❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 23 December 2025Main stream

Ukraina ka diçka që Perëndimi e kërkon!

23 December 2025 at 17:26

Gazeta Si – NĂ« gati katĂ«r vjet luftĂ« kundĂ«r RusisĂ«, Ukraina ka grumbulluar ekspertizĂ«, pĂ«rvojĂ« dhe aftĂ«si tĂ« shkĂ«lqyera prodhimi nĂ« prodhimin e dronĂ«ve ushtarakĂ«.

NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, shumĂ« vende evropiane po pĂ«rpiqen tĂ« riarmatosen pĂ«r t’u mbrojtur nga sulmet e mundshme ruse dhe po shqyrtojnĂ« mundĂ«sinĂ« e investimit dhe blerjes potenciale tĂ« dronĂ«ve ukrainas.

Dronët janë mjete ajrore pa pilot, pothuajse gjithmonë të kontrolluara nga distanca, që mund të përdoren për zbulim, sulm ose për të rrëzuar dronë të tjerë.

DronĂ«t ukrainas janĂ« tĂ« ndryshĂ«m nga tĂ« tjerĂ«t, sepse testohen direkt nĂ« vijĂ«n e frontit: inxhinierĂ«t qĂ« punojnĂ« pĂ«r kompanitĂ« ukrainase, mund t’i modifikojnĂ« prototipet e tyre shumĂ« mĂ« shpejt duke ndjekur udhĂ«zimet e mijĂ«ra operatorĂ«ve tĂ« dronĂ«ve tĂ« shpĂ«rndarĂ« pĂ«rgjatĂ« vijĂ«s sĂ« frontit, tĂ« cilĂ«t i pĂ«rdorin kĂ«to armĂ« çdo ditĂ«.

Komunikimi i vazhdueshëm është një avantazh kyç, që lejon krijimin e dronëve efektivë dhe që përmirësohen vazhdimisht.

Për më tepër, Ukraina i prodhon ato në sasi dhe lloje dukshëm më të mëdha se vendet perëndimore, dhe me një kosto më të ulët.

Presidenti ukrainas, Volodimir Zelenski, tha se në vitin 2024, Ukraina prodhoi 2.2 milionë dronë: kjo është më shumë se çdo vend tjetër i NATO-s, por edhe më shumë sesa vetë qeveria ukrainase mund të blejë nga kompanitë e veta.

Forcat polake të sigurisë në vendin e rrëzimit të një droni rus, Lublin, 11 shtator 2025

Sipas ministrit tĂ« JashtĂ«m, Andrii Sybiha, me fonde tĂ« mjaftueshme, Ukraina mund tĂ« rrisĂ« prodhimin nĂ« 20 milionĂ« dronĂ« nĂ« vit, gjĂ« qĂ« do t’i lejonte asaj tĂ« furnizonte ushtritĂ« perĂ«ndimore dhe tĂ« financonte mbrojtjen e tyre.

“Lufta moderne kundĂ«r armĂ«ve nuk ka tĂ« bĂ«jĂ« me armĂ«t bĂ«rthamore, por me miliona dronĂ« me kosto tĂ« ulĂ«t”, tha ai.

Dronët nevojiten në numër të madh, sepse shumica shpërthejnë në shenjë, qëllohen ose humbasin në territorin e armikut.

Megjithatë, që nga fillimi i luftës, qeveria ukrainase ka ndaluar eksportet e armëve jashtë vendit, si për të parandaluar që ushtria e saj të mbetet pa furnizime, ashtu edhe për të parandaluar aleatët e saj të mendojnë se është më e interesuar për fitimin, sesa për aftësitë e veta mbrojtëse.

Për muaj të tërë, kompanitë ukrainase të armëve kanë bërë thirrje për lehtësimin e kufizimeve, të paktën për llojet e armëve që janë në dispozicion me shumicë. Në shtator, Zelenski njoftoi qëllimin e tij për ta bërë këtë për herë të parë.

Ndërkohë, në muajt e fundit, Rusia ka rritur presionin mbi qeveritë evropiane, me sulme dhe ndërhyrje kufitare që kanë demonstruar kryesisht joefektivitetin e sistemeve të tyre mbrojtëse.

Për shembull, nga 19 dronë rusë të vërejtur në hapësirën ajrore polake në shtator, vetëm katër u rrëzuan, dhe me një kosto shumë të lartë.

NĂ«se Rusia do tĂ« niste njĂ« sulm nĂ« shkallĂ« tĂ« gjerĂ« me dronĂ«, asnjĂ« vend i Bashkimit Evropian nuk do tĂ« kishte mbrojtje tĂ« mjaftueshme pĂ«r t’iu pĂ«rgjigjur.

Në të kundërt, Ukraina rrëzon qindra dronë rusë çdo ditë, një zgjidhje shumë më efektive nga ana e kostos.

Pas pushtimit tĂ« kufijve nga Rusia, nĂ« EvropĂ« kanĂ« filluar diskutimet rreth mundĂ«sisĂ« sĂ« krijimit tĂ« njĂ« tĂ« ashtuquajturi “mur” kundĂ«r dronĂ«ve, i pĂ«rbĂ«rĂ« nga radarĂ«, sensorĂ« akustikĂ« dhe pajisje pĂ«r tĂ« ngatĂ«rruar sistemet e drejtimit tĂ« dronĂ«ve tĂ« armikut, pĂ«r t’i kapur dhe rrĂ«zuar ato.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenski flet me gazetarët pas takimit me Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, 17 tetor 2025

PĂ«r momentin, plani Ă«shtĂ« disi i paqartĂ«, por nĂ«se do tĂ« materializohej, Bashkimi Evropian ka tĂ« ngjarĂ« t’i kĂ«rkojĂ« ndihmĂ« UkrainĂ«s: Komisioni Europian ka thĂ«nĂ« tashmĂ« se synon tĂ« dĂ«rgojĂ« fonde pĂ«r tĂ« rritur mĂ« tej kapacitetin prodhues tĂ« vendit, me idenĂ« se edhe Bashkimi Evropian mund tĂ« pĂ«rfitojĂ« nga kĂ«to teknologji. NĂ« muajt e fundit, disa vende kishin filluar tashmĂ« bashkĂ«punime pĂ«rgjatĂ« kĂ«tyre linjave.

PĂ«r shembull, nĂ« qershor, Danimarka ndau ekuivalentin e afĂ«rsisht 67 milionĂ« eurove pĂ«r tĂ« nxitur krijimin e kompanive ukrainase tĂ« armĂ«ve nĂ« territorin e saj: e para, “Fire Point”, filloi sĂ« fundmi prodhimin (diskutuam pĂ«r “Fire Point”, kompaninĂ« mĂ« tĂ« pĂ«rparuar tĂ« armĂ«ve nĂ« UkrainĂ«, kĂ«tu).

Në tetor, Mbretëria e Bashkuar njoftoi gjithashtu se kishte nisur një program për prodhimin e përbashkët të 2,000 dronëve në muaj: ministri i Mbrojtjes, Luke Pollard tha se për momentin, ato do të jenë të destinuara për ushtrinë ukrainase, por prodhimi do të zhvillohet në Mbretërinë e Bashkuar.

Ukraina ka interes të zhvendosë prodhimin jashtë vendit, sepse fabrikat e saj të armëve janë shënjestër e sulmeve ruse.

Shtetet e Bashkuara kanë filluar negociata të ngjashme. Ushtria amerikane kohët e fundit tha se synon të rrisë ndjeshëm blerjet e dronëve në vitet e ardhshme, nga 50,000 që është aktualisht, në të paktën gjysmë milioni në vit.

Kjo shifër është shumë më e madhe se kapaciteti aktual i prodhimit të SHBA-ve, i cili është rreth 100,000 në vit.

Për ta bërë këtë, ata domosdoshmërisht do të duhet të kthehen jashtë vendit, dhe Ukraina është vendi me ofertat më të përparuara.

Agjencia “Bloomberg” raportoi se presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenski diskutoi me Donald Trump mundĂ«sinĂ« e prodhimit tĂ« dronĂ«ve ukrainas nĂ« Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s gjatĂ« takimit tĂ« tyre nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« nĂ« mesin e tetorit.

Rreth një muaj më vonë, Sekretari i Ushtrisë Amerikane, Dan Driscoll dhe Kryetari i Shtabit të Përbashkët, Randy George, vizituan Ukrainën për të diskutuar një shkëmbim të mundshëm të teknologjisë ushtarake.

NjĂ« mundĂ«si mund tĂ« jetĂ« njĂ« bashkĂ«punim midis kompanive ukrainase dhe amerikane, ku e para do t’i ofronte tĂ« dytĂ«s prototipa dhe teknologji nĂ« kĂ«mbim tĂ« pagesĂ«s sĂ« tĂ« drejtave tĂ« pĂ«rdorimit.

Individët privatë kanë ndërmarrë gjithashtu veprime. Që nga fillimi i luftës, janë krijuar fonde investimi të specializuara në teknologji me përdorim të dyfishtë të prodhuara në Ukrainë, dhe disa kompani evropiane dhe amerikane kanë investuar në kompani ukrainase.

PĂ«r shembull, kompania gjermane, “Quantum Systems”, Ă«shtĂ« partnerizuar me kompaninĂ« ukrainase “Frontline Robotics” pĂ«r tĂ« prodhuar dronĂ« nĂ« Gjermani dhe pĂ«r t’i dĂ«rguar ato nĂ« UkrainĂ«.

Qeveria ukrainase ka njoftuar gjithashtu se ka marrë mbi 100 milionë dollarë investime në sektorin e saj të mbrojtjes nga katër kompani evropiane dhe amerikane.

Investimi në kompani që prodhojnë në Ukrainë, në vend të zhvendosjes së prodhimit, është i favorshëm për vendet perëndimore, sepse kostot janë dukshëm më të ulëta.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Ukraina ka diçka që Perëndimi e kërkon! appeared first on Gazeta Si.

Nga gjenerali te Dugina, vala e sulmeve kundër zyrtarëve dhe besnikëve të Putinit

23 December 2025 at 10:56

Gazeta Si – Gjeneral-lejtnant Fanil Sarvarov, i ekzekutuar nĂ« njĂ« sulm me bombĂ« nĂ« makinĂ« nĂ« MoskĂ«, Ă«shtĂ« figura e fundit e shquar ruse qĂ« Ă«shtĂ« vrarĂ« qĂ« kur shefi i Kremlinit, Vladimir Putin, urdhĂ«roi njĂ« pushtim tĂ« plotĂ« tĂ« UkrainĂ«s nĂ« vitin 2022.

Nga Darya Dugina, te Yaroslav Moskalik, kjo është seria e gjatë e sulmeve të profilit të lartë për të cilat Moska fajëson shërbimet e inteligjencës ukrainase.

20 gusht 2022, Darya Dugina – MĂ« 20 gusht 2022, Darya Dugina, vajza e Alexander Dugin – njĂ« ideolog pro-luftĂ«s dhe nacionalist i afĂ«rt me presidentin rus Putin – u vra nga njĂ« makinĂ«-bombĂ« nĂ« rajonin e MoskĂ«s.

Siç raportohej nga agjencia e lajmeve Tass, shpĂ«rthimi ndodhi ndaj njĂ« “njĂ« Toyota Land Cruiser Prado, pranĂ« fshatit Velyki Vyazomy, nĂ« periferi tĂ« MoskĂ«s”.

Pas shpërthimit, sipas dëshmitarëve, makina u përmbys dhe rrëshqiti nga rruga. Trupi i djegur (dhe i karbonizuar) i viktimës u gjet nga ekipet e shpëtimit që mbërritën në vendngjarje.

Në videot që qarkullonin në internet në atë kohë, babai i saj, Dugin, u pa në dëshpërim, me duart në flokë, vetëm pak metra larg makinës që po digjej. Sipas burimeve të inteligjencës, objektivi i sulmit mund të ketë qenë vetë Dugin.

2 prill 2023, Vladen Tatarsky – Blogeri ushtarak rus pro-luftĂ«s, Vladen Tatarsky, u vra mĂ« 2 prill 2023 nga njĂ« bombĂ« e fshehur nĂ« njĂ« statujĂ« qĂ« ia kishte dhĂ«nĂ« njĂ« grua nĂ« njĂ« kafene nĂ« ShĂ«n Petersburg.

E dyshuara, 26-vjeçarja Darya Trepova, u ndalua nga shërbimet ruse të sigurisë dhe më vonë u dënua me 27 vjet burg.

Mbi 30 persona u plagosĂ«n nga bomba. Ministria e Jashtme ruse i bĂ«ri homazh blogerit, duke sulmuar qeveritĂ« perĂ«ndimore pĂ«r dĂ«shtimin pĂ«r t’iu pĂ«rgjigjur sulmit. NjerĂ«z si Tatarsky “janĂ« mbrojtĂ«s tĂ« sĂ« vĂ«rtetĂ«s”, ishte reagimi i zĂ«dhĂ«nĂ«ses sĂ« MinistrisĂ« sĂ« Jashtme ruse, Maria Zakharova nĂ« Telegram.

11 korrik 2023, Stanislav Rzhitsky – MĂ« 11 korrik 2023, oficeri ushtarak rus, Stanislav Rzhitsky, i cili kishte komanduar njĂ« nĂ«ndetĂ«se nĂ« Detin e Zi dhe ishte nĂ« listĂ«n e zezĂ« tĂ« UkrainĂ«s tĂ« kriminelĂ«ve tĂ« dyshuar tĂ« luftĂ«s, u qĂ«llua pĂ«r vdekje, pasi kishte dalĂ« pĂ«r njĂ« vrapim nĂ« mĂ«ngjes nĂ« qytetin jugor tĂ« Krasnodarit.

Ai besohej të ishte përgjegjës për lëshimin e raketës që vrau 27 persona në një sulm në Vinnitiya, Ukrainë, një vit më parë. Disa media të Kievit spekuluan se oficeri u qëllua në një sulm hakmarrjeje.

6 dhjetor 2023, Illia Kyva – Ish-deputeti ukrainas, Illia Kyva, i konsideruar tradhtar nga Kievi, u qĂ«llua pĂ«r vdekje pranĂ« MoskĂ«s mĂ« 6 dhjetor 2023.

Kyva ishte shkarkuar nga posti i tij nĂ« Rada, parlamentin ukrainas, disa muaj mĂ« parĂ«, nĂ« mars. Ai gjithmonĂ« kishte mbĂ«shtetur tĂ« ashtuquajturin “operacion ushtarak special rus” nĂ« UkrainĂ« dhe kishte kritikuar udhĂ«heqjen nĂ« Kiev.

4 tetor 2024, Andrei Korotkiy – NjĂ« punonjĂ«s i centralit bĂ«rthamor Zaporizhia tĂ« kontrolluar nga Rusia, Andrei Korotkiy, vritet nĂ« njĂ« sulm me bombĂ« nĂ« makinĂ«.

Inteligjenca ushtarake ukrainase e quan atĂ« “bashkĂ«punĂ«tor” dhe “kriminel lufte”. Sipas Kievit, Korotkiy “bashkĂ«punoi me MoskĂ«n” duke ndarĂ« informacione tĂ« ndjeshme.

13 nĂ«ntor 2024, Valery Trankovsky – NjĂ« bombĂ« e vendosur nĂ«n njĂ« makinĂ« vret njĂ« ushtar rus nĂ« Sevastopol, nĂ« KrimenĂ« e aneksuar nga Rusia.

Një burim sigurie ukrainase e identifikoi atë si Valery Trankovsky, një kapiten i marinës ruse, të cilin Kievi e ka akuzuar për krime lufte për urdhërimin e sulmeve me raketa kundër objektivave civile.

17 dhjetor 2024, Igor Kirillov – Gjeneral-lejtnant Igor Kirillov, kreu i forcave tĂ« mbrojtjes bĂ«rthamore, biologjike dhe kimike tĂ« RusisĂ«, vritet sĂ« bashku me ndihmĂ«sin e tij jashtĂ« njĂ« pallati nĂ« MoskĂ« kur shpĂ«rthen njĂ« bombĂ« e fshehur nĂ« njĂ« skuter elektrik.

NĂ« prag tĂ« vrasjes sĂ« tij, SBU-ja ukrainase njoftoi se Kirillov ishte thirrur nĂ« mungesĂ« nĂ« njĂ« gjyq penal pĂ«r “pĂ«rdorimin masiv” tĂ« armĂ«ve kimike tĂ« ndaluara nĂ« frontet lindore dhe jugore tĂ« vendit tĂ« pushtuar.

25 prill 2025, Yaroslav Moskalik – Gjeneral-lejtnant, Yaroslav Moskalik vritet nga njĂ« bombĂ« nĂ« makinĂ« pranĂ« MoskĂ«s.

Moskalik ishte zëvendëskryetar i Drejtorisë Kryesore të Operacioneve të Shtabit të Përgjithshëm. Rusia arrestoi Ignat Kuzin, një vendas i rajonit Sumy, për sulmin; FSB beson se ai është një agjent i shërbimeve speciale ukrainase.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Nga gjenerali te Dugina, vala e sulmeve kundër zyrtarëve dhe besnikëve të Putinit appeared first on Gazeta Si.

Yesterday — 22 December 2025Main stream

Raporti i 007-ave amerikane: Putin synon të gjithë Ukrainën dhe pastaj vendet baltike

22 December 2025 at 11:53

Gazeta Si – Diplomacia nga njĂ«ra anĂ«, inteligjenca nga ana tjetĂ«r. Raportet nga komuniteti amerikan i inteligjencĂ«s vazhdojnĂ« tĂ« kĂ«mbĂ«ngulin se presidenti rus, Vladimir Putin nuk e ka braktisur idenĂ« e pushtimit tĂ« tĂ« gjithĂ« UkrainĂ«s dhe rimarrjes sĂ« territoreve evropiane qĂ« dikur i pĂ«rkisnin Bashkimit Sovjetik, pĂ«rfshirĂ« ato qĂ« u pĂ«rkasin vendeve qĂ« tani janĂ« anĂ«tare tĂ« NATO-s.

Lajmi raportohet nga agjencia e lajmeve “Reuters”, i cili foli me “gjashtĂ« burime” tĂ« njohura me çështjen. Burimet ofrojnĂ« njĂ« pamje thellĂ«sisht tĂ« ndryshme tĂ« situatĂ«s nga ajo e reklamuar nga presidenti i SHBA-ve, Donald Trump dhe negociatorĂ«t e tij tĂ« besuar me rusĂ«t, Steve Witkoff dhe Jared Kushner, sipas tĂ« cilĂ«ve udhĂ«heqĂ«si i Kremlinit kĂ«rkon t’i japĂ« fund konfliktit qĂ« filloi pothuajse katĂ«r vjet mĂ« parĂ« duke pushtuar UkrainĂ«n.

Raportet e inteligjencĂ«s amerikane – mĂ« tĂ« fundit nga shtatori – gjithashtu kundĂ«rshtojnĂ« idenĂ« se, siç ka kĂ«mbĂ«ngulur shpesh Putini kohĂ«t e fundit, Moska nuk pĂ«rbĂ«n asnjĂ« kĂ«rcĂ«nim pĂ«r EvropĂ«n. Shtetet baltike: Estonia, Letonia dhe Lituania janĂ« objektivat kryesore.

Sipas Kyrylo Budanov, kreut tĂ« inteligjencĂ«s ukrainase, Putini madje po e pĂ«rshpejton procesin: “Sipas planit fillestar, Federata Ruse duhej tĂ« ishte gati pĂ«r veprim nĂ« vitin 2030. Tani planet janĂ« pĂ«rshtatur dhe rishikuar pĂ«r tĂ« shkurtuar afatin nĂ« vitin 2027”.

Motivimi i Kremlinit, pretendon njeriu përgjegjës për spiunët e Kievit, është perceptimi se Rusia është një perandori që mund të ekzistojë vetëm përmes zgjerimit të vazhdueshëm të sferës së saj të ndikimit.

Sfondi i zbuluar nga “Reuters”, nuk i pĂ«lqeu Tulsi Gabbard, DrejtoreshĂ«s sĂ« InteligjencĂ«s KombĂ«tare tĂ« SHBA-sĂ«, e njohur pĂ«r qĂ«ndrimin e saj shumĂ« tĂ« butĂ« ndaj MoskĂ«s.

