Debutimi letrar i autores Jehona Kicaj po korr sukses tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« Gjermani. Pas pĂ«rfshirjes nĂ« listĂ«n e gjatĂ« tĂ« Ămimit Gjerman tĂ« Librit, sot ajo Ă«shtĂ« nominuar edhe pĂ«r Ămimin e LetĂ«rsisĂ« ZDF, njĂ« prej vlerĂ«simeve mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r autorĂ«t debutues nĂ« gjuhĂ«n gjermane.
Ky çmim, i cili këtë vit ndahet për herë të 47-të, nderon veprën më të mirë debutuese në prozë gjermanisht.
Jehona Kicaj tashmë është emër në dy lista të rëndësishme letrare, duke u bërë një prej zërave të rinj më premtues të letërsisë gjermane./ KultPlus.com
Lecornu, 39 vjeç, ishte ndër favoritët për të marrë përsipër detyrën dhe ka kaluar tre vitet e fundit si ministër i forcave të armatosura, me fokus në përgjigjen e Francës ndaj luftës së Rusisë në Ukrainë, shkruan BBC, transmeton Klankosova.tv.
Në një deklaratë, Pallati Elize tha se atij i ishte dhënë detyra e konsultimit me partitë politike me qëllim miratimin e buxhetit të ardhshëm të Francës.
Bayrou e kishte vizituar presidentin disa orë më parë për të dhënë dorëheqjen e tij, duke i hapur rrugën Lecornu të bëhet kryeministri i pestë i mandatit të dytë të Macron si president.
Arkeologët në Peru kanë zbuluar një mural tre-dimensional shumëngjyrësh 4,000-vjeçar . I gjetur në vendin Huaca Yolanda në Luginën Tanguche, ky mural ofron njohuri të reja mbi periudhën formuese të qytetërimeve më të hershme të Perusë.
Zbulimi u botua nĂ« The Guardian. Murali, i cili shtrihet gati 6 metra i gjatĂ« dhe Ă«shtĂ« 9.5 metra i lartĂ« , Ă«shtĂ« i zbukuruar me friza me reliev tĂ« lartĂ« tĂ« pikturuara me ngjyra tĂ« gjalla â blu, tĂ« verdhĂ«, tĂ« kuqe dhe tĂ« zezĂ«. Pjesa qendrore paraqet njĂ« zog tĂ« madh grabitqar me krahĂ« tĂ« shtrirĂ«, koka e tĂ« cilit Ă«shtĂ« e zbukuruar me motive nĂ« formĂ« diamanti.
Ana Cecilia Mauricio, arkeologja kryesore nga Universiteti Katolik Papnor i PerusĂ«, e cila udhĂ«hoqi gĂ«rmimet, e quan kĂ«tĂ« zbulim âvĂ«rtet tĂ« pashembulltâ. Murali, qĂ« paraqet peshq tĂ« stilizuar, rrjeta peshkimi, qenie mitologjike dhe simbole qiellore, ofron njĂ« pamje tĂ« njĂ« bote ku natyra dhe kozmosi ishin thellĂ«sisht tĂ« ndĂ«rthurura me fenĂ« dhe ritualet shoqĂ«rore.
Gdhendjet dhe motivet e ndĂ«rlikuara nĂ« mural sugjerojnĂ« njĂ« shoqĂ«ri qĂ« tashmĂ« shfaqte shenja tĂ« hierarkisĂ« shoqĂ«rore. Sipas Ana Cecilia Mauricio, imazhet tregojnĂ« se shamanĂ«t, tĂ« cilĂ«t zotĂ«ronin njohuri si shpirtĂ«rore ashtu edhe shkencore, ishin me shumĂ« gjasa ndĂ«r figurat mĂ« me ndikim nĂ« atĂ« kohĂ«. âAta zotĂ«ronin njohuri tĂ« rĂ«ndĂ«sishme rreth bimĂ«ve medicinale dhe astronomisĂ«â, shpjegon ajo.
NjĂ« nga karakteristikat mĂ« mbresĂ«lĂ«nĂ«se tĂ« muralit tregon njĂ« transformim nga njeri nĂ« zog. Kjo mund tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojĂ« njĂ« ârit kalimiâ shamanik, njĂ« gjendje tĂ« ndryshuar tĂ« vetĂ«dijes tĂ« shkaktuar nga substanca si kaktusi San Pedro, njĂ« halucinogjen tradicional i pĂ«rdorur nĂ« Ande.
Murali besohet se ka dekoruar pjesën e brendshme të një tempulli, me shumë mundësi të përdorur në ceremoni fetare. Vendndodhja Huaca Yolanda, si të tjerat në Peru, daton që nga periudha formuese (2000-1000 p.e.s.) , një kohë kur filluan të shfaqen shoqëri komplekse. Kjo periudhë u shënua nga zhvillimi i bujqësisë, ngritja e qendrave të hershme urbane dhe krijimi i hapësirave ceremoniale.
Murali nĂ« Huaca Yolanda ka disa ngjashmĂ«ri me vepra tĂ« tjera tĂ« lashta nĂ« Peru, por vendndodhja e tij bregdetare dhe stili artistik e dallojnĂ« atĂ« nga muralet e gjetura nĂ« vende si ChavĂn de HuĂĄntar nĂ« male. NdĂ«rsa muralet e ChavĂn pĂ«rshkruajnĂ« kafshĂ« tĂ« xhunglĂ«s, murali i Huaca Yolanda thekson jetĂ«n detare dhe mjetet e peshkimit.
Edhe pse Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht e rĂ«ndĂ«sishme, Huaca Yolanda nuk mbrohet zyrtarisht si vend arkeologjik. Mauricio ka ngritur shqetĂ«sime nĂ« lidhje me rreziqet nga zhvillimi urban, bujqĂ«sia dhe plaçkitjet. âVendi pĂ«rballet me kĂ«rcĂ«nime mĂ« themeloreâ, thotĂ« ajo, duke theksuar se rrĂ«nojat aty pranĂ« janĂ« dĂ«mtuar tashmĂ« nga aktiviteti dhe ndĂ«rtimet e paligjshme. PĂ«r tĂ« mbrojtur muralin, ajo po i kĂ«rkon MinistrisĂ« sĂ« KulturĂ«s sĂ« PerusĂ« dhe autoriteteve lokale tĂ« ndĂ«rhyjnĂ« dhe tĂ« sigurojnĂ« ruajtjen e tij pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ«.
