Nga korvetat e shpejta te kryqëzorët gjigantë; zbuloni si ndahen rolet në teatrin e luftës detare, ku madhësia, armatimi dhe teknologjia përcaktojnë fatin e oqeaneve.

Përgatiti: Leonard Veizi

Në shikim të parë, për një sy laik, të gjitha duken si kështjella gri prej çeliku që lundrojnë mbi ujë. Por në botën e strategjisë ushtarake, dallimi midis një anijeje dhe një tjetre nuk është thjesht çështje përmasash, por një ndarje precize rolesh që dikton fitoren ose humbjen. Nga “gjigantët” strategjikë te “ujqërit” e shpejtë të bregdetit, ja si klasifikohet flota moderne.

1-Kryqëzori (Cruiser): Gjiganti Strategjik

Kryqëzori është “grushti i rëndë” i çdo flote që pretendon dominim global. Me një gjatësi që shkon deri në 250 metra dhe peshë mbi 10,000 tonë, kjo anije nuk është thjesht një mjet luftarak, por një qendër komandimi lëvizëse.

Roli: Operon si “truri” i një grupi detar ose si një njësi e vetmuar në misione me rreze të gjatë.

Fuqia: Është i mbushur me raketa balistike, kundërajrore dhe sisteme mbrojtëse të sofistikuara.

Shembuj: Klasa amerikane Ticonderoga ose ajo ruse Slava.

2-Destrojeri (Destroyer): Shkatërrimtari Shumëfunksional

Nëse kryqëzori është mbreti, destrojeri është gjenerali i tij më besnik. Me një gjatësi 120–160 metra, ai është forca kryesore e goditjes në flotat moderne.

Roli: Mbrojtës i aeroplanmbajtëseve dhe gjuajtës i flotave armike. Ai është “thika zvicerane” e detit: godet në ajër, në sipërfaqe dhe nën ujë.

Armatimi: Torpedo, sisteme anti-nëndetëse dhe raketa tokë-tokë.

Shembuj: I famshmi Arleigh Burke (SHBA) apo Type 052D i Kinës.

3-Fregata (Frigate): Rojtari i Palodhur

Më e vogël dhe më ekonomike se destrojeri (90–140 metra), fregata është shtylla kurrizore e patrullimit oqeanik.

Roli: Fokusimi kryesor është lufta anti-nëndetëse dhe eskortimi i anijeve tregtare apo ushtarake. Është anija ideale për shtetet që kërkojnë siguri pa koston astronomike të një destrojeri.

Veçoria: Shpesh mban helikopterë detarë për zbulim dhe sulm të shpejtë.

Shembuj: Klasa FREMM (Francë/Itali) dhe Type 23 (Britani).

4-Gjuajtësi Detar (Corvette): Luftëtari i Bregdetit

Në ujërat e cekëta dhe afër brigjeve, asnjë nga gjigantët e mësipërm nuk ka shkathtësinë e korvetës. Ky është “gjuajtësi” i shpejtë (deri në 45 nyje) që përdor befasinë si armë kryesore.

Roli: Mbrojtja e ujërave territoriale dhe sulmet “godit dhe ik” (hit-and-run).

Armatimi: Megjithëse e vogël (50–100 metra), ajo mban raketa vdekjeprurëse kundër anijeve më të mëdha.

Shembuj: Visby (Suedi), Buyan (Rusi) apo Ada (Turqi).

Epilogu

Për ta kuptuar më thjeshtë hierarkinë detare, mjafton të shohim fushëbetejën:

Në arkitekturën e luftës moderne, asnjë anije nuk dominon e vetme. Siguria e deteve varet nga ky balancë: fuqia brutale e kryqëzorit, saktësia e destrojit, qëndrueshmëria e fregatës dhe shpejtësia e korvetës.

Nëse u habitët kur getat e bardha u shfaqën në listën e tendencave të sezonit, përgatituni të mahniteni, sepse ato po rikthehen fuqishëm dhe për to po flitet më shumë gjatë këtij sezoni festiv. Arsyeja është e thjeshtë: getat e bardha me dantellë krijojnë një atmosferë krejtësisht të re; të butë, unike dhe paksa të papritur në mes të dimrit.

Në një sezon të dominuar nga ngjyrat e errëta dhe teksturat e rënda, getat e bardha sjellin freski dhe elegancë. Ato kanë fuqinë të transformojnë menjëherë një veshje, duke i dhënë një këndvështrim të ri, që funksionon po aq bukur si me fustane sateni apo slip dress, ashtu edhe me pulovra oversize dhe pallto voluminoze.

Si t’i stiloni getat e bardha këtë dimër?

Me fustane të thjeshta

Kombinojini me fustane slip, mini apo me prerje të pastra për të krijuar kontrast mes minimalizmit dhe romantizmit. Getat e bardha i japin menjëherë një prekje delikate dhe fashion pamjes suaj.

Me triko dhe pulovra oversize

Një pulovër e gjatë, një fund i shkurtër ose pantallona të shkurtra dimërore dhe geta të bardha krijojnë një look modern, komod dhe shumë aktual.

Me këpucë klasike ose bazike

Mary Jane, loafers, balerina apo çizme të shkurtra janë zgjedhje perfekte. Nëse dëshironi një pamje më të guximshme, zgjidhni këpucë të zeza për kontrast maksimal.

Me shtresa dhe pallto voluminoze

Palltot e gjata, trench-et ose xhaketat e gjata e balancojnë butësinë e getave të bardha dhe e bëjnë veshjen më urbane.

Një nuancë neutrale

Getat e bardha duken më elegante kur shoqërohen me ngjyra si bezhë, gri, krem apo e zezë. Kjo i lejon këtij detaji të spikatë pa e mbingarkuar pamjen.

