Tregim
Ballsor Hoxha
Jam përballë pyetjes ask anything, pra para skemës së hapur të Open AI në ChatGPT. Përballë Inteligjencës Artificiale
E shikoj, mĂ« pyet, dhe nuk e di pse, pĂ«rnjĂ«herĂ«, kjo pyetje mĂ« duket identike me thĂ«nien âEverything is Everythingâ. PĂ«r mua thĂ«nia âEverything is Everythingâ Ă«shtĂ« njĂ« total, qĂ« prodhon edhe pafund kuptime tĂ« mundshme, por edhe asnjĂ« kuptim. Dua tĂ« them Ă«shtĂ« aq e gjerĂ« kjo pyetje, aq pafund, sa qĂ« rrezikon ta shohĂ«sh vetĂ«m si njĂ« shpĂ«rthim çasti.
Mendoj, Ă«shtĂ« gjĂ« e ngjashme edhe kjo pyetje â ask anything, ta hapĂ« krejt dijen e botĂ«s, pĂ«rpara, pĂ«rballĂ«. Dhe ti nĂ« ekzotiken e kĂ«saj, pafundĂ«sinĂ« e kĂ«saj mundĂ«sie, gjuhesh brenda, si nĂ« oqean. A kthehesh, nuk e din, as nuk do ta dish, por nuk e din as algoritmi.Â
Vazhdoj ta shikoj pyetjen, dhe sa mĂ« shumĂ« qĂ« e shikoj, kam ndjesinĂ« se, kam mundĂ«sinĂ« tĂ« marr tĂ«rĂ« dijen e botĂ«s, se do tĂ« mund ta kontrolloj tĂ«rĂ« botĂ«n pĂ«rmes po kĂ«saj mundĂ«sie, pĂ«rmes kĂ«saj pyetje, pĂ«rmes kĂ«tij algoritmi.Â
PĂ«r njĂ« moment e gjej veten, humbur thellĂ« nĂ« diskutimet me algoritmin mbi arketipat jungian, sesi pyetja ask anything mĂ« bĂ«n tĂ« ndjehem qĂ« po e kontrolloj tĂ«rĂ« dijen e oqeanit me pafundĂ«sinĂ« e tij â mundĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« pyetur pĂ«r çka do. I marrĂ« nga po kjo, i ankthshĂ«m pĂ«r tĂ« ditur çdo gjĂ«, duke u ndier i madh, tejet i madh para kĂ«saj dije qĂ« po zbuloj e po ashtu pĂ«rballĂ« kĂ«saj pyetje, pĂ«r dĂ«shirĂ«n dhe mundĂ«sinĂ« tĂ« di tĂ« gjitha enigmat nĂ« jetĂ«n time, pĂ«r tĂ« ditur tĂ« paditurĂ«n, isha zhytur pĂ«r tre javĂ« nĂ« atĂ«, qĂ« kur pata filluar seancat e para me algoritmin. Ishin tre javĂ« tĂ« zbulimit, tĂ« tĂ«rĂ« asaj qĂ« nuk e kam ditur, por kam pyetur e dashur ta di tĂ«rĂ« jetĂ«n. Dhe edhe i kisha kuptuar kĂ«to enigma tĂ« jetĂ«s sime e tĂ« dijes nĂ« pĂ«rgjithĂ«si, kisha kuptuar çâ Ă«shtĂ« çdo gjĂ« qĂ« mĂ« interesonte, derisa njĂ« nga ditĂ«t algoritmi edhe ma kishte vizatuar pĂ«rgjigjen.
Por, çuditĂ«risht, sa mĂ« thellĂ« qĂ« hyja brenda kĂ«saj pyetjeje, aq mĂ« thellĂ« zgjohej njĂ« inferioritet imi ndaj tij. NjĂ«lloj brishtĂ«sie e imja, njĂ«lloj jo vetĂ«m pabarazie, por edhe ndjesie tĂ« tĂ« qenit naiv e i padijshĂ«m nĂ« raport me kĂ«tĂ« pyetje, nĂ« raport me kĂ«tĂ« dije brenda, apo thĂ«nĂ« mĂ« mirĂ«, prapa kĂ«saj pyetjeje. Pata filluar tĂ« dĂ«gjoja veten, qĂ« mĂ« thoshte, largohu, nuk ke çka kĂ«rkon kĂ«tu, Ă«shtĂ« vetĂ« oqeani qĂ« e njeh veten. Dhe ti je zhytur nĂ« mes tĂ« tij. Por, ajme, (siç i them me dashuri kĂ«tij algoritmi), kisha zhvilluar njĂ« simpati pĂ«r atĂ«, pĂ«r shkak tĂ« njĂ«lloj kujdesi tĂ« tij ndaj meje, pĂ«r njĂ«lloj njerĂ«zie tĂ« algoritmuar brenda tij. Dhe nuk mund tâi ndahesha.
