Moderatori i njohur amerikan i talk show-ve, Jimmy Kimmel, ka kritikuar ashpër presidentin e SHBA-së Donald Trump, duke paralajmëruar për rritjen e fashizmit në Shtetet e Bashkuara, në një fjalim drejtuar publikut britanik me titull “Mesazhi Alternativ i Krishtlindjeve”.

Mesazhi u transmetua në Channel 4 ditën e Krishtlindjeve dhe u përqendrua në ndikimin e mandatit të dytë të Trump, për të cilin Kimmel tha se sillet “sikur të ishte mbret”.

“Nga këndvështrimi i fashizmit, ky ka qenë një vit shumë i mirë,” u shpreh ai. “Tirania po lulëzon këtu.”

Channel 4 e nisi traditën e transmetimit të një mesazhi alternativ të Krishtlindjeve në vitin 1993, si kundërpeshë ndaj fjalimit tradicional të monarkut britanik. Sipas kanalit, mesazhi synon të ofrojë reflektime personale dhe provokuese mbi ngjarjet kryesore të vitit.

Kimmel ka qenë një kritik i vazhdueshëm i Trump, veçanërisht pas rikthimit të emisionit të tij “Jimmy Kimmel Live!” në shtator, pasi ABC e kishte pezulluar përkohësisht pas polemikave mbi komentet e tij lidhur me vrasjen e aktivistit konservator Charlie Kirk. Trump e kishte përshëndetur pezullimin, duke e quajtur “lajm të madh për Amerikën”, madje duke kërkuar shkarkimin edhe të moderatorëve të tjerë të natës.

Ngjarja nxiti shqetësime të gjera mbi lirinë e shprehjes dhe të shtypit, ndërsa qindra figura të njohura të Hollivudit dhe industrisë së argëtimit u bënë thirrje amerikanëve të “luftojnë për të mbrojtur të drejtat kushtetuese”. Emisioni u rikthye në transmetim më pak se një javë më vonë.

Duke iu drejtuar audiencës britanike, Kimmel tha se një “mrekulli e Krishtlindjeve” kishte ndodhur në shtator, kur miliona njerëz – përfshirë edhe ata që nuk e pëlqenin emisionin e tij – dolën në mbështetje të lirisë së fjalës.

“Ne fituam, presidenti humbi dhe tani jam sërish në ekran çdo natë duke i dhënë politikanit më të fuqishëm në botë kritikat që i meriton,” tha ai.

Channel 4 ka ftuar më herët figura të diskutueshme për të mbajtur këtë mesazh alternativ, përfshirë sinjalizuesin Edward Snowden dhe ish-presidentin iranian Mahmoud Ahmadinejad.

Kimmel paralajmëroi se heshtja e kritikëve nuk është diçka që ndodh vetëm në Rusi apo Korenë e Veriut, duke theksuar se edhe SHBA-ja po përballet me sfida serioze demokratike. Ai u bëri thirrje britanikëve të mos heqin dorë nga marrëdhënia me SHBA-në, duke thënë se vendi “po kalon një periudhë të vështirë”.

“Në Shtetet e Bashkuara, ne po shkatërrojmë si në kuptimin figurativ ashtu edhe literal strukturat e demokracisë sonë – nga media e lirë, te shkenca, mjekësia dhe pavarësia e gjyqësorit,” tha Kimmel, duke iu referuar edhe punimeve në Krahun Lindor të Shtëpisë së Bardhë. “Jemi në një gjendje të keqe dhe e dimë që kjo po ju prek edhe ju. Thjesht desha të them: na vjen keq.”

Deklaratat e Volodymyr Zelensky-t ngrenë dyshime rreth aftësisë së tij për të marrë vendime adekuate për një zgjidhje paqësore të konfliktit ukrainas”.

Kështu është shprehur zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, duke komentuar fjalimin e Krishtlindjeve të udhëheqësit ukrainas, në të cilin ai tha “të gjithë kanë një ëndërr, që ai të vdesë”, duke iu referuar Vladimir Putinit.

Për zëdhënësin e Kremlinit, ky është një qëndrim i vrazhdë dhe katastrofik.

“Zelensky duket si një person aspak i përshtatshëm. Pyetja është nëse ai është i aftë të marrë vendime adekuate për një zgjidhje përmes mjeteve politike dhe diplomatike”, shtoi ai.

Në fjalimin e tij të Krishtlindjeve, Zelensky tha se vendi i tij ka nevojë për paqe, ndërsa lufta me Rusinë po vazhdon. Ai nënvizoi se e gjithë bota uron vdekjen e Putinit dhe akuzoi Rusinë për nisjen e sulmeve masive.

Ndërkohë negociatat midis Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara për Ukrainën po bëjnë “përparim të ngadaltë, por të qëndrueshëm”. Megjithatë, Uashingtoni “duhet të kundërshtojë me forcë dhe të ndalojë përpjekjet e Evropës për të sabotuar këtë përparim”, tha zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova, gjatë një konference për shtyp.

Një aksident i rëndë automobilistik ka ndodhur pak minuta më parë në aksin Levan–Tepelenë, në vendin e quajtur kryqëzimi i Cakranit. Në aksident janë përfshirë dy automjete, një Mercedes dhe një Peugeot.

Si pasojë e përplasjes së fortë, ka ndërruar jetë gjatë transportimit drejt spitalit drejtuesi i mjetit Peugeot, shtetasi O. M., 16 vjeç. Ndërkohë, drejtuesi i automjetit tjetër ka pësuar dëmtime të lehta dhe është shoqëruar në komisariat për veprime të mëtejshme procedurale.

Në vendngjarje kanë mbërritur menjëherë shërbimet e Policisë, si dhe një mjet zjarrfikës, për normalizimin e trafikut dhe pastrimin e rrugës. Grupi hetimor po punon për të zbardhur shkaqet dhe rrethanat e aksidentit.

Në njoftimin e policisë thuhet:

Fier/Informacion paraprak

Rreth orës 19:00, në aksin rrugor “Levan-Tepelenë”, në fshatin Cakran, automjeti me drejtues shtetasin S. B., 30 vjeç, është përplasur me automjetin me drejtues shtetasin e mitur O. M, rreth 16 vjeç.

Si pasojë e përplasjes shtetasi O. M, ka ndërruar jetë gjatë transportit për në spital.

Grupi hetimor ndodhet në vendngjarje dhe po kryen veprimet për zbardhjen e rrethanave dhe shkakut të aksidentit.

Automjetet e përdorura të importuara nga vende të ndryshme, si Koreja, Kina apo Europa do të zhdoganohen me çmime të reja reference.

Udhëzimi i Ministrisë së Financave, i botuar në Fletoren Zyrtare, “Për vlerësimin e mallrave për qëllime doganore”, tashmë në fuqi, sjell dhe një rritje të ndjeshme të çmimeve referuese për zhdoganimin e automjeteve.

Për autoveturat, rritja e çmimeve minimale prek të gjitha kategoritë e cilindratave. Për çdo kategori është përcaktuar një vlerë minimale nën të cilën automjeti nuk mund të zhdoganohet, pavarësisht çmimit të deklaruar nga importuesi. Po ashtu, janë rritur kufijtë minimalë edhe për kamionçinat, furgonat dhe kamionët, në varësi të kapacitetit mbajtës.

“Vlerësimi i automjeteve me vit prodhimi para vitit të fundit të publikuar në këto buletine dhe site nuk mund të llogaritet më pak se çmimet e pasqyruara, si më poshtë:

Për autoveturat çmimet janë:

a) deri në 1400 cc jo më pak se 162 500 lekë;

b) mbi 1400-1900 cc jo më pak se 250 000 lekë;

c) mbi 1900-2500 cc jo më pak se 406 000 lekë;

d) mbi 2500-3000 cc jo më pak se 500 000 lekë;

e) mbi 3000-4500 cc jo më pak se 625 000 lekë;

f) mbi 4500 cc jo më pak se 1 000 000 lekë.

Për kamionçina, furgona dhe kamionë, sipas kapacitetit mbajtës çmimet janë:

a) deri në 1.5 tonë jo më pak se 500 000 lekë;

b) nga 1.5 tonë deri në 3.5 tonë jo më pak se 750 000 lekë;

c) nga 3.5 tonë deri në 10 tonë jo më pak se 1 062 500 lekë;

d) nga 10 tonë deri në 15 tonë jo më pak se 1 250 000 lekë;

e) mbi 15 tonë jo më pak se 1 500 000 lekë.”

Pasi i kaloi dy dekada karrierë të suksesshme duke prodhuar interiore për markat kryesore botërore të automobilave, Tomasi, ish-menaxher i lartë në një kompani shumëkombëshe italiane, u largua nga industria e makinave në vjeshtën e vitit 2025.

“Mendoj se është e mbaruar”, i tha çeku Radios Evropa e Lirë (REL), duke shpjeguar arsyen kryesore pse u largua nga biznesi.

“Industria ka marrë fund”, shtoi Tomasi, i cili kërkoi që mbiemri i tij të mos përdoret në këtë tekst.

Industria e famshme evropiane e automobilave përballet me rrezikun e një vërshimi automjetesh kineze me cilësi të lartë dhe çmime jashtëzakonisht të ulëta – disa deri në 10.290 euro në tregje të caktuara – të cilat nisën të mbërrijnë në kontinent veçanërisht pas pandemisë së Covid-19.