NĂ« platformĂ«n “X”, ajo nxitoi ta mohonte: “LuftĂ«nxitĂ«sit e Shtetit tĂ« ThellĂ« dhe mediat e tyre propagandistike, po pĂ«rpiqen pĂ«rsĂ«ri tĂ« sabotojnĂ« pĂ«rpjekjet e presidentit Trump pĂ«r tĂ« sjellĂ« paqe nĂ« UkrainĂ« – dhe, nĂ« fakt, nĂ« EvropĂ« – duke pretenduar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« rreme se ‘komuniteti i inteligjencĂ«s amerikane’ pajtohet dhe mbĂ«shtet pikĂ«pamjen e BE-sĂ«/NATO-s se qĂ«llimi i RusisĂ« Ă«shtĂ« tĂ« pushtojĂ«/pushtojĂ« EvropĂ«n”.

Mbyllja e postimit nĂ« Twitter tĂ« Gabbard, zbulon shumĂ« rreth tensioneve brenda Shteteve tĂ« Bashkuara, por edhe midis dy anĂ«ve tĂ« Atlantikut: “E vĂ«rteta Ă«shtĂ« se ‘inteligjenca amerikane’ vlerĂ«son se Rusia nuk ka as kapacitetin pĂ«r tĂ« pushtuar UkrainĂ«n, e lĂ«re mĂ« tĂ« ‘pushtojĂ« dhe pushtojë’ EvropĂ«n”.

Ndërsa një tjetër raund bisedimesh indirekte, të ndërmjetësuara nga amerikanët, midis ukrainasve dhe rusëve përfundoi në Miami, takimi i mundshëm midis Emmanuel Macron dhe Putin sinjalizon se si presidenti francez është përpjekur të interpretojë frikën, të përzier me frustrim, që përhapet në disa kryeqytete evropiane: një lojë përfundimtare shkatërruese për ukrainasit dhe e dëmshme edhe për evropianët.

TĂ« enjten e kaluar, nĂ« mbledhjen e KĂ«shillit Evropian, udhĂ«heqĂ«si francez u tha krerĂ«ve tĂ« tjerĂ« tĂ« shteteve dhe qeverive se do tĂ« ishte “e pĂ«rshtatshme” tĂ« rifillonte kontaktin me udhĂ«heqĂ«sin rus.

Pallati ÉlysĂ©e formalizoi ftesĂ«n nĂ« njĂ« deklaratĂ«: “Pushtimi i UkrainĂ«s dhe kokĂ«fortĂ«sia e presidentit Putin i kishin dhĂ«nĂ« fund çdo mundĂ«sie pĂ«r dialog. Tani qĂ« perspektiva e njĂ« armĂ«pushimi dhe negociatave pĂ«r paqe po bĂ«het mĂ« e qartĂ«, Ă«shtĂ« e dobishme tĂ« flasim pĂ«rsĂ«ri me tĂ«â€.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Raporti i 007-ave amerikane: Putin synon të gjithë Ukrainën dhe pastaj vendet baltike appeared first on Gazeta Si.

Before yesterdayMain stream

Nga kuzhiniere në snajperiste/ Gratë ukrainase luftojnë për barazi në ushtri

20 December 2025 at 15:47

Gazeta “SI”- “Ëndrra ime Ă«shtĂ« qĂ« disa prej tyre tĂ« bĂ«hen gjenerale”, thotĂ« kreu i çështjeve gjinore pĂ«r Forcat e Armatosura tĂ« UkrainĂ«s, ku rreth 7% e njĂ« milion personelit janĂ« gra.

“Pse i braktisĂ«t fĂ«mijĂ«t tuaj? A po fitoni shumĂ« nĂ« ushtri?” – e pyetĂ«n ata VatrĂ«n, njĂ« nĂ«nĂ« tĂ« njĂ« djali dhe njĂ« vajze.

“Po shĂ«rben nĂ« vend qĂ« t’i rritĂ«sh. Duhet tĂ« rrish nĂ« shtĂ«pi”, i thanĂ« ata BilkĂ«s, njĂ« nĂ«ne tĂ« dy vajzave.

“Po sikur tĂ« vdesĂ«sh? NĂ«se nuk je nĂ«nĂ«, je asgjĂ«â€, iu tha RutĂ«s, njĂ« nĂ«nĂ« tĂ« tre fĂ«mijĂ«ve, nĂ« rrjetet e saj sociale.

Dëshmitë e këtyre ushtareve ukrainase pasqyrojnë rrugën e vështirë drejt barazisë midis burrave dhe grave në ushtri gjatë pushtimit rus. Ato janë pjesë e fushatës Veteranka, e cila synon të normalizojë praninë e grave në Forcat e Armatosura të Ukrainës. Paragjykimet dhe stereotipet nuk ndodhin vetëm në vijën e frontit, por edhe në shoqëri dhe brenda familjeve.

“TĂ« jesh grua nĂ« ushtri do tĂ« thotĂ« tĂ« pĂ«rballesh me dyshimet e tĂ« tjerĂ«ve çdo ditĂ«â€, thekson mjekja luftarake Katerina Priimak, e cila drejton kĂ«tĂ« iniciativĂ« tĂ« pavarur.

“Ëndrra ime Ă«shtĂ« qĂ« disa prej tyre tĂ« bĂ«hen gjenerale”, thotĂ« Oksana Grigorieva, 49 vjeç, drejtuese e çështjeve gjinore nĂ« ushtri. Grigorieva e mbajti kĂ«tĂ« pozicion nĂ« ushtrinĂ« spanjolle deri nĂ« majin e kaluar, pasi kishte punuar nĂ« kĂ«tĂ« kapacitet qĂ« nga viti 2022, duke i dhĂ«nĂ« asaj disa vite pĂ«rvojĂ« nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ«. MegjithatĂ«, ajo pranon se detyra qĂ« e pret nuk Ă«shtĂ« e lehtĂ«, pasi shumĂ«, thekson ajo, ende i shohin gratĂ« si kuzhiniere ose rrobaqepĂ«se nĂ« vend tĂ« snajpereve ose shofereve tĂ« tankeve.

Aktualisht, në ushtrinë ukrainase ka afërsisht 72,000 gra, që përfaqësojnë rreth 7% të një milion personelit të saj. Nga këto, 19,000 mbajnë pozicione civile, si Grigorieva. Rreth 5,500 janë të vendosura në zona luftimesh. Rekrutimi i detyrueshëm i burrave të moshës 25 deri në 60 vjeç sipas ligjit ushtarak ka ulur përqindjen e grave në ushtri,  së cilës ato i bashkohen vullnetarisht , por numri i tyre vazhdon të rritet.

Ukraina po planifikon reforma, pĂ«rfshirĂ« ato nĂ« ushtri, pĂ«r t’u afruar mĂ« shumĂ« me Bashkimin Evropian dhe NATO-n. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, ajo Ă«shtĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« luftĂ« qĂ« nga viti 2014, kur trupat ruse hynĂ« nĂ« lindje tĂ« vendit, pĂ«rpara se Kremlini tĂ« niste pushtimin e tij nĂ« shkallĂ« tĂ« plotĂ« nĂ« vitin 2022. QĂ« nga viti 2018, njĂ« kuadĂ«r i ri ligjor ka promovuar barazinĂ«, thekson Grigorieva. Tani, nĂ« letĂ«r, gratĂ« mund tĂ« studiojnĂ« pĂ«r njĂ« karrierĂ« ushtarake dhe tĂ« kenĂ« akses nĂ« çdo pozicion, pĂ«rfshirĂ« rolet luftarake.

“Kjo Ă«shtĂ« arritja jonĂ« e madhe dhe jemi krenare” thekson ajo.

Megjithatë, paragjykimet dhe seksizmi vazhdojnë ta ndërlikojnë rrugën për gratë që zgjedhin një karrierë ushtarake dhe synojnë të ngjiten në gradë:

“VetĂ«m pse dikush Ă«shtĂ« i ri dhe i bukur nuk do tĂ« thotĂ« se Ă«shtĂ« dashnorja e dikujt”, ankohet Grigorieva, duke iu referuar njĂ« mentaliteti tĂ« rrĂ«njosur nĂ« tĂ« kaluarĂ«n dhe indiferent ndaj meritĂ«s.

Këto qëndrime pengojnë ndryshimet legjislative që synojnë luftimin e krimeve si përdhunimi, abuzimi seksual dhe ngacmimi, pasi gjatë kohës së ish-republikës sovjetike kjo çështje mezi trajtohej, shton ajo.

Oksana Grigorieva, drejtuese e çështjeve gjinore për ushtrinë ukrainase.

“Ata qĂ« mĂ« parĂ« ishin civilĂ«, tani i bashkohen ushtrisĂ« pa e ditur se çfarĂ« Ă«shtĂ« Konventa e Stambollit”, thotĂ« oficerja e çështjeve gjinore, duke iu referuar traktatit tĂ« KĂ«shillit tĂ« EvropĂ«s pĂ«r parandalimin dhe luftimin e dhunĂ«s ndaj grave, njĂ« iniciativĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«n Kievi Ă«shtĂ« bashkuar.

“Epo, unĂ« thjesht po flirtoja sepse mĂ« pĂ«lqen ajo”, Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r shprehje qĂ« mund tĂ« dĂ«gjohet nga ushtarĂ«t, sipas Grigorieva-s, e cila shpjegon se tĂ« gjitha programet e trajnimit ushtarak pĂ«rfshijnĂ« kapituj mbi ndĂ«rprerjen e diskriminimit dhe ngacmimit.

Kanë ikur ditët kur një sjellje e tillë rezultonte në një gjobë prej vetëm 360 hryvnias (rreth 8 dollarë). Tani, sipas kodit të ri disiplinor ushtarak, komente të tilla mund të çojnë në mbajtjen e një pjese të konsiderueshme të pagës së dikujt. Sidoqoftë, Grigorieva thekson praninë e këshilltarëve gjinorë në të gjitha njësitë ku  ka rreth 700 të tillë  dhe pohon se ngacmimi nuk është ndër problemet kryesore.

Ajo Ă«shtĂ« mĂ« e shqetĂ«suar se, pasi gratĂ« pranohen nĂ« pozicione luftarake, “jo tĂ« gjithĂ« komandantĂ«t i shohin ato si tĂ« afta pĂ«r lidership”. Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse “objektivi i saj kryesor” Ă«shtĂ« tĂ« ketĂ« “sa mĂ« shumĂ« gra tĂ« jetĂ« e mundur nĂ« pozicione udhĂ«heqĂ«se”, thekson ajo, sepse “nuk kemi as edhe njĂ« grua qĂ« drejton njĂ« brigadĂ«â€ (tĂ« pĂ«rbĂ«rĂ« nga 5,000 deri nĂ« 7,000 personel) dhe “vetĂ«m njĂ« drejton njĂ« batalion” (prej rreth 500).

Megjithatë, ajo thekson se kjo është rruga që gratë duhet të ndjekin në karrierën e tyre ushtarake pas legjislacionit të ri të vitit 2018. Por jo gjithçka mund të menaxhohet përmes rregullave të shkruara që duhet të zbatohen.

“ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ« qĂ« humbja e njĂ« gruaje ndihet ende shumĂ« mĂ« thellĂ« sesa ajo e njĂ« burri”, shpjegon Grigorieva, duke iu referuar njĂ« rasti qĂ« pĂ«rfshin vdekjen e njĂ« mjeku luftarak.

NdĂ«r motivimet qĂ« shtyjnĂ« disa tĂ« bĂ«hen vullnetarĂ« janĂ« rastet kur ata vendosin tĂ« mbajnĂ« luftĂ«n larg fĂ«mijĂ«ve tĂ« tyre, ose sepse kanĂ« humbur njĂ« anĂ«tar tĂ« familjes dhe pĂ«rdorin atĂ« humbje si forcĂ« shtytĂ«se pĂ«r t’u bashkuar me mbrojtjen e UkrainĂ«s.

NjĂ« nga historitĂ« mĂ« tronditĂ«se Ă«shtĂ« ajo e njĂ« çifti tĂ« martuar, tĂ« dy ushtarĂ« me kontratĂ«, me dy fĂ«mijĂ«: njĂ« foshnjĂ« tetĂ«muajshe dhe njĂ« trevjeçar nga njĂ« martesĂ« e mĂ«parshme. NĂ« vitin 2022, ata vendosĂ«n qĂ« ajo do tĂ« shkonte nĂ« vijĂ«n e frontit si mjeke luftimi. Ligji lejon, nĂ« rastin e njĂ« çifti tĂ« martuar, qĂ« njĂ«ri prej tyre tĂ« pĂ«rjashtohet nga shĂ«rbimi ushtarak. Gruaja ,emrin e sĂ« cilĂ«s Grigorieva nuk e zbulon  deklaroi mes dyshimeve tĂ« familjes sĂ« partnerit tĂ« saj: “UnĂ« jam luftĂ«tare”.

Pas tre vitesh, marrëdhënia u prish dhe ushtria ndërhyri për të siguruar që, në procedurat e divorcit, ajo të mos humbë të drejtat prindërore dhe, nga ana tjetër, thirri ish-burrin për shërbim të detyrueshëm. Tani ajo mbetet ushtare, por në frontin e brendshëm.

Në pozicionet e luftimit, ambientet e ngushta dhe rreziku parandalojnë dallimet midis burrave dhe grave që janë të mundshme, për shembull, në kampet e stërvitjes ose kazermat larg vijave të frontit. Intimiteti nuk njeh gjini në llogore.

Pas mĂ« shumĂ« se 3 vitesh luftĂ«, mediat sociale ndonjĂ«herĂ« pasqyrojnĂ« transformimin qĂ« po kalon Ukraina. NjĂ« foto e njĂ« tualeti tĂ« improvizuar tĂ« spĂ«rkatur me urinĂ« nĂ« vijat e frontit, e postuar nga njĂ« ushtare femĂ«r, shĂ«rben si njĂ« kujtesĂ« ironike: “Edhe kĂ«tu, duhet tĂ« dini si tĂ« synoni, shokĂ«.”

Burimi: El Pais

The post Nga kuzhiniere në snajperiste/ Gratë ukrainase luftojnë për barazi në ushtri appeared first on Gazeta Si.

Gastronacionalizmi: beteja më e vjetër e Europës së bashkuar

20 December 2025 at 13:00

Nga Gazeta Si- E sulmuar nga Rusia, e zhytur ekonomikisht nga Kina dhe e braktisur nga Amerika, EuropĂ«s mund t’i besohet ende tĂ« pĂ«rqendrohet nĂ« gjĂ«rat qĂ« kanĂ« rĂ«ndĂ«si. Si, pĂ«r shembull, mĂ«nyra e duhur pĂ«r tĂ« gatuar spageti karbonara. Pasi zbuloi muajin e kaluar se njĂ« dyqan nĂ« Parlamentin Europian nĂ« Bruksel po shiste kavanoza me salcĂ« karbonara tĂ« gatshme qĂ« me sa duket pĂ«rdornin pĂ«rbĂ«rĂ«sit e gabuar, Francesco Lollobrigida, ministri i bujqĂ«sisĂ« i ItalisĂ«, reagoi me intensitetin solemn qĂ« mund tĂ« pritej pĂ«r çështjet e luftĂ«s dhe paqes.

“Si mund tĂ« jetĂ« e denjĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« emĂ«r njĂ« karbonara qĂ« pĂ«rmban krem dhe prerja e gabuar e mishit tĂ« derrit? Po mĂ« pas, ananas nĂ« picĂ«? Kjo ishte thjesht e papranueshme”, u tĂ«rbua ministri, i cili rastĂ«sisht Ă«shtĂ« kunati i Giorgia Meloni, kryeministres.

Një hetim u kërkua me ashpërsi. Përballë kërcënimeve ekzistenciale, kontinenti ka treguar edhe një herë talentin e tij për të prioritizuar të panegociueshmen.

ZemĂ«rimi i Lollobrigida ishte simptomatik: ushqimi mund tĂ« ngjallĂ« emocione mĂ« tĂ« forta nĂ« EuropĂ« sesa pothuajse çdo temĂ« tjetĂ«r. Zakonet kulinare vazhdojnĂ« t’i ndajnĂ« vendet e tyre, edhe pse ato janĂ« bashkuar nĂ« mĂ«nyra tĂ« panumĂ«rta tĂ« tjera. PĂ«r dekada tĂ« tĂ«ra, Bashkimi Europian e ka zbutur me mund shovinizmin e tyre tĂ« mbetur. NĂ« njĂ« samit janĂ« harmonizuar 27 grupe ligjesh kombĂ«tare, janĂ« zhdukur kontrollet kufitare, janĂ« bashkuar monedhat nĂ« njĂ« tĂ« vetme. Por njĂ« kontinent i lidhur sĂ« bashku nga traktatet mbetet i shqyer nga recetat. Nga Dublini nĂ« Lublin dhe nga Malmo nĂ« Palermo, shijet europiane kanĂ« mbetur tĂ« paprekura nga 70 vjet integrim europian. AmerikanĂ«t hanĂ« tĂ« njĂ«jtin ushqim kudo qĂ« tĂ« jenĂ«. MegjithatĂ«, nĂ«se i servirni djathĂ« holandez njĂ« greku ose irlandez njĂ« spanjolli, mĂ« e mira qĂ« mund tĂ« shpresoni Ă«shtĂ« heshtja e sjellshme. Konsiderohet e pahijshme kĂ«to ditĂ« qĂ« njĂ« europian tĂ« denigrojĂ« njĂ« fqinj, sigurisht njĂ« aleat nĂ« ndonjĂ« negociatĂ« jetĂ«sore tĂ« BE-sĂ«. Por tĂ« kritikosh kuzhinĂ«n e tyre mbetet njĂ« shenjĂ« e virilitetit patriotik. Nacionalizmi europian ka vdekur. RroftĂ« gastronacionalizmi europian.

VeçoritĂ« dietike janĂ« pĂ«rdorur prej kohĂ«sh pĂ«r t’u tallur me ata qĂ« janĂ« pĂ«rtej kufirit. GjermanĂ«t njihen si Krauts (Kuptimi i saj i mĂ«parshĂ«m nĂ« anglisht ishte si sinonim i lakrĂ«s turshi por pĂ«rdoret si njĂ« fyerje etnike pĂ«r njĂ« gjerman), francezĂ«t janĂ« ‘Bretkosa’ (ose “majmunĂ« tĂ« dorĂ«zuar qĂ« hanĂ« djathĂ«â€), britanikĂ«t janĂ« rostbifĂ«, nĂ« njĂ« aludim pĂ«r mĂ«nyrat e tyre tĂ« papĂ«rpunuara tĂ« gatimit tĂ« mishit tĂ« viçit, e kĂ«shtu me radhĂ«. PolitikanĂ«t nĂ« tĂ« gjithĂ« EuropĂ«n e dinĂ« se nĂ«nvlerĂ«simi i aftĂ«sive tĂ« gatimit tĂ« fqinjĂ«ve tĂ« tyre do tĂ« luajĂ« njĂ« rol.

Presidenti francez Jacques Chirac dikur shpalli se kontributi i vetĂ«m i BritanisĂ« nĂ« bujqĂ«sinĂ« europiane ishte sĂ«mundja e lopĂ«s sĂ« çmendur dhe se “nuk mund t’u besosh njerĂ«zve qĂ« gatuajnĂ« kaq keq” – gjĂ« qĂ«, nga kĂ«ndvĂ«shtrimi i BE-sĂ«, doli tĂ« ishte e vĂ«rtetĂ«. I ndjeri Silvio Berlusconi i ItalisĂ« e hodhi poshtĂ« ushqimin nga Finlanda si tĂ« pĂ«rbĂ«rĂ« kryesisht nga mish tĂ« marinuar. Hakmarrja e njĂ« pronari restoranti finlandez, njĂ« Pizza Berlusconi me mish tĂ« tymosur, vazhdoi tĂ« mposhtte njĂ« mori pjesĂ«marrĂ«sish italianĂ« nĂ« njĂ« festival picash nĂ« Nju Jork.

Në çështjet e kuzhinës, si me ekonominë dhe klimën, një vijë horizontale ndan kontinentin. Ata mbi të, të pasurit, të goditur nga shiu, gatuajnë kryesisht me gjalpë dhe janë të afërmit e varfër gastronomikë të kontinentit.

