Cilat fjalë në mesazhe tregojnë se dikush është psikopat
NĂ« njĂ« botĂ« me ritĂ«m gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« shpejtĂ«, komunikimi mes njerĂ«zve mbĂ«shtetet kryesisht te mesazhet me tekst, email-et dhe komentet online. Edhe pse shumica e kĂ«tyre mesazheve duken tĂ« pafajshme apo formale, studime tĂ« shumta psikologjike sugjerojnĂ« se ato mund tĂ« zbulojnĂ« shumĂ« mĂ« tepĂ«r sesa mendojmĂ« madje edhe tipare tĂ« fshehura apo âtĂ« errĂ«taâ tĂ« personalitetit.
Sipas psikologes Charlotte Entwistle nga University of Liverpool, mĂ«nyra se si njerĂ«zit zgjedhin fjalĂ«t nĂ« komunikimin e pĂ«rditshĂ«m reflekton mĂ«nyrĂ«n se si ata mendojnĂ«, ndihen dhe lidhen me tĂ« tjerĂ«t. Duke shkruar pĂ«r The Conversation, ajo thekson se ndryshimet delikate nĂ« pĂ«rdorimin e gjuhĂ«s â qoftĂ« nĂ« mesazhe tĂ« shkurtra, email-e apo komente nĂ« rrjetet sociale mund tĂ« shĂ«rbejnĂ« si sinjale paralajmĂ«ruese pĂ«r tipare problematike tĂ« personalitetit, shumĂ« pĂ«rpara se kĂ«to tĂ« shfaqen hapur nĂ« sjellje.
âQoftĂ« nĂ« njĂ« mesazh tĂ« shkurtĂ«r, njĂ« email apo njĂ« koment online, fjalĂ«t qĂ« njerĂ«zit zgjedhin nĂ« heshtje zbulojnĂ« modele shumĂ« mĂ« tĂ« thellaâ, shprehet Dr. Entwistle.
Gjuha e ashpër dhe distanca emocionale
Një nga shenjat kryesore paralajmëruese, sipas saj, është përdorimi i shpeshtë i gjuhës armiqësore. Mesazhet e mbushura me zemërim, urrejtje apo negativitet ekstrem mund të tregojnë probleme më të thella të personalitetit. Po ashtu, njerëzit me tipare të errëta priren të përdorin më pak fjalë që shprehin lidhje shoqërore, duke u fokusuar kryesisht te vetja.
PĂ«rdorimi i shpeshtĂ« i fjalĂ«ve si âunĂ«â dhe âe imjaâ, nĂ« vend tĂ« âneâ apo âtonaâ, mund tĂ« pasqyrojĂ« distancĂ« emocionale, mungesĂ« empatie dhe vĂ«shtirĂ«si nĂ« ndĂ«rtimin e marrĂ«dhĂ«nieve tĂ« shĂ«ndetshme. âKĂ«ta individĂ« pĂ«rdorin mĂ« shpesh gjuhĂ« armiqĂ«sore, negative dhe tĂ« shkĂ«putur emocionalishtâ, shpjegon psikologia.
âKuarteti i errĂ«tâ i personalitetit
PsikologĂ«t i grupojnĂ« kĂ«to tipare nĂ« tĂ« ashtuquajturin âkuarteti i errĂ«tâ, qĂ« pĂ«rfshin:
- Makiavelizmin â manipulim, mashtrim dhe shpĂ«rfillje cinike tĂ« moralit
- Narcizmin â egoizĂ«m, ndjenjĂ« madhĂ«shtie dhe mungesĂ« empatie
- PsikopatinĂ« â impulsivitet, sjellje antisociale, ftohtĂ«si emocionale dhe mungesĂ« pendimi
- Sadizmin â kĂ«naqĂ«si ose ndjenjĂ« dominimi nga shkaktimi i dhimbjes apo poshtĂ«rimit tĂ« tĂ« tjerĂ«ve
Studime të mëparshme i kanë lidhur këto tipare me sjellje si poshtërimi i të tjerëve, mospëlqimi i kafshëve dhe vështirësia për të krijuar marrëdhënie afatgjata.
Mesazhet që zbulojnë modele të fshehura
Sipas Dr. Entwistle, shumë njerëz shfaqin forma të lehta të këtyre tipareve në jetën e përditshme, veçanërisht në mjedise profesionale, romantike apo online. Ajo thekson se gjuha shpesh i paraprin sjelljes: modelet problematike shfaqen fillimisht në fjalë dhe vetëm më vonë në veprime.
Si shembull, ajo pĂ«rmend analizat gjuhĂ«sore tĂ« letrave personale tĂ« vrasĂ«sit serial austriak Jack Unterweger, ku studiuesit vunĂ« re pĂ«rdorim ekstrem tĂ« gjuhĂ«s egocentrike dhe njĂ« ton emocional tĂ« sheshtĂ« â elemente tipike tĂ« narcizmit ekstrem dhe psikopatisĂ«.
ĂfarĂ« sinjalesh duhet tĂ« na shqetĂ«sojnĂ«?
Edhe pse gjuha nuk mjafton për të diagnostikuar çrregullime të personalitetit, ajo mund të shërbejë si një sistem paralajmërimi i hershëm. Sipas psikologes, duhet treguar vëmendje ndaj kombinimit të këtyre elementeve:
- VetĂ«referenca tĂ« tepruara (âunĂ«â, âe imjaâ)
- Gjuhë e mbushur me zemërim, urrejtje ose negativitet ekstrem
- Përdorim i shpeshtë i fjalëve të pista
- MungesĂ« e termave qĂ« shprehin lidhje shoqĂ«rore (âneâ, âtonaâ)
Njohja e kĂ«tyre sinjaleve gjuhĂ«sore, thotĂ« Dr. Entwistle, mund tâi ndihmojĂ« njerĂ«zit tĂ« mbrojnĂ« veten, tĂ« kuptojnĂ« mĂ« mirĂ« tĂ« tjerĂ«t dhe tĂ« ndĂ«rtojnĂ« komunikim mĂ« tĂ« sigurt. NĂ« njĂ« epokĂ« ku mesazhet me tekst janĂ« bĂ«rĂ« forma kryesore e ndĂ«rveprimit, ndoshta ia vlen tâi kushtojmĂ« mĂ« shumĂ« vĂ«mendje jo vetĂ«m asaj qĂ« thuhet, por edhe mĂ«nyrĂ«s se si thuhet.
The post Cilat fjalë në mesazhe tregojnë se dikush është psikopat appeared first on iconstyle.al.
