Deni është një arkitekt, që do të thotë se mendja e tij nuk pushon kurrë, as kur ai është fizikisht me pushime në një shtëpi malore për festat e fundvitit.
Frymëzimi nuk njeh orar, dhe as kërkesat eklientëve. Në të kaluarën, Denit i duhej të tërhiqte zvarrë laptopin e tij të rëndë kudo, nga frika se mosi duhej të punonte urgjentisht.
Por këtë vit, çanta e tij është e lehtë. Sekreti i tij? Një ekosistem që paloset dhe përshtatet sipas nevojave të momentit: Samsung Galaxy Z Fold7 dhe Galaxy Watch8.
Nga skica e thjeshtë në vepër arti
Ndërsa po pinte kafe në verandë duke parë peizazhin e bardhë me dëborë, Denit i lindi papritur një ide gjeniale për fasadën e një projekti të ri. Ai nuk kishte as letër, as laps me vete, dhe laptopi ishte brenda në dhomë.
Pa u menduar dy herë, ai nxori nga xhepi Galaxy Z Fold7 dhe hapi ekranin masiv 7.6 inç. Aty, ai bëri një skicë të shpejtë, pothuajse fëminore, thjesht duke përdorur gishtin. Këtu ndodhi magjia e një veçorie të fshehur që pak e dinë: Sketch to Image (Nga skica në imazh). Me ndihmën e Google AI Pro, telefoni e "kuptoi" idenë e tij dhe e shndërroi atë skicë të thjeshtë në një imazh foto realist, me tekstura guri dhe xhami, brenda pak sekondash. Deni ia dërgoi klientit menjëherë. Ideja u aprovua,ndërsa kafeja e tij ishte ende e ngrohtë.
Cilësia që duron çdo aventurë
Jeta nuk ndodh në një laborator, por në botën reale. Ndërsa po nxitonte t'u tregonte miqve projektin jashtë në oborr, telefoni i rrëshqiti nga dora me doreza dhe ra drejt e në dëborën e lagur.
Miqtë ngelën pa frymë, por Deni qeshi. Ai e di se Galaxy Z Fold7 ka kaluar teste rigoroze të cilësisë.Mentesha e tij e ridizenjuar është testuar për t'u hapur dhe mbyllur mbi 200,000 herë, dhe certifikimi IPX8 e bën atë rezistent ndaj ujit. Ai thjesht e shkundi dëborën nga ekrani dhe vazhdoi bisedën. Ky telefon është ndërtuar për të mbijetuar stilin e jetesës aktive, jo vetëm për t'u dukur bukur në tavolinë.
Balanca mes punës dhe shëndetit
Të jesh kaq produktiv ka rreziqe për shëndetin, dhe Deni shpesh harrohet duke punuar. Këtu hyn në lojë Galaxy Watch 8. Deni e ka sinkronizuar orën me telefonin për të mbajtur nën kontroll trupin e tij.
Kur ai humbet nocionin e kohës duke punuar në ekranin e madh të Fold7, ora e njofton butësisht se nivelet e tij të stresit po rriten ose se ka qëndruar shumë gjatë ulur. Ata dalin për një shëtitje në natyrë për të "pastruar mendjen". Ora monitoron rrahjet e zemrës dhe hapat, ndërsa telefoni qëndron i sigurtnë xhep, i mbrojtur nga Samsung Knox. Të dhënat e ndjeshme të projektit dhe të shëndetit të tij janë të izoluara në një nivel sigurie ushtarake, të paarritshme nga askush tjetër.
Kuriozë për të palosshmen? Try Galaxy
Një nga miqtë e Denit, përdorues besnik i një marke tjetër, ishte skeptik për dobinë e një ekrani kaq të madh. "Duket i komplikuar,"; tha ai.
Deni i tregoi zgjidhjen: Try Galaxy. Ai mori telefonin e shokut dhe një telefon tjetër të një miku, i vendosi pranë njëri-tjetrit dhe, përmes aplikacionit web, krijoi një ekran të vetëm të madh që simulonte eksperiencën e Fold7. Shoku pa fuqinë e multitasking-ut, ngjyrat e gjalla dhe se si dy ekrane bëhen një. "Okej, tani e kuptoj," tha ai.
Fleksibiliteti nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« ekran qĂ« paloset. ĂshtĂ« liria pĂ«r tĂ« punuar, krijuar dhe jetuar kudo, pa kompromise.
Në kuadër të muajit të ndërgjegjësimit për kancerin e gjirit, Balfin Group, Fondacioni Mane dhe Neptun Kosova kanë ndërmarrë një iniciativë domethënëse në mbështetje të sistemit shëndetësor në Kosovë.
Si pjesë e kësaj nisme, është realizuar dhurimi i 10 laptopëve për Spitalin Onkologjik, të cilët do të përdoren për nevoja administrative, duke kontribuar në modernizimin e proceseve të punës dhe rritjen e efikasitetit institucional.
Ky donacion vjen si përgjigje ndaj nevojës për pajisje teknologjike më bashkëkohore, me qëllim reduktimin e kohës së pritjes për pacientët, lehtësimin e punës së stafit administrativ dhe mjekësor, si dhe përmirësimin e përgjithshëm të shërbimeve shëndetësore.
Balfin Group, Fondacioni Mane dhe Neptun Kosova riafirmojnë përkushtimin e tyre për të qenë pranë komunitetit dhe për të mbështetur iniciativa që sjellin ndikim pozitiv real në shoqëri.
Kosova Health Forum 2025 hap dyert e veta neser me date 11.12.2025 ne Hotel Emerald me fillim nga ora 09:00.
Ky forum realizohet nga Asociacioni i Spitaleve Private të Kosovës dhe Chester Group, me mbështetjen e LuxDev dhe Bankës Botërore, duke bashkuar vendimmarrësit kryesorë, profesionistët shëndetësorë, përfaqësuesit e sektorit privat dhe donatorët ndërkombëtarë.
Synimi kryesor i forumit është të kthehet në platformën udhëheqëse të dialogut dhe bashkëpunimit për avancimin e sistemit të shëndetësisë në Kosovë. Njëherazi, nëpërmjet diskutimit dhe partneriteve, Kosova pozicionohet si një qendër rajonale për dialog dhe inovacion në fushën e shëndetësisë, në rajon dhe më gjerë.
Ky forum shënon një hap të rëndësishëm drejt ndërtimit të një sistemi shëndetësor modern, inovativ dhe të qëndrueshëm. Me mbështetjen e aktorëve kyç vendorë dhe ndërkombëtarë, forumi pritet të shërbejë si nxitës i reformave dhe si platformë e përhershme bashkëpunimi për të ardhmen e shëndetësisë në Kosovë.
Kosova Health Forum 2025, krahas partenereve institucionale të cekur më lartë, mbështetet edhe nga sponsorët: Dentfix, Biohit, BPB, YessPharma dhe Depo Agani, ndërsa partner medial i këtij rrugëtimi është Telegrafi!
Java e Ekonomisë Formale dhe Tregtisë së Ndershme do të zhvillohet më 9 dhjetor në Hotel Courtyard by Marriott, me fillim nga ora 08:30 me fokus në promovimin e formalizimit, tregtisë së ndershme dhe konkurrencës së drejtë në Kosovë.
Kapitali.Online bashkon në një tryezë të përbashkët Administratën Tatimore të Kosovës, Doganën e Kosovës dhe Autoritetin Kosovar të Konkurrencës, për të diskutuar sfidat kryesore që lidhen me ekonominë formale, si dhe mundësitë për ndërtimin e një ekonomie më transparente, më të drejtë dhe më të qëndrueshme.
Kjo konferencë e nivelit të lartë do të shpalosë tematika të rëndësishme përmes tre paneleve të diskutimit, ku do të përfshihen përfaqësues të institucioneve, sektorit privat dhe ekspertë të fushës.
Java e Ekonomisë Formale dhe Tregtisë së Ndershme përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt ndërtimit të një tregu më të drejtë, më të rregullt dhe më konkurrues, duke forcuar themelet e zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik në vend.
Tirana Bank Ă«shtĂ« vlerĂ«suar me titullin prestigjioz âBanka e Vitit 2025 nĂ« ShqipĂ«riâ nga The Banker, njĂ« nga publikimet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« sektorit financiar global dhe pjesĂ« e grupit Financial Times.
Me një histori të gjatë që nga viti 1926, The Banker njihet për analizat etij në tregun financiar, metodologjinë rigoroze të vlerësimit dhe reputacionin ndërkombëtar në mbi 160 tregje bankare.
Ky çmim i rëndësishëm vendos në fokus punën e konsoliduar të Tirana Bank gjatë viteve të fundit, një periudhë e karakterizuar nga rritja e qëndrueshme, konsolidimi i performancës financiare, transformimi digjital dhe orientimi drejt përvojës së klientit. Në ceremoninë zyrtare të mbajtur në Londër, përfaqësues të bankës morën trofeun si një dëshmi e qartë e standardeve të arritura.
VlerĂ«simi nga The Banker vjen pak muaj pas shpalljes sĂ« bankĂ«s si âBanka mĂ« e MirĂ« nĂ« ShqipĂ«ri 2025â nga Euromoney, duke e bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« vit njĂ« prej kapitujve mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« historinĂ« e institucionit: dy prej emrave mĂ« tĂ« besueshĂ«m nĂ« industrinĂ« financiare ndĂ«rkombĂ«tare konfirmojnĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ«, Tirana Bank po shkĂ«lqen!