“Kuzhina” e tyre, pretendojnĂ« fqinjĂ«t e tyre jugorĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« mjet efikas pĂ«r tĂ« ofruar kalori qĂ« i pĂ«rshtaten mungesĂ«s sĂ« humorit tĂ« tyre tĂ« lindur; kush ka kĂ«rkuar ndonjĂ«herĂ« vullnetarisht njĂ« restorant gjerman, holandez apo polak? JugorĂ«t, nĂ« tĂ« kundĂ«rt, janĂ« njĂ« tufĂ« me vaj ulliri. ItalianĂ«t, grekĂ«t dhe francezĂ«t (tĂ« cilĂ«t me zgjuarsi ecin nĂ« vijĂ«n e vajit dhe gjalpit) e mendojnĂ« njĂ« vakt si njĂ« rast tĂ« shenjtĂ«, qĂ« ushqen shpirtin si dhe trupin.

Veriorët e tregtisë së lirë, me lakminë e tyre, kanë fituar shumë nga globalizimi: shihni sa shpejt britanikët hoqën dorë nga rosbifi i tyre në favor të pulës tikka masala, dhe si gjermanët u dyndën drejt doner kebab-ëve. Jugorëve u pëlqen ajo që kanë dhe duan ta mbrojnë atë. Pjesërisht ata nuk i pëlqejnë imitimet e dobëta të recetave të zonjave të tyre. Skandinavët i shërbejnë me kënaqësi makaronat e tyre me ketchup, ndërsa polakët shërbejnë një pjatë me makarona dhe luleshtrydhe (më mirë të mos e dijë këtë Lollobrigida). Jugorët kanë luftuar kundër këtij përvetësimi kulinar me entuziazëm. Që nga viti 1992, BE-ja ka zbatuar rregulla që përcaktojnë se disa ushqime mund të vijnë vetëm nga zona të caktuara, duke siguruar për shembull që vetëm grekët mund të bëjnë djathë feta dhe që djathi parmixhano duhet të vijë nga Italia veriore.

Nga mbi 1,500 ushqime që mbrohen tani, më shumë se 70% vijnë nga pesë vende jugore. Më 10 dhjetor, UNESCO zgjeroi listën e saj të trashëgimisë kulturore jomateriale të njerëzimit për të përfshirë kuzhinën e Italisë, duke e bërë atë vendin e parë që merr një miratim të tillë. Nuk ka plane për të njohur gatimet holandeze.

Grindjet gastronacionaliste tĂ« EuropĂ«s janĂ« tĂ« shijshme sepse mund tĂ« jenĂ« qesharake. ËshtĂ« narcizmi i dallimeve tĂ« vogla. BelgĂ«t nuk janĂ« tĂ« kĂ«naqur qĂ« “patatet e skuqura” emĂ«rtohen sipas fqinjĂ«ve tĂ« tyre, duke pasur parasysh superioritetin e tyre tĂ« dukshĂ«m nĂ« gatim. GrekĂ«t pretendojnĂ« “kafen turke”. Kush mund ta dallojĂ« ndryshimin midis uzos greke, mastikĂ«s bullgare dhe rakisĂ« ballkanike? E megjithatĂ«, secili vend e trajton pĂ«rzierjen e vet si nektar nga perĂ«nditĂ«, ndĂ«rsa denigron birrĂ«n e fqinjit tĂ« tij si njĂ« variant ‘tĂ« dĂ«mshĂ«m’. Ukraina dhe Rusia kanĂ« kohĂ« qĂ« debatojnĂ« pĂ«r origjinĂ«n e supĂ«s ‘borscht’, secila duke pĂ«rdorur pretendimin e tjetrit si provĂ« tĂ« kokĂ«fortĂ«sisĂ«.

NĂ« njĂ« epokĂ« tĂ« globalizuar nĂ« tĂ« cilĂ«n ushqimi “bashkim” i Instagram-it mbivendoset mbi traditĂ«n lokale, a nuk Ă«shtĂ« pak shovinizĂ«m kulinar i arsyeshĂ«m? VetĂ«m deri nĂ« njĂ« farĂ« pike. Sepse tĂ« pĂ«rshkruash njĂ« mĂ«nyrĂ« “tĂ« saktĂ«â€ pĂ«r tĂ« pĂ«rgatitur njĂ« pjatĂ«, ose ta lidhĂ«sh atĂ« me njĂ« vend, do tĂ« thotĂ« tĂ« humbasĂ«sh mĂ«nyrĂ«n se si evoluon kuzhina. KuzhinierĂ«t huazojnĂ«, pĂ«rshtaten dhe pĂ«rmirĂ«sojnĂ« atĂ« qĂ« gjejnĂ«. ShumĂ« tradita ushqimore shpiken gjithsesi. Karbonara e mbrojtur kaq fuqishĂ«m nga italianĂ«t nuk Ă«shtĂ« njĂ« pjatĂ« stĂ«rgjyshore: receta e parĂ« e njohur u botua nĂ« vitin 1952 – nĂ« Çikago. VetĂ«m nĂ« vitet 1990 versioni aktual “kanonik” zuri rrĂ«njĂ«!

The post Gastronacionalizmi: beteja më e vjetër e Europës së bashkuar appeared first on Gazeta Si.

Pse u largua familja Trump nga projekti në Beograd?

20 December 2025 at 11:46

Në Serbi vazhdojnë pafundësisht polemikat rreth ndërtesës së Shtabit të Përgjithshëm, pasi kompania e Jared Kushner (dhëndër i Presidentit amerikan, Donald Trump) hoqi dorë nga projekti për të ndërtuar një kompleks luksoz në atë vend.

Tani shtrohet pyetja nĂ«se qeveria serbe do tĂ« pĂ«rpiqet tĂ« gjejĂ« njĂ« investitor tĂ« ri pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar nĂ« atĂ« vend, apo do tĂ« kundĂ«rshtohet ndĂ«rtimi. Por njĂ« pyetje shumĂ« me rĂ«ndĂ«si Ă«shtĂ«: A duhet t’i paguajĂ« Serbia kompensim kompanisĂ« sĂ« Kushner, sepse, sipas tĂ« gjitha gjasave, ajo nuk i ka pĂ«rmbushur garancitĂ« nga kontrata e nĂ«nshkruar nĂ« vitin 2024.

“Pa mburojĂ«n e PR tĂ« partnerit amerikan”

Arkitekti Miljan Salata thotĂ« pĂ«r DW, se ekziston edhe njĂ« tjetĂ«r pyetje e hapur, qĂ« ka tĂ« bĂ«jĂ« me “partnerin e dytĂ« nĂ« projekt”.

“Me sa di unĂ« Ă«shtĂ« edhe njĂ« investitor arab (Mohamed Alabar, d.m.th. kompania e tij Eagle Hills) i cili Ă«shtĂ« gjithashtu i pranishĂ«m nĂ« projektin e Belgrade Waterfront. Tani, pa ‘mburojĂ«n e PR’ tĂ« ofruar nga partneri amerikan dhe nĂ« kontekstin e presionit mediatik, Ă«shtĂ« e dyshimtĂ« se sa i gatshĂ«m do tĂ« jetĂ« ai partner tjetĂ«r tĂ« vazhdojĂ« projektin. ËshtĂ« gjithashtu e dyshimtĂ«, duke marrĂ« parasysh veprimet hetimore, d.m.th. aktakuzat (nĂ« rastin e Shtabit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m), se kush Ă«shtĂ« tani i gatshĂ«m tĂ« investojĂ« atje”, thekson Miljan Salata, i cili Ă«shtĂ« anĂ«tar i ShoqatĂ«s Serbe tĂ« ArkitektĂ«ve.

PavarĂ«sisht kĂ«saj, ai mendon “se autoritetet nuk do tĂ« ndalen kĂ«tu dhe do tĂ« kĂ«rkojnĂ« mĂ«nyra pĂ«r tĂ« vazhduar projektin”.

Estela Radonjiç Zhivkov, nga Instituti për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës (RZS), gjithashtu beson se qeveria serbe do të përpiqet të gjejë një investitor të ri.

“PĂ«rvoja nga vitet e kaluara tregon se qeveria serbe e sheh kĂ«tĂ« zonĂ« kryesisht si njĂ« hapĂ«sirĂ« ​​tĂ« pĂ«rshtatshme pĂ«r shitje dhe ndĂ«rtim, e jo si njĂ« hapĂ«sirĂ« ​​historike urbane ku ka disa asete kulturore tĂ« paluajtshme. Prandaj Ă«shtĂ« realiste tĂ« pritet qĂ« do tĂ« bĂ«het njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« gjetur njĂ« investitor tĂ« ri”, thotĂ« ajo.

Sipas saj, RZS do të duhej të këmbëngulë në rendin ligjor sepse heqja e statusit kulturor për Shtabin e Përgjithshëm (i cili është bombarduar dhe dëmtuar seriozisht gjatë kohës së bombradimeve të NATO-s) është i diskutueshëm.

Kërcënime për aktakuza penale

Lajmi për vendimin e kompanisë së Jared Kushner u publikua në të njëjtën ditë kur Zyra e Prokurorit Publik për Krimin e Organizuar (JTOK) ngriti një padi kundër Ministrit të Kulturës, Nikola Selakoviç, Sekretares së Ministrisë, Slavica Jelaça, Drejtorit në detyrë të RZS, Goran Vasiç, dhe Drejtorit në detyrë të Institutit për Mbrojtjen e Monumenteve të Kulturës të Qytetit të Beogradit, Aleksandar Ivanoviç.

Ata akuzohen pĂ«r shpĂ«rdorim detyre dhe falsifikim tĂ« dokumenteve zyrtare, siç u tha nga JTOK, “nĂ« lidhje me paligjshmĂ«ritĂ« nĂ« heqjen e statusit tĂ« pronĂ«s kulturore nga ndĂ«rtesat e Shtabit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m”.

Kjo ka zemĂ«ruar edhe Presidentin Aleksandar Vuçiç, i cili ka kĂ«rcĂ«nuar me ngritjen e padisĂ« penale kundĂ«r tĂ« gjithĂ« “pjesĂ«marrĂ«sve nĂ« shkatĂ«rrimin e investimit (tĂ« Kushner)”, kundĂ«r individĂ«ve nga policia dhe prokuroria, dhe tĂ« gjithĂ« atyre qĂ« kontribuan nĂ« “minimin ekonomik tĂ« SerbisĂ«â€.

Shtrohet pyetja nĂ«se lista e Vuçiçit mund tĂ« pĂ«rfshijĂ« edhe punonjĂ«sit e ShĂ«rbimit tĂ« SigurisĂ« ShtetĂ«rore, tĂ« cilĂ«t refuzuan tĂ« hiqnin Shtabin e PĂ«rgjithshĂ«m nga regjistri i monumenteve kulturore, pasi Parlamenti serb miratoi njĂ« “lex specialis” qĂ« i hoqi statusin kompleksit si pronĂ« kulturore dhe mundĂ«soi prishjen e tij.

“NĂ«se respektimi i ligjit, profesionit dhe interesit publik konsiderohet pjesĂ«marrje nĂ« shkatĂ«rrimin e njĂ« investimi, atĂ«herĂ« Ă«shtĂ« e qartĂ« se problemi nuk Ă«shtĂ« tek punonjĂ«sit e Institutit, por tek mĂ«nyra se si investimet po imponohen jashtĂ« sistemit ligjor tĂ« shtetit”, thotĂ« Estela Radonjiç Zhivkov.

Ajo thotĂ« se punonjĂ«sit e RZS “nuk janĂ« aktorĂ« politikĂ«, as kundĂ«rshtarĂ«, por profesionistĂ« qĂ« veprojnĂ« nĂ« pĂ«rputhje me ligjin”.

“Kriminalizimi i punĂ«s profesionale dhe frikĂ«simi i punonjĂ«sve pĂ«rfaqĂ«son njĂ« precedent tĂ« rrezikshĂ«m qĂ« kĂ«rcĂ«non drejtpĂ«rdrejt pavarĂ«sinĂ« e institucioneve dhe sundimin e ligjit. NjĂ« qasje e tillĂ« Ă«shtĂ« e papranueshme nĂ« çdo shtet ku sundon ligji. Shpresoj qĂ« Serbia tĂ« vazhdojĂ« tĂ« jetĂ« e tillĂ«â€, thekson ajo.

Mundësia e pagesës së kompensimit

Mediat pĂ«rmendin mundĂ«sinĂ« qĂ« Serbia t’i paguajĂ« kompensim kompanisĂ« sĂ« Kushnerit nĂ« rast se ajo ka shkelur ndonjĂ« nga garancitĂ« e kontratĂ«s. Por a Ă«shtĂ« kjo e mundur, kur dihet se ndĂ«rtesa e Shtabit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m u hoq nga statusi i monumenteve kulturore?

“PĂ«rpjekja pĂ«r t’i hequr Shtabit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m statusin e tij si aset kulturor pĂ«rfaqĂ«son njĂ« nga rreziqet mĂ« tĂ« mĂ«dha ligjore pĂ«r shtetin. NĂ«se konstatohet se vendimi Ă«shtĂ« marrĂ« nĂ« kundĂ«rshtim me ligjin, pĂ«rgjegjĂ«sia kalon ekskluzivisht te vendimmarrĂ«sit politikĂ«â€œ, thotĂ« Radonjiç Zhivkov.

“Zgjidhje alternative”

Miljan Salata thotë se në rast se qeveria gjen një investitor të ri, arkitektët do të kundërshtojnë prishjen e Shtabit të Përgjithshëm me veprime publike. Ata do të kërkojnë rindërtimin e godinës.

Megjithatë, autoritetet në Serbi e kanë hedhur poshtë prej kohësh mundësinë e rindërtimit të kompleksit të Shtabit të Përgjithshëm, të ndërtuar në mesin e shekullit të kaluar sipas një projekti nga arkitekti Nikola Dobroviç.

Vuçiç ka thĂ«nĂ« se Shtabi i PĂ«rgjithshĂ«m Ă«shtĂ« “njĂ« ndĂ«rtesĂ« e shembur dhe se shtrohet vetĂ«m dilema kur do tĂ« fillojnĂ« tĂ« bien tullat prej tij”.

MegjithatĂ«, Salata thotĂ« se arkitektĂ«t do tĂ« ofrojnĂ« njĂ« “zgjidhje alternative” pĂ«r zonĂ«n ku ndodhet kompleksi, i cili Ă«shtĂ« nĂ« rrezik tĂ« shembet.

RindĂ«rtimi – njĂ« standard nĂ« EvropĂ« dhe nĂ« botĂ«

ArkitektĂ«t thonĂ« se kompleksi i Shtabit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m nuk Ă«shtĂ« shembur, “por Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« vepĂ«r arkitekturore e dĂ«mtuar rĂ«ndĂ«, por e ruajtur me vlerĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme”. Sipas tyre, ndĂ«rhyrje tĂ« tilla dhe rindĂ«rtimi janĂ« “njĂ« standard nĂ« EvropĂ« dhe nĂ« botĂ«, veçanĂ«risht kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r ndĂ«rtesa me vlerĂ« tĂ« fortĂ« simbolike, historike dhe arkitekturore”.

Shtabi i Përgjithshëm u dëmtua rëndë gjatë bombradimeve të NATO-s në kohën e luftës së Kosovës. Praktikat e konservimit apo rindërtimit të objekteve të tilla janë një standard i njohur.

Kemi shembullin e Urës së Vjetër në Mostar, e cila u shemb gjatë luftës dhe u rindërtua. Ajo është futur në Listën Botërore të Trashëgimisë Kulturore dhe Natyrore të UNESCO-s. Raste të ngjashme ka edhe në vende të tjera./DW/

The post Pse u largua familja Trump nga projekti në Beograd? appeared first on Gazeta Si.

Publikohet dosja e Epstein! Dalin në dritë mijëra foto, përfshirë ato të Clinton në pishinë me një grua, Michael Jasckson e të tjerë

20 December 2025 at 10:54

Departamenti i Drejtësisë publikoi të premten një mori dokumentesh të shumëpritura që detajojnë hetimet ndaj autorit të dënuar të abuzimit seksual Jeffrey Epstein, një zhvillim i madh në sagën e gjatë që u shndërrua në një nga pengesat më të mëdha politike që Donald Trump ka pësuar që nga rizgjedhja e tij vitin e kaluar.

Ndërsa pjesë të konsiderueshme të dosjeve janë redaktuar, ato që ishin të shikueshme përfshinin imazhe të Epstein duke u shoqëruar me një sërë figurash të shquara, duke përfshirë artistë si Michael Jackson, Chris Tucker dhe Diana Ross, dhe sipërmarrësin Richard Branson. Bill Clinton shfaqet në disa foto, përfshirë një në të cilën ai është në një pishinë së bashku me bashkëpunëtoren e dënuar të Epstein, Ghislaine Maxwell. Imazhet tregojnë gjithashtu britanikun Andreë Mountbatten-Windsor.

Një tjetër sasi dokumentesh tregonte foto të provave të mbledhura, duke përfshirë disqe dhe kompjuterë, por nuk zbulonte detaje në lidhje me përmbajtjen. Kishte gjithashtu një foto të asaj që dukej të ishte një qen në një qese plehrash, të vendosur brenda një kutie.

Në një letër drejtuar Kongresit, Todd Blanche tha se dokumentet, të cilat datojnë që nga viti 2006, kur Epstein u hetua për akuza për prostitucion të fëmijëve, ishin vetëm grupi i parë i asaj që është planifikuar të publikohet.

“Departamenti duhet tĂ« publikojĂ« dokumente tĂ« pĂ«rgjegjshme nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« vazhdueshme”, shkroi zĂ«vendĂ«sprokurori i pĂ«rgjithshĂ«m nĂ« letrĂ«n e siguruar nga Fox NeĂ«s.

Ai gjithashtu pranoi një sërë redaktimesh, duke përfshirë detajet identifikuese të më shumë se 1,200 viktimave dhe anëtarëve të familjeve të tyre.

DemokratĂ«t e Kongresit akuzuan administratĂ«n Trump se nuk i Ă«shtĂ« pĂ«rmbajtur Aktit tĂ« TransparencĂ«s sĂ« Dosjeve Epstein, i cili kĂ«rkon qĂ« departamenti i drejtĂ«sisĂ« tĂ« publikojĂ« tĂ« gjitha “tĂ« dhĂ«nat, dokumentet, komunikimet dhe materialet hetimore tĂ« paklasifikuara” nĂ« posedim tĂ« tij nĂ« lidhje me rastet e financierit deri mĂ« 19 dhjetor.

Ligji gjithashtu kërkon që departamenti i drejtësisë të publikojë çdo material nga hetimet që lidhen me Maxëell, e cila u shpall fajtor në vitin 2021 për ndihmën që i dha Epstein-it në trafikimin seksual të vajzave adoleshente dhe u dënua me 20 vjet burg.

“Teknikisht ata nuk janĂ« nĂ« pĂ«rputhje me ligjin”, tha kongresmeni demokrat Ro Khanna.

“Ligji kĂ«rkon qĂ« tĂ« gjitha dokumentet qĂ« nuk janĂ« tĂ« klasifikuara tĂ« publikohen. Ligji gjithashtu kĂ«rkon qĂ« ata tĂ« shpjegojnĂ« redaktimet. Nuk e kam parĂ« ende nĂ«se e kanĂ« bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« apo jo. Leximi im fillestar Ă«shtĂ« se ata kanĂ« shumĂ« redaktime pa shpjegime”, tha Khanna.

Chuck Schumer, demokrati kryesor i Senatit, i bĂ«ri jehonĂ« shqetĂ«simeve tĂ« tij dhe tha nĂ« njĂ« deklaratĂ«: “Ne do tĂ« ndjekim çdo mundĂ«si pĂ«r t’u siguruar qĂ« e vĂ«rteta tĂ« dalĂ« nĂ« dritĂ«.”

Thomas Massie, republikan, gjithashtu iu bashkua korit, duke shkruar nĂ« mediat sociale se publikimi i dokumentit “nuk pĂ«rputhet fare me frymĂ«n e ligjit qĂ« Donald Trump nĂ«nshkroi vetĂ«m 30 ditĂ« mĂ« parĂ«â€.

