonus për fëmijë" prej 1,000 eurosh, një masë e qeverisë së Giorgia Meloni, dhe marrin një pagesë për fëmijë prej rreth 370 eurosh në muaj.

Por, pavarësisht ndihmës financiare, ata përballen me një mungesë kronike të kujdesit për fëmijët dhe shqetësohen për arsimimin e ardhshëm të Larës.

Shkolla e fundit në fshat u mbyll dekada më parë.

Trabucco beson se stimujt financiarë nuk janë të mjaftueshëm.

"I gjithë sistemi duhet të revolucionarizohet", tha ajo.

"Ne jemi një vend me taksa të larta, por kjo nuk përkthehet në një cilësi të mirë jetese apo shërbime të mira sociale."

Problemi shtrihet edhe në kujdesin shëndetësor.

Në Sulmona, një qytet një orë larg me veturë, materniteti lokal po përpiqet të mbijetojë.

Në vitin 2024, vetëm 120 foshnje lindën atje, shumë më pak se 500 të nevojshme për të mbajtur fondet.

Mbyllja e tij do të thoshte që gratë shtatzëna do të duhej të udhëtonin për në kryeqytetin rajonal, L'Aquila, gjë që mbart rreziqe të mëdha në raste urgjence. /Telegrafi/

General Motors po shpenzon një shumë të madhe parash për një motor V-8 të gjeneratës së gjashtë.

Ky motor i ri do të fuqizojë një shumëllojshmëri automjetesh, përfshirë Chevrolet Corvette.

Ai duhet të vijë gjithashtu në dy madhësi, që do të thotë se vetura sportive ikonike e kompanisë mund të ketë një motor edhe më të madh.

Sipas një raporti të ri të Corvette Blogger, motori i gjeneratës së gjashtë LS6 do të jetë 6.7 litërsh.

Ky motor i ri ka të ngjarë të jetë i disponueshëm në Corvette Grand Sport të vitit 2027.

GM premton se motorët e rinj do të ofrojnë më shumë fuqi sesa linja aktuale.

Rritja e fuqisë nuk do të dëmtojë as efikasitetin, sipas prodhuesit të automjeteve. /Telegrafi/

Telefonat Galaxy S26 do të jenë të parët në botë që do të kenë një çipset 2nm – Exynos 2600.

Edhe më i fundit dhe më i madhi i Qualcomm, Snapdragon 8 Elite Gen 5, është ndërtuar në një nyje procesi 3nm.

Sa më i vogël numri, aq më i përparuar është çipseti (si rregull i përgjithshëm).

Por kjo nuk është fundi i historisë.

Exynos 2600 nuk ka një modem të integruar, kështu që i duhet një i jashtëm.

Samsung tani ka prezantuar Exynos Modem 5410 për t'u çiftëzuar me të.

Exynos Modem 5410 është modemi më i fundit 5G i Samsung, i prodhuar duke përdorur një proces 4nm.

Kjo e ndihmon atë të përdorë më pak energji sesa modemet e mëparshëm, ndërkohë që ofron ende lidhje të shpejtë dhe të qëndrueshme.

Këto i lejojnë modemit të ofrojë shërbim të besueshëm edhe në zona të largëta.

LTE DTC trajton thirrjet zanore, NB-IoT NTN lejon mesazhe bazike me tekst dhe ndarjen e vendndodhjes përmes satelitëve, dhe NR-NTN mundëson lidhje me cilësi më të lartë si thirrjet video.

Në përgjithësi, Exynos Modem 5410 duhet të ofrojë lidhje të fortë, të qëndrueshme dhe të sigurt 5G, madje edhe në mjedise sfiduese, duke përdorur më pak energji sesa modemet e vjetra. /Telegrafi/

Një biletë e vetme Powerball arriti çmimin e madh prej 1.817 miliardë dollarësh në prag të Krishtlindjeve, duke fituar çmimin e dytë më të madh të lotarisë të dhënë ndonjëherë në Shtetet e Bashkuara.

Bileta, e shitur në Arkansas, shënon herën e dytë që një xhekpot i Powerball është fituar në Arkansas, me të parin që u shit në vitin 2010.

"Urime fituesit më të ri të xhekpotit të Powerball", tha në njoftim Matt Strawn, kryetar i produkteve Powerball dhe drejtor ekzekutiv i lotarisë Iowa.

