Është shumë e vështirë të kontrollohet cilësia e suplementeve, prandaj ekspertët theksojnë që veçanërisht të shmangim produktet që reklamohen si “ilaç për gjithçka”

Vitaminat dhe mineralet janë mbrojtës të shëndetit të organeve vitale, sigurojnë energji, mbrojnë nga sëmundjet dhe forcojnë sistemin imunitar. Megjithatë, një tepricë e mundshme e tyre nuk është e mirë për organizmin. Hipervitaminoza ndodh kur niveli i vitaminave të depozituara në trup është anormalisht i lartë dhe konsiderohet gjendje toksike. Edhe teprica e mineraleve, për shembull e kaliumit, në raste të rënda mund të kërkojë trajtim urgjent. Për këtë arsye është e rëndësishme të njohim me kohë shenjat e hipervitaminozës.

Mos merrni kurrë suplemente pa këshillën e mjekut

Më shumë se 70% e njerëzve sot marrin të paktën një suplement dietik me shpresë se do të përmirësojnë shëndetin. Shpesh kombinohen disa lloje suplementesh, gjë që mund të sjellë shqetësime – më së shpeshti të aparatit tretës, por ndonjëherë edhe probleme shumë më serioze.

Dr. Robert J. Fontana, profesor në Fakultetin e Mjekësisë në Universitetin e Miçiganit në Ann Arbor, kujton se marrja e suplementeve pa kontroll dhe në kombinim me barna, pa konsultim me mjekun, paraqet rrezik. Të njëjtën gjë thekson edhe Dr. Peter Cohen, profesor i mjekësisë në Harvard Medical School.

Prof. Cohen shton se është shpesh shumë e vështirë të kontrollohet cilësia e suplementeve dhe thekson të shmangen ato që reklamohen si “ilaç për gjithçka”, transmeton Telegrafi.

Çfarë ndodh kur përdorim doza të larta vitaminash dhe suplementesh?

Dietologia Olivia Thomas thekson se duhet të dimë pse i marrim suplementet: ato duhet të ndihmojnë në rast të mungesës së caktuar të vitaminave ose mineraleve, por nuk mund të zëvendësojnë një ushqyerje të shëndetshme apo të shërbejnë si rrugë e shkurtër drejt shëndetit.

Disa pacientë duhet të jenë jashtëzakonisht të kujdesshëm ose të shmangin plotësisht suplementet.
– Kujdes i veçantë kërkohet tek ata që marrin barna, përdorin njëkohësisht disa suplemente, kanë probleme me mëlçinë, veshkat ose zemrën, janë pacientë onkologjikë apo marrin barna që ndikojnë në sistemin imunitar dhe hollimin e gjakut. Po ashtu, gratë shtatzëna, ato që ushqejnë me gji ose përpiqen të mbeten shtatzëna duhet të jenë veçanërisht të kujdesshme, thotë Dr. Cindy Reuter.

Cilat vitamina mund të jenë toksike?

Duhet mbajtur mend se teprica e vitaminave të tretshme në ujë (p.sh. vitamina C dhe vitaminat e grupit B) zakonisht eliminohet përmes urinës. Por vitaminat e tretshme në yndyrë (A, D, E dhe K) mund të grumbullohen në trup dhe të çojnë në toksicitet nëse merren pa kontroll, thekson Thomas.

Në varësi të suplementit ose kombinimit të tyre, simptomat mund të jenë të ndryshme:

Ndryshim i ngjyrës së urinës, probleme me tretjen (të përziera, diarre, kapsllëk, dhimbje barku).
Simptoma neurologjike si dhimbje koke, marramendje, mpirje e duarve ose këmbëve, çrregullime të gjumit.
Probleme të tjera si lodhje, rënie flokësh, ndryshim i ngjyrës së lëkurës, rritje e enzimave të mëlçisë ose dëmtime të funksionit të veshkave.

“Rrahje zemre” ose dhimbje gjoksi

Kërkoni menjëherë ndihmë mjekësore nëse ndieni simptoma kardiake gjatë përdorimit të suplementeve.

– Disa produkte përmbajnë shumë kafeinë dhe mund të rrisin presionin e gjakut. Po ashtu, suplementet bimore mund të ndërveprojnë me ilaçet për uljen e tensionit, si bllokuesit e kanaleve të kalciumit, thekson Dr. Fontana.

Irritime të lëkurës

Skuqjet apo reaksionet alergjike mund të jenë sinjal se po marrim tepër suplemente, thotë Dr. Reuter. Studimet tregojnë se dermatiti alergjik i kontaktit mund të shfaqet si reagim i padëshiruar nga teprica e disa vitaminave (përjashtim bëjnë B2 dhe B9).

Urinë e errët dhe verdhëz në lëkurë

Nëse vërejmë këto simptoma, duhet të kontaktojmë menjëherë mjekun.

– Edhe pse rrallë, suplementet mund të shkaktojnë dëmtime të mëlçisë, shpjegon Dr. Fontana.

Marramendje

Marramendja ndonjëherë është shenjë e tepricës së hekurit. Konsumimi i lartë i tij mund të shkaktojë toksicitet të mëlçisë, shpjegon dietologia Sue-Ellen Anderson-Haynes.

– Shenjat e mbingarkesës me hekur përfshijnë tension të ulët, shije metalike në gojë dhe konvulsione. Në këto raste është e domosdoshme të kërkohet ndihmë mjekësore, thotë ajo.

Probleme me tretjen

Sipas Klinikës Mayo, suplementet e fibrave mund të shkaktojnë fryrje dhe gazra, ndërsa teprica e vitaminës C – diarre, të përziera dhe të vjella.

– Asnjë suplement nuk duhet t’ju bëjë të ndiheni dukshëm më mirë apo më keq. Çdo ndryshim i papritur fizik duhet të shihet si sinjal për të ndërprerë përdorimin e tij, thekson Dr. Cohen.

Mbani mend: Suplementet vetëm me rekomandim

Mjekët theksojnë se suplementet janë të nevojshme vetëm kur diagnostikohet mungesë e qartë e disa lëndëve ushqyese, si hekuri, zinku, seleni apo vitamina D. Suplementimi duhet bërë gjithmonë nën mbikëqyrjen e specialistit dhe për një periudhë të kufizuar kohore, pas së cilës rekomandohet kontrolli i analizave. Nëse vlerat janë brenda normës, zakonisht nuk ka nevojë për vazhdimin e mëtejshëm të marrjes së tyre. /Telegrafi/

The post A po merrni më shumë vitamina dhe minerale sesa ju nevojiten – cilat prej tyre mund të jenë të rrezikshme? appeared first on Telegrafi.

Nga kruajtja e lëkurës deri te reagimet ndaj ushqimeve të zakonshme – alergjitë dhe intolerancat shpesh mbeten të pazbuluara për vite me radhë

Shumë njerëz përballen me alergji apo intoleranca pa e ditur se çfarë saktësisht po u shkakton reagimet. Trupi shpesh dërgon sinjale të vogla – skuqje të lëkurës, fryrje, kollitje apo dhimbje barku që shpesh injorohen. Megjithatë, këto shenja mund të jenë tregues se sistemi imunitar po e sheh një substancë të zakonshme si “armik”.

Proces i ndërlikuar i diagnozës

Diagnoza e saktë e një alergjie nuk është gjithmonë e lehtë. Sipas ekspertëve, ky proces mund të zgjasë deri në dy vjet dhe kërkon bashkëpunimin e disa specialistëve: alergologut, pulmologut, nutricionistit, gastroenterologut dhe, nëse është e nevojshme, edhe psikologut. Kjo për shkak se alergjitë shpesh lidhen me faktorë kompleksë – nga gjenetika e deri tek mënyra e jetesës.

Alergjitë më të zakonshme

Më shpesh, reaksionet shfaqen pas konsumimit të peshkut, arrave (sidomos kikirikëve), dhe të bardhëve të vezëve – ushqime që mund të shkaktojnë edhe shok anafilaktik. Tek fëmijët, reagimi shpesh është i menjëhershëm dhe i rrezikshëm, ndaj është thelbësore shmangia e plotë e ushqimeve të dyshuara, transmeton Telegrafi.

Marshi alergjik

Shumë persona e nisin me alergji të lehta në fëmijëri, për shembull me skuqje të lëkurës. Me kalimin e viteve, kjo gjendje mund të zhvillohet në forma të tjera, si astma, alergjia ndaj polenit ose intoleranca ushqimore. Ky fenomen njihet si “marshi alergjik”, një evolucion i alergjisë që shfaqet në faza të ndryshme të jetës.

Reagimet e kryqëzuara

Një nga aspektet më interesante të alergjive është reagimi i kryqëzuar. Për shembull, personat me alergji ndaj bimëve shpesh reagojnë edhe ndaj bizeleve ose disa perimeve me përbërje të ngjashme. Po ashtu, individët me sëmundje celiake mund të mos tolerojnë disa bishtajore për shkak të formulës së ngjashme kimike që trupi nuk arrin ta “njohë”.

Çfarë duhet të bëni?

Mbani një ditar ushqimor për të identifikuar ushqimet që ju shkaktojnë reagim.
Konsultohuni me mjekun alergolog për teste të specializuara.
Shmangni vetë-diagnostikimin dhe trajtimin pa këshillë mjekësore.
Informohuni për alergjitë e kryqëzuara që mund të shfaqen pa paralajmërim.

/Telegrafi/

The post Alergjitë e fshehura: Kur trupi juaj ju paralajmëron në mënyra të papritura appeared first on Telegrafi.

Mësoni pse ky shqetësim nuk lidhet gjithmonë me temperaturën e ajrit

Shumë njerëz përjetojnë duar të ftohta vetëm kur temperaturat bien, por tek disa, ky shqetësim është i vazhdueshëm gjatë gjithë vitit. Në fakt, studimet tregojnë se deri në 10-15% të popullsisë (sidomos gratë dhe të rinjtë) kanë duar të ftohta pothuajse gjithë kohës. Arsyeja nuk është gjithmonë i ftohti i jashtëm: shpesh lidhet me qarkullimin e gjakut, sistemin nervor, statusin ushqimor ose gjendjen emocionale.

Në shumicën e rasteve është një fenomen i padëmshëm, por ndonjëherë mund të sinjalizojë probleme të fshehura shëndetësore që duhen marrë seriozisht.