Që kur filloi punën e saj në Huaca Yolanda në vitin 2012, Mauricio ka synuar të zbulojë më shumë rreth shoqërive të hershme që jetonin përgjatë bregdetit. Ekipi është i etur të mësojë më shumë rreth mënyrës se si këta njerëz të lashtë ndërvepruan me mjedisin e tyre, veçanërisht në lidhje me fenomenin e motit El Niño që ka ndikuar në rajon për shekuj me radhë.
Sot është Dita Ndërkombëtare për Mbrojtjen e Arsimit nga Sulmet.
Arsimi është një e drejtë themelore e njeriut dhe një shtytës thelbësor për arritjen e paqes dhe zhvillimit të qëndrueshëm.
Sipas raportimeve të Kombeve të Bashkuara, fatkeqësisht, kjo e drejtë vazhdon të sulmohet, veçanërisht në zonat e prekura nga konflikti. Në botë ka raste të sulmeve dhe raste të përdorimit ushtarak të shkollave dhe universiteteve. Studentë dhe pedagogë vriten, rrëmbehen, arrestohen apo plagosen në mënyrë arbitrare. Shumica e viktimave janë gra dhe vajza.
Gjatë vitit të kaluar, pati një rritje prej 44% të sulmeve në shkolla, duke çuar në vdekjen, rrëmbimin dhe traumën e mijëra nxënësve dhe mësuesve. Këto shkelje kërcënojnë jo vetëm jetën individuale, por të ardhmen e të gjithë komuniteteve.
OKB-ja vazhdon të avokojë për akses të sigurt në arsim, duke u kërkuar vendeve të investojnë në sisteme arsimore elastike dhe të zbatojnë plotësisht Deklaratën e Shkollave të Sigurta.
PĂ«r tĂ« shĂ«nuar kĂ«tĂ« ditĂ«, UNESCO dhe partnerĂ«t do tĂ« organizojnĂ« njĂ« ngjarje tĂ« nivelit tĂ« lartĂ« nĂ« GjenevĂ« nĂ«n temĂ«n âSfidimi i Narrativave, RiformĂ«simi i Veprimitâ.
Sulmet privojnë miliona studentë vulnerabël nga aksesi në arsim dhe rrisin rrezikun e dhunës seksuale dhe rekrutimit të fëmijëve nga grupet e armatosura. OKB bën thirrje që këto akte të ndalojnë menjëherë, në mënyrë që klasat e shkollave të mbeten vende paqeje dhe mësimi. /
 Muzeu Hebraik, projekt dedikuar historisë së Vlorës që risjell në kujtesë vlera si mikpritjen dhe humanizmin e vlonjatëve po ngrihet mbi lagjen e dikurshme të Hebrenjve dhe ndodhet në sheshin kryesor të qytetit, afër tre muzeve të tjerë, Muzeut Kombëtar të Pavarësisë, Muzeut Historik dhe Muzeut Etnografik.
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja informoi mëngjesin e sotëm për vijimin e punimeve në këtë kantier.
Gonxhja u shpreh se po punohet çdo ditë me ndërhyrje që shkojnë përtej restaurimit klasik, ku ndërthuren arkitektura vernakulare dhe ajo bashkëkohore.
âMuret origjinale tĂ« ndĂ«rtesĂ«s, struktura mbajtĂ«se dhe elementĂ«t tipikĂ« arkitektonikĂ« tĂ« qytetit historik ruhen me pĂ«rpikĂ«ri, ndĂ«rsa i gjithĂ« procesi do tĂ« pasurohet me qasje moderne nĂ« dizajn dhe teknologjitĂ« bashkĂ«kohore tĂ« ekspozimitâ, shkroi Gonxhja nĂ« rrjetet sociale.
Fondi për realizimin e këtij projekti pritet të shkojë në 280 milionë lekë.
Ky projekt u hartua nga firma fituese nga studio e njohur izraelite âKimmel Eshkolot Architectsâ nga Tel -Avivi i Izraelit./ atsh/ KultPlus.com
Panairi i 6-tĂ« i Librit nĂ« Tuz, do tĂ« mbahet nga sot e deri mĂ« 12 Shtator 2025 nĂ« sheshin âGjergj Kastrioti SkĂ«nderbeuââ.
Programi përfshin lexime për të rritur dhe fëmijë, biseda me autorë, promovime librash dhe diskutime kulturore.
Ky aktivitet përfaqëson një ngjarje të rëndësishme kulturore, që mbledh së bashku dashamirët e librit, autorë e botues nga vendi dhe rajoni, duke krijuar një hapësirë të veçantë për promovimin e kulturës dhe dijes.
Teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s ka tejkaluar sërish të gjitha pritjet.
NASA publikoi imazhin spektakolar duke treguar mijëra yje të rinj shkëlqyes, 5 mijë e 500 vit drite larg Tokës.
Përveç yjeve të rinj me madhësi dhe ngjyra të ndryshme, imazhi zbulon një re pluhuri dhe gazi në të cilën po formohen yje.
Kjo re e quajtur Mjegullnaja e Karavidhes, Ă«shtĂ« aq e madhe sa shtrihet pĂ«rtej fushĂ«pamjes sĂ« kamerĂ«s. NjĂ« grup yjesh shumĂ« tĂ« rinj, i quajtur Pismis 24, ndodhet thellĂ« nĂ« brendi tĂ« saj, pĂ«r tĂ« cilat janĂ« nevojitur mbi pesĂ« orĂ« pĂ«r tâi kapur nĂ« foto.
James Webb, teleskopi më i madh dhe më i fuqishëm i dërguar ndonjëherë në hapësirë, u lansua para katër vjetësh. Ai vëzhgon universin në spektrin infra të kuq, i cili i lejon të depërtojë në pluhurin hapësinor dhe të regjistrojë skena të lindjes së yjeve.
