âU arrestua shtetasi R. B., 33 vjeç si dhe u shpall nĂ« kĂ«rkim shtetasin F. H., 29 vjeç, pasi rrugĂ«n âAli Boraâ shtetasi F. H, gjatĂ« njĂ« konflikti ka goditur dyshohet me njĂ« mjet prerĂ«s shtetasin K. K, i cili po merr ndodhet nĂ«n kujdesin e mjekĂ«ve. Pas konfliktit shtetasi F. H, ështĂ« larguar nga vendngjarja duke u ndihmuar nga shtetasi R. B, i cili e ka larguar me automjetin e tijâ, tha policia.
Kryetari i PD, Sali Berisha ka ndarë një mesazh urues për besimtarët shqiptarë.
Në urimin e tij nga Katedralja e Kishës Orthodokse Autoqefalë kryedemokrati u bëri thirrje besimtarëve të festojnë më shpresë e besim.
Mesazhi i Berishës:
Erdha të shpreh urimet e mia, nderimin tim më të madh për kryepeshkopin e Kishës Autoqefalë Shqiptare, bashkëpunëtorët e tij, besimtarët orthodoksë në Shqipëri dhe kudo që janë. Kjo është një ditë e madhe, jo vetëm në historinë e krishtërimit, por edhe në historinë e qytetërimit botëror dhe qytetërimit perëndimor, në veçanti.
Uroj çdo shqiptar që këtë ditë ta festojë me besim dhe shpresë për Krishtlindje më të mira vitin e ardhshëm.
Fermerët francezë që vijojnë të mbajnë të bllokuara disa akse rrugore në jugperëndim të Franca festuan Krishtlindjen në protesta, pas gati dhjetë ditësh mobilizimi kundër mënyrës se si qeveria po menaxhon përhapjen e dermatitit nodular ngjitës te bagëtitë.
Në autostradën A64, në jug, protestuesit ngritën një tendë të re rreth 40 metra të gjatë, ku mbrëmjen e së mërkurës u mbajt një meshë Krishtlindjeje rreth orës 21:00.
Ceremonia u zhvillua në prani të qindra fermerëve dhe banorëve të zonës, të cilët prej datës 12 dhjetor kanë shprehur mbështetje të vazhdueshme për protestën.
Dhjetëra manifestues u mblodhën për një festë modeste, nën urën e nyjës së autostradës.
Atmosfera u shoqërua me ushqime tradicionale, një stallë të ndriçuar për Krishtlindje, një treg prodhuesish vendas dhe një meshë të planifikuar.
Ndërkohë, ne Pirenejtë Atlantikë, në po të njëjtën autostrade, mesha e mesnatës ishte planifikuar të mbahej në orën 22:30.
Koordinimi Rural 64 njoftoi gjithashtu për një paradë traktorësh në mbrëmjen e së enjtes, si shenjë vijimësie e protestës.
Sipas xhandarmërisë, qarkullimi mbeti i penguar të mërkurën në mëngjes në disa segmente kyçe.
Një nga figurat kryesore të protestës deklaroi pas një takimi me prefektin se fermerët do të vazhdojnë betejën për të ndryshuar rregullat mbi therjen e detyrueshme të bagëtive dhe për të gjetur zgjidhje konkrete për fermerët e prekur.
âBĂ«het fjalĂ« pĂ«r mbijetesĂ«n e fermave tona. NĂ«se duhet tĂ« qĂ«ndrojmĂ« kĂ«tu njĂ« muaj, do ta bĂ«jmĂ«â, tha ai.
Që prej shpërthimit të epidemisë këtë verë në Savojë, shteti francez po mbështetet në tre shtylla për frenimin e virusit, përfshirë therjen sistematike të tufave sapo zbulohet një rast.
Kjo strategji kundërshtohet fort nga sindikata si Koordinimi Rural dhe Konfederata Fshatare, të cilat e konsiderojnë masën disproporcionale.
Nga kthimi i bujshëm i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe ekuilibrat e brishtë në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, te kryengritjet sociale të Gjeneratës Z, investimet kolosale në inteligjencën artificiale dhe fenomenet ekstreme të motit që thyen rekorde, AFP ka publikuar listën me dhjetë ngjarje që shënuan vitin 2025 dhe formësuan skenën ndërkombëtare, duke nxjerrë në pah një epokë pasigurie të fortë dhe ndryshimesh të thella.
Kthimi i bujshëm i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë
Sulme proteksioniste, deportime masive tĂ« emigrantĂ«ve tĂ« paligjshĂ«m, çmontim i pjesĂ«ve tĂ« tĂ«ra tĂ« qeverisĂ« federale⊠Pas kthimit nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« nĂ« janar pĂ«r njĂ« mandat tĂ« dytĂ«, republikani Donald Trump ka nisur njĂ« breshĂ«ri masash sipas doktrinĂ«s sĂ« tij âAmerika e Paraâ, duke pĂ«rdorur gjerĂ«sisht urdhra ekzekutivĂ«, megjithĂ«se gjykatat kanĂ« bllokuar disa nga vendimet e tij.
Me atë që kundërshtarët e tij e quajnë shpërfillje të të drejtave themelore dhe fuqive të tjera, ai ka synuar kundërshtarët, ka dërguar Gardën Kombëtare në qytete të mëdha të udhëhequra nga Demokratët, është përpjekur të frikësojë median dhe ka luftuar programet e diversitetit dhe përfshirjes. Ai është angazhuar gjithashtu në një aktivitet të dendur diplomatik, me shkallë të ndryshme suksesi.
Por sondazhet tregojnë pakënaqësi në rritje midis amerikanëve me çështjet ekonomike, veçanërisht koston e jetesës. Humbjet e mëdha në zgjedhjet lokale e kanë vënë partinë e tij në një pozicion të cenueshëm përpara zgjedhjeve të mesit të mandatit në vjeshtën e vitit 2026.
Armëpushimi i brishtë në Gaza
Presioni amerikan çoi në një armëpushim midis Izraelit dhe Hamasit, dy vjet pas fillimit të luftës shkatërruese në Rripin e Gazës, e cila shpërtheu pasi lëvizja islamiste palestineze Hamas nisi një sulm në territorin izraelit më 7 tetor 2023.
Armëpushimi ka lejuar një tërheqje të pjesshme të trupave izraelite nga Rripi i Gazës, shkëmbimin e pengjeve të fundit të mbajtura gjallë në Gaza me palestinezët e burgosur në Izrael dhe rritjen e ndihmës humanitare për Gazën, megjithëse kjo ndihmë është ende dukshëm më e ulët se ajo që nevojitet, sipas OKB-së dhe organizatave joqeveritare.
Izraeli po pret kthimin e trupit tĂ« njĂ«rit prej pengjeve tĂ« fundit pĂ«rpara se tĂ« fillojĂ« bisedimet pĂ«r fazĂ«n e dytĂ« tĂ« armĂ«pushimit, njĂ« fazĂ« qĂ«, sipas kushteve tĂ« planit tĂ« SHBA-sĂ« tĂ« miratuar nga OKB-ja, duhet tĂ« çojĂ« nĂ« demilitarizimin e GazĂ«s. Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka thĂ«nĂ« se shpreson qĂ« kjo fazĂ« e dytĂ« tĂ« fillojĂ« âshumĂ« shpejtâ, por dhuna vazhdon tĂ« trondisĂ« territorin, teksa tĂ« dyja palĂ«t akuzojnĂ« njĂ«ra-tjetrĂ«n pĂ«r shkelje tĂ« armĂ«pushimit.
Tensionet rajonale vazhdojnë me sulme të vazhdueshme izraelite në fortesat e lëvizjes shiite Hezbollah në Liban. Irani u godit gjithashtu nga sulmet izraelite dhe amerikane në objektet e tij bërthamore gjatë një lufte 12-ditore me Izraelin në qershor, e cila u shkaktua nga një sulm izraelit. Në shtator, Izraeli shënjestroi zyrtarët e Hamasit në një sulm të paprecedentë në Katar.
Përpjekjet për paqe në Ukrainë
Kthimi i Donald Trump nĂ« pushtet shĂ«noi pĂ«rpjekjet e para serioze pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund pushtimit rus tĂ« UkrainĂ«s, i cili filloi nĂ« shkurt tĂ« 2022-it.
Lëvdatat dhe fajësimet e presidentit amerikan janë luhatur midis Vladimir Putin dhe Volodymyr Zelensky. Në shkurt, Donald Trump sulmoi ashpër presidentin ukrainas para kamerave në Zyrën Ovale, duke e akuzuar atë për mosmirënjohje ndaj Shteteve të Bashkuara.