Më poshtë gjeni 5 nga shkaqet më të zakonshme që duart të jenë gjithmonë të akullta, edhe kur moti është i ngrohtë, transmeton Telegrafi.

1. Qarkullimi jo i mirë i gjakut

Një prej shkaqeve kryesore është perfuzioni i ulët periferik. Kjo mund të jetë gjenetike, por shpesh lidhet me gjendje si diabeti dhe obeziteti, të cilat dëmtojnë enët e vogla të gjakut dhe nervat periferikë. Tek disa, episodet e ftohjes shoqërohen me Fenomenin Raynaud (spazma të enëve të gishtave të nxitura nga i ftohti/stresi): gishtat bëhen fillimisht të zbehtë, më pas blu, e në fund të skuqur, me mpirje ose therje. Trupi po ashtu mund të “kursejë” gjakun nga duart/këmbët për të furnizuar më mirë organet jetike (tru, mushkëri, zemër). Nëse shqetësimi është i vazhdueshëm, ka vlerë kontrolli i tensionit, glukozës dhe lipideve, si dhe vlerësimi mjekësor për qarkullim periferik.

2. Stresi mund të shkaktojë duar të ftohta

Stresi dhe ankthi aktivizojnë përgjigjen “lufto ose ik”: çlirohen katekolamina që ngushtojnë enët periferike, duke kufizuar rrjedhjen e gjakut në pëllëmbë dhe gishta. Kjo shfaqet si ftohtësi, ndonjëherë edhe djersitje e ftohtë. Menaxhimi i stresit (frymëmarrje diafragmatike, aktivitet fizik i rregullt, gjumë cilësor) mund të ulë episodet.

3. Duhani dhe alkooli është një tjetër shkak

Nikotinа ngushton enët, dëmton endotelin dhe rrit rrezikun e Raynaud dhe sëmundjes arteriale periferike, prandaj duart ftohen më shpesh. Alkooli, ndonëse zgjeron enët në fillim, rrit humbjen e nxehtësisë dhe me përdorim kronik lidhet me neuropati periferike, duke përkeqësuar ndjesinë e ftohtësisë.

4. Niveli i lartë i kolesterolit

LDL i lartë favorizon aterosklerozën: pllakat ngushtojnë arteriet dhe ulin qarkullimin në gjymtyrë. Me kalimin e kohës, kjo rrit rrezikun kardiovaskular dhe mund të japë ftohje, mpirje ose ngërçe në duar e këmbë (sidomos gjatë ushtrimit). Kontrolli periodik i profilit lipidik, ushqyerja mesdhetare, aktiviteti fizik dhe kur duhet terapia me statina janë masa me evidencë.

5. Mungesa e vitaminave

Mungesa e vitaminës B12 (shpesh te veganët, të moshuarit ose tek çrregullimet e përthithjes) mund të shkaktojë anemi megaloblastike dhe neuropati, që përkthehen në ftohtësi, mpirje dhe “thumbime” të duarve/këmbëve. Edhe folati dhe sidomos mangësia e hekurit (jo vitaminë, por thelbësor për hemoglobinën) ulin transportin e oksigjenit dhe përkeqësojnë ndjesinë e ftohtësisë. Analizat bazë si hemogramë, ferritinë, B12/folat ndihmojnë në sqarim dhe drejtim terapie.

Këshillë: Nëse përveç ftohtësisë keni ndryshim ngjyre të gishtave, dhimbje, plagë që s’shërohen, dobësi, marramendje, palpitacione ose simptomat po përkeqësohen, konsultohuni me mjekun -kërkohet vlerësim i plotë. /Telegrafi/

The post Pse duart e tua mbeten gjithmonë të ftohta, edhe në ditët e ngrohta: Pesë shpjegime që s’duhet t’i injorosh appeared first on Telegrafi.

Pse kontraksionet e parregullta të traktit tretës shkaktojnë kaq shumë simptoma të ndryshme

Çrregullimi i motilitetit është një gjendje që mund të shkaktohet si nga sëmundje organike, ashtu edhe nga çrregullime funksionale, të cilat shfaqen me simptoma si disfagia (vështirësi në gëlltitje), dhimbje në gjoks, dispepsi ose kapsllëk.

Ky është një term i përgjithshëm që përfshin gjendje të ndryshme që prekin pjesë të ndryshme të traktit tretës. Shkaku themelor është zakonisht mosfunksionimi i nervave ose muskujve, që çon në kontraksione ose relaksime të parregullta të muskujve të zorrëve. Disa prej tyre janë shumë të shpeshta (p.sh. sëmundja e refluksit gastroezofageal), ndërsa të tjera, si gastropareza, janë më të rralla. Te disa pacientë preket vetëm një pjesë e traktit tretës, ndërsa te të tjerët çrregullimi është më kompleks.

Çfarë nënkupton çrregullimi i motilitetit?

Ky term përfshin gjendjet ku kontraktimet dhe koordinimi i organeve të tretjes – kryesisht i ezofagut, stomakut dhe zorrëve, janë të dëmtuara, duke shkaktuar probleme në transportin e ushqimit nëpër sistemin tretës. Shkaku mund të jetë organik (lidhet me sëmundje strukturore) ose funksional (pa dëmtim strukturor), por simptomat shpesh janë të ngjashme: disfagi, dhimbje gjoksi, dispepsi apo kapsllëk.

Për diagnozë përdoren metoda si elektrogastrografia (EGG) ose manometria, transmeton Telegrafi.

Simptomat kryesore

Çrregullimet e motilitetit mund të shkaktojnë:

Dhimbje të forta barku
Kapsllëk të rëndë
Sëmundjen e refluksit gastroezofageal (GERD)
Të vjella të përsëritura
Çrregullimet më të zakonshme të motilitetit
Akalazia – paaftësia e ezofagut për të lëvizur ushqimin, duke sjellë vështirësi në gëlltitje
Dispepsia
Disfagia
GERD – irritim kronik i ezofagut nga kthimi i acidit ose i bilës nga stomaku
Pseudo-obstruksioni intestinal
Sindroma e zorrës së irrituar (IBS)
Diarreja
Kapsllëku
Inkontinenca fekale – pamundësia për të kontrolluar nxjerrjen e jashtëqitjes
Gastropareza – zbrazja e ngadalësuar e stomakut
Çrregullimet që prekin traktin e poshtëm tretës
Pseudo-obstruksioni intestinal
Rritja e tepërt bakteriale në zorrën e hollë (SIBO)
Disinergjia pelvike
Sëmundja e Hirschsprungut

Si diagnostikohet çrregullimi i motilitetit?

Diagnoza kërkon metoda të specializuara dhe procedura endoskopike të avancuara:

Manometria ezofageale me rezolucion të lartë dhe teknologji të impedancës – Mat kontraktimet e muskujve të ezofagut me anë të një kateteri të hollë të futur përmes hundës. Jep informacion mbi forcën dhe koordinimin e ezofagut.

Studimi ambulator pH me kapsulë pa tel – Një kapsulë e vogël vendoset në mukozën e ezofagut gjatë endoskopisë dhe mat nivelin e aciditetit për 48 orë. Pas testimit, kapsula del natyrshëm me jashtëqitje.

Sonda endoluminale funksionale – Përdoret gjatë endoskopisë për të diagnostikuar çrregullime si akalazia. Një balonë e vogël në ezofag jep impulse elektrike që matin efikasitetin e gëlltitjes.

Studimi i tranzitit gastrointestinal – Mat shpejtësinë e kalimit të ushqimit në stomak, zorrë dhe rektum duke përdorur kapsula inteligjente, scintigrafi ose markues radiopak.

Endoskopia – Jep pamje të drejtpërdrejtë dhe të detajuar të traktit tretës.

Manometria anorektale me rezolucion të lartë dhe testi i balonës – Vlerëson ndjeshmërinë, forcën dhe koordinimin e rektumit gjatë defekimit. Ky test ndihmon në identifikimin e shkakut të kapsllëkut ose inkontinencës dhe përcakton trajtimin e përshtatshëm. /Telegrafi/

The post Çfarë është çrregullimi i motilitetit – nga dhimbjet e gjoksit deri te kapsllëku appeared first on Telegrafi.

Mësim, shqisa dhe përsëritje – sekreti i kujtesës së fortë

Nëse dëshironi të forconi kujtesën dhe të ruani shëndetin mendor, tre zakone të thjeshta mund t’ju ndihmojnë dukshëm. Neurologu Baibing Cheng ka ndarë disa rekomandime profesionale, duke theksuar se këto metoda e rrisin kapacitetin e kujtesës dhe aftësinë për të ruajtur informacionet.

1. Mëso duke mësuar të tjerët

Rekomandimi i parë është: “Mëso të tjerët atë që ti vetë mëson”. Kjo nënkupton ndarjen e çdo informacioni të ri apo aftësie të fituar me dikë tjetër. Vetë procesi i shpjegimit ndihmon në kuptimin më të thellë dhe krijimin e kujtimeve më të qëndrueshme.

Për shembull, nëse sot mësoni një koncept të ri, përpiquni ta shpjegoni atë një miku, partneri apo edhe thjesht duke e thënë me zë të lartë sikur t’i flisnit një kafshe shtëpiake. Vetë verbalizimi i njohurive forcon lidhjet nervore në tru dhe i bën kujtimet më afatgjata.

Ky fenomen njihet si “efekti i prototipit”, sepse procesi i ndarjes së dijes ju detyron të përpunoni më thellë informacionin, gjë që përmirëson kuptimin dhe kujtesën. Studime në psikologjinë kognitive e kanë vërtetuar se rikujtimi aktiv është një nga teknikat më efikase të të nxënit, transmeton Telegrafi.

2. Përfshini sa më shumë shqisa

Metoda e dytë lidhet me përdorimin e shumë shqisave njëkohësisht.

Në vend që thjesht të lexoni, provoni të:

këndoni me zë,
shkruani atë që mësoni,
lidheni me një element vizual,
ose shoqërojeni me një lëvizje trupore.

Sa më shumë shqisa të përfshini, aq më i fortë bëhet kujtimi. Kjo mbështetet në teorinë e kodimit të dyfishtë, e cila ka treguar se kombinimi i informacionit verbal me imazhe vizuale përmirëson dukshëm kujtesën.