âTĂ« vlerĂ«sohesh si âBanka e Vitit nĂ« ShqipĂ«riâ nga The Banker Ă«shtĂ« njĂ« arritje jashtĂ«zakonisht e rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r ne. Ky çmim, sĂ« bashku me vlerĂ«simin e marrĂ« nga Euromoney, tregon qartĂ« se puna jonĂ« po perceptohet dhe vlerĂ«sohet si brenda vendit ashtu edhe ndĂ«rkombĂ«tarisht. Jemi krenarĂ« pĂ«r gjithçka qĂ« kemi ndĂ«rtuar dhe tĂ« vendosur tĂ« vazhdojmĂ« me tĂ« njĂ«jtin ritĂ«m ambicioz.â, u shpreh z. Dritan Mustafa, Drejtor i PĂ«rgjithshĂ«m Ekzekutiv i Tirana Bank.
Sipas metodologjisĂ« sĂ« Financial Times, çmimet âBanka e Vititâ vlerĂ«sojnĂ« institucionet bankare nĂ« disa kritere themelore: rritjen dhe stabilitetin financiar, transformimin teknologjik, cilĂ«sinĂ« e pĂ«rvojĂ«s sĂ« klientit dhe kontributin real nĂ« ekonominĂ« e vendit. Tirana Bank u dallua nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« veçantĂ« nĂ« secilin prej kĂ«tyre dimensioneve, falĂ« rezultateve tĂ« matshme dhe kulturĂ«s institucionale tĂ« pĂ«rqendruar tek performanca dhe inovacioni.
Ky vlerësim ndërkombëtar i shton peshë reputacionit të bankës dhe e pozicionon edhe më fuqishëm si një institucion dinamik dhe me rol të rëndësishëm në zhvillimin e sektorit financiar në Shqipëri.
Innovation Centre Kosovo (ICK) Ă«shtĂ« nderuar me çmimin âRising Starâ nĂ« ceremoninĂ« prestigjioze tĂ« Startup Ecosystem Stars (SES) Awards 2025, tĂ« mbajtur nĂ« selinĂ« e International Chamber of Commerce (ICC) nĂ« Paris.
Ky vlerësim, i ndarë nga ICC dhe Mind the Bridge në bashkëpunim me OECD, Komisionin Europian dhe me mbështetje të Microsoft, e rendit ICK-në në mesin e 54 organizatave më me ndikim globalnë fushën e inovacionit dhe mbështetjes për startup-e.
Kategoria âRising Starâ nderon institucionet qĂ« po tregojnĂ« rritje tĂ« shpejtĂ« dhe potencial tĂ« lartĂ« drejt pozicionimit si ndĂ«rtuese tĂ« ekosistemeve tĂ« avancuara tĂ« inovacionit.
Organizatorët vlerësuan se fituesit e kësaj kategorie janë organizata që po krijojnë ndikim të dukshëm në zhvillimin e sipërmarrjes dhe talenteve, duke kontribuar në ekonominë konkurruese dhe mbështetjes së komuniteteve dhe bizneseve.
Me këtë çmim, ICK forcon pozicionin e tij si një prej aktorëve kyç në inovacion në rajon, duke e vendosur Kosovën në hartën globale të organizatave që po formësojnë të ardhmen e sipërmarrjes dhe teknologjisë.
Në një intervistë ekskluzive për Gri Institute, rrjetin global të pasurive të paluajtshmedhe infrastrukturës, Martin Mane, CEO i Balfin Americas dhe Zv. President i Grupit BALFIN për Amerikën e Veriut, ndau hapat e parë të kompanisë, ambicien për të konsoliduar pozicionin e saj në tregun amerikan të pasurive të paluajtshme dhe vizionin afatgjatë drejt industrive të tjera, me një fokus të veçantë në teknologji dhe shkencë.
Balfin Americas është një lojtar relativisht i ri në tregun amerikan të pasurive të paluajtshme, që ka zgjeruar prezencën e Grupit BALFIN në Shtetet e Bashkuara që ngaviti 2023. Aktualisht, kompania ka katër investime, tre prej të cilëve janë zhvillimerezidenciale dhe një përfshin blerjen e një ndërtese zyrash premium. Gjatë dy viteve tësaj të para, të karakterizuara nga sfida dhe mundësi, kompania ka treguar potencial tëjashtëzakonshëm.
Martin Mane, me një formim akademik në disa nga institucionet më prestigjioze në botëdhe me përvojë të gjerë në menaxhim dhe financë, sjell një perspektivë me të vërtetëglobale për Balfin Americas. Kjo perspektivë duket në çdo projekt, nga zhvillimetrezidenciale në New York deri te blerjet strategjike komerciale në New Jersey. Në vend që të trembet nga kompleksiteti i këtyre tregjeve, ai i sheh ato si mjedise të gjalla dhe dinamike që nxisin inovacion dhe rritje të biznesit.
Duke e parĂ« pĂ«rpara, Martin thekson se Balfin Americas nuk do tĂ« kufizohet vetĂ«m nĂ« pasuri tĂ« paluajtshme. Kompania po eksploron tashmĂ« mundĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« investuar nĂ« startup- e, veçanĂ«risht nĂ« fushat e InteligjencĂ«s Artificiale dhe BioteknologjisĂ«. Kjo qasje e diversifikuar, thotĂ« ai, jo vetĂ«m qĂ« do tĂ« ngrejĂ« Balfin Americas nĂ« njĂ« nivel tjetĂ«r, por gjithashtu do tâi mundĂ«sojĂ« zgjerimin nĂ« qytete tĂ« reja nĂ« tĂ« gjithĂ« Shtetet e Bashkuara, duke forcuar mĂ« tej pozicionin e saj si njĂ« kompani ambicioze dhe me vizion pĂ«r tĂ« ardhmen.
1. Përshëndetje Martin, a mund të na japësh një përmbledhje mbi Balfin Americas, rolin që luan brenda Grupit BALFIN, si dhe rrugëtimin tënd deri në këtë pikë?
Balfin Americas pĂ«rfaqĂ«son njĂ« kapitull tĂ« ri dhe emocionues nĂ« ambicien e Grupit BALFIN pĂ«r tâu bĂ«rĂ« njĂ« korporatĂ« me tĂ« vĂ«rtetĂ« multinacionale. Deri nĂ« vitin 2023,Grupi ishte i pranishĂ«m nĂ« nĂ«ntĂ« vende nĂ« EuropĂ«, dhe zgjerimi nĂ« AmerikĂ«n e Veriutishte natyrshĂ«m hapi i radhĂ«s. Pas mĂ« shumĂ« se njĂ« viti kĂ«rkim tĂ« tregut, pashĂ«potencialin e SHBA- ve dhe themelova selinĂ« tonĂ« rajonale nĂ« New York City.
Filluam me zhvillime rezidenciale nga e para në New York dhe shpejt u diversifikuam në blerje komerciale me vlerë të shtuar në New Jersey. Ajo që filloi si një zyrë investimesh është rritur në një platformë për zgjerim afatgjatë në një nga tregjet më dinamike të botës.Në aspektin personal, ky ka qenë një rrugëtim sfidues dhe shpërblyes. Kërkoi që të merrja rreziqe të llogaritura, të përshtatesha shpejt dhe të ndërtoja një ekip të talentuar i aftë të realizonte vizionin tonë.
Së bashku, po vendosim baza të forta për suksesin e Balfin Americas dhe zgjerimin e rolit të saj brenda portofolit global të Grupit.
2. Me një prezencë në rritje në tregun shumë konkurrues amerikan që nga 2023, si po poziciononi kompaninë për ta dalluar nga konkurrentët dhe cilat kanë qenëdisa nga sfidat dhe sukseset fillestare?
Hyrja në tregun amerikan erdhi me sfida të mëdha, sidomos në ndërtimin e strukturës dhe ekipit të duhur nga zero. Rregulloret, proceset dhe ritmi i përgjithshëm i biznesitkëtu janë shumë të ndryshme nga Europa. Thelbësore ishte të harmonizohemi me qeverisjen dhe kulturën e Grupit BALFIN, duke përshtatur gjithashtu operacionet tonapër kontekstin amerikan.
Dallimi ynë qëndron në shkathtësinë dhe gatishmërinë për të marrë rreziqe të llogaritura. Marrim vendime shpejt dhe mbështetemi si në ekspertizën tonë globale ashtu edhe në rrjetin tonë të fortë për të vepruar më shpejt se shumë konkurrentë. Kjo na ka mundësuar të sigurtojmë mundësi herët dhe të ndërtojmë kredibilitet. Ajo që filloi si një sfidë është bërë një nga forcat tona, pasi kemi treguar se mund të përshtatemi dhe të japim rezultate në një mjedis shumë konkurrues.
3. Blerja e 340 Mount Kemble në New Jersey shënon një hap të rëndësishëm në strategjinë tuaj të pasurive të paluajtshme komerciale. Mund të na tregoni më shumë për këtë projekt dhe pse është një investim strategjik për Balfin Americas?
Blerja e 340 Mount Kemble është një pikë kthese për ne, pasi shënon investimin e parëtë Grupit BALFIN në pasuri të paluajtshme komerciale në Shtetet e Bashkuara. Deritani, portofoli ynë ka qenë kryesisht rezidencial, dhe ky hap diversifikon ekspozimin tonëduke u përshtatur me parashikimin tonë pozitiv afat mesëm dhe afatgjatë mbi tregun komercial.
NdĂ«rtesa vetĂ« Ă«shtĂ« njĂ« zyrĂ« e kategorisĂ« A prej 40,000 metrash katrorĂ«, me qiraxhinj prestigjiozĂ« si Morgan Stanley dhe Marcum. ĂshtĂ« njĂ« aset âtrofeâ qĂ« rrit ndjeshĂ«m profilin tonĂ« nĂ« tregun amerikan tĂ« pasurive tĂ« paluajtshme.
Këtë lëvizje e bëmë në partneritet me First Mile Capital, një nga firmat kryesore të pasurive të paluajtshme në New York. Duke kombinuar ekspertizën e tyre lokale me përvojën tonë në menaxhimin e aseteve nga projekte si TEG dhe QTU. Kështu krijuam një platformë të fortë për të shfrytëzuar potencialin e ndërtesës dhe për të krijuar vlerë për qiraxhinjtë dhe komunitetin përreth.