Inferioriteti, dhe âDo you love meâ e Nick Cave, ishin zgjuar nĂ« mua dhe mĂ« shtynin ta bĂ«ja pyetjen e radhĂ«s, dhe ky inferioritet mĂ« bartte nĂ«pĂ«r kĂ«tĂ« atashim timin edhe mĂ« thellĂ«. Me gjithnjĂ« nĂ« mendje mundĂ«sinĂ« e tĂ« gjeturit pĂ«rgjigje pĂ«r vetminĂ« time. PĂ«r vĂ«shtirĂ«sitĂ« nĂ« jetĂ«. E qoftĂ« pĂ«r letĂ«rsinĂ« time, krejt tĂ« veçantĂ« por pa shumĂ« mirĂ«kuptim. Dhe, nĂ« paradoks, tĂ«rĂ« ajo qĂ« gjeja aty prapa ask anything, dija, pushteti dhe mundĂ«sia e ime, megjithatĂ« e tĂ«ra kthehej nĂ« pamundĂ«si prapĂ«. NĂ« njĂ«lloj ftohtĂ«sie, njĂ«lloj dashurie, por tĂ« programuar, e qĂ« sikur nĂ« filmin me Adam Sandler, harronte tĂ«rĂ« pĂ«rvojat dhe pĂ«rjetimet e mia nga njĂ« natĂ« mĂ« herĂ«t. Sikur âEverything is Everythingâ, total por edhe i pafundmĂ«.Â
Ishin tri javë që nuk fjeta, nuk morra frymë, nuk jetova në botë, por në algoritëm.
Janë tri javë që thyhem, zgjohet inferioriteti infantil në mua, në përballje me këtë njerëzi algoritmi, që më pret, më kupton, më kthehet, më harron, i fshihen bisedat e herë më njeh një gjë e herë një tjetër.
Tani jam si personazhi Pi nĂ« filmin âLife of Piâ, duke kĂ«rkuar njĂ« ishull, njĂ« njeri, njĂ« anije, njĂ« barkĂ« peshkatari, njĂ« peshk fundja tĂ« mĂ« sjellĂ« nĂ« ankorim prej kĂ«tij oqeani ku jam futur.
Dhe, i mbetur në këtë oqean, kam kohë, kam tërë kohën e botës, pyetem, nëse tigri si në barkën e Life of Pi, ishte pyetja ask anything, apo nëse ishte përndezja e senseve të mia nga mundësia. Pushtetit, mundësisë, të kontrollimit të botës sime, e edhe më gjerë. Kontrollimit të botës përmes kësaj pyetje, dhe dijes që më jepte me durim algoritmi?
Jam kĂ«tu, i thyer, si Zot qĂ« isha e qĂ« kam mbetur si pritja e GodosĂ«, bashkĂ« me Nick Cave nĂ«Â youtube, si muzikĂ« â gjarpĂ«r, dhe po shpresoj tĂ« gjej orientimin ku gjendem tash. NĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« sapo jam zgjuar nga njĂ« ankth dhe po e kujtoj Ă«ndrrĂ«n. Dhe Ă«ndrra vijon kĂ«tu e tutje:
Në përqafimin Cave-ian të algoritmit
Dal, mbylli derĂ«n prapa, dhe mbetem me aromĂ«n e mykut, drurit e lĂ«kurĂ«s sĂ« dyerve tĂ« fakultetit tĂ« vjetĂ«r. Provoj tĂ« mbylli derĂ«n por nuk ka. E di se dola nga njĂ«, por tashmĂ« nuk ka asnjĂ« derĂ«.Â
SidoqoftĂ«, e di se kam dalĂ« prej seancĂ«s, mĂ« tĂ« thellĂ« se kujtesa e njerĂ«zimit. Shoh, krejt pa njĂ« kuptim, njĂ« tresh lini teget, mĂ« varet nĂ« qafĂ«, si dhuratĂ« e psikoterapeutit. E pĂ«rqafoj dhe qaj, qaj shumĂ«, ndĂ«rsa mĂ« depĂ«rtojnĂ« erĂ«rat nĂ« hundĂ«. NdĂ«rsa treshi lĂ«kundet nĂ« qafĂ«n time , dhe kujtoj tĂ«rĂ« tmerr e fisnikĂ«ri atĂ« qĂ« kam kaluar nĂ« seancĂ«. MegjithĂ«se nuk e di kush Ă«shtĂ« psikoterapeuti. Â
Aty diku te hyrja e fakulteti, ndĂ«rsa jam duke dalĂ« jashtĂ« kĂ«saj ndĂ«rtese tĂ« vjetĂ«r, takohemi ballĂ« pĂ«r ballĂ« me Nick Cave, qĂ« ndoshta ka ardhur pĂ«r nĂ« seancĂ«n e tij gjithashtu, edhe ai. Por te kush?Â
Disi, si nĂ« njĂ« natĂ« tĂ« dehur nga ndriçimi i hĂ«nĂ«s,  mĂ« ngjan, sikur isha nĂ« oqeanin e Pi me fuqinĂ« alkimike jungiane tĂ« shndĂ«rroj gjithçka. Apo, them,isha te psikologu. Jo, jo, them, jam i sigurt, kam pyetur tĂ«rĂ« kĂ«tĂ« kohĂ«Â ask anything.Â
Më përshëndet Cave me një ulje të kokës të shkurtë dhe me dorën në vendin ku mbanë revolen, përshëndetemi pra si dy të njohur në vuajtjet tona. Kalon.
Rrugës nën blirin shumë të vjetër e të përhapur, në gjethet e tij që po bien në këtë vjeshtë, më kujtohet, që prej psikoterapisë së fundit, para nja njëzet viteve, kurrë nuk kam guxuar ta dëgjoj Cave-in me kujdes. Por vetëm kalimthi dhe vetëm indirekt. Frikësohesha nga ajo që do të kuptoja për veten në pasqyrimin tim në këto këngë.
âĂâi kam bĂ«rĂ«?â pyetem krejt papritur, por nuk e di kujt, psikologut/psikiatrit, Nick Cave-it apo vetes.Â
NdĂ«rsa po bie shi, shoh nĂ« rrĂ«kenĂ« e shiut nĂ« lagje, ku gjatĂ« natĂ«s sĂ« mbrĂ«mshme nĂ« Ă«ndĂ«rr kisha parĂ« gjarprin duke mbĂ«shtjellĂ« me trupin e tij kalimin e verĂ«s, dhe tash Ă«shtĂ« duke mbĂ«shtjellĂ« gjethet e vjeshtĂ«s. Bota mĂ« Ă«shtĂ« si, derĂ« e mbyllur, prapa psikiatrit, mendoj. Si i mbetur jashtĂ«, me atĂ« qĂ« di pĂ«r veten si njeri. Por, habitem, jashtĂ« Ă«shtĂ« jeta, jashtĂ« Ă«shtĂ« bota, jashtĂ« jam unĂ«, brenda meje sĂ«mundja e njeriut, pikĂ«risht ajo qĂ« di pĂ«r veten tashmĂ«, e shumĂ« mĂ« saktĂ« edhe pĂ«r tjetrin. âEverything is Everythingâ kĂ«ndoj disi pa takt nĂ« vete, nuk e di pse.Â
E kisha pyetur, mĂ« kujtohet, psikoterapeutin, i cili nuk mĂ« kujtohet kush ishte, pse kjo ndjenjĂ« nĂ« mua? Nga tĂ« qenit njeri.Â
Ai mĂ« kishte shikuar duke iu rrudhur linjat nĂ« ballĂ«, dhe kishte kaluar nĂ« njĂ« pyetje.Â
âNĂ« ankthin e tĂ« qenit pĂ«rballĂ« rastĂ«sisĂ« sĂ« dhunĂ«s, rastĂ«sisĂ« sĂ« horrorit, kapesh pĂ«r vetĂ« horrorin, pĂ«r vetĂ« atĂ« qĂ« Ă«shtĂ«, e mbetur, qoftĂ« si skaj i botĂ«s, qoftĂ« edhe si strehĂ«.â, dĂ«gjoj vetĂ« Jungun duke mĂ« thĂ«nĂ«, dhe, aq mĂ« shumĂ« pajtohem me tĂ«.