Një shembull i fuqishëm është “teknika e pallatit të kujtesës”, që përdoret prej lashtësisë nga oratorët grekë dhe romakë, e të cilën edhe vetë neurologu Cheng e ka përdorur gjatë studimeve të mjekësisë. Kjo teknikë konsiston në lidhjen e fakteve me vende të njohura, p.sh. imagjinoni se çdo informacion e vendosni në një dhomë të ndryshme të shtëpisë suaj, dhe më pas “ecni” mendërisht nëpër ato dhoma për t’i rikujtuar.

3. Përdorni përsëritjen me intervale kohore

Metoda e tretë është mësimi i shpërndarë në kohë dhe jo “daulle” për një natë. Studimet e neuroshkencës tregojnë se përsëritja në intervale është mënyra më e mirë për të kaluar informacionin nga kujtesa afatshkurtër në atë afatgjatë.

Në vend që të përpiqeni t’i mësoni të gjitha njëherësh, bëni rishikime periodike:

ditën e parë,
disa ditë më vonë,
një javë më pas,
pastaj pas një muaji.

Kjo teknikë aktivizon “efektin e hapësirës”, i cili është vërtetuar në dhjetëra eksperimente si një nga mënyrat më të sigurta për të ndërtuar njohuri të qëndrueshme.

Përfundim

Tri praktikat – mësimi përmes shpjegimit, përdorimi i shumë shqisave dhe përsëritja me intervale, janë metoda të thjeshta, pa kosto dhe të mbështetura shkencërisht, që mund të përmirësojnë dukshëm kujtesën dhe shëndetin kognitiv.

Nëse kombinohen rregullisht, ato ndihmojnë jo vetëm në kujtesë më të mirë, por edhe në zhvillimin e mendimit kritik dhe të përqendrimit. /Telegrafi/

The post Tri metoda të thjeshta dhe të provuara shkencërisht për të përmirësuar kujtesën appeared first on Telegrafi.

Nëse doni të përmirësoni kujtesën dhe të forconi shëndetin mendor, tre zakone të thjeshta mund t’ju ndihmojnë ta bëni këtë.

Konkretisht, neurologu Baibing Cheng ndau rekomandimet e ekspertëve, duke pretenduar se këto metoda do të përmirësojnë kapacitetin e kujtesës dhe aftësinë për të ruajtur informacionin.

Rekomandimi i tij fillestar ishte “të mësosh atë që mëson”. Kjo do të thotë të ndash çdo informacion ose aftësi të re që fiton me të tjerët. Kjo mund të përmirësojë të kuptuarit dhe të krijojë kujtime “më të qëndrueshme”.

“Për shembull, nëse mësoni një koncept të ri sot, përpiquni t’ia shpjegoni një miku, partneri apo edhe një kafshe shtëpiake. Vetëm ta verbalizoni do të ndihmonte. Kur i shpjegoni informacionin dikujt, truri juaj forcon lidhjet, duke e bërë kujtesën më të përhershme”, deklaroi ai.

Kjo njihet si efekti i prototipit, ku mësimdhënia ju detyron të përpunoni informacionin më thellë dhe përmirëson të kuptuarit dhe kujtesën.

Sugjerimi i tij i dytë përqendrohet në përdorimin e shumë shqisave njëkohësisht.

“Numri dy – angazhoni shqisa të shumta. Në vend që thjesht të lexoni diçka, përpiquni ta këndoni me zë të lartë, ta shkruani ose ta lidhni atë me një element ose lëvizje vizuale”, thekson ai.

Sa më shumë shqisa të angazhoni, aq më e fortë do të jetë kujtesa juaj. Kjo bazohet në teorinë e kodimit të dyfishtë, e cila ka treguar se çiftëzimi i informacionit me imazhet vizuale përmirëson ndjeshëm kujtesën. Një shembull i fuqishëm i kësaj është teknika e pallatit të kujtesës, të cilën ai vetë e përdori gjatë studimeve të tij mjekësore.

“Kjo metodë përfshin shoqërimin e informacionit me vende të njohura, duke imagjinuar vendosjen e çdo fakti në dhoma të ndryshme të shtëpisë suaj dhe më pas duke ecur mendërisht nëpër to për të gjetur informacionin më vonë”, shpjegon ai.

Së fundmi, ai sugjeroi që të përpiqesh të mbash mend gjatë periudhave më të gjata kohore, në vend që të përpiqesh të arrish gjithçka menjëherë.

“Përdorni përsëritjen në hapësirë ​​në vend të ‘daulleve’. Rishikimi i informacionit në intervale gjithnjë e më të gjata me kalimin e kohës është vërtetuar se forcon kujtesën afatgjatë, kështu që në vend që të mësoni përmendësh gjithçka brenda një nate, rishikoni konceptet kryesore disa ditë më vonë, pastaj shtatë ditë më vonë, pastaj një muaj më vonë”, tha ai.

The post Një neurolog pohon se tre zakone të përditshme përmirësojnë kujtesën dhe shëndetin kognitiv appeared first on Telegrafi.

Dhimbja e shpinës është një nga problemet shëndetësore më të përhapura globalisht dhe përbën një nga shkaktarët kryesorë të kufizimit funksional, uljes së produktivitetit dhe mungesës në vendin e punës

Ass. MSc. PT. Rilind Shala
Fizioterapeut,
tel. +383 44 361 176

Statistikat tregojnë se pothuajse çdo individ përjeton të paktën një episod dhimbjeje gjatë jetës, ndërsa një pjesë e konsiderueshme e punonjësve përballen me dhimbje kronike ose të përsëritura, të cilat ndikojnë drejtpërdrejt në aftësinë për të kryer detyrat e përditshme dhe në cilësinë e jetës. Në mjedisin profesional, faktorë të ndryshëm kontribuojnë në intensifikimin e këtij problemi, përfshirë qëndrimin e zgjatur ulur, ergonominë e papërshtatshme të karrigeve dhe tavolinave, ngritjen e peshave në mënyrë të pasigurt, lëvizjet e përsëritura, si dhe stresin psikologjik të lidhur me detyrat dhe presionin profesional.

Nga një perspektivë fizioterapeutike, parandalimi i dhimbjes së shpinës mbetet ndërhyrja më efektive dhe më e qëndrueshme. Intervenimet e bazuara në evidencë, të tilla si optimizimi i ergonomisë në vendin e punës, ndërprerja e qëndrimit të gjatë në një pozicion përmes mikropushimeve aktive, forcimi i muskujve të trungut dhe përmirësimi i qëndrueshmërisë së shtyllës kurrizore, kanë treguar efekt të drejtpërdrejtë në reduktimin e incidencës së dhimbjes. Përveç faktorëve fizikë, komponentët psikosocialë, si ngarkesa mendore, stresi dhe mungesa e mbështetjes në punë, luajnë një rol thelbësor në shfaqjen dhe përkeqësimin e simptomave, duke demonstruar rëndësinë e një qasjeje multidisiplinore në parandalim.

Faktorët biomekanikë të pranishëm në vendin e punës janë një nga shpjegimet më të rëndësishme për shfaqjen dhe përsëritjen e dhimbjes së shpinës. Shpina është një strukturë komplekse, e ndërtuar për të përballuar lëvizje dhe ngarkesa të ndryshme. Ekspozimi i përsëritur ndaj forcave të tepërta ose pozicioneve të pafavorshme prish balancën delikate mes strukturave pasive, si disqet, ligamentet dhe kockat, dhe atyre aktive, si muskujt stabilizues, duke krijuar terren për dhimbje. Qëndrimi i zgjatur ulur rrit ndjeshëm presionin mbi disqet ndërvertebrore, ndërsa muskujt stabilizues punojnë në mënyrë statike për të ruajtur posturën, duke çuar në lodhje dhe ulje të kontrollit aktiv. Pozicionet joergonomike ose përkulja e zgjatur përpara shpërndajnë ngarkesën në mënyrë të pabarabartë mbi strukturat e shpinës, duke rritur rrezikun për mikrotrauma dhe inflamacion lokal. Edhe qëndrimi i gjatë në këmbë ka ndikimet e veta biomekanike. Pozicionet statike, sidomos gjatë orëve të zgjatura të punës, çojnë në ngarkesë kompresive të vazhdueshme mbi segmentet e poshtme të shtyllës, si dhe aktivizim të zgjatur të muskujve të këmbëve dhe shpinës, duke shkaktuar lodhje dhe duke reduktuar aftësinë e muskujve për të stabilizuar shtyllën kurrizore. Lëvizjet e përsëritura dhe ngritja e peshave janë faktorë të tjerë kritikë. Transportimi i objekteve të rënda në mënyrë asimetrike, mbajtja e çantave të ngarkuara në njërën anë, ose përkulja e përsëritur përpara krijojnë tension të njëanshëm mbi muskujt stabilizues dhe ngarkesë të pabarabartë mbi strukturat vertebrale, duke favorizuar devijime posturale dhe tension muskulor kronik.

Mungesa e lëvizjes për periudha të gjata përbën një tjetër faktor biomekanik të rëndësishëm. Shtylla kurrizore është projektuar për lëvizje dinamike; kur ajo qëndron e palëvizshme për periudha të gjata, furnizimi i disqeve ndërvertebrore me lëngje ushqyese zvogëlohet, duke ndikuar negativisht në elasticitetin dhe qëndrueshmërinë e tyre. Me kalimin e kohës, kjo gjendje favorizon proceset degjenerative dhe e bën shpinën më të ndjeshme ndaj ngarkesave të zakonshme të jetës së përditshme.

Përveç edukimit dhe optimizimit të pozicionit të trupit, një komponent kyç i parandalimit të dhimbjes së shpinës është programi i ushtrimeve fizioterapeutike të përshtatura për mjedisin e punës. Ushtrimet e fortësimit të muskujve të trungut dhe ijeve ndihmojnë në stabilizimin e shtyllës kurrizore dhe rritin qëndrueshmërinë ndaj ngarkesave statike dhe dinamike. Për shembull, ushtrimet e aktivizimit të muskujve të thellë të barkut (si “plank” dhe “dead bug”) përmirësojnë kontrollin motorik dhe mbrojnë disqet ndërvertebrore. Ushtrimet për fleksibilitetin dhe mobilitetin e shpinës, si shtrirjet e kurrizit lumbal, ndihmojnë në zvogëlimin e tensionit muskulor dhe parandalojnë rigjenerimin e gabuar të lëvizjeve.