Getat e bardha me dantellë nuk janë thjesht një aksesor romantik. Ato janë një deklaratë stili që sfidon pritshmëritë e modës së dimrit. Të guximshme, elegante dhe të papritura, ato tregojnë se edhe detajet më delikate mund të bëhen pika kyçe e një veshjeje unike./K.M

Episodi i fundit i “The Dalina Show” në Andale Media për vitin 2025, ishte dhe episodi i fundit i programit siç e kemi ndjekur deri më tani, lajmëroi Dalina Buzi, autorja e programit. Në hyrje të programit, Dalina shpjegoi me një monolog arsyet për këtë vendimmarrje dhe zbuloi se cila do të jetë vazhdimësia e tij:

“Të dashur miq dhe ndjekës besnikë të “The Dalina Show”, sonte teksa nisim episodin e fundit për vitin 2025, dua të ndaj me ju një vendim të rëndësishëm. Një vendim që nuk ka qenë i lehtë sepse ky program ka qenë një pjesë shumë personale e jetës time.

Për ata që nuk e dinë, unë jam bashkëthemeluese dhe CEO e Ándale Media. Kjo do të thotë që unë kam përgjegjësinë dhe fjalën e fundit për gjithçka që shihni dhe do të shihni në këtë platformë. Kjo përgjegjësi kërkon vizion, punë të përditshme, gabime, korrigjime dhe fokus të plotë.

Është e rrallë që një drejtues i një medie me kaq shumë prodhime të jetë njëkohësisht edhe krijues, edhe moderator. Gjatë këtij viti unë kam drejtuar mbi 50 episode të “The Dalina Show”, kam dëgjuar qindra histori dhe bashkë me kryeredaktoren e programit, Elona Jaçellarin, dhe Jonën kemi kaluar orë të tëra duke krijuar një hapësirë ku njerëzit të ndihen realisht të dëgjuar.

E krijova “Seancën e Parë” për t’u thënë shqiptarëve që ekziston një vend në media ku historitë nuk përdoren, nuk trajtohen sipërfaqësisht dhe ku e vërteta ka vend edhe kur nuk duartrokitet.

Shpesh kam dalë nga kjo studio më e lodhur, por edhe më e pasur si njeri. Sot po tërhiqem nga ky program jo sepse po largohem nga njerëzit, por sepse po largohem nga një rol që e kam jetuar deri në fund.

Viti i dytë i Ándale kërkon fokusin tim të plotë si CEO, prapa skene, për të ndërtuar struktura, institucione dhe vazhdimësi.

“Seanca e Parë” nuk ka më nevojë për mua, Jona është zëri profesionist që ju duhet dhe Elona do të vazhdojë ta udhëheqë këtë format me të njëjtin integritet.

Ju më keni dhënë besimin tuaj dhe këtë nuk e kam marrë kurrë si të mirëqenë, unë do të jem këtu duke punuar që Ándale të sjellë edhe më shumë prodhime me kuptim.

Udhëtimi ynë i përbashkët nuk mbyllet këtu, ai sa po hyn në një fazë tjetër.

Ju faleminderit nga zemra. Ju dua dhe gëzuar festat!”

Pra, “The Dalina Show” do të transformohet në “Seanca e Parë”, ajo pjesë e programit që gjithmonë ka ekzistuar, thjesht tani do të moderohet prej Elona Jaçellarit, gazetare me mbi 20 vite eksperiencë në media, e cila ka shërbyer dhe si kryeredaktorja e emisionit deri më tani. Si gjithmonë, terapia e njerëzve që vijnë me besim për historitë e tyre në studio do të kryhet dhe me psikologen Jonarda Kërkuti, themeluese e platformës Psikologu Online. Me këto ndryshime tashmë të zbuluara, “Seanca e Parë” nis sezonin e ri në vitin 2026, deri në një lajmërim të dytë.

Një ngjarje e rëndë ka ndodhur në Teksas të SHBA-së, ku automjeti me të cilin udhëtonte një familje me katër anëtarë u përplas nga një makinë që drejtohej nga një person i dehur.

Aksidenti tragjik ka ndodhur në një autostradë të Teksasit teksa familja po ktheheshin nga një festë Krishtlindjesh. Nga përplasja e fuqishme humbën jetën, çifti i bashkëshortëve, vajza e tyre 5-vjeçare, ndërsa i vetmi i mbijetuar ishte djali 3-vjeçar.

Sipas policisë, aksidenti u shkaktua nga një 27-vjeçare, e cila ishte nën ndikimin e alkoolit kur përfundoi me automjetin e saj në korsinë e gabuar. Menjëherë pas aksidentit ajo u arrestua nga autoritetet.

Sipas raportimeve, djali i mitur ndodhet në spital dhe pritet t’i nënshtrohet një ndërhyrjeje kirurgjikale për të trajtuar plagët e tij./K.M

Kalifornia është goditur e fuqishme ditën e Krishtlindjeve, ndërsa shteti po përpiqet të rikuperojë dëmet shkaktuar nga shirat shkatërrues dhe rrëshqitjet e dheut në zonat malore.

Moti i keq shkaktoi probleme serioze, duke përfshirë ndërprerje të energjisë elektrike dhe valë të larta përgjatë bregdetit.

Në qytetin malor të Wrightwood, autoritetet lëshuan një paralajmërim për evakuim pasi vetëm një ditë më parë kishin shpëtuar njerëz të bllokuar në makina për shkak të një rrëshqitjeje dheu.

Severe flooding in Southern California shut down major highways, including I-15, leaving holiday travelers stuck for miles as floodwaters and mud overtake roads and bridges. . pic.twitter.com/LrTEHF6Pno

— AccuWeather (@accuweather) December 25, 2025

Zona pa rrugë të mbushura me baltë, shkëmbinj dhe mbeturina, me banorët e detyruar të strehoheshin në kafene dhe stacione benzine që punonin me gjeneratorë, ishin imazhet që bënë xhiron e rrjetit.

Wrightwood, California is seeing MASIVE debris flows.