Distanca deri në mjegullnajë është 5.500 vit dritë, me një vit dritë që është rreth 9.46 trilionë kilometra./KultPlus.com
Presidentja e RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s, Vjosa Osmani, priti sot nĂ« takim njoftues Nuncin Apostolik tĂ« SelisĂ« sĂ« ShenjtĂ« pĂ«r RepublikĂ«n e KosovĂ«s, Luigi Bianco, i cili po zhvillon vizitĂ«n e tij tĂ« parĂ« zyrtare nĂ« vendin tonĂ«.Â
Presidentja Osmani e uroi Nuncin Bianco pĂ«r detyrĂ«n e re dhe shprehu bindjen se vizita e tij do tĂ« kontribuojĂ« nĂ« forcimin e mĂ«tejmĂ« tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve ndĂ«rmjet KosovĂ«s dhe SelisĂ« sĂ« ShenjtĂ«.Â
Duke e vlerĂ«suar hapjen e Misionit tĂ« KosovĂ«s nĂ« Vatikan si njĂ« arritje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ«Â kuadĂ«r tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve me SelinĂ« e ShenjtĂ«, Presidentja shprehu besimin se njohja e pavarĂ«sisĂ« sĂ« KosovĂ«s do tĂ« kontribuojĂ« nĂ« zhvillimin e marrĂ«dhĂ«nieve gjithnjĂ« e mĂ« tĂ«Â ngushta me Vatikanin.Â
Gjatë bisedës me Nuncin Apostolik,  Bianco, Presidentja Osmani rikujtoi vizitën në Vatikan dhe takimin e veçantë me Papa Françeskun e ndjerë, duke e cilësuar bisedën me të si një moment të rëndësishëm në zhvillimin marrëdhënieve miqësore dhe respektit të ndërsjellë në mes Kosovës dhe Selisë së Shenjtë. Tutje, Presidentja ritheksoi se Kosova mbetet e përkushtuar që ta vijojë bashkëpunimin me Selinë e Shenjtë nën udhëheqjen e Papa Leos, duke u angazhuar për paqen, dialogun ndërfetar, si dhe forcimin e vlerave universale të solidaritetit dhe humanizmit./KultPlus.com
Përse moj hënë argjendore, ti larg nga retë pa pushim, përmbi kanatet e dritores, vërshon të mekurin shkëlqim?
Sa herë që më shfaqesh ti, në shpirt më zgjohen shqetësime, dhe brenga plot me dhembshuri, dëshirë plot me flakërime.
Oh, ikni, ikni o kujtime! o dashuri fatkeqe fli! O, le tĂ« mos mĂ« shfaqet mĂ«, tĂ« perdja e errĂ«t nĂ« dritore, nĂ«n dritĂ«n tĂ«nde argjendore, fytyrâ e dashur si gjithnjĂ«, fytyrâ e Ă«mbĂ«l engjĂ«llore e vashĂ«s qĂ« sâdo ta shoh mĂ«.
O ëmbëlsi e dashurisë, plot ledhatime, plot me gaz, plot me shkëlqim të lumturisë, a mund të kthehesh rishmez pas?
I shpejtĂ« porsi njĂ« vegim, me ndritĂ« ti nĂ« fluturim; U zhdukĂ«n hijet krejt papritur, se erdh agimi menjĂ«herĂ«, dhe ti moj hĂ«nâe ndritur nĂ« qiell u mbyte atĂ«herĂ«! Agimi dritĂ«n pse shpĂ«rndau? Nga vashâ e shtrenjtĂ« pse me ndau?/KultPlus.com
Arkeologët në Shqipëri kanë zbuluar një dhomë të madhe varri romak që daton nga shekulli III deri në të IV pas Krishtit, e para e këtij lloji e gjetur në vendin ballkanik që dikur ishte pjesë e Perandorisë Romake, shkruan sot agjencia britanike e lajmeve, Reuters.
Të njoftuar nga vendasit që kishin vënë re disa gurë të pazakontë në një pllajë pranë kufirit me Maqedoninë e Veriut, stafi i Institutit të Arkeologjisë filloi gërmimet në fillim të gushtit dhe gjeti strukturën nëntokësore, pllakat e mëdha prej guri gëlqeror të së cilës ishin të gdhendura me shkronja greke.
âMbishkrimi na tregon se personi i varrosur kĂ«tu quhej Gelliano, njĂ« emĂ«r tipik i periudhĂ«s romake. Jemi tĂ« pasigurt pĂ«r identitetin e individit tĂ« dytĂ«, por ka tĂ« ngjarĂ« tĂ« jetĂ« njĂ« anĂ«tar i familjesâ, tha Erikson Nikolli, kryearkeologu i projektit.
Varri, 9Ă6 metra, Ă«shtĂ« zbulimi i parĂ« nĂ« ShqipĂ«ri i asaj qĂ« ekspertĂ«t besojnĂ« se Ă«shtĂ« vendi i prehjes sĂ« njĂ« personi tĂ« pasur, mĂ« madhĂ«shtor se vendet e tjera tĂ« varrimit tĂ« gjetura nĂ« zonĂ«.
Autoritetet lokale në Shqipëri, ku turizmi po lulëzon, tashmë po planifikojnë ta shndërrojnë vendin në një atraksion turistik, ndërsa banorët u dyndën në zonë pasi dëgjuan lajmin e zbulimit.
Javën e kaluar, ekipi i Nikollit përdori furça për të zbuluar skajet e gdhendura me hollësi të gurit të bardhë të çatisë dhe mureve të varrit.
âNe gjithashtu zbuluam njĂ« copĂ« pĂ«lhure tĂ« qĂ«ndisur me fije ari, e cila konfirmon bindjen tonĂ« se kemi tĂ« bĂ«jmĂ« me njĂ« anĂ«tar tĂ« klasĂ«s sĂ« lartĂ«â, shtoi ai.
Gjetje të tjera përfshijnë pllaka qelqi dhe thika.