Aktiviteti aerobik i moderuar, si ecja, çiklizmi ose noti, përmirësojnë qarkullimin e gjakut dhe furnizimin e disqeve ndërvertebrore me lëndë ushqyese, duke përmirësuar elasticitetin dhe shëndetin e përgjithshëm të shtyllës kurrizore.

Ushtrime konkrete për punëtoret e zyrave:

1. Shtrirje e kurrizit lumbal pranë tryezës: Duke u mbështetur pas një karrigeje të fortë, nxirrni gjoksin përpara dhe shtrëngoni shpatullat mbrapa, mbani pozicionin 10-15 sekonda dhe përsëritni 5-10 herë.
2. Aktivizimi i muskujve të barkut ulur: Uluni drejt, shpatullat e kthyer mbrapa, nxirrni stomakun për të aktivizuar muskujt thellë, mbani për 5–10 sekonda dhe përsëritni 10-15 herë.
3. Ngritje në majë të gishtave të këmbëve: Qëndroni ulur ose në këmbë dhe ngrihuni në majë të gishtave të këmbëve 10-15 herë.
4. Mikropushime aktive: Çdo 30–45 minuta, ngrihuni, ecni pak, bëni shtrirje të lehta dhe lëvizje të qafës dhe shpatullave.

Rekomandime ergonomike të pajisjeve dhe tryezave:

1. Pozicioni i monitorit: Ekrani i kompjuterit duhet të jetë në nivel sysh për të shmangur përkuljen e qafës dhe tensionin në shpinë dhe shpatulla.
2. Karriget ergonomike: Karriget duhet të ofrojnë mbështetje të mirë për pjesën lumbale, të jenë të rregullueshme në lartësi dhe të mundësojnë mbajtjen e këmbëve të sheshta në tokë.
3. Pozicioni i tastierës: Duart duhet të jenë të përkulura rreth 90° në bërryl dhe duart të mos jenë të ngritura ose të përkulura në mënyrë të detyruar.
4. Tryeza e punës: Lartësia e tryezës duhet të lejojë që bërrylat të qëndrojnë të përkulura 90° dhe të mos ushtrojnë presion mbi shpatullat apo qafën.
5. Organizimi i hapësirës së punës: Objekte të përdorura shpesh duhet të jenë brenda shtrirjes së lehtë të duarve për të shmangur shtrirje të panevojshme dhe përkulje të trupit.

Në përmbledhje, një qasje gjithëpërfshirëse që integron edukimin, ushtrimet e rregullta, ndërprerjet aktive, ergonominë e pajisjeve, teknologjinë mbështetëse dhe menaxhimin e faktorëve psikosocialë është mënyra më efektive për të reduktuar rrezikun e dhimbjes së shpinës. Kuptimi i mekanizmave biomekanikë dhe psikosocialë, si dhe zbatimi i strategjive të parandalimit dhe ushtrimeve të përshtatura, siguron një jetë profesionale më të shëndetshme, më produktive dhe një cilësi më të mirë të jetës për punonjësit. /Telegrafi/

The post Këshilla të bazuara në evidencë për parandalimin e dhimbjes së shpinës në vendin e punës appeared first on Telegrafi.

Personave me tension të lartë të gjakut u rekomandohet të ushtrohen rregullisht, të lënë duhanin dhe të hanë një dietë të shëndetshme.

Në veçanti, ata duhet t’i japin përparësi konsumit të pesë ushqimeve.

Në vendin e parë është lëngu i panxharit. Kjo perime është një burim i pasur i nitrateve, të cilat shndërrohen në oksid nitrik, i njohur për relaksimin e enëve të gjakut dhe rivendosjen e niveleve normale të presionit të gjakut.

Lëngu i panxharit ka më shumë nitrate sesa panxhari i gatuar, dhe hulumtimet e fundit kanë treguar se pirja e një sasie të vogël dy herë në ditë mund të ndihmojë në uljen e presionit të gjakut tek të moshuarit, sipas New York Post .

Gjithashtu duhet të hani arra të pakripura. Ato përmbajnë aminoacidin L-argininë, i cili prodhon oksid nitrik. Ekspertët vërejnë se pothuajse të gjitha arrat janë të mira për shëndetin, por fistikët dhe bajamet janë më të mirat sepse përmbajnë kalium, magnez dhe kalcium.

Në vendin e tretë të ushqimeve që duhet të konsumojnë njerëzit me tension të lartë të gjakut është kosi sepse është një burim i shkëlqyer i kalciumit dhe kaliumit.

Kivi është i pasur me antioksidantë që ulin tensionin e gjakut. Hulumtimet kanë treguar se pacientët me tension të lehtë të lartë të gjakut që hëngrën tre kivi në ditë për tetë javë kishin tension më të ulët të gjakut sesa ata që hëngrën vetëm një mollë në ditë.

Përveç sa më sipër, çokollata e zezë mund të jetë gjithashtu e dobishme në uljen e presionit të gjakut. Rezultatet e hulumtimit kanë treguar se ngrënia e çokollatës së zezë relakson enët e gjakut dhe përmirëson qarkullimin e gjakut.

The post Ushqimet që ulin tensionin e gjakut, konsumojini më shpesh appeared first on Telegrafi.

Si preferoni të uleni kur jeni në zyrë? Po në tryezën e darkës? Në autobus? Shumë njerëz ndihen më rehat duke u ulur me njërën këmbë të kryqëzuar mbi tjetrën. Edhe pse ndonjëherë mund t’u mpihen këmbët, ky pozicion është i rehatshëm dhe i përshtatshëm për ta. Por, a po ju bën më shumë dëm sesa dobi?

Njerëzit kanë besuar prej kohësh se ulja me këmbë të kryqëzuara është e dëmshme.

Thuhet se shkakton venat me variçe, komplikime gjatë shtatzënisë dhe presion të lartë të gjakut, por lexoni më tej për të mësuar se çfarë thotë shkenca për secilën nga këto pretendime.

Vendosja e këmbës mbi këmbë gjatë shtatzënisë, çfarë ndodh?

Gjatë shtatzënisë, trupi kalon në shumë ndryshime fizike. Ndërsa mitra zgjerohet, qendra e gravitetit zhvendoset përpara. Mund të vëreni se ecni, qëndroni në këmbë dhe uleni ndryshe nga zakonisht.

Ndërsa kërkoni pozicione të reja për t’u ndjerë rehat, asnjë prej tyre nuk do të dëmtojë as ju dhe as foshnjën — përfshirë edhe uljen me këmbë të kryqëzuara.

Megjithatë, dhimbjet muskulore, dhimbjet e shpinës dhe ngërçet (cramps) janë të zakonshme gjatë shtatzënisë. Ulja me këmbë të kryqëzuara nuk do të dëmtojë foshnjën, por mund të shkaktojë ënjtje të kyçeve ose ngërçe në këmbë. Nëse vëreni ënjtje ose ngërçe, përpiquni të uleni me të dyja këmbët në tokë ose të ngritura mbi një tabure.

A mund të rritet presioni i gjakut, nëse uleni me këmbën mbi këmbë

Kur ju matin presionin e gjakut, zakonisht ju kërkohet të vendosni të dyja këmbët në tokë. Kjo sepse kryqëzimi i njërës këmbë mbi tjetrën mund të shkaktojë një rritje të përkohshme të presionit të gjakut.

Një studim i botuar në Journal of Clinical Nursing gjeti një rritje të ndjeshme të presionit të gjakut kur pjesëmarrësit kryqëzonin këmbët në nivelin e gjuve. Nuk u regjistrua rritje kur këmbët kryqëzoheshin në nivelin e kyçit të këmbës.

Një studim tjetër, i botuar në Journal of Hypertension, zbuloi një rritje pak më të madhe të presionit të gjakut kur pjesëmarrësit kryqëzonin këmbën duke vendosur kyçin mbi gju.

Edhe pse këto studime mbështesin idenë se kryqëzimi i këmbëve mund të rrisë presionin e gjakut, ato tregojnë vetëm rritje të përkohshme. Megjithatë, nëse tashmë keni presion të lartë të gjakut, për siguri shmangni qëndrimin me këmbë të kryqëzuara për periudha të gjata.

Venat me variçe

Prej shumë vitesh qarkullojnë thashetheme se kryqëzimi i këmbëve shkakton venat me variçe. Kjo është një mit.

Venat me variçe janë vena të fryra, të përthyera dhe të ngjashme me litarë që dalin në sipërfaqen e këmbëve. Ato janë shpesh blu, por mund të jenë edhe të kuqe ose ngjyrë lëkure.

Më së shpeshti gjenden në kofshë dhe në pjesën e brendshme të këmbës. Çdokush mund të ketë venat me variçe, por ato janë më të zakonshme tek gratë e moshuara dhe gratë shtatzëna.

Venat me variçe formohen për shkak të një problemi me valvulat në venat tuaja, të cilat punojnë shumë për të pompuar gjakun drejt zemrës. Ndërsa gjaku lëviz lart, valvulat njëkahëshe hapen dhe mbyllen për të parandaluar kthimin e gjakut mbrapsht.

Megjithatë, kur këto valvula dobësohen ose dëmtohen, forca e gravitetit tërheq gjakun mbrapsht. Kjo quhet pamjaftueshmëri venoze. Venat bëhen me variçe kur gjaku ngec, grumbullohet dhe shkakton fryrje.

Qëndrimi në këmbë ose ulur për periudha shumë të gjata mund të rrisë rrezikun për zhvillimin e venave me variçe, por nuk ka prova që kryqëzimi i këmbëve ka këtë efekt. Nëse jeni të shqetësuar për zhvillimin e venave me variçe, përpiquni të ndryshoni pozicionin e këmbëve gjatë ditës.

Postura

Edhe pse shumica e miteve të zakonshme për uljen me këmbë të kryqëzuara nuk janë plotësisht të vërteta, ekziston një efekt anësor që shpesh injorohet — postura e keqe.