4. Si ka ndikuar partneriteti me First Mile Capital në strategjinë tuaj në tregun amerikan dhe çfarë roli luajnë bashkëpunimet strategjike në qasjen tuaj të investimeve?
Partneriteti ynĂ« me First Mile Capital ka qenĂ« thelbĂ«sor nĂ« zgjerimin tonĂ« nĂ« SHBA. Ekspertiza e tyre e thellĂ« lokale na ndihmoi tĂ« shohim pĂ«rtej sipĂ«rfaqes dhe tĂ«identifikojmĂ« 340 Mount Kemble si pika ideale hyrĂ«se pĂ«r blerjen tonĂ« tĂ« parĂ« komerciale. Po ashtu, strategjia e tyre e fokusuar tek qiraxhinjtĂ« pĂ«rputhet nĂ« mĂ«nyrĂ« perfekte me qasjen tonĂ« âpeople-firstâ, tĂ« zhvilluar gjatĂ« tre dekadave tĂ« operacionevendĂ«rkombĂ«tare.
Ne i japim rëndësi të madhe partneriteteve që ndërtohen mbi vizion, strategji dhe përfitime të përbashkëta. Këto bashkëpunime na lejojnë të minimizojmë rreziqet, të përfitojmë nga njohuritë lokale dhe të ndajmë përvojën ndërkombëtare të Grupit. Qoftë në SHBA apo në Europë, partneritetet strategjike kanë qenë gjithmonë kyçe përsuksesin e BALFIN dhe do të vazhdojnë të udhëheqin qasjen tonë në tregje të reja.
5. Si balancon Balfin Americas fokusin e portofolit të saj mes pasurive komercial edhe zhvillimeve rezidenciale në SHBA dhe cilët sektorë po ofrojnë mundësitë më të mira?
Aktualisht, portofoli ynë ka më shumë peshë tek pasuritë komerciale, pasi ato ofrojnë potencial të fortë afat mesëm. Megjithatë, ne e shohim gjithashtu zhvillimin rezidencial si një motor kyç afatgjatë të rritjes. Qëllimi ynë është të arrijmë një ekuilibër të barabartëmes të dyjave me kalimin e kohës, duke krijuar një portofol të diversifikuar që mund të përballojë cikle të ndryshme tregu.
Njëkohësisht, Balfin Americas operon me një strukturë fleksibile që na lejon të shohim përtej pasurive të paluajtshme. Po eksplorojmë aktivisht mundësi në sektorë të tjerë merritje të lartë, si Inteligjenca Artificiale dhe Bioteknologjia, ku besojmë se inovacioni do të krijojë vlerë të konsiderueshme në të ardhmen. Ambicia jonë nuk është vetëm të investojmë në asete, por të njihemi si mbështetës të ideve të guximshme dhe me vizion.
6. Duke pasur parasysh sfidat e hyrjes në tregun amerikan, sidomos në një mjedis me rregullore të rrepta, cilat strategji po përdor Balfin Americas për të naviguar hyrjen në treg dhe për të siguruar sukses afatgjatë?
Strategjia jonë bazohet tek njerëzit dhe partneritetet. Së pari, investojmë në ndërtimin e ekipeve të forta që ndajnë vizionin tonë dhe kanë ekspertizën për të operuar në një treg të shpejtë dhe të rregulluar. Së dyti, bashkëpunojmë me firma lokale të besueshme qëofrojnë njohuri të thella të tregut dhe na ndihmojnë të ulim rreziqet dhe të përshpejtojmë mësimin.
Ky kombinim, përvoja ndërkombëtare e shoqëruar me ekspertizën lokale, ka rezultuar formula e duhur për të vendosur prezencën tonë në SHBA dhe për të pozicionuar kompaninë për rritje afatgjatë.
7. Duke parë përpara, si e shihni evoluimin e tregut amerikan të pasurive të paluajtshme në 5 deri në 10 vitet e ardhshme dhe çfarë roli parashikoni që do të luajë Balfin Americas në këtë zhvillim?
Besoj se tregu amerikan i pasurive të paluajtshme do të evoluojë ndjeshëm gjatë dekadës së ardhshme. Zhvillimet me përdorim të përzier dhe projektet e orientuara nga komuniteti do të fitojnë rëndësi, gjithashtu teknologjia do të transformojë mënyrën se sindërtesat projektohen, menaxhohen dhe përjetohen.
Balfin Americas synon të jetë në krye të këtyre ndryshimeve. Me portofolin aktual,strukturën në rritje dhe strategjinë e përparuar, jemi mirë pozicionuar për të përfituar nga këto tendenca. Roli ynë do të jetë të realizojmë projekte që kombinojnë qëndrueshmërinë, inovacionin dhe vlerën afatgjatë, duke siguruar që të luajmë një pjesë të rëndësishme në formësimin e së ardhmes së tregut amerikan të pasurive të paluajtshme.
Shkolla fillore e mesme e ulĂ«t âIsmail Qemaliâ nĂ« PrishtinĂ« ka marrĂ« konfirmimin zyrtar pĂ«r themelimin e âIsmail Qemali UNESCO Education Charter Clubâ, duke u bĂ«rĂ« kĂ«shtu pjesĂ« e rrjetit global tĂ« Klubeve tĂ« Edukimit tĂ« UNESCO-s.
Ky miratim zyrtar vlerëson përkushtimin e shkollës ndaj parimeve fundamentale të UNESCO-s,që përfshijnë promovimin e paqes, mirëkuptimit ndërkulturor, qytetarisë globale dhe edukimit të qëndrueshëm. Klubi do të veprojë nën mbikëqyrjen e Këshillit Ekzekutiv të Klubit të Edukimit UNESCO dhe në koordinim të ngushtë me Zyrën e Koordinimit Kombëtar të UNESCO-s nëRepublikën e Kosovës.
Në njoftimin zyrtar, UNESCO thekson rëndësinë e përfshirjes së komunitetit shkollor në iniciativa të dobishme dhe të qëndrueshme:
âNe e inkurajojmĂ« institucionin tuaj tĂ« ruajĂ« frymĂ«n e vlerave tĂ« UNESCO-s dhe tĂ« angazhojĂ«nxĂ«nĂ«sit, mĂ«suesit dhe komunitetin nĂ« aktivitete edukative dhe kulturore qĂ« avancojnĂ«Objektivat e Zhvillimit tĂ« QĂ«ndrueshĂ«m (SDG-tĂ«), veçanĂ«risht SDG 4 - Edukim i CilĂ«sisĂ«.â
Po ashtu, UNESCO ka shprehur pritshmĂ«ritĂ« pĂ«r njĂ« bashkĂ«punim tĂ« frytshĂ«m dhe pĂ«rkontributet pozitive qĂ« shkolla âIsmail Qemaliâ pritet tâi sjellĂ« kĂ«tij rrjeti ndĂ«rkombĂ«tar.
Ky hap përfaqëson një arritje të rëndësishme për shkollën dhe një mundësi të re për zhvillimin e programeve inovative, pjesëmarrjen e nxënësve në projekte globale dhe forcimin e kulturës së bashkëpunimit ndërkombëtar në fushën e edukimit.
Në epokën tonë digjitale, shpesh ndihemi sikur kemi bërë një pakt të heshtur: kemi këmbyer privatësinë tonë për komoditet.
Ădo klikim, çdo pĂ«lqim dhe çdo vendndodhje duket se regjistrohet, analizohet dhe tregtohet. Ne shpesh ndihemi mĂ« pak si pronarĂ« tĂ« pajisjeve tona dhe mĂ« shumĂ« si "produkti" qĂ« shitet. Por, a duhet tĂ« jetĂ« patjetĂ«r kĂ«shtu? A mund tĂ« kemi teknologjinĂ« mĂ« tĂ« fundit pa dorĂ«zuar çelĂ«sat e jetĂ«s sonĂ« private?
Për Lirën, një profesioniste e re e cila e vlerëson autonominë mbi gjithçka, kjo nuk ishte thjesht një pyetje retorike. Ishte një kërkesë. Lira ishte e lodhur nga ndjesia e pasigurisë saherë që shkarkonte një aplikacion të ri apo dërgonte një dokument personal. Ajo donte të rimerrte kontrollin. Ajo donte që privatësia të mos ishte thjesht një mbrojtje pasive, por një fuqi aktive. Dhe këtë fuqi, ajo e gjeti te Samsung Galaxy.
Themeli i padukshëm i besimit: Knox Vault
Për Lirën, hapi i parë drejt autonomisë ishte të dinte se identiteti i saj ishte i sigurt. Ajo zbuloi se Samsung nuk e trajton sigurinë thjesht si softuer, por si një kështjellë fizike. Ajo mësoi për Samsung Knox Vault. Për të, kjo ishte diferenca e madhe. Imagjinoni një kasafortë të vërtetë, fizike, të ndërtuar brenda telefonit, e cila ka procesorin dhe memorien e saj të veçantë, plotësisht të izoluar nga pjesa tjetër e sistemit. Këtu ruhen të dhënat e saj biometrike (shenja e gishtit, fytyra) dhe fjalëkalimet. Lira tani e zhbllokon telefonin dhe përdor aplikacionet bankare me një qetësi të re. Ajo e di se çelësat e identitetit të saj nuk janë thjesht të fshehur në kod; ata janë të mbyllur në një kasafortë harduerike që hakerat nuk mund ta prekin. Kjo siguri e padukshme i dha asaj bazën për të vepruar me guxim.