Abigail Jackson, zĂ«vendĂ«ssekretarja e shtypit e ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«, tha se publikimi i dokumenteve vĂ«rteton se “administrata Trump Ă«shtĂ« mĂ« transparentja nĂ« histori” dhe tha se “ka bĂ«rĂ« mĂ« shumĂ« pĂ«r viktimat sesa demokratĂ«t ndonjĂ«herĂ«â€ duke i bĂ«rĂ« dosjet publike dhe duke bashkĂ«punuar me njĂ« hetim tĂ« veçantĂ« tĂ« kongresit.

Çështja e Epstein ka tĂ«rhequr vĂ«mendjen e publikut pĂ«r vite me radhĂ« dhe ka qenĂ« subjekt i teorive tĂ« panumĂ«rta konspirative – kryesisht pĂ«r shkak tĂ« lidhjeve tĂ« tij me figura tĂ« fuqishme dhe tĂ« pasura nĂ« SHBA dhe jashtĂ« saj, pĂ«rfshirĂ« Trump.

NdĂ«rsa ai ka autoritetin si president pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« publike dokumentet, Trump mĂ« parĂ« e kundĂ«rshtoi kĂ«tĂ« dhe tha se shqetĂ«simi pĂ«r lidhjet e tij me Epstein ishte njĂ« “mashtrim demokrat”. NdĂ«rsa Dhoma e PĂ«rfaqĂ«suesve i afrohej miratimit tĂ« projektligjit nĂ« nĂ«ntor, presidenti e ndryshoi papritur qĂ«ndrimin e tij dhe tha se ligjvĂ«nĂ«sit republikanĂ« duhet ta mbĂ«shtesin atĂ«. MĂ« vonĂ« u miratua unanimisht nga Senati dhe Trump e nĂ«nshkroi masĂ«n nĂ« ligj mĂ« 19 nĂ«ntor, duke shkaktuar njĂ« numĂ«rim mbrapsht 30-ditor pĂ«r publikimin e dokumenteve.

Edhe pse ligji urdhĂ«ron publikimin e materialeve tĂ« paklasifikuara, ai mund tĂ« mos ofrojĂ« transparencĂ«n e plotĂ« tĂ« kĂ«rkuar nga shumĂ« viktima tĂ« Epstein, pasi pĂ«rfshin pĂ«rjashtime tĂ« dukshme, duke pĂ«rfshirĂ« njĂ« dispozitĂ« qĂ« pĂ«rjashton materialet “qĂ« do tĂ« rrezikonin njĂ« hetim aktiv federal” nga publikimi.

Legjislacioni gjithashtu thotĂ« se “jo mĂ« vonĂ« se 15 ditĂ«â€ pasi materialet tĂ« bĂ«hen publike, departamenti i drejtĂ«sisĂ« duhet t’i ofrojĂ« Kongresit njĂ« listĂ« tĂ« tĂ« gjitha kategorive tĂ« tĂ« dhĂ«nave tĂ« publikuara dhe tĂ« mbajtura, njĂ« pĂ«rmbledhje tĂ« çdo redaktimi tĂ« bĂ«rĂ« dhe njĂ« listĂ« tĂ« “tĂ« gjithĂ« zyrtarĂ«ve qeveritarĂ« dhe individĂ«ve tĂ« ekspozuar politikisht tĂ« emĂ«ruar ose tĂ« referuar nĂ« materialet e publikuara”.

Para publikimit të materialeve, ekspertët paralajmëruan gjithashtu se zbulimi i të dhënave mund të mos ofrojë një përshkrim të plotë të krimeve të Epstein ose rrjetit të tij, dhe se kjo mund të lërë ende shumë pyetje në lidhje me Epstein pa përgjigje.

The post Publikohet dosja e Epstein! Dalin në dritë mijëra foto, përfshirë ato të Clinton në pishinë me një grua, Michael Jasckson e të tjerë appeared first on Gazeta Si.

Lidhjet mes administratës Trump, të djathtës amerikane dhe vëllezërve Tate

19 December 2025 at 16:26

Gazeta Si – MĂ« 27 shkurt 2025, Andrew dhe Tristan Tate zbarkuan nĂ« Florida me njĂ« aeroplan privat pasi njĂ« gjyqtar rumun hoqi kufizimet e udhĂ«timit, duke i lejuar ata tĂ« ktheheshin nĂ« Shtetet e Bashkuara.

ndrew Tate, më i njohuri nga të dy, është një sipërmarrës dhe influencues me pikëpamje mizogjine, të dhunshme dhe raciste, i njohur në manosferë dhe në të djathtën ekstreme.

Ai dhe vëllai i tij Tristan, akuzohen në Rumani dhe Mbretërinë e Bashkuar për krime të ndryshme, duke përfshirë sulme seksuale dhe trafikim qeniesh njerëzore, për drejtimin e një rrjeti prostitucioni bazuar në mashtrimin dhe kanosjen e dhjetëra grave. Një hetim i tretë u hap gjithashtu kundër tyre në Florida.

Disa gazeta, pĂ«rfshirĂ« “Financial Times”, kishin raportuar tashmĂ« nĂ« atĂ« kohĂ« se vĂ«llezĂ«rit Tate kishin arritur tĂ« rimerrnin pasaportat e tyre nga autoritetet gjyqĂ«sore rumune nĂ«n presionin e administratĂ«s amerikane tĂ« Donald Trump.

Tani, njĂ« investigim i “New York Times“ ka rindĂ«rtuar nĂ« detaje mĂ« tĂ« mĂ«dha lidhjet e shumta midis Tates, administratĂ«s Trump dhe familjes sĂ« presidentit.

Ndër zhvillimet më të spikatura janë dy mesazhe që Andrew Tate u dërgoi njerëzve të afërt me të në ditët menjëherë para kthimit të tij në Shtetet e Bashkuara. Mesazhet tregojnë qartë ndërhyrjen e drejtpërdrejtë nga administrata Trump.

MĂ« 14 janar, Andrew Tate shkroi: “Administrata Trump mĂ« ka njoftuar se do ta trajtojĂ« kĂ«tĂ« çështje. MĂ« thanĂ« se do tĂ« jem i lirĂ« dhe se Presidenti Trump duhet tĂ« takohet me mua sĂ« shpejti nĂ« Miami”.

Pak më shumë se një muaj më vonë, të dy zbarkuan në aeroportin Fort Lauderdale, Florida, i dyti më i afërt me Mar-a-Lago, rezidencën e Trump (rreth 60 milje nga Miami). Trump mohoi të kishte të bënte me lirimin e tyre.

NĂ« njĂ« mesazh tjetĂ«r, tĂ« dĂ«rguar mĂ« 26 shkurt, Andrew Tate shkroi: “Kam marrĂ« udhĂ«zime shumĂ« tĂ« hollĂ«sishme nga amerikanĂ«t se si tĂ« kalojmĂ« kufirin, nĂ« lidhje me telefonat, pasaportat, etj. Nuk mund tĂ« them mĂ« shumĂ«â€.

Të nesërmen vëllezërit Tate fluturuan për në Shtetet e Bashkuara, duke dokumentuar kthimin e tyre me një video të postuar në Rumble (ata kanë shtetësi të dyfishtë britanike dhe amerikane).

Andrew Tate (majtas), dhe vëllai i tij Tristan, jashtë një stacioni policie në Rumani më 21 maj 2025

NĂ« video, Andrew Tate deklaron shprehimisht se atyre iu lejua tĂ« ktheheshin “me kusht qĂ« [udhĂ«timi] tĂ« ishte sekret”.

Ai thotë se aeroporti në Bukuresht, Rumani, ishte rihapur posaçërisht për ta në orën 2:00 të mëngjesit, por se ata u mbajtën për disa orë nga policia rumune.

Ai shton se telefonoi njĂ« person rumun, emrin e tĂ« cilit nuk e bĂ«n tĂ« ditur, i cili do tĂ« mbĂ«rrinte shpejt pĂ«r tĂ« zgjidhur çështjen para agimit: “Sepse nĂ«se lind dielli, media e zbulon dhe ne nuk jemi larguar, do tĂ« jetĂ« njĂ« makth”.

Pasi u larguan, gazetarĂ«t e pyetĂ«n Joseph D. McBride, avokatin e Tates, i cili pĂ«rfaqĂ«soi gjithashtu disa nga mbĂ«shtetĂ«sit e Trump qĂ« sulmuan Kongresin Amerikan mĂ« 6 janar 2021, nĂ«se administrata kishte luajtur ndonjĂ« rol nĂ« kthimin e tyre. Ai u pĂ«rgjigj: “BĂ«ni llogaritĂ«, djemtĂ« janĂ« nĂ« aeroplan”.

Siç u raportua nga faqja e internetit hetimore amerikane “ProPublica” muaj mĂ« parĂ«, me mbĂ«rritjen e tyre nĂ« Shtetet e Bashkuara, agjentĂ«t e Doganave dhe Mbrojtjes Kufitare, i sekuestruan telefonat dhe Ă«shtĂ« e paqartĂ« me kĂ«rkesĂ« tĂ« cilit autoritet (siç u pĂ«rmend, Tates ishin tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« hetime nĂ« shumĂ« vende).

NĂ« njĂ« procedurĂ« shumĂ« tĂ« pazakontĂ«, njĂ« zyrtar i ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ« ndĂ«rhyri, duke kĂ«rkuar me shkrim qĂ« autoritetet t’i kthenin ato.

Ky zyrtar ishte Paul Ingrassia, ish-avokati i Tates dhe tani ndërlidhësi midis Departamentit të Sigurisë Kombëtare dhe Shtëpisë së Bardhë.

“New York Times” gjeti gjithashtu konfirmim tĂ« ri tĂ« njĂ« historie qĂ« kishte dalĂ« tashmĂ« nĂ« gazeta nĂ« shkurt: se Richard Grenell, njĂ« i dĂ«rguar special pĂ«r administratĂ«n Trump dhe njĂ« mbĂ«shtetĂ«s i njohur i Tates, kishte folur hapur pĂ«r rastin e tyre me zyrtarĂ« tĂ« lartĂ« rumunĂ«.

NjĂ«ri ishte Victor Ponta, njĂ« kĂ«shilltar i kryeministrit tĂ« atĂ«hershĂ«m rumun, Marcel Ciolacu: ai fillimisht kishte lĂ«nĂ« tĂ« kuptohej pĂ«r “New York Times” se kishte diskutuar pĂ«r Tatet me Grenell, por mĂ« vonĂ« e tĂ«rhoqi; tjetri ishte Emil Hurezeanu, atĂ«herĂ« ministĂ«r i JashtĂ«m. Si qeveria rumune, ashtu edhe Grenell, kanĂ« minimizuar ose mohuar çdo rol nĂ« lirimin e tyre.

Së fundmi, gazeta përpiloi intervista, podkaste dhe deklarata nga ata që ishin të përfshirë drejtpërdrejt për të rindërtuar lidhjen midis vëllezërve Tate, familjes Trump dhe figurave të ndryshme të shquara të së djathtës amerikane.

Richard Grenell paspresidentit amerikan, Donald Trump

PĂ«r shembull, raportohet se Andrew Tate ishte takuar personalisht me Donald Trump Jr., njĂ« nga djemtĂ« e Donald, nĂ« “Trump Tower” nĂ« vitin 2017 dhe nĂ« vitin 2018, ai tha nĂ« njĂ« podcast se fliste me tĂ« “çdo dy ditĂ«â€.

Një mik i përbashkët, konfirmoi gjithashtu se Barron Trump, djali më i vogël i Trump, tani 19 vjeç, gjithashtu e admironte shumë Andrew dhe se të dy kishin folur të paktën një herë në Zoom.

NĂ« atĂ« rast, tĂ« dy diskutuan gjithashtu se hetimin rumun, kishte si qĂ«llim njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« tĂ« heshtnin vĂ«llezĂ«rit Tate, sipas burimit tĂ« “New York Times”.

Midis personazheve të famshëm të krahut të djathtë me të cilët Tatet kishin marrëdhënie të mira ose nga të cilët kishin marrë mbështetje, ishin Tucker Carlson, komentatori i njohur konservator, i cili kishte zhvilluar një intervistë shumë përbuzëse me Andrew Tate; Candace Owens, një podkaster i njohur; dhe vetë Charlie Kirk, një nga aktivistët më të njohur të së djathtës amerikane, i vrarë në fillim të shtatorit gjatë një eventi publik.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Lidhjet mes administratës Trump, të djathtës amerikane dhe vëllezërve Tate appeared first on Gazeta Si.

‘Green Card’ dhe lidhja me viktimat, kush Ă«shtĂ« vrasĂ«si nĂ« Universitetin Brown dhe i profesorit tĂ« MIT?

19 December 2025 at 12:59

Gazeta Si – Claudio Manuel Neves Valente veproi si njĂ« vrasĂ«s i ftohtĂ«, i pĂ«rgatitur, i vĂ«mendshĂ«m ndaj detajeve. Por nĂ« fund, ai vdiq si shumĂ« vrasĂ«s masivĂ«, duke qĂ«lluar veten – sipas policisĂ« – nĂ« kokĂ«.

Dhe la pas shumë pyetje, duke filluar nga ajo më themelore: pse vrau dy studentë të Universitetit Brown në Rhode Island dhe shkencëtarin e MIT, profesorin e fizikës, Nuno Loureiro në Brookline, Massachusetts.

Historia e vrasësit ka një fillim në dukje pozitiv. Valente ndjek shkollën e mesme në Torres Naves, 75 milje larg Lisbonës dhe notat e tij janë të larta.

Në fakt, ai është një nga pesë studentët e përzgjedhur për aftësitë e tyre dhe më pas të detyruar të japin një provim kombëtar, një sukses që ai e përsëriti duke dhënë një tjetër në Australi.

Rruga e tij kryqĂ«zohet me atĂ« tĂ« viktimĂ«s sĂ« tij tĂ« ardhshme, profesorin Loureiro, nĂ« Instituto Superior Teknik nĂ« kryeqytet, ku tĂ« dy studiojnĂ« fizikĂ« dhe ka tĂ« ngjarĂ« qĂ« kjo tĂ« jetĂ« koha kur ata takohen. ËshtĂ« mesi i viteve 1990, njĂ« periudhĂ« formuese para hapit tĂ« madh jashtĂ« shtetit.

Nuno Loureiro, profesori i fizikës në MIT

Valente mbërriti në SHBA në vitin 2000 me vizë studentore, u regjistrua në Universitetin Broën dhe qëndroi atje deri në vitin 2001, kur bëri një pushim që u shndërrua në një tërheqje në vitin 2003.

Arsyet e mungesës së tij janë aktualisht të paqarta, por është e sigurt se, gjatë asaj periudhe, ai ndoqi kurset Barus dhe Holley, të njëjtat që më vonë u bënë vendi i sulmit, më të vjetrat në kompleksin e madh dhe të pa pajisura me një numër të mjaftueshëm kamerash sigurie.

Regjistrimi në universitet është pika e parë e kontaktit midis vrasësit dhe shënjestrës së tij. Edhe pse nuk mjafton për të shpjeguar veprimin. Pas përvojës së tij në Rhode Island, Valente u kthye në Portugali, por nuk e harroi kurrë Amerikën.

Ai arriti tĂ« kthehej nĂ« vitin 2017, duke marrĂ« njĂ« “Green Card”, KartĂ« tĂ« GjelbĂ«r – njĂ« leje qĂ«ndrimi thelbĂ«sore pĂ«r tĂ« punuar – falĂ« sistemit tĂ« llotarisĂ« amerikane, me njĂ« numĂ«r tĂ« caktuar kandidatĂ«sh tĂ« pĂ«rzgjedhur dhe tĂ« shortuar rastĂ«sisht, siç ndodh nĂ« tĂ« gjitha shtetet qĂ« e aplikojnĂ«.

Rruga e Loureiros ishte e ndryshme: pasi përfundoi një bursë kërkimore, ai u bashkua me MIT (Massachusetts Institute of Technology) në vitin 2016, ku ngjiti shkallët e tij, duke u bërë drejtor i njërit prej departamenteve në vitin 2024. Rrugë të kundërta, jetë të ndryshme.

Ndërsa shkencëtari u vendos në periferi të Bostonit, bashkëkombësi i tij Valente shkoi në Florida. Adresa e tij e fundit e njohur ishte në Miami-Dade, një shtëpi e bukur me ngjyra e rrethuar nga palma, me tre dhoma gjumi dhe dy banjo.

Megjithatë, nuk ishte pronë e tij. Dhe që andej ai fluturoi për në Boston më 26 nëntor, faza e parë e misionit të tij.

MĂ« 1 dhjetor, ai mori me qira njĂ« makinĂ«, duke lĂ«nĂ« gjurmĂ« – sipas versionit zyrtar – qĂ« mĂ« vonĂ« do tĂ« rezultonin vendimtare pĂ«r identifikimin e tij.

Më 13 dhjetor, ai kaloi në ofensivë: inspektoi Universitetin Brown dhe më pas qëlloi dhjetëra plumba drejt studentëve.

Ai u largua me qetësi, duke marrë masa për të shmangur identifikimin e shpejtë, duke përfshirë targa të dyfishta dhe masa të tjera paraprake.

Këto lëvizje tregojnë planifikimin e një sulmi që, për fat të keq, nuk kishte përfunduar ende. Mbrëmjen e 15 dhjetorit, ai vrau shkencëtarin Nuno Loureiro në shtëpinë e tij në Brookline, rreth 50 milje nga Providence (Massachusetts).

Më pas, ai vazhdoi arratisjen e tij, duke përfunduar tre ditë më vonë me vetëvrasjen e tij në një depo garazhi në Salem. Tani vjen pjesa më e vështirë për hetuesit: ata duhet të zbulojnë një motiv bazuar në provat që kanë.

Valente ndoqi Universitetin Broën, por e la. Ai studioi fizikë dhe njihte Loureiron, një figurë prestigjioze në botën akademike, një shkencëtar që mori njohje të madhe. Për pjesën tjetër, ata mund të spekulojnë vetëm: pakënaqësi, urrejtje, probleme personale.

Nuk bëhet fjalë për një të ri që përballet me sfidat e jetës, por për një burrë 48-vjeçar i cili, ashtu si vrasësit e tjerë masivë në SHBA, doli nga anonimati, duke iu drejtuar dhunës. I verbër në korridoret e Universitetit Brown, duke synuar Loureiron.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post ‘Green Card’ dhe lidhja me viktimat, kush Ă«shtĂ« vrasĂ«si nĂ« Universitetin Brown dhe i profesorit tĂ« MIT? appeared first on Gazeta Si.

U kap nĂ« ‘kiss cam’ me shefin nĂ« koncertin e Coldplay, drejtoresha e HR thyen heshtjen: Ishte njĂ« gabim

18 December 2025 at 21:49

Kristin Cabot, drejtoresha e burimeve njerëzore që u bë virale pasi u kap duke u përqafuar në mënyrë intime me shefin e saj të martuar gjatë një koncerti të Coldplay në Boston, ka folur për herë të parë publikisht, duke mohuar se kishte një lidhje seksuale me të.

Cabot, 53 vjeçe, dhe ish-CEO i kompanisĂ« Astronomer, Andy Byron, u shfaqĂ«n nĂ« ekranin gjigant tĂ« koncertit mĂ« 16 korrik, nĂ« njĂ« moment tĂ« afĂ«rt qĂ« u transmetua nga “kiss cam”.

Sapo kuptuan se po shfaqeshin para mijëra njerëzve, të dy u ndanë me shpejtësi dhe u përpoqën të fshiheshin, ndërsa momenti u komentua edhe nga këngëtari i Coldplay, Chris Martin, i cili tha me shaka:

“Ose janĂ« duke tradhtuar, ose janĂ« shumĂ« tĂ« turpshĂ«m”.

Pas muajsh heshtjeje, Cabot ka deklaruar për Neë York Times se gjithçka ishte një gabim i vetëm, i nxitur nga alkooli.

“Mora njĂ« vendim tĂ« keq. Piva disa kokteje, kĂ«rcyem dhe u solla nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« papĂ«rshtatshme me shefin tim. Nuk Ă«shtĂ« diçka e vogĂ«l. Mora pĂ«rgjegjĂ«si dhe sakrifikova karrierĂ«n time pĂ«r kĂ«tĂ«. Ky ishte çmimi qĂ« zgjodha tĂ« paguaj”, u shpreh ajo.