Hwy 2 is completely blocked pic.twitter.com/1aWwxDJfmZ

— Kevin Dalton (@TheKevinDalton) December 24, 2025

Gjatë javës, shumë zona të Kalifornisë do të marrin 10 deri në 20 centimetra shi, mbi mesataren normale. Në të njëjtën kohë, priten reshje të dendura dëbore dhe një rrezik i lartë orteqesh në rajonet malore dhe në Sierra Nevada./K.M

Një lojtar në Arkansas ka fituar çmimin e dytë më të madh të Powerball, një total prej 1.817 miliardë dollarësh (1.34 miliardë paund), duke u bërë fituesi i një lotarie të mrekullueshme në ditën e Krishtlindjes.

Ky është vetëm çmimi i dytë më i madh në historinë e Powerball, dhe ai shënon një ngjarje të rëndësishme për këtë shtet, pasi është hera e dytë që një biletë fituese është shitur në Arkansas.

Bileta fituese përputhej me të gjashtë numrat e tërhequr: 4, 25, 31, 52, 59 dhe Powerball-in e kuq 19. Fituesi ka mundësinë të zgjedhë një pagesë të njëhershme prej 834.9 milionë dollarësh, një shumë marramendëse që mund të ndryshojë jetën e çdo individi.

Ky xhekpot i jashtëzakonshëm është vetëm një hap pas çmimit rekord të Powerball të vitit 2022, kur një fitues në Altadena, Kaliforni, mori 2.04 miliardë dollarë. Shanset për të fituar çmimin e madh të Powerball janë 1 në 292.2 milion, duke e bërë këtë një arritje të jashtëzakonshme për çdo fitues.

Për të fituar xhekpotin, një lojtar duhet të përputhë të pesë topat e bardhë dhe Powerball-in e kuq të tërhequr në një short të vetëm. Biletat për këtë lojë kushtojnë 2 dollarë secila dhe janë të disponueshme në 45 shtete të SHBA-së, përfshirë edhe Uashingtonin dhe territoret amerikane si Porto Riko./K.M

Last Updated on 26/12/2025 by Kesjana

Rritja e fluksit të emigrantëve gjatë kësaj periudhe ka sjellë edhe një shtim të ndjeshëm të trafikut në rrugët e qytetit, duke krijuar vështirësi në qarkullimin e automjeteve, veçanërisht në oraret e pikut.

Shef i Sektorit të Policisë Rrugore në Kukës ka bërë të ditur se, për të përballuar situatën, janë shtuar forcat e policisë në të gjitha kryqëzimet problematike të qytetit, me qëllim lehtësimin e lëvizjes dhe shmangien e bllokimeve.

“Është hartuar një plan masash ku janëe shtuar forcat e policisë në të gjitha kryqëzimet për rregullimin e trafikut”, tha Dritan Karaj, Shef i Sektorit të Policisë Rrugore, Kukës.

Nga ana tjetër, ai ka theksuar se problematika kryesore që vazhdon të ndikojë negativisht në qarkullimin rrugor mbeten parkimet e gabuara.

“Është organizuar puna duke bashkëpunuar edhe me bashkinë edhe me Policinë e Rendit. Janë marrë të gjitha masat , rrugët janë të lira“, tha Karaj.

Autoritetet u bëjnë thirrje drejtuesve të mjeteve që të respektojnë rregullat e qarkullimit dhe të shmangin parkimet e gabuara, për të kontribuar në lehtësimin e trafikut dhe rritjen e sigurisë rrugore gjatë kësaj periudhe me fluks të shtuar lëvizjesh./kb

Për shkak të protestës që zhvillojnë fermerët në Greqi, aksi rrugor Kakavijë-Janinë nuk do të jetë funksional për qarkullimin e automjeteve nga ora 18:00 deri në orën 21:00 (me orën shqiptare).

Policia e kufitare e Kakavijës bën me dije se do të lejohet vetëm qarkullimi i mjeteve për emergjenca shëndetësore.

“Policia Kufitare Kakavijë, nëpërmjet qendrës së përbashkët të shkëmbimit të informacionit Kakavijë, është njoftuar nga Policia Kufitare Greke se ditën e sotme, nga ora 19:00 deri në orën 22:00 (me orën greke), aksi rrugor Kakavijë-Janinë, në kryqëzimin e fshatit Kallpaq, do të jetë i bllokuar për shkak të protestës që do të zhvillojnë fermerët. Do të lejohen të qarkullojnë vetëm automjetet që do të kenë emergjenca shëndetësore”, njoftoi sot policia.

Policia Kufitare Kakavijë kërkon mirëkuptimin e qytetarëve dhe sugjeron planifikimin e udhëtimeve me automjete, në orare të tjera të ditës.

Greqia është “paralizuar” prej katër javësh nga protestat e fermerëve, të cilët kanë bllokuar akset kombëtare për vonesat me dhënien e subvencioneve të BE-së pas një skandali korrupsioni.

Ata janë të vendosur të vazhdojnë dhe të intensifikojnë protestat e tyre nëse kërkesat nuk u plotësohen nga qeveria./K.M

Last Updated on 26/12/2025 by Kesjana

Sot, më 26 dhjetor, ka nisur ajo që njihet si “Boxing Day“, dita e uljeve të mëdha që pason festën e Krishtlindjes. Sipas raportimeve nga mediat kryesore ndërkombërkombëtare, radhët jashtë qendrave tregtare kanë nisur që në orët e para të mëngjesit, veçanërisht në Britaninë e Madhe, Kanada dhe në SHBA-të.

Edhe pse kostoja e jetesës është rritur, ekspertët e ekonomisë thonë se konsumatorët po presin pikërisht këto ulje për të blerë pajisje elektronike dhe veshje që nuk i përballonin dot më parë. Sipas Sky News-it, pritet që vetëm në Britani të shpenzohen miliarda paund brenda 24 orëve. Megjithatë, një pjesë e madhe e blerjeve po zhvendoset online, ku gjigantë si Amazon-i kanë shpallur oferta deri në 70%.

Çfarë është “Boxing Day” dhe pse festohet?