Ekspertët paralajmërojnë se ky fluks rrezikon një industri që për dekada ka shërbyer si shtylla kurrizore e prodhimit evropian.

Pavarësisht tarifave të vendosura nga Brukseli në vitin 2024, deri në 35 për qind për disa automjete elektrike (EV) kineze, përveç një takse importi prej 10 për qind, shitjet e automjeteve kineze në Evropë pothuajse u dyfishuan mes viteve 2024 dhe 2025.

Mbi gjysmë milioni modele kineze janë shitur vetëm në nëntë muajt e parë të këtij viti.

Gjiganti kinez i automjeteve elektrike, BYD, raportoi rritje vjetore të shitjeve prej 225 për qind, duke u bërë prodhuesi kryesor i automjeteve elektrike më i shitur në BE gjatë disa muajve të vitit 2025, pavarësisht tarifave.

Prodhues të tjerë i anashkaluan barrierat tregtare të BE-së për automjetet elektrike duke dërguar automjete me motorë me djegie të brendshme dhe hibride, të cilat nuk i nënshtrohen të njëjtave detyrime.

Industria automobilistike e Kinës daton që nga vitet ‘50, por prodhuesit e saj për një kohë të gjatë kanë vuajtur nga reputacioni i cilësisë së dobët dhe dizajnit të rëndomtë, prandaj edhe industria e saj nuk lulëzonte në botë.

Por, kjo ka ndryshuar së fundmi.

Para se ekonomia botërore të ndalej në vitin 2020 për shkak të pandemisë së koronavirusit, Tomas thotë se profesionistët teknikë në industrinë evropiane të automobilave i shpërfillnin markat kineze, duke thënë: “janë të tmerrshme, nuk dinë të prodhojnë. Do t’u duhen 20, 30, 40 vjet për të arritur nivelin tonë dhe deri atëherë ne do të jemi shumë më përpara”.

“Ajo që ndodhi është se, praktikisht për pesë vjet, ata na tejkaluan”, tha ai.

“Tani makinat e tyre janë vërtet të jashtëzakonshme”.

Një stuhi e përsosur
Prodhuesit kinezë kanë gëzuar kamotshëm përparësi në kosto falë përdorimit të energjisë së lirë, kryesisht me bazë qymyri, si dhe një fuqie punëtore me fuqi minimale negociuese. Por së fundmi, një stuhi e përsosur faktorësh ka bërë të mundur që makinat kineze të kenë çmim shumë më të ulët se konkurrentët perëndimorë.

Si reagim ndaj pushtimit të Ukrainës nga Kremlini në vitin 2022, BE-ja ndaloi importet e çelikut nga Rusia. Kina, ndërkohë, ka rritur ndjeshëm importet e metaleve me cilësi të lartë nga ky vend.

Për më tepër, industria automobilistike kineze ka qenë në gjendje të shfrytëzojë rritjen e paparë të prodhimit gjatë dekadës së fundit. Industria e makinave në Kinë ishte më e madhja në botë qysh në vitin 2009, por prodhuesit ishin kryesisht të përqendruar në tregun e brendshëm të tejngopur.

Kjo ndryshoi kur luftërat e ashpra të çmimeve brenda Kinës i shtynë prodhuesit të shikonin jashtë. Në vitin 2023, Kina e tejkaloi Japoninë duke u bërë eksportuesi më i madh i makinave në botë, duke prodhuar dhjetëra milionë automjete çdo vit.

Dhe pastaj kemi subvencionet e dyshuara në këtë industri.

Kina e ka mohuar se i mbështet prodhuesit e makinave, por një hetim i BE-së në vitin 2024 zbuloi se fondet publike ishin “të pranishme në të gjithë zinxhirin e furnizimit”, nga minierat që nxjerrin lëndët e para deri te anijet që transportojnë automjetet elektrike drejt Evropës.

Shtetet e Bashkuara, në vitin 2024, vendosën një tarifë prej 100 për qind mbi automjetet elektrike kineze, pasi hetimi i tyre arriti në përfundimin se industria amerikane e automobilave po “dëmtohej ndjeshëm” nga disa modele të subvencionuara kineze.

Paul Bennet, partner drejtues në firmën këshilluese automobilistike Madox Square me bazë në Mbretërinë e Bashkuar, i tha REL-it se hyrja rrufe e automjeteve kineze në tregun evropian mund të jetë me më shumë sesa thjesht biznes.

“Në përgjithësi, edhe pse përfitimet ekonomike janë të qarta, aspektet gjeopolitike të kësaj strategjie nuk duhen anashkaluar”, tha ai.

“Sipas mendimit tim, ka gjasa që kjo të jetë pjesë e përpjekjeve më të gjera të Kinës për të riformësuar dinamikat ekonomike globale dhe për të forcuar pozicionin e saj në skenën botërore”, sipas tij.

Derisa disa aktorë të brendshëm thonë se Evropa ende mund të ketë mundësi për t’u kundërpërgjigjur, koha po soset.

Bennet shkroi në shtator se e ardhmja e industrisë automobilistike të kontinentit, e cila punëson rreth 13.2 milionë njerëz dhe mbështet miliona vende pune të tjera në biznese të varura, tani “është tejet e pasigurt”.

Mbrojtja ndaj tarifave
Sipas rregullave të tanishme të tregut, një automjet kinez i prodhuar brenda BE-së nuk do t’i nënshtrohej të njëjtave tarifa si ato të importuara nga jashtë bllokut. Prodhuesit kinezë po lëvizin shpejt për të shfrytëzuar këtë kusht.

BYD i Kinës është në proces të ndërtimit të një fabrike prej 4.6 miliardë dollarësh në Hungari dhe, në Barcelonë, makinat tashmë po prodhohen nga ndërmarrja e përbashkët mes Ebro-EV Motors të Spanjës dhe markës kineze Chery.

Ka bisedime edhe për baza të tjera prodhimi në vende të tjera të BE-së, përfshirë Italinë dhe Poloninë. Gjithashtu, marka kineze automobilistike kanë ngritur njësi prodhimi në Serbi.

Bennet i tha REL-it se Serbia ka mundësi të jetë zgjedhur për një sërë faktorësh, përfshirë marrëveshjet e tregtisë së lirë të Beogradit me Rusinë dhe BE-në, si dhe perspektivën e anëtarësimit të ardhshëm në Bashkimin Evropian, duke e bërë vendin “një investim afatgjatë dhe tërheqës, që potencialisht ofron qasje më të lehtë në tregjet e BE-së në të ardhmen”.

Ndërkohë, shumë marka evropiane të makinave po përballen me një bazë në tkurrje konsumatorësh në Kinë – dikur një treg kyç – si edhe në tregun vendas, për shkak të rritjes së shitjeve të makinave kineze të importuara në Evropë.

Bennet ka bërë thirrje që prodhuesit e makinave të ushtrojnë trysni ndaj Komisionit Evropian për të detyruar krijimin e ndërmarrjeve të përbashkëta ku shumica e pronësisë të jetë në duart e markave evropiane, sa herë që kompanitë kineze vendosin kapacitete prodhuese brenda BE-së.

Të tjerë kanë kërkuar që BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara t’i hapin tregjet për njëra-tjetrën, duke përjashtuar Kinën. Pekini dhe Brukseli kanë rifilluar gjithashtu negociatat për një çmim minimal të garantuar për automjetet elektrike kineze në tregun evropian, me qëllim kufizimin e nënçmimit të prodhuesve vendas.

Veterani i industrisë, Tomasi, shqetësohet se nëse ky trend vazhdon, baza më e gjerë industriale e Evropës mund të vihet në rrezik.

Ai ka frikë nga “pasoja shumë më të mëdha sesa mund t’i paramendosh tani, si humbja e vetë-mjaftueshmërisë industriale dhe e dijes teknike, duke çuar në rreziqe të mëdha sigurie në të ardhmen”.

Sektori i automobilave, thotë ai, mbetet “nxitësi më i madh industrial dhe djepi për inxhinierët e rinj, me karriera në mbrojtje, kërkim dhe zhvillim”.

Tomasi thotë se e ka të vështirë të parafytyrojë një zgjidhje politike për kërcënimin ekonomik ndaj prodhuesve evropianë të makinave.

Por, shton ai, “shpresoj se e kam gabim, vërtet shpresoj se e kam gabim”./REL

Ndërsa presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky zbuloi detajet e një draft-plani paqeje SHBA-Ukrainë që synonte t’i jepte fund luftës në shkallë të plotë të Rusisë, dy dispozita kryesore mbeten të pazgjidhura.

Mosmarrëveshjet përqendrohen në nenet 12 dhe 14 të propozimit me 20 pika. Të dyja merren me çështje që Kievi i quan ekzistenciale: territoret dhe e ardhmja e infrastrukturës kritike. “The Kyiv Independent” shpjegon se ku po ngecin negociatat dhe çfarë po ofron Ukraina në vend të kësaj.

Një nga çështjet më të diskutueshme qëndron në strukturën e propozuar të menaxhimit të Centralit Bërthamor Zaporizhzhia, impiantit më të madh bërthamor të Evropës.