Nikolli tha se varri ishte plaçkitur tĂ« paktĂ«n dy herĂ« â njĂ« herĂ« nĂ« antikitet dhe mĂ« vonĂ« kur makineri tĂ« rĂ«nda u pĂ«rdorĂ«n pĂ«r tĂ« lĂ«vizur njĂ« shkĂ«mb masiv nĂ« majĂ« tĂ« dhomĂ«s.
Ai shpjegoi se emri i banorit ishte shkruar me shkronja greke, por kishte kuptim latin, ndërsa një mbishkrim i dytë tregon se varri i ishte kushtuar perëndisë Jupiter.
Ekspertët ende nuk kanë deshifruar mbishkrime shtesë në gurët e gjetur aty pranë, të cilat besohet se i përkisnin një monumenti tjetër tani të rrethuar nga fusha misri dhe një gurore./KultPlus.com
Pallati Buckingham ka shpërndarë një fotografi të buzëqeshur të Mbretëreshës Elizabeth II për të shënuar përvjetorin e tretë të vdekjes së saj sot. Monarkja vdiq tre vite më parë, më 8 shtator 2022, në moshën 96-vjeçare, transmeton KultPlus.
Mëngjesin e sotëm, Pallati Buckingham publikoi në rrjetet e tij sociale një fotografi të mbretëreshës së dashur për të kujtuar ndarjen e saj nga jeta. Në foton e rikthyer nga arkiva, Mbretëresha e ndjerë shfaqet me një buzëqeshje të gjerë, e veshur me ngjyrë blu të ndezur dhe me varësen e saj karakteristike me perla.
Fotografia u shoqĂ«rua me mesazhin: âDuke kujtuar MbretĂ«reshĂ«n Elizabeth II, 1926â2022.â
Vdekja e Elizabethës shënoi momentin kur djali dhe trashëgimtari i saj, Charles, u bë Mbret, dhe kjo datë mbetet një moment me rëndësi të veçantë për kreun e shtetit.
Pritet që Mbreti ta kujtojë nënën e tij të dashur në mënyrë private sot në Skoci.
VĂ«llai i tij, Princi Harry, me tĂ« cilin ka pasur raporte tĂ« tensionuara, Ă«shtĂ« gjithashtu nĂ« rrugĂ« pĂ«r tâu kthyer nĂ« MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar.
Harry do të marrë pjesë sonte në ceremoninë e ndarjes së çmimeve WellChild në Londër.
Ai gjithashtu do të udhëtojë në Nottingham të martën për të kryer disa angazhime publike./KultPlus.com
Komuna e Tuzit kĂ«tĂ« vit sjell pĂ«r lexuesit dhe dashamirĂ«t e librit edicionin e gjashtĂ« tĂ« Panairit tĂ« Librit, qĂ« do tĂ« mbahet nga 9 deri mĂ« 12 shtator 2025, nĂ« sheshin qendror âGjergj Kastrioti â SkĂ«nderbeuâ nĂ« Tuz. Ky panair tashmĂ« Ă«shtĂ« shndĂ«rruar nĂ« njĂ« traditĂ« kulturore tĂ« rĂ«ndĂ«sishme, duke sjellĂ« autorĂ«, botues dhe lexues nĂ« njĂ« hapĂ«sirĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t dialogu e krijimtarie, pĂ«rcjell KultPlus.
Hapja solemne e panairit do tĂ« bĂ«het nga Fatmir Sejdiu, i cili do tĂ« prezantojĂ« librin e tij , âOra e KosovĂ«sâ. Vepra sjell njĂ« dĂ«shmi tĂ« vyer pĂ«r momentet kyçe tĂ« historisĂ« sĂ« KosovĂ«s sĂ« fundit tĂ« shekullit XX dhe fillimit tĂ« shekullit XXI, nga kĂ«ndvĂ«shtrimi i njĂ« prej aktorĂ«ve mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m tĂ« saj.
NdĂ«rkaq, mbrĂ«mjen e 11 shtatorit autori Bajram Kosumi do tĂ« prezantojĂ« librin e tij âEnciklopedia imagjinare â postromanâ, njĂ« vepĂ«r qĂ« sfidon kufijtĂ« e formĂ«s dhe mendimit letrar./KultPlus.com
Më 28 nëntor 1966, filloi së emituari programi në gjuhen shqipe, në TV e Beogradit, një herë në javë, nga gjysmë ore.
Nga ai ekip i vogël krijuesish, u krijua edhe Televizioni i Prishtinës, me shumë të tjerë, që do të inkuadrohen më vonë.
Spikerët e parë në TV ishin Antigona Nimani, Faik Hima dhe Vera Gjevori Hima.
Antigona Nimani Ă«shtĂ« marrĂ« me emisionin âPasqyra televiziveâ.
Pasqyra televizive 1966-1973 Ă«shtĂ« programi informativ nĂ« gjuhĂ«n shqipe prodhimi i RTB â redaksia nĂ« gjuhĂ«n shqipe. Emitimi i programit filloi nga data 29 nĂ«ntor 1966 nga studio e TV Beogradit. PĂ«rgatitja dhe xhirimi i materialeve bĂ«hej asokohe nĂ« KosovĂ«.
Antigona Nimani, Vera Hima dhe Faik Hima.
Vera Hima
NĂ« vitin 1966, pas Plenumit IV tĂ« PartisĂ« Komuniste tĂ« JugosllavisĂ«, ku u dĂ«nua politika antishqiptare e Rankoviqit, u formua redaksia shqipe e TV Beogradit me kĂ«ta entuziastĂ«: Gjeto Leka â gazetar-redaktor, Faik Hima folĂ«s, Ekrem Kryeziu gazetar-folĂ«s e pastaj edhe regjisor, Antigona Nimani â realizatore dhe folĂ«se, Mitalip Ăoça xhirues-gazetar dhe Bejto Jusufi ndriçues qĂ« pĂ«rgatisnin emisionin e parĂ« nĂ« gjuhĂ«n shqipe tĂ« titulluar âPasqyra televiziveâ, mĂ« vonĂ« ju bashkĂ«ngjitĂ«n Masar Murtezai si redaktor pĂ«rgjegjĂ«s, Vera Gjevori-Hima si folĂ«se, Sytki Imami pĂ«rkthyes e lektor, organizator Shaip Bejta. Deri nĂ« vitin 1965 janĂ« xhiruar 2977 tituj. Nga 2977 tituj nĂ« periudhĂ«n 1945 â 1965, nĂ« KosovĂ« dhe pĂ«r KosovĂ«n janĂ« xhiruar 29 filma, 26 dokumentarĂ« dhe 3 filma artistikĂ«. / KultPlus.com
Lady Gaga u shpall dje nĂ« mbrĂ«mje âArtistja e Vititâ, pasi u nderua me katĂ«r çmime nĂ« Ămimet MTV Video Music Awards (VMAs) 2025.