Qëndrimi gjatë periudhave të gjata me njërën këmbë mbi gju mund të shkaktojë që pelvisi të rrotullohet dhe të anojë. Kjo mund të shkaktojë dhimbje në pjesën e poshtme të shpinës. Me kalimin e kohës, mund të çojë edhe në keq-rritje të shtyllës kurrizore.

Kur keni posturë të keqe, muskujt tuaj detyrohen të kompensojnë duke punuar më shumë sesa duhet, gjë që mund të shkaktojë dhimbje dhe ngurtësi.

Megjithatë, kjo nuk do të thotë që duhet të ndaloni plotësisht kryqëzimin e këmbëve.

Përfundimi

Ulja me këmbë të kryqëzuara nuk shkakton ndonjë emergjencë mjekësore. Megjithatë, ajo mund të shkaktojë një rritje të përkohshme të presionit të gjakut dhe të çojë në posturë të keqe. Për shëndet të mirë, përpiquni të mos qëndroni gjatë në të njëjtin pozicion, qoftë me këmbë të kryqëzuara apo jo. /Telegrafi/

The post A është e rrezikshme të uleni me këmbën mbi këmbë? appeared first on Telegrafi.

Udhëzues për parandalim dhe trajtim

Poleni veror është një nga shkaktarët më të shpeshtë të alergjive sezonale. Ai përhapet nga bari, lulet dhe bimët e tjera që lulëzojnë gjatë muajve të ngrohtë, dhe grimcat e tij mikroskopike mund të shkaktojnë reaksione tek personat e ndjeshëm.

Sipas American College of Allergy, Asthma & Immunology (ACAAI, 2024), ekspozimi ndaj polenit mund të provokojë teshtima të shpeshta, hundë që rrjedh, kruajtje të syve dhe lodhje.

Parandalimi

Për t’u mbrojtur nga poleni veror, rekomandohet të ndiqen disa masa të thjeshta:

Qëndrimi brenda gjatë orëve me përqendrim të lartë të polenit, zakonisht mëngjesi dhe pasdite.

Mbajtja e dritareve të mbyllura dhe përdorimi i filtrave të ajrit HEPA (Mayo Clinic, 2023).

Larja e flokëve dhe ndërrimi i rrobave pas kthimit nga jashtë për të hequr polenin e mbetur (Centers for Disease Control and Prevention [CDC], 2023).

Shmangia e tharjes së rrobave jashtë gjatë ditëve me përqindje të lartë poleni.

Trajtimi

Në rast se shfaqen simptomat, mjekët rekomandojnë:

Antihistaminikë oralë që reduktojnë teshtimat dhe rrjedhjen e hundës (Johns Hopkins Medicine, 2023).
Sprej nazalë me kortikosteroide për të ulur inflamacionin dhe bllokimin e hundës.
Pika për sy për kruajtje dhe lotim.

Për raste të rënda ose të vazhdueshme, mund të merret në konsideratë imunoterapia (vaksinat e alergjisë), e cila ndihmon në uljen e ndjeshmërisë ndaj polenit me kalimin e kohës (ACAAI, 2024).

Si ta dalloni alergjinë nga ftohja në verë

Alergjia dhe ftohja verore kanë disa simptoma të përbashkëta, si rrjedhja e hundës, teshtimat dhe lodhja, por ka dallime të qarta:

Alergjia shkakton sekrecione të qarta, kruajtje të syve dhe simptomat vazhdojnë për javë ose muaj, për aq kohë sa vazhdon ekspozimi ndaj alergjenit (Mayo Clinic, 2023).

Ftohja verore, e shkaktuar nga viruse, shpesh shoqërohet me ethe të lehta, dhimbje fyti dhe mukoza më të trasha me ngjyrë të verdhë ose jeshile (Johns Hopkins Medicine, 2023).

Një tjetër dallim i rëndësishëm është se ftohja është ngjitëse, ndërsa alergjia nuk transmetohet nga një person te tjetri (Harvard Health Publishing, 2024). Nëse simptomat zgjasin mbi 10 ditë dhe përkeqësohen në ditë kur poleni është i lartë, ka më shumë gjasa të bëhet fjalë për alergji sesa për ftohje. /Telegrafi/

The post Si të dalloni alergjinë verore nga ftohja dhe si të mbroheni appeared first on Telegrafi.

Shumica prej nesh e mirëpresin motin e ngrohtë, por kur bëhet shumë nxehtë, paraqiten rreziqe për shëndetin. Gjatë valëve të të nxehtit, më shumë njerëz se zakonisht sëmuren rëndë apo edhe vdesin.

Nëse këtë verë godet një valë e të nxehtit, sigurohuni që të mos dëmtojë ju apo dikë që njihni.

Pse është problem vala e të nxehtit?

Rreziqet kryesore të shkaktuara nga vala e të nxehtit janë:

-Moskonsumimi i mjaftueshëm i ujit (dehidratimi)

-Mbinxehja, e cila mund të përkeqësojë simptomat për ata që tashmë kanë probleme me zemrën apo frymëmarrjen

-Rraskapitja nga nxehtësia dhe goditja nga nxehtësia

Kush është më së shumti në rrezik?

Valët e të nxehtit mund të ndikojnë te secili, por njerëzit më të ndjeshëm janë:

-Të moshuarit – veçanërisht ata mbi 75 vjeç dhe gratë

-Ata që jetojnë vetëm ose në shtëpi përkujdesjeje

-Njerëzit me sëmundje të rënda apo afatgjata, përfshirë sëmundjet e zemrës apo mushkërive, diabetin, sëmundjet e veshkave, Parkinsonin apo disa gjendje të shëndetit mendor

-Ata që marrin disa lloje të ilaçeve që mund t’i bëjnë më të ndjeshëm ndaj të nxehtit

-Ata që e kanë të vështirë të freskohen – foshnjat dhe fëmijët e vegjël, personat që janë të shtrirë në shtrat, ata me varësi ndaj drogës apo alkoolit ose me sëmundjen e Alzheimerit

-Njerëzit që kalojnë shumë kohë jashtë ose në vende të nxehta – ata që jetojnë në katin e sipërm, personat pa strehë ose ata që punojnë jashtë

Këshilla për përballimin e motit të nxehtë

Qëndroni larg të nxehtit sa të mundeni. Nëse duhet të dilni jashtë, qëndroni në hije, sidomos mes orës 11:00 dhe 15:00, përdorni krem kundër diellit, kapelë dhe veshje të lehta, dhe shmangni ushtrimet fizike ose aktivitetet që ju nxehin më shumë.

Ftohni veten. Hani dhe pini gjëra të ftohta, shmangni alkoolin, kafeinën dhe pijet e nxehta, bëni dush të ftohtë ose vendosni ujë të ftohtë mbi lëkurë apo rroba.

Mbani hapësirat ku jetoni të freskëta. Mbyllni dritaret gjatë ditës dhe hapini natën kur temperatura bie. Ventilatorët elektrikë mund të ndihmojnë nëse temperatura është nën 35 gradë. Kontrolloni temperaturën në dhoma, veçanërisht aty ku jetojnë ose flenë persona në rrezik më të lartë.

The post Vapa e madhe – si të përballoni temperaturat ekstreme appeared first on Telegrafi.

Mënyra më e shpejtë për të humbur dhjamin e barkut përfshin një qasje të ekuilibruar të adoptimit të një diete të shëndetshme dhe përfshirjes së një rutine efektive ushtrimesh. Megjithatë, ushqyerja është pak më e rëndësishme në këtë proces.

Filloni procesin e humbjes së peshës duke zgjedhur ushqime të pasura me fibra ndërsa bëni pazar. Këto ushqime ju mbajnë të ngopur për më gjatë dhe ndihmojnë në rregullimin e niveleve të sheqerit në gjak.

Kombinojini ato me ushqime të pangopura dhe të pasura me proteina, të cilat njihen për faktin se ju bëjnë të ndiheni të ngopur, për një kombinim të shijshëm dhe të shëndetshëm që ju vendos në rrugën e humbjes së peshës.

Arritja e humbjes së peshës ose ndërtimit të muskujve sillet rreth mbajtjes së një diete të shëndetshme dhe të ekuilibruar me një deficit kalorish. Ushqimet e mëposhtme janë shtesa të shkëlqyera në dietën tuaj për humbje efektive të peshës.

Kërpudha

Me pak kalori, kërpudhat janë një zgjedhje fantastike, veçanërisht për ata që shmangin mishin. Ato ofrojnë proteina me bazë bimore së bashku me minerale thelbësore si kaliumi, fosfori, seleni, folati dhe kolina.

Kërpudhat kanë efekte anti-inflamatore, duke parandaluar potencialisht sindromën metabolike dhe problemet që lidhen me obezitetin. Kjo barishte e gjithanshme dhe me pak kalori mund të përfshihet në sallata, makarona dhe shumë pjata të tjera.

Mjedra

Përveçse janë të shijshme dhe u shtojnë freski gatimeve, mjedrat janë të pasura me fibra, vitamina (K, mangan, C) dhe lëndë ushqyese. Përmbajtja e fibrave luan një rol kyç në djegien e dhjamit të barkut duke nxitur një ndjenjë ngopjes, duke zvogëluar marrjen e përgjithshme të kalorive.

Arra

Pavarësisht se janë të pasura me kalori, arrat mund të mos çojnë në shtim në peshë dhe në fakt mund të parandalojnë obezitetin dhe sëmundjet kronike. Të pasura me proteina dhe fibra, arrat kontribuojnë në uljen e dhjamit të barkut.

Proteina përshpejton metabolizmin dhe ruan masën muskulore, duke ndihmuar në djegien e kalorive dhe shkrirjen e dhjamit në pjesën e mesme të trupit. Porcioni i rekomanduar ditor është 30 gramë, që është një shtesë e pranueshme në dietën tuaj pa tejkaluar marrjen tuaj ditore të kalorive.

Avokado

Avokado është një shtesë e vlefshme në dietën tuaj që djeg shpejt dhjamin e barkut. Ngrënia e gjysmës së një avokadoje për drekë zvogëlon dëshirën për të ngrënë ose për të ngrënë diçka të lehtë më vonë. Yndyrnat mono të pangopura në avokado janë të shëndetshme për zemrën, duke ofruar një ndjenjë ngopjeje dhe kënaqësie, edhe pse janë të larta në kalori.