Bisedimet e drejtpërdrejta midis rusëve dhe ukrainasve në Stamboll dhe një samit pasues midis Donald Trump dhe Vladimir Putin në Alaska nuk kanë rezultuar në ndonjë përparim konkret drejt paqes dhe Uashingtoni njoftoi sanksione kundër sektorit rus të naftës në tetor.
Negociatat ndĂ«rkombĂ«tare u mbajtĂ«n nĂ« fund tĂ« nĂ«ntorit nĂ« bazĂ« tĂ« njĂ« drafti amerikan, versioni fillestar i tĂ« cilit u konsiderua nga Kievi dhe aleatĂ«t e tij europianĂ« si shumĂ« i favorshĂ«m pĂ«r MoskĂ«n. Pas njĂ« raundi tĂ« ri bisedimesh me tĂ« dĂ«rguarit e Trump nĂ« dhjetor, Ukraina deklaroi se ishte bĂ«rĂ« âpĂ«rparimâ, megjithĂ«se çështja e territoreve ukrainase tĂ« kontrolluara nga Rusia mbetet e bllokuar.
Në vijën e frontit, ushtria ruse ka vazhduar përparimin e saj të ngadaltë në sektorin lindor, pasi i shtyu plotësisht forcat ukrainase nga rajoni kufitar rus i Kurskut në mars. Moska ka rritur sulmet ndaj infrastrukturës energjetike ukrainase dhe rrjetit hekurudhor ukrainas, ndërsa Kievi po synon objektet e naftës në Rusi.
Lufta globale tregtare
Duke përmendur praktikat tregtare që ishin të pafavorshme për vendin e tij, Donald Trump njoftoi një sërë tarifash shtesë për produktet e importuara në Shtetet e Bashkuara, të cilat varionin sipas vendeve ose rajoneve të origjinës. Ai gjithashtu vendosi tarifa specifike për sektorët që konsiderohen strategjikë (çeliku, alumini ose bakri).
Ndërsa vendet e synuara shqyrtonin ose zbatonin hakmarrje tregtare, filluan negociata të ashpra, duke rezultuar në marrëveshje të shumta, të tilla si me Bashkimin Europian ose në fund të tetorit, me Kinën, duke shënuar fillimin e një armëpushimi në një konflikt që kishte tronditur ekonominë globale.
Megjithatë, negociatat dypalëshe u pezulluan me Kanadanë, pas një reklame që presidentit amerikan iu duk ofenduese.
I presionuar për të ulur koston e jetesës për amerikanët, Donald Trump pranoi në mesin e nëntorit të anulonte tarifat doganore për ushqime të caktuara, të tilla si kafeja dhe mishi i viçit që importohen.
Një papë i ri, Leoni XIV
Robert Francis Prevost u bë papa i parë amerikan më 8 maj, në moshën 69-vjeçare, pas vdekjes së paraardhësit të tij, Francis, të cilit ai i shërbente si këshilltar. Tymi i bardhë që njoftonte zgjedhjen e kreut të 267-të të Kishës Katolike u ngrit mbi Kapelën Sistine pas një konklave të shkurtër të kardinalëve që zgjati më pak se 24 orë.
I qeshur dhe diskret, Prevost, i lindur nĂ« Ăikago dhe njĂ« nga kardinalĂ«t e moderuar, mori emrin Leoni XIV. Papa i ri, i cili kaloi pothuajse 20 vjet si misionar nĂ« Peru, vazhdon punĂ«n e paraardhĂ«sit tĂ« tij me veprime shoqĂ«rore nĂ« favor tĂ« tĂ« varfĂ«rve, emigrantĂ«ve dhe ekologjisĂ«.
Në të njëjtën kohë, ai i qetësoi qarqet konservatore duke lejuar përsëri një shërbim tradicional në Vatikan pas tre vitesh kufizimesh. Ai përjashtoi në afat të shkurtër shugurimin e grave si dhjake ose njohjen e martesës së personave të të njëjtit seks.
Rebelimet e Gjeneratës Z
Në Azi, Afrikë dhe Amerikën Latine, të rinjtë e Gjeneratës Z kanë shumëfishuar mobilizimet e tyre për të përmirësuar kushtet e jetesës dhe kundër bllokimit të mediave sociale ose korrupsionit të elitave.
Ata marshuan në Peru kundër pasigurisë në rritje dhe rendit të politikanëve ose në Marok, ku autoritetet nisën përpjekje në sektorët socialë, si dhe ndjekjen penale të më shumë se 2,000 personave.
Në vende të tjera, demonstratat, të cilat u shtypën me dhunë, u zhvilluan në një sfidë më të gjerë ndaj pushtetit, pas trazirave në Nepal, kryeministri maoist K. P. Sharma Oli nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të jepte dorëheqjen. Në Madagaskar, mobilizimi çoi në përmbysjen nga ushtria të Presidentit Andry Rajoelina, i cili iku jashtë vendit.
Në Tanzani, të rinjtë morën pjesë masivisht në protestat pas zgjedhjeve që u mbytën në gjak. Flamuri pirat nga manga One Piece (një kafkë me kocka të kryqëzuara me një kapelë kashte), shpesh i mbajtur nga protestuesit, u bë një simbol ndërkombëtar i luftës kundër shtypjes në mediat sociale.
Investime kolosale në inteligjencën artificiale
Gjigantët e teknologjisë dhe startup-et e specializuara po shpenzojnë shuma gjithnjë e më kolosale për të financuar zhvillimin e inteligjencës artificiale. Sipas firmës amerikane të kërkimit dhe konsulencës Gartner, shpenzimet globale për inteligjencën artificiale pritet të arrijnë rreth 1.5 trilion dollarë deri në vitin 2025 (+50% në një vit) dhe të kalojnë 2 trilion dollarë vitin e ardhshëm.
Vlerësimet astronomike të sektorit në tregun e aksioneve, ajo e kompanisë gjigante amerikane të mikroprocesorëve Nvidia dikur tejkaloi nivelin e paparë prej 5 trilion dollarësh, megjithatë, po shkaktojnë frikë në tregje.
Shqetësimet e shkaktuara nga inteligjenca artificiale janë nxitur gjithashtu nga shembuj të shumtë të dezinformimit, akuza për shkelje të të drejtave të autorit ose shkurtime masive të vendeve të punës, veçanërisht në Amazon.
PrindĂ«rit e njĂ« adoleshenti nga Kalifornia qĂ« kreu vetĂ«vrasje madje akuzuan asistentin e inteligjencĂ«s artificiale ChatGPT tĂ« OpenAI se e inkurajoi fĂ«mijĂ«n e tyre tĂ« kryente vetĂ«vrasje me kĂ«shilla specifike. Startup-i qĂ« atĂ«herĂ« ka forcuar kontrollet prindĂ«rore, ndĂ«rsa Kalifornia ka miratuar legjislacionin qĂ« rregullon tĂ« ashtuquajturit âchatbotâ.
Vjedhja spektakolare në Luvër
Më 19 tetor, hajdutët me jelekë punëtorësh hynë në muzeun e famshëm të Luvrit në Paris në mes të ditës, duke përdorur një ashensor që përdoret normalisht për lëvizje, pasi thyen një xham. Pastaj ata hynë me forcë në vitrina dhe vodhën xhevahire mbretërore, me vlerë rreth 88 milionë euro, të gjitha në një kohëzgjatje prej tetë minutash. Ndërsa ata ikën me një skuter, ata humbën kurorën e Perandoreshës Eugenie (gruaja e Napoleonit III), e cila u gjet e dëmtuar.
Kjo vjedhje spektakolare në Luvër u komentua në të gjithë botën dhe nxori në dritë mangësitë e sigurisë së muzeut më të famshëm në botë.
U ngritën akuza kundër katër burrave të dyshuar si pjesë e grupit të vjedhjeve, por xhevahiret nuk janë gjetur ende.
Sulmet amerikane në Karaibe dhe Paqësor
Uashingtoni ka vendosur një forcë të konsiderueshme ushtarake në brigjet e Venezuelës që nga gushti, me sa duket për të luftuar trafikun e drogës me destinacion Shtetet e Bashkuara.
Një seri sulmesh në javët e fundit në Karaibe dhe Paqësor kundër anijeve të dyshuara për trafik droge kanë vrarë gati 100 persona në operacione, ligjshmëria e të cilave vihet në dyshim nga ekspertët.
Karakasi e sheh këtë si një pretekst për të rrëzuar Presidentin Nicolas Maduro dhe për të sekuestruar rezervat e naftës së vendit.
Uashingtoni akuzon Nicolas Maduron se është kreu i një karteli dhe po ofron një shpërblim prej 50 milionë dollarësh për kapjen e tij.