Ajo pranoi se kishte një simpati për Byron, por theksoi se para asaj mbrëmjeje ata nuk kishin pasur asnjë marrëdhënie intime dhe as nuk ishin puthur ndonjëherë. Sipas saj, puthja në koncert ishte e para dhe e fundit.

Cabot tregon se Ă«shtĂ« tallur publikisht, Ă«shtĂ« quajtur “tradhtare” nga tĂ« panjohur dhe ka marrĂ« mbi 60 kĂ«rcĂ«nime me vdekje.

“Dua qĂ« fĂ«mijĂ«t e mi ta dinĂ« se njerĂ«zit mund tĂ« gabojnĂ« rĂ«ndĂ«, por askush nuk duhet tĂ« kĂ«rcĂ«nohet me vdekje pĂ«r njĂ« gabim”, tha ajo.

Situata ishte edhe më e ndërlikuar pasi Cabot ishte drejtore e HR dhe Byron CEO i kompanisë.

“ËshtĂ« kaq klishe dhe kaq keq”, kujton ajo.

Pas një hetimi, Byron dha dorëheqjen si CEO dhe më pas u largua edhe Cabot.

Ajo zbuloi gjithashtu se nĂ« koncert ndodhej edhe ish-bashkĂ«shorti i sajr, AndreĂ«, me njĂ« shoqĂ«ruese tjetĂ«r. Çifti ishte i martuar prej dy vitesh, por i ndarĂ« nĂ« atĂ« kohĂ«. Cabot depozitoi kĂ«rkesĂ«n pĂ«r divorc mĂ« 13 gusht, ndĂ«rsa AndreĂ« konfirmoi se vendimi pĂ«r ndarje ishte marrĂ« pĂ«rpara incidentit.

Cabot thotë se fëmijët e saj adoleshentë po ndjekin terapi dhe janë pritur me mirëkuptim në shkollë, ndërsa ajo vetë po rikthehet gradualisht në jetën normale.

Kontakti me Andy Byron ka përfunduar që në shtator, pasi të dy ranë dakord se komunikimi mes tyre e bënte më të vështirë shërimin dhe ecjen përpara.

Rasti mbetet një nga skandalet më të komentuara të verës, duke hapur debat të gjerë mbi jetën private, gjykimin publik dhe pasojat e një momenti të vetëm të gabuar.

The post U kap nĂ« ‘kiss cam’ me shefin nĂ« koncertin e Coldplay, drejtoresha e HR thyen heshtjen: Ishte njĂ« gabim appeared first on Gazeta Si.

Skandali seksual i Alfonso Signorinit trondit ItalinĂ«: Si shfrytĂ«zoi pjesĂ«marrĂ«sit e ‘Grande Fratello’

18 December 2025 at 13:38

Nëse nuk fle me Alfonso Signorinin, nuk bëhesh dot i famshëm.

Kjo Ă«shtĂ« akuza qĂ« ka bĂ«rĂ« paparaci italian Fabrizio Corona nĂ« njĂ« investigim qĂ« ka tronditur ItalinĂ«. Corona e quan kĂ«tĂ« “Çmimi i suksesit” dhe me anĂ« tĂ« disa mesazheve e dĂ«shmive tregon se Signorinin ka shfrytĂ«zuar seksualisht disa banorĂ« tĂ« “Grande Fratello”, qĂ« Signorini drejton prej vitesh.

Corona thotë se ka rreth 10 vite që gazetari Signorini përdor fuqinë e tij për të bërë shantazhe seksuale ndaj të rinjve që duan të bëhen pjesë e reality show-t të famshëm.

“Rasti zero” qĂ« ekspozoi “sistemin Signorini”, siç e quan Corona, Ă«shtĂ« Antonio Medugno, njĂ« i ri napoletan, pjesĂ« e GF nĂ« vitin 2022. Sipas Corona-s, çmimi qĂ« pagoi i riu pĂ«r t’u bĂ«rĂ« i famshĂ«m ishte marrĂ«dhĂ«nia seksuale me Signorinin, kokĂ«n e “Grande Fratello”. Paparazi ka publikuar mesazhe midis tĂ« dyve, me pĂ«rmbajtje tĂ« forta seksuale dhe takime gjatĂ« natĂ«s tek shtĂ«pia e Signorinit. Corona tregon mesazhet ku Signorini i thotĂ« tĂ« riut “Ti je perfekt. Mundohem tĂ« tĂ« gjej tĂ« meta, por nuk gjej dot. I vetmi difekt Ă«shtĂ« qĂ« e ke tĂ« vogĂ«l!”.

Vetë Medugno mohon se ka patur kontakt fizik, por flet për video-telefonata të nxehta. Fillimisht Medugno u refuzua në GF.

Mesazhet e publikuara nga Corona

Sipas paparacit, pas refuzimit fillestar tĂ« Medugnos, prezantuesi bĂ«ri lĂ«vizje tĂ« reja, duke rifilluar t’i dĂ«rgonte mesazhe: “Flirtimi fillon pĂ«rsĂ«ri, mbĂ«rrijnĂ« takimet dhe befas ai Ă«shtĂ« njĂ« konkurrent i ri nĂ« Big Brother. Ky Ă«shtĂ« sistemi”, pohon Corona. Medugno qĂ«ndroi nĂ« shtĂ«pi pĂ«r njĂ« muaj e gjysmĂ« pĂ«rpara se tĂ« eliminohej.

KĂ«tu akuzat e Coronas zgjerohen. BĂ«het fjalĂ« pĂ«r tentativa joshjeje dhe takime seksuale me premtimin e suksesit: “TĂ« paktĂ«n 500 raste nĂ« 10 vitet e fundit,” thotĂ« ai. Pas episodit, njĂ« nga mĂ« tĂ« ndjekurit, pas atij pĂ«r aventurat e dashurisĂ« sĂ« Chiaras Ferragni dhe skandalit tĂ« Raul Bovas, Corona pretendon se ka marrĂ« tĂ« paktĂ«n 50 raportime tĂ« ngjashme.

Shumë personazheve janë shprehur të ngazëllyer për fundin e Alfonsos dhe parashikojnë përjashtimin e tij nga sezoni i ardhshëm i GF, në Mediaset.

“E bukur Ă«shtĂ« tĂ« shohĂ«sh idhujt tuaj tĂ« shemben si kullĂ« letre,” komentoi ish-sportistja Valentina Vignali. “Kam punuar nĂ« modĂ« dhe televizion qĂ« nga viti 2006: falĂ« Zotit, nuk jemi tĂ« gjithĂ« tĂ« tillĂ«. Jeni tĂ« neveritshĂ«m.”

Fotot e Signorinit, publikuar nga Corona

Salvo Veneziano, i eliminuar pĂ«r komentet seksiste nga reality show, i bashkohet listĂ«s sĂ« ish-pjesĂ«marrĂ«sve tĂ« Big Brother: “Pas 5 vitesh, sot po kĂ«naqem! Dhe doja t’u thoja tĂ« gjithĂ« atyre qĂ« shiteshin: sa pĂ«r mua, mĂ« neveritni.”

Stefano Bettarini, i pĂ«rjashtuar nga shtĂ«pia nĂ« vitin 2020 pĂ«r blasfemi: “Kur ke qenĂ« duke shijuar jetĂ«n dhe papritur
.karma,” shkroi ai nĂ« rrjetet sociale. Daniele Dal Moro, pjesĂ«marrĂ«s dy herĂ« nĂ« Big Brother VIP, nĂ«nkupton njĂ« pĂ«rjashtim tĂ« padrejtĂ« nga programi: “Le tĂ« hapim kutinĂ« e PandorĂ«s pĂ«r pĂ«rjashtimin tim. Jemi nĂ« momentin e pĂ«rballjes.”

Antonio Medugno

Opinionisti i Showbizz-it, Alessandro Rosica komentoi gjithashtu nĂ« Instagram: “FatkeqĂ«sisht, mund ta konfirmoj qĂ« gjithçka Ă«shtĂ« e vĂ«rtetĂ«. Sistemi Signorini ka qenĂ« gjithmonĂ« kĂ«shtu. Bisedat dhe telefonatat e tij kanĂ« qarkulluar pĂ«r vite me radhĂ«, ishte vetĂ«m çështje kohe. Ai madje provoi ta bĂ«jĂ« edhe me mua, por kur kuptoi qĂ« unĂ« nuk isha pĂ«rputhje pĂ«r tĂ«, mĂ« pĂ«rjashtoi nga Big Brother dy vjet mĂ« parĂ«. Nuk Ă«shtĂ« sekret, e kam treguar nĂ« storiet e mia nĂ« Instagram. ShumĂ« burra tĂ« tjerĂ« nuk kanĂ« pasur forcĂ«n time dhe kanĂ« rĂ«nĂ«. Po flasim pĂ«r burra tĂ« drejtĂ« me familje pas tyre, jo njĂ«, jo dy, jo tre, por shumĂ«. Pas Alfonso-s, do tĂ« vijĂ« radha e Piersilvio-s.”

SĂ«rish, sipas Rosica-s, “Pier Silvio dhe shoqĂ«ria po vlerĂ«sojnĂ« me urgjencĂ« pozicionin e Alfonso-s. Ai mund tĂ« mos jetĂ« mĂ« moderator i Big Brother 2026”.

VetĂ« Signorini, ka reaguar pasi u pyet nga gazetarĂ«t e “Corriere della sera”, duke thĂ«nĂ« se “çdo gjĂ« Ă«shtĂ« nĂ« dorĂ« tĂ« avokatĂ«ve tĂ« tij”.

Përgatiti: Gazetasi.al, burime: Corriere della Sera, Il Quotidioano, La Repubblica.

The post Skandali seksual i Alfonso Signorinit trondit ItalinĂ«: Si shfrytĂ«zoi pjesĂ«marrĂ«sit e ‘Grande Fratello’ appeared first on Gazeta Si.

Ukraina dhe asetet ruse të ngrira në BE: çfarë janë dhe sa vlejnë!

18 December 2025 at 11:43

Gazeta Si – Brukseli po pret samitin mĂ« tĂ« ndjeshĂ«m tĂ« BE-sĂ« nĂ« vitet e fundit: nĂ« qendĂ«r tĂ« takimit Ă«shtĂ« çështja e UkrainĂ«s dhe, nĂ« veçanti, mbĂ«shtetja pĂ«r Kievin pĂ«rmes pĂ«rdorimit tĂ« aseteve tĂ« ngrira ruse.

Por rruga drejt kĂ«saj mase Ă«shtĂ« gjithçka tjetĂ«r pĂ«rveçse e lehtĂ«. Italia, sĂ« bashku me njĂ« numĂ«r tĂ« vogĂ«l vendesh tĂ« tjera, ka shprehur shqetĂ«sime dhe, sipas burimeve brenda institucioneve tĂ« BE-sĂ«, “asnjĂ« opsion nuk Ă«shtĂ« jashtĂ« tryezĂ«s”.

Ndërkohë, Putini ka reaguar, duke premtuar hakmarrje dhe kundërpërgjigje.

Sa vlenjĂ« ato – Kur njerĂ«zit flasin pĂ«r ngrirjen e aseteve ruse, ata i referohen 300-350 miliardĂ« dollarĂ«ve nĂ« rezervat e BankĂ«s Qendrore Ruse qĂ«, pas pushtimit tĂ« UkrainĂ«s, u ngrinĂ« nga vendet e G7 dhe Bashkimi Evropian nĂ« bankat dhe depozitat perĂ«ndimore.

Nga këto, afërsisht 190-210 miliardë euro janë depozituar në Evropë, kryesisht në Euroclear në Belgjikë, dhe afërsisht 100-110 miliardë dollarë mbahen në Shtetet e Bashkuara, kryesisht në formën e obligacioneve qeveritare amerikane. Pjesa tjetër mbahet në Japoni, Kanada, Mbretërinë e Bashkuar, Australi dhe vende të tjera.

BE-ja do tĂ« donte t’i pĂ«rdorte kĂ«to para pĂ«r tĂ« financuar rindĂ«rtimin e UkrainĂ«s dhe pĂ«r t’i lejuar Kievit tĂ« shlyejĂ« kreditĂ« e tij ndaj EvropĂ«s.

Por Rusia i konsideron këto asete si pronë sovrane të paprekshme. Prandaj kërcënimi i hakmarrjes së ashpër nëse ato përdoren në dobi të Ukrainës. Përdorimi i këtyre aseteve është gjithashtu një pikë kyçe në negociatat që synojnë arritjen e paqes.

QĂ«ndrimi i BE-sĂ« – Deri mĂ« tani, 25 vende kanĂ« shprehur mbĂ«shtetje pĂ«r pĂ«rdorimin e aseteve ruse, ndĂ«rsa dy, Hungaria dhe Sllovenia, votuan kundĂ«r.

PavarĂ«sisht votave pro, disa shtete kanĂ« shprehur shqetĂ«sime. Belgjika, Bullgaria, Italia dhe Malta, nĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t, i kĂ«rkuan Komisionit Evropian dhe KĂ«shillit “tĂ« vazhdojnĂ« tĂ« eksplorojnĂ« dhe diskutojnĂ« opsione alternative, nĂ« pĂ«rputhje me ligjin e BE-sĂ« dhe atĂ« ndĂ«rkombĂ«tar, me parametra tĂ« parashikueshĂ«m dhe qĂ« paraqesin rreziqe dukshĂ«m mĂ« tĂ« ulĂ«ta, pĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur nevojat financiare tĂ« UkrainĂ«s, bazuar nĂ« njĂ« mekanizĂ«m huadhĂ«nieje tĂ« BE-sĂ« ose zgjidhje kalimtare, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« sigurohet vazhdimĂ«sia e mbĂ«shtetjes pĂ«rpara se ndonjĂ« nga opsionet nĂ« tryezĂ« tĂ« hyjĂ« nĂ« fuqi”.

PĂ«r tĂ« katĂ«r vendet, ndalimi i transferimit tĂ« aseteve ruse “pĂ«rfshin pasoja ligjore, financiare, procedurale dhe institucionale qĂ« mund tĂ« shkojnĂ« shumĂ« pĂ«rtej kĂ«tij rasti specifik”.

PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, “ata besojnĂ« se ky vendim duhet tĂ« ishte diskutuar nga KĂ«shilli Evropian pĂ«rpara se KĂ«shilli tĂ« miratojĂ« njĂ« vendim pĂ«rfundimtar, pas dhe nĂ« pĂ«rputhje me pĂ«rfundimet pĂ«r UkrainĂ«n tĂ« miratuara nĂ« atĂ« rast”.

Dyshimet e ItalisĂ« – Ursula von der Leyen dhe Komisioni i BE-sĂ« nuk kanĂ« marrĂ« kurrĂ« nĂ« konsideratĂ« ndonjĂ« mundĂ«si tjetĂ«r financimi pĂ«r Kievin pĂ«rveç pĂ«rdorimit tĂ« aseteve ruse.

Kjo qasje e ka irrituar shumë vetë Italinë, dhe për këtë arsye Meloni, në samitin e 27 vendeve, mund të ngrejë një pyetje që po shfaqet shumë, jo vetëm brenda qeverisë italiane: nëse përdorimi i aseteve ruse për të garantuar gjithçka që dëshiron Belgjika është kaq i kushtueshëm dhe i rrezikshëm, pse të mos kthehemi te opsioni i parë, një kredi e thatë?

Kjo do tĂ« mbĂ«shtetej nĂ« garancitĂ« kombĂ«tare qĂ« çdo kryeqytet – jo domosdoshmĂ«risht i gjithĂ« – do tĂ« ofronte pĂ«r tĂ« mbrojtur UkrainĂ«n.

Burimet diplomatike shpjegojnë se kjo është disi e ngjashme me atë që ndodhi në vitin 2023, kur Kievit iu dhanë mbi 18 miliardë euro përmes të ashtuquajturës MFA+ (Ndihmë Makro-Financiare).

Dhe, tĂ« njĂ«jtat burime shpjegojnĂ«, nuk Ă«shtĂ« e detyrueshme qĂ« samiti tĂ« gjejĂ« njĂ« zgjidhje pĂ«r UkrainĂ«n gjatĂ« dy viteve tĂ« ardhshme. “NĂ«se detyrohet, mund tĂ« gjendet edhe njĂ« zgjidhje urĂ«lidhĂ«se”, theksojnĂ« ata.

Por këtë herë, loja e Melonit do të jetë jashtëzakonisht e vështirë. Fronti kursimtar, i udhëhequr nga Gjermania, nuk dëshiron asnjë hap prapa në përdorimin e aseteve.

Dhe disa kanë shprehur gatishmërinë e tyre për të ecur përpara me shumicë votash pavarësisht kësaj, edhe pa Belgjikën në bord.

Ndër forcat më pro-evropiane, ideja e një BE-je që, përballë udhëkryqeve epokale, mund të lërë pas disa vende anëtare, po rritet.

Kremlini Ă«shtĂ« i tĂ«rbuar – Rusia ka njoftuar tashmĂ« masa hakmarrĂ«se: “PĂ«rgjigja jonĂ« do tĂ« jetĂ« e menjĂ«hershme”, paralajmĂ«roi zĂ«dhĂ«nĂ«sja e MinistrisĂ« sĂ« Jashtme, Maria Zakharova.

“Banka e RusisĂ« publikoi njĂ« deklaratĂ« tĂ« detajuar mbi kĂ«tĂ« çështje mĂ« 12 dhjetor. Masat konkrete tashmĂ« po zbatohen”, tha Zakharova nĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« publikuar nga Ministria e PunĂ«ve tĂ« Jashtme.

Zëdhënësja diplomatike ruse, shtoi se politika e Brukselit ndaj Moskës është e palogjikshme dhe i ngjan teatrit të absurdit: ajo vuri në dukje se politika e dëmtimit të Rusisë me çdo kusht ka çuar tashmë në një situatë katastrofike ekonomike brenda vetë BE-së.

“ShpĂ«rdorimi i aseteve tona sovrane pa pĂ«lqimin e FederatĂ«s Ruse, qoftĂ« pĂ«rmes bllokimit tĂ« pacaktuar, konfiskimit, apo njĂ« pĂ«rpjekjeje pĂ«r ta paraqitur konfiskimin e tyre “de facto” si njĂ« lloj ‘kredie dĂ«mshpĂ«rblimi’, Ă«shtĂ« njĂ« akt absolutisht i paligjshĂ«m qĂ« shkel rĂ«ndĂ« tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare”, paralajmĂ«roi Zakharova.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Ukraina dhe asetet ruse të ngrira në BE: çfarë janë dhe sa vlejnë! appeared first on Gazeta Si.

PlayStation dhe rikthimi si okulist, mërgimi i artë i Assadit mes elitës së pasur ruse

16 December 2025 at 12:32

Gazeta Si – Pas 14 viteve lufte civile, 600 mijĂ« viktimave dhe 14 milionĂ« refugjatĂ«ve, ish-presidenti sirian Bashar al-Assad duket se po kthehet te pasioni i tij i hershĂ«m pĂ«r okulistikĂ«n (diagnostikimin, trajtimin dhe kirurgjinĂ« e sĂ«mundjeve dhe çrregullimeve tĂ« syrit).

NĂ« mĂ«rgimin e tij nĂ« MoskĂ«, ish-diktatori po mĂ«son rusisht, por mĂ« shumĂ« po kĂ«rkon njĂ« certifikatĂ« pĂ«r t’ju rikthyer profesionit tĂ« tij si okulist.

Sipas informacioneve tĂ« gazetĂ«s “The Guardian”, Assad mund tĂ« synojĂ« klientĂ« nĂ« elitĂ«n ruse. Nuk ka nevojĂ« pĂ«r para, ato nuk i mungojnĂ«, por oftalmologjia (okulistika) gjithmonĂ« ka qenĂ« pasioni i tij. Pas pĂ«rvojĂ«s sĂ« pushtetit, ai ka mundĂ«sinĂ« tĂ« kthehet te dashuria e parĂ«: kujdesi pĂ«r sytĂ«.

“Vini tĂ« pini njĂ« çaj te ne, burri im do t’ju kontrollojĂ« presionin e syve”, mund tĂ« thotĂ« bashkĂ«shortja e tij, Asma fqinjĂ«ve tĂ« rinj.