Grejpfrut

I reklamuar si një nga ushqimet më të mira për humbje peshe, grejpfruti ka tërhequr vëmendjen për përfitimet e tij të mundshme. Përfshirja e grejpfrutit ose lëngut të tij në dietën tuaj mund të çojë në humbje më të madhe të peshës.

Speca djegës

Specat djegës, falë kapsaicinës, kontribuojnë në mënyrë aktive në humbjen e peshës. Kapsaicina, e gjetur në speca të ndryshëm përveç specave zile, shoqërohet me rritjen e oksidimit të yndyrës, termogjenezës (prodhimit të nxehtësisë) dhe shpenzimit të energjisë në trup.

Kombinimi i këtyre faktorëve mund të lehtësojë humbjen e peshës dhe yndyrës në të gjithë trupin, përfshirë zonën e barkut.

Fara Chia

Të mbushura me lëndë ushqyese thelbësore si acidet yndyrore omega-3, fibrat dhe proteinat, farat chia luajnë një rol në kontrollin e peshës.

Salmon

I pasur me acide yndyrore omega-3 dhe proteina të ligët, salmoni është një tjetër mundësi për djegien e dhjamit të barkut. Acidet yndyrore omega-3 ndihmojnë në kënaqjen e oreksit, ndërsa proteina e ligët rrit ngopjen dhe metabolizmin.

The post Këto ushqime ju ndihmojnë të humbni dhjamin e barkut, përfshijini në planin tuaj të dietës appeared first on Telegrafi.

Magnezi shpesh përmendet si një kurë natyrale për një sërë problemesh shëndetësore.

Fox News Digital ka folur me disa ekspertë të shëndetit në lidhje me këtë mineral shumëfunksional, i cili luan rol në mbi 300 procese enzimatike në trup dhe ndihmon në prodhimin e energjisë, funksionimin e muskujve dhe nervave, si dhe rregullimin e tensionit të gjakut.

Sipas burimeve, magnezi mund të ndihmojë në uljen e rrezikut për disa sëmundje, si dhe të përmirësojë gjumin, të reduktojë stresin dhe ankthin, si dhe të parandalojë ngërçet muskulore gjatë natës.

“Ky nutrient ndihmon në stabilizimin e ritmit të zemrës dhe parandalimin e aritmive, bashkëpunon me kalciumin dhe vitaminën D për të forcuar kockat, dhe gjithashtu ndihmon në ndjeshmërinë ndaj insulinës dhe metabolizmin e glukozës”, tha për Fox News Digital Dr. Heather Viola, mjeke e kujdesit parësor në sistemin shëndetësor Mount Sinai në New York.

Sipas Eleana Quattrocchi, farmaciste dhe pedagoge e praktikës farmaceutike në Universitetin Long Island në Brooklyn, magnezi gjithashtu ndihmon për lehtësimin e kapsllëkut, parandalimin e migrenës dhe lehtësimin e simptomave të PMS-it (sindroma paramenstruale).

Shenjat e mungesës së magnezit

Mungesa e magnezit mund të rrisë rrezikun për hipertension, sëmundje kardiovaskulare, diabet të tipit 2, migrenë dhe osteoporozë.

Simptomat e mundshme përfshijnë:

Pagjumësi;

Ngërçe muskulore;

Kapsllëk;

Të përziera dhe të vjella;

Lodhje;

Dobësi;

Mpirje ose ndjesi shpimi gjilpërash;

Ndryshime të personalitetit;

Aritmi kardiake (çrregullime në rrahjet e zemrës).

Në rastet më të rënda, sipas Zyrës së Suplementeve Ushqimore të NIH (Instituti Kombëtar i Shëndetësisë në SHBA), mund të ndodhë ulje e niveleve të kalciumit (hipokalsemi) ose e kaliumit në gjak (hipokalemi).

The post A keni mungesë magnezi? Këto janë simptomat që do t’ju ndihmojnë ta dalloni atë appeared first on Telegrafi.

Shumë prej nesh kemi dëgjuar qysh fëmijë tregimin se nëse gëlltit një farë shalqiri, do të të rritet një shalqi në bark. Kur rritemi, kuptojmë që kjo është thjesht një mit—por kjo nuk e ndalon shumë njerëz nga blerja e shalqinjve pa fara.

Disa nuk e pëlqejnë strukturën e farave të forta të zeza, ndërsa të tjerëve thjesht u duket më e lehtë të hanë shalqi pa fara sesa të merren me to. Por a ka vërtet ndonjë arsye për të mos i ngrënë farat?

Fruta të tjera verore, si qershitë, kanë bërthama që mund të jenë të rrezikshme për shëndetin. Por, a bën pjesë shalqiri në këtë kategori? Çfarë janë në të vërtetë farat e shalqirit? Dhe, a janë të sigurta për t’u konsumuar?

Për këtë çështje ka folur dietologia Samantha Cassetty dhe Celine Beitchman, Drejtoreshë e Nutricionit në Institutin e Edukimit Kulinar në New York.

A janë të sigurta farat e shalqirit për t’u ngrënë?

Po, farat e shalqirit janë plotësisht të sigurta për konsum. Madje, ato sjellin edhe përfitime ushqyese. 28 gramë fara shalqiri (rreth një grusht i vogël) përmbajnë 7 deri në 8 gramë proteina—po aq sa një vezë shumë e madhe, 85 gramë tofu apo gjysmë filxhani thjerrëza ose edamame të ziera.

Në këto 28 gramë ka gjithashtu 4 gramë karbohidrate dhe mbi 25% fibra. Ato janë veçanërisht të pasura me magnez dhe hekur. Çdo 28 gramë përmbajnë rreth 2 miligramë hekur, që mbulon 25% të nevojave ditore për meshkuj dhe 10% për femra.

“Magnezi është i nevojshëm për më shumë se 300 funksione në trup, përfshirë rregullimin e ritmit të zemrës dhe reagimin e trupit ndaj stresit, ndërsa hekuri ndihmon në ruajtjen e niveleve të energjisë duke transportuar oksigjenin në gjak,” shton Cassetty.

Beitchman thekson se farat e shalqirit janë një ushqim shumë i mirë për njerëzit që ndjekin një dietë bimore dhe kanë nevojë për burime alternative hekuri, si edhe për gratë shtatzëna që kanë nevoja më të larta për hekur.

Cilat janë rreziqet nga ngrënia e farave të shalqirit?

Si me çdo ushqim tjetër, është më mirë që farat e shalqirit të konsumohen me masë. Mund t’i hani bashkë me frutin pa asnjë problem. Madje, mund të konsumohen edhe veçmas.

Disa marka snack-esh i shesin farat e shalqirit të pjekura dhe të kriposura, si një alternativë krokante për meze ose për sipër sallatave—të ngjashme me farat e kungullit. Beitchman shton se është mirë të kontrolloni tabelën ushqyese për përmbajtjen e kripës (sodiumit) në produktet e paketuara.

Nëse po filloni t’i përfshini në dietë, është mirë ta bëni gradualisht. Shumë dieta sot kanë mungesë fibrash, ndaj futja e menjëhershme e ushqimeve të pasura me fibra, si farat e shalqirit, mund të sjellë jorehati në stomak. Ato kanë gjithashtu 13 gramë yndyrë për 28 gramë fara, që mund të shkaktojë shqetësime tretjeje nëse konsumohen në sasi të mëdha.

The post Çfarë ndodh nëse hamë farat e shalqirit? appeared first on Telegrafi.

Pas moshës 30 vjeç, është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje zakoneve të përditshme që mund të ndikojnë në shëndetin tuaj afatgjatë. Një zakon i dobishëm që ia vlen të përvetësohet është të hani arra rregullisht.

Arrat njihen si një ushqim i pasur me vlera ushqyese. Ato përmbajnë yndyrna të shëndetshme, fibra dhe substanca natyrale që mund të ndihmojnë në ruajtjen e ekuilibrit në trup. Ato dallohen sepse mund të kenë një efekt pozitiv në zemër, tru dhe gjendjen e përgjithshme të shëndetit.

Arrat mund të jenë një shtesë e thjeshtë në dietën tuaj të përditshme. Ato mund të hahen veçmas si një meze e lehtë, të shtohen në sallata, kos ose të përdoren në përgatitjen e pjatave të ndryshme. Një grusht në ditë, që është rreth 30 gramë, është i mjaftueshëm për të përfituar nga përfitimet e tyre.

Edhe pse me shumë kalori, arrat në sasi të moderuara nuk përbëjnë kërcënim për peshën trupore, veçanërisht nëse janë pjesë e një diete të ekuilibruar.

Përkundrazi, ato mund të ofrojnë një ndjesi ngopjeje dhe të ndihmojnë në ruajtjen e energjisë gjatë gjithë ditës.

Duke e futur këtë zakon të thjeshtë, është e mundur të ndikohet pozitivisht në shëndet dhe mirëqenie, gjë që është veçanërisht e rëndësishme ndërsa trupi plaket dhe ndryshon.

Shtimi i arrave në dietën tuaj mund të jetë një hap i vogël, por i rëndësishëm drejt ruajtjes së vitalitetit dhe mirëqenies.

The post Ushqimi që duhet të hani më shpesh pas moshës 30 vjeç appeared first on Telegrafi.

Trupi i njeriut përbëhet rreth 60% nga uji, dhe ne humbasim ujë gjatë gjithë ditës — përmes urinës, djersës, por edhe përmes frymëmarrjes dhe funksioneve të zakonshme të trupit.

Për të shmangur dehidratimin, duhet të marrim ujë vazhdimisht gjatë ditës, si nëpërmjet pijes, ashtu edhe ushqimeve që konsumojmë.

Sa ujë duhet të pimë çdo ditë?

Përgjigjja nuk është njësoj për të gjithë. Ekspertët nuk janë plotësisht dakord, por në të kaluarën është përdorur një rregull i njohur si “8×8” – që do të thotë tetë gota ujë (rreth 2 litra në ditë).

Ky rregull është i lehtë për t’u mbajtur mend, por nuk është i saktë për çdo njeri.

Sot, disa specialistë sugjerojnë që duhet të pimë ujë gjatë gjithë ditës, madje edhe kur nuk ndiejmë etje.