Ngjarjet ekstreme të motit
Përmbytje vdekjeprurëse, stuhi katastrofike⊠Ngjarjet ekstreme të motit kanë ndjekur njëra-tjetrën, për shkak të çrregullimit të klimës të shkaktuar nga aktiviteti njerëzor, sipas shkencëtarëve.
Cikloni Melissa, një nga më të fuqishmit që ka përfshirë ndonjëherë Karaibet, shkatërroi rajone të tëra të Xhamajkës dhe përmbyti Haitin dhe Kubën.
Në Azinë Juglindore, Filipinet u goditën në më pak se dy muaj nga tajfunët Ragasa, Kalmagi dhe Phung-wong. Vietnami pësoi shkatërrime nga stuhitë, përmbytjet dhe rrëshqitjet e tokës, ndërsa dy stuhi tropikale vranë qindra njerëz në fund të vitit në Sri Lanka dhe Indonezi.
Ndërsa temperaturat rriten, zjarret në pyje janë intensifikuar në Europë dhe hektarë rekord pyjesh janë djegur gjatë verës.
Në SHBA, zjarret e shkaktuara nga rrufetë shkaktuan mbylljen e pjesës veriore të Kanionit të Madh në Arizona për pjesën tjetër të sezonit turistik në mesin e korrikut.
âU arrestua shtetasi R. B., 33 vjeç si dhe u shpall nĂ« kĂ«rkim shtetasin F. H., 29 vjeç, pasi rrugĂ«n âAli Boraâ shtetasi F. H, gjatĂ« njĂ« konflikti ka goditur dyshohet me njĂ« mjet prerĂ«s shtetasin K. K, i cili po merr ndodhet nĂ«n kujdesin e mjekĂ«ve. Pas konfliktit shtetasi F. H, Ă«shtĂ« larguar nga vendngjarja duke u ndihmuar nga shtetasi R. B, i cili e ka larguar me automjetin e tijâ, tha policia./mxh
Në prononcimin për mediat nga Kisha Katolike në Tiranë, Sekretari i Përgjithshëm i PL, Tedi Blushi përveç urimit për besimtarët e krishterë me rastin e Krishtlindjes, përcolli dhe një mesazh politik.
Blushi tha se shqiptarĂ«t do tĂ« çlirohen njĂ«herĂ« e pĂ«rgjithmonĂ« nga âsektiâ anti familje dhe anti zot.
âNĂ« emĂ«r tĂ« PartisĂ« sĂ« LirisĂ«, presidentit Meta dhe ermin tim personal i uroj tĂ« gjithĂ« besimtarĂ«ve dhe popullit tĂ« krishterĂ« dhe mbarĂ« popullit shqiptar gĂ«zuar Krishtlindjet.
Sa më shumë mirësi, lumturi e begati. Lindja e Krishtit është lindja e shpresës për ditë më të mirë që patjetër do të vijnë.
Ndaj le tĂ« lutemi por nĂ« veçanti le tĂ« pĂ«rkushtohemi qĂ« Krishtlindjen e ardhshme tĂ« gjithĂ« shqiptarĂ«t ta festojnĂ« nĂ« liri, begati, dinjitet tĂ« çliruar njĂ«herĂ« e pĂ«rgjithmonĂ« nga njĂ« sekt anti familje e anti zot.â, tha ai./MXH
Autoritetet turke kanë bërë të ditur se kanë penguar disa sulme të planifikuara për ditët e Krishtlindjes dhe Vitit të Ri, duke arrestuar më shumë se 100 anëtarë të dyshuar të grupit ekstremist, Shteti Islamik (IS).
Bastisjet masive janĂ« kryer nĂ« 124 adresa nĂ«pĂ«r Stamboll, ka bĂ«rĂ« tĂ« ditur kryeprokurori i qytetit. NĂ« aksion janĂ« konfiskuar armĂ« zjarri, municione dhe âdokumente organizativeâ.
Zyrtarët kanë thënë se mbështetësit e IS-it kanë qenë duke planifikuar në mënyrë aktive sulme nëpër Turqi këtë javë, sidomos kundër atyre që nuk i përkasin besimit islam.
Policia i ka arrestuar 115 tĂ« dyshuar, mirĂ«po pĂ«rpjekjet janĂ« duke vazhduar pĂ«r tâi arrestuar edhe 22 tĂ« tjerĂ«, Ă«shtĂ« thĂ«nĂ« nĂ« deklaratĂ«.
Zyra e Prokurorit ka thënë se të dyshuarit kanë qenë në kontakt me operativë të IS-it jashtë Turqisë.
Ky njoftim vjen dy ditë pasi agjentë të inteligjencës turke kanë kryer bastisje kundër grupit në kufirin afgano-pakistanez.
Një shtetas turk që dyshohet të ketë pasur rol me rëndësi në një krah të IS-it në rajon, është ndaluar dhe është akuzuar për planifikim të sulmeve kundër civilëve.
Shërbimet turke të sigurisë shënjestrojnë rregullisht të dyshuar për lidhje me IS-in.
Turqia ndan një kufi prej 900 kilometrash me Sirinë, ku grupi vazhdon të operojë në disa rajone.
Presidenti i SirisĂ«, Ahmed al-Sharaa, i cili ka lidhje tĂ« ngushta me QeverinĂ« turke, Ă«shtĂ« zotuar se do tĂ« punojĂ« me Shtetet e Bashkuara dhe EvropĂ«n pĂ«r tâi çrrĂ«njosur elementĂ«t e IS-it qĂ« kanĂ« mbijetuar.
SHBA-ja ka nisur një valë sulmesh kundër pozicioneve të grupit nëpër Siri ditë më parë, si përgjigje ndaj vrasjes së tre amerikanëve.
Dy ushtarë amerikanë dhe një përkthyes civil janë vrarë nga sulmues të armatosur të IS-it më herët gjatë këtij muaji./MXH
Mesazhi i Krishtlindjes âUrbi et Orbiâ i PapĂ«s, si çdo vit, bĂ«n thirrje pĂ«r paqe nĂ« botĂ«n e ndarĂ«, por Papa Leone XIV e bĂ«n kĂ«tĂ« me delikatesĂ« pĂ«rmes vargjeve tĂ« Yehuda Amichai, ndoshta poetit mĂ« tĂ« madh izraelit, i cili deri nĂ« fund mbeti mbĂ«shtetĂ«s i paqes me palestinezĂ«t: âJo paqja e njĂ« armĂ«pushimi, / as vizioni i ujkut dhe i qengjit, / por pĂ«rkundrazi / si nĂ« zemĂ«r kur eksitimi mbaron / dhe mund tĂ« flitet vetĂ«m pĂ«r njĂ« lodhje tĂ« madhe. / (âŠ) Le tĂ« vijĂ« / si lulet e egra, / papritur, sepse fusha / ka nevojĂ« pĂ«r tĂ«: paqe e egĂ«r.â
NĂ« Krishtlindjen e tij tĂ« parĂ« si Peshkop i RomĂ«s, Papa shfaqet nĂ« mesditĂ« nga Lozha e Bekimeve me mesazhin tradicional qĂ« çdo vit rikujton plagĂ«t e botĂ«s, nga Lindja e Mesme deri te âpopulli i martirizuar ukrainasâ, e mĂ« gjerĂ« nĂ« gjithĂ« EvropĂ«n, qĂ« tĂ« mbetet âmikpritĂ«seâ dhe âbesnike ndaj rrĂ«njĂ«ve tĂ« saj tĂ« krishtera dhe historisĂ« sĂ« sajâ. Duke u bĂ«rĂ« njeri, thotĂ« ai, âJezusi merr mbi vete brishtĂ«sinĂ« tonĂ«, identifikohet me secilin prej nesh: me ata qĂ« nuk kanĂ« mĂ« asgjĂ« dhe kanĂ« humbur gjithçka, si banorĂ«t e GazĂ«s; me ata qĂ« janĂ« tĂ« pushtuar nga uria dhe varfĂ«ria, si populli jemenas; me ata qĂ« janĂ« nĂ« arrati nga vendi i tyre pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar njĂ« tĂ« ardhme diku tjetĂ«r, si shumĂ« refugjatĂ« dhe emigrantĂ« qĂ« kalojnĂ« Mesdheun apo pĂ«rshkojnĂ« Kontinentin Amerikan; me ata qĂ« kanĂ« humbur punĂ«n dhe me ata qĂ« ende e kĂ«rkojnĂ«, si shumĂ« tĂ« rinj qĂ« e kanĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« gjejnĂ« njĂ« punĂ«; me ata qĂ« shfrytĂ«zohen, si shumĂ« punĂ«torĂ« tĂ« nĂ«npaguar; me ata qĂ« janĂ« nĂ« burg dhe shpesh jetojnĂ« nĂ« kushte çnjerĂ«zoreâ.