“Boxing Day” (Dita e Kutive) festohet çdo vit më 26 dhjetor, një ditë pas Krishtlindjeve. Kjo festë e ka origjinën në Britaninë e Madhe dhe festohet kryesisht në vendet e Komonuelthit, si Kanada, Australia dhe Zelandë e Re. Megjithatë, vitet e fundit, për shkak të globalizimit dhe rëndësisë ekonomike, ajo është shtrirë si fenomen edhe në SHBA-të dhe vende të tjera.

•Kutitë e bamirësisë: Historikisht, në këtë ditë, kishat hapnin kutitë e lëmoshave ku besimtarët kishin lënë para gjatë vitit dhe ua shpërndanin ato të varfërve.

•Dhuratat për shërbyesit: Në kohët e vjetra, shërbëtorët e shtëpive të mëdha duhej të punonin në ditën e Krishtlindjeve. Prandaj, më 26 dhjetor, atyre u lejohej të shkonin pranë familjeve të tyre dhe pronarët u jepnin “kuti” me dhurata, ushqime ose para si shpërblim.

“Boxing Day”: Futboll dhe ulje çmimesh

Sot, kjo ditë njihet për dy shtylla kryesore:

•Konsumi: Konsiderohet si një nga ditët më të rëndësishme për ekonominë. Dyqanet e mëdha ofrojnë ulje drastike për të zbrazur magazinat nga stoqet e mbetura pas festave.

•Sporti: Në Britaninë e Madhe, kjo është një ditë e shenjtë për futbollin. Premier League luan një javë të plotë ndeshjesh, ku stadiumet mbushen plot me familje që festojnë./kb

Last Updated on 26/12/2025 by Klara

Prodhuesit vendas ende nuk po arrijnë të ulin stokun e birrës të grumbulluar gjatë stinës së verës, për shkak të pritshmërive për rritje konsumi nga turizmi.

Stoqet e grumbulluar ndikuan në rënien e prodhimit për muajt shtator -nëntor 2025. Sipas të dhënave të Doganave për këtë periudhë prodhimi ra 11% krahasuar me muajt shtator-nëntor 2024.

Ndërsa për 11 mujorin 2025 sipas të dhënave të Doganave u prodhua një sasi prej  37,7 mln litra birrë. Krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, prodhimi është rritur 8%,  duke qëndruar në nivelet më të larta pas periudhës së pandemisë së Covid-19.

Për shkak të pritshmërive për shtim të kërkesës gjatë sezonit turistik gjatë muajve të verës operatorët kryesorë pohuan se rritën gati 10% prodhimin, për shkak të parashikimeve optimiste për shtim konsumi nga turizmi.

Rritja më e lartë e prodhimit rezulton se ka qenë në muajin korrik 2025. Sipas të dhënave të Doganave për muajin korrik u prodhuan 6,1 mln litra birra apo 35% më shumë se muaji korrik 2024.

Megjithëse disa nga fabrikat më të mëdha rritën prodhimin në muajt e verës, pas përfundimit të sezonit turistik operatorët raportuan se pjesa më e madhe e birrës u magazinua, pasi rritja e pritshme e konsumit nga turizmi nuk është realizuar. Operatorët pohuan se për sezonin turistik dominuan turistët low cost , që më tepër konsumonin në ambientet me qira sesa në bare dhe restorante.

Sipas prodhuesve janë edhe disa faktorë të tjerë ndikojnë në pengimin e rritjes së konsumit të birrës vendase, që nga Akciza e aplikuar për prodhimin vendas që prej 2023 është e barabartë me akcizën e shoqërive importuese; Çmime konkurruese nga birrat e importit, si pasojë presion konkurrues mbi çmimet; Ulja e konsumit të pijeve alkoolike në tërësi në ambientet familjare dhe konsumi i tyre kryesisht në bare dhe restorante, ku çmimet e ofruara janë të larta (çmimi mesatar për shishe 0.33 l ose kanaçe 0.5 l në dyqan është 80–120 lekë, ndërsa në bare dhe restorante 200–350 lekë).

Ndërsa importet e birrës vijojnë të jenë me rënie, e cila nisi që në muajin korrik 2025 sipas të dhënave të Doganave.

Për periudhën janar-nëntor është importuar një sasi prej 51,6 mln litra birrë. Krahasuar me të njëjtën periudhë të 2024-s importet kanë rënë 4.3%.

Drejtues të një prej kompanive importuese të birrës në vend pohuan më herët se gjatë muajve të verës hasën rënie të konsumit, e ndikuar nga disa faktorë përfshirë numrin më të ulët të turistëve për sezonin 2025 në raport me sezonin e kaluar, abuzimi me çmimet e shitjes së birrës së importit në zonat bregdetare përgjatë stinës së verës, si dhe me aksionet e nisura nga qeveria në muajt e verës për lirimin e hapësirave publike.

Aksioni për lirimin e hapësirave që nisi në muajt e verës u shoqërua me heqjen e tendave të shumë bare dhe restoranteve në vend.

Por pavarësisht rënies së tyre dhe shtimit të prodhimit të ndikuara nga tendencat e konsumit, importet vijuan të zënë peshën kryesore të tregut në vend. Për janar -nëntor 2025 pesha e tyre arriti 58% kundrejt peshës prej 42% që zuri prodhimi vendas./K.M

Presidenti Donald Trump njoftoi se SHBA-të nisën një “sulm të fuqishëm dhe vdekjeprurës” kundër grupit Shteti Islamik (ISIS) në Nigerinë veriperëndimore.

Udhëheqësi amerikan e përshkroi ISIS-in si “llum terroristësh”, duke e akuzuar grupin për “shënjestërimin dhe vrasjen mizore, kryesisht, të të krishterëve të pafajshëm”.

Trump tha se ushtria amerikane “ekzekutoi sulme të shumta perfekte”, ndërsa Komanda Amerikane e Afrikës (Africom) raportoi më vonë se sulmi i së enjtes u krye në koordinim me Nigerinë në shtetin Sokoto.