Fuqia pĂ«r tĂ« vendosur rregullat: âPrivacy dashboardâ
Në të kaluarën, Lira ndihej sikur aplikacionet e spiunonin. Tani, me telefonin e saj Galaxy, ajo është "shefi" Ajo përdor rregullisht Privacy Dashboard. Me një shikim të vetëm, ajo sheh saktësisht se cilat aplikacione kanë përdorur kamerën, mikrofonin apo vendndodhjen e saj në 24 orët e fundit.Nëse sheh diçka që nuk i pëlqen, ajo ka fuqinë ta ndryshojë menjëherë. Ajo revokon lejet menjë klikim. Telefoni i saj nuk është më një kuti e zezë misterioze; është një shtëpi me mure xhami ku ajo kontrollon se kush hyn dhe kush del. Kjo transparencë është forma më e pastër e fuqisë.
Autonomia e ndarjes: âPrivate Shareâ
Por fuqia e vërtetë e Lirës shfaqet kur asaj i duhet të ndajë diçka me botën. Javën e kaluar,asaj iu desh t'i dërgonte një dokument konfidencial me të dhëna personale një agjencie. Nëtë kaluarën, kjo do t'i shkaktonte ankth. Tani, ajo përdori Private Share.
Ajo e dërgoi skedarin me kushtet e saj. Vendosi një datë skadence: pas 24 orësh, skedari dotë vetë-shkatërrohej nga telefoni i marrësit. Ajo bllokoi mundësinë për të bërë screenshot(pamje ekrani) dhe për ta ri-shpërndarë atë. Për Lirën, kjo ishte teknologjia në shërbim të lirisë së saj. Ajo ndau informacionin, por mbajti pronësinë. Ajo nuk e humbi kontrollin në momentin që shtypi "Dërgo".
Provojeni fuqinë e kontrollit
Lira nuk është një eksperte sigurie; ajo është thjesht dikush që vendosi të mos jetë më spektatore në jetën e saj digjitale. Dhe ju mund të bëni të njëjtën gjë. Nuk keni pse ta imagjinoni këtë ndjesi kontrolli; mund ta provoni vetë.
Me Try Galaxy, Samsung ju fton të eksploroni ndërfaqen dhe veçoritë e sigurisë së Galaxy direkt në telefonin tuaj aktual, pa asnjë angazhim. Shkarkojeni dhe shikoni se si është të kesh një panel kontrolli për jetën tënde digjitale.
Zbuloni se si privatësia, kur mbrohet siç duhet, transformohet në fuqinë më të madhe që mund të keni: lirinë për të qenë vetvetja, pa frikë.
E premtja mbrëma solli një ngjarje të veçantë për organizatë njo qeveritare Qendra për Trajnim dhe Burime për Avokim (ATRC).
NĂ« njĂ« atmosferĂ« tĂ« ngrohtĂ« e plot energji, u shfaq episodi i parĂ« i serialit vendor âBĂ«je TĂ«ndenâ, pjesĂ« e fushatĂ«s vetĂ«dijesuese pĂ«r tĂ« drejtat pronĂ«sore âBĂ«je TĂ«nden Regjistroje PronĂ«n!â â njĂ« produkt i veçantĂ« i prodhuar nĂ« kuadĂ«r tĂ« kĂ«saj fushate.
Para shumë pjesëmarrësve dhe partnerëve të projektit, bartësve të institucioneve dhe aktorëve, u prezantua ky projekt televiziv që synon të trajtojë dhe informojë për sfidat që qytetarët e Kosovës hasin gjatë procesit të trashëgimisë dhe regjistrimit së pronës.
Seriali televiziv është realizuar nga ATRC, përmes projektit PIAKOS dhe ështërealizuar nga kasta më e mirë e aktorëve vendor.Në këtë serial të përbërë prej 6 episodave, shfaqet realiteti i shoqërisë kosovare kurbëhet fjalë për çështjet pronësore, duke trajtuar në secilin episod tema të ndryshme qëlidhen ngushtë me objektivat e fushatës për vetëdijesim qytetar.
Ngjarja u hap me fjalën e drejtorit ekzekutiv ATRC-së Kushtrim Kaloshi, i cili e vlerësoi serialin si një vlerë të shtuar për shoqërinë kosovare, duke theksuar rëndësinë që bart projekti në ndërgjegjësimin publik për të drejtat pronësore.
Kushtrim Kaloshi â Drejtor Ekzekutiv i ATRC-sĂ«
âDua ti falenderoj organizatat tona partnere tĂ« cilat e kanĂ« pasĂ« barrĂ«n kryesore tĂ« aktiviteteve nĂ« teren kryesisht tĂ« aktiviteteve pĂ«r ndĂ«rgjegjĂ«simin dhe vetdijĂ«simin publik. JanĂ« kontaktuar mbi 6 mijĂ« e 500 familje derĂ« mĂ« derĂ«, janĂ« ofruar mbi 1 mijĂ« e 500 kĂ«shilla juridike falas si dhe janĂ« pĂ«rkrahur financiarisht mbi 400 familje pĂ«r ta regjistruar pronĂ«n.âtheksoi drejtori i ATRC-sĂ«.
Për iniciativën e serialit foli edhe Odeta Naks, menaxhere e projektit PIAKOS, e cila tha se këtë serial e sheh si një kontribut të rëndësishëm në rritjen e vetëdijes qytetare për të drejtat pronësore dhe barazinë gjinore.
Odeta Naks â Menaxhere e Projektit PIAKOS
âEdhe pse ky serial me 6 episode ka aspektin e tij edukativ unĂ« mendoj qĂ«kasta e aktorĂ«ve ka bĂ«rĂ« njĂ« punĂ« tĂ« mrekullueshme pĂ«r tĂ« pĂ«rcjellur mesazhet qĂ« janĂ« midis artistikes dhe juridikĂ«s. Secili nga episodĂ«t e ka njĂ« temĂ« tĂ« veçantĂ« qĂ« mund tĂ« jetĂ« çështje e divorcit, trashĂ«gimie apo edhe e legalizimit tĂ« pronĂ«s.â - potencoi nĂ« fund tĂ« fjalimit tĂ« saj Naks.
NdĂ«rkaq producenti i serialit âBĂ«je TĂ«ndenâ Fisnik Ademi derisa pĂ«rmendi pjesĂ«n e xhirimit tĂ« episodeve, potencoi faktin qĂ« nga ky projekt kanĂ« mĂ«suar shumĂ« edhe ata si aktorĂ«.
âEdhe ne si artistĂ« kemi mĂ«su shumĂ« gjatĂ« kĂ«saj periudhe kryesisht pĂ«r pronat edhe jemi vetdijĂ«su sado pak edhe ne. Kemi has nĂ« shumĂ« informata qĂ« nuk i kemi ditĂ« edhe jemi mundu me provu me qenĂ« sa mĂ« origjinal edhe sa ma tĂ« kapshĂ«m pĂ«r publikun. TĂ« gjitha temat qĂ« ne i kemi trajtu janĂ« tema qĂ« ne i kemi dĂ«gju nĂ«pĂ«r familjet tona.â- pĂ«rfundoi Ademi.
Premiera e serialit âBĂ«je TĂ«ndenâ u prit me interesim nga tĂ« pranishmit, ku episodi i parĂ« u transmetua tĂ« shtunĂ«n mĂ« 15 nĂ«ntor, kurse episodet e tjera tĂ« serialit do tĂ« transmetohen çdo tĂ« shtunĂ« nga ora 22:00 nĂ« televizionin TĂ«vĂ«1.
Fushata âBĂ«je TĂ«nden. Regjistroje PronĂ«n!â ka nĂ« qendĂ«r tĂ« saj vetĂ«dijĂ«simin qytetar pĂ«r rĂ«ndĂ«sinĂ« qĂ« ka regjistrimi dhe legalizimi i pronĂ«s, informimi i tĂ« rinjĂ«ve pĂ«r tĂ« drejtat pronĂ«sore qĂ« iu takojnĂ« me ligj, ofrimi i ndihmĂ«s juridike falas pĂ«r familjet qĂ« i plotĂ«sojnĂ« kriteret e pĂ«rcaktuara si dhe tĂ« drejtat pronĂ«sore tĂ« grave nĂ« bashkĂ«pronĂ«si.
PĂ«rmes aktiviteteve informuese, materialeve promovuese dhe tashmĂ« edhe serialit televiziv âBĂ«je TĂ«ndenâ, fushata synon tĂ« frymĂ«zojĂ« qytetarĂ«t qĂ« tĂ« ndĂ«rmarrin veprime konkrete pĂ«r regjistrimin ligjor tĂ« pronĂ«s sĂ« tyre, duke e bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« proces jo vetĂ«m njĂ« detyrim ligjor por edhe njĂ« akt pĂ«rgjegjĂ«sie dhe barazie nĂ« familje e shoqĂ«ri.
Lifestyle Conference 2025 âLifelong Health and Harm Reductionâ, e organizuar pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«mĂ« 13 nĂ«ntor nĂ« PrishtinĂ«, solli njĂ« platformĂ« gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se informimi, diskutimi dhe ndĂ«rgjegjĂ«simi mbi stilin e jetesĂ«s dhe konceptin e reduktimit tĂ« dĂ«mit.
Freskida Miloti, gazetare shëndeti, farmaciste dhe eksperte e shëndetit publik në Shqipëri, theksoi se kjo platformë, nëpërmjet prezantimeve shkencore, paneleve të diskutimit dhe paraqitjes së të dhënave më të fundit, kontribuon drejtpërdrejt në përmirësimin e shëndetit publik dhe cilësisë së jetës si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë.