Duke cituar ShĂ«n Augustinin: âZoti, qĂ« na ka krijuar pa ne, nuk mund tĂ« na shpĂ«tojĂ« pa neâ, Papa i frymĂ«zuar nga tradita augustiniane, u drejtohet tĂ« gjithĂ«ve duke treguar se âpĂ«rgjegjĂ«siaâ personale Ă«shtĂ« e vetmja rrugĂ«dalje: âKush nuk do, nuk shpĂ«tohet, Ă«shtĂ« i humbur, dhe kush nuk e do vĂ«llain qĂ« e sheh, nuk mund ta dojĂ« Zotin qĂ« nuk e sheh. Motra dhe vĂ«llezĂ«r, ja rruga e paqes: pĂ«rgjegjĂ«sia. NĂ«se secili prej nesh, nĂ« çdo nivel, nĂ« vend qĂ« tĂ« akuzojĂ« tĂ« tjerĂ«t, do tĂ« pranonte para sĂ« gjithash mungesat e veta, do tâi kĂ«rkonte falje Zotit dhe nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« do tĂ« vihej nĂ« vendin e atij qĂ« vuan, do tĂ« shprehte solidaritet me mĂ« tĂ« dobĂ«tin dhe tĂ« shtypurin, atĂ«herĂ« bota do tĂ« ndryshonteâ.
Ne tĂ« gjithĂ« âmundemi dhe duhet tĂ« bĂ«jmĂ« pjesĂ«n tonĂ« pĂ«r tĂ« larguar urrejtjen, dhunĂ«n, pĂ«rplasjen dhe pĂ«r tĂ« ushtruar dialogun, paqen, pajtiminâ.
Të gjithë skenat e dhimbjes, nga Lindja e Mesme te Palestina
Lista e dhimbjeve, si çdo vit, Ă«shtĂ« shumĂ« e gjatĂ«. âNĂ« kĂ«tĂ« ditĂ« feste, dĂ«shiroj tĂ« dĂ«rgoj njĂ« pĂ«rshĂ«ndetje tĂ« ngrohtĂ« dhe atĂ«sore pĂ«r tĂ« gjithĂ« tĂ« krishterĂ«t, nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« veçantĂ« pĂ«r ata qĂ« jetojnĂ« nĂ« Lindjen e Mesme, tĂ« cilĂ«t pata mundĂ«sinĂ« tâi takoja sĂ« fundmi nĂ« udhĂ«timin tim tĂ« parĂ« apostolikâ, fillon Papa Leone: âKam dĂ«gjuar frikĂ«rat e tyre dhe e njoh mirĂ« ndjenjĂ«n e tyre tĂ« pafuqisĂ« pĂ«rballĂ« dinamikave tĂ« pushtetit qĂ« i tejkalojnĂ«. FĂ«mija qĂ« lind sot nĂ« Betlehem Ă«shtĂ« i njĂ«jti Jezus qĂ« thotĂ«: âGjeni paqe nĂ« mua. NĂ« botĂ« do tĂ« keni mundime, por bĂ«huni tĂ« guximshĂ«m: unĂ« e kam mundur botĂ«n!â. Prej Tij kĂ«rkojmĂ« drejtĂ«si, paqe dhe stabilitet pĂ«r Libanin, PalestinĂ«n, Izraelin, SirinĂ«, duke u mbĂ«shtetur nĂ« kĂ«to fjalĂ« hyjnore: âUshtrimi i drejtĂ«sisĂ« do tĂ« sjellĂ« paqe. Nderimi i drejtĂ«sisĂ« do tĂ« sjellĂ« qetĂ«si dhe siguri pĂ«rgjithmonĂ«ââ, shton ai duke cituar IsainĂ«. Dhe mĂ« tej: âPrincit tĂ« Paqes ia besojmĂ« tĂ« gjithĂ« kontinentin europian, duke i kĂ«rkuar tĂ« vazhdojĂ« tĂ« frymĂ«zojĂ« njĂ« frymĂ« komunitare e bashkĂ«punuese, besnike ndaj rrĂ«njĂ«ve tĂ« saj tĂ« krishtera dhe historisĂ« sĂ« saj, solidare dhe mikpritĂ«se ndaj atyre qĂ« janĂ« nĂ« nevojĂ«â.
Leone XIV fton tĂ« lutemi ânĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« veçantĂ«â pĂ«r âpopullin e martirizuar ukrainasâ dhe thekson: âTĂ« ndalet gjĂ«mimi i armĂ«ve dhe palĂ«t e pĂ«rfshira, me mbĂ«shtetjen e pĂ«rpjekjes sĂ« bashkĂ«sisĂ« ndĂ«rkombĂ«tare, tĂ« gjejnĂ« guximin pĂ«r tĂ« dialoguar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« sinqertĂ«, tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« dhe me respektâ. Papa lutet pĂ«r âpaqen dhe ngushĂ«llimin pĂ«r viktimat e tĂ« gjitha luftĂ«rave qĂ« po zhvillohen nĂ« botĂ«, veçanĂ«risht atyre tĂ« harruara; si edhe pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« vuajnĂ« pĂ«r shkak tĂ« padrejtĂ«sisĂ«, paqĂ«ndrueshmĂ«risĂ« politike, pĂ«rndjekjes fetare dhe terrorizmitâ. NdĂ«r ta, âkujtoj nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« veçantĂ« vĂ«llezĂ«rit dhe motrat e Sudanit, Sudanit tĂ« Jugut, Malit, Burkina Fasos dhe RepublikĂ«s Demokratike tĂ« Kongosâ, shton ai: âNĂ« kĂ«to ditĂ« tĂ« fundit tĂ« Jubileut tĂ« ShpresĂ«s, tâi lutemi Zotit qĂ« u bĂ« njeri pĂ«r popullin e dashur tĂ« Haitit, qĂ« tĂ« pushojĂ« çdo formĂ« dhune nĂ« vend dhe tĂ« mund tĂ« ecĂ« pĂ«rpara nĂ« rrugĂ«n e paqes dhe pajtimitâ.
Papa u drejtohet gjithashtu âatyre qĂ« nĂ« AmerikĂ«n Latine mbajnĂ« pĂ«rgjegjĂ«si politikeâ qĂ« âpĂ«rballĂ« sfidave tĂ« shumta, tâi hapin rrugĂ« dialogut pĂ«r tĂ« mirĂ«n e pĂ«rbashkĂ«t dhe jo pengesave ideologjike e tĂ« njĂ«anshmeâ. Ai lutet qĂ« âPrinci i Paqes tĂ« ndriçojĂ« Mianmarin me dritĂ«n e njĂ« tĂ« ardhmeje pajtimi: tâu rikthejĂ« shpresĂ«n brezave tĂ« rinj, tĂ« udhĂ«heqĂ« gjithĂ« popullin birman nĂ« shtigjet e paqes dhe tĂ« qĂ«ndrojĂ« pranĂ« atyre qĂ« jetojnĂ« pa strehĂ«, pa siguri apo pa besim pĂ«r tĂ« nesĂ«rmenâ. Po ashtu, âAtij i kĂ«rkojmĂ« qĂ« tĂ« rikthehet miqĂ«sia e vjetĂ«r mes TajlandĂ«s dhe Kamboxhias dhe qĂ« palĂ«t e pĂ«rfshira tĂ« vazhdojnĂ« tĂ« punojnĂ« pĂ«r pajtim e paqeâ. Papa Leone mendon edhe âpĂ«r popullsitĂ« e AzisĂ« Jugore dhe OqeanisĂ«, tĂ« goditura rĂ«ndĂ« nga fatkeqĂ«sitĂ« natyrore tĂ« fundit dhe shkatĂ«rruese, qĂ« kanĂ« prekur rĂ«ndĂ« tĂ« tĂ«ra komuniteteâ, dhe shton: âPĂ«rballĂ« kĂ«tyre sprovave, i ftoj tĂ« gjithĂ« tĂ« rinovojmĂ« me bindje angazhimin tonĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r tĂ« ndihmuar ata qĂ« vuajnĂ«â. NĂ« fund tĂ« fundit, kjo vlen pĂ«r tĂ« gjithĂ«: âNĂ« kĂ«tĂ« ditĂ« tĂ« shenjtĂ«, ta hapim zemrĂ«n tonĂ« pĂ«r vĂ«llezĂ«rit dhe motrat qĂ« janĂ« nĂ« nevojĂ« dhe nĂ« dhimbjeâ.