Në postimin e tij në Truth Social, Trump theksoi se “nën udhëheqjen time, vendi ynë nuk do të lejojë që terrorizmi radikal islamik të lulëzojë”.

Në nëntor, Trump urdhëroi ushtrinë amerikane të përgatitej për veprime në Nigeri për të luftuar grupet militante islamike. Ai nuk tha në atë kohë se për cilat vrasje po i referohej – por pretendimet për një gjenocid kundër të krishterëve të Nigerisë kanë qarkulluar muajt e fundit në disa qarqe të krahut të djathtë në SHBA.

Ndërkohë, Sekretari i Mbrojtjes i SHBA-së, Pete Hegseth, tha të enjten se ishte “mirënjohës për mbështetjen dhe bashkëpunimin e qeverisë nigeriane”.

Ministria e jashtme nigeriane tha në një deklaratë se autoritetet e vendit “mbeten të angazhuara në bashkëpunim të strukturuar të sigurisë me partnerët ndërkombëtarë, përfshirë Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në adresimin e kërcënimit të vazhdueshëm të ekstremizmit terrorist dhe të dhunshëm”.

“Kjo ka çuar në goditje precize ndaj objektivave terroriste në Nigeri nga sulmet ajrore në Veriperëndim”, thuhet në deklaratë.

Sipas organizatave kundër dhunës thuhet se nuk ka prova që sugjerojnë se të krishterët po vriten më shumë sesa myslimanët në Nigeri, e cila është e ndarë përafërsisht në mënyrë të barabartë midis predikuesve të dy feve.

Javën e kaluar, SHBA-të kryen një “sulm masiv” kundër ISIS-it në Siri. Komanda Qendrore e SHBA-së (Centcom) tha se avionët luftarakë, helikopterët sulmues dhe artileria “goditën më shumë se 70 objektiva në vende të shumta në të gjithë Sirinë qendrore”. Në sulm u përfshinë edhe avionë nga Jordania./K.M

Derisa në shumicën e vendeve të botës 25 dhjetori është ditë feste, në disa të tjera është një ditë e zakonshme. Ka disa shtete ku Krishtlindja nuk festohet si festë zyrtare, dhe arsyet për këtë lidhen shpesh me kulturën ose fenë.

Pesë shtetet ku nuk festohet Krishtlindja:

Koreja e Veriut

Nuk ka vend për festa fetare si Krishtlindja në Korenë e Veriut. Ideologjia totalitare e shtetit nuk toleron fenë sepse e sheh si konkurrencë ndaj pushtetit shtetëror dhe kultit të personalitetit që është ndërtuar rreth dinastisë Kim prej vitesh, raportoi Index.

Çdo formë e festimit të Krishtlindjes mund të rezultojë në burgim ose ndëshkime të tjera.

Në vend të festave fetare, kalendari shtetëror është i mbushur me data kur festohet lidershipi dhe historia e regjimit. Ngjarja më e rëndësishme dimërore është përvjetori i lindjes së Kim Jong-il.

Arabia Saudite 

Si vendlindje e islamit, Arabia Saudite ka një qëndrim të qartë për Krishtlindjen: nuk është në pajtueshmëri me doktrinën islame. Për vite, dekorimet publike, bredhat e Krishtlindjes, apo çdo festim i dukshëm është i ndaluar rreptësisht, dhe festimet janë të kufizuara në hapësira private.

Në vitet e fundit, ka pasur disa ndryshime të vogla, më shumë për shkak të përpjekjes për hapje ndaj turizmit. Në disa hotele luksoze dhe qendra tregtare dekorime modeste “sezonale” mund të shihen – por pa simbole fetare.

Brunei

Brunei zbaton një version të rreptë të Sheriatit që vendos për hapësirën publike. Edhe pse ata që nuk janë myslimanë lejohen ta festojnë Krishtlindjen në privatësi, gjithçka që mund të duket si “promovim i një feje tjetër” mes myslimanëve konsiderohet e ndaluar.

Bredhi, dritat apo vetëm një kapele babadimri mund të rezultojë me gjobë. Madje autoritetet kanë paralajmëruar qytetarët që të përmbahen nga urimet për Krishtlindje në publik.

Somalia

Somalia, një shtet me shumicë myslimane dhe situatë komplekse të sigurisë, shkon një hap më tutje: Krishtlindja është komplet e ndaluar.

Arsyet janë për shkak të identitetit fetar dhe për siguri – autoritetet besojnë se festimi në publik mund të nxisë tensione dhe reagime nga grupet ekstremiste.

Shteti ndalon dekorimet në publik, tubimet apo edhe frazat “Urime Krishtlindja”. Fokusi është te festat islame.

Taxhikistani

Taxhikistani nuk e ka ndaluar zyrtarisht Krishtlindjen, por autoritetet vazhdimisht i dekurajojnë njerëzit kundër festimit. Është pjesë e një politike më të gjerë për kufizimin e kulturave të huaja dhe ndikimit fetar, ndërsa synon forcimin e identitetit kombëtar.

Autoritetet këshillojnë shkollat dhe bizneset kundër dekorimeve apo festimeve, dhe shitja e bredhave apo dekorimeve është e ndaluar/K.M

Nëse integrimi në BE do të ndodhë pa rritur cilësinë e ekonomisë dhe të vlerës së punës në Shqipëri, emigrimi do të përforcohet më shumë lajmëroi Fondi Monetar e Ndërkombëtar në rishikimin e fundit të Marrëveshjes me Shqipërinë.

Fondi vuri në dukje se Shqipëria ka përqindjen më të lartë të individëve në Rajon që deklarojnë se kanë gjasa të emigrojnë në dekadën e ardhshme ose që synojnë të largohen brenda 12 muajve.

“Ky nivel i lartë i gatishmërisë për emigrim, krahasuar me vendet e tjera të Europës Qendrore dhe Lindore, sugjeron një mungesë besimi në perspektivat ekonomike dhe sociale në vend, si dhe dobësi të tregut të punës për të ofruar mundësi cilësore dhe të qëndrueshme”, referoi FMN.