"Ky është vërtet një çmim i jashtëzakonshëm që të ndryshon jetën", shtoi ai. /Telegrafi/

Presidenti amerikan Donald Trump tha se sulmet ndaj caqeve të ISIS-it në Nigeri ishin një “dhuratë Krishtlindjeje” për grupin terrorist.

Ai deklaroi se “dhjetëra mijëra të krishterë” po vriten në Nigeri dhe shtoi se kishte paralajmëruar qeverinë nigeriane për pasojat.

“Thashë dje, goditini ditën e Krishtlindjeve, do të jetë një dhuratë Krishtlindjeje”, tha Trump.

Ai theksoi se forcat amerikane goditën fort ISIS-in në disa lokacione, duke e quajtur grupin terrorist “të tmerrshëm”.

“Dje u goditën shumë fort. Morën një dhuratë Krishtlindjeje shumë të keqe”, shtoi ai.

Ndryshe, Trump njoftoi se SHBA-ja ka kryer sulme ndaj caqeve të ISIS-it në veriperëndim të Nigerisë.

Komanda e SHBA-së për Afrikën (AFRICOM) tha se sulmet u kryen “me kërkesë të autoriteteve nigeriane” në shtetin Sokoto, duke vrarë disa terroristë të ISIS-it.

Nigeria konfirmoi se vazhdon të bashkëpunojë me SHBA-në për çështje sigurie për të adresuar kërcënimin e vazhdueshëm të terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm. /AA/

Një burrë goditi me thikë tre gra në stacionet e metrosë së Parisit Republique, Arts et Metiers and Opera.

Të gjitha viktimat morën trajtim mjekësor dhe i dyshuari u arrestua shpejt duke përdorur të dhënat e kamerave të sigurisë dhe telefonit.

Sulmet ndodhën në tre stacione metroje dhe burri u arrestua në rajonin e Parisit.

Ai u identifikua duke përdorur pamjet e kamerave të sigurisë dhe të dhënat e gjeolokacionit nga telefoni i tij celular.

Operatori i transportit publik parizien, RTAP, tha se zjarrfikësit u ndihmuan shpejt viktimave, policia mbërriti në vendngjarje dhe ekipet e sigurisë u vendosën për të përforcuar sigurinë në linjën e metrosë. /Telegrafi/

Mbrëmë, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kryen një sulm ajror ndaj luftëtarëve të ISIS-it në veriperëndim të Nigerisë, në koordinim me qeverinë nigeriane.

Tani mediat kanë publikuar foto që tregojnë pasojat e këtij sulmi.

Sulmi, sipas raportimeve, e habiti popullsinë vendase.

Fshati Jabo ishte një nga zonat e goditura nga sulmet amerikane.

Balira Sa'idu thotë se sulmet "ndryshuan gjithçka".

"Duhet të mendoj për dasmën time, por tani jam në panik. Sulmet kanë ndryshuar gjithçka. Familja ime është e frikësuar dhe as nuk e di nëse është e sigurt të vazhdoj me planin e dasmës në Jabo", tha ajo.

Aliyu Garba është një udhëheqës tradicional në fshat.

Ai thotë se mbeturinat nga sulmet ishin shpërndarë përreth dhe disa banorë nxituan në vendngjarje përpara se të mbërrinin forcat e sigurisë. /Telegrafi/

Forcat ukrainase kanë shkatërruar dy sisteme raketash shumë-tytëshe ruse të tipit Grad (MLRS) në rajonin e Donetskut, duke i dhënë një goditje të rëndë fuqisë së zjarrit me rreze të gjatë veprimi të Moskës në Ukrainën lindore.

Sistemet ruse u goditën nga dronë të rëndë Vampire, të njohur me nofkën "Baba Yaga", gjatë operacionit të së martës, shkruan Kyiv Post .

Pamjet e sulmit u publikuan më vonë nga Ministria e Mbrojtjes e Ukrainës në X, duke treguar të dy lëshuesit që morën goditje të drejtpërdrejta.

Sistemet Grad mund të godasin objektiva deri në 20 kilometra larg dhe kanë qenë ndër armët ruse më të përdorura që nga fillimi i pushtimit.

Sulmet e suksesshme vijnë ndërsa Rusia vazhdoi sulmet e saj ndaj objektivave civile në të gjithë Ukrainën.

Në prag të Krishtlindjeve, forcat ruse bombarduan infrastrukturën dhe automjetet civile, dhe sulmet me dronë në rajonin Chernihiv në veri të vendit vranë dy shoferë. /Telegrafi/