Sot, familja Assad jeton pranĂ« elitĂ«s tĂ« pasur dhe tĂ« fuqishme tĂ« RusisĂ«, nĂ« zonĂ«n prestigjioze “Rublyovo-Uspenskoye”, nĂ« perĂ«ndim tĂ« MoskĂ«s, njĂ« nga zonat mĂ« tĂ« shtrenjta tĂ« banimit nĂ« botĂ«. Vila luksoze dhe zonat e mbrojtura ofrojnĂ« privatĂ«si tĂ« plotĂ«.

Luksi i familjes është i garantuar nga vite të tëra pasurimi, jo vetëm i Basharit, por i të gjithë familjes. Megjithatë, ai rrezikon të mbetet i izoluar nga bota për shkak të rregullave të vendosura nga Vladimir Putin për pritjen e tij: intervista të pakta dhe të kontrolluara, profil i ulët, pa aktivitet politik dhe ndërhyrje minimale në regjimin e ri sirian.

Për Putinin, më e rëndësishme është marrëdhënia me qeverinë e re të Damaskut dhe ruajtja e bazave ushtarake ruse në Siri.

Pa perspektivĂ« pĂ«r t’u rikthyer nĂ« pushtet, si e kalon kohĂ«n ish-presidenti Bashar al-Assad? PĂ«r tĂ«, oftalmologjia Ă«shtĂ« njĂ« “rrugĂ« kthimi” 31 vite pas.

Në vitin 1994, vëllai i tij Basel, i preferuar nga prindërit dhe i përgatitur për të komanduar dhe drejtuar aparatin represiv të krijuar nga babai i tyre Hafez, vdiq në një aksident automobilistik.

Bashar, i cili nuk kishte treguar ndonjë interes për politikën apo aftësi kriminale si vëllai Basel dhe vëllai tjetër Maher, u detyrua të largohej nga Londra dhe të braktiste profesionin për një kurs të shpejtë drejt pushtetit të trashëguar.

Ai u bashkua me ushtrinë, u bë zyrtar dhe komandant në Liban dhe pas vdekjes së babait në vitin 2000, u bë president.

Në vitin 2011, gjatë shpërthimit të Pranverës Arabe, thuhet se nëna e Basharit, Anisa, e shtyu djalin që hezitonte, të vepronte. 

“BĂ«hu burrĂ«, vepro si babai yt, shtypi ata”. I bindur, Bashar mbikĂ«qyri vite tĂ« tĂ«ra represioni, tortura dhe shkatĂ«rrimi.

Sot, ish-presidenti nuk është parë në publik në Moskë. Ai bën një jetë jashtëzakonisht private: studion, shkon në universitet, luan PlayStation dhe pak gjëra të tjera.

Bashkëshortja e tij, Asma duket e shëruar nga leukemia me të cilën luftoi për vite me radhë dhe është parë në diskutimin e diplomës së vajzës, Zein al-Assad, së bashku me fëmijët e tjerë.

Familja është parë gjithashtu duke bërë blerje në dyqane ekskluzive dhe ka marrë disa leje për të udhëtuar në Emiratet e Bashkuara Arabe, ku jetojnë shumë të njohur të tjerë të mërguar nga Siria, si ata. Megjithatë, për momentin, vetëm Putin ka garantuar sigurinë e ekzilit të Basharit.

Ëndrra e Asadit Ă«shtĂ« tĂ« rikthehet tĂ« kujdeset pĂ«r sytĂ« e tĂ« tjerĂ«ve, madje edhe tĂ« operojĂ«, pasi thuhet se kishte dorĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«.

Ashtu si në kohën e Londrës, pasioni i tij për oftalmologjinë e bën të mos mendojë për pasojat që mund të ketë për të.

Tani, rrëzimi i mundshëm i Putinit ose një ndryshim tjetër i madh politik, mund ta detyrojë të merret me mbrojtjen ligjore përpara një gjykate ndërkombëtare për krime lufte.

Burimi: “Corriere della Sera”

The post PlayStation dhe rikthimi si okulist, mërgimi i artë i Assadit mes elitës së pasur ruse appeared first on Gazeta Si.

ArmĂ«t, ISIS dhe ‘peshkimi’: si e planifikuan sulmin babĂ« e bir nĂ« Sidnei (video)

15 December 2025 at 10:46

Gazeta Si – Sajid Akram dhe djali i tij Naveed i thanĂ« familjes sĂ« tyre se do tĂ« shkonin pĂ«r peshkim. Por ata arritĂ«n nĂ« njĂ« apartament me qira ku zhvendosĂ«n arsenalin e tyre: disa armĂ« tĂ« blera ligjĂ«risht dhe disa pajisje shpĂ«rthyese rudimentare. Ishte vendi i tyre nga i cili u nisĂ«n pĂ«r tĂ« kryer masakrĂ«n e Hanukkah nĂ« plazhin Bondi.

Informacioni i ri – i pjesshĂ«m dhe qĂ« ende ka nevojĂ« pĂ«r detaje – nuk pĂ«rjashton udhĂ«heqjen e Shtetit Islamik (IS).

Për të paktën dy arsye. Së pari, në vitin 2019, Naveed ishte monitoruar nga policia për shkak të lidhjeve të dyshuara me xhihadistët, por nuk doli asgjë që mund të çonte në një arrestim.

The 2 dogs in Bondi Beach have been neutralised#bondibeach #bondi #Australia pic.twitter.com/pDYAW3iw7o

— Muhammad Ali Sahil 🇼🇳 Űčلي ŰłŰ§Ű­Ù„ (@amsahilofficial) December 14, 2025

Së dyti, vrasësit kishin dy flamuj të Shtetit Islamik në makinën e tyre dhe është e mundur që ata të kenë bërë një betim besnikërie ndaj lëvizjes, një gjest që zakonisht i paraprin sulmeve.

Hetuesit tani po punojnë për të rindërtuar profilet e sulmuesve dhe çdo lidhje të mundshme. Sajid, një pakistanez 50-vjeçar, hyri në Australi në vitin 1998 me një vizë turistike dhe më vonë u vendos në vend, ku hapi një dyqan frutash dhe perimesh.

Naveed, 24 vjeç, lindi në Australi, studioi fe islame dhe punoi si punëtor krahu, por humbi punën disa muaj më parë.

Sajid, anëtar i një shoqate gjuetie, ka zgjidhur problemin më të rëndësishëm logjistik: armët. Ai kishte pushkë të shumta, të regjistruara siç duhet, dhe municione.

Këto ishin të njëjtat që mbante në çantë shpine gjatë sulmit. Ishte me këto pushkë që ai kreu më pas bastisjen që përfundoi me vdekjen e tij në duart e oficerëve. Naveed është shtruar në spital me lëndime të rënda dhe është në qendër të hetimit.

Mbetet pĂ«r t’u parĂ« se si babĂ« e bir dolĂ«n me idenĂ« e kryerjes sĂ« njĂ« masakre qĂ« synonte festĂ«n nĂ« plazh. Dyshja mund t’i ketĂ« kushtuar vĂ«mendje njĂ«rĂ«s prej shumĂ« thirrjeve tĂ« nisura nga propagandistĂ«t e luftĂ«s sĂ« shenjtĂ« pĂ«r tĂ« vrarĂ« “hebrenjtĂ« dhe kryqtarĂ«t”, ose mund tĂ« jenĂ« nxitur nga dikush.

ËshtĂ« interesante qĂ« ata vendosĂ«n tĂ« veprojnĂ« sĂ« bashku: lidhjet familjare janĂ« tĂ« zakonshme nĂ« grupet fondamentaliste.

Kjo parandalon tradhtinĂ«, forcon bindjen dhe bĂ«het njĂ« shtesĂ« “e frikshme” pĂ«r ndjekjen e zgjedhjeve ekstreme.

Burime zyrtare kanë specifikuar se hetimet u kryen kundër Naveed pas zbulimit të një celule të ISIS në vend.

Nuk ishte e vetmja. Në të kaluarën, zyrtarët e antiterrorizmit kishin penguar një komplot të organizuar nga një grup vëllezërish dhe kushërinjsh për të shkatërruar një avion pasagjerësh nga Emiratet.

TĂ« trajnuar dhe tĂ« financuar nga njĂ« kontakt nĂ« Siri, militantĂ«t – tĂ« gjithĂ« me origjinĂ« libaneze – kishin krijuar bomba pĂ«r t’u fshehur nĂ« mulli mishi dhe kukulla.

Plani, pĂ«r fat tĂ« mirĂ«, u pengua nga siguria, por ishte provĂ« e qartĂ« e njĂ« kĂ«rcĂ«nimi tĂ« vazhdueshĂ«m. ËshtĂ« pĂ«rsĂ«ritur disa herĂ« nĂ« Australi nĂ« forma tĂ« ndryshme: sulme tĂ« “ujqĂ«rve tĂ« vetmuar”, goditje me thikĂ« dhe sulme. Momentumi i saj Ă«shtĂ« rritur paralelisht me konfliktin nĂ« Gaza.

Në gusht, autoritetet dëbuan ambasadorin iranian në përgjigje të mbështetjes së IRGC-së për një sërë aktesh antisemite në Australi.

Komploti pĂ«rfshinte gjithashtu njĂ« kriminel tĂ« zakonshĂ«m, tĂ« punĂ«suar pĂ«r tĂ« kryer misionin – njĂ« mĂ«nyrĂ« veprimi qĂ« Irani e pĂ«rdor kudo.

KĂ«to incidente duhet tĂ« kishin nxitur rritjen e vigjilencĂ«s, veçanĂ«risht pasi Mossadi i kishte paralajmĂ«ruar australianĂ«t – dhe partnerĂ«t e tjerĂ« perĂ«ndimorĂ« – pĂ«r kĂ«rcĂ«nimin e sulmeve.

Sipas Tel Avivit, forcat lokale e nënvlerësuan kërcënimin, një polemikë që më vonë u përshkallëzua në një përplasje politike me Kryeministrin shqiptar.

The post ArmĂ«t, ISIS dhe ‘peshkimi’: si e planifikuan sulmin babĂ« e bir nĂ« Sidnei (video) appeared first on Gazeta Si.

ÇfarĂ« Ă«shtĂ« ‘Karteli i Diejve’ nĂ« VenezuelĂ«?

13 December 2025 at 14:37

Gazeta Si – Para dy javĂ«sh, Shtetet e Bashkuara e shpallĂ«n “Cartel de los Soles” (Kartelin e Diejve) si njĂ« “organizatĂ« terroriste tĂ« huaj”.

Kjo organizatë venezueliane, sipas administratës Trump, është e përfshirë në trafikun e drogës dhe drejtohet drejtpërdrejt nga presidenti venezuelan, Nicolås Maduro (i cili për këtë arsye u shpall si udhëheqësi i një organizate terroriste).

Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë ofruar një shpërblim për arrestimin e Maduros për vite me radhë, duke e rritur së fundmi atë në 50 milionë dollarë.

Sekretari i Shtetit Marco Rubio e quajti “Cartel de los Soles” “njĂ« nga organizatat mĂ« tĂ« mĂ«dha kriminale nĂ« HemisferĂ«n PerĂ«ndimore”. Ka vetĂ«m njĂ« problem: shumĂ« ekspertĂ« janĂ« skeptikĂ« se “Cartel de los Soles” ekziston nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«.

PĂ«r shumĂ« njerĂ«z, kĂ«mbĂ«ngulja e administratĂ«s Trump pĂ«r “Cartel de los Soles” Ă«shtĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« tjetĂ«r pĂ«r tĂ« ushtruar presion mbi regjimin e Maduros, por kjo bazohet nĂ« supozime tĂ« gabuara dhe nĂ« fakt rrezikon tĂ« shkĂ«pusĂ« vĂ«mendjen nga problemi i vĂ«rtetĂ« i korrupsionit dhe trafikimit tĂ« drogĂ«s qĂ« ekziston nĂ« vend.

Referencat e para pĂ«r ekzistencĂ«n e njĂ« “Cartel de los Soles” (Karteli i Diejve) u bĂ«nĂ« nĂ« VenezuelĂ« nĂ« vitet 1990, por termi fitoi popullaritet nĂ« vend nĂ« vitet 2000 dhe ka filluar tĂ« pĂ«rdoret jashtĂ« vetĂ«m nĂ« vitet e fundit. Dokumenti i parĂ« zyrtar i SHBA-ve qĂ« e pĂ«rmend atĂ« daton qĂ« nga viti 2019.

Ministri i Mbrojtjes i Venezuelës, Vladimir Padrino López, i kërkuar gjithashtu nga Shtetet e Bashkuara, duke mbajtur shenja dielli në spaletat e tij

NĂ« VenezuelĂ«, “CĂĄrtel de los Soles” Ă«shtĂ« njĂ« term i pĂ«rcaktuar lirshĂ«m qĂ« pĂ«rdoret pĂ«r tĂ« pĂ«rshkruar faktin se shumĂ« zyrtarĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« regjimit venezuelian, veçanĂ«risht oficerĂ«t ushtarakĂ«, pasurohen pĂ«rmes trafikut tĂ« drogĂ«s.

“Diejt” nĂ« emĂ«r janĂ« shenjat dalluese nĂ« formĂ« dielli qĂ« mbahen nĂ« shpatulla nga oficerĂ«t e Guardia Nacional Bolivariana, njĂ« pĂ«rbĂ«rĂ«s i forcave tĂ« armatosura venezueliane.

Nuk ka dyshim të vërtetë se segmente të mëdha të ushtrisë venezueliane janë të përfshira në trafikun e drogës: provat janë të shumta dhe të dokumentuara mirë.

Ky afrim filloi nĂ« vitet 2000. NĂ« ato vite, Venezuela – e udhĂ«hequr atĂ«herĂ« nga Hugo ChĂĄvez, paraardhĂ«si i Maduros dhe themeluesi i regjimit aktual – po izolohej ndĂ«rkombĂ«tarisht dhe kjo bĂ«ri qĂ« shumĂ« oficerĂ« tĂ« kĂ«rkonin burime tĂ« ardhurash nĂ« trafikun e paligjshĂ«m.

Për më tepër, gjatë atyre viteve, disa grupe të FARC-ut, grupit gueril kolumbian që financonte operacionet e tij përmes trafikut të drogës, u përballën me vështirësi në vendin e tyre dhe vendosën lidhje me ushtrinë e Venezuelës fqinje.

Ushtria fillimisht u kufizua në ofrimin e mbrojtjes për trafikantët në këmbim të parave, pastaj filloi të trafikonte drogë drejtpërdrejt, duke përdorur infrastrukturën shtetërore si aeroportet.

Ndërsa regjimi, fillimisht nën drejtimin e Chavezit dhe më pas me Maduron, u bë gjithnjë e më i izoluar dhe paranojak, këto sjellje u inkurajuan në vend që të shtypeshin: sa më shumë oficerë ushtarakë të përfshiheshin në trafikun e drogës, aq më shumë do të humbisnin nëse regjimi binte, sepse pa mbrojtjen e qeverisë ata rrezikonin të kapeshin si narkotrafikantë.

Për më tepër, me ekonominë në krizë, trafikimi i drogës ishte një mënyrë për ta mbajtur ushtrinë të kënaqur edhe nëse paga e tyre ishte e ulët.

Gjatë viteve, shumë oficerë ushtarakë venezuelianë janë arrestuar jashtë vendit me akuza për trafik droge, disa prej të cilëve janë ekstraduar në Shtetet e Bashkuara dhe kanë marrë dënime të rënda.

Presidenti Nicolas Maduro, takon krerët e ushtrisë venezueliane

Më famëkeqi prej tyre është Hugo Carvajal, ish-kreu i shërbimeve të inteligjencës së Venezuelës, i cili u shpall fajtor në qershor për trafik droge dhe akuza të tjera.

Sot, disa organizata vlerësojnë se 24 përqind e kokainës në botë kalon nëpër Venezuelë. Ushtria gjithashtu operon miniera të paligjshme, trafik karburanti dhe biznese të tjera të ngjashme të paligjshme.

Duke pasur parasysh përfshirjen e qartë të sektorëve të forcave të armatosura të Venezuelës në trafikimin e drogës, megjithatë, është e vështirë të thuhet nëse këta sektorë janë vërtet aq të koordinuar dhe të lidhur sa të përbëjnë një kartel droge.

Kartelet, si ato në Meksikë dhe Kolumbi, kanë një udhëheqje të përcaktuar, një hierarki të ngurtë dhe operacione tipike të centralizuara.

Nga ana tjetĂ«r, thuhet se “Cartel de los Soles”, dyshohet se pĂ«rbĂ«het nga sektorĂ« tĂ« ndryshĂ«m tĂ« forcave tĂ« armatosura qĂ«, nĂ« mĂ«nyra tĂ« ndryshme, pĂ«rfitojnĂ« nga trafikimi i drogĂ«s.

“Nuk ka pasur kurrĂ« prova tĂ« qarta se ekziston njĂ« organizatĂ« e tillĂ«â€, tha pĂ«r gazetĂ«n spanjolle “El Pais”, Phil Gunson, analist i VenezuelĂ«s nĂ« grupin e ekspertĂ«ve tĂ« “Crisis Group”.

“InSight Crime”, njĂ« nga faqet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« internetit qĂ« mbulon trafikimin e drogĂ«s, pretendon se sektorĂ« tĂ« ndryshĂ«m brenda forcave tĂ« armatosura tĂ« VenezuelĂ«s, “sillen nĂ« mĂ«nyrĂ« efektive si organizata tĂ« trafikimit tĂ« drogĂ«s”, por se â€œĂ«shtĂ« e paqartĂ« nĂ«se kĂ«to grupe koordinohen me njĂ«ra-tjetrĂ«n, apo edhe bashkĂ«veprojnĂ«â€.

PavarĂ«sisht kĂ«saj, “InSight Crime” pĂ«rdor termin “CĂĄrtel de los Soles” pĂ«r tĂ« pĂ«rcjellĂ« pĂ«rhapjen e fenomenit.

MegjithatĂ«, disa analiza e konsiderojnĂ« “CĂĄrtel de los Soles” si njĂ« kartel atipik tĂ« trafikimit tĂ« drogĂ«s. Ekziston gjithashtu njĂ«farĂ« mosbesimi nĂ« konsiderimin e Maduros si udhĂ«heqĂ«si i kĂ«tij karteli.

Pothuajse tĂ« gjithĂ« supozojnĂ« se Maduro e di qĂ« vartĂ«sve e tij trafikojnĂ« drogĂ« dhe e shfrytĂ«zon atĂ« pĂ«r t’u pasuruar, por kjo Ă«shtĂ« shumĂ« e ndryshme nga tĂ« qenit udhĂ«heqĂ«si i njĂ« grupi tĂ« centralizuar kriminal.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post ÇfarĂ« Ă«shtĂ« ‘Karteli i Diejve’ nĂ« VenezuelĂ«? appeared first on Gazeta Si.

Inteligjenca daneze i shikon SHBA-tĂ« si njĂ« ‘burim shqetĂ«simi’

11 December 2025 at 19:51

Gazeta Si – NjĂ« shenjĂ« e kohĂ«rave. NĂ« raportin e saj vjetor, inteligjenca daneze identifikoi Shtetet e Bashkuara si njĂ« burim shqetĂ«simi.

Analistët u alarmuan nga ofensiva e tarifave, aktivitetet në Arktik dhe kërcënimi i përdorimit të forcës kundër aleatëve. Kjo referencë e fundit është në lidhje me ambiciet e Uashingtonit për burimet e Groenlandës.

Konflikti me Kinën, shton raporti, krijon pasiguri në lidhje me rolin e Amerikës si garantuese e sigurisë në Evropë.

Dokumenti 64-faqĂ«sh kap njĂ« moment – sulmin e ashpĂ«r tĂ« kampit Trump ndaj Bashkimit Evropian – dhe Ă«shtĂ« i mbĂ«shtetur nga njĂ« sĂ«rĂ« faktesh tĂ« qarta.

Thomas Ahrenkiel, drejtori aktual i inteligjencĂ«s daneze, theksoi dilemĂ«n e dukshme pĂ«r partnerĂ«t nĂ« EvropĂ«: Shtetet e Bashkuara janĂ« aleati mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m, por nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, toni i armiqĂ«sisĂ« nga ShtĂ«pia e BardhĂ« dhe pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« tjerĂ« Ă«shtĂ« rritur. Kopenhageni ka ndjekur me alarm njĂ« sĂ«rĂ« iniciativash “tĂ« hapura” dhe “tĂ« fshehta” nga Uashingtoni.

