Nga Gazeta âSi- Qendra e rekrutimit ushtarak pĂ«rballĂ« KullĂ«s Eiffel, nĂ« lagjen e pasur tĂ« rrethit tĂ« 7-tĂ«, nĂ« Ăcole Militaire historike, Ă«shtĂ« e mbushur me posterĂ« promovues pĂ«r forcat e armatosura. NĂ« holl, u takova me Charlotte, 26 vjeç, e cila aktualisht punon nĂ« marketing pĂ«r njĂ« kompani private, por po mendon tâi bashkohet ushtrisĂ« franceze.
âKonteksti gjeopolitik po mĂ« frymĂ«zon tĂ« regjistrohem dhe tĂ« shĂ«rbej, duke pĂ«rdorur aftĂ«sitĂ« e mia,â mĂ« tha.
âNdonjĂ«herĂ« pyes veten pse po merrem me marketing, kur mund tĂ« isha njĂ« gjuhĂ«tare nĂ« ushtri ose nĂ« njĂ« agjenci inteligjence.â
Konteksti gjeopolitik për të cilin ajo flet është i qartë për të gjithë në Francë, e cila ka qenë në ballë të përpjekjeve të Europës për të përballuar ndryshimin e qasjes së SHBA-së ndaj aleatëve të saj në NATO dhe BE.
Charlotte, tĂ« cilĂ«n ra dakord ta identifikoj vetĂ«m me emrin e saj pĂ«r tĂ« mbrojtur privatĂ«sinĂ«, mĂ« tha se ka studiuar gjuhĂ«n ruse dhe e kupton qĂ« europianĂ«t duhet tĂ« bĂ«hen mĂ« âsovranĂ«â, sepse nuk mund tĂ« mbĂ«shteten te Presidenti amerikan Donald Trump pĂ«r tĂ« mbrojtur kontinentin kundĂ«r RusisĂ«. Dhe ajo Ă«shtĂ« e gatshme tĂ« ndihmojĂ«.
Trump vazhdon tĂ« antagonizojĂ« aleatĂ«t tradicionalĂ« europianĂ« tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara, duke i pĂ«rqeshur siç bĂ«ri edhe nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r POLITICO kĂ«tĂ« muaj, duke i quajtur âtĂ« dobĂ«tâ dhe âgrup kombesh nĂ« kalbĂ«zim.â
Nga ana e saj, Franca dĂ«shiron tâi tregojĂ« se e ka gabim.
Si shumĂ« vende tĂ« tjera europiane, Franca e sheh RusinĂ« si njĂ« kĂ«rcĂ«nim nĂ« rritje pĂ«r kontinentin. KĂ«shtu, ajo po pĂ«rgatitet tĂ« mbrohet kundĂ«r asaj qĂ« shefi i shtabit tĂ« mbrojtjes sĂ« FrancĂ«s, Gjenerali Fabien Mandon, e quajti njĂ« âprovĂ« tĂ« dhunshmeâ nga Rusia brenda tre deri nĂ« katĂ«r viteve tĂ« ardhshme â njĂ« provĂ« qĂ« vendi do tâi duhet ta pĂ«rballojĂ« pa shumĂ«, nĂ«se ka fare, ndihmĂ« nga Uashingtoni. PĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ«, Franca po rrit shpenzimet ushtarake, po shton prodhimin e armĂ«ve dhe po dyfishon forcat rezervĂ«.
Nga viti i ardhshëm, Franca do të rikthejë shërbimin ushtarak vullnetar për të rinjtë, kryesisht 18- dhe 19-vjeçarë. Qëllimi është të rekrutohen 3.000 të rinj verën e ardhshme, 10.000 në vitin 2030 dhe 50.000 në vitin 2035.
Këto përpjekje mbrojtëse vijnë në një kohë kur shumica e vendeve të Europës po duhet të rishqyrtojnë pozicionin e tyre të sigurisë në mënyrën më kuptimplotë që nga fundi i Luftës së Ftohtë.