Pas mesazhit âUrbi et Orbiâ, Papa pĂ«rcolli urimet: âGĂ«zuar Krishtlindjen! Paqa e Krishtit mbretĂ«roftĂ« nĂ« zemrat dhe familjet tuajaâ, nĂ« rreth dhjetĂ« gjuhĂ«, pĂ«rfshirĂ« arabishten dhe kinezishten, krahas italishtes, frĂ«ngjishtes, anglishtes, gjermanishtes, spanjishtes, portugalishtes, polonishtes dhe nĂ« fund latinishtes./MXH
Presidenti Bajram Begaj uroi tĂ« gjithĂ« besimtarĂ«t e krishterĂ« pĂ«r Krishtlindjen nga Katedralja âNgjallja e Krishtitâ. Begaj tha se kjo ditĂ« duhet tĂ« na bĂ«jĂ« tĂ« duam mĂ« shumĂ« njĂ«ri-tjetrin dhe uroi njĂ« Krishtlindje tĂ« mbushur me begati.
âKĂ«naqĂ«si qĂ« nga kĂ«tu tĂ« uroj besimtarĂ«t e krishterĂ«, gĂ«zuar krishtlindjen, Ă«shtĂ« ditĂ« e shenjtĂ« qĂ« shĂ«njon vlerat mĂ« tĂ« larta tĂ« besimit, dashurisĂ« dhe solidaritetit. Vlera qĂ« pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« identitetin tonĂ« dhe atĂ« çfarĂ« ne njihemi botĂ«risht, bashkĂ«jetesĂ«s dhe harmonistĂ« ndĂ«rfetare. Kjo ditĂ« duhet tĂ« na bĂ«jĂ« tĂ« duam mĂ« shumĂ« njĂ«ri-tjetrin, por mbi tĂ« gjitha tĂ« mirĂ«kuptojmĂ« ata qĂ« janĂ« mĂ« tĂ« dobĂ«tit. TĂ« jetĂ« krishtlindje e mbushur me besim, begati. Uroj vit tĂ« ri sa mĂ« tĂ« mbarĂ« pĂ«r tĂ« gjithĂ« shqiptarĂ«tâ, tha Begaj./MXH
Gëzuar Krishtlindjet! Në një mesazh të pazakontë këtë vit, Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, kombinon urimet festive me sulme politike ndaj kundërshtarëve të tij, duke e bërë këtë urim një prej më të komentuarve të sezonit.
Nga vila e tij nĂ« Palm Beach, Florida, Presidenti Trump publikoi njĂ« postim nĂ« rrjetin social Truth Social, ku i uron âMerry Christmas tĂ« gjithĂ«veâ, pĂ«rfshirĂ« edhe atĂ« qĂ« ai e quajti âRadical Left Scumâ, duke i akuzuar se pĂ«rpiqen tĂ« shkatĂ«rrojnĂ« vendin, por po dĂ«shtojnĂ«.
Në postimin e tij, Trump liston një seri arritjesh që ai i atribuon qeverisjes së tij: rritje të Prodhimit të Brendshëm Bruto me 4.3%, tregje aksionesh në nivele rekord dhe rritje të vlerës së 401(k)-ve të amerikanëve. Ai thekson gjithashtu se numrat e krimit janë më të ulët në dekada dhe inflacioni nuk ekziston.
Trump përmend se nuk kemi më kufij të hapur, nuk ka meshkuj në sportet e grave, dhe nuk ka politika të dobëta të drejtësisë. Ai shton se tarifat sollën triliona dollarë dhe se SHBA tani ka sigurinë kombëtare më të fortë në historinë e saj dhe është më e respektuar se kurrë më parë./mxh
Hulumtimi im mbi rrjetet sociale tregon nivele të larta dezinformimi dhe shkëputjeje. Ja si të flisni këtë javë me farefisnin dhe të afërmit pa lot dhe pa shpërthime nervore.
Kaitlyn Regehr*
Dhjetori: njĂ« kohĂ« ritualesh kulturore rreth ushqimit, mbledhjeve familjare dhe hyrjes nĂ« TikTok pĂ«r tâu ankuar pĂ«r tĂ« afĂ«rm me qĂ«ndrime paragjykuese. NĂ« fakt, ky ritual i ri kulturor Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« tashmĂ« njĂ« element i pandashĂ«m i rrjeteve sociale gjatĂ« festave. PostojmĂ« pĂ«r debatet ndĂ«rbreznore mbi politikĂ«n; pĂ«rballimin e shakave mbi âwokenessâ-in; dhe figurĂ«n tashmĂ« pothuaj mitike tĂ« âxhaxhaitâ â mashkulli mĂ« i moshuar qĂ« mban fjalimin kryesor nĂ« tryezĂ« â i pĂ«rshkruar nĂ« postime qĂ« tingĂ«llojnĂ« afĂ«rsisht kĂ«shtu: âXhaxhai im sapo mbajti njĂ« monolog 10-minutĂ«sh pĂ«r [vendos temĂ«n]. Gjeli i detit Ă«shtĂ« i thatĂ« dhe po aq e thatĂ« Ă«shtĂ« edhe analiza e tij.â
Në këto situata, shumë prej nesh ndodhen mes impulsit për të kundërshtuar gjuhën e dëmshme dhe dëshirës (tonë, ose më shpesh të nënës sonë) për harmoni familjare. Këto tensione të vogla festive zhvillohen në tavolina darke në të gjithë vendin dhe janë tregues të polarizimit më të gjerë kulturor dhe politik. Ky polarizim përforcohet nga silot informative të nxitura nga rrjetet sociale, në të cilat jetojmë sot të gjithë.
KĂ«tĂ« vit, nĂ« vend qĂ« tĂ« sugjeroj mĂ«nyra se si tĂ« pĂ«rballeni me dhomĂ«n e jehonĂ«s ku mund tĂ« kenĂ« pĂ«rfunduar vjehrrit tuaj, po mbroj njĂ« qasje tĂ« re. NĂ« vend qĂ« tĂ« debatoni me tĂ« dashurit mbi detajet e âflluskĂ«s sĂ« filtrimitâ apo âyou loopâ-it tĂ« tyre personal, ndoshta Ă«shtĂ« mĂ« mirĂ« tĂ« tĂ«rhiqemi njĂ« hap pas dhe tĂ« diskutojmĂ« sĂ« bashku proceset teknologjike qĂ« po na shtyjnĂ« gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« drejt rrugĂ«ve tĂ« ndara dhe gjithnjĂ« e mĂ« specifike.
PĂ«r kontekst, âflluska e filtrimitâ Ă«shtĂ« njĂ« koncept i propozuar nga aktivisti digjital Eli Pariser. Ai argumenton se nuk ekziston mĂ« njĂ« internet i vetĂ«m, por po aq internete sa ka pĂ«rdorues, ndĂ«rsa algoritmet vazhdojnĂ« pĂ«rpjekjet e tyre gjithnjĂ« nĂ« rritje pĂ«r tĂ« personalizuar pĂ«rvojĂ«n tonĂ« online dhe pĂ«r tĂ« na ushqyer me pĂ«rmbajtje mĂ« ârelevanteâ. Kjo do tĂ« thotĂ« se ju mund tĂ« shihni lajme, ide, kulturĂ« dhe â sipas disa mendimeve â fakte krejtĂ«sisht tĂ« ndryshme nga dikush qĂ« Ă«shtĂ« ulur pranĂ« jush nĂ« autobus ose nĂ« divanin e shtĂ«pisĂ« suaj.
Le tĂ« ndalemi njĂ« çast dhe tĂ« reflektojmĂ« mbi strukturat financiare qĂ« veprojnĂ« kĂ«tu: nĂ« rrjetet sociale, koha jonĂ« dhe vĂ«mendja jonĂ« janĂ« njĂ« produkt qĂ« u shitet reklamuesve. Ky proces Ă«shtĂ« quajtur âekonomia e vĂ«mendjesâ ose âekonomia algoritmikeâ. Hulumtimi im ka shqyrtuar mĂ«nyrĂ«n se si, pĂ«rmes ekonomisĂ« sĂ« vĂ«mendjes, algoritmet mund tĂ« lejojnĂ« lulĂ«zimin e dĂ«mit dhe dezinformimit. Sepse dezinformimi shpesh tĂ«rheq mĂ« shumĂ« vĂ«mendje sesa e vĂ«rteta. Dhe dĂ«mi â ose pĂ«rmbajtjet qĂ« lidhen me pasiguritĂ« tona â mund tĂ« na mbajnĂ« aty pak mĂ« gjatĂ«. Kjo vĂ«mendje shtesĂ«, ky angazhim, Ă«shtĂ« ajo pĂ«r tĂ« cilĂ«n paguajnĂ« reklamuesit. Nuk jam aspak e vetmja qĂ« e ka studiuar kĂ«tĂ« fenomen. Studiues tĂ« tjerĂ« e kanĂ« analizuar tĂ« njĂ«jtin mekanizĂ«m nĂ« tema tĂ« ndryshme: vetĂ«dĂ«mtimin, dhunĂ«n, pornografinĂ« dhe radikalizimin politik, pĂ«r tĂ« pĂ«rmendur vetĂ«m disa.