Donald Trump ka deklaruar se Groenlanda do tĂ« “merret” nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« ose nĂ« njĂ« tjetĂ«r dhe zĂ«vendĂ«si Vance, ka udhĂ«tuar pĂ«r tĂ« riafirmuar objektivin.

KĂ«to deklarata publike janĂ« shoqĂ«ruar, sipas danezĂ«ve, nga aktivitete jo shumĂ« transparente nga zyrtarĂ«t amerikanĂ«: nĂ« fakt, njĂ« mision “ndikimi” brenda territorit tĂ« pretenduar nga SHBA-tĂ«.

NĂ« kĂ«tĂ« drejtim, “New York Times” kujtoi se si nĂ« maj, u zbuluan rrjedhje informacioni nĂ« lidhje me operacionet e inteligjencĂ«s amerikane dhe kĂ«rkimet mbi GroenlandĂ«n.

Referencat e drejtpërdrejta për këtë sektor strategjik janë rritur në raportet e shpërndara brenda administratës, një shenjë e objektivave të reja të vendosura nga qeveria.

Raporti danez përqendrohet më pas në sfidën e paraqitur nga Kina dhe Rusia, të cilat konsiderohen si një burim rreziku të lartë.

Pekini pĂ«rdor presion ekonomik, ndĂ«rsa Moska pĂ«rqendrohet nĂ« “luftĂ«n hibride”: ekspertĂ«t vĂ«rejnĂ« se vendet baltike janĂ« rajoni me potencialin mĂ« tĂ« lartĂ« pĂ«r pĂ«rdorimin e forcĂ«s kundĂ«r NATO-s.

Këto rreziqe kanë të bëjnë me sektorët e energjisë, kabllot nënujore dhe lirinë e lundrimit.

Paralajmërimi i lëshuar nga Kopenhageni nuk është i vetmi. Në javët e fundit, kanë dalë thashetheme në lidhje me kujdesin (ose mosbesimin) e spiunëve evropianë në marrëdhëniet e tyre me CIA-n.

Holandezët kanë zbuluar se kanë zvogëluar shkëmbimin e informacionit, megjithëse kanë përsëritur rëndësinë e marrëdhënieve me Uashingtonin.

Londra është tërhequr nga çdo veprim në Karaibe kundër Venezuelës së Maduros dhe e ka bërë këtë të ditur.

VlerĂ«simet e errĂ«ta “teknike” u pĂ«rshkallĂ«zuan nga ato tĂ« diplomatĂ«ve. QĂ«ndrimet e Trump, tĂ« anshme nĂ« favor tĂ« rusĂ«ve nĂ« krizĂ«n ukrainase dhe qĂ«ndrimi shumĂ« i paqartĂ« i negociatorĂ«ve tĂ« tij, nxitĂ«n male dyshimesh.

Mjafton tĂ« kujtojmĂ« pĂ«rgjimet qĂ« treguan se si i dĂ«rguari Steve Ëitkoff ishte nĂ« mĂ«nyrĂ« efektive i nĂ«nshtruar dĂ«shirave tĂ« Kremlinit.

Rrethi i plotĂ« u arrit mĂ« pas me StrategjinĂ« e SigurisĂ« KombĂ«tare tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara, e cila e pĂ«rshkruante EvropĂ«n si njĂ« kundĂ«rshtar ose diçka “qĂ« ka nevojĂ« pĂ«r reformĂ«â€.

The post Inteligjenca daneze i shikon SHBA-tĂ« si njĂ« ‘burim shqetĂ«simi’ appeared first on Gazeta Si.

Trump i pari, mes liderĂ«ve mĂ« tĂ« fuqishĂ«m tĂ« EuropĂ«s (sipas ‘Politico’-s)

11 December 2025 at 13:16

Gazeta Si – Donald Trump, popullariteti i tĂ« cilit po bie nĂ« SHBA, shquhet si udhĂ«heqĂ«si mĂ« me ndikim nĂ« EvropĂ«.

NdĂ«rsa po humbet vrull nĂ« vend pĂ«r shkak tĂ« kostos sĂ« lartĂ« tĂ« jetesĂ«s dhe politikave tĂ« tij anti-emigracion (ai vetĂ« e pranoi pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« dy javĂ« mĂ« parĂ«: “Sondazhet e mia janĂ« pak mĂ« poshtĂ«â€), ai kryeson listĂ«n e njerĂ«zve mĂ« tĂ« fuqishĂ«m nĂ« Kontinentin e VjetĂ«r tĂ« pĂ«rpiluar nga faqja e internetit “Politico Europe”.

NĂ« listĂ«n – tĂ« pĂ«rpiluar çdo vit nga gazeta nĂ« bashkĂ«punim me institutin “Public First” – vendi i parĂ« i shkon miliarderit, i cili me sa duket nuk ka nevojĂ« tĂ« ulet nĂ« tavolinat nĂ« Bruksel pĂ«r t’i ndikuar ato: askush nuk ka mĂ« shumĂ« ndikim nĂ« vendimet e marra nĂ« kryeqytetet e kontinentit.

Kjo sugjeron që Europa shihet më shumë si në mëshirën e agjendave të njerëzve të tjerë, sesa si një forcë e aftë të ndikojë në pjesën tjetër të botës.

Sondazhi online, i cili pĂ«rfshinte mbi 10,000 tĂ« anketuar nga SHBA, Kanada dhe tre ekonomitĂ« mĂ« tĂ« mĂ«dha evropiane – Gjermania, Franca dhe MbretĂ«ria e Bashkuar – tregon se evropianĂ«t ndajnĂ« tĂ« njĂ«jtin mendim me Trump se udhĂ«heqĂ«sit e tyre janĂ« tĂ« dobĂ«t dhe e konsiderojnĂ« presidentin e SHBA-sĂ« mĂ« tĂ« vendosur.

Paradoksi është, pra, se personi që konsiderohet më i fuqishëm në politikën evropiane nuk është evropian. Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen u rendit vetëm në vendin e shtatë.

E dyta pas Trumpit, por europiania e parë në renditje, është kryeministrja daneze, Mette Frederiksen, një socialdemokrate me qëndrime të krahut të djathtë mbi menaxhimin e kufijve.

Ajo favorizon ndalimin e azilkërkuesve dhe përshpejtimin e riatdhesimeve, në përputhje me kryeministren italiane Giorgia Meloni, e cila u rendit e nënta, pas Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s Mark Rutte, por përpara kryeministrit britanik, Keir Starmer.

NĂ« vendin e tretĂ« Ă«shtĂ« Friedrich Merz, njeriu qĂ« thyen tabutĂ« e pasluftĂ«s nĂ« Gjermani, sipas “politico.eu”.

Ai Ă«shtĂ« simboli i rimĂ«kĂ«mbjes sĂ« EuropĂ«s nga kĂ«rcĂ«nimi rus, kancelari i cili – me njĂ« politikĂ« masive tĂ« riarmatimit dhe riaktivizimin e ushtrisĂ« – po udhĂ«heq ripozicionimin e GjermanisĂ« nga njĂ« fuqi ekonomike nĂ« njĂ« lidere mbrojtĂ«se pĂ«r njĂ« EvropĂ« qĂ« tani Ă«shtĂ« e detyruar tĂ« kujdeset pĂ«r veten.

Në vendin e katërt është Marine Le Pen, në pozicionin kryesor, pavarësisht dënimit që kërcënon ta skualifikojë atë nga zgjedhjet e ardhshme presidenciale franceze.

Ajo Ă«shtĂ« shumĂ« pĂ«rpara shefit aktual tĂ« Pallatit ÉlysĂ©e, Emmanuel Macron, i cili Ă«shtĂ« vetĂ«m i 19-ti: presidenti francez shihet nga votuesit e tij si njĂ« lider qĂ« deri mĂ« tani ka dĂ«shtuar tĂ« menaxhojĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« efektive presidentin e paparashikueshĂ«m amerikan.

Përpara Macron, është Volodymyr Zelensky i rraskapitur, i cili u rendit i katërmbëdhjeti. Por Vladimir Putin është i pesti: një përmbledhje shqetësuese e ekuilibrit (të perceptuar) të pushtetit në kontinent.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Trump i pari, mes liderĂ«ve mĂ« tĂ« fuqishĂ«m tĂ« EuropĂ«s (sipas ‘Politico’-s) appeared first on Gazeta Si.

Dezertori rus Ivan, një histori dashurie dhe lufte

10 December 2025 at 13:54

Gazeta Si – NĂ« shkurt tĂ« vitit 2022, Ivani kishte vendosur: do tĂ« brktiste ushtrinĂ« dhe tĂ« kĂ«qijat e saj – oficerin e korruptuar dhe tĂ« dhunshĂ«m tĂ« njohur si “Derri” dhe burokracinĂ« e pafundme – pĂ«r tĂ« studiuar dizajnin e faqeve tĂ« internetit dhe pĂ«r tĂ« filluar biznesin e tij.

Kjo do të siguronte një jetë më pak të zymtë për veten e tij, gruan e tij Anna dhe djalin e tyre në moshë parashkollore Sasha, sesa ajo që bënin në bazën ushtarake për të qenë të lumtur.

MegjithatĂ«, Vladimir Putin vendosi ndryshe. KĂ«shtu fillon “Dezertori”, njĂ« reportazh narrativ nga gazetarja amerikane, Sarah A. Topol rreth jetĂ«s sĂ« njĂ« ushtari rus qĂ« dezertoi gjatĂ« konfliktit.

I botuar pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« si libĂ«r, u publikua nĂ« vitin 2024 nĂ« njĂ« numĂ«r tĂ« dedikuar tĂ« revistĂ«s “New York Times Magazine”.

“Dezertori” Ă«shtĂ« sĂ« pari njĂ« udhĂ«tim nĂ« shĂ«mtinĂ« e jetĂ«s ushtarake ruse nĂ« kohĂ« paqeje: fillimet alkoolike, “dedovshchina”, ose sadizmi i “gjyshĂ«rve” – ​​vjedhjet e oficerĂ«ve tĂ« thjeshtĂ« – dhe mĂ« pas njĂ« zbritje nĂ« tmerret e frontit ukrainas, ku nĂ« fillim tĂ« luftĂ«s, 500 ushtarĂ« rusĂ« vdisnin nĂ« ditĂ« dhe komandantĂ«t e tyre i quanin “mish”.

Dhe nĂ« jetĂ«n larg frontit: kĂ«rcĂ«nimet me shkarkim nga puna pĂ«r ata qĂ« folĂ«n kundĂ«r luftĂ«s, arrestimet nĂ« protesta, shantazhi nĂ« zyrat komunale; sistemi ligjor rus, i cili “pĂ«rdor pamjen e njĂ« rendi tĂ« bazuar nĂ« rregulla si fasadĂ« pĂ«r njĂ« shtet autoritar”.

NĂ« shtator 2022, Kremlini njoftoi njĂ« “mobilizim tĂ« pjesshĂ«m”, i cili do tĂ« kishte arritur rreth njĂ« milion rezervistĂ«: nĂ« kufij dhe aeroporte, rusĂ«t “e zakonshĂ«m” prisnin nĂ« radhĂ« me orĂ« tĂ« tĂ«ra pĂ«r t’u larguar.

Ata qĂ« mbetĂ«n, u mobilizuan, pothuajse gjithmonĂ« pa besuar kurrĂ« nĂ« luftĂ«. “UnĂ« jam njĂ« person i ndershĂ«m”, thotĂ« njĂ« aktor i kthyer nĂ« ushtar.

“Nuk jam gjobitur kurrĂ« nĂ« jetĂ«n time. NĂ«se dikush mĂ« jep njĂ« copĂ« letĂ«r me njĂ« urdhĂ«r qeveritar, nuk mund ta imagjinoj dot qĂ« do ta shkel ligjin”.

NjĂ« tjetĂ«r thotĂ« se nuk iku, sepse nuk kishte para: “UnĂ« punoj katĂ«r punĂ« vetĂ«m pĂ«r tĂ« mbijetuar dhe nuk mund tĂ« pĂ«rballoj as udhĂ«timin dy-orĂ«sh me tren pĂ«r nĂ« MoskĂ« nga qyteti im i lindjes. Ku do tĂ« kisha shkuar?”

Paga mesatare ruse është 11,000 euro në vit dhe paga e ushtarit, e bën të qartë Topol, është një nga arsyet kryesore pse njerëzit shkojnë në front, shpesh të detyruar nga gratë, nënat, fëmijët dhe ish-gratë që përndryshe do të jetonin në varfëri.

Ivani vuan nga hernia diskale dhe ka nevojë për operacion pas disa javësh në front. Sapo kthehet në shtëpi, ai deklaron se, pavarësisht kostos, nuk do të kthehet kurrë në front.

Detajet e jetës ushtarake janë ndër kontributet më të vlefshme të këtij libri, duke filluar nga pozicioni i imponuar i trupit gjatë paradave, deri te mbledhjet familjare për të dërguar ushtarë në front me pajisje të përballueshme, të dërguar praktikisht zbathur.

Historia e jetĂ«s sĂ« Ivanit dhe AnĂ«s – emrat e tyre janĂ« fiktivĂ«, ashtu si edhe ai i djalit tĂ« tyre, Sasha, – Ă«shtĂ« gjithashtu njĂ« studim i dokumentuar plotĂ«sisht i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ« dhe nga njĂ« perspektivĂ« e rrallĂ« e pĂ«rfaqĂ«suar: ajo e rusĂ«ve qĂ« nuk pajtohen me luftĂ«n, tĂ« heshtur nga regjimi, shpesh tĂ« detyruar ta luftojnĂ« atĂ«.

Hyrja e njĂ« libri nuk Ă«shtĂ« gjithmonĂ« aq interesante sa historia qĂ« vijon. Por ky Ă«shtĂ« rasti me “Dezertorin”0, i cili Ă«shtĂ« gjithashtu, midis rreshtave, njĂ« manual gazetarie tĂ«rheqĂ«s.

Autorja, një gazetare e vlerësuar me çmime, rrëfen në detaje se si punoi: ajo intervistoi tetëmbëdhjetë dezertorë që pranuan të flisnin me të me rrezikun e tyre, jo pa mosbesim dhe duke marrë masa paraprake që praktikisht formojnë një rrëfim në libër.

Ajo u takua me familjet e tyre, duke i dĂ«gjuar ata tĂ« tregonin jo vetĂ«m se si t’i shpĂ«tosh rekrutimit, por edhe si Ă«shtĂ« tĂ« jetosh si ushtar, deri nĂ« detajet mĂ« tĂ« vogla.

Dhe rruga drejt shpĂ«timit: quhet “Idite Lesom”, qĂ« do tĂ« thotĂ« “shkoni nĂ« pyll” (por edhe “aff
”) dhe Ă«shtĂ« njĂ« shoqatĂ« vullnetarĂ«sh civilĂ« qĂ« ndihmojnĂ« dezertorĂ«t tĂ« shmangin kthimin nĂ« front.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Dezertori rus Ivan, një histori dashurie dhe lufte appeared first on Gazeta Si.

A mund tĂ« ‘vallĂ«zojnĂ« tango’ Shkupi dhe Sofja?

9 December 2025 at 18:44

Nga Gazeta ‘Si’- “Ende nuk kemi njĂ« partner pĂ«r tango”, u shpreh kryeministri maqedonas, Hristijan Mickoski, duke folur pĂ«r bisedimet e mundshme me RepublikĂ«n e BullgarisĂ« pĂ«r pĂ«rparimin e MaqedonisĂ« sĂ« Veriut nĂ« integrimet evropiane.

Por, sa e gatshme Ă«shtĂ« Sofja pĂ«r tĂ« vallĂ«zuar tango me Shkupin nĂ« njĂ« situatĂ« kur pĂ«rballet me probleme tĂ« brendshme – protesta masive dhe presion pĂ«r dorĂ«heqjen e QeverisĂ«?

Vetëm situata në Bullgari mund të çojë në atë që pala maqedonase të mos ketë me kë të bisedojë, tha profesori universitar Vasko Naumovski, i cili ka qenë ambasador në Uashington dhe ish-zëvendëskryeministër për Integrime Evropiane.

Ai theksoi se deri tani ka pasur iniciativa nga pala maqedonase për rritjen e besimit dhe mbajtjen e disa takimeve në nivel të lartë, por ato nuk janë pranuar.

“Tani mbetet e hapur pyetja nĂ«se nĂ« muajt e ardhshĂ«m Bullgaria do tĂ« ketĂ« njĂ« skenĂ« politike tĂ« qĂ«ndrueshme dhe do tĂ« jetĂ« njĂ« partnere stabile me tĂ« cilĂ«n mund tĂ« hyjmĂ« nĂ« bisedime tĂ« thella. NĂ«se skena politike atje vazhdon tĂ« destabilizohet, ne nuk do tĂ« kishim me kĂ« tĂ« biem dakord, ose ajo qĂ« do tĂ« biem dakord nuk do tĂ« mbijetonte nĂ« Bullgari pĂ«r njĂ« kohĂ« mĂ« tĂ« gjatĂ«â€, tha Naumovski pĂ«r Radio Evropa e LirĂ« (REL).

Më 1 dhjetor, Bullgaria u përball me disa nga protestat më të mëdha që nga vitet 1990, të nxitura nga buxheti që e propozoi Qeveria. Ekzekutivi e tërhoqi propozimin, por protestuesit kërkuan dorëheqjen e tij, kërkesë që u mbështet edhe nga presidenti Rumen Radev. Përveç planeve buxhetore, një nga faktorët që shkaktoi zemërim te qytetarët që dolën në rrugë dhe sheshe, siç thanë vetë ata, ishte korrupsioni.

Në kontekstin e Maqedonisë së Veriut, Bullgaria ka rëndësi pasi autoritetet maqedonase kërkojnë garanci se pas ndonjë ndryshimi kushtetues nuk do të ketë kushte të reja për integrimin evropian të vendit. Me ndryshimet kushtetuese, Maqedonia e Veriut duhet të përfshijë komunitetin bullgar në Preambulën e Kushtetutës. Kjo është një detyrë që vendi e mori në vitin 2022, pasi dy vjet më parë Bullgaria kishte vendosur veto për fillimin e negociatave të Shkupit me Bashkimin Evropian.

Ambasadorja gjermane konsideron se ekziston vullnet politik

Kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r marrĂ«dhĂ«niet midis dy vendeve, ambasadorja e RepublikĂ«s Federale tĂ« GjermanisĂ« nĂ« Shkup, Petra Dreksler, nĂ« njĂ« intervistĂ« pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«, vlerĂ«soi se “nĂ« tĂ« kaluarĂ«n e afĂ«rt mund tĂ« dallohen shembuj tĂ« mirĂ«â€ se si ato mund tĂ« forcohen.

Si shembull, ajo përmend marrëveshjen për Korridorin 8, të cilën në nëntor e nënshkruan zëvendëskryeministri njëherësh ministri i Transportit i Maqedonisë së Veriut, Aleksandar Nikolloski, dhe ministri bullgar për Zhvillim Rajonal, Grozdan Karadzhov.

Marrëveshja ka të bëjë me ndërtimin e një tuneli të përbashkët kufitar për nevojat e transportit hekurudhor.

“Ky Ă«shtĂ« njĂ« investim nga i cili do tĂ« pĂ«rfitojĂ« e gjithĂ« Evropa, kur tĂ« kompletohet rrjeti ynĂ« evropian hekurudhor. ËshtĂ« diçka nga e cila do tĂ« pĂ«rfitojnĂ« fuqishĂ«m tĂ« dyja vendet, do tĂ« forcojĂ« ekonomitĂ« tona, diçka qĂ« mund tĂ« nxisĂ« edhe integrimin e Ballkanit PerĂ«ndimor nĂ« BE. Sipas mendimit tim, padyshim qĂ« ekziston interes dhe vullnet politik pĂ«r pĂ«rparim, dhe kĂ«tĂ« Gjermania e mbĂ«shtet plotĂ«sisht, ashtu si edhe Bashkimi Evropian”, tha Dreksler, nĂ« intervistĂ«n pĂ«r ShĂ«rbimin maqedonas tĂ« REL-it.

Aktivitetet në dy fronte

Por, si mund të vazhdohet më tej, duke marrë parasysh situatën aktuale në Bullgari?