Sfida Ă«shtĂ« edhe mĂ« e madhe, pasi po bĂ«het gjithnjĂ« e mĂ« e qartĂ« se ata nuk mund tĂ« mbĂ«shteten mĂ« tek Shtetet e Bashkuara si ofruesi kryesor i sigurisĂ«. PresidentĂ« tĂ« njĂ«pasnjĂ«shĂ«m amerikanĂ« â pĂ«rfshirĂ« Barack Obama dhe Joe Biden â kanĂ« paralajmĂ«ruar se Uashingtoni do tâi duhet eventualisht tâi kushtojĂ« mĂ« shumĂ« vĂ«mendje rajonit Indo-PaqĂ«sor nĂ« vend tĂ« EuropĂ«s, por administrata Trump tashmĂ« i ka shoqĂ«ruar ato fjalĂ« me veprime.
Kjo po e vë Francën në qendër të vëmendjes, si fuqia e vetme bërthamore e BE-së dhe një vend me prodhues të pavarur armësh që ka paralajmëruar prej kohësh se kontinenti duhet të bëhet më autonom në fusha si teknologjia dhe mbrojtja.
Sipas Guillaume Lagane, ekspert i politikave tĂ« mbrojtjes dhe pedagog nĂ« universitetin Sciences Po, mĂ«nyra se si Franca dhe Gjermania, dy vendet mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« BE-sĂ«, pĂ«rgjigjen nĂ« muajt dhe vitet e ardhshme do tĂ« pĂ«rcaktojĂ« nĂ«se vende tĂ« tjera europiane do tâi drejtohen atyre pĂ«r mbrojtjen e EuropĂ«s apo do tĂ« pĂ«rpiqen tĂ« ruajnĂ« lidhje bilaterale me Uashingtonin nĂ« kurriz tĂ« unitetit tĂ« BE-sĂ« dhe NATO-s.
âNĂ«se Franca dhe Gjermania propozojnĂ« opsione tĂ« besueshme, vendet europiane mund tĂ« hezitojnĂ«, pĂ«rndryshe jo,â tha ai. âNĂ«se vetĂ«m garancia amerikane Ă«shtĂ« e besueshme, ata do tĂ« bĂ«jnĂ« gjithçka qĂ« munden pĂ«r ta blerĂ« atĂ«.â
Për të qenë një udhëheqës i besueshëm, ai shtoi, Franca mund të shqyrtojë vendosjen e avionëve të saj Rafale me aftësi bërthamore në Gjermani ose Poloni; kompensimin e boshllëqeve të kapaciteteve të lëna nga SHBA-të; dhe zëvendësimin e ushtarëve amerikanë që po largohen nga Europa me trupa franceze.
Europa do të ketë nevojë për shumë Charlottes.
Në korridoret e pushtetit në Paris, elita franceze e ka ditur gjithmonë se ky moment do të vinte.
âNe nuk jemi as tĂ« surprizuar, as tĂ« shokuar dhe as nĂ« mohim,â mĂ« tha njĂ« zyrtar i lartĂ« francez i mbrojtjes. âTesti ynĂ« i parĂ« afatshkurtĂ«r Ă«shtĂ« Ukraina. Ne europianĂ«t duhet tĂ« organizohemi pĂ«r ta pĂ«rballuar kĂ«tĂ« realitet dhe pĂ«r tâu pĂ«rshtatur pa u kapur tĂ« papĂ«rgatitur.â
PĂ«r njĂ« javĂ«, kam biseduar me zyrtarĂ« francezĂ« dhe europianĂ« nĂ« Paris dhe gjetkĂ« pĂ«r tĂ« kuptuar se si po e pĂ«rthithin antagonizmin nga Uashingtoni. NĂ« shumĂ« raste, ramĂ« dakord tĂ« mos i pĂ«rmend emrat e tyre pĂ«r tâu shprehur mĂ« lirshĂ«m nĂ« kĂ«tĂ« moment tensioni tĂ« lartĂ« me SHBA-nĂ« dhe aleatĂ«t europianĂ«.