Ajo mundi artistet, pĂ«rfshirĂ« Taylor Swift, Beyonce dhe Kendrick Lamar, ndĂ«rsa çmimin ua dedikoi fansave tĂ« saj tĂ« âLittle Monsterâ dhe tĂ« fejuarit Michael Polansky.
Sabrina Carpenter dhe Ariana Grande u nderuan me tre çmime secila.
âTĂ« jesh artiste Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« lidhur shpirtrat e njerĂ«zve nĂ« tĂ« gjithĂ« botĂ«n. TĂ« jesh artiste Ă«shtĂ« njĂ« disiplinĂ«, njĂ« zanat i destinuar pĂ«r tĂ« arritur nĂ« zemrĂ«n e dikujt, ku ajo rrit rrĂ«njĂ«t e saj dhe pĂ«r tâi kujtuar ata tĂ« Ă«ndĂ«rrojnĂ«â, tha Lady Gaga gjatĂ« marrjes sĂ« çmimit.
Gaga, e cila mori 12 nominime, fitoi gjithashtu çmimet pĂ«r regjinĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« dhe drejtimin artistik pĂ«r hit-in âAbracadabraâ, si dhe fitoi çmimin pĂ«r bashkĂ«punimin mĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«r âDie With A Smileâ sĂ« bashku me Bruno Mars.
Mars gjithashtu bashkĂ«punoi me kĂ«ngĂ«taren e âBlackpinkâ, Rose, pĂ«r tĂ« fituar çmimin e kĂ«ngĂ«s sĂ« vitit pĂ«r APT, ndĂ«rsa Blackpink u emĂ«rua grupi mĂ« i mirĂ«.
Fitorja e Gaga-s si artiste e vitit do tĂ« thotĂ« qĂ« Swift dhe Beyonce â tĂ« cilat u nominuan nĂ« kĂ«tĂ« kategori â mbeten tĂ« barabarta nĂ« 30 çmime nĂ« VMA.
NĂ« tĂ« kundĂ«rt, Mariah Carey mori çmimin e saj tĂ« parĂ« nĂ« kategorinĂ« R&B pĂ«r âType Dangerousâ dhe njĂ« çmim tĂ« dytĂ« âVideo Vanguardâ.
Ămimet pĂ«r arritje iu dhanĂ« Ricky Martin, i cili performoi disa hit-e duke filluar me âLivinâ La Vida Locaâ dhe u nderua me çmimin âIkona latineâ dhe reperit Busta Rhymes, i cili mori çmimin âRock The Bells Visionaryâ.
VMA nderoi gjithashtu ish-kĂ«ngĂ«tarin e âBlack Sabbathâ, Ozzy Osbourne, i cili vdiq nĂ« korrik nĂ« moshĂ«n 76 vjeç, me njĂ« performancĂ« tĂ« prezantuar nga njĂ« video mesazh â nga djali i tij Jack dhe fĂ«mijĂ«t e tij.
Grande mori çmimet pĂ«r âVideon e vititâ, âVideon e gjatĂ«â dhe âVideon mĂ« tĂ« mirĂ« Popâ pĂ«r âBrighter Days Aheadâ.
âShort nâ Sweetâ e Carpenter u shpall albumi i vitit, ndĂ«rsa ajo u nderua si artistja mĂ« e mirĂ« Pop dhe fitoi çmimin pĂ«r âEfektet vizualeâ pĂ«r âManchildâ.
âColdplayâ fitoi çmim nĂ« kategorinĂ« Rock pĂ«r âAll My Loveâ, ndĂ«rsa Sombr mori çmimin alternativ pĂ«r âBack To Friendsâ dhe Shakira u nderua me çmimin latin pĂ«r âSolteraâ./KultPlus.com
NdĂ«r veprat e tij mĂ« tĂ« njohura janĂ« âMirĂšioâ (Mireio), njĂ« poemĂ« epike e botuar mĂ« 1859, qĂ« fitoi menjĂ«herĂ« vlerĂ«sime tĂ« gjera dhe u konsiderua si kryevepra e tij, si dhe âCalendalâ (1867), njĂ« tjetĂ«r poemĂ« epike qĂ« ngĂ«rthen mitin dhe historinĂ« e rajonit tĂ« tij. Mistral, pĂ«rveç krijimtarisĂ« poetike, dha njĂ« kontribut madhor edhe nĂ« fushĂ«n e gjuhĂ«sisĂ«, duke hartuar fjalorin e madh provansal-frĂ«ngjisht, âLou Tresor dĂłu Felibrigeâ, i cili mbetet njĂ« thesar i pazĂ«vendĂ«sueshĂ«m i kulturĂ«s oksitane.
Sot, në moshën 83-vjeçare ka vdekur doktori dhe një ndër spikerët e parë në gjuhën shqipe në televizionin e Beogradit, Faik Hima, përcjell KultPlus.
Lajmin e kanë bërë të ditur familja e tij nëpërmjet një njoftimi në Facebook.
âMe dhimbje tĂ« thellĂ« njoftojmĂ« farefisin, miqtĂ«, kolegĂ«t e dashamirĂ«t se mĂ« datĂ« 08.09.2025 ndĂ«rroi jetĂ« nĂ« moshĂ«n 83-vjeçare mĂ« i dashuri ynĂ« Prof.Dr.Sc. Faik Himaâ, thuhet nĂ« njoftimin e vazjĂ«s sĂ« tij.