E vërteta është se nevojat për ujë ndryshojnë nga personi në person, në varësi të një sërë faktorësh si vendndodhja, klima, aktiviteti fizik, dieta apo gjendja shëndetësore.

Rekomandimi zyrtar

Sipas Akademisë Kombëtare të Shkencave në SHBA, sasia e përgjithshme e ujit që duhet të marrim në ditë është:

2.7 litra (rreth 11.5 gota) për gratë

3.7 litra (rreth 15.5 gota) për burrat

Kjo sasi përfshin ujin që pimë, lëngjet e tjera si çaj apo lëng frutash, dhe rreth 20% vjen nga ushqimet – sidomos frutat dhe perimet.

Kur ke nevojë për më shumë ujë?

Ka disa situata që kërkojnë marrje më të madhe të lëngjeve:

Moti dhe klima

Në vende me klimë të nxehtë, të thatë ose të lagësht, apo në zona me lartësi të madhe, trupi ka nevojë për më shumë ujë.

Dieta që ndjek

Nëse konsumon shumë kafe ose pije me kafeinë, trupi mund të humbasë më shumë lëngje përmes urinës.

Gjithashtu, ushqimet e kripura, pikante apo shumë të ëmbla rrisin nevojën për ujë. Nëse nuk konsumon shumë fruta dhe perime, do të duhet të pish më shumë.

Temperatura dhe stina

Gjatë verës ose kur bën vapë, trupi djersit më shumë dhe ka nevojë për më shumë hidratim.

Aktiviteti fizik

Nëse lëviz shumë gjatë ditës, në këmbë apo në palestër, djersit më tepër dhe ke nevojë për më shumë ujë sesa dikush që kalon ditën ulur.

Gjendja shëndetësore

Në raste sëmundjesh, si ethe, të vjella apo diarhe, trupi humbet lëngje dhe duhet të zëvendësohen shpejt.

Disa sëmundje kronike, si diabeti, apo medikamente të caktuara (si diuretikët), gjithashtu kërkojnë që të pish më shumë ujë.

Shtatzënia dhe gjidhënia

Nëse je shtatzënë ose ushqen me gji, trupi yt ka nevojë për më shumë ujë, sepse po punon për dy persona. /Telegrafi/

The post Uji dhe shëndeti, sa duhet të pimë realisht? appeared first on Telegrafi.

Çfarë do të thotë të kesh gjinjtë me densitet të lartë, si ndikon kjo në skrining dhe kur duhet të filloni kontrollet e rregullta?

Shëndeti i gjirit është pjesë e rëndësishme e shëndetit të përgjithshëm të çdo gruaje, por shumë ende nuk janë të vetëdijshme se çfarë do të thotë të kesh gjinjtë me densitet të lartë dhe si kjo mund të ndikojë në zbulimin e kancerit. Sipas fjalëve të Dr. Aditya Vidushi, specialiste onkologjie dhe shefe e Departamentit III në spitalin Asian në Nju Delhi, gjinjtë me densitet të lartë janë shumë të zakonshëm dhe, vetë në vetvete, nuk janë arsye për shqetësim, por kërkojnë më shumë kujdes.

Çfarë janë gjinjtë me densitet të lartë?

Kjo thjesht do të thotë se në gjinj ka më shumë ind të fortë – gjëndëror dhe lidhës dhe më pak ind dhjamor. Kjo është shumë e zakonshme dhe normale tek shumë gra, ndërsa nuk përbën asnjë anomali. Megjithatë, gratë me këtë strukturë gjiri duhet të kontrollojnë gjoksin e tyre më rregullisht, shpjegon Dr. Vidushi.

Me fjalë të tjera, densiteti i gjirit i referohet përbërjes së indit të gjirit. Densiteti më i lartë nuk mund të ndjehet me prekje, por zbulohet përmes mamografisë. Gjinjtë me densitet të lartë kanë më shumë ind gjëndëror dhe lidhës dhe më pak dhjam, gjë që mund ta vështirësojë dallimin e ndryshimeve si nyjet ose tumoret në imazhet e mamografisë, transmeton Telegrafi.

Pse është më e vështirë të zbulohet kanceri tek gjinjtë me densitet të lartë?

Sipas të dhënave të Shoqatës Amerikane për Luftën kundër Kancerit (American Cancer Society -ACS), gratë me strukturë gjiri të dendur kanë rrezik më të lartë për kancer të gjirit krahasuar me ato që kanë ind më pak të dendur. Përveç kësaj, indi i dendur e vështirëson punën e radiologëve për të zbuluar kancerin në mamografi.

– Tek gjinjtë me densitet të lartë, si indi normal ashtu edhe tumori i mundshëm duken të bardhë në imazhin e mamografisë, ndaj mjekët shpesh nuk mund të dallojnë ndryshimet e vogla, pasi ato ‘humbasin’ në densitet. Për këtë arsye, tek këto paciente nevojitet kujdes i shtuar, veçanërisht gjatë kontrolleve parandaluese për kancerin e gjirit, shpjegon Dr. Vidushi.

Meqenëse si tumori ashtu edhe indi i dendur duken në mënyrë të ngjashme në mamografi, ndryshimet mund të mbeten të pazbuluara. Për këtë arsye, është e rëndësishme që gratë me gjinj të dendur të bisedojnë me mjekun e tyre për mundësitë shtesë të skriningut, këshillon ajo.

Mamografia dhe kontrollet shtesë

Pavarësisht kufizimeve, Dr. Vidushi thekson se mamografia mbetet ende një mjet kyç.

– Mamografia e zakonshme ende mund të zbulojë shumë ndryshime tek gjinjtë me densitet të lartë. Mund të mos japë një pamje të plotë, por mund të tregojë shenjat e hershme të problemeve. Prandaj nuk duhet anashkaluar edhe nëse nuk e zbulon gjithçka, mund të jetë një hap i parë i rëndësishëm, thekson ajo, duke shtuar:

– Krahas mamografisë, mjeku mund të rekomandojë ekon e gjirit ose edhe rezonancën magnetike (MRI), nëse është e nevojshme. Ekoja përdoret shpesh dhe ndihmon për të parë më qartë nëpër indin e dendur, ndërsa, në varësi të moshës, rrezikut dhe faktorëve të tjerë shëndetësorë, mjeku do të sugjerojë llojin e kontrollit, thotë mjekja onkologe.

Këto ekzaminime shtesë ofrojnë një pamje më të qartë, veçanërisht tek gratë me rrezik të lartë ose rezultate jo të qarta nga mamografia. Ekoja është jo invazive, lehtësisht e disponueshme dhe ndihmon në zbulimin e nyjeve që nuk shihen në mamografi.

Kur duhet të fillojnë gratë me gjinj të dendur kontrollet?

Dr. Vidushi thekson rëndësinë e kontrolleve të hershme, sidomos tek gratë me rrezik të shtuar.

– Rekomandimi i përgjithshëm është që gratë të fillojnë kontrollet e rregullta të gjirit nga mosha 40 vjeç. Megjithatë, nëse ka histori familjare të kancerit të gjirit ose dihet se gjinjtë janë të dendur, kontrollet mund të fillojnë që nga mosha 35 vjeç. Zbulimi i hershëm rrit ndjeshëm mundësinë e trajtimit të suksesshëm, përfundon ajo. /Telegrafi/

The post A mund të zbulojë mamografia kancerin tek gjinjtë me densitet të lartë? Onkologia shpjegon faktet kryesore appeared first on Telegrafi.

Veshkat janë thelbësore për funksionimin e duhur të trupit dhe një dietë e ekuilibruar ndihmon në ruajtjen e tyre. Megjithatë, sëmundja e veshkave shpesh kalon pa u vënë re sepse simptomat fillestare nuk janë specifike dhe mund të ngatërrohen lehtësisht me probleme të tjera shëndetësore.

Vetëm kur veshkat fillojnë të dështojnë seriozisht ose kur sasi të mëdha proteinash shfaqen në urinë, sëmundja bëhet e dukshme. Kjo është arsyeja pse shumë njerëz as nuk janë të vetëdijshëm se kanë një problem me veshkat.

Ka disa shenja për të cilat duhet të keni kujdes, pasi ato mund të tregojnë mosfunksionim të veshkave:

Së pari, nivelet e ulëta të energjisë dhe vështirësia në përqendrim shpesh shoqërohen me funksion të zvogëluar të veshkave. Toksinat që grumbullohen në gjak për shkak të funksionit të dobët të veshkave shkaktojnë ndjenja lodhjeje dhe dobësie.

Problemet me gjumin mund të jenë gjithashtu një shenjë se veshkat nuk po e kryejnë funksionin e tyre normal të filtrimit, gjë që çon në mbajtjen e substancave të dëmshme në trup dhe e bën të vështirë gjumin e qetë.

Lëkura e thatë dhe e kruar mund të jetë rezultat i çrregullimeve në ekuilibrin mineral dhe funksionin e kockave, i cili është një problem i zakonshëm në sëmundjen e avancuar të veshkave.

Rritja e shpeshtësisë së urinimit, veçanërisht gjatë natës, mund të tregojë dëmtim të filtrave të veshkave, por kjo simptomë mund të jetë edhe një shenjë e problemeve të tjera shëndetësore.

Prania e gjakut në urinë tregon dëmtim të veshkave ose probleme të tjera në sistemin urinar, ndërsa urina me shkumë mund të jetë shenjë se ka shumë proteina në urinë.

Ënjtja rreth syve shpesh shoqëron humbjen e proteinave nëpërmjet urinës, e cila është një nga shenjat e hershme të dëmtimit të veshkave. Gjithashtu, ënjtja e këmbëve dhe kyçeve të këmbëve mund të jetë rezultat i mbajtjes së natriumit në trup për shkak të funksionit të dobët të veshkave.

Ulja e oreksit dhe ngërçet muskulore mund të lidhen gjithashtu me çrregullime të shkaktuara nga funksioni i pamjaftueshëm i veshkave, sepse balanca e elektroliteve dhe mineraleve në trup ndryshon.

Njohja e këtyre simptomave dhe reagimi i menjëhershëm mund të ndihmojë në zbulimin e hershëm të sëmundjes së veshkave dhe në parandalimin e pasojave më serioze.

The post Si t’i dalloni shenjat e hershme të sëmundjes së veshkave, këto janë simptomat që nuk duhet t’i injoroni appeared first on Telegrafi.