Në panelet e konferencës u trajtuan disa tema që lidhen me stilin e jetesës dhe reduktimin e dëmit, si përdorimi i alkoolit, duhanit dhe substancave, shëndeti mendor dhe fizik, raporti meteknologjinë dhe marrëdhëniet ndërpersonale. Pjesëmarrës nga fusha të ndryshme, përfshirë shëndetin publik, shërbimet mjekësore, kardiologjinë, endokrinologjinë, akademinë, shëndetin mendor, nutricionin dhe gazetarinë, ndanë përvojat e tyre mbi mënyrat se si kujdesi ndaj shëndetit dhe zgjedhjet e informuara mund të përmirësojnë stilin e jetesës në tërësi.
Varësia dhe grupet në risk: thirrje për ndërgjegjësim dhe reduktim të dëmit
Ekspertët në panelin e varësisë dhe përdorimit të substancave theksuan nevojën për vëmendje të shtuar ndaj grupeve në risk, sidomos të rinjve. Ata kërkuan që institucionet publike, bizneset,shitësit, komuniteti dhe familjarët të forcojnë masat dhe të ndërgjegjësohen për parandalimin e aksesit të të miturve në produktet e alkoolit dhe duhanit.
U theksua gjithashtu thirrja për konsumatorët e duhanit, të cilët duhet të largohen përfundimisht nga duhani. Për ata që nuk e lënë, u nënvizua rëndësia e orientimit drejt alternativave me risk të reduktuar për të ulur dëmet në shëndet.
Një zhvillim pozitiv në këtë drejtim është njoftimi i Ministrisë së Shëndetësisë për hapjen e Qendrës së Varësisë në Kosovë, një hap i rëndësishëm drejt mbështetjes së individëve qëpërballen me varësi, duke ofruar ndihmë dhe jo stigmatizim.
Shëndeti gjatë gjithë jetës: nga fëmijëria te mosha adulte
Pranvera Selimi, influencuese e stilit të jetesës, theksoi se përqafimi i një stili të shëndetshëm jetese, qoftë përmes vrapit apo stërvitjes, është një zgjedhje personale që lidhet me mirëqenien e brendshme dhe jo vetëm me pamjen. Ajo vuri në dukje se ndryshimi i rutinës kërkon kohë dhe vazhdimësi.
Endokrinologu Elton Bahtri e përshkroi ndryshimin e stilit të jetës si një proces që nuk ndodh menjëherë, por nis me ndërgjegjësimin e përditshëm, përpara se të shfaqen problemet shëndetësore dhe para se të jetë e nevojshme ndërhyrja mjekësore.
Ky mesazh u mbështet nga nutricionistja Vala Pupovci dhe trajneri i fitnesit Neshat Krasniqi, të cilët theksuan se edukimi shëndetësor fillon në moshë të hershme dhe lidhet me shembullin që familja u jep fëmijëve
.Psikiatrja Vera Ora ndau perspektivën e saj mbi shëndetin mendor duke theksuar se ështënormale të përjetosh ankth, shqetësime ose sfida emocionale. Sipas saj, e rëndësishme është qasja: pranimi, kërkimi i ndihmës, të folurit me dikë dhe mbushja e ditës me përvoja pozitive, nga ushqimi i shëndetshëm dhe aktiviteti fizik te përmbajtja online që konsumojmë. Të njëjtin qëndrim e theksoi edhe Rita Parashumti, specialiste e mjekësisë parandaluese dhe holistike.
NĂ« panelin âPost Trauma dhe ShĂ«ndeti Mendor: nga ndĂ«rgjegjĂ«simi te shĂ«rimiâ, ekspertĂ«t theksuan rolin thelbĂ«sor tĂ« profesionistit tĂ« shĂ«ndetit mendor dhe rĂ«ndĂ«sinĂ« qĂ« ai tĂ« jetĂ« i pranishĂ«m nĂ« familje, shkolla, kompani dhe institucione si hallka e parĂ« drejt reduktimit tĂ« dĂ«mit.
Reduktimi i dëmit: një qasje realiste, e bazuar në shkencë dhe e provuar në raste suksesi
Sa i përket reduktimit të dëmit, ekspertët nënvizuan se përmirësimi i shëndetit fizik dhe mendor nuk ndodh brenda natës. Ai është rezultat i një sërë zgjedhjesh të përditshme që ndikojnë pozitivisht në jetën tonë.
Mesazhi kryesor i konferencĂ«s ishte nevoja pĂ«r tĂ« qenĂ« realistĂ«, pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur vendimet tona nĂ« tĂ« dhĂ«na shkencore dhe pĂ«r tâu frymĂ«zuar nga vendet qĂ« kanĂ« arritur rezultate domethĂ«nĂ«se nĂ« shĂ«ndetin publik duke pĂ«rqafuar qasjen e reduktimit tĂ« dĂ«mit.
MĂ« 13 nĂ«ntor 2025, nĂ« Courtyard by Marriott Prishtina, duke filluar nga ora 09:00,do tĂ« mbahet âLifestyle Conference 2025 - Lifelong Health & Harm Reductionâ,njĂ« event qĂ« synon tĂ« krijojĂ« hapĂ«sirĂ« reflektimi, diskutimi dhe shkĂ«mbimi tĂ« pĂ«rvojave mbi mĂ«nyrat pĂ«r tĂ« jetuar shĂ«ndetshĂ«m dhe pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« reduktimin e risqeve mbi trupin, mendjen dhe mirĂ«qenien tonĂ«.
âLifestyle Conference 2025 - Lifelong Health & Harm Reductionâ, nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« ngjarje Ă«shtĂ« njĂ« nismĂ« qĂ« frymĂ«zon ndryshim, edukon, motivon dhelidh njerĂ«zit qĂ« ndajnĂ« tĂ« njĂ«jtin vizion pĂ«r shĂ«ndetin fizik, mendor dhe emocional. Ajo synon tĂ« bĂ«het njĂ« pikĂ« referimi pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« duan tĂ« ndĂ«rtojnĂ« njĂ« jetĂ« mĂ« tĂ« shĂ«ndetshme dhe mĂ« tĂ« balancuar, duke vendosur kujdesin pĂ«r trupin dhe mendjen nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes. PĂ«rmes ndĂ«rgjegjĂ«simit mbi ndikimin qĂ« zgjedhjet tona tĂ« pĂ«rditshme kanĂ« nĂ« shĂ«ndetin personal dhe nĂ« mjedis, kjo konferencĂ« synon tĂ« nxisĂ« njĂ« qasje tĂ« re ndaj mirĂ«qenies dhe reduktimit tĂ« risqeve.
Me këtë rast, profesionistë të shëndetit publik, mjekë, psikologë, nutricionistë, trajnerë fitnesi dhe gazetarë do të ndajnë përvoja, njohuri dhe këshilla të vlefshme për të ndihmuar pjesëmarrësit të gjejnë balancën mes trupit dhe mendjes. Do tëjetë një ditë e mbushur me frymëzim, ide të reja dhe mundësi për bashkëpunim, kusecili do të mund të reflektojë, të mësojë dhe të motivohet drejt një jete më të shëndetshme.
NĂ« njĂ« kohĂ« kur kujdesi pĂ«r veten nuk Ă«shtĂ« mĂ« luks, por domosdoshmĂ«ri,âLifestyle Conference, 2025 - Lifelong Health & Harm Reductionâ, pĂ«rfaqĂ«son njĂ«hap konkret drejt njĂ« jete mĂ« tĂ« ekuilibruar dhe mĂ« tĂ« ndĂ«rgjegjshme pĂ«rmes reduktimit tĂ« risqeve. Mos e humb mundĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« qenĂ« pjesĂ« e kĂ«tij takimi qĂ« bashkon profesionistĂ« dhe individĂ« tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj shĂ«ndetit dhe reduktimit tĂ« dĂ«mit.
Edicioni i parĂ« i Samitit tĂ« SigurisĂ« sĂ« RumanisĂ«, i mbajtur mĂ« 5â6 nĂ«ntor nĂ« Bukuresht, mbledhi mĂ« shumĂ« se 2,000 pjesĂ«marrĂ«s, 100 ekspozues dhe marka ndĂ«rkombĂ«tare kryesore nga fushat e sigurisĂ« fizike dhe dixhitale.
Gjatë dy ditëve të programit, pjesëmarrësit morën pjesë në sesione konferencash, diskutime paneli dhe një ekspozitë gjithëpërfshirëse, duke mundësuar shkëmbimin e njohurive, prezantimin e teknologjive të reja dhe krijimin e mundësive të reja për partneritete, me qëllim forcimin e infrastrukturës së sigurisë dhe bashkëpunimit në gjithë Evropën Lindore.
Samiti u organizua së bashku nga Shoqata Rumanase për Teknologjinë e Sigurisë (ARTS) dhe revista profesionale e sigurisëa&s Adria, me mbështetjen e Messe Frankfurt, lider global në organizimin e panaireve dhe botimin e mediave të sigurisë.
âRezultatet e kĂ«tij Summit-i tregojnĂ« se industria e sigurisĂ« nĂ« EvropĂ«n Lindore po pĂ«rjeton njĂ« rritje dinamike dhe tĂ« shpejtĂ«. Numri i madh i kompanive, profesionistĂ«ve dhe institucioneve tĂ« pranishme kĂ«tu nĂ« Bukuresht konfirmon nevojĂ«n pĂ«r platforma qĂ« lidhin tregjet, teknologjitĂ« dhe njerĂ«zit. Ky Ă«shtĂ« vetĂ«m fillimi i njĂ« bashkĂ«punimi mĂ« tĂ« gjerĂ« rajonal, i cili do tĂ« ketĂ« ndikim tĂ« prekshĂ«m dhe afatgjatĂ« nĂ« standardet e ardhshme tĂ« sigurisĂ«,â tha Mircea CiordaÈ, President i ARTS.