Edhe nĂ«se i merrni lajmet nga burime kryesore tĂ« besueshme, pĂ«rmes aplikacioneve tĂ« lajmeve (si Apple News ose Google News), artikujt qĂ« ju shfaqen ka shumĂ« tĂ« ngjarĂ« tĂ« jenĂ« mbi tema tĂ« caktuara, tĂ« pĂ«rshtatura algoritmikisht pĂ«r ju. Pariser pĂ«rdor kĂ«tu termin âyou loopâ, tĂ« cilin studiuesit e zbatojnĂ« gjerĂ«sisht pĂ«r çdo feed algoritmik qĂ« formĂ«son dhe, nĂ« fund, kufizon kulturĂ«n dhe informacionin qĂ« marrim. GjithnjĂ« e mĂ« shumĂ«, brezat e rinj konsumojnĂ« shumĂ« mĂ« pak radio ose televizion tokĂ«sor (qĂ«, teorikisht, pĂ«rzgjedh njĂ« larmi pĂ«rmbajtjesh me njĂ« kĂ«ndvĂ«shtrim relativisht tĂ« balancuar). NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, me premtimin e menjĂ«hershmĂ«risĂ«, zgjedhjes dhe personalizimit, ne i drejtohemi Instagramit ose TikTok-ut, dhe Ofcom raporton se 88% e fĂ«mijĂ«ve nga tre deri nĂ« 17 vjeç pĂ«rdorin YouTube. Por tani â edhe me gjithĂ« pĂ«rmbajtjen e botĂ«s nĂ« majĂ« tĂ« gishtave â a po shohim nĂ« fakt mĂ« pak? MĂ« pak dallime mendimesh? MĂ« pak pĂ«rmbajtje tĂ« larmishme?
Frika Ă«shtĂ« se ky proces fillon tĂ« formĂ«sojĂ« atĂ« qĂ« jemi; jo vetĂ«m fĂ«mijĂ«t, por tĂ« gjithĂ« ne tĂ« ashtuquajturit âtĂ« rriturâ. âYou loopâ-et dhe âflluskat e filtrimitâ mund tĂ« çojnĂ« nĂ« dhoma jehone, tĂ« cilat funksionojnĂ« duke i ushqyer secilit njĂ« dozĂ« tĂ« lartĂ« informacioni qĂ« konfirmon njĂ« botĂ«kuptim shumĂ« tĂ« ngushtĂ«.
Sigurisht, ka shumĂ« e shumĂ« dhoma jehone tĂ« ndryshme qĂ« pĂ«rhapin besime tĂ« ndryshme, por pĂ«rdorin tĂ« njĂ«jtat procese digjitale. Mund tĂ« jetĂ« fqinji juaj, qĂ« ka hequr dorĂ« nga lajmet kryesore dhe tani merr informacion vetĂ«m nga Telegrami; ose kushĂ«riri juaj, qĂ« Ă«shtĂ« bindur se ulja nĂ« HĂ«nĂ« ishte e sajuar; ose ajo nĂ«na e sjellshme te porta e shkollĂ«s, e cila, pasi u diagnostikua me kancer gjiri, filloi tĂ« ndiqte trajtime natyrale tĂ« promovuara nĂ« Instagram nĂ« vend tĂ« kimioterapisĂ« â ishte nĂ«nĂ« e dy fĂ«mijĂ«ve. Dhe, nĂ«se jeni tĂ« gatshĂ«m ta hapni mendjen dhe ta shihni kĂ«tĂ« me ndershmĂ«ri, mund tĂ« zbuloni se bĂ«het fjalĂ« edhe pĂ«r ju.
Ka mënyra për të folur me njerëzit, me të rriturit në jetën tuaj, për këto çështje. Mund të largohemi nga detajet e vogla të debateve dhe të flasim për strukturat më të gjera që po lehtësojnë këto rrugë informacioni. Nuk ka rëndësi nëse është fqinji, kushëriri, nëna te porta e shkollës, apo ju vetë (në cilëndo dhomë jehone që mund të keni përfunduar). Ajo që ka rëndësi është të njohim këto struktura. Dhe nëse dikush në jetën tuaj ndodhet në një dhomë jehone, në vend që të përpiqeni ta debatoni mbi temën konkrete, përpiquni ta ndihmoni të tërhiqet një hap pas dhe të shohë proceset më të gjera që po veprojnë.
Duke vepruar kĂ«shtu, mund tĂ« pranoni edhe âyou loopâ-et, âflluskat e filtrimitâ dhe dhomat tuaja tĂ« jehonĂ«s. Mund tĂ« mendoni nĂ« mĂ«nyrĂ« kritike pĂ«r atĂ« qĂ« po konsumoni dhe tĂ« inkurajoni ata qĂ« doni tĂ« bĂ«jnĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ«. SĂ« bashku, mund tâi vĂ«mĂ« nĂ« pikĂ«pyetje kĂ«to procese teknologjike. SĂ« bashku, mund tâi âluajmĂ«â algoritmet tona. SĂ« bashku, mund tĂ« rimarrim kontrollin. GĂ«zuar festat.
*Dr. Kaitlyn Regehr është drejtoreshë e programit të shkencave humane digjitale në University College London
Kardinali Pierbattista Pizzaballa, Patriarku Latin i Jerusalemit, udhëhoqi Meshën e Krishtlindjeve sot në Kishën e Lindjes së Krishtit në Betlehem, qytetin e shenjtë palestinez të lindjes së Jezusit, i cili ndodhet nën pushtim izraelit në Bregun Perëndimor.
Pas dy vitesh gjatĂ« tĂ« cilave festimet publike tĂ« Krishtlindjeve nuk u mbajtĂ«n pĂ«r shkak tĂ« luftĂ«s sĂ« pĂ«rgjakshme nĂ« Gaza, qyteti historik sot u mbush me gĂ«zim e shpresĂ«. Me hyrjen nĂ« fuqi tĂ« njĂ« armĂ«pushimi tĂ« pasigurÂtĂ« qĂ« ka hyrĂ« nĂ« muajin e tij tĂ« dytĂ«, Betlehemi Ă«shtĂ« rikthyer nĂ« atmosferĂ«n festive: orkestra marshuese, zbukurime nĂ« rrugĂ« dhe besimtarĂ« nga e gjithĂ« bota qĂ« janĂ« rikthyer pĂ«r tĂ« shĂ«nuar kĂ«tĂ« ditĂ« tĂ« shenjtĂ« nĂ« vendin ku, sipas besimit kristian, Jezusi u lind.
NĂ« çdo vit, qindra mijĂ«ra pelegrinĂ« mbĂ«rrijnĂ« nĂ« kĂ«tĂ« qytet pĂ«r tĂ« vizituar vendet ku besohet tĂ« kenĂ« ndodhur episodet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« historisĂ« sĂ« Jezusit â pĂ«rfshirĂ« vendin e lindjes nĂ« KishĂ«n e Nativity-t, aty ku, sipas traditĂ«s, ai u vendos nĂ« njĂ« stallĂ« sepse sâkishte vend nĂ« karavash.
Krishtlindjet e këtij viti marrin një domethënie të veçantë për banorët dhe besimtarët pasi shfaqja e gëzimit publik pas ndryshimeve dramatike të vitit të fundit shënon edhe një kapitull të ri shprese në një kohë paqeruajtëse./mxh
ĂshtĂ« mbyllur me shumĂ« pakĂ«naqĂ«si, sidomos nga kampi i TiranĂ«s, sfida nĂ« Elbasan Arena ndaj tĂ« verdhebluve tĂ« Gvozdenoviç. Elbasani arriti tĂ« barazonte 1-1 pas golit tĂ« shĂ«nuar fillimisht nga bardheblutĂ« me Tabekou-n.
âNuk jam i kĂ«naqur me 1 pikĂ«, por jam krenar me skuadrĂ«n se kemi 33 pikĂ«t deri mĂ« tani nĂ« kampionat. Nuk Ă«shtĂ« pak pĂ«r mendimin tim, por Ă«shtĂ« shumĂ«,â- u shpreh Ivan Gvozdenoviç, trajner i SkĂ«nderbeut.
Elbasani barazoi falë një penalltie të kthyer në gol nga Tsague, por vendimi i arbitrit për ta akorduar shkaktoi shumë kaos. Kjo pasi Tirana kishte pretendime se nuk duhej të jepej dhe duke qenë një rast i përsëritur vendosi të braktiste ndeshjen. Pas disa minutash bardheblutë u kthyen në fushë për të përfunduar sfidën.