Në të kundërt duke rritur vlerën e punës, integrimi i vendit tonë në BE do të sillte rritje të fortë të prodhimit për frymë dhe ulje të papunësisë, e për rrjedhojë do të zbuste valën e emigrimit, sugjeron Fondi.

Të ardhurat për frymë në Shqipëri janë sa 34% e mesatares së BE-së, një hendek shumë i thellë. Sipas Fondit Shqipëria përveç hendekut në të ardhura shfaq një prapambetje strukturore, që nuk lidhet vetëm me nivelin e investimeve, por edhe me efikasitetin e përdorimit të punës dhe kapitalit.  Kjo tregon se rritja ekonomike ka qenë më tepër e bazuar në faktorë sasiorë sesa në përmirësim real të produktivitetit.

Sipas FMN zhvillimet demografike në vend me emigrim të fortë te të rinjve dhe rënien të forcës së punës janë duke ndikuar negativisht perspektiven ekonomike të vendit.

Shqipëria ka përjetuar një rënie të ndjeshme të popullsisë në moshë pune, çka reflekton tkurrjen demografike dhe emigracionin masiv. Në krahasim me disa vende të tjera të rajonit, rënia popullsisë në Shqipëri është më e theksuar, duke sinjalizuar presion të vazhdueshëm mbi ofertën e punës dhe potencialin afatgjatë të rritjes ekonomike.

Shqipëria ka prodhim për orë pune dukshëm më të ulët se mesatarja e BE-së dhe e vendeve të Ballkanit Perëndimor, ndërkohë që informaliteti mbetet i lartë. Edhe pse normat e punësimit dhe pjesëmarrjes në forcën e punës janë përmirësuar në vitet e fundit, ato nuk përkthehen në produktivitet të lartë, ndërsa përqindja e të rinjve as në punë dhe as në shkollë mbetet problematike. Kjo tregon se ekonomia po krijon vende pune, por jo vende pune me vlerë të shtuar të lartë.

Pagat më të larta në vendet e BE-së përbëjnë një faktor të fortë tërheqës, duke qenë se Shqipëria renditet  me nivelin më të ulët të pagave ndër vendet Europiane. Hendeku më i madh i pagave vërehet te punonjësit me arsim të lartë, ku pagat janë mbi trefish më të larta në ekonomitë e avancuara të BE-së dhe bëhen shkak për rritje të emigrimit. Anketat tregojnë se mangësitë në qeverisje dhe në sundimin e ligjit janë gjithashtu ndër nxitësit kryesorë të emigrimit, veçanërisht te punonjësit e kualifikuar.

Analizat e stafit e stafit të FMN tregojnë se një paketë gjithëpërfshirëse reformash që rrit produktivitetin është kyçe për përshpejtimin e rritjes ekonomike dhe zbutjen e efekteve negative të migracionit. Ndërsa përpjekjet e qeverisë për rritjen e pagave përmes rritjeve të përsëritura të pagës minimale mund të ofrojnë lehtësim afatshkurtër, ato nuk janë të qëndrueshme pa rritje përkatëse të produktivitetit. /K.M

Rusia është e gatshme të nënshkruajë një dokument të përbashkët, ku angazhohet për mossulmim reciprok mes vendeve të NATO-s dhe të Bashkimit Evropian.

Kështu deklaroi zëdhënësja e ministrisë se Jashtme, Maria Zakharova, duke shtuar se forma specifike e këtij dokumenti mund të përcaktohet gjatë negociatave, por duhet të jetë një akt i plotë ligjor ndërkombëtar.

Sa i përket negociatave mbi planin e Trump, Zakharova tha se kanë përparim të ngadaltë, por të qëndrueshëm.

Ndërkohë, Volodymyr Zelensky bëri të ditur se ka zhvilluar bisedë telefonike me të dërguarin e SHBA-së Steve Witkoff dhe Jared Kushner për rreth një orë, për mënyrën e dhënies fund të luftës.

Sipas tij, ka disa ide të mira që mund të kontribuojnë në arritjen e një paqeje të qëndrueshme./K.M

Last Updated on 26/12/2025 by Klara

Gazetari Artion Vreto në një dalje televizive, ka folur për festat e fundvitit dhe se si festojnë shqiptarët. Vreto tha se në Shqipëri kalohet shumë mirë për festa, duke qenë se ka ushqime shumë të mira. Gazetari u shpreh se në Shqipëri nëse zgjedh vendin e duhur dhe njerëzit e duhur kalohet bukur.

“Në Shqipëri mendoj që kalohet shumë bukur. Festat e fundvitit kalohen shumë mirë, ka restorante shumë të mira, ushqime shumë të mira…Edhe çmimet mund të themi që ka mundësi shumë të mira dhe alternative. Kemi pije të mira. Sot ke mundësi dhe e përzgjedhje. Mendoj që edhe në Shqipëri, nëse zgjedh vendin e duhur njerëzit e duhur, kalohet shumë bukur. Unë Krishtlindjen e kam tradicionale dhe e bëj në shtëpi. Mblidhemi bashkë bëjmë një drekë të madhe, një verë e mirë një bisedë e mirë dhe një festë e mirë”, tha ai./K.M

Last Updated on 26/12/2025 by Klara

Këtë të premte, një dollar amerikan do të blihet me 81 lekë dhe shitet me 82.2 lekë.

Euro blihet me 95.7 lekë dhe do të shitet me 96.6 lekë.

Franga zvicerane blihet me 102.7 lekë dhe shitet me 103.7 lekë.

Paundi britanik blihet me 109.3 lekë dhe shitet me 110.4 lekë.

Dollari kanadez këmbehet me 59 lekë në blerje dhe me 60.3 lekë në shitje.