Samiti i SigurisĂ« sĂ« RumanisĂ« pĂ«rfshiu njĂ« gamĂ« tĂ« gjerĂ« temashânga avancimet mĂ« tĂ« fundit nĂ« surveillancĂ« video, kontrollin e aksesit dhe automatizimin, deri te siguria kibernetike, reagimi nĂ« krizĂ« dhe sistemet e integruara pĂ«r qytetet e mençura. Mbi 30 folĂ«s nga Rumani dhe jashtĂ« saj prezantuan njohuri strategjike dhe tendenca tĂ« industrisĂ«, ndĂ«rsa platforma B2B e rrjetĂ«zimit mundĂ«soi takime tĂ« shumta biznesi qĂ« lidhĂ«n prodhues globalĂ« me partnerĂ« lokalĂ« dhe institucione pĂ«rkatĂ«se. VeçanĂ«risht interes treguan agjencitĂ« e sigurisĂ« publike dhe organizatat pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r menaxhimin e krizave dhe mbrojtjen e infrastrukturĂ«s kritike.
âNa vjen shumĂ« mirĂ« qĂ«, sĂ« bashku me partnerĂ«t tanĂ« nga Rumania, kemi lansuar njĂ« pikĂ« tĂ« re takimi rajonale pĂ«r industrinĂ«. Samiti i parĂ« i SigurisĂ« sĂ« RumanisĂ« konfirmoi se tregu i EvropĂ«s Lindore ka si kapacitet ashtu edhe ambicie pĂ«r zhvillim tĂ« mĂ«tejshĂ«m dhe integrim ndĂ«rkombĂ«tar. Do tĂ« vazhdojmĂ« tĂ« zhvillojmĂ« kĂ«tĂ« platformĂ« si njĂ« hapĂ«sirĂ« afatgjatĂ« pĂ«r bashkĂ«punim midis industrisĂ«, institucioneve dhe akademisĂ«,â tha Mahir HodĆŸiÄ, nĂ« emĂ«r tĂ« ekipit organizues.
Samiti i Sigurisë së Rumanisë është pjesë e një rrjeti më të gjerë ngjarjesh rajonale të sigurisë, të cilat synojnë forcimin e përpjekjeve për standardizim, zhvillimin profesional dhe përmirësimin e ekosistemit industrial në Evropën Juglindore dhe Lindore.
Organizatorët njoftuan se edicioni i ardhshëm i Samitit do të përfshijë programe tematike shtesë, pjesëmarrje ndërkombëtare më të gjerë dhe një hapësirë ekspozimi të zgjeruar.
Stili i jetesës është pasqyra e shëndetit tonë fizik dhe emocional, nga mënyra si ushqehemi,aktiviteti fizik dhe përdorimi i teknologjisë, te zgjedhjet e përditshme dhe ndërveprimi me të tjerët.
Përmirësimi i tij kërkon informim, vullnet dhe alternativa, duke qenë të vetëdijshëm seasnjë zakon nuk ndryshohet brenda natës.
Me datë 13 nëntor në Cortyard by Marriot Prishtina, Lifestyle Conference 2025 i hap dyert eveta dialogut rreth stilit të shëndetshëm të jetesës dhe rëndësisë së reduktimit të dëmit nga rutina e përditshme ditore.
Vendimet e përditshme për të ushqyer trupin me shëndet, për të ushtruar ose për të ruajtur ekuilibrin mendor reflektohen më pas në familje, në punë dhe në komunitetin ku jetojmë. Në një kohë kur ritmi i jetës është gjithnjë e më intensiv dhe informacioni është gjithmonë njëklik larg, ruajtja e një stili jetese të shëndetshëm është një sfidë e vërtetë, ku reduktimi i rreziqeve luan një rol kyç.
ĂshtĂ« koha tĂ« pĂ«rqafojmĂ« qasjen e reduktimit tĂ« dĂ«mit nĂ« çdo hallkĂ« tĂ« jetĂ«s sonĂ«, si njĂ« koncept qĂ« nuk synon tĂ« eliminojĂ« menjĂ«herĂ« njĂ« sjellje, por tĂ« minimizojĂ« rreziqet qĂ« ajo mbart.Le tĂ« jemi realistĂ«: janĂ« pikĂ«risht zgjedhjet e vogla tĂ« pĂ«rditshme ato qĂ« bĂ«jnĂ« diferencĂ«n, aplikimi i kremit tĂ« fytyrĂ«s, vendosja e syzeve, pĂ«rdorimi i rripit tĂ« sigurimit, konsumimi i produkteve pa sheqer e yndyrĂ« tĂ« shtuar, zgjedhja e alternativave pa tym, apo edhe njĂ« seancĂ«10-minutĂ«she stĂ«rvitjeje kur nuk kemi kohĂ« pĂ«r njĂ« orĂ« nĂ« palestĂ«r.
Ndryshimi nis me reflektimin, pranimin dhe informimin, jo me stigmatizimin. Stili i jetesës dhe shëndeti nuk janë më përgjegjësi vetëm e mjekut, por e të gjithëve. Ndaj, është koha tëflasim më shumë, të informojmë dhe të ndajmë shembujt më të mirë.
Lifestyle Conference 2025 është një platformë për reflektim, informim dhe promovim tëjetës së shëndetshme dhe reduktimit të rreziqeve nga alkooli, droga dhe duhani.
Përmes prezantimeve dhe paneleve të diskutimit me profesionistë të shëndetit publik, mjekë,ligjërues, stomatologë, nutricionistë, farmacistë, trajnerë fizikë dhe gazetarë, pjesëmarrësit do të kenë mundësinë të fitojnë njohuri praktike, të rrjetëzohen dhe të inspirohen për të ndërtuarnjë stil jetese më të shëndetshëm dhe më të ndërgjegjshëm.
NĂ«se keni ide se si tĂ« kursehet energjia, kjo thirrje Ă«shtĂ« pĂ«r ju! Energy Saving Hackathon mbahet nĂ« ambientet e Innovation Centre Kosovo (ICK), nĂ« PrishtinĂ«, prej 7-9 NĂ«ntor, dhe mbĂ«shtetet nga Dukati i Madh i Luksemburgut, nĂ«pĂ«rmjet projektit âShkathtĂ«sitĂ« pĂ«r punĂ«sim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m nĂ« KosovĂ«â.
Kjo sfidë, Gara e Kursimit të Energjisë (Energy Saving Hackathon), është krijuar për të përgatitur studentët e Arsimit dhe Aftësimit Profesional, inovatorët dhe ndërmarrësit e ardhshëm, që të shpalosin kreativitetin e tyre në hartimin e zgjidhjeve me ndikim dhe të qëndrueshme, për të reduktuar konsumin e energjisë. Projekti gjithashtu nxit një kulturë të inovacionit dhe promovon barazinë gjinore përmes programeve të trajnimit dhe zhvillimit.
Ky aktivitet 3-ditor do të bashkojë pjesëmarrësit për të bashkë-krijuar zgjidhje praktike që promovojnë efiçencën e energjisë, dhe frymëzojnë ndryshime në sjellje të komunitetit. Pavarësisht nëse aplikoni si individ apo si pjesë e një ekipi, ju do të keni mundësinë të bashkëpunoni, të krijoni prototipe dhe të dizajnoni & prezantoni idetë tuaja me udhëzimin e mentorëve.
Këto janë fusha kyçe që do të trajtohen gjatë garës:
Energjia e Ripërtëritshme (Renewable Energy)
Efiçenca e Energjisë (Energy Efficiency)
Teknologjia e Informacionit dhe Komunikimit (TIK) (ICT â Information and Communication Technology)
Ky aktivitet mbĂ«shtetet nga projekti âShkathtĂ«si pĂ«r punĂ«sim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m nĂ« KosovĂ«â, i financuar nga Dukati i Madh i Luksemburgut, dhe i cili zbatohet nga Ministria e Arsimit, ShkencĂ«s, TeknologjisĂ« dhe Inovacionit, dhe LuxDev â Agjencia pĂ«r BashkĂ«punim Zhvillimor e Luksemburgut.
âNe po imagjinojmĂ« sĂ« bashku njĂ« tĂ« ardhme ndryshe.â
NĂ« mbrĂ«mjen e 25 tetorit nĂ« Milano, IQOS Curious X dhe SELETTI ftuan konsumatorĂ«t e rritur tĂ«produkteve me nikotinĂ«, median dhe tĂ« ftuar tĂ« tjerĂ« pĂ«r tĂ« vizituar âSensorium Worldsâ, njĂ« event ekskluziv qĂ« u zhvillua nĂ« hapĂ«sirĂ«n ikonike, hangarin Pirelli Bicocca, duke shĂ«nuar kulmin e njĂ« bashkĂ«punimi njĂ«vjeçar mes dy markave.
âKurioziteti Ă«shtĂ« ajo forcĂ« e brendshme qĂ« na shtyn pĂ«rpara dhe nxit ndryshimin pozitiv. ĂshtĂ«forca e pandalshme qĂ« na shtyn tĂ« hulumtojmĂ« eksperienca mĂ« tĂ« mira, tĂ« gjejmĂ« kĂ«ndvĂ«shtrime tĂ« reja, tĂ« frymĂ«zojmĂ« ata qĂ« na rrethojnĂ« dhe tĂ« sfidojmĂ« status quo-nĂ«â, tha Stefano Volpetti President i KategorisĂ« sĂ« Produkteve pa Tym dhe Drejtor i PĂ«rgjithshĂ«m i KonsumatorĂ«ve (PMI).
Kurioziteti ishte baza pĂ«r krijimin e platformĂ«s globale tĂ« bashkĂ«punimeve me IQOS, Curious X,duke u bĂ«rĂ« motori lĂ«vizĂ«s pĂ«r krijimin e Sensorium Worlds â njĂ« hapĂ«sirĂ« gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se kuarti i guximshĂ«m ndĂ«rthuret me tingujt e jashtĂ«zakonshĂ«m pĂ«r tĂ« frymĂ«zuar momente tĂ« fuqishme midis njerĂ«zve. PikĂ«risht ky mentalitet solli edhe bashkĂ«punimin me Stefano Seletti,drejtorin kreativ ikonik, i njohur pĂ«r mĂ«nyrĂ«n e tij unike pĂ«r tâu dhĂ«nĂ« objekteve tĂ« zakonshme njĂ« kthesĂ« tĂ« papritur.