Mosbesimi i Francës ndaj Amerikës daton që nga viti 1956, kur Presidenti amerikan Dwight Eisenhower e detyroi Francën dhe Britaninë të tërhiqeshin nga një ndërhyrje ushtarake për të rimarrë kontrollin e Kanalit të Suezit nga Egjipti, duke e lënë Parisin të ndihej i tradhtuar dhe i poshtëruar.
QĂ« atĂ«herĂ«, ndryshe nga shumĂ« vende tĂ« tjera europiane, politika e mbrojtjes sĂ« FrancĂ«s Ă«shtĂ« bazuar nĂ« supozimin se SHBA nuk Ă«shtĂ« njĂ« aleat i besueshĂ«m dhe se vendi perĂ«ndimor duhet tĂ« jetĂ« nĂ« gjendje tĂ« mbrohet vetĂ« nĂ«se Ă«shtĂ« e nevojshme. Kujtimi i incidentit tĂ« Suezit kontribuoi nĂ« vendimin e ish-presidentit Charles de Gaulle pĂ«r tâu larguar nga NATO dhe pĂ«r tĂ« zhvilluar programin e vet bĂ«rthamor.
Tani, kryeqytetet europiane â tĂ« cilĂ«t deri tani kanĂ« hezituar tĂ« mendojnĂ« pĂ«r arkitekturĂ«n e sigurisĂ« sĂ« kontinentit pa SHBA-nĂ« â po fillojnĂ« tĂ« kuptojnĂ« gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« se Franca mund tĂ« ketĂ« pasur tĂ« drejtĂ« gjatĂ« gjithĂ« kohĂ«s.
âKa njĂ« lloj validimi intelektual tĂ« pozicionit francez, i cili njeh se interesat nuk pĂ«rputhen gjithmonĂ« mes aleatĂ«ve dhe se angazhimi amerikan nĂ« sigurinĂ« europiane ishte rezultat i njĂ« pĂ«rafrimi qĂ« nuk ishte i pĂ«rjetshĂ«m,â tha Ălie Tenenbaum, drejtor i qendrĂ«s sĂ« studimeve tĂ« sigurisĂ« IFRI me bazĂ« nĂ« Paris.
QĂ« kur Trump u rikthye nĂ« pushtet nĂ« janar, shenjat e tĂ«rheqjes sĂ« Uashingtonit nga â nĂ« mos pĂ«rçmimit ndaj â EuropĂ«s, kanĂ« qenĂ« tĂ« vĂ«shtira pĂ«r tâu injoruar.
Komentet fyese të Trump ndaj Europës këtë muaj erdhën vetëm pak ditë pas një Strategjie të Sigurisë Kombëtare të SHBA, e cila bëri thirrje të fshehta për ndryshim regjimësh në vendet europiane. Një version i rrjedhur i dokumentit thoshte hapur se SHBA duhet të tërheqë Austrinë, Hungarinë, Italinë dhe Poloninë larg BE-së.
NĂ« muajt para publikimit tĂ« strategjisĂ«, administrata Trump ka vĂ«nĂ« nĂ« dyshim angazhimin e SHBA ndaj nenit 5 tĂ« NATO-s dhe ka njoftuar njĂ« ulje tĂ« trupave nĂ« RumaninĂ« nĂ« vijĂ«n e parĂ«. Edhe mĂ« goditĂ«s, SHBA kĂ«rcĂ«noi se do tĂ« aneksonte GrenlandĂ«n me forcĂ« dhe po afrohet me RusinĂ«, pĂ«rfshirĂ« edhe nĂ« negociatat e paqes pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«.