Ju kujtojmë se më 28 nëntor 1966, filloi së emituari programi në gjuhen shqipe, në TV e Beogradit, një herë në javë, nga gjysmë ore. Nga ai ekip i vogël krijuesish, u krijua edhe Televizioni i Prishtinës, me shumë të tjerë, që do të inkuadrohen më vonë. Spikerët e parë në TV ishin Antigona Nimani, Faik Hima dhe Vera Gjevori Hima./KultPlus.com
MĂ« 8 shtator shĂ«nohet pĂ«rvjetori i vdekjes sĂ« njĂ«rit prej kompozitorĂ«ve mĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« shekullit XX, Richard Strauss (1864â1949). Figura e tij mbetet e skalitur nĂ« historinĂ« e muzikĂ«s si mjeshtĂ«r i pakrahasueshĂ«m i simfonive poetike dhe i operĂ«s, duke krijuar vepra qĂ« edhe sot mbushin sallat koncertale dhe skenat operistike anembanĂ« botĂ«s, transmeton KultPlus.
Lindur në Mynih në vitin 1864, Strauss u rrit në një familje muzikantësh. I ati, Franz Strauss, ishte një hornist i njohur, gjë që e futi herët djalin në botën e tingujve. Që në moshë të re, talenti i tij për kompozim u bë i dukshëm, duke shënuar hapat e parë drejt një karriere që do të ndikonte thellësisht në muzikën europiane.
Në fund të shekullit XIX dhe fillim të XX, Strauss u bë i njohur për simfonitë poetike të tij, të cilat sollën një frymë të re në traditën gjermane. Veprat si Also sprach Zarathustra (1896), e frymëzuar nga filozofia e Friedrich Nietzsche-s, apo Don Juan (1888) dhe Ein Heldenleben (1898), tregojnë gjallërinë, pasionin dhe dimensionin dramatik që ai i dha orkestrës. Muzika e tij, e ngarkuar me emocione dhe nuanca të fuqishme, shpesh u konsiderua si përfaqësim i shpirtit të kohës.
Por, suksesi i madh i Strauss-it erdhi sidomos në operë. Ai solli vepra të paharrueshme si Salome (1905), një revolucion muzikor e teatral, Elektra (1909), me gjuhën e saj moderne dhe të ashpër, dhe më pas kryeveprën e pavdekshme Der Rosenkavalier (1911), ku meloditë e buta e plot nostalgji u kthyen në simbol të elegancës së muzikës gjermane. Operat e tij e bënë atë një nga figurat më të mëdha të skenës operistike, duke ndikuar breza të tërë kompozitorësh.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, Strauss mbeti një figurë komplekse dhe shpesh e diskutuar, për shkak të marrëdhënieve të tij me regjimin nazist, edhe pse shumë historianë theksojnë se ai veproi kryesisht për të mbrojtur muzikën dhe artistët gjermanë. Pas luftës, ai u rikthye fuqishëm në krijimtari, duke kompozuar Vier letzte Lieder (Kater Këngët e Fundit, 1948), një testament i prekshëm artistik dhe shpirtëror, që konsiderohet ndër kryeveprat më të ndjera të shekullit XX.
Richard Strauss ndërroi jetë më 8 shtator 1949 në Garmisch-Partenkirchen të Gjermanisë, duke lënë pas një trashëgimi kolosale. Muzika e tij, me kontrastet e fuqishme, bukurinë melodike dhe thellësinë emocionale, vazhdon të mbetet e gjallë dhe frymëzuese edhe sot. Përvjetori i vdekjes së tij nuk është thjesht një kujtim, por një rikthim tek një epokë që ai e ngriti në lartësitë e artit muzikor botëror./KultPlus.com
Rick Davies, bashkĂ«themeluesi dhe vokalisti kryesor i grupit muzikor britanik âSupertrampâ, ka vdekur nĂ« moshĂ«n 81-vjeçare.
Muzikanti, i njohur pĂ«r hitet si âGoodbye Strangerâ, âBreakfast in Americaâ dhe âThe Logical Songâ, vdiq tĂ« shtunĂ«n pas njĂ« beteje me kancerin, bĂ«ri tĂ« ditur grupi nĂ« njĂ« deklaratĂ«.
Atij i ishte diagnostikuar më shumë se 10 vite më parë mieloma multiple, një lloj kanceri në gjak.
âSi bashkautor, sĂ« bashku me partnerin Roger Hodgson, ai  ishte zĂ«ri dhe pianisti pas kĂ«ngĂ«ve mĂ« ikonike tĂ« âSupertrampâ, duke lĂ«nĂ« njĂ« gjurmĂ« tĂ« pashlyeshme nĂ« historinĂ« e muzikĂ«s rokâ, thuhet nĂ« faqen zyrtare tĂ« grupit. âVokali i tij shpirtĂ«ror dhe prekja e papĂ«rsĂ«ritshme nĂ« âWurlitzerâ u bĂ«nĂ« zemra e tingullit tĂ« grupitâ.
âPĂ«rtej skenĂ«s, Rick njihej pĂ«r ngrohtĂ«sinĂ«, qĂ«ndrueshmĂ«rinĂ« dhe pĂ«rkushtimin ndaj bashkĂ«shortes sĂ« tij Sue, me tĂ« cilĂ«n jetoi mbi pesĂ« dekadaâ, shton deklarata. âMuzika dhe trashĂ«gimia e Rick-ut vazhdojnĂ« tĂ« frymĂ«zojnĂ« shumĂ«kĂ«nd dhe janĂ« dĂ«shmi se kĂ«ngĂ«t e mĂ«dha nuk vdesin kurrĂ«, ato jetojnĂ«â.
Davies lindi nĂ« Swindon nĂ« vitin 1944. Dashuria e tij pĂ«r muzikĂ«n nisi qĂ« nĂ« fĂ«mijĂ«ri, kur dĂ«gjoi âDrumminâ Manâ tĂ« Gene Krupa-s, gjĂ« qĂ« i ndezi njĂ« pasion tĂ« pĂ«rjetshĂ«m pĂ«r xhazin, bluzin dhe rockânâroll-in.