Për kursin e monedhave të tjera shihni tabelën e mëposhtme./K.M

Përgatiti: Leonard Veizi

Dhjetori i vitit 1994 nuk solli paqen e festave në brigjet e Mesdheut, por një hije të zezë që kërcënonte të fshinte nga harta simbolin e “Qytetit të Dritave”. Ishte një kohë kur terrorizmi po ndryshonte fytyrë, duke u shndërruar nga një mjet shantazhi politik në një armë të asgjësimit në masë…

…Në pistën e përzhitur të Algjerit, Air France 8969 qëndronte si një monument i palëkundur metali, i gatshëm për t’u shkëputur drejt lirisë së reve. Por brenda barkut të tij të çeliktë, fati kishte thurur një tjetër skenar. Katër hije të armatosura, me syrit e mbushur me një fanatizëm të ftohtë, nuk kërkonin thjesht një udhëtim; ata kërkonin një altar sakrifice. Për ta, avioni nuk ishte një mjet transporti, por një “shigjetë hyjnore” që duhej të ngulej në zemrën e Parisit, duke shndërruar Kullën Eiffel në një gërmadhë hekuri dhe hiri.

Kronika

Rrëmbimi nisi si një kontroll rutinë pasaportash nga persona të veshur me uniforma të policisë algjeriane, por maska ra shpejt. Pjesëtarët e GIA-s (Grupit Islamik të Armatosur) zbuluan qëllimet e tyre brutale.

173 shpirtra u mbyllën në një hapësirë të ngushtë, ku oksigjeni zëvendësohej nga era e barutit dhe frikës.

Për të treguar se nuk kishte rrugë pas, terroristët ekzekutuan me gjakftohtësi tre pasagjerë: një polic algjerian, një diplomat vietnamez dhe një kuzhinier të ri francez. Trupat e tyre u hodhën në pistë si mesazhe makabre për botën që vështronte e tmerruar.

Kërkesa e tyre e prerë ishte: “Lejimin e fluturimit për në Paris”. Megjithatë, inteligjenca franceze kishte zbuluar planin djallëzor: avioni ishte i mbushur me eksplozivë dinamit dhe synohej të shpërthente mbi qytet.

Marseja

Pas negociatave të gjata, avioni u lejua të ulej në Marsejë për “rifurnizim”. Ishte një kurth i ngritur me mjeshtëri. Ndërsa dielli po perëndonte mbi portin e Marsejës, djemtë e GIGN (Groupe d’Intervention de la Gendarmerie Nationale), të veshur në të zeza, po përgatitnin atë që do të konsiderohej si një nga operacionet më brilante në historinë e forcave speciale.

“Ne nuk shkonim për të vrarë, por për të ndalur vdekjen,” do të kujtonin më vonë anëtarët e njësisë elitë.

Sulmi: 17 minuta ferr

Në orën 17:08, heshtja e pistës u shqye nga shpërthimet e shkallëve të lëvizshme që u mbështetën pas avionit.

Komandot sulmuan nga tre pika të ndryshme. Brenda kabinës, nisi një dyluftim që i ngjante një skene ferri. Mbi 1,000 plumba u shkëmbyen në atë hapësirë të vogël.

Piloti dhe ekuipazhi qëndruan në pozicionet e tyre edhe kur plumbat shponin xhamat e kabinës, duke ndihmuar pasagjerët të rrëshqisnin drejt shpëtimit përmes dritareve të emergjencës.

Të katër terroristët u asgjësuan. Mrekullisht, asnjë pasagjer apo pjesëtar i GIGN-it nuk humbi jetën gjatë sulmit final, ndonëse shumë u plagosën rëndë.

Epilogu i një nate pa fund

Fluturimi 8969 nuk ishte thjesht një pengmarrje e dështuar; ai ishte paralajmërimi i parë i madh për botën moderne. Shtatë vjet përpara se bota të shihte kullat e Nju Jorkut të shembeshin, Franca kishte parë profilin e një tragjedie të ngjashme.

Sot, ky episod kujtohet si momenti kur guximi njerëzor triumfoi mbi errësirën e fanatizmit, dhe kur profesionalizmi i ftohtë i forcave speciale shpëtoi jo vetëm një avion, por dinjitetin e një kombi të tërë.

Teatri i Dramës Mariupol, i shkatërruar nga një sulm ajror rus në vitin 2022, ndërsa qindra civilë po strehoheshin në bodrumin e tij, do të hapë dyert përsëri, me autoritetet ruse të pushtimit që e cilësuan rindërtimin si një shenjë ripërtëritjeje, ndërsa ish-aktorët në teatër e denoncuan rihapjen si “vallëzim mbi kocka”.

Kremlini e ka bërë rindërtimin e Mariupolit një kartëvizitë të sundimit të tij në Ukrainën e pushtuar , por mbikëqyrja e Moskës shoqërohet me arrestime ose dëbim të kritikëve, së bashku me sekuestrime pronash që u kanë zhveshur mijëra ukrainasve apartamentet që zotëronin ligjërisht.

Teatri i Dramës Mariupol do të rihapet deri në fund të muajit me një shfaqje të Lules së Kuqe, një përrallë ruse, pasi u rindërtua pothuajse nga e para gjatë dy viteve të fundit. “Teatri po rilind së bashku me Mariupolin. Klasikët rusë dhe sovjetikë janë rikthyer në skenë”, tha teatri në një deklaratë në lidhje me planet e tij për të ardhmen.

Evgeny Sosnovsky, një fotograf nga Mariupol i cili punoi gjerësisht me teatrin, por u zhvendos në Kiev pas pushtimit rus, tha: “Nuk mund të mendoj për ndonjë fjalë tjetër për këtë përveç cinizmit. Duhet të ketë një memorial në vend në kujtim të banorëve të Mariupolit që vdiqën gjatë pushtimit të qytetit nga Rusia, jo një vend argëtimi.”