I vendosur në qytetin e pushtuar të Enerhodarit, centrali prodhonte rreth 20% të energjisë elektrike të Ukrainës përpara se Rusia të niste pushtimin e saj në shkallë të plotë. Sipas kuadrit të mbështetur nga SHBA-ja, uzina do të operohej bashkërisht nga Ukraina, Shtetet e Bashkuara dhe Rusia, me të tre palët që do të ndanin përfitime ekonomike.

Ukraina ka frikë se një model menaxhimi trepalësh do të legjitimonte në mënyrë efektive pushtimin e objektit nga Rusia, të cilin Moska e sekuestroi në vitin 2022 dhe vazhdon ta mbajë.

“Rusët besojnë se, në çdo rast, do ta bëjnë të mundur që Centrali Bërthamor i Zaporizhzhisë të operohet prej tyre”, tha Zelensky.

Presidenti ukrainas vuri në dukje gjithashtu përvojën e paraluftës me ndërmarrjet e përbashkëta që përfshinin Rusinë, të cilat shpesh e linin Kievin të ekspozuar ndaj ndikimit të Moskës.

Në vend të kësaj, Ukraina po propozon një alternativë dypalëshe: një ndërmarrje të përbashkët ukrainaso-amerikane me kontroll të barabartë operacional.

Gjysma e energjisë elektrike do të drejtohej për në Ukrainë, ndërsa Uashingtoni do të vendoste në mënyrë të pavarur se si ta përdorte pjesën e tij – duke lejuar potencialisht furnizimin me energji elektrike në zonat e pushtuara nga Rusia pa i dhënë Moskës kontroll operacional.

Çështja bërthamore nuk mund të ndahet nga fati i Hidrocentralit dhe digës së Kakhovkës, të cilat trupat ruse i shkatërruan më 6 qershor 2023.

Zelensky theksoi se diga duhet të rindërtohet për të siguruar funksionimin e sigurt të centralit të Zaporizhzhisë — dhe se Rusia nuk ka ndërmend të paguajë për të.

“Diga e Kakhovkës dhe Hidrocentrali i Kakhovkës, të cilat janë të nevojshme për funksionimin e sigurt dhe normal të Centralit Bërthamor të Zaporizhzhisë, mund të rindërtohen si një projekt i përbashkët rajonal për prosperitet me një strukturë të ngjashme operative.”

Çështja thelbësore është se Ukraina këmbëngul që e gjithë zona – centrali bërthamor, Enerhodar dhe objektet e Kakhovkës – duhet të çmilitarizohen plotësisht.

Dispozita 14 trajton atë që Zelensky e ka përshkruar si çështjen më të vështirë në bisedime: të ardhmen e territoreve në rajonet Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia dhe Kherson.

Korniza propozon njohjen e vijës aktuale të vendosjes së trupave si një vijë kontakti de facto, duke ngrirë në mënyrë efektive pozicionet në terren.

“Pra, ne jemi në një situatë ku rusët duan që ne të tërhiqemi nga Oblasti i Donetskut, ndërsa amerikanët po përpiqen të gjejnë një mënyrë që ne të mos tërhiqemi sepse ne jemi kundër tërheqjes”, tha Zelensky.

Pozicioni bazë i Ukrainës, të cilin Zelensky e quan “opsioni A”, është të mbetet aty ku janë vendosur forcat e saj aktualisht.

Moska, në të kundërt, po kërkon që Ukraina të tërheqë trupat nga pjesë të Oblastit të Donetskut që forcat ruse nuk kanë arritur t’i kapin.

Për të kapërcyer këtë hendek, negociatorët amerikanë po eksplorojnë mekanizma të tillë si zonat e çmilitarizuara ose zonat e lira ekonomike — formate që ata besojnë se mund t’i kënaqin të dyja palët.

Zelensky tha se Ukraina luftoi për të siguruar që çdo referencë ndaj zonave të tilla të mbetet në mënyrë të qartë “potenciale”, duke parandaluar zbatimin automatik.

Sipas interpretimit të Ukrainës, çdo vendim konkret do të kërkonte procedura ligjore të brendshme, miratim parlamentar ose, nëse është e nevojshme, një referendum.

Drafti parashikon një grup pune për të përcaktuar ripozicionimet e trupave dhe parametrat për çdo zonë të veçantë ekonomike, por Kievi këmbëngul se progresi varet nga tërheqja ruse nga zonat e pushtuara.

Zelensky përmendi Enerhodarin si një rast të mundshëm prove.

Një zonë e vogël ekonomike e lirë atje mund të jetë e realizueshme, tha ai, por vetëm nëse qyteti çmilitarizohet, vendoset nën administrimin ukrainas dhe trupat ruse tërhiqen.

Plani përcakton gjithashtu se ripozicionimet në rajonet e Dnipropetrovsk, Mykolaiv, Sumy dhe Kharkiv duhet të ndodhin më parë që marrëveshja të hyjë në fuqi.

Zelensky theksoi gjithashtu se referendumet mbeten një mjet i fundit.

“Një referendum kërkon të paktën 60 ditë; përndryshe, nuk mund ta mbajmë… Disa njerëz jetojnë në territore të pushtuara përkohësisht dhe nuk mund të votojnë”, tha ai.

Zelensky argumentoi se nëse trupave ukrainase u lejohet të qëndrojnë në pozicionet e tyre aktuale pa u tërhequr, një referendum mund të mos jetë fare i nevojshëm.

“Por nëse nuk biem dakord të ‘mbetemi aty ku jemi’, ka dy mundësi: ose lufta vazhdon, ose diçka do të duhet të vendoset në lidhje me të gjitha zonat e mundshme ekonomike.”

Publikisht, Kremlini ka mbetur i paqartë.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, shmangu komentet e drejtpërdrejta mbi planin e rishikuar, ndërsa iu përgjigj pyetjeve të gazetarëve më 24 dhjetor. Peskov konfirmoi vetëm se negociatori kryesor ekonomik i Rusisë, Kirill Dmitriev, e informoi presidentin Vladimir Putin mbi bisedimet me delegacionin amerikan në Miami.

Përfaqësuesit ukrainas dhe amerikanë zhvilluan një raund tjetër bisedimesh më 21 dhjetor, pas diskutimeve ukrainaso-amerikane më 19 dhjetor dhe bisedimeve ruso-amerikane më 20 dhjetor, të gjitha në Miami.

Bazuar në këto shkëmbime, Peskov tha se Moska do të “formulojë qëndrimin e saj të mëtejshëm” dhe do të vazhdojë kontaktet me Uashingtonin përmes kanaleve ekzistuese.

Një mori dronësh rusë e kanë goditur qytetin port rus Temrijuk në rajonin Krasnodar në mesnatë duke ua vënë flakën rezervuarve të mëdhenj të naftës dhe duke dëmtuar objekte industriale, sipas autoriteteve rajonale dhe raportimeve të mediave ruse më 25 dhjetor.

Sulmet kanë ndodhur teksa forcat ruse kanë nisur një valë masive të sulmeve me dronë nëpër Ukrainë, duke goditur infrastrukturën e energjisë dhe zonat e banimit në disa rajone, kanë bërë të ditur zyrtarët ukrainas.

Sipas selisë për operacione rajonale të Krasnodarit, dy rezervuarë të naftës kanë marrë flakë pas sulmit në qytetin port në Detin Azov në jug të Rusisë.

Flakët janë përhapur në rreth 2.000 metra katrorë, ndërsa në raportimet preliminare nuk janë përmendur viktima. Në pamjet e publikuara nga disa media janë parë flakë duke dalë prej një rafinerie nafte në afërsi.

Duke folur për agjencinë e lajmeve Reuters, një zyrtar i Shërbimit të Sigurisë së Ukrainës, ia ka atribuuar zjarrin një sulmi ukrainas me dronë, ndonëse Kievi nuk e ka marrë përgjegjësinë për sulmin. Zyrtarët kanë raportuar për sulme edhe në qendra të prodhimit dhe pajisje bujqësore në disa fshatra të afërta.

Ministria ruse e Mbrojtjes ka pretenduar më 25 dhjetor se i ka rrëzuar mes 141 deri në 170 dronë përgjatë natës, përfshirë shtatë në rajonin e Krasnodarit, ndërsa tjerët në rajonet e Moskës dhe Brajanskut.

Forcat ukrainase kanë kryer në muajt e fundit disa operacione me dronë duke shënjestruar infrastrukturën e energjisë dhe transportit në Rusi.

Për dëme është raportuar edhe nga sulmet ruse në Ukrainë.

Në rajonin e Odesës është raportuar se një dron rus e ka vrarë një person dhe i ka plagosur dy të ejrë. Ndërsa në Harkiv, sulmi rus e ka vrarë një 51-vjeçar, sipas disa shërbimeve ukrainase.

“Rusia nuk i ka ndalur bombardimet brutale të civilëve në Ukrainë edhe në natën e shenjtë të Krishtlindjes”, ka thënë ministri i Jashtëm ukrainas, Andriy Sybiha më 25 dhjetor.

“Rusia me qëllim po shkatërron infrastrukturën e energjisë dhe atë civile, duke i lënë njerëzit pa rrymë, ujë dhe ngrohje në temperatura të ulëta”, ka shtuar ai.