Ai dhe Hodgson formuan grupin qĂ« mĂ« vonĂ« do tĂ« merrte emrin âSupertrampâ nĂ« vitin 1969. Edhe pse pĂ«rbĂ«rja e grupit ndryshoi disa herĂ«, periudha mĂ« e njohur mbetet ajo midis viteve 1973-1983, me Davies dhe Hodgson pĂ«rkrah Dougie Thomson (bas), Bob Siebenberg (bateri) dhe John Helliwell (saksofon).
NĂ« atĂ« kohĂ« ata nxorrĂ«n albumin e tyre tĂ« parĂ« dhe arritĂ«n suksesin mĂ« tĂ« madh me âBreakfast In Americaâ nĂ« 1979, nga i cili dolĂ«n kĂ«ngĂ« tĂ« suksesshme si âThe Logical Songâ, âBreakfast in Americaâ, âGoodbye Strangerâ dhe âTake the Long Way Homeâ.
Pas largimit tĂ« Hodgson nĂ« vitin 1983, i cili nisi njĂ« karrierĂ« solo, Davies mbeti anĂ«tari i vetĂ«m konstant i âSupertrampâ  gjatĂ« gjithĂ« historisĂ« sĂ« tij./KultPlus.com
Elizabeth Alexandra Mary- (21 prill 1926 â 8 shtator 2022) ishte MbretĂ«resha e MbretĂ«risĂ« sĂ« Bashkuar dhe mbretĂ«rive tĂ« Komonuelthit.
Elizabeta lindi si fĂ«mija i parĂ« i Mbretit George VI dhe MbretĂ«reshĂ«s Elizabeth. NĂ« kohĂ«n e lindjes sĂ« saj mĂ« 21 prill 1926, princesha e atĂ«hershme Elizabeth ishte e treta nĂ« radhĂ«n e fronit â vajza e madhe e njĂ« djali tĂ« dytĂ«, dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye konsiderohej e pamundur tĂ« sundonte. Pas 10 vitesh, ajo u bĂ« trashĂ«gimtarja mĂ« e mundshme pasi xhaxhai i saj abdikoi, duke e zhytur vendin nĂ« krizĂ«.
Në vitin 1947, ajo u martua me Princin e guximshëm Philip të Greqisë dhe Danimarkës, me çiftin që qëndroi së bashku për 73 vjet. Ndërsa udhëtonte në Kenia në shkurt të vitit 1952, ajo mësoi se babai i saj kishte vdekur dhe kështu filloi mbretërimi i monarkes britanike më jetëgjatë në histori.
QĂ« nga qershori 2022 ajo ishte gjithashtu monarkja e dytĂ« mĂ« e gjatĂ« mbretĂ«ruese nĂ« historinĂ« botĂ«rore. NĂ« shtator 2015, Elizabeth tejkaloi rekordin prej 63 vjetĂ«sh e 216 ditĂ«sh nĂ« fron tĂ« mbajtur nga mbretĂ«resha Victoria (stĂ«r-stĂ«r-stĂ«rgjyshja e saj) pĂ«r tâu bĂ«rĂ« monarkja britanike mĂ« jetĂ«gjatĂ« nĂ« histori.
NdĂ«rsa nĂ« shkurt 2022, MbretĂ«resha Elizabeth festoi âJubileun e Platinitâ tĂ« saj, duke shĂ«nuar shtatĂ« dekada shĂ«rbimi ndaj CommonĂ«ealth.
Ngjitja në fron
Në verën e vitit 1951, shëndeti i mbretit George VI filloi të përkeqësohej dhe Princesha Elizabeth e përfaqësoi atë në paradën e ngjyrave dhe në funksione të tjera zyrtare. Më 7 tetor ajo dhe bashkëshorti i saj nisën një turne shumë të suksesshëm në Kanada dhe Uashington.
Pas Krishtlindjeve në Angli, ajo dhe Duka u nisën në janar 1952 për një turne në Australi dhe Zelandën e Re, por gjatë rrugës, në Sagana, Kenia, lajmi i vdekjes së Mbretit arriti më 6 shkurt 1952. Elizabeta, tani mbretëreshë, u kthye menjëherë në Angli.
Tre muajt e parë të mbretërimit të saj, një periudhë zie e plotë për të atin, i kaloi në një izolim relativ. Por në verë, pasi u zhvendos nga Clarence House në Buckingham Palace, ajo mori detyrat e zakonshme të një monarku dhe mbajti hapjen e saj të parë zyrtare të Parlamentit më 4 nëntor 1952.
Kurorëzimi i saj u bë në Westminster Abbey më 2 qershor 1953.
Nga nëntori i 1953, Mbretëresha dhe Duka i Edinburgut ndërmorën një turne gjashtëmujor rreth Komonuelthit, i cili përfshinte vizitën e parë në Australi dhe Zelandën e Re nga një monark britanik në fuqi. Në vitin 1957, ajo dhe Duka vizituan Kanadanë dhe Shtetet e Bashkuara.
GjatĂ« âJubileut tĂ« saj tĂ« ArgjendtĂ«â nĂ«Â vitin 1977, ajo drejtoi njĂ« darkĂ« zyrtare nĂ« LondĂ«r ku morĂ«n pjesĂ« liderĂ«t e 36 anĂ«tarĂ«ve tĂ« Komonuelthit, udhĂ«toi nĂ« tĂ« gjithĂ« BritaninĂ« dhe IrlandĂ«n e Veriut dhe bĂ«ri turne jashtĂ« shtetit nĂ« PaqĂ«sorin Jugor dhe Australi, nĂ« Kanada dhe Karaibe.
Mbretëresha Elizabeth dhe Princi Filip
Elizabeth dhe Margaret kaluan pjesën më të madhe të Luftës së Dytë Botërore duke jetuar veçmas nga prindërit e tyre në Kalanë Windsor, një kështjellë mesjetare jashtë Londrës. Në vitin 1942, mbreti e bëri Elizabetën një kolone nderi në Gardën e 500 Grenadierëve, një regjiment i ushtrisë mbretërore.
Dy vjet më vonë, ai e emëroi atë anëtare të Këshillit të fshehtë dhe Këshillit të Shtetit, duke e lejuar atë të vepronte në emër të tij kur ai ishte jashtë vendit.
Në vitin 1947, menjëherë pasi familja mbretërore u kthye nga një vizitë zyrtare në Afrikën e Jugut, u njoftua fejesa e Elizabeth me Princin Filip të Greqisë dhe një toger të Marinës Mbretërore. Ajo e njihte kur ishte vetëm 13 vjeç dhe marrëdhënia e tyre u zhvillua përmes vizitave dhe korrespondencës gjatë luftës.
Edhe pse shumĂ« nĂ« rrethin mbretĂ«ror nuk e konsideronin Filipin pĂ«r shkak tĂ« mungesĂ«s sĂ« parave dhe gjakut tĂ« huaj (gjerman) â madje edhe babai i saj nuk e miratoi â Elizabeta ishte e vendosur dhe shumĂ« e dashuruar. Ajo dhe Filipi u martuan mĂ« 20 nĂ«ntor 1947 nĂ« Westminster Abbey.
Djali i tyre i parë, Charles (Princi i Uellsit) lindi në 1948, ndërsa vajza e tyre, Anne (Princesha Royal) erdhi dy vjet më vonë. Elizabeth dhe Philip ishin të martuar për 73 vjet, derisa Princi Philip vdiq në prill 2021 në moshën 99 vjeçare.
Monarkia moderne e Mbretëreshës Elizabeth
Jashtëzakonisht popullore gjatë pjesës më të madhe të mbretërimit të saj të gjatë, mbretëresha është e njohur për interesimin serioz për qeverinë dhe çështjet politike, përveç detyrave të saj ceremoniale, dhe i njihet merita për modernizimin e shumë aspekteve të monarkisë.
Mbretëresha dukej se ishte gjithnjë e më e vetëdijshme për rolin modern të monarkisë, duke lejuar, për shembull, transmetimin televiziv të jetës familjare të familjes mbretërore në 1970. Megjithatë, në vitet 1990, familja mbretërore u përball me një sërë sfidash.
NĂ«Â vitin 1992, njĂ« vit qĂ« Elizabeth e pĂ«rshkroi si âannus horribilisâ e familjes mbretĂ«rore, Princi Charles dhe gruaja e tij, Diana, Princesha e Uellsit, u divorcuan, si dhe Princi Andrew dhe gruaja e tij, Sarah, Dukesha e Jorkut.
Për më tepër, Anne u divorcua dhe një zjarr shkatërroi rezidencën mbretërore të Kalasë Windsor. Gjithashtu, ndërsa vendi luftonte me recesionin, pakënaqësia me stilin e jetës mbretërore u rrit dhe në vitin 1992 Elizabeth, ra dakord të paguante taksa për të ardhurat e saj private.
Ndarja dhe divorci i mëvonshëm (1996) i Charles dhe Princeshës Diana minuan më tej mbështetjen për familjen mbretërore. Kritikat u intensifikuan pas vdekjes së Dianës në 1997, pasi Elizabeth fillimisht refuzoi të lejonte që flamuri kombëtar të ulej në gjysmështizë mbi Pallatin Buckingham.
Disa vite më vonë, në vitin 2005, Mbretëresha gëzoi mbështetjen e publikut kur dha pëlqimin e saj për martesën e Princit Charles me të dashurën e tij prej shumë kohësh Camilla Parker Bowles. Në përputhje me përpjekjet e saj të mëparshme për të modernizuar monarkinë, mbretëresha që atëherë është përpjekur të paraqesë një imazh më pak të ashpër dhe më pak tradicional të monarkisë.
Dalja në pension e Princit Philip dhe vdekja e tij e mëvonshme
Në gusht 2017, Princi Philip u tërhoq zyrtarisht nga jeta publike, duke u shfaqur periodikisht në angazhimet zyrtare. Ndërkohë, Mbretëresha Elizabeth filloi të zvogëlojë detyrat e saj zyrtare , duke i dorëzuar disa detyra Princit Charles dhe anëtarëve të tjerë të lartë të familjes mbretërore.
Djali mĂ« i vogĂ«l i Charles, Princi Harry, duka i Sussex, dhe gruaja e tij, Meghan Markle, Dukesha e Sussex-it, zgjodhi tĂ« tĂ«rhiqej nga rolet e tyre mbretĂ«rore nĂ« mars 2020. GjatĂ« kĂ«saj kohe, interesi i publikut pĂ«r MbretĂ«reshĂ«n dhe Familjen MbretĂ«rore u rrit si rezultat i popullaritetit tĂ« gjerĂ« tĂ« â The Crownâ.
Pasi u pĂ«rball me disa pengesa fizike nĂ« vitet e fundit, Filipi, i cili ishte bashkĂ«shorti i Elizabeth pĂ«r mĂ« shumĂ« se shtatĂ« dekada, vdiq nĂ« prill 2021. NĂ« pĂ«rvjetorin e tyre tĂ« 50-tĂ« tĂ« martesĂ«s, nĂ« vitin 1997, Elizabeta kishte thĂ«nĂ« pĂ«r Filipin, tĂ« cilin do ta âtakonteâ sĂ«rish njĂ« vit pas vdekjes sĂ« tij.
âAi ishte thjesht forca ime dhe shtĂ«pia ime gjatĂ« gjithĂ« kĂ«tyre viteveâ.
Ndërsa pasuria e saj e patreguar e bëri atë një nga gratë më të pasura në botë, Mbretëresha Elizabeth në nivel personal e donte thjeshtësinë. Ajo ishte një kalorëse e mprehtë, ndërsa mbante kuaj garash, shpesh merrte pjesë në gara dhe vizitonte periodikisht fermat e Kentakit në Shtetet e Bashkuara.
Një nga personat më me ndikim në botë nisi rrugëtimin e saj drejt përjetësisë 96-vjeçare, më 8 shtator 2022./ KultPlus.com
Login