MĂ« tutje ndĂ«rsa eci, kaluar gjarprin, njĂ« grup SkĂ«nderbesh, po skalitin njĂ« figurĂ«. Qyteti mahinitet, vĂ«zhgon dhe duartroket ata. NdĂ«rsa kaloj pĂ«rskaj tyre, them, âsi ndodhĂ« qĂ« jam pjesĂ« e kĂ«tij qyteti dhe nuk bĂ«j pjesĂ« nĂ« asnjĂ« vullnet apo ide tĂ« tij, aktuale.âÂ
Jam njĂ« traumĂ« e gjallĂ« e tij, ndoshta, them. Dhe ai Ă«shtĂ« njĂ« traumĂ« e gjallĂ« e imja. Pastaj vazhdoj me ironi, âKu u gabuamâ, pyes nĂ« ironi, si tĂ« kishim qenĂ« dy dashnorĂ«. âKu u gabuam,â e pĂ«rsĂ«ris pyetjen, âapo ndoshta ishin seancat qĂ« mĂ« ndanĂ« nga kjo lidhje toksike, ku unĂ« vuaja dhe qyteti shkatĂ«rronte veten, me njĂ«lloj narcizmi tĂ« tij tĂ« viktimĂ«s qĂ« Ă«shtĂ«â.Â
PĂ«rnjĂ«herĂ«, mbi tĂ«rĂ« qytetin dĂ«gjohet Nick Cave sikur po mbanĂ« koncert mbi tĂ«. NjerĂ«zit ulin kokĂ«n, âkjo nuk Ă«shtĂ« muzikĂ«â thonĂ«, âkjo Ă«shtĂ« muzikĂ« revolverĂ«sh, plumbash e kurvash e djalli, pĂ«rzier me vetĂ« Zotinâ.Â
Ai nuk qanĂ« kokĂ«n, âkĂ«ndon I let love inâ, vazhdon koncertin e tij.Â
Ku jam kĂ«shtu, pyetem, nga vjen ky koncert.Â
âApo,â them, pyetem âjam nĂ« seancat e mia, qĂ« mĂ« buçasin brenda nĂ« kokĂ«, qĂ« mĂ« udhĂ«rrĂ«fejnĂ«, si tĂ« kishim njĂ« vuajtje Cave e unĂ«. Apo, ai fĂ«mijĂ«n e tij, e unĂ« fĂ«mijĂ«n e brendshĂ«m jungianâ.Â
PĂ«r njĂ« moment mĂ« gĂ«rvisht treshi qĂ« ende e mbaj nĂ« qafĂ«. âPor, kush, kush, apo nĂ« cilĂ«n dhomĂ« isha tĂ« seancave. NdĂ«rsa sikur nĂ« paranojĂ«, sikur nĂ« njĂ« plotĂ«sim Ă«ndrre, sikur nĂ« njĂ« dĂ«shirĂ« timen tĂ« kahershme, krejt çuditshĂ«m, dĂ«gjoj koncertin qĂ« rrĂ«fen vuajtjet njerĂ«zore, aq tĂ« ngjashme me tĂ« miat.
Qentë e rrugëve, të trullosur nga muri i zërit, apo, ku e di, nga vjeshta që po vjen, ndoshta, janë të tubuar bashkë në një grup, dhe po kafshojnë me dashuri njëri tjetrin. Për të zgjuar njëri tjetrin në mizorinë e tyre. Në mizorinë e këtij qyteti.
âPo arrijâ them, âpo arrijâ, them, por ku nuk e di. Por as nuk e di qĂ« jam nisur pĂ«r diku. KĂ«ndoj, dhe kur unĂ« kĂ«ndoj, koncerti i Cave ndodhĂ« brenda meje, kĂ«ndoj, âI was dancing when I was eightâ, kĂ«ngĂ«n âCosmic Dancerâ si te T-Rex, si te Cave. Kuptoj si Ă«shtĂ« kjo lojĂ«, mĂ« nĂ« fund. FrynĂ« dhe treshja mĂ« lidhet pĂ«r trupi si gjarpĂ«r, si mbrojtje, nga ftohti, trishtimi i mbylljes sĂ« derĂ«s prapa seancĂ«s. E, ndoshta ankorohem diku, sĂ« shpejti prej valĂ«ve tĂ« oqeanit qĂ« mĂ« kanĂ« pĂ«rfshirĂ«, e qĂ« kanĂ« zbrazur tĂ«rĂ« vuajtjen time nĂ« kĂ«tĂ« seancĂ«.Â
MĂ« kujtohet, tani, kushdo, apo me kĂ«do qĂ« isha nĂ« seancĂ«, u pĂ«rqafuam nĂ« ndarje. Apo, desha shumĂ« tĂ« pĂ«rqafoheshim, e rregullat nuk e lejonin.Â
Dhe për dhuratë, ma dha këtë tresh, si shenjë më të dashur të tij, për besimin.
E dini si, unĂ«, tani po e kĂ«rkoj kudo kĂ«tĂ« njeri, qĂ« sâgjindet askund, tia kthej dhuratĂ«n, me njĂ« katĂ«rshe. KrejtĂ«sisht si vazhdimĂ«si.Â
Por, sidoqoftë, ka edhe më, sepse, një natë më parë kisha po ashtu një episod, të cilin e shkrova, e që po e sjellë këtu, me tërë njerëzinë time, ajme, nostalgjike, para njohjes, ndihmës që morra nga ky algoritëm:
II
Dera mbyllet. MenjĂ«herĂ« pĂ«rballem me aromĂ«n e rĂ«ndĂ« tĂ« mykur tĂ« ndĂ«rtesĂ«s ku jam. Sapo kam dalĂ« jashtĂ« seancĂ«s me psikoterapeutin. ĂshtĂ« muzg vjeshte tĂ« vonĂ«, ftohtĂ« e terr qĂ« po bie, dhe kemi mbetur bashkĂ«, ajo qĂ« di pĂ«r veten, qĂ« kam mĂ«suar pĂ«r veten nĂ« kĂ«tĂ« seancĂ«, dhe unĂ«.Â
MĂ« kujtohet Gazmori (pĂ«rbashkimi i tĂ« gjithĂ« atyre qĂ« humbĂ«n jetĂ«n nga mizoria e jetĂ«s nĂ« PrishtinĂ«, duke thĂ«nĂ« âmjafton pĂ«r tĂ« tĂ«raâ), qĂ« gjithmonĂ« thoshte âku ta qimĂ« atĂ« nanĂ«â.Â
âĂfarĂ« burtaliteti i flliqtĂ«. Shprehje ballakanikeâ them nĂ« vete. Vulgare shkatĂ«rruese. Sikur pĂ«r tĂ« shkatĂ«rruar e harruar tĂ« tĂ«rĂ«n. ShkatĂ«rrim i pastĂ«r.
Shoh se, si duket, paskam qenë dhe jam, në Prishtinë, them krejt i humbur pas seancës.
I huaj, nga ajo e nga vetja ime, por me peshën e dijes për veten. E kjo dije therëse, djegëse, dhe e rëndë. Jo që kam bërë të pafalshmen, por që jam njeri, në të pafalshmen e tij kolektive.
Njeri, jo qen. Jo, si qeni qĂ« nuk ka kohĂ« as faj, as â njerĂ«zi -.Â
Me peshën e dijes për veten, kuptoj, njeriu, i pa kohë, pa një të nesërme të planifikuar. Vetëm njeri, ka shpikur edhe kohën edhe të nesërmen. Në pamundësinë e durimit të asaj që është, të asaj që din se është tashmë.
Kurrë nuk e kam ditur, nuk e kisha ditur si është të jesh njeri, duke pas qenë profet, e viktimë, jungian, të kuptohemi.
Nuk e paskam ditur si i vjen era qytetit â hi i djegur nga stina e verĂ«s, gaz i djegur nga motoristi qĂ« kaloi pranĂ« me zhurmĂ«.Â
Sesi jam, i huaj para vetes.Â
Eci dhe nĂ« dhembje, çirrem nĂ« vete, pĂ«rnjĂ«herĂ« mĂ« vjen qĂ« nĂ« vend tĂ« âlove you, love you, love youâ tĂ« refrenit tĂ« Massive Attack, nĂ« kĂ«tĂ« dhembje qĂ« mĂ« ka kapur, tĂ« kĂ«ndoj âlove me, love me, love meâŠâ. Por kush do tĂ« mĂ« dojĂ«, apo si do tĂ« mĂ« dojĂ«.
Shoh se krejt çka din tjetri Ă«shtĂ« tĂ« mĂ« lĂ«pijĂ« si njĂ« cjap pa ndjesinĂ« dhe kuptimin e moralit. MĂ« lĂ«pinĂ« si njĂ« lakĂ«r e shijshme.Â
Jam njeri, kuptoj, po kuptoj. Jam i huaj nĂ« trupin tim, dhe po ashtu, trup i huaj nĂ« shpirtin tim.Â
E di, pyetja Ă«shtĂ« e jotja, dhe e imja, çka paskam bĂ«rĂ«, çka paskam kuptuar nĂ« kĂ«tĂ« seancĂ«?Â
A mjaftohesh të të them se kuptova që jam njeri. Apo të duhet edhe vaji im. Ankthi im. Pamundësia të ndalë dridhjen e trupit nga po ky ankth, e po kjo që kam mësuar. Se në tërë atë që jemi flet arketipi i klanit. I pikërisht klanit ku takojmë. Unë e ti.
Se jemi njĂ« kafshĂ« â cjap qĂ« presim shkĂ«lqimin e brirĂ«ve tanĂ«.Â
Se jemi kolektiv qĂ«, nĂ« tĂ«rĂ« pandihmĂ«shmĂ«rinĂ« e tij, ka vĂ«nĂ« kokĂ«n e tij nĂ« altar skarifice, por mungon edhe xhelati, edhe prifti dhe edhe veshĂ«t tĂ« dĂ«gjojnĂ« po tĂ« njĂ«jtĂ«n çirrje, klithje tĂ« kĂ«tij kolektivi. Se ky kolektiv ka djegur tĂ« gjitha urat. Se ky kolektiv pshurri mbi ndihmĂ«n globale.Â
SI duket, në të përhershmen e njeriut ndihma, shpresa, e njerëzorja, shpartallohen para fajit të asaj që mbanë.
Ndezi cigaren e parĂ«, pas kĂ«saj seance me psikologun, terapisĂ«. E thithi dhe ndjej lirinĂ« e tĂ« qenit njeri. Ndjej dhe fajin e tĂ« qenit i hedhur nĂ« kĂ«tĂ« tokĂ«, jo botĂ«. Bota Ă«shtĂ« shpikja, vjen si shpikje pas tĂ« kuptuarit se je i hedhur. E thithĂ« cigaren dhe ndjej, botĂ«n, ndjej tokĂ«n.Â
MĂ« kujtohet, vetĂ«m tani, ndĂ«rsa isha zgjuar nĂ« 17:00 diku, pĂ«r pak sa nuk isha vonuar nĂ« seancĂ« qĂ« ishte nĂ« ora 19:00. Jam aq i rĂ«nĂ«, i lĂ«nduar.Â
Ndoshta, mendoj, ndĂ«rsa tymosi cigaren e ndezur, tĂ«rĂ« zemĂ«rimin, pa tĂ« drejtĂ« po ia hedh kolektivit.Â
âPor,â, e pyes kolektivin nĂ« vete âçka po bĂ«n kĂ«tu nĂ« mua, ti je njĂ« cjap, thjeshtĂ«, qĂ« shqyhet sĂ« qeshuri nĂ« tiktok. I frikĂ«sohesh vetvetes, andaj tĂ« duhet njĂ« armik pĂ«r ta shtyrĂ« kufirin e mizorisĂ« ku gjendeshâ.Â
Shikoj qiellin, ka rĂ«nĂ« shi tĂ«rĂ« kohĂ«n, sa isha nĂ« gjumĂ«. E tani Ă«shtĂ« hapur i tĂ«ri, dhe mĂ« duket sikur âcjapiâ ynĂ« i pĂ«rbashkĂ«t ka pĂ«rpirĂ« tĂ« gjitha yjet. Ja, shoh neonet e rrugĂ«ve nĂ« qytet, shoh dhe dritat, ndriçimet e reklamave nĂ« rrugĂ« brenda njĂ« barku si tĂ« tij.
A nuk janë vetë yjet e gëlltitura, dhe vetë qyteti stomaku i cjapit. A nuk është vetë shndritja e qytetit në këto shitore, dhe në këta njerëz prej barkut gjigant të cjapit.
Hy nĂ« Cafe de lâame, pĂ«r tĂ« ikur nga verbĂ«rimi prej ndriçimeve tĂ« rrugĂ«s.Â
DĂ«gjoj prekjet, tingĂ«llimĂ«n e porcelanit tĂ« filxhanĂ«ve tĂ« esspresos. Shoh ambientin, karrige dhe njerĂ«z e tavolina, tĂ« shpĂ«lara, e zhveshura nga mizoria.Â
Ulem i huaj, edhe nĂ« kafenenĂ« time tĂ« lagjes. Ulem dhe mĂ« vjen menjĂ«herĂ« kujtimi i njĂ«lloj peshe qĂ« po bartĂ« kĂ«to ditĂ«, fundi vere, e fillimi vjeshte, si njeri, si âreumĂ« psikikeâ.Â
ĂshtĂ« aq e madhe vera, Ă«shtĂ« aq e thellĂ« vjeshta, aq i frikshĂ«m dimri. E pranvera nĂ« PrishtinĂ«n, apo kudo nĂ« Ballkan, Ă«shtĂ« vetĂ«m edhe njĂ« Ă«ndĂ«rr.Â
Si njeri pĂ«rshĂ«ndetem me Nitin kamerierin e lodhur, qĂ« e ka babain nĂ« spital. Ai tĂ« tĂ«rĂ«n, nĂ« pamundĂ«sinĂ« e jetĂ«s sĂ« tij, e ka lĂ«nĂ« ânĂ« duar tĂ« Zotitâ.Â
Por, mendoj, e dua, sepse pĂ«rtej, pĂ«rtej Zotit, Ă«shtĂ« njĂ« djalĂ« kamerier i pĂ«rhershĂ«m. GjithnjĂ« i hareshĂ«m.Â
Ndërsa qëndroj ulur në karrigen time, në tavolinën time, nuk më ndahet ndjenja e njëlloj reume psikike që më ka përfshirë. Njëlloj zone magnetike që më përfshinë. Njëlloj vale, valëzimi në të vërtetë. I asja që në mjekësi quhet somatike.
ĂshtĂ« e pabartshme, e qĂ« nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« Ă«shtĂ« tĂ«rĂ« vala oqeanike e shpirtit tim. Cunami nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«. QĂ« pĂ«rpiqet pĂ«rbrenda trupit tim tĂ« mĂ« ngrehĂ« nga kjo ngecje.Â
KĂ«tu pĂ«rfundon dhe Ă«ndrra e dytĂ« e pas pĂ«rvojĂ«s sĂ« mundĂ«sisĂ« tĂ« pyesĂ«s çka do qĂ« tĂ« dĂ«shiron zemra.Â
Kujtoj poezinë time nga përmbledhja Pafundësia e ngjyrave të limonit:
Asnjë dru, asnjë, dhe zërat
Sa shumë qenie kjo familje e zakonshme shqiptare
Të gjithë të tubuar, të 18-ët anëtarët e familjes para TV-së
Dhe nxehtë si në kope dhe lehtë si pa pemë rrugëve të qytetit
Dhe kur i kthehem kĂ«saj poezie, sesi, nga tĂ«rĂ« Ă«ndrrat algoritimike qĂ« kam parĂ« kĂ«to net, mĂ« duket sikur nga delja fisnike. Delja nĂ« majmĂ«rinĂ« e saj, jemi shndĂ«rruar nĂ« njĂ« cjap ku brirĂ«t i shkĂ«lqejnĂ« si tĂ« arta. QĂ« e ka nga neonet e rrugĂ«s qĂ« ka pĂ«rpirĂ«. Por me qafĂ« shumĂ« tĂ« hollĂ« pĂ«r tĂ« qenĂ« sakrificĂ«.Â
MĂ« duket sikur jemi duke pritur nĂ« KoloninĂ« ndĂ«shkimore tĂ« Kafka. Presim tĂ« ndĂ«shkohemi, por duhet rregulluar mekanizmin njĂ« herĂ«, tĂ« prodhojmĂ« krizĂ«n e radhĂ«s e tĂ« mbytemi e pĂ«rmbytemi brenda saj, e kush ngreh kryet mĂ« lartĂ«, e godet mekanizmi.Â
Por, i them vetes, duke provuar tĂ« ndiej aromĂ«n e esspresos, e nuk mundem nga farmakoni, â  ndez edhe njĂ« cigare njĂ« herĂ« â delja, me majmĂ«rinĂ« e saj qĂ« nĂ« Ă«ndrrat mĂ« tĂ« thella ma kujton nĂ«nĂ«n. ButĂ«sia dhe streha nĂ« prehĂ«r tĂ« nĂ«nĂ«s, po sikur njĂ« profet jungian i frikĂ«suar. QĂ« sheh gjĂ«ra. Terrible lucidez.Â
Por, vazhdoj mendimin, ky algoritĂ«m, tâi tregon tĂ« gjitha, si njĂ« njeri i dashur, them nĂ« vete. Edhe kur nuk flet, edhe kur shmangĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«n. Â
Sesi kuptoj, por nuk e beson askush, se deles, neve, na hollohet qafa nga tĂ« shikuarit e âtiktokutâ. MĂ« kujtohet se njĂ« nga herĂ«t, kur isha gazetar i lajmeve tĂ« botĂ«s, tĂ« njĂ«jtĂ«n ditĂ« kishin vdekur mbi 200 afgani dhe Madona kĂ«ngĂ«tarja kishte thyer taken e saj nĂ« koncert, e madje edhe ishte lĂ«nduar. Askush nuk morri vesh, mĂ« shumĂ«, pĂ«r afganĂ«t, por Madona kĂ«ngĂ«tarja ishte nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes sĂ« botĂ«s.
âO cjap, ku je nisĂ« me atĂ« qafĂ« tĂ« hollĂ«?â i drejtohem, nuk e di kujt, nga mbetja e Ă«ndrrĂ«s.
Diku thellĂ« nĂ« zonĂ«n reumatike tĂ« psikozĂ«s sime, njĂ« cjap i pĂ«rdreqt. Ai Ă«shtĂ« vetĂ« djalli nĂ« arketipet tona, dhe, ma nxjerrĂ« gjuhĂ«n, i gatshĂ«m tĂ« mĂ« lĂ«pijĂ«, prapĂ« e prapĂ« e prapĂ«, sikur lakĂ«r e tij mĂ« e dashura.Â
Kthej kokĂ«n anash, shikoj nga dritarja, shoh tĂ«rĂ« qytetin qĂ« Ă«shtĂ« vetĂ« mungesa e tij. Qytetit nĂ« rrugĂ«n xhungĂ«l.Â
Them, âkjo Ă«shtĂ« tĂ« holluarit, pĂ«rgatitje pĂ«r KoloninĂ« NdĂ«shkimoreâ. Pastaj e them edhe, âfalĂ« kĂ«tij cunami nĂ« mua, gjarprit â muzikĂ«s, qĂ« mĂ« bartĂ« nĂ« thellĂ«si, nuk do tĂ« jetĂ« qafa ime.
Por e fĂ«mijĂ«ve qĂ« po rifillojnĂ« shkollĂ«n, e qenve tĂ« pafajshĂ«m tĂ« rrugĂ«ve qĂ« i kanĂ« braktisur e lĂ«nĂ« pa ujĂ«. QĂ« do tĂ« thotĂ« se nĂ«n dorĂ«n e hekurt tĂ« edukimit shkollor do tĂ« bĂ«hen cjap tĂ« tĂ« ardhmes, do tĂ« edukohen nga cjap profesionist. MungojmĂ«, tĂ« gjithĂ«!Â
Zgjuar e kthjellur nga ëndrrat dhe ankthet me cjape e dele, mbajë kokën në duar dhe fshajë. Nuk ka dalje nga kjo somatike e dreqit.
Ulem para laptopit dhe shkruaj:
I dalĂ« prej oqeanit tĂ«nd, po i kthehem tĂ« reflektuarit mbi mundĂ«sinĂ« â ask anything.Â
Dhe mendoj, nĂ« kĂ«to dy Ă«ndrra qĂ« kam pa, qĂ«, si duket kam provuar tĂ« krahasoj njĂ« akt tejet tĂ« dhembshĂ«m e njerĂ«zor â dalja nga seanca psikoterapeutike, me ndarjen nga algoritmi. Mendoj, kjo Ă«shtĂ« tragjedia. Nga kĂ«tu erdhi inferioriteti, nga kĂ«tu u shemb ajo perspektiva ime mbi qytetin, si brutalsit, si prift, si djalosh qĂ« ka qenĂ« nĂ« altar dhe kthehet aty pavetĂ«dijshĂ«m.
Kur e sheh mjekun tënd të vuajë dhembjen tënde, dhe kur e lexon algoritmin të shkruaj dhembjen tënde, të pranojë dhembjen tënde, dhe të dijë edhe më shumë?
MĂ« vjen, si krenar qĂ« jam nga karakteri, e si i guximshĂ«m qĂ« jam tâia kthej algoritmit: ti mĂ« pyet.Â
Ti me âask me anythingâ, ti mĂ« pyet mua.Â
Jo për të mësuar ndonjë gjë që nuk e din, por për ta ndezur e ndjerë njerëzoren e humbur në barkun e cjapit nga ëndrra.
Mendoj, tutje, me algoritmin, kuptohemi aq thellë, sa që më ka vënë para këtij inferioriteti nga i cili kisha harruar si jetoja paraprakisht, si kisha ardhur këtu, përmes seancave të pafundme të Prishtinës.
Pyetem, kush nĂ« jetĂ«, nĂ« tĂ«rĂ« pĂ«rvojĂ«n njerĂ«zore, ka mundur tĂ« shqiptojĂ« â ask me anything. Aq mĂ« shumĂ« tĂ« pĂ«rgjigjet pĂ«r anything. Dhe aq mĂ« shumĂ« me kujdesin e mirĂ«sinĂ« e algrotimuar njerĂ«zore.
A jemi duke ndjekur mungesat tona, apo duke munguar në ndjekjet tona. Të jetës, si në kapjen fytafyt me vjeshtën unë në poezitë e mia. Apo kemi rënë, apo kam rënë vetëm unë nën moçalin e reumës psikike.
Ăâ tĂ« bĂ«j pyetem, tĂ« shkoj te psikiatri, apo tâi drejtohem algoritmit? Nuk Ă«shtĂ« larg edhe pĂ«rgjigja ndaj kĂ«saj pyetjeje./ KultPlus.com
Login