Sipas Naumovskit, aktivitetet nga pala maqedonase duhet tĂ« vazhdojnĂ« me paraqitjen e qĂ«ndrimeve tĂ« saj para institucioneve tĂ« BE-sĂ«, dhe me kĂ«tĂ« tĂ« pritet qĂ« “institucionet evropiane ose shtetet anĂ«tare tĂ« nisin qĂ« ta nxisin BullgarinĂ« qĂ« tĂ« heqĂ« dorĂ« nga e drejta e vetos”.

“Paralelisht me kĂ«tĂ«, duhet tĂ« vazhdojnĂ« edhe nismat pĂ«r njĂ« qasje dypalĂ«she drejt zgjidhjes sĂ« kĂ«tij problemi me institucionet pĂ«rkatĂ«se nĂ« Bullgari. PĂ«rmes kĂ«tyre dy proceseve paralele, mund tĂ« shpresojmĂ« se mund tĂ« bĂ«jmĂ« njĂ« hap pĂ«rpara gjatĂ« vitit tĂ« ardhshĂ«m”, tha Naumovski.

Ndërsa mbetet e hapur pyetja se çfarë dhe nëse do të ndryshojë diçka në periudhën e ardhshme, pala bullgare deri tani ka përsëritur vazhdimisht qëndrimin se Maqedonia e Veriut është ajo që duhet të përmbushë detyrimet e saj.

Presidenti bullgar, Rumen Radev, deklaroi ditë më parë se me përfshirjen e komunitetit bullgar në Kushtetutë, Maqedonia e Veriut do të përshpejtojë ndjeshëm procesin e saj të anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

“Shpresoj qĂ« fqinjĂ«t tanĂ« jugperĂ«ndimorĂ« ta bĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« sa mĂ« shpejt tĂ« jetĂ« e mundur pĂ«r tĂ« hapur dyert pĂ«r negociata pĂ«r anĂ«tarĂ«sim tĂ« plotĂ«â€, deklaroi Radev gjatĂ« pritjes pĂ«r pĂ«rfaqĂ«suesit e organizatave tĂ« bullgarĂ«ve nga Maqedonia e Veriut.

Mickoski: Nuk kemi informacione nga pala bullgare

Nga ana tjetër, kryeministri Hristijan Mickoski, gjatë një bisedimi me gazetarët më 4 dhjetor, përsëriti qëndrimet e tij se nëse Maqedonia e Veriut bënë ndryshime kushtetuese, kjo mund të rezultojë me kërkesa të reja, prandaj nevojiten garanci.

“Ndryshimet kushtetuese janĂ« vetĂ«m fillimi. Edhe sikur nesĂ«r t’i pĂ«rfshijmĂ« bullgarĂ«t nĂ« KushtetutĂ«, pyetja mbetet vetĂ«m nĂ«se pĂ«r tre, gjashtĂ« apo nĂ«ntĂ« muaj do tĂ« ketĂ« njĂ« kusht tĂ« ri”, tha Mickoski.

Ai theksoi se ka pasur nisma nga “disa vende me ndikim” nĂ« BE pĂ«r takime me BullgarinĂ« nĂ« nivel tĂ« lartĂ«, por shtoi se deri tani nuk ka informacione nga pala bullgare pĂ«r gatishmĂ«rinĂ« pĂ«r bisedime.

Mickoski theksoi se Ă«shtĂ« dilemĂ« se si eventualisht Sofja do tĂ« donte tĂ« zhvilloheshin bisedimet. Nga njĂ«ra anĂ«, u shpreh ai, Bullgaria pretendon se “kjo nuk Ă«shtĂ« mĂ« njĂ« çështje dypalĂ«she” dhe se logjike Ă«shtĂ« tĂ« bisedohet me Brukselin.

“KĂ«tu pala bullgare thotĂ« se mund ta zgjidhim vetĂ«. Le tĂ« vendosin
 NĂ«se Ă«shtĂ« dypalĂ«she, jemi tĂ« gatshĂ«m tĂ« bisedojmĂ« me ta. NĂ«se jo, atĂ«herĂ« tĂ« bisedojmĂ« me Brukselin”, tha Mickoski pĂ«r gazetarĂ«t.

Ndërkaq, opozita ka kritika për këtë çështje. Lidhja Socialdemokrate (LSDM) e ka akuzuar Qeverinë se me qëllim po pengon rrugën evropiane, se nuk dëshiron reforma dhe nuk lejon funksionimin e shtetit ligjor.

Qeveria do të dëgjojë mesazhet për ndryshimet kushtetuese nga Brukseli

Ndërkohë, Këshilli i Evropës po përgatitet të miratojë konkluzionet për zgjerimin. Parashikohet që kjo të ndodhë më 16 dhjetor, periudhë kur kryeministri Mickoski dhe përfaqësues të tjerë të Qeverisë maqedonase do të jenë në Bruksel, ku do të mbahet edhe samiti BE-Ballkani Perëndimor.

Sipas draft-konkluzioneve, tĂ« cilat i ka parĂ« mĂ« herĂ«t Radio Evropa e LirĂ«, KĂ«shilli parashikon t’i bĂ«jĂ« njĂ« thirrje tjetĂ«r MaqedonisĂ« sĂ« Veriut pĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur detyrimet dhe pĂ«r tĂ« kryer ndryshimet kushtetuese.

Sipas kĂ«tyre draft-konkluzioneve, KĂ«shilli “konfirmon gatishmĂ«rinĂ« e tij pĂ«r tĂ« thirrur edhe njĂ« konferencĂ« ndĂ«rqeveritare, pa vonesa tĂ« mĂ«tejshme apo vendime politike shtesĂ«â€.

Aty thuhet po ashtu se “KĂ«shilli Ă«shtĂ« i gatshĂ«m tĂ« hapĂ« grup-kapitullin e parĂ« negociues sa mĂ« shpejt qĂ« tĂ« jetĂ« e mundur”.

Këto konkluzione bazohen në raportet e Komisionit Evropian të publikuara në nëntor lidhur me progresin e vendeve aspiruese për anëtarësim./ REL

The post A mund tĂ« ‘vallĂ«zojnĂ« tango’ Shkupi dhe Sofja? appeared first on Gazeta Si.

Si trafikantët e drogës nga Ballkani përdorën kontejnerë të presidentit Noboa

6 December 2025 at 17:14

Gazeta Si – TĂ« paktĂ«n tre kontejnerĂ« tĂ« dĂ«rguar nga “Noboa Trading Co.”, biznesi familjar i presidentit ekuadorian, Daniel Noboa, transportuan ngarkesa tĂ« konsiderueshme kokaine nga Ekuadori nĂ« Ballkan, sipas njĂ« hetimi investigativ tĂ« publikuar tĂ« enjten e 4 dhjetorit, nga Projekti i Raportimit tĂ« Krimit tĂ« Organizuar dhe Korrupsionit (OCCRP).

Raportimi i lajmit, thotĂ« se fija e pĂ«rbashkĂ«t e kĂ«tij zbulimi, ishte njĂ« bisedĂ« e koduar nga shkurti 2021 nĂ« tĂ« cilĂ«n “trafikantĂ«t e dyshuar tĂ« drogĂ«s nga Ballkani mburren se kishin tĂ« drejtat ekskluzive pĂ«r tĂ« trafikuar kokainĂ« tĂ« fshehur nĂ« kontejnerĂ« bananeje eksporti nga biznesi familjar i Noboas”.

Biseda Ă«shtĂ« pjesĂ« e njĂ« dokumenti konfidencial nga zyra e prokurorit kroat qĂ« regjistroi dy individĂ« duke pĂ«rdorur “Sky ECC”, njĂ« platformĂ« mesazhesh tĂ« koduara qĂ« pĂ«rdoret shpesh nga mafia ballkanike.

KĂ«ta dy persona, u identifikuan nga numrat anonimĂ« PIN dhe nĂ« njĂ« nga bisedat e tyre, ata mburren se “askush pĂ«rveç tyre” nuk ishte i autorizuar tĂ« ngarkonte kokainĂ« nĂ« kontejnerĂ«t e “Noboa Trading”, detajon raporti. OCCRP publikoi njĂ« fragment nga ai dokument.

NjĂ« fragment i bisedĂ«s sĂ« koduar nĂ« Sky ECC, i cituar nga prokurorĂ«t kroatĂ«, nĂ« tĂ« cilin dy trafikantĂ« droge mburren se “askush pĂ«rveç tyre” nuk mund tĂ« ngarkojĂ« kokainĂ« nĂ« kontejnerĂ« tĂ« transportuar nga “Noboa Trading Co”

Por media investigative serbe, “KRIK”, identifikoi Nikola Gjorgjeviçin, njĂ« figurĂ« e dyshuar e krimit tĂ« organizuar, si njĂ« nga individĂ«t qĂ« qĂ«ndronin pas njĂ«rit prej kĂ«tyre PIN-eve.

Policia serbe aktualisht po kĂ«rkon Gjorgjeviçin nĂ« lidhje me njĂ« rast trafikimi kokaine qĂ« nuk lidhet me dĂ«rgesat e “Noboa Trading”, thuhet nĂ« raport.

Publikimi përmend gjithashtu se është e paqartë se si Gjorgjeviç dhe bashkëpunëtorët e tij do të kishin aksesuar kontejnerët e biznesit familjar të Noboas, por se në bisedat e tyre ata iu referuan tre dërgesave specifike të kokainës dhe kaluan detajet e datës, emrit të anijes dhe numrit të kontejnerit nga eksportuesi ekuadorian i bananeve.

Hetimi tregon se gazetarĂ«t pĂ«rputhĂ«n tĂ« dhĂ«nat e bisedĂ«s me dĂ«rgesat aktuale tĂ« bananeve nga “Noboa Trading”.

“PĂ«r shembull, ata pĂ«rmendĂ«n njĂ« ngarkesĂ« prej 430 kilogramĂ«sh kokainĂ« tĂ« fshehur nĂ« kontejnerin MEDU9747725, pĂ«r tĂ« cilin thanĂ« se u largua nga Ekuadori mĂ« 25 janar 2021.

Nikola Gjorgjeviç, në një foto pasaporte pa datë

Duke kontrolluar tĂ« dhĂ«nat e transportit dhe tĂ« dhĂ«nat e eksportit, gazetarĂ«t konfirmuan se “Noboa Trading” me tĂ« vĂ«rtetĂ« e kishte transportuar tĂ« njĂ«jtin kontejner nĂ« atĂ« datĂ«â€, shpjegon OCCRP.

Tre dĂ«rgesat, qĂ« pĂ«rmbanin 535 kilogramĂ« kokainĂ« dhe me njĂ« vlerĂ« tĂ« mundshme nĂ« rrugĂ« prej tĂ« paktĂ«n 26 milionĂ« eurosh, u dĂ«rguan nga Porti i Guayaquil, nĂ« bordin e anijes sĂ« kontejnerĂ«ve me flamur Liberian, “MSC Mirella”.

Këto dërgesa u kryen gjatë tre muajve, midis fundit të vitit 2020 dhe fillimit të vitit 2021, përpara se të transferoheshin në anije të tjera. OCCRP krijoi një hartë të animuar që tregon rrugën e njërës prej këtyre dërgesave.

NjĂ« dokument nga zyra e prokurorit kroat, tregon se e fundit prej tyre, e cila pĂ«rmbante 60 kilogramĂ« kokainĂ«, u sekuestrua nga autoritetet nĂ« atĂ« vend nĂ« fillim tĂ« marsit 2021, pasi u shkarkua nĂ« Ploče, njĂ« port nĂ« Detin Adriatik.

Ky hetim pĂ«rfshinte gazetarĂ« nga “KRIK”, OCCRP dhe Byroja e GazetarisĂ« Investigative, tĂ« cilĂ«t kĂ«rkuan koment nga “Noboa Trading” dhe zyra e presidentit Noboa, por nuk morĂ«n pĂ«rgjigje.

Sekuestrimi i më shumë se gjysmë ton kokainë në portin e Ploçes, Kroaci, në vitin 2021

Lidhja me Petar Ćosić

Hetimi i OCCRP-sĂ« ​​detajon se ndĂ«rsa grupi i Gjorgjeviçit ishte pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r ngarkimin e kokainĂ«s nĂ« portin e Guayaquil-it, njĂ« grup tjetĂ«r ishte pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r shkarkimin e saj nga kontejnerĂ«t e “Noboa Trading” kur ato mbĂ«rritĂ«n nĂ« Kroaci.

“Kjo bandĂ« dyshohet se drejtohej nga Petar Ćosić, i cili aktualisht Ă«shtĂ« nĂ« gjyq nĂ« Kroaci pĂ«r organizimin dhe drejtimin e njĂ« organizate kriminale, pĂ«r vrasje tĂ« rĂ«ndĂ« dhe pĂ«r trafikimin e qindra kilogramĂ«ve kokainĂ« nga Ekuadori, pĂ«rfshirĂ« drogĂ«n e gjetur nĂ« kontejnerĂ«t e bananeve tĂ« Noboa-s”, thotĂ« raporti, i cili citon dosjet e prokurorit kroat.

Por provat e marra nga OCCRP dhe “KRIK” tregojnĂ« gjithashtu se zinxhiri kriminal i komandĂ«s sĂ« grupit qĂ« shkarkoi kokainĂ«n nĂ« Kroaci, nuk mbaroi me Ćosić-in.

“Duke krahasuar dokumentet e gjykatĂ«s kroate me dokumente shtesĂ« nga njĂ« çështje nĂ« Serbi, ky hetim arriti tĂ« provonte se Ćosić mori urdhra nĂ«pĂ«rmjet shĂ«rbimit tĂ« mesazheve tĂ« koduara “Sky ECC” nga njĂ« figurĂ« kriminale shumĂ« mĂ« e lartĂ«: bosi Darko Ć arić”, zbulon hetimi.

Trafikanti malazez i drogës, Darko Sariç

Sipas OCCRP, Ć arić Ă«shtĂ« aktualisht nĂ« gjyq nĂ« Serbi pĂ«r pastrim parash dhe organizim tĂ« katĂ«r vrasjeve, ndĂ«r tĂ« tjera.

Ai Ă«shtĂ« me origjinĂ« nga Mali i Zi dhe po vuan dĂ«nimin pĂ«r trafik kokaine. ProkurorĂ«t serbĂ« e akuzuan Ć arić-in se vazhdonte tĂ« drejtonte njĂ« organizatĂ« kriminale nga burgu duke pĂ«rdorur aplikacionin “Sky ECC”.

Por Ć arić-i i mohoi kĂ«to akuza pĂ«rmes avokatit tĂ« tij, Dalibor Katançeviç, i cili tha se qelia e Ć arić-it ishte kontrolluar shumĂ« herĂ« dhe nuk ishte gjetur asnjĂ« provĂ« pĂ«r sende tĂ« ndaluara.

“Jam i sigurt se nĂ« tĂ« gjitha dosjet e prokurorit dhe gjykatĂ«s qĂ« ata i referohen, ata nuk mund tĂ« kishin gjetur asnjĂ« provĂ« tĂ« padiskutueshme se Darko Ć arić Ă«shtĂ« i lidhur me ndonjĂ« nga individĂ«t e pĂ«rmendur, as me ndonjĂ« nga dĂ«rgesat e supozuara”, tha Katançeviç pĂ«r OCCRP.

Presidenti i Ekuadorit, Daniele Noboa

Polemikat pĂ«r “Noboa Trading”

OCCRP kujton se marsin e kaluar, revista kolumbiane “Raya”, zbuloi se midis viteve 2020 dhe 2022, policia sekuestroi gati 700 kilogramĂ« kokainĂ« nĂ« tre kontejnerĂ« bananesh qĂ« i pĂ«rkisnin “Noboa Trading” dhe se gjatĂ« debatit presidencial nĂ« fillim tĂ« kĂ«tij viti, kandidatja e atĂ«hershme, Luisa GonzĂĄlez, njĂ« mbĂ«shtetĂ«se e ish-presidentit ekuadorian Correa, e pyeti atĂ« nĂ« lidhje me dyshimet, por Noboa i mohoi akuzat.

“Zbulimet nxjerrin nĂ« pah njĂ« konflikt masiv interesi pĂ«r njĂ« president qĂ« e ka bazuar tĂ« gjithĂ« karrierĂ«n e tij politike nĂ« njĂ« narrativĂ« tĂ« luftĂ«s kundĂ«r dhunĂ«s dhe frenimit tĂ« ndikimit gĂ«rryes tĂ« karteleve tĂ« drogĂ«s”, tha pĂ«r OCCRP Jake Johnston, drejtor i kĂ«rkimit ndĂ«rkombĂ«tar nĂ« QendrĂ«n pĂ«r KĂ«rkime Ekonomike dhe Politike (CEPR).

Edhe pse nuk ka prova qĂ« “Noboa Trading” ishte nĂ« dijeni tĂ« kontrabandĂ«s sĂ« fshehur nĂ« kontejnerĂ«t e saj tĂ« bananeve, Anna Sergi, njĂ« eksperte e krimit tĂ« organizuar dhe profesoreshĂ« e sociologjisĂ« nĂ« Universitetin e BolonjĂ«s, i tha OCCRP se gjetjet sugjerojnĂ« dobĂ«si sistemike nĂ« portin kryesor tĂ« Ekuadorit: kontrolle tĂ« dobĂ«ta, kontraktim jo transparent tĂ« paketuesve tĂ« jashtĂ«m dhe praktika informale nĂ« hyrje qĂ« krijojnĂ« mundĂ«si pĂ«r kapjen e kriminelĂ«ve.

Grupi “Noboa” promovon bananet “Bonita” nĂ« faqen e tij tĂ« internetit

“[Biseda e deshifruar] nuk vĂ«rteton nĂ« vetvete pĂ«rfshirjen e menaxhimit tĂ« kompanisĂ«â€, i tha Sergi ekipit tĂ« gazetarĂ«ve.

“Por tregon fuqimisht se dikush me kontroll mbi procesin fizik tĂ« ngarkimit dhe transportit tĂ« kontejnerĂ«ve, Ă«shtĂ« ose bashkĂ«punĂ«tor, ose i rekrutuar nga kriminelĂ«t”.

OCCRP pĂ«rmend gjithashtu se njĂ« kontraktor pĂ«r “Noboa Trading”, pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r kryerjen e inspektimeve kundĂ«r narkotikĂ«ve, ka qenĂ« subjekt i procedurave ligjore tĂ« paktĂ«n katĂ«r herĂ«, por nuk Ă«shtĂ« akuzuar kurrĂ«.

Hetimi shtoi se “tĂ« dhĂ«nat e transportit, tregojnĂ« se firma “Leon Van Parys NV”, njĂ« kompani frutash e regjistruar nĂ« Antwerp (AnversĂ«, BelgjikĂ«), qĂ« Ă«shtĂ« blerĂ«si mĂ« i madh i bananeve pĂ«r tregun kroat, ishte marrĂ«si nĂ« njĂ«rĂ«n nga dĂ«rgesat dhe pala e njoftuar nĂ« dy tĂ« tjerat”. Kompania nuk iu pĂ«rgjigj njĂ« kĂ«rkese pĂ«r koment.

“Noboa Trading” Ă«shtĂ« eksportuesi i katĂ«rt mĂ« i madh i bananeve nĂ« Ekuador. Midis viteve 2014 dhe 2024, kompania dhe markat e saj tĂ« lidhura, tĂ« tilla si “Bonita”, eksportuan fruta me vlerĂ« 190 milionĂ« dollarĂ« nĂ« Kroaci, njĂ« nga tregjet e saj kryesore, raporton OCCRP.

“Sa mĂ« shumĂ« tĂ« transportoni nĂ« atĂ« rajon, aq mĂ« e madhe Ă«shtĂ« mundĂ«sia qĂ« nĂ« kontejnerĂ«t tĂ« trafikohet drogĂ«â€, tha pĂ«r OCCRP Bruce Goldberg, njĂ« ish-agjent i AdministratĂ«s Amerikane KundĂ«r DrogĂ«s (DEA), i cili punoi nĂ« Ekuador prej gjysmĂ« dekade. “Dhe Ekuadori transporton banane kudo. Kudo”.

PĂ«rshtati nĂ« shqip: Gazeta “Si”

The post Si trafikantët e drogës nga Ballkani përdorën kontejnerë të presidentit Noboa appeared first on Gazeta Si.

❌
❌