MĂ« pak se njĂ« vit pas rikthimit tĂ« Trump nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«, zĂ«ra me ndikim nĂ« Gjermani â njĂ« nga vendet mĂ« tĂ« lidhura me SHBA-tĂ« nĂ« EuropĂ« â nuk e shohin mĂ« Uashingtonin si aleat. Sherbimi i inteligjencĂ«s ushtarake i DanimarkĂ«s e ka klasifikuar SHBA-nĂ« si rrezik sigurie.
Në këtë kontekst, vendet më të vogla europiane presin që të mëdhatë të marrin drejtimin.
âNe kemi nevojĂ« qĂ« vendet e mĂ«dha tĂ« tregojnĂ« rrugĂ«n,â theksoi nĂ« njĂ« takim privat njĂ« zyrtar europian i mbrojtjes nga njĂ« shtet i mesĂ«m. âFranca ka qenĂ« konsistente nĂ« kĂ«tĂ« prej kohĂ«sh, Gjermania Ă«shtĂ« gjithashtu e rĂ«ndĂ«sishme. GjithmonĂ« ndihmon nĂ«se ata japin shembull.â
NjĂ« diplomat europian me bazĂ« nĂ« Paris e mbĂ«shteti kĂ«tĂ« thirrje pĂ«r lidership francez: âNe kemi nevojĂ« qĂ« Macron tĂ« marrĂ« iniciativĂ«n nĂ« mbrojtjen europiane; kush tjetĂ«r do ta bĂ«jĂ« kĂ«tĂ« nĂ«se jo Franca?â NjĂ« tjetĂ«r zyrtar europian tha se Franca mund tĂ« bĂ«het njĂ« âqendĂ«r politike dhe ushtarakeâ, duke shtuar se Parisi Ă«shtĂ« gati tĂ« udhĂ«heqĂ« sĂ« bashku me kryeqytete tĂ« tjera si Londra, Berlini, Roma dhe Varshava.
QĂ« nga shpĂ«rthimi i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ« nĂ« vitin 2022, Parisi ka zhvendosur fokusin drejt EuropĂ«s dhe ka rinvestuar nĂ« NATO. PĂ«r dekada, Parisi kishte neglizhuar aleancĂ«n â duke u rikthyer nĂ« komandĂ«n e integruar ushtarake vetĂ«m nĂ« 2009 â dhe ishte fokusuar kryesisht nĂ« zona tĂ« largĂ«ta si rajoni Sahel nĂ« AfrikĂ«, nga i cili u detyrua tĂ« tĂ«rhiqej pas njĂ« sĂ«rĂ« grushtesh shteti.
Tani, Franca po udhëheq një grup shumëkombësh të NATO-s në Rumani, ka shtuar praninë e saj ushtarake në Estoni dhe është në bisedime për të dërguar trupat e saj në Finlandë. Për shtetet në vijën e parë, prania e një fuqie bërthamore në territorin e tyre është një pengesë vendimtare kundër Rusisë.
NĂ« njĂ« test tĂ« parĂ« pĂ«r aftĂ«sinĂ« e EuropĂ«s pĂ«r tĂ« menduar pĂ«r sigurinĂ« e saj pa SHBA-nĂ«, Parisi â ndryshe njĂ« nga kontribuesit mĂ« tĂ« dobĂ«t tĂ« ndihmĂ«s ushtarake pĂ«r Kievin â ka krijuar sĂ« bashku me LondrĂ«n njĂ« koalicion tĂ« ashtuquajtur tĂ« gatshme pĂ«r tĂ« planifikuar garanci sigurie pĂ«r UkrainĂ«n pas luftĂ«s. ĂshtĂ« njĂ« hap i rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« planifikimin e mbrojtjes sĂ« udhĂ«hequr nga Europa dhe lidershipi i FrancĂ«s Ă«shtĂ« mirĂ«pritur nĂ« kryeqytetet europiane.
Megjithatë, shumë prej tyre ende hezitojnë të vendosin mjete ushtarake në Ukrainë pa mbështetjen amerikane.
Burimi: Politico/Përshtati Gazeta Si
The post Franca po mban barrën kryesore ndaj Rusisë appeared first on Gazeta Si.