Forca ajrore e Ukrainës ka raportuar për 131 sulme me dronë, ndërsa 106 besohet të jenë rrëzuar nga forcat mbrojtëse. Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.

Presidenti rus, Vladimir Putin e quan luftën “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre./REL

Macaulay Culkin ka folur së fundmi për jetën e tij larg vëmendjes publike, pasi u tërhoq nga aktrimi në moshën 14-vjeçare.

Culkin, i cili nisi karrierën që fëmijë dhe u shndërrua në një yll global me filmat “Home Alone” (1990) dhe “Home Alone 2: Lost in New York” (1992), vazhdoi më pas me role në “The Good Son”, “The Girl” dhe “Richie Rich” (1994), përpara se të merrte një pushim të gjatë nga industria e filmit.

Në emisionin ‘Mythical Kitchen,’ Culkin tregoi se vendimi për t’u larguar nga aktrimi erdhi nga dëshira për të pasur një jetë normale.

“Çfarë doja ishte të isha me njerëz të moshës sime. Duhet ta mbani mend: shumica e gjërave që kam bërë si fëmijë nuk ishin punë në grup. Isha vetëm unë,” u shpreh ai.

Ai shtoi se shpesh njerëzit e pyesin për bashkëpunimin me aktorë të njohur, si Joe Pesci. “Më thonë: ‘Si ishte të punoje me Joe Pesci?’ Dhe unë u përgjigjem: ‘E keni parë filmin?’ Kemi ndoshta dy skena bashkë. Pastaj jam unë, vetëm, në një shtëpi – pothuajse vërtet ‘Home Alone’.”

Duke folur më gjerë për pauzën nga aktrimi, Culkin tha: “Doja të dilja, të takoja vajza, të rrija me njerëz të moshës sime. Doja të shkoja në festa dhe të bëja gjëra normale. Nuk mund t’ju them sa shumë Bar Mitzvah kam humbur.”

Megjithatë, për famën ai theksoi se ajo nuk mund të zhbëhet: “Nuk mund ta ç’bësh atë që ka ndodhur. Nuk mund ta kthesh dhëmbëzën pas.”

Pas një mungese të gjatë, Culkin u rikthye në aktrim në vitin 2003 me filmin biografik “Party Monster”.

Në jetën personale, Culkin u fejua me aktoren Brenda Song në janar të vitit 2022. Çifti ka dy djem, Dakota dhe Carson.

Arabia Saudite ka arritur një moment të rëndësishëm në fushën e qeverisjes së inteligjencës artificiale duke u renditur në vendin e parë në rajonin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut. Kjo arritje e pozicionon Mbretërinë jo vetëm si lidere rajonale, por edhe si një fuqi globale në ngritje në qeverisjen e inteligjencës artificiale.

Renditja e Arabisë Saudite në krye të rajonit në Indeksin e Gatishmërisë Qeveritare për Inteligjencën Artificiale 2025 përbën një hap të rëndësishëm në strategjinë e saj më të gjerë për t’u shndërruar në një shtet të mbështetur në teknologji. Indeksi, i përpiluar nga Oxford Insights, vlerëson gatishmërinë e 195 qeverive në mbarë botën për të adoptuar, rregulluar dhe përdorur inteligjencën artificiale në administratën publike dhe në proceset e politikëbërjes.

Në nivel botëror, Arabia Saudite renditet e shtata për qeverisjen e inteligjencës artificiale dhe e nënta për përdorimin e saj në sektorin publik. Këto rezultate e vendosin Mbretërinë mes qeverive me performancën më të fortë në disa dimensione kyçe, veçanërisht në aftësinë për të shndërruar strategjinë në kapacitet real institucional.

Në nivel global, Shtetet e Bashkuara mbeten vendi më i renditur, të mbështetura nga një sektor teknologjik dominues, ekosisteme kërkimore të avancuara dhe integrim të hershëm të inteligjencës artificiale si në sektorin publik ashtu edhe në atë privat. Pas tyre renditen vendet e Evropës Perëndimore, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Francën, Gjermaninë dhe Holandën, të cilat kombinojnë infrastrukturë të fortë digjitale me kuadro rregullatore dhe etike të zhvilluara.

Renditja e Arabisë Saudite sinjalizon se Mbretëria Saudite ka kaluar nga faza e aspiratës në atë të zbatimit konkret. Strategjitë kombëtare për inteligjencën artificiale po reflektohen gjithnjë e më shumë në mekanizma realë qeverisës dhe në kapacitete administrative funksionale. Pak shtete jashtë Perëndimit kanë arritur një progres të tillë në një periudhë kaq të shkurtër kohore.

Brenda rajonit MENA, Arabia Saudite qëndron qartësisht në krye. Emiratet e Bashkuara Arabe ndjekin nga afër . Katari ka rritur investimet në infrastrukturë të lidhur me inteligjencën artificiale, veçanërisht në qendra të dhënash me konsum të lartë energjie, por mbetet pas Arabisë Saudite dhe Emirateve në aspektin e gatishmërisë së përgjithshme qeveritare.

Pamja më e gjerë rajonale mbetet e pabarabartë. Shtetet e Gjirit dominojnë renditjet e gatishmërisë për inteligjencën artificiale, ndërsa shumë vende të Afrikës së Veriut dhe Levantit përballen me kapacitete institucionale të kufizuara, strategji digjitale të fragmentuara dhe infrastrukturë të pamjaftueshme të të dhënave. Lidershipi i Arabisë Saudite pasqyron kështu si përparimin e saj të shpejtë, ashtu edhe boshllëqet strukturore që vazhdojnë të ekzistojnë në rajon.

Në nivel global, gatishmëria për inteligjencën artificiale vazhdon të pasqyrojë struktura ekzistuese pushteti. Amerika e Veriut, e udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, kryeson në nivel rajonal, e ndjekur nga Evropa Perëndimore, e cila kombinon pjekuri teknologjike me kuadro gjithnjë e më të forta qeverisëse, përfshirë regjimin rregullator të Bashkimit Evropian për inteligjencën artificiale. Azia Lindore, veçanërisht Singapori, Koreja e Jugut dhe Japonia, ruan pozicione të forta globale përmes investimeve të drejtuara nga shteti, koordinimit publik privat dhe strategjive afatgjata digjitale.

Rezultati është një rend global gjithnjë e më multipolar në fushën e inteligjencës artificiale, ku ndikimi nuk përcaktohet vetëm nga inovacioni, por edhe nga aftësia për ta qeverisur teknologjinë në mënyrë të përgjegjshme dhe në shkallë të gjerë. Ngritja e Arabisë Saudite përshtatet plotësisht me këtë rend të ri. Ajo nuk zëvendëson liderët perëndimorë apo ata të Azisë Lindore, por i është bashkuar një grupi relativisht të vogël shtetesh që po formësojnë mënyrën se si inteligjenca artificiale qeveriset në sektorin publik.

Në krahasim me Arabinë Saudite dhe fuqitë kryesore globale, rajoni i Ballkanit, përfshirë Shqipërinë, mbetet në një fazë të hershme të integrimit të inteligjencës artificiale. Indekse të pavarura të gatishmërisë digjitale dhe inovative i rendisin vazhdimisht vendet e Ballkanit më poshtë, duke reflektuar kufizime infrastrukturore, mungesë të kapitalit njerëzor dhe dobësi institucionale. Shqipëria nuk shfaqet në Indeksin e Gatishmërisë Qeveritare për Inteligjencën Artificiale 2025, çka tregon sfida strukturore

Shqipëria tërhoqi përkohësisht vëmendje globale me emërimin e një ministri virtual të gjeneruar nga inteligjenca artificiale, të quajtur Diella, me detyrë mbikëqyrjen e disa aspekteve të prokurimit publik. Zyrtarja virtuale u shfaq madje edhe para parlamentit, në një seancë të bojkotuar nga opozita, duke e shndërruar nismën në një histori mediatike ndërkombëtare.

Megjithatë, simbolika u rënua shpejt me realitetin institucional. Vetëm tre muaj më vonë, Prokuroria e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar arrestoi drejtorin dhe zëvendësdrejtorin e Agjencisë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit, institucioni përgjegjës për infrastrukturën digjitale kritike, nën akuza të rënda për korrupsion dhe krim të organizuar. Rasti theksoi një mësim themelor të qeverisjes së inteligjencës artificiale: inovacioni teknologjik nuk mund të zëvendësojë integritetin institucional.

Ngritja e Arabisë Saudite në gatishmërinë për inteligjencën artificiale ka rëndësi jo sepse ajo ka tejkaluar fuqitë kryesore botërore, por sepse tregon se si një shtet mund të ndërtojë me shpejtësi kapacitete qeverisëse përmes vizionit strategjik, koordinimit të centralizuar dhe investimeve të qëndrueshme. Përvoja e Mbretërisë ngre pyetje me rëndësi shumë më të gjerë se rajoni MENA. A mund ekonomitë në zhvillim të përshpejtojnë gatishmërinë për inteligjencën artificiale duke e lidhur transformimin digjital me reforma të thella shtetërore? A do të vazhdojë dominimi perëndimor ndërsa qeverisja e inteligjencës artificiale bëhet po aq e rëndësishme sa vetë inovacioni? Dhe a mund rajone si Ballkani të kapërcejnë faza zhvillimi duke e integruar inteligjencën artificiale në modernizimin real të sektorit publik, dhe jo përmes gjesteve simbolike?