âNjĂ« penallti e diskutueshme qĂ« nuk dua ti futem. Nervat e lojĂ«s bĂ«jnĂ« tĂ« vetĂ«n. MĂ« pĂ«lqeu skuadra. MĂ«nyra se si sakrifikoi pĂ«r tâia dalĂ« nĂ« kĂ«tĂ« ndeshje,â-tha Ardian Nuhiu, trajner i TiranĂ«s.
NdĂ«rkohĂ« nĂ« ShkodĂ«r Vllaznia u kthye te fitoret pas 7 ndeshjesh, duke mposhtur 3-2 Flamurtarin falĂ« Balajt i cili realizoi âdopietĂ«â. MĂ« herĂ«t Vora fitoi me goleadĂ« 4-1 kundĂ«r Bylisit, teksa pati edhe njĂ« situatĂ« tĂ« pazakontĂ«. Pas njĂ« gabimi qĂ« i kushtoi gol, portieri francez i ballshit Jeremy Vashu braktisi ndeshjen, duke u larguar nga fusha. Episod qĂ« trajneri Josa e justifikoi duke thĂ«nĂ« se ishte i dĂ«mtuar, ndĂ«rsa gjyqtari e ndĂ«shkoi me tĂ« verdhĂ«.
TĂ« martĂ«n pĂ«r llogari tĂ« javĂ«s sĂ« 18 Dinamo pĂ«rmbysi 1-3 Partizanin, ndĂ«rsa Egnatia mposhti 0-1 TeutĂ«n. TĂ« pestĂ« kĂ«to sfida pĂ«rmbushĂ«n gjysmĂ«n e kampionatit qĂ« udhĂ«hiqet nga Egnatia me 37 pikĂ«, 4 mĂ« shumĂ« se Elbasani i vendit tĂ« dytĂ«, 5 mĂ« shumĂ« se Dinamo e vendit tĂ« tretĂ« dhe 7 mĂ« shumĂ« se Elbasani i vendit tĂ« 4. TabelĂ«n e klasifikimit e mbyll Tirana me 10 pikĂ«, 4 mĂ« pak se Flamurtari i vendit tĂ« parafundit dhe 8 mĂ« pak se Bylisi i vendit tĂ« 8, qĂ« duhet tĂ« bĂ«jĂ« âplay-offâ pĂ«r mbijetesĂ«n. Pas 18 javĂ«sh Superliga do tĂ« ndĂ«rpritet pĂ«r pushimet e dimrit, teksa do tĂ« rikthehet me 24 janar./mxh
Raportohet se Steve Witkoff, Përfaqësuesi Special i Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, informoi Izraelin dhe ndërmjetësuesit se faza e dytë e planit të armëpushimit në Gaza do të fillojë në fillim të janarit.
Sipas një lajmi nga televizioni Channel 13 në Izrael, duke cituar një zyrtar të lartë izraelit, Witkoff informoi Izraelin dhe ndërmjetësuesit se faza e dytë e marrëveshjes për Gazën do të fillojë në fillim të janarit.
Në lajm vihet në dukje se Izraeli është i shqetësuar se Trump do të ushtrojë presion që faza e dytë të vazhdojë pa çarmatosur Gazën.
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump njoftoi më 9 tetor se Izraeli dhe Hamasi kishin miratuar fazën e parë të planit të armëpushimit në Gaza gjatë negociatave që po zhvilloheshin në Egjipt.
Marrëveshja e nënshkruar në Egjipt ku u zhvilluan negociatat, hyri zbatim më 10 tetor me miratimin e qeverisë izraelite.
Pavarësisht marrëveshjes së armëpushimit të arritur në Rripin e Gazës, ushtria izraelite vazhdon herë pas here sulmet e saj ndaj palestinezëve me pretendime të ndryshme.
Më 17 nëntor, Këshilli i Sigurimit i OKB-së miratoi Rezolutën 2803, të paraqitur nga SHBA-ja, duke miratuar krijimin e një force ndërkombëtare kalimtare që do të shërbejë deri në fund të vitit 2027.
Sipas rezolutës, Gaza do të qeveriset gjatë periudhës së tranzicionit nga një organ jopolitik dhe teknokratik.
Kjo strukturë do të funksionojë nën mbikëqyrjen e një autoriteti të ri kalimtar, të quajtur Bordi i Paqes, i cili përfshin aktorë ndërkombëtarë. Presidenti i SHBA-së Trump do të kryesojë Bordin. Përveç disa liderëve botërorë, anëtar do të jetë edhe ish-kryeministri britanik Tony Blair./mxh
Filmi âKumbariâ i regjisorit Francis Ford Coppola, pjesa e dytĂ«, viti 1974, bazuar nĂ« historinĂ« e MAFIA-s amerikane, ka njĂ« hyrje mbresĂ«lĂ«nĂ«se, qĂ« tĂ« sjell nĂ« mend fenomenin âErgys Agasiâ nĂ« ShqipĂ«rinĂ« e 2025.
Hallexhiu i radhĂ«s i troket nĂ« derĂ« Kumbarit â Don Vito Corleone, dhe nis tâi rrĂ«fejĂ« dramĂ«n e sĂ« bijĂ«s, njĂ« vajze tĂ« re, me origjinĂ« italiane, e cila ishte dhunuar, deri nĂ« shpĂ«rfytyrim tĂ« pĂ«rjetshĂ«m, nga dy djem amerikanĂ«.
Hallexhiu i lutet Don Korleones që të hakmarret në emër të tij, duke i shpjeguar se nuk kishte gjetur mbështetje te shteti, pasi gjykata, qysh në seancën e parë, i kishte lënë të lirë dy agresorët.
GjatĂ« bisedĂ«s, Doni mafioz i tĂ«rheq vĂ«mendjen tĂ« njohurit tĂ« vjetĂ«r, se nuk e kishte respektuar, e tĂ« tjera, por, nĂ« fund, pranon ta ndihmojĂ«. Pasi pĂ«rcjell mikun, ai thĂ«rret kĂ«shillĂ«tarin dhe i komunikon vetĂ«m njĂ« fjali tĂ« shkurtĂ«r: â Kaloja KlemencĂ«s!
Si të ishte dhënë nga vetë Zoti, që është në qiell, urdhëri nuk diskutohet. Ai zbatohet në mënyrë të verbër. Një nga vrasësit e betuar të Don Korleonës, i quajtur Klemenca, urdhërohet të masakrojë dy të rinjtë në shenjë hakmarrjeje për vajzën e shpërfytyruar.
Rezultati lihet të merret me mend.
Në Shqipërinë e 2025, e njëjta skenë të ndërtohet në mendje teksa lexon fletët e dosjes së SPAK për AKSHI-in.
Ergys Agasi, një njeri që gëzon pushtet të pakufishëm, pret e përcjell në zyrën e tij ministra, deputetë, gazetarë, kryepolicë, kryespiunë, kriminelë, drejtorë e drejtoresha të shtetit, bashkëpunëtorë, e të tjerë, të cilët, pasi i dëgjon, u zgjidh hallet si të kishte në duar atë shkopin magjik të Zotit.
âDo ja q., robt. Do fusim çunat pastajâ â dĂ«gjohet tĂ« thotĂ« Ergys Agasi, kur bashkĂ« me njĂ« mikun e vet konstatojnĂ« se, Ministri i InfrastrukturĂ«s dhe EnergjisĂ«, Damian Gjiknuri, po i pengon tĂ« marrin njĂ« koncesion.
Dosja e AKSHI-t vĂ«rteton se si âçunatâ e Don Agasit janĂ« vĂ«nĂ« nĂ« lĂ«vizje, sidomos pĂ«r porositĂ« qĂ« vinin nga lart, se si âçunatâ, tĂ« maskuar si agjentĂ« tĂ« BKH-sĂ«, marrin peng, nĂ« mes tĂ« TiranĂ«s, biznesmenĂ« e funksionarĂ« shtetĂ«rorĂ«, tĂ« cilĂ«t kthehen mbrapsht gojĂ«kyçur dhe tĂ« urtĂ«suar.
NĂ« kĂ«tĂ« pikĂ«, Don Vito Korleone â personazhi fiction i MAFIA-s amerikane, tĂ« viteve 1940-1950, dhe Don Agasi, i ShqipĂ«risĂ« sĂ« vitit 2025, janĂ« krejtĂ«sisht tĂ« ngjashĂ«m.
I pari pĂ«rdorte si kasapĂ«, pĂ«r tĂ« qĂ«ruar kundĂ«rshtarĂ«t, KlemencĂ«n, apo Luka Brazin, ndĂ«rsa i dyti, Don Agasi, pĂ«rdor âçunatâ e Ăopjave apo tĂ« BandĂ«s sĂ« Re tĂ« DurrĂ«sit â dy grupeve mĂ« tĂ« fuqishme kriminale shqiptare.
Përputhja ka vetëm një ndryshim.
Don Vito Korleone e kishte ngritur perandorinë e krimit me shpatullat e veta, ndërsa Don Agasi me shpatullat e KM shqiptar.
NjĂ« aksident rrugor ka ndodhur mesditĂ«n e sotme nĂ« RrugĂ«n e Arbrit, nĂ« vendin e quajtur âUra e Vocitâ. Dy automjete u pĂ«rplasĂ«n me njĂ«ra-tjetrĂ«n, duke sjellĂ« plagosjen e njĂ« personi.
I lënduari u transportua menjëherë në spital për ndihmë mjekësore. Aktualisht, gjendja e tij shëndetësore mbetet e paqartë.
Policia po punon për sqarimin e rrethanave të aksidentit dhe për të përcaktuar shkakun e përplasjes.
Tre punonjës të Bashkisë së Vlorës janë pezulluar nga detyra që prej datës 19 dhjetor 2025, pasi dyshohet se në bashkëpunim me njëri-tjetrin kanë marrë karburant nga mjetet e punës në Pikën e Grumbullimit të Mbetjeve. Në lidhje me këtë ngjarje ka nisur procedim disiplinor edhe ndaj një efektivi të Policisë Bashkiake.
Ngjarja është regjistruar më 19 dhjetor 2025, kur punonjësi i Policisë Bashkiake I.Dh. ka njoftuar Përgjegjësin e Sektorit E.V. se shoferi i një kamioni të ushtrisë, i parkuar brenda territorit të Pikës së Grumbullimit të Mbetjeve dhe i angazhuar në pastrimin e rrjetit të kanalizimeve të qytetit, kishte konstatuar shenja të dyshimta që tregonin se nga mjeti i punës mund të ishte marrë karburant.
Menjëherë pas njoftimit, Përgjegjësi i Sektorit, së bashku me efektivin P.M., janë paraqitur në ambientet e Pikës së Grumbullimit të Mbetjeve. Pas kontaktit me komandantin përgjegjës të mjeteve të ushtrisë, janë siguruar dhe verifikuar pamjet e kamerave të sigurisë në zonën ku ishte parkuar kamioni.
Nga verifikimi i pamjeve filmike rezulton se kamera monitoruese që mbulonte këtë zonë është spostuar qëllimisht. Një situatë e ngjashme është konstatuar edhe në një tjetër interval kohor. Gjatë këtyre orareve, me shërbim ka qenë i planifikuar efektivi i Policisë Bashkiake M.J..
Sipas deklarimit të tij, kamerat janë lëvizur me arsyetimin se dy punonjës të ndërmarrjes së pastrimit, me iniciale A.B. dhe B.H., i kishin kërkuar zhvendosjen e pamjes së kamerave për të furnizuar automjetin e tyre me një bidon naftë.
Një ngjarje e rëndë është shënuar ditën e sotme në Tiranë, ku një 27-vjeçar është rrëzuar aksidentalisht nga lartësia e pallatit ku banonte. I riu është transportuar menjëherë në spital dhe ndodhet nën kujdesin e mjekëve, jashtë rrezikut të menjëhershëm për jetën.
Sipas informacioneve paraprake, incidenti ka ndodhur nĂ« rrugĂ«n âThoma Koxhajâ. Dyshohet se bĂ«het fjalĂ« pĂ«r njĂ« aksident, ndĂ«rsa shkaqet e sakta tĂ« rĂ«nies nga lartĂ«sia mbeten ende tĂ« paqarta.
Policia ka mbĂ«rritur nĂ« vendngjarje dhe po kryen veprimet hetimore pĂ«r zbardhjen e plotĂ« tĂ« rrethanave. âDyshohet se aksidentalisht ka rĂ«nĂ« nga lartĂ«sia e pallatit ku banonte shtetasi M.B., 27 vjeç, i cili ndodhet nĂ« spital, nĂ«n kujdesin e mjekĂ«ve. Punohet pĂ«r sqarimin e rrethanave tĂ« rastitâ, njofton policia.
Vartësja e Belinda Ballukut u ka rrëfyer prokurorëve të posaçëm se është detyruar nga ish-kreu i ARRSH-së, Evis Berberi, të firmosë dokumentacionin për tenderin e ndërtimit të tunelit të Llogarasë.
Pas kësaj dëshmie, SPAK deklaron se Belinda Balluku ka ushtruar presion ndaj vartëses së saj, fakt që sipas prokurorisë provohet edhe nga përgjimet. Këto rrethana janë pasqyruar në kërkesën që SPAK i ka dorëzuar Kuvendit për marrjen e lejes për arrestimin e zëvendëskryeministres.
E pandehura Mirzeta Kashnica ka deklaruar se i kujtohet se, nĂ« procedurĂ«n e parĂ« tĂ« prokurimit pĂ«r ndĂ«rtimin e tunelit tĂ« LlogarasĂ«, e cila mĂ« pas u anulua, ajo, nĂ« cilĂ«sinĂ« e anĂ«tares sĂ« Komisionit tĂ« VlerĂ«simit tĂ« Ofertave, kishte vlerĂ«suar se operatori ekonomik âGjoka Konstruksionâ sh.p.k. i pĂ«rmbushte kriteret dhe duhej tĂ« shpallej fitues.
Ajo ka deklaruar se këtë qëndrim ua ka përcjellë me email anëtarëve të tjerë të Komisionit të Vlerësimit të Ofertave dhe, për dijeni, edhe Sekretares së Përgjithshme të Ministrisë. Sipas saj, menjëherë pasi ka dërguar email-in, rreth orës 17:05, pa u mbyllur ende procesi i vlerësimit në sistemin e Agjencisë së Prokurimit Publik, është telefonuar nga shtetasi Evis Berberi, i cili i ka thënë se nuk duhej të shprehej me email.
Ajo ka deklaruar se Berberi i ka komunikuar se, pasi ai të kishte folur dhe procedura të ishte mbyllur, ajo do të anulohej, pasi asnjë nga operatorët ekonomikë nuk ishte në rregull.
Mirzeta Kashnica ka deklaruar gjithashtu se, në lidhje me procesverbalin e datës 18.03.2021 për vlerësimin e ofertave, ku janë anuluar të gjitha ofertat e paraqitura nga operatorët ekonomikë, ajo e ka nënshkruar dokumentin pasi është ushtruar trysni ndaj saj nga shtetasi Evis Berberi, që të vazhdonte me procedurën.
Sipas deklarimeve tĂ« saj, Evis Berberi ishte anĂ«tar i komisionit dhe personi qĂ« diktonte vendimmarrjen e tij. NĂ« lidhje me procedurĂ«n e rishpallur tĂ« prokurimit me objekt âNdĂ«rtimi i tunelit tĂ« LlogarasĂ«â, ajo ka deklaruar se sa herĂ« qĂ« mblidhej komisioni, anĂ«tarĂ«t e tjerĂ« merrnin vendime mes tyre dhe e intimidonin atĂ« pĂ«r shkak tĂ« qĂ«ndrimeve tĂ« saj.
SPAK thekson se Belinda Balluku po ushtron frikësim ndaj dëshmitarëve dhe se kjo është një nga arsyet kryesore pse ka kërkuar leje për arrestim.
Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha ka vizituar Katedralen e Kishës Orthodokse Autoqefalë me rastin e ditës së Krishtlindjes.
Në mesazhin e tij dhënë për besimtarët, Berisha theksoi se kjo është një ditë e madhe jo vetëm në historinë e krishtërimit por edhe në historinë e qytetërimit botëror dhe qytetërimit perëndimor në veçanti.
âUroj çdo shqiptar qĂ« kĂ«tĂ« ditĂ« ta festojĂ« me besim dhe shpresĂ« pĂ«r Krishtilindje mĂ« tĂ« mira vitin e ardhshĂ«m. GĂ«zuar!â, u shpreh Berisha nĂ« fund tĂ« fjalĂ«s sĂ« tij.
Berisha: Erdha të shpreh urimet e mia, nderimin tim më të madh për kryepeshkopin e Kishës Autoqefale shqiptare, bashkëpunëtorët e tij, besimtarët ortodoksë në Shqipëri dhe kudo që janë. Kjo është një ditë e madhe jo vetëm në historinë e krishtërimit por edhe në historinë e qytetërimit botëror dhe qytetërimit perëndimor në veçanti. Uroj çdo shqiptar që këtë ditë ta festojë me besim dhe shpresë për Krishtilindje më të mira vitin e ardhshëm. Gëzuar!