Sulmi ndaj teatrit mbetet një nga incidentet më famëkeqe të luftës së Rusisë në Ukrainë, me ndërtesën që u shënjestrua pavarësisht faktit se në sheshin përpara saj ishte shkruar me shkronja të mëdha mbishkrimi “FËMIJË”. Të paktën një duzinë njerëzish është konfirmuar se kanë vdekur, por numri i vërtetë ka të ngjarë të jetë shumë më i lartë.

Rusia ka mohuar se ka goditur teatrin dhe ka pretenduar se dëmi është shkaktuar nga një shpërthim i shpërthyer brenda ndërtesës, por disa hetime të pavarura kanë sugjeruar se bombat ajrore ruse ishin përgjegjëse. Amnesty International arriti në përfundimin se shkatërrimi “ka të ngjarë të jetë shkaktuar nga forcat ruse që synojnë qëllimisht civilët ukrainas” dhe tha se sulmi duhet të hetohet si një krim lufte./K.M

Këngëtarja Bleona Qereti e ftuar në Top Channel ka treguar se si arriti të ishte pjesë e kopertinës së prestigjozes Vogue.

Bleona tha imazhin e saj në kopertinën e Vogue nuk e sheh si një sukses personal, por një dëshmi që ëndrrat nuk duhet të kapen prej flokësh.

Këngëtarja u shpreh se të qenit në kopertinën e Vogue është rezultat i një pune shumëvjeçare dhe një vetësakrifikim.

Bleona e krahasoi veten me Monica Belluccin dhe me personalitetin e Lady Gagës.

“Unë jam mësuar që jam gjykuar dhe jam parë gjithmonë me lupë për vendimet dhe veprimet që kam bërë. Njerëzit këtu gjykonin me një tjetër kënd pa e dikur se me çfarë ideja mbrapa janë marrë vendimet. Jam gjykuar edhe për limitet e trurit të njerëzve që flisnin për mua. Limitet e tyre nuk janë perceptimi im. Arritjen në kopertinën e Vogue nuk do ta klasifikoja suksese personal, por një dëshmi që ëndrrat duhet të kapen prej flokësh, nuk është çështje fati. Suksesi është si ajsberg. Kjo është fryt i një pune shumëvjeçare e imja dhe një vet-sakrifikim, gjërat që shqiptarët nuk e dinë. Kam nisur një brend dikur në 2013 dhe kam bërë një fotoshoot me një fotograf të Vogue, sepse për brendin që unë doja ti paraqisja Amerikës, ishte ai që kishte fotografuar Monica Belluccin më shumë se çdo njeri tjetër.

Amerika nuk do një kopje të shëmtuar të emrave që kanë. Bëra një analize se çfarë do i ofrojë unë Amerikës dhe për çfarë mund të më dojë. Me llogarinë time më doli që Amerika nuk ka një Pop Singer, Një Monica Belluçi në një formë pop-singer me një personalitet të Gagës dhe Madonës. Asnjëherë nuk ka pasur një persona klasik me personalitet të çmendur. Bashkova look-un dhe personalitetin. Unë për Amerikën nuk do jem asnjëherë një artiste amerikane por një e huaj që është e famshme në Amerikë sepse është e famshme diku tjetër. Është kollaj të thuash unë shkoi dhe di, por e mira e njerëzve të suksesshëm është që ata e kuptojnë që ata nuk din. Profesionistëve u kam lënë të marrin vendimet e duhura për gjërat që unë nuk i dija”, u shpreh Bleona./K.M

Një gjykatë në Rusi dënoi të enjten një aktivist proluftës dhe kritik të Vladimir Putinit për justifikimin e terrorizmit dhe e dënoi atë me gjashtë vjet burg. Sergei Udaltsov, udhëheqësi i lëvizjes së Frontit të Majtë që kundërshton Putinin dhe është i lidhur me Partinë Komuniste, u arrestua vitin e kaluar.

Sipas faqes së pavarur ruse të lajmeve Mediazona, akuzat kundër tij rrjedhin nga një artikull që Udaltsov postoi në internet në mbështetje të një grupi tjetër aktivistësh rusë të akuzuar për formimin e një organizate terroriste. Këta aktivistë u dënuan më parë këtë muaj dhe iu dhanë dënime që varionin nga 16 deri në 22 vjet burg. Udaltsov i ka hedhur poshtë akuzat kundër tij si të sajuara. Të enjten, ai e denoncoi vendimin si të turpshëm dhe tha se do të hynte në grevë urie, raportoi Mediazona.

Sipas vendimit të gjykatës, aktivisti do të vuajë dënimin e tij në një qeli të sigurisë së lartë.

Udaltsov ishte një figurë e shquar e opozitës gjatë protestave masive të viteve 2011-12 në Rusi, të shkaktuara nga raportet për manipulim të gjerë të zgjedhjeve parlamentare. Në shkurt të vitit 2012, ai mori pjesë në një takim që presidenti i atëhershëm Dmitry Medvedev zhvilloi me figura të ndryshme të opozitës.

Autoritetet ruse kanë shtuar masat e tyre kundër disidencës dhe lirisë së fjalës pasi Kremlini dërgoi trupa në Ukrainë, duke synuar pa pushim grupet e të drejtave të njeriut, median e pavarur, anëtarët e organizatave të shoqërisë civile, aktivistët LGBTQ+ dhe disa grupe fetare. Qindra njerëz janë burgosur dhe mijëra të tjerë janë larguar nga vendi.

Në dhjetor 2023, një gjykatë në Moskë e dënoi Udaltsovin me 40 orë punë të detyruar për shkelje të procedurave që lidhen me organizimin e një tubimi pasi u ndalua në Sheshin e Kuq, ku u përpoq të shpaloste një flamur me imazhin e diktatorit sovjetik Josef Stalin, sipas agjencisë shtetërore të lajmeve të Rusisë Tass.

Udaltsov ishte burgosur më parë në vitin 2014 dhe ishte dënuar me 4.5 vjet burg për akuza që lidhen me rolin e tij në organizimin e një demonstrate të vitit 2012 kundër Putinit që u shndërrua në trazira. Ai u lirua në vitin 2017./K.M