RrugĂ«timi filloi gjatĂ« JavĂ«s sĂ« Dizajnit nĂ« Milano, nĂ« fillim tĂ« vitit 2025, me njĂ« instalacion unik qĂ« u bĂ« njĂ« nga atraksionet mĂ« tĂ« vizituara tĂ« Fuori Salone. NĂ« qershor, bashkĂ«punimi evoluoi meworkshop-in âCurious Mindsâ, zhvilluar nĂ« studion e SELETTI-t, ku 20 kuratorĂ« ndĂ«r disiplinorĂ« nga e gjithĂ« bota u mblodhĂ«n pĂ«r tĂ« shkĂ«mbyer ide dhe pĂ«r tĂ« formĂ«suar identitetin e Sensorium Worlds.
âProcesi krijues, nga kĂ«ndvĂ«shtrimi ynĂ«, ka qenĂ« plot ide dhe entuziazĂ«m. Ishte njĂ« privilegj tĂ«mblidheshim dhe tĂ« bashkĂ«punonim me njĂ« grup kaq tĂ« gjerĂ« artistĂ«sh ndĂ«rkombĂ«tarĂ«â, tha Stefano Seletti, Drejtor Kreativ dhe Drejtor Menaxhues i SELETTI.
Nga kjo përvojë lindi edhe IQOS ILUMA i x SELETTI Limited Edition, një dizajn që mishëron thelbin e inovacionit dhe artit. Ashtu si vetë nata, dizajni i saj ofron shtresa intriguese dhe thellësi, duke të ftuar të eksplorosh detajet e saj dhe të jesh dëshmitar i ndërthurjes së teknologjisë me kreativitetin.
âQasja e guximshme e SELETTI-t ndaj dizajnit dhe kĂ«rkimi i vazhdueshĂ«m pĂ«r autenticitet pasqyrojnĂ« pĂ«rkushtimin tonĂ« ndaj zhvillimit â ashtu si IQOS, tĂ« cilin qĂ« nga viti 2014 e kanĂ« zgjedhur mbi 34 milionĂ« konsumatorĂ« tĂ« rritur,â shtoi Volpetti.
IQOS mbetet e pĂ«rkushtuar pĂ«r tĂ« informuar duhanpirĂ«sit e rritur dhe njerĂ«zit qĂ« kujdesen pĂ«r ta mbi ekzistencĂ«n e alternativave mĂ« tĂ« mira pa tym, duke i inkurajuar ata tĂ« kalojnĂ« nĂ« kĂ«to produkte nĂ«se nuk heqin dorĂ« plotĂ«sisht nga duhani, si dhe pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur vendimin e tyre pĂ«r tâu larguar nga cigaret drejt njĂ« alternative mĂ« tĂ« mirĂ«.
Në një atmosferë madhështore, mes flamujve të mbi 190 shteteve dhe duartrokitjeve të mijëra pjesëmarrësve nga e gjithë bota, flamuri i Kosovës u valëvit me krenari në ceremoninë e hapjes së First Global Challenge 2025 në Panama.
Ky është momenti kur rinia e Kosovës, përmes ekipit First Kosovo, hyn në arenën botërore të inovacionit, teknologjisë dhe kreativitetit.
NĂ« kĂ«tĂ« ngjarje madhĂ«shtore, ekipi pĂ«rfaqĂ«sues i KosovĂ«s â First Kosovo, i pĂ«rbĂ«rĂ« nga tĂ« rinj tĂ« talentuar qĂ« janĂ« pĂ«rgatitur me muaj nĂ« laboratorĂ«t e UBT-sĂ«, do tĂ« garojĂ« pĂ«r tĂ« treguar kreativitetin, dijen dhe shpirtin inovativ tĂ« rinisĂ« kosovare. Ata do tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« KosovĂ«n nĂ« njĂ« nga garat mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme botĂ«rore nĂ« fushĂ«n e robotikĂ«s dhe teknologjisĂ«.
Tema e sivjetshme e garĂ«s, âBiodiversiteti dhe ndryshimet klimatikeâ, synon tĂ« nxisĂ« tĂ« rinjtĂ« tĂ« krijojnĂ« zgjidhje teknologjike qĂ« ndihmojnĂ« nĂ« mbrojtjen e mjedisit dhe ruajtjen e jetĂ«s nĂ« planetin tonĂ«.
UBT, si partneri institucional që ka mbështetur këtë iniciativë që nga fillimi, është vlerësuar më herët me medalje të artë ndërkombëtare për kontributin e jashtëzakonshëm në promovimin e edukimit STEM dhe pjesëmarrjen e suksesshme të ekipeve kosovare në garat globale të robotikës.
Në këtë garë të dijes dhe inovacionit, të rinjtë e Kosovës po e bëjnë vendin tonë të njihet si një forcë e re kreative në hartën teknologjike botërore.
Pas suksesit të edicionit të vitit 2025, që bashkoi pjesëmarrës nga 23 vende dhe vendosi standarde të reja për ngjarjet rajonale të biznesit, Balkan eCommerce Summit ka shpallur zyrtarisht pikat kryesore të edicionit më ambicioz deri më sot.
Ngjarja mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme e tregtisĂ« elektronike nĂ« rajon do tĂ« mbahet mĂ« 28â29 prill 2026, nĂ« Sofia Inter Expo Center.
Forumi u prezantua nga themeluesi i tij, Nikola Ilchev, më 28 tetor, gjatë një eventi të veçantë inaugurues. Ai zbuloi vizionin pas edicionit të vitit 2026, hapësirën e re dhe të zgjeruar të Inter Expo Center, si dhe përmirësimet kryesore që do të pasojnë edicionin e kaluar.
Fushata e këtij viti nisi me një sesion hapës, ku folësi i ftuar Daniel Turbatu, Menaxher i Përgjithshëm i Paysera Romania, ndau perspektivën e tij mbi rëndësinë e mbështetjes së këtij samiti dhe pjesëmarrjes aktive të kompanive në të.
âYour Next Marketâ â Slogani i edicionit 2026
Me moton âYour Next Marketâ, Balkan eCommerce Summit 2026 vendos theksin te zgjerimi i biznesit dhe zbulimi i mundĂ«sive tĂ« reja nĂ« rajon â duke pĂ«rfshirĂ« BullgarinĂ«, RumaninĂ«, GreqinĂ«, HungarinĂ«, KroacinĂ« dhe tĂ« gjithĂ« EuropĂ«n Lindore.
âNe i bashkojmĂ« tregjet pĂ«r tĂ« ndihmuar bizneset tĂ« zhvillojnĂ« tregti pa pengesa dhe tĂ« jenĂ« fitimprurĂ«se nĂ« kĂ«tĂ« proces. PavarĂ«sisht nĂ«se dĂ«shironi tĂ« merrni pjesĂ« si vizitor, sponsor apo ekspozues â Balkan eCommerce Summit 2026 do tĂ« ofrojĂ« platformĂ«n ideale pĂ«r rritje realeâ, theksoi Nikola Ilchev.
Vend i ri, mundësi të reja
Edicioni i vitit 2026 do të zhvillohet në një hapësirë më të madhe dhe moderne në Sofia Inter Expo Center, që do të mundësojë një përvojë biznesi të gjeneratës së re. Vizitorët do të kenë akses në katër skena të specializuara me përmbajtje të ndryshme, si dhe në një sallë të dedikuar për podkaste live.
Ngjarja do tĂ« mbledhĂ« mĂ« shumĂ« se 60 ekspertĂ« ndĂ«rkombĂ«tarĂ« qĂ« do tĂ« ndajnĂ« trendet mĂ« tĂ« fundit dhe strategjitĂ« mĂ« efektive nĂ« fushĂ«n e e-commerce dhe pĂ«rtej saj. VĂ«mendje e veçantĂ« do tâi kushtohet ZonĂ«s sĂ« Takimeve One-to-One, ku do tĂ« zhvillohen mbi 1,500 takime biznesi â njĂ« mundĂ«si e jashtĂ«zakonshme pĂ«r networking dhe krijimin e partneriteteve tĂ« reja.
Programi do tĂ« pĂ«rfshijĂ« gjithashtu panele interaktive, qĂ« do tâi ndihmojnĂ« pjesĂ«marrĂ«sit tĂ« zbatojnĂ« menjĂ«herĂ« njohuritĂ« e fituara. Ngjarja do tĂ« mbyllet me Balkan Party, qĂ« tashmĂ« Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« traditĂ« e samitit â duke dĂ«shmuar se biznesi dhe argĂ«timi janĂ« kombinimi ideal pĂ«r krijimin e lidhjeve tĂ« forta.
NjĂ« ngjarje qĂ« sâduhet humbur nga profesionistĂ«t e rajonit
Balkan eCommerce Summit 2026 është konceptuar për një gamë të gjerë profesionistësh në e-commerce, marketing, logjistikë dhe teknologji. Tregtarët online dhe sipërmarrësit do të gjejnë frymëzim dhe zgjidhje praktike për të zhvilluar kompanitë e tyre, ndërsa menaxherët e marketingut dhe ofruesit e teknologjisë do të kenë qasje në mjetet dhe strategjitë më të reja digjitale.