Aty ku më parë mbizotëronte entuziazmi për transformimin trupor, tani po lindin pasiguri të reja lidhur me ndryshimet estetike, veçanërisht ato që prekin fytyrën. A janë këto pasoja të pritshme apo të anashkaluara?

Ozempic, një medikament me përbërësin aktiv semaglutide i miratuar fillimisht për diabetin tip 2, është bërë gjithnjë e më i përdorur për reduktimin e peshës trupore. Megjithatë, përveç kilogramëve të humbur, përdoruesit po hasin efekte të papritura në paraqitjen e jashtme, më së shumti në zonën e fytyrës, çka ka sjellë një rritje të ndjeshme të konsultimeve me dermatologë dhe specialistë të mjekësisë estetike.

Ndërsa Ozempic dhe Wegovy po ndryshojnë rrënjësisht trajtimin e obezitetit, po krijojnë gjithashtu një terren të ri për industrinë e kujdesit estetik. Tashmë, pacientët nuk ndjekin vetëm humbjen e peshës për arsye shëndetësore, por edhe për të ruajtur një pamje që pasqyron vitalitet dhe vetëbesim. Kjo situatë tregon se kujdesi ndaj trupit duhet të jetë gjithmonë gjithëpërfshirës duke përfshirë lëkurën, mirëqenien emocionale dhe ndjeshmërinë estetike.

“Fytyra e Ozempic”: Kur dobësimi shndërrohet në plakje të parakohshme

Termi “Ozempic face” është përdorur për herë të parë nga dermatologu amerikan Dr. Paul Jarrod Frank, i cili në një intervistë për The New York Times (janar 2023) deklaroi se po vëren një rritje të ndjeshme të pacientëve që, pasi kanë humbur peshë me Ozempic, vijnë të shqetësuar për shfaqjen e rrudhave, rënien e faqeve dhe humbjen e volumit natyral të fytyrës.

“Fytyra humbet yndyrën në mënyrë të papritur dhe kjo sjell një pamje të plakur, të lodhur, një efekt që askush nuk e pret kur nis një trajtim për dobësim,” thekson Dr. Frank për The NY Times.

Fenomeni është vënë re gjithashtu edhe nga CNN Health, që në një artikull të posaçëm mbi efektet anësore të Ozempic për humbje peshe, thekson se fytyra është një nga pjesët që humbet yndyrën më shpejt, duke ekspozuar rrudhat dhe strukturën kockore të fshehur më parë nga indi dhjamor, përcjell Telegrafi.

Një sukses me çmim estetik: “Humba peshë, por edhe identitetin estetik”

Pacientë të intervistuar nga NBC News dhe Vogue rrëfejnë se ndonëse janë ndier më të lehtësuar fizikisht pas humbjes së peshës, pamja e re e fytyrës u ka shkaktuar tronditje psikologjike. “U ndjeva më e dobët, por jo më e bukur. Sytë mu futën thellë, faqet u rrafshuan dhe shprehja e fytyrës sime u ndryshua plotësisht,” tregon një paciente për Vogue.

Kjo ka shtuar ndjeshëm kërkesat për trajtime estetike si mbushës dermal (fillers), lifting jo-kirurgjik dhe transplante dhjamore, që synojnë të rikthejnë pamjen më të plotë dhe të freskët të fytyrës.

Ekspertët paralajmërojnë: Humbja drastike e yndyrës ndikon edhe në shëndet emocional

Sipas një raporti të Harvard Health Publishing, ndonëse semaglutide mund të ndihmojë në rënien e peshës dhe uljen e rrezikut për sëmundje metabolike, humbja e shpejtë dhe e pakontrolluar e yndyrës mund të ketë pasoja jo vetëm estetike, por edhe emocionale. Ndryshimi i papritur i pamjes ndikon në vetëvlerësimin dhe ndonjëherë mund të shkaktojë izolim social apo ankth.

Në këtë kontekst, mjekët këshillojnë që pacientët të kenë pritshmëri reale dhe të kenë ndihmë nga profesionistë të fushës së estetikës, për të siguruar një tranzicion të shëndetshëm fizikisht dhe emocionalisht.

Çfarë rekomandojnë profesionistët për ta shmangur këtë efekt?

Dr. Frank dhe mjekë të tjerë të intervistuar nga CBS News theksojnë se dobësimi duhet të jetë gradual – 0.5 deri në 1 kg në javë, në mënyrë që lëkura dhe indet të përshtaten me ndryshimet. Aktiviteti fizik, kujdesi për lëkurën, hidratimi, përdorimi i kolagjenit dhe kontrolli i stresit janë masa mbështetëse që ndikojnë në ruajtjen e pamjes natyrale gjatë procesit të humbjes së peshës.

Në të njëjtën kohë, duhet të merren parasysh faktorët si mosha, elasticiteti i lëkurës dhe historia e dietave ekstreme, pasi këto ndikojnë në mënyrën se si trupi e përjeton transformimin. /Telegrafi/

The post Humbja e shpejtë e peshës me Ozempic po lë pasoja estetike: Pacientët kërkojnë ndihmë për të rikthyer pamjen e fytyrës appeared first on Telegrafi.

Disa studime sugjerojnë se njerëzit me psoriazë kanë gjasat më të larta për të zhvilluar çrregullime të funksionit të tiroides dhe disa ndryshme të lëkurës janë pothuajse një shoqërues i rregullt i hipertiroidizmit dhe hipotiroidizmit

Kur gjëndra tiroide nuk funksionon siç duhet, ndryshimet e lëkurës si kruajtje, thatësi dhe njollë (depigmentim) janë të mundshme. Çrregullimet autoimune si sëmundja e Graves dhe Hashimoto shpesh shoqërohen me kruajtje të lëkurës.

Ndryshimet e lëkurës, gjëndra tiroide dhe lidhja e mundshme me psoriazën: Kur kruajtja shoqëron hipertiroidizmin

Çrregullimet e gjëndrës tiroide mund të shkaktojnë gjithashtu rritje ose ulje të djersitjes, e cila në kushte të caktuara mund të çojë në rritje të kruajtjes. Hipertiroidizmi, një gjendje në të cilën gjëndra tiroide prodhon një sasi të tepërt të hormoneve tiroide, jep kruajtje si një nga këto simptoma. Megjithatë, sipas hulumtimeve të vjetra, jo të gjithë njerëzit me hipertiroidizëm e shfaqin atë.

Kur shfaqen simptomat, ato janë më së shpeshti kruajtje të përgjithshme në të gjithë trupin ose formacione të skuqjeve të ngritura dhe kruajtje të depozituara në rrudhat e lëkurës. Ndryshime të tjera të lëkurës që mund të shoqërojnë hipertiroidizmin përfshijnë lëkurën e ngrohtë (pak “të përflakur”), lëkurën e zbardhur dhe djersitjen e tepërt. Kur thahet djersa, mund të shkaktojë kruarje të re për shkak të nxehtësisë.

Disa studime sugjerojnë se personat me psoriazë mund të kenë më shumë gjasa të zhvillojnë çrregullime të gjëndrës tiroide. Megjithatë, kjo lidhje nuk është ende e konfirmuar, pasi nevojiten kërkime të mëtejshme, transmeton Telegrafi.

Kruarja dhe hipotiroidizmi: Çfarë ndodh kur tiroidja prodhon më pak hormone?

Hipotiroidizmi ndodh kur gjëndra tiroide nuk prodhon mjaftueshëm hormone. Kjo mund të shkaktojë tharje të lëkurës, e cila shfaqet me kruarje dhe ndjesi të pakëndshme. Lëkura e thatë shpesh ndryshon strukturën nga e butë në të ashpër, gjë që mund të çojë në kruarje. Hipotiroidizmi mund të lidhet gjithashtu me ekzemën craquelé, e njohur edhe si ekzema asteatotike, një formë dermatiti që shfaqet me çarje të lëkurës. Kjo mund të shfaqet si pllaka lëkure të ndara nga vija me ngjyrë të ndryshme, të ngjashme me gërvishtje. Zakonisht fillon në një nga kërcinjtë dhe gradualisht përhapet në të dyja këmbët.

Kruarja e lëkurës, sëmundja e Graves-it dhe Hashimoto

Një nga komplikimet e sëmundjes së Graves-it është dermopatia e Graves-it, e cila manifestohet me ngjyrosje jo të zakonshme dhe trashje të lëkurës, çka gjithashtu shkakton kruarje. Përveç kruarjes së lëkurës që lidhet me hipertiroidizmin, sëmundja e Graves-it mund të shkaktojë edhe sy të fryrë, të thatë dhe që kruhen, gjendje e njohur si oftalmopatia e Graves-it.

Disa studime sugjerojnë një lidhje ndërmjet sëmundjes së Hashimotos dhe urtikarieve kronike. Në fakt, në 25 deri në 30 për qind të rasteve të urtikaries kronike që janë studiuar, në gjak është zbuluar antitrup kundër tiroide peroksidazës, një shenjë tipike e Hashimotos.

Si të kontrollohet kruarja e shkaktuar nga çrregullimet e gjëndrës tiroide?

Ekzistojnë disa ndryshime në stilin e jetesës që mund të ndihmojnë pacientët me probleme të tiroides për të kontrolluar më mirë simptomat dhe për të parandaluar përkeqësimin e problemeve të lëkurës. Akademia Amerikane e Dermatologjisë rekomandon:

larje në vaskë me ujë të vakët dhe tërshërë,
përdorim i anestetikëve lokalë,
përdorim i produkteve ftohëse me mentol ose kalaminë,
përdorim i kremrave hidratues pa aromë,
veshje me rroba pambuku të gjera dhe të rehatshme,
mbajtje e temperaturës së ulët dhe lagështisë neutrale në ambientin ku qëndrohet,
reduktim i stresit sa herë që është e mundur,
shmangie e kruarjes.

Në fund…

Zgjidhja e kruarjes së shkaktuar nga çrregullimet e gjëndrës tiroide, në radhë të parë, kërkon respektimin e terapisë së përshkruar nga mjeku. /Telegrafi/

The post Nëse keni kruajtje dhe ndryshime të lëkurës, kontrolloni funksionin e tiroides appeared first on Telegrafi.