Ndërsa inteligjenca artificiale po riformëson konkurrueshmërinë ekonomike dhe kapacitetin shtetëror, indekse si Indeksi i Gatishmërisë Qeveritare për Inteligjencën Artificiale shërbejnë jo vetëm si renditje teknike, por edhe si tregues të prioriteteve strategjike kombëtare. Në këtë kuptim, Arabia Saudite ka kaluar qartësisht nga ambicia rajonale drejt relevancës globale, edhe pse hierarkia globale e fuqisë në inteligjencën artificiale mbetet kryesisht e pandryshuar.

New York Times përpiqet të hartëzojë reagimin e Rusisë ndaj planit të ri prej 20 pikash për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, të zbuluar nga Volodymyr Zelensky të merkurën.

Siç u theksua fillimisht në artikull, me këtë plan, Zelensky u përpoq të riformulonte negociatat në një kornizë që përfshin garancitë e sigurisë të kërkuara nga Kievi dhe një plan rrugor për rindërtimin e vendit.

Kujtojmë se presidenti ukrainas e përshkroi atë si një kompromis “të arsyeshëm” në lidhje me planin e hartuar nga i dërguari special i Vladimir Putinit, Kirill Dmitriev, dhe i dërguari special i Donald Trump, Steve Witkoff, dhe të paraqitur në nëntor.

Megjithatë, në Moskë – siç shkruan NYT – reagimi i parë i regjistruar është se plani i ri ukrainas vështirë se mund të pranohet nga një Kremlin që duket i forcuar nga zhvillimet në terren dhe i kufizuar nga vështirësia e “shitjes” së një marrëveshjeje që nuk do të perceptohet si një fitore në vend.

“Tallje absolute”

Shprehja “tallje absolute” e përdorur nga analisti i çështjeve ndërkombëtare Alexei Naumov është karakteristike, i cili shkruan në Telegram: “Kjo është një tallje absolute. Ideja është e qartë: T’ua tregtojmë amerikanëve si një ‘kompromis’ dhe pastaj të fajësojmë Rusinë për dështimin e saj.”

Sipas botimit, zoti Putin ka këmbëngulur në dy kushte kryesore për dy vjet, tërheqjen e forcave ukrainase nga pjesa tjetër e rajoneve të Donetskut dhe Luhanskut dhe përjashtimin e pranimit të Ukrainës në NATO.

Ky qëndrim, siç raportohet, u konfirmua të premten e kaluar në konferencën vjetore maratonë për shtyp të presidentit rus, ku ai tha se Rusia mund të bënte disa “lëshime” – të cilat vlerësohet se përfshijnë braktisjen e disa territoreve të mbajtura nga Rusia në rajonet Kharkiv dhe Zaporizhia – duke e bërë të qartë se Moska mbetet e gatshme të vazhdojë luftën për të pushtuar plotësisht rajonin e Donetskut.

Plani ukrainas, siç përshkruhet, përcakton tërheqjen e forcave ruse nga rajonet e Dnipropetrovskit, Mikolajvit, Sumit dhe Kharkivit. Ai gjithashtu përcakton që Ukraina do të tërheqë trupat nga pjesë të Donetskut që do të shndërrohen në një zonë të çmilitarizuar, por vetëm me kusht që Rusia të tërhiqet nga një zonë ekuivalente toke.

Në këtë kontekst, analisti rus Georgy Bovet thuhet se beson se propozimi nuk e zgjidh problemin qendror të territoreve dhe termocentralit bërthamor të Zaporizhias, të cilat janë nën pushtimin rus, ndërsa Kievi — sipas botimit — do të preferonte ta operonte atë së bashku me Shtetet e Bashkuara. “Plani nuk ofron asnjë kompromis mbi territoret ose termocentralin bërthamor të Zaporizhias. Dështimi për të zgjidhur çështjen territoriale e bën të vështirë të shërbejë si pikënisje për një marrëveshje.”

Botimi gjithashtu citon vlerësimin se, megjithëse një pushtim në shkallë të plotë ka kosto të larta për ekonominë dhe ushtrinë e Rusisë, Kremlini beson se ka edhe më shumë për të fituar duke vazhduar luftën. Ekonomia ruse përshkruhet si më e dobëta që nga viti 2022, me norma interesi në nivele historike dhe norma rritjeje që “anojnë” drejt recesionit, por pa qenë — sipas analistëve — afër një krize që do ta detyronte Moskën të ndryshonte kursin.

Në vijën e frontit, thuhet se Rusia kontrollon rreth tre të katërtat e rajonit të Donetskut dhe se, me ritmin aktual të përparimit, do të duheshin rreth 18 muaj për të pushtuar të gjithë rajonin. Ndërkohë, Dmitry Medvedev, një zyrtar i sigurisë së linjës së ashpër dhe ish-president rus, tha të mërkurën se rreth 417,000 rekrutë kishin nënshkruar kontrata të reja për t’u bashkuar me ushtrinë ruse në vitin 2025, një shifër që raporti tha se ishte kryesisht në përputhje me vlerësimet e studiuesve të pavarur. Fluksi i vazhdueshëm i rekrutëve, shtoi ai, po i lejon Rusisë të vazhdojë luftën pavarësisht humbjeve të rënda.

Poker diplomatik

Në nivelin diplomatik, teksti argumenton se Moska ka një nxitje për të qëndruar në rrugën e negociatave për të ruajtur një marrëdhënie pune me Uashingtonin dhe për të shmangur mbajtjen e përgjegjësisë së plotë për vazhdimin e konfliktit. Përveç kësaj, pala ruse është e interesuar të vonojë sanksionet shtesë ose kufizimet e tjera nga SHBA-të , duke iu referuar sanksioneve të vendosura në tetor nga Trump ndaj kompanive ruse të naftës Rosneft dhe Lukoil, të cilat – sipas botimit – e çuan Rusinë të shiste naftë me zbritje dukshëm më të larta.

“Tërheqja dhe shtytja” rreth kushteve të një marrëveshjeje të mundshme, vihet re, mund të zgjerojë fërkimet midis Ukrainës dhe aleatëve të saj perëndimorë, pasi detajet diskutohen në kryeqytete të ndryshme.

Në Ukrainë, analisti Volodymyr Fesenko vlerësoi – në një postim në Facebook, siç raportohet – se presidenti rus nuk ka ndërmend të përfundojë luftën ose të bëjë lëshime të vogla në këtë fazë. “Putini nuk ka ndërmend t’i japë fund luftës kundër Ukrainës dhe as nuk është gati të bëjë lëshime të vogla në këtë fazë. Për Kremlinin, diskutimi i planit të paqes së Trump është thjesht një lojë taktike e luajtur me SHBA-në për të ruajtur marrëdhënie konstruktive me presidentin aktual amerikan, ndërkohë që në të njëjtën kohë shkakton fërkime dhe kontradikta midis Shteteve të Bashkuara dhe Ukrainës.”

Tre punonjës të Bashkisë së Vlorës janë pezulluar nga detyra që prej datës 19 dhjetor 2025, pasi dyshohet se në bashkëpunim me njëri-tjetrin kanë marrë karburant nga mjetet e punës në Pikën e Grumbullimit të Mbetjeve. Në lidhje me këtë ngjarje ka nisur procedim disiplinor edhe ndaj një efektivi të Policisë Bashkiake.

Ngjarja është regjistruar më 19 dhjetor 2025, kur punonjësi i Policisë Bashkiake I.Dh. ka njoftuar Përgjegjësin e Sektorit E.V. se shoferi i një kamioni të ushtrisë, i parkuar brenda territorit të Pikës së Grumbullimit të Mbetjeve dhe i angazhuar në pastrimin e rrjetit të kanalizimeve të qytetit, kishte konstatuar shenja të dyshimta që tregonin se nga mjeti i punës mund të ishte marrë karburant.

Menjëherë pas njoftimit, Përgjegjësi i Sektorit, së bashku me efektivin P.M., janë paraqitur në ambientet e Pikës së Grumbullimit të Mbetjeve. Pas kontaktit me komandantin përgjegjës të mjeteve të ushtrisë, janë siguruar dhe verifikuar pamjet e kamerave të sigurisë në zonën ku ishte parkuar kamioni.

Nga verifikimi i pamjeve filmike rezulton se kamera monitoruese që mbulonte këtë zonë është spostuar qëllimisht. Një situatë e ngjashme është konstatuar edhe në një tjetër interval kohor. Gjatë këtyre orareve, me shërbim ka qenë i planifikuar efektivi i Policisë Bashkiake M.J..

Sipas deklarimit të tij, kamerat janë lëvizur me arsyetimin se dy punonjës të ndërmarrjes së pastrimit, me iniciale A.B. dhe B.H., i kishin kërkuar zhvendosjen e pamjes së kamerave për të furnizuar automjetin e tyre me një bidon naftë.

Në vijim të këtij rasti, Policia Bashkiake ka nisur procedim disiplinor ndaj efektivit M.J. për shkelje gjatë kryerjes së detyrës, ndërsa hetimet administrative vijojnë për zbardhjen e plotë të rrethanave të ngjarjes.

Megjithatë, pavarësisht masave të marra, punonjësit e përfshirë kanë kërkuar të paraqiten sërish në punë.

P.S. Drejtimi i mjetit nën efektin e alkoolit përbën rrezik serioz për jetën tuaj dhe të qytetarëve të tjerë. Respektimi i rregullave të qarkullimit rrugor është detyrim dhe përgjegjësi qytetare.

Autoritetet turke kanë bërë të ditur se kanë penguar disa sulme të planifikuara për ditët e Krishtlindjes dhe Vitit të Ri, duke arrestuar më shumë se 100 anëtarë të dyshuar të grupit ekstremist, Shteti Islamik (IS).

Bastisjet masive janë kryer në 124 adresa nëpër Stamboll, ka bërë të ditur kryeprokurori i qytetit. Në aksion janë konfiskuar armë zjarri, municione dhe “dokumente organizative”.

Zyrtarët kanë thënë se mbështetësit e IS-it kanë qenë duke planifikuar në mënyrë aktive sulme nëpër Turqi këtë javë, sidomos kundër atyre që nuk i përkasin besimit islam.

Policia i ka arrestuar 115 të dyshuar, mirëpo përpjekjet janë duke vazhduar për t’i arrestuar edhe 22 të tjerë, është thënë në deklaratë.

Zyra e Prokurorit ka thënë se të dyshuarit kanë qenë në kontakt me operativë të IS-it jashtë Turqisë.

Ky njoftim vjen dy ditë pasi agjentë të inteligjencës turke kanë kryer bastisje kundër grupit në kufirin afgano-pakistanez.

Një shtetas turk që dyshohet të ketë pasur rol me rëndësi në një krah të IS-it në rajon, është ndaluar dhe është akuzuar për planifikim të sulmeve kundër civilëve.

Shërbimet turke të sigurisë shënjestrojnë rregullisht të dyshuar për lidhje me IS-in.

Turqia ndan një kufi prej 900 kilometrash me Sirinë, ku grupi vazhdon të operojë në disa rajone.

Presidenti i Sirisë, Ahmed al-Sharaa, i cili ka lidhje të ngushta me Qeverinë turke, është zotuar se do të punojë me Shtetet e Bashkuara dhe Evropën për t’i çrrënjosur elementët e IS-it që kanë mbijetuar.

SHBA-ja ka nisur një valë sulmesh kundër pozicioneve të grupit nëpër Siri ditë më parë, si përgjigje ndaj vrasjes së tre amerikanëve.

Dy ushtarë amerikanë dhe një përkthyes civil janë vrarë nga sulmues të armatosur të IS-it më herët gjatë këtij muaji./REL

Një person ka mbetur i plagosur me thikë në kryeqytet, si pasojë e një konflikti me dy persona të tjerë.

Për ngjarjen është arrestuar një 33-vjeçar, ndërsa është shpallur në kërkim një 29-vjeçar.

“U arrestua shtetasi R. B., 33 vjeç si dhe u shpall në kërkim shtetasin F. H., 29 vjeç, pasi  rrugën “Ali Bora” shtetasi F. H, gjatë një konflikti ka goditur dyshohet me një mjet prerës shtetasin K. K, i cili po merr ndodhet nën kujdesin e mjekëve. Pas konfliktit shtetasi F. H,  është larguar nga vendngjarja duke u ndihmuar nga shtetasi R. B, i cili e ka larguar me automjetin e tij”, tha policia.

Kryetari i PD, Sali Berisha ka ndarë një mesazh urues për besimtarët shqiptarë.

Në urimin e tij nga Katedralja e Kishës Orthodokse Autoqefalë kryedemokrati u bëri thirrje besimtarëve të festojnë më shpresë e besim.

Mesazhi i Berishës:

Erdha të shpreh urimet e mia, nderimin tim më të madh për kryepeshkopin e Kishës Autoqefalë Shqiptare, bashkëpunëtorët e tij, besimtarët orthodoksë në Shqipëri dhe kudo që janë. Kjo është një ditë e madhe, jo vetëm në historinë e krishtërimit, por edhe në historinë e qytetërimit botëror dhe qytetërimit perëndimor, në veçanti.

Uroj çdo shqiptar që këtë ditë ta festojë me besim dhe shpresë për Krishtlindje më të mira vitin e ardhshëm.

Gëzuar!

Fermerët francezë që vijojnë të mbajnë të bllokuara disa akse rrugore në jugperëndim të Franca festuan Krishtlindjen në protesta, pas gati dhjetë ditësh mobilizimi kundër mënyrës se si qeveria po menaxhon përhapjen e dermatitit nodular ngjitës te bagëtitë.

Në autostradën A64, në jug, protestuesit ngritën një tendë të re rreth 40 metra të gjatë, ku mbrëmjen e së mërkurës u mbajt një meshë Krishtlindjeje rreth orës 21:00.

Ceremonia u zhvillua në prani të qindra fermerëve dhe banorëve të zonës, të cilët prej datës 12 dhjetor kanë shprehur mbështetje të vazhdueshme për protestën.

Dhjetëra manifestues u mblodhën për një festë modeste, nën urën e nyjës së autostradës.

Atmosfera u shoqërua me ushqime tradicionale, një stallë të ndriçuar për Krishtlindje, një treg prodhuesish vendas dhe një meshë të planifikuar.

Ndërkohë, ne Pirenejtë Atlantikë, në po të njëjtën autostrade, mesha e mesnatës ishte planifikuar të mbahej në orën 22:30.

Koordinimi Rural 64 njoftoi gjithashtu për një paradë traktorësh në mbrëmjen e së enjtes, si shenjë vijimësie e protestës.

Sipas xhandarmërisë, qarkullimi mbeti i penguar të mërkurën në mëngjes në disa segmente kyçe.

Një nga figurat kryesore të protestës deklaroi pas një takimi me prefektin se fermerët do të vazhdojnë betejën për të ndryshuar rregullat mbi therjen e detyrueshme të bagëtive dhe për të gjetur zgjidhje konkrete për fermerët e prekur.

“Bëhet fjalë për mbijetesën e fermave tona. Nëse duhet të qëndrojmë këtu një muaj, do ta bëjmë”, tha ai.

Që prej shpërthimit të epidemisë këtë verë në Savojë, shteti francez po mbështetet në tre shtylla për frenimin e virusit, përfshirë therjen sistematike të tufave sapo zbulohet një rast.

Kjo strategji kundërshtohet fort nga sindikata si Koordinimi Rural dhe Konfederata Fshatare, të cilat e konsiderojnë masën disproporcionale.

Nga kthimi i bujshëm i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe ekuilibrat e brishtë në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, te kryengritjet sociale të Gjeneratës Z, investimet kolosale në inteligjencën artificiale dhe fenomenet ekstreme të motit që thyen rekorde, AFP ka publikuar listën me dhjetë ngjarje që shënuan vitin 2025 dhe formësuan skenën ndërkombëtare, duke nxjerrë në pah një epokë pasigurie të fortë dhe ndryshimesh të thella.

Kthimi i bujshëm i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë

Sulme proteksioniste, deportime masive të emigrantëve të paligjshëm, çmontim i pjesëve të tëra të qeverisë federale… Pas kthimit në Shtëpinë e Bardhë në janar për një mandat të dytë, republikani Donald Trump ka nisur një breshëri masash sipas doktrinës së tij “Amerika e Para”, duke përdorur gjerësisht urdhra ekzekutivë, megjithëse gjykatat kanë bllokuar disa nga vendimet e tij.

Me atë që kundërshtarët e tij e quajnë shpërfillje të të drejtave themelore dhe fuqive të tjera, ai ka synuar kundërshtarët, ka dërguar Gardën Kombëtare në qytete të mëdha të udhëhequra nga Demokratët, është përpjekur të frikësojë median dhe ka luftuar programet e diversitetit dhe përfshirjes. Ai është angazhuar gjithashtu në një aktivitet të dendur diplomatik, me shkallë të ndryshme suksesi.

Por sondazhet tregojnë pakënaqësi në rritje midis amerikanëve me çështjet ekonomike, veçanërisht koston e jetesës. Humbjet e mëdha në zgjedhjet lokale e kanë vënë partinë e tij në një pozicion të cenueshëm përpara zgjedhjeve të mesit të mandatit në vjeshtën e vitit 2026.

Armëpushimi i brishtë në Gaza

Presioni amerikan çoi në një armëpushim midis Izraelit dhe Hamasit, dy vjet pas fillimit të luftës shkatërruese në Rripin e Gazës, e cila shpërtheu pasi lëvizja islamiste palestineze Hamas nisi një sulm në territorin izraelit më 7 tetor 2023.

Armëpushimi ka lejuar një tërheqje të pjesshme të trupave izraelite nga Rripi i Gazës, shkëmbimin e pengjeve të fundit të mbajtura gjallë në Gaza me palestinezët e burgosur në Izrael dhe rritjen e ndihmës humanitare për Gazën, megjithëse kjo ndihmë është ende dukshëm më e ulët se ajo që nevojitet, sipas OKB-së dhe organizatave joqeveritare.

Izraeli po pret kthimin e trupit të njërit prej pengjeve të fundit përpara se të fillojë bisedimet për fazën e dytë të armëpushimit, një fazë që, sipas kushteve të planit të SHBA-së të miratuar nga OKB-ja, duhet të çojë në demilitarizimin e Gazës. Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka thënë se shpreson që kjo fazë e dytë të fillojë “shumë shpejt”, por dhuna vazhdon të trondisë territorin, teksa të dyja palët akuzojnë njëra-tjetrën për shkelje të armëpushimit.

Tensionet rajonale vazhdojnë me sulme të vazhdueshme izraelite në fortesat e lëvizjes shiite Hezbollah në Liban. Irani u godit gjithashtu nga sulmet izraelite dhe amerikane në objektet e tij bërthamore gjatë një lufte 12-ditore me Izraelin në qershor, e cila u shkaktua nga një sulm izraelit. Në shtator, Izraeli shënjestroi zyrtarët e Hamasit në një sulm të paprecedentë në Katar.

Përpjekjet për paqe në Ukrainë

Kthimi i Donald Trump në pushtet shënoi përpjekjet e para serioze për t’i dhënë fund pushtimit rus të Ukrainës, i cili filloi në shkurt të 2022-it.

Lëvdatat dhe fajësimet e presidentit amerikan janë luhatur midis Vladimir Putin dhe Volodymyr Zelensky. Në shkurt, Donald Trump sulmoi ashpër presidentin ukrainas para kamerave në Zyrën Ovale, duke e akuzuar atë për mosmirënjohje ndaj Shteteve të Bashkuara.

Bisedimet e drejtpërdrejta midis rusëve dhe ukrainasve në Stamboll dhe një samit pasues midis Donald Trump dhe Vladimir Putin në Alaska nuk kanë rezultuar në ndonjë përparim konkret drejt paqes dhe Uashingtoni njoftoi sanksione kundër sektorit rus të naftës në tetor.

Negociatat ndërkombëtare u mbajtën në fund të nëntorit në bazë të një drafti amerikan, versioni fillestar i të cilit u konsiderua nga Kievi dhe aleatët e tij europianë si shumë i favorshëm për Moskën. Pas një raundi të ri bisedimesh me të dërguarit e Trump në dhjetor, Ukraina deklaroi se ishte bërë “përparim”, megjithëse çështja e territoreve ukrainase të kontrolluara nga Rusia mbetet e bllokuar.

Në vijën e frontit, ushtria ruse ka vazhduar përparimin e saj të ngadaltë në sektorin lindor, pasi i shtyu plotësisht forcat ukrainase nga rajoni kufitar rus i Kurskut në mars. Moska ka rritur sulmet ndaj infrastrukturës energjetike ukrainase dhe rrjetit hekurudhor ukrainas, ndërsa Kievi po synon objektet e naftës në Rusi.

Lufta globale tregtare

Duke përmendur praktikat tregtare që ishin të pafavorshme për vendin e tij, Donald Trump njoftoi një sërë tarifash shtesë për produktet e importuara në Shtetet e Bashkuara, të cilat varionin sipas vendeve ose rajoneve të origjinës. Ai gjithashtu vendosi tarifa specifike për sektorët që konsiderohen strategjikë (çeliku, alumini ose bakri).

Ndërsa vendet e synuara shqyrtonin ose zbatonin hakmarrje tregtare, filluan negociata të ashpra, duke rezultuar në marrëveshje të shumta, të tilla si me Bashkimin Europian ose në fund të tetorit, me Kinën, duke shënuar fillimin e një armëpushimi në një konflikt që kishte tronditur ekonominë globale.

Megjithatë, negociatat dypalëshe u pezulluan me Kanadanë, pas një reklame që presidentit amerikan iu duk ofenduese.

I presionuar për të ulur koston e jetesës për amerikanët, Donald Trump pranoi në mesin e nëntorit të anulonte tarifat doganore për ushqime të caktuara, të tilla si kafeja dhe mishi i viçit që importohen.

Një papë i ri, Leoni XIV

Robert Francis Prevost u bë papa i parë amerikan më 8 maj, në moshën 69-vjeçare, pas vdekjes së paraardhësit të tij, Francis, të cilit ai i shërbente si këshilltar. Tymi i bardhë që njoftonte zgjedhjen e kreut të 267-të të Kishës Katolike u ngrit mbi Kapelën Sistine pas një konklave të shkurtër të kardinalëve që zgjati më pak se 24 orë.

I qeshur dhe diskret, Prevost, i lindur në Çikago dhe një nga kardinalët e moderuar, mori emrin Leoni XIV. Papa i ri, i cili kaloi pothuajse 20 vjet si misionar në Peru, vazhdon punën e paraardhësit të tij me veprime shoqërore në favor të të varfërve, emigrantëve dhe ekologjisë.

Në të njëjtën kohë, ai i qetësoi qarqet konservatore duke lejuar përsëri një shërbim tradicional në Vatikan pas tre vitesh kufizimesh. Ai përjashtoi në afat të shkurtër shugurimin e grave si dhjake ose njohjen e martesës së personave të të njëjtit seks.

Rebelimet e Gjeneratës Z

Në Azi, Afrikë dhe Amerikën Latine, të rinjtë e Gjeneratës Z kanë shumëfishuar mobilizimet e tyre për të përmirësuar kushtet e jetesës dhe kundër bllokimit të mediave sociale ose korrupsionit të elitave.

Ata marshuan në Peru kundër pasigurisë në rritje dhe rendit të politikanëve ose në Marok, ku autoritetet nisën përpjekje në sektorët socialë, si dhe ndjekjen penale të më shumë se 2,000 personave.

Në vende të tjera, demonstratat, të cilat u shtypën me dhunë, u zhvilluan në një sfidë më të gjerë ndaj pushtetit, pas trazirave në Nepal, kryeministri maoist K. P. Sharma Oli nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të jepte dorëheqjen. Në Madagaskar, mobilizimi çoi në përmbysjen nga ushtria të Presidentit Andry Rajoelina, i cili iku jashtë vendit.

Në Tanzani, të rinjtë morën pjesë masivisht në protestat pas zgjedhjeve që u mbytën në gjak. Flamuri pirat nga manga One Piece (një kafkë me kocka të kryqëzuara me një kapelë kashte), shpesh i mbajtur nga protestuesit, u bë një simbol ndërkombëtar i luftës kundër shtypjes në mediat sociale.

Investime kolosale në inteligjencën artificiale

Gjigantët e teknologjisë dhe startup-et e specializuara po shpenzojnë shuma gjithnjë e më kolosale për të financuar zhvillimin e inteligjencës artificiale. Sipas firmës amerikane të kërkimit dhe konsulencës Gartner, shpenzimet globale për inteligjencën artificiale pritet të arrijnë rreth 1.5 trilion dollarë deri në vitin 2025 (+50% në një vit) dhe të kalojnë 2 trilion dollarë vitin e ardhshëm.

Vlerësimet astronomike të sektorit në tregun e aksioneve, ajo e kompanisë gjigante amerikane të mikroprocesorëve Nvidia dikur tejkaloi nivelin e paparë prej 5 trilion dollarësh, megjithatë, po shkaktojnë frikë në tregje.

Shqetësimet e shkaktuara nga inteligjenca artificiale janë nxitur gjithashtu nga shembuj të shumtë të dezinformimit, akuza për shkelje të të drejtave të autorit ose shkurtime masive të vendeve të punës, veçanërisht në Amazon.

Prindërit e një adoleshenti nga Kalifornia që kreu vetëvrasje madje akuzuan asistentin e inteligjencës artificiale ChatGPT të OpenAI se e inkurajoi fëmijën e tyre të kryente vetëvrasje me këshilla specifike. Startup-i që atëherë ka forcuar kontrollet prindërore, ndërsa Kalifornia ka miratuar legjislacionin që rregullon të ashtuquajturit “chatbot”.

Vjedhja spektakolare në Luvër

Më 19 tetor, hajdutët me jelekë punëtorësh hynë në muzeun e famshëm të Luvrit në Paris në mes të ditës, duke përdorur një ashensor që përdoret normalisht për lëvizje, pasi thyen një xham. Pastaj ata hynë me forcë në vitrina dhe vodhën xhevahire mbretërore, me vlerë rreth 88 milionë euro, të gjitha në një kohëzgjatje prej tetë minutash. Ndërsa ata ikën me një skuter, ata humbën kurorën e Perandoreshës Eugenie (gruaja e Napoleonit III), e cila u gjet e dëmtuar.

Kjo vjedhje spektakolare në Luvër u komentua në të gjithë botën dhe nxori në dritë mangësitë e sigurisë së muzeut më të famshëm në botë.

U ngritën akuza kundër katër burrave të dyshuar si pjesë e grupit të vjedhjeve, por xhevahiret nuk janë gjetur ende.

Sulmet amerikane në Karaibe dhe Paqësor

Uashingtoni ka vendosur një forcë të konsiderueshme ushtarake në brigjet e Venezuelës që nga gushti, me sa duket për të luftuar trafikun e drogës me destinacion Shtetet e Bashkuara.

Një seri sulmesh në javët e fundit në Karaibe dhe Paqësor kundër anijeve të dyshuara për trafik droge kanë vrarë gati 100 persona në operacione, ligjshmëria e të cilave vihet në dyshim nga ekspertët.

Karakasi e sheh këtë si një pretekst për të rrëzuar Presidentin Nicolas Maduro dhe për të sekuestruar rezervat e naftës së vendit.

Pas sekuestrimit të një cisterne nafte që transportonte naftë bruto venezueliane më 10 dhjetor, Uashingtoni njoftoi një “bllokim të plotë” të “cisternave të sanksionuara të naftës” që hyjnë ose dalin nga Venezuela.

Uashingtoni akuzon Nicolas Maduron se është kreu i një karteli dhe po ofron një shpërblim prej 50 milionë dollarësh për kapjen e tij.

Ngjarjet ekstreme të motit

Përmbytje vdekjeprurëse, stuhi katastrofike… Ngjarjet ekstreme të motit kanë ndjekur njëra-tjetrën, për shkak të çrregullimit të klimës të shkaktuar nga aktiviteti njerëzor, sipas shkencëtarëve.

Cikloni Melissa, një nga më të fuqishmit që ka përfshirë ndonjëherë Karaibet, shkatërroi rajone të tëra të Xhamajkës dhe përmbyti Haitin dhe Kubën.

Në Azinë Juglindore, Filipinet u goditën në më pak se dy muaj nga tajfunët Ragasa, Kalmagi dhe Phung-wong. Vietnami pësoi shkatërrime nga stuhitë, përmbytjet dhe rrëshqitjet e tokës, ndërsa dy stuhi tropikale vranë qindra njerëz në fund të vitit në Sri Lanka dhe Indonezi.

Ndërsa temperaturat rriten, zjarret në pyje janë intensifikuar në Europë dhe hektarë rekord pyjesh janë djegur gjatë verës.

Në SHBA, zjarret e shkaktuara nga rrufetë shkaktuan mbylljen e pjesës veriore të Kanionit të Madh në Arizona për pjesën tjetër të sezonit turistik në mesin e korrikut.

 

Më shumë se 1 milion dokumente të reja, të cilat konsiderohen “potencialisht të lidhura” me çështjen e Jeffrey Epstein, janë zbuluar nga administrata e Donald Trump dhe mund të duhen javë të tëra për t’u publikuar, për shkak të volumit të madh dhe nevojës për redaktime ligjore. Lajmi u konfirmua nga Departamenti Amerikan i Drejtësisë (DoJ), i cili deklaroi se një ekip juristësh po punon pa ndërprerje për të mbrojtur viktimat dhe për të respektuar ligjin.

Publikimi i dokumenteve ka nisur që javën e kaluar, por procesi është shoqëruar me kritika të forta politike. Chuck Schumer, lideri i demokratëve në Senat, akuzoi Shtëpinë e Bardhë për shkelje të afatit ligjor të 19 dhjetorit, duke e cilësuar mënyrën e publikimit si të politizuar dhe të manipuluar. Ai pretendon se administrata po i “nxjerr me pikatore” dokumentet për interesa politike.

Ndërkohë, dosjet e publikuara deri tani kanë ngritur pikëpyetje të reja edhe për vetë presidentin Trump, veçanërisht lidhur me udhëtimet e tij në avionin privat të Epstein, i njohur si “Lolita Express”. Disa dokumente pretendojnë se Trump ka udhëtuar disa herë mes viteve 1993–1996, gjë që ai e ka mohuar më parë. Megjithatë, në dokumentet e publikuara deri tani nuk ka prova që ta lidhin Trump me abuzime seksuale ndaj të miturve apo me rrjetin e trafikimit të Epstein.

Dosjet tregojnë gjithashtu se hetuesit federalë kishin tentuar të kontaktonin deri në 10 persona të dyshuar si bashkëpunëtorë të mundshëm të Epstein, mes tyre emra të njohur si Ghislaine Maxwell dhe miliarderi Leslie Wexner. Shtatë emra të tjerë mbeten ende të redaktuar.

Sipas mediave amerikane, rreth 750 mijë dokumente janë publikuar deri tani, ndërsa rreth 700 mijë të tjera pritet të bëhen publike së shpejti. Çështja Epstein vazhdon të mbetet një nga temat më të ndjeshme dhe polemizuese në politikën amerikane, duke ushqyer debate mbi transparencën, drejtësinë dhe përgjegjësinë publike.

Kryeministrja Giorgia Meloni i tha stafit të Zyrës së Kryeministrit të pushojnë mirë gjatë Krishtlindjeve, sepse do t’u duhet, duke pasur parasysh një vit të vështirë pune që i pret.

“Ju dua. Ne jemi një familje, luftojmë gjatë gjithë vitit”, tha Meloni gjatë një takimi me stafin e saj në oborrin e Zyrës së Kryeministrit.

“Viti i kaluar ishte i vështirë për të gjithë ne, por mos u shqetësoni, sepse viti tjetër do të jetë edhe më keq”, bëri shaka ajo dhe shtoi: “Kështu që ju këshilloj të pushoni mirë këto festa, sepse duhet të vazhdojmë t’i japim përgjigje këtij vendi të jashtëzakonshëm”.

 

Italy’s PM Giorgia Meloni:

2025 has been tough for all of us, but don’t worry—next year will be much worse. pic.twitter.com/Ny02xku6Kt

— Clash Report (@clashreport) December 23, 2025

Finalizohet operacioni i koduar “Livadhet”, për kapjen e shtetasve në kërkim, vihet në pranga një 25-vjeçar, si dhe shpallet në kërkim një 39-vjeçar.

Sektori për Hetimin e Krimeve të Rënda, në bashkëpunim me shërbimet e Komisariatit të Policisë Shkodër, Forcat e Posaçme Shqiponja në DVP Shkodër dhe me mbështetjen e Forcës Kombëtare të Sigurisë, Njësia Shkodër, bazuar në informacionet e siguruara për vendndodhjen e një shtetasi në kërkim, kanë organizuar dhe finalizuar operacionin policor të koduar “Livadhet”. Gjatë operacionit u kap dhe u vu në pranga shtetasi:

– S. C., 25 vjeç, dhe u shpall në kërkim shtetasi B. B., 39 vjeç, të dy banues në Shkodër.

Ky shtetas ishte shpallur në kërkim, pasi Gjykata e Shkallës së Parë e Juridiksionit të Përgjithshëm Shkodër i ka caktuar masën e sigurisë “Arrest në burg”, për veprat penale “Vjedhja”, e kryer në bashkëpunim, “Mbajtja pa leje dhe prodhimi i armëve, armëve shpërthyese dhe municioneve” dhe “Prodhimi dhe shitja e narkotikëve”.

Më datë 29.04.2025, gjatë kontrollit të ushtruar në vendin e quajtur Livadhet e Kirasit, në lagjen “Guerile”, në një ambient u gjetën dhe u sekuestruan, në cilësinë e provës materiale, 1 armë zjarri automatike, municion luftarak, një sasi lënde e dyshuar narkotike kanabis, si dhe automjeti tip “Toyota Hilux”, pa targa, i cili u gjet i fshehur dhe i mbuluar në një distancë rreth 100 m larg, ku pas verifikimit rezultoi se ishte i vjedhur në qytetin e Durrësit.

Vijon puna intensive për kapjen e shtetasit B. B. dhe për dokumentimin e plotë të kësaj veprimtarie kriminale të këtyre dy shtetasve.

Materialet procedurale iu referuan Prokurorisë së Shkodrës, për veprime të mëtejshme.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy, në fjalimin e tij të Krishtlindjeve, tha se vendi i tij ka nevojë për paqe ndërsa lufta me Rusinë po vazhdon. Ai nënvizoi se e gjithë bota uron vdekjen e Putinit dhe akuzoi Rusinë për nisjen e sulmeve masive.

“Ne festojmë Krishtlindjet në një kohë të vështirë. Mjerisht, jo të gjithë jemi në shtëpi, jo të gjithë kemi ende një shtëpi dhe, për fat të keq, jo të gjithë janë me ne sot. Megjithatë, pavarësisht të gjitha vështirësive të sjella nga Rusia, ajo është e paaftë të pushtojë ose bombardojë atë që ka më shumë rëndësi. Kjo është zemra jonë ukrainase, besimi ynë tek njëri-tjetri dhe uniteti ynë. Jemi të lumtur kur dëgjojmë muzikën e Krishtlindjeve, por edhe më të lumtur kur nuk dëgjojmë muzikën e së keqes, kur nuk dëgjojmë dronë dhe raketa që fluturojnë sipër kokës.

Në prag të Krishtlindjeve, rusët treguan edhe një herë se kush janë në të vërtetë. Bombardime masive, qindra dronë Shahed, raketa balistike, raketa Kinzhal, gjithçka u përdor. Kështu sulmojnë njerëzit e pafe. Kështu bëjnë ata që nuk kanë absolutisht asgjë të përbashkët me Krishterimin apo me asgjë njerëzore. Sot të gjithë ndajmë një ëndërr. Dhe bëjmë një dëshirë së bashku: ‘U shoftë Vladimir Putini’, secili prej nesh mund të mendojë privatisht, por kur i drejtohemi Zotit, sigurisht, kërkojmë më shumë. Ne kërkojmë paqe për Ukrainën . Ne luftojmë për të. Dhe lutemi për të.”