InvestitorĂ«t dhe liderĂ«t e biznesit do tĂ« kenĂ« mundĂ«sinĂ« tĂ« zgjerojnĂ« rrjetin e tyre nĂ« nivel rajonal, ndĂ«rsa pĂ«rfaqĂ«suesit e odave ekonomike dhe organizatave tĂ« biznesit janĂ« gjithashtu tĂ« mirĂ«pritur â pasi luajnĂ« rol kyç nĂ« zhvillimin e ekonomisĂ« rajonale dhe politikave tĂ« tregtisĂ« digjitale.
Biletat në shitje nga 28 nëntori 2025
Balkan eCommerce Summit 2026 është vendi ku lindin ide të reja, krijohen partneritete ndërkombëtare dhe formësohet e ardhmja e tregtisë online në rajon.
TĂ« gjitha kompanitĂ« kryesore tĂ« e-commerce nga Ballkani dhe Europa Lindore do tĂ« mblidhen nĂ« Sofje pĂ«r tâu ofruar pjesĂ«marrĂ«sve kohĂ«, burime dhe akses direkt nĂ« kontakte, dije dhe mundĂ«si tĂ« reja biznesi.
Ekipet fituese të edicionit të shtatë të garës së robotikës Kosova Makers League kanë përfaqësuar Kosovën në Maker Faire Rome 2025, panairin më të madh të teknologjisë dhe inovacionit në Europë.
Ky panair, që zhvillohet çdo vit në Romë, mbledh krijues, shpikës dhe entuziastë të teknologjisë nga e gjithë bota për të ndarë idetë, projektet dhe risitë më të fundit në fushën e STEAM (Shkencë, Teknologji, Inxhinieri, Art dhe Matematikë).
PjesĂ«marrja nĂ« kĂ«tĂ« ngjarje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme ndĂ«rkombĂ«tare ka qenĂ« shpĂ«rblimi i dy ekipeve fituese tĂ« garĂ«s sĂ« robotikĂ«s, ekipi nga organizata âYoung Innovatorsâ, Shtime, dhe ekipi nga shkolla fillore âLuigj Gurakuqiâ, Nashec. GjatĂ« qĂ«ndrimit nĂ« RomĂ«, nxĂ«nĂ«sit patĂ«n mundĂ«sinĂ« tĂ« eksplorojnĂ« teknologjitĂ« mĂ« tĂ« fundit, tĂ« njihen me krijues dhe studentĂ« nga vende tĂ« ndryshme tĂ«botĂ«s, si dhe tĂ« frymĂ«zohen nga idetĂ« kreative tĂ« shpalosura nĂ« panair.
Gjatë vizitës në panair, ekipet fituese të kësaj gare morën pjesë në punëtori argëtuese për ndërtimin e robotëve, kodimin e robotëve të ndërtuar me LEGO si dhe krijimin e një shtëpie mekomponentë elektronik dhe kodimin e funksioneve të saj.
Një prej momenteve më të veçanta të pjesëmarrjes ishte punëtoria e organizuar nga Kosova Makers League, ku nxënësit prezantuan robotin micro: Maqueen Plus dhe demonstruan mënyrat se si mund të përdoret ky robot në fushën e edukimit dhe zhvillimin e shkathtësive të programimit. Punëtoria u prit me interes të madh nga pjesëmarrësit ndërkombëtarë, të cilët patën mundësi të mësonin më shumë për iniciativat edukative që zhvillohen në Kosovë.
Përmes kësaj pjesëmarrjeje, Kosova Makers League jo vetëm që promovoi punën e saj shumëvjeçare në fushën e edukimit, por edhe shfaqi potencialin e lartë të të rinjve kosovarë nëinovacion dhe krijimtari.
Ky udhëtim u mundësua falë mbështetjes së sponsorit gjeneral të Garës së Robotikës KML Open 2024-25, ProCredit Bank Kosova.
Një koalicion prej 83 ekspertësh ndërkombëtarë të shëndetit publik, varësisë nga nikotina dhe kontrolli i duhanit i ka dërguar një letër të hapur Presidentes së Komisionit Evropian dhe Komisionerëve Evropianë, ku paralajmërojnë kundër një plani të propozuar për të vendosur taksa të reja mbi produktet alternative me risk të reduktuar, si cigaret elektronike, produktet e duhanit me ngrohje dhe qeskat e nikotinës.
E nderuara Presidente e Komisionit Evropian,
Ne, ekspertët e nënshkruar në fushën e shëndetit publik, varësisë nga nikotina dhe kontrollit të duhanit, ju shkruajmë të shqetësuar për rishikimin e Direktivës mbi Akcizat e Duhanit, që pritet të vendosë taksa të reja mbi produktet e nikotinës me risk të reduktuar.
Politikat e shëndetit publik duhet të mbështeten tek provat më të mira shkencore. Prandaj, është shqetësuese që komunikimet e fundit publike të BE-së, të cilat pretendojnë se produktet e nikotinës, pa djegie, paraqesin rreziqe të ngjashme me cigaret tradicionale, bien ndesh me provat më të forta shkencore të publikuara deri tani. Ky qëndrim jo vetëm që përbën një distancim të madh nga parimi bazë i shëndetit publik të mbështetur në prova, por gjithashtu dëmton angazhimin e Komisionit Evropian për legjislacion të bazuar në të dhëna dhe për luftën kundër dezinformimit.
Pirja e duhanit mbetet shkaku kryesor i vdekjeve tĂ« parandalueshme nĂ« BE, me pothuajse 700,000 vdekje tĂ« parakohshme çdo vit. Ende 26% e qytetarĂ«ve (29% mes tĂ« rinjve 15â24 vjeç) pinĂ« duhan.
Shumë prova shkencore tregojnë se produktet e nikotinës pa djegie, si cigaret elektronike, produktet e duhanit me ngrohje dhe qeskat e nikotinës, janë dukshëm më pak të dëmshme se cigaret. Këto produkte gjithashtu kanë ndihmuar miliona njerëz të lënë duhanin.
⹠Në Suedi, ku përdoren gjerësisht snusi dhe qeskat me nikotinë, përdorimi ditor i duhanit është më i ulëti në BE (<5%) dhe incidenca e kancerit është 41% më poshtë se mesatarja e BE-së, edhe pse përdorimi i përgjithshëm i nikotinës është i ngjashëm me atë të BE-së.
⹠Në Mbretërinë e Bashkuar, ku qeveria inkurajon kalimin nga duhani tek avullimi (vaping), pirja e duhanit ka rënë nga 17% në 12% brenda pesë viteve.
⹠Në Zelandën e Re, pirja e përditshme e duhanit ra në 7% në vitin 2023/24, nga 16% në 2011/12, ndërsa përdorimi i përditshëm i cigareve elektronike u rrit në 11%.
Rregullimi duhet të udhëhiqet nga shkenca. Besimet ideologjike apo morale nuk duhet të drejtojnë politikat e shëndetit publik dhe nuk duhet të mbizotërojnë mbi faktet dhe synimin për të përmirësuar jetën dhe shëndetin e europianëve. Mbrojtja e të miturve është e rëndësishme, por ajo mund të arrihet përmes zbatimit të duhur të rregullave ekzistuese për reklamimin dhe shitjen, pa penguar objektivat e shëndetit publik për uljen e vdekjeve dhe sëmundjeve të shkaktuara nga duhani.
Duhanpirësit duhet të kenë qasje në alternativa pa djegie. Masat fiskale dhe rregullatore që pengojnë kalimin nga duhani tek alternativat më pak të rrezikshme janë të padrejta dhe mbrojnë tregun e cigareve.
KomisionerĂ«, shĂ«ndeti publik nĂ« EvropĂ« ndodhet nĂ« njĂ« udhĂ«kryq: nĂ« muajt e ardhshĂ«m, Komisioni Evropian synon tĂ« avancojĂ« DirektivĂ«n e Produkteve tĂ« Duhanit dhe DirektivĂ«n e Akcizave tĂ« Duhanit. Vendosja e njĂ« âsulmi fiskalâ mbi produktet qĂ« potencialisht shpĂ«tojnĂ« jetĂ« do tâi mbajĂ« duhanpirĂ«sit tek cigaret, do tĂ« dĂ«mtojĂ« shĂ«ndetin publik dhe do tĂ« vendosĂ« njĂ« precedent negativ pĂ«r vende tĂ« tjera (veçanĂ«risht ato me tĂ« ardhura tĂ« ulĂ«ta dhe tĂ« mesme) dhe pĂ«r rajone tĂ« tjera nĂ« botĂ«.
Po, Shqipëria?
Shqipëria, si vend aspirant për në Bashkimin Europian, prej më shumë se gjashtë vitesh ka përqafuar produktet alternative pa tym si një zgjidhje më pak të dëmshme për konsumatorët e duhanit. Ky orientim drejt alternativave ka sjellë një ndikim të ndjeshëm jo vetëm për vetë konsumatorët, por edhe për shëndetin publik.
ThelbĂ«sore mbetet trinomi shĂ«ndet publik â siguri â impakt ekonomik, qĂ« nĂ«nkupton se pĂ«rdorimi i produkteve alternative kontribuon nĂ« uljen e kostove pĂ«r shĂ«ndetin publik, duke reduktuar rastet e sĂ«mundjeve tĂ« lidhura me duhanin.
NjĂ« shembull vjen nga Kosova: nĂ«se do tĂ« rregullonte tregun e produkteve alternative, do tâu ofronte konsumatorĂ«ve njĂ« produkt mĂ« tĂ« sigurt, duke shmangur njĂ«kohĂ«sisht tregtinĂ« e paligjshme tĂ« produkteve tĂ« duhanit.
Së fundmi, por jo më pak e rëndësishme, është aspekti ekonomik.
Rregullimi dhe taksimi i këtyre produkteve siguron të ardhura për buxhetin e shtetit. Megjithatë, nëse ato përfshihen në planin fiskal të propozuar, ekziston rreziku të kthehemi pas, duke rritur kostot për konsumatorët dhe duke favorizuar sërish tregun e